Analoge Elektronika 1 DE SCHMITT TRIGGER
|
|
- Cornelis de Croon
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Analoge Elekronika DE SCHMITT TIGGE Een Schmi rigger is een komparaor me hyseresis. Ne zoals bij een komparaor is de ingang een analoog signaal, erwijl de uigang een digiaal signaal is. De uigangsspanning kan bijgevolg maar waarden aannemen : (hoog niveau, logische ) en 0 (laag niveau, logische 0). Ne zoals bij de komparaor en de verserker besaan er ook hier wee uivoeringen : de nie-invererende en de invererende Schmi rigger (ST). Symbool en ransferkarakerisiek zijn geekend in figuur. nie-invererend invererend Symbool Transferkarakerisiek L H L H 0 0 Fig. In de ransferkarakerisiek van de nie-invererende ST zien we da de uigang omklap van 0 naar als = H, en van naar 0 als = L. De spanning H noemen we de hoge omklapspanning, en L de lage omklapspanning. He verschil H - L noemen we de hyseresisspanning. Als L < < H, dan kan de uigang hoog of laag zijn, afhankelijk van de voorgeschiedenis : de ST heef dus een geheugen. De ST kan op vele manieren worden gerealiseerd. In deze module bespreken we er één enkele, nl. de realisaie door gebruik e maken van een opamp me posiieve erugkoppeling.. DE NIET-INETEENDE SCHMITT TIGGE v N Fig. He schema van de nie-invererende ST is geekend in figuur : he lijk op di van de invererende verserker, me di verschil da de klemmen van de opamp zijn omgewisseld. De uigang word nu via de weersand eruggekoppeld naar de posiieve ingangsklem : we hebben dus e maken me een posiieve erugkoppeling. In di geval kan de opamp zich nie in he lineair gebied bevinden, wan als oeneem, dan neem ook oe. De Schmi rigger / 0
2 Analoge Elekronika Als oeneem, neem nog meer oe zoda zeer snel de posiieve verzadigingsspanning bereik. Di is in egenselling me negaieve erugkoppeling, waar elke verandering van de uigang word egengewerk. We willen nu een formule afleiden voor de omklapspanning H. Hiervoor maken we de volgende redenering : de opamp klap om van laag naar hoog als groer word dan v N, of, vermis hier v N = 0, als groer word dan 0. De spanning kunnen we berekenen me de volgende formule (superposiie) : vp = vin vuit De ST klap om als = H, di gebeur als = 0. ermis op da ogenblik gelijk was aan, kunnen we al deze gegevens in bovensaande formule invullen : = 0 H zoda de omklapspanning H gegeven word door de formule H = - Om een formule af e leiden voor de omklapspanning L maken we een gelijkaardige redenering : vermis ne voor he omklappen gelijk is aan, geld = 0 L zoda de omklapspanning L gegeven word door de formule L = - k 4k -6 We illusreren de werking van de nieinvererende ST me he cijfervoorbeeld van figuur 3. Me = k, = 4k, = en me = -6 kunnen we de omklapspanningen dadelijk berekenen : H = - 0,5 (-6) = 4 L = - 0,5 () = - 3 Fig. 3 De karakerisiek van de ST zie er dan ui zoals in figuur 4. De uigang is gelijk aan -6 als < -3 en gelijk aan als > 4. oor -3 < < 4 hang de waarde van af van de afgelegde weg. Om een beer inzich e verwerven in de werking van de ST moeen we de verschillende signalen eens bekijken in funkie van de ijd. Als we een driehoeksgolf aanleggen, bekomen we de signalen zoals geekend in figuur Fig. 4 4 De Schmi rigger / 0
3 Analoge Elekronika ,4 5,6-5,6 -, -6 In he ijdsdiagramma laen we de ingangsspanning lineair variëren van een spanning 0 naar 0 en dan erug naar 0. Om he verloop van e kunnen ekenen maken we gebruik van de formule v P = 0,8 vin 0, vuit Als = -0 en = -6, dan kunnen we me deze formule berekenen : = -,. Als oeneem, neem ook oe. We kunnen ook bereken da, als de omklapspanning van 4 heef bereik, op da ogenblik 0 bedraag, nl. 0,8 x 4 0, x (-6). Door de posiieve erugkoppeling verander dan zeer snel van 6 naar, moe dan volgen en gaa naar een spanning van 5,6, nl. 0,8 x 4 0, x. Als = 0, is = 0,4. De ingang moe nu dalen o de lage omklapspanning van 3 opda erug nul zou worden, nl. 0,8 x (-3) 0, x. De uigang klap dan erug om van naar 6, word 5,6. Als = -0 bevinden we ons weer in de beginoesand. Fig. 5. DE INETEENDE SCHMITT TIGGE He schema van de invererende ST (figuur 6) lijk op di van de nie-invererende verserker, waarbij de klemmen van de opamp zijn omgewisseld. Ook nu is de erugkoppeling posiief. De analyse van de invererende ST is een suk eenvoudiger dan die van de nieinvererende ST, omda bij de invere- v N rende ST de spanning geen funkie is van de ingang, maar alleen van de uigang v P = vuit Om de formule voor de omklapspanning H af e leiden maken we weer dezelfde redenering : de opamp klap om van hoog naar laag als v N groer word dan. In di geval is v N =. Fig. 6 De Schmi rigger 3 / 0
4 Analoge Elekronika 4 De ST klap om als = H. ermis op da ogenblik gelijk was aan, kunnen we al deze gegevens in bovensaande formule invullen, zoda meeen de formule voor de omklapspanning H word bekomen : = H oor de omklapspanning L geld een gelijkaardige redenering : ne voor he omklappen is gelijk aan, zoda = L We illusreren de werking van de invererende ST me he cijfervoorbeeld van figuur 7. Me = k, = 4k, = en = -6 kunnen we de omklapspanningen dadelijk berekenen : H = 0, () =,4 L = 0, (-6) = - 3, -6 4k 0 k,4-3, -0,4-3, -6 Fig. 8 Fig. 7 In he ijdsdiagramma van figuur 8 laen we de ingangsspanning lineair variëren van 0 naar 0 en dan erug naar 0. Om he verloop van e kunnen ekenen maken we gebruik van de formule v P = 0, vuit Als = -0 en =, dan kunnen we me deze formule berekenen : =,4. Als oeneem, verander nie. Als de ingangsspanning de omklapspanning van,4 heef bereik, dan word v N groer dan. Door de posiieve erugkoppeling verander dan zeer snel van naar -6, moe dan volgen en gaa van,4 naar -3,. Als verder sijg gebeur er nies meer. De ingang moe nu dalen o de lage omklapspanning van 3, opda v N erug kleiner zou worden dan. De uigang klap dan erug om van -6 naar, word,4. De Schmi rigger 4 / 0
5 Analoge Elekronika 5 3. DE BLOKGOLFGENEATO v C C Fig. 9 In de elekronika word heel dikwijls gebruik gemaak van een oscillaor. Di is een schakeling die zelf een periodisch signaal genereer, zoals een sinus, een blokgolf of een driehoeksgolf. He mees eenvoudige schema om een blokgolf e genereren is da van figuur 9, waar de uigang van een Schmi rigger word eruggekoppeld naar de ingang via de weersand. Aan de ingang saa er ook nog de kapaciei C. Om deze schakeling e kunnen begrijpen moeen we weer he verloop van de spanningen analyseren i.f.v. de ijd. De golfvormen zijn geekend in figuur 0. H L v C We beginnen de uileg me e verondersellen da de spanning over de kapaciei v C gelijk is aan L en de uigangsspanning gelijk aan. ia de weersand word de kapaciei opgeladen volgens de exponeniële formule van een klassiek C newerk (oplossen van een eerse orde differeniaalvergelijking en invullen van de beginvoorwaarde) : v ) = ( ) e / C C ( L T Fig. 0 Als naar oneindig gaa, evolueer v C naar. Zover kom he echer nie, wan als v C groer word dan de omklapspanning H van de ST, dan verander de uigang van naar. Di gebeur na een ijd. ermis dus v C ( ) = H, kan berekend worden ui zoda e / C = C ln = H Als de uigang gelijk is aan zal de kapaciei zich exponeniëel onladen. Na een ijd is de spanning over de kapaciei gezak o de omklapspanning L, zoda de ST erug omklap en de cyclus herbegin. ia een gelijkaardige afleiding kan men bepalen da deze ijd kan berekend worden me de formule H = C ln L De periode T van de blokgolf is dan gelijk aan T =, en de frekwenie f is gelijk aan één over de periode : f = /T. Als we de ST realiseren me een posiief eruggekoppelde opamp, dan bekomen we he schema van figuur. Om mooie formules e bekomen inroduceren we he symbool α als volg : α = L H L De Schmi rigger 5 / 0
6 Analoge Elekronika 6 v C C Fig. Als we bovendien verondersellen da de opamp symmerisch is gevoed, di wil zeggen als = -, dan kunnen we de omklapspanningen schrijven als H = α en L = α = -α. Als we deze waarden invullen in de formules van en, dan is α T = = C ln = - α Cijfervoorbeeld : sel = 40k, = 0k = 0k en C = µf. α Dan is α = 0,8, ln =, - α de periode T = 4,4 C = 44 ms 0,7 en de frekwenie f = =,7 Hz. C Merk op : de frekwenie is onafhankelijk van. He is nu ook vrij eenvoudig om een regelbare blokgolfgeneraor e maken me verschillende frekweniebereiken (figuur ). 0k De frekwenie is koninu regelbaar me behulp van de 5k 40k poeniomeer, zoda de oale weersand kan variëren ussen k en 7k. He bereik word ingeseld door S S he bijvoegen van kapacieien. Men kan narekenen da men in k 5k di geval 3 bereiken heef : Hz 0Hz (S en S gesloen, de 9µF 0,9µF 0,µF oale kapaciei C = 0µF), 0Hz 00Hz (S open, S gesloen, de oale kapaciei C = µf) Fig. 00Hz khz (S open, de oale kapaciei C = 0,µF). Bij he eerse bereik (Hz 0Hz) bedraag de maximale frekwenie f MAX = 0,7 / (kω x 0µF) =,35 Hz De minimale frekwenie is gelijk aan f MIN = 0,7 / (7kΩ x 0µF) = 0,84 Hz Bij he weede bereik zijn de maximale en minimale frekwenie ien keer groer, omda de oale kapaciei ien keer kleiner is. Bij he derde bereik zijn deze frekwenies nog eens ien keer groer. 4. DE DIEHOEKSGOLFGENEATO Een driehoeksgolf word bekomen me he schema van figuur 3 : hierin herken men een inegraor en een nie-invererende Schmi rigger. De Schmi rigger 6 / 0
7 Analoge Elekronika 7 i v N i v C C v v Fig. 3 He verloop van de spanningen v en v is geekend in figuur 4. Door de werking van de inegraor verloop de spanning v () lineair : v v () = H C v H L v T Fig. 4 0 () d = oor = is v ( ) = L, dus H L = C Eveneens geld L H = C Indien = -, dan is H = L = - = H C en, en dan is de. periode T = C De frekwenie word dan gegeven door de formule : f = 4C Cijfervoorbeeld : sel = 0k, = 40k, = 0k en C = µf. Dan is de frekwenie gelijk aan f = /C = 00 Hz. Als = 0 en = -0, dan is de sroom i = ma als v = 0, en is i = -ma als v = -0. De omklapspanningen zijn dan : H =,5 en L = -,5. Dan is = = 5ms : gedurende deze ijd word een kapaciei van µf me een konsane sroom van ma inderdaad 5 opgeladen, precies he verschil ussen H en L. De frekwenie is onafhankelijk van de voedingsspanningen. Inderdaad, sel = en = -, dan word de sroom i =,ma. Tegelijkerijd echer veranderen ook de omklapspanningen : H = 3 en L = -3. De ijd om een kapaciei van µf me een konsane sroom van,ma o 6 op e laden blijf inderdaad gelijk aan 5ms.. De Schmi rigger 7 / 0
8 Analoge Elekronika 8 Opgaven Opg. : k 6k Gevraagd : a) leid de formule af voor de omklapspanningen en bereken ze b) bereken en eken he verloop van () en () Opg. : 5 Gevraagd : a) bereken de omklapspanningen b) eken () en () als 3k k 5 Opg. 3 : Gewens : H = 5 L = 3 Gevraagd : a) bereken en X b) eken () en () als k 6 X 4k Opg. 4 : Gevraagd : 4k 0 a) leg de werking ui 0 nf v N -0 k b) bereken de omklapspanningen c) sches (), v N () en () c) hoeveel bedraag de frekwenie? De Schmi rigger 8 / 0
9 Analoge Elekronika 9 Opg. 5 : C,5k 0 A 00k T - A Gevraagd : Bepaal C en zodanig, da A = 8 en f = 0 khz (f = /T) Oplossingen 6 Opl. : a) v P = vuit vin b) zoda 3 = ( 9) H. 7 7 Hierui volg : H = ,5 6 Eveneens is 3 = (6) L 7 7 zoda L =,5. 3k Opl. : a) L = k 3k k 3k H = 5 k 3k k 3k =,5 =,75-0 9,43 5,4 3 0,86 b) -9,86 5,75,5 6,75, De Schmi rigger 9 / 0
10 Analoge Elekronika 0 Opl. 3 : a) L = k k H = X k k k Hierui volg : = k zoda = 5k en X = 3,6 X = 3 b) 6 5 = Opl. 4 : H = 5 ; L = -5 ; α = 0,5 ; = = C ln (,5/0,5) = 0-5 ln 3 =, x 0-5 s. De periode T = =, x 0-5 s ; de frekwenie f = (/T) = 45,45 khz. 0 v N T -5 00k Opl. 5 : Ui A = H = (-0) = 8 volg = 5k De condensaor word opgeladen me een konsane sroom I van plus of min 0/,5k = 0,8mA. De uigangsspanning verander lineair me een helling van I/C. ermis deze helling gelijk moe zijn aan A /(T/) = 6/50µs, kan de waarde van de condensaor worden berekend ui de vergelijking C = 0,8mA x 50µs / 6 =,5nF. De Schmi rigger 0 / 0
Analoge Elektronika 1 DE KOMPARATOR
naloge Elekronika DE KOMPRTOR De mees eenvoudige oepassing van de operaionele verserker is de komparaor. Om de werking van de komparaor e begrijpen, bekijken we de karakerisiek van de opamp, zoals geekend
Nadere informatieOplossingen van de oefeningen
Oplossingen van de oefeningen Module ) Gegeven x[n] =,7 n. Als de bemonseringsfrequenie gelijk is aan khz, welke analoge ijdsconsane kom dan overeen me deze discree exponeniële? x[n] =,7 n = e n,7 = e
Nadere informatieGebruik van condensatoren
Gebruik van condensaoren He spanningsverloop ijdens he laden Als we de schakelaar s sluien laden we de condensaor op. De condensaorspanning zal oenemen volgens een exponeniële funcie en de spanning over
Nadere informatieDE DIODE 1. DE DIODEKARAKTERISTIEK
1 DE DIODE Deze module handel over de halfgeleiderdiode. Achereenvolgens worden de karakerisiek, he werkingsprincipe, de zenerdiode en enkele oepasssingen besproken. 1. DE DIODEKARAKTERISTIEK De halfgeleiderdiode
Nadere informatieDE REËLE OPERATIONELE VERSTERKER
naloge Elekronika DE EËLE OPETIONELE VESTEKE De ideale oam (zie figuur ) heef een karakeriiek zoal geekend in figuur. V I B V v V - UIT / - I B v V N / Fig. V - V - Fig. De uiganganning i recie gelijk
Nadere informatieHet berekenen van de transiëntresponsie via de Laplacetransformatie
He berekenen van de raniënreponie via de Laplaceranformaie Om de raniënreponie e berekenen me behulp van de Laplaceranformaie zijn de volgende vier vaardigheden verei : ) He kunnen oploen van newerken
Nadere informatieOefeningen Elektriciteit I Deel Ia
Oefeningen Elekriciei I Deel Ia Di documen beva opgaven die aansluien bij de cursuseks Elekriciei I deel Ia ui he jaarprogramma van de e kandidauur Indusrieel Ingenieur KaHo Sin-Lieven.. De elekrische
Nadere informatieDE OPERATIONELE VERSTERKER
DE OPERATIONELE VERSTERKER Hoofdsuk 1 : Samenvaing van de basisbegrippen en basisschakelingen 1. De ideale operaionele verserker V1 V2 fig. 1.1 Zes eigenschappen kunnen aan de ideale opamp oegekend worden
Nadere informatie1800W. 2. De klemspanning van een batterij daalt van 14,4V naar 8V bij het belasten met 100A. Hoe groot is de inwendige weerstand van de batterij?
Basisleersof vragen: oplossingmodel. Een accu van ol lever een sroom van 50A aan een moor. Hoe groo is de weersand (impedanie) van de moor? Hoe groo is he geleverde vermogen in W en PK? Geg. Ω 4 Gevr.?
Nadere informatiefaseverschuiving wisselstroomweerstand frequentieafhankelijk weerstand 0 R onafhankelijk spoel stroom ijlt 90 na ωl toename met frequentie ELI 1 ωc
6.2.5 ergelijking faseverschuiving wisselsroomweersand frequenieafhankelijk weersand 0 onafhankelijk spoel sroom ijl 90 na ω oename me frequenie E condensaor sroom ijl 90 voor ω afname me frequenie E Fasordiagramma
Nadere informatieOverzicht. Inleiding. Classificatie. NP compleetheid. Algoritme van Johnson. Oplossing via TSP. Netwerkalgoritme. Job shop scheduling 1
Overzich Inleiding Classificaie NP compleeheid Algorime van Johnson Oplossing via TSP Newerkalgorime Job shop scheduling 1 Inleiding Gegeven zijn Machines: M 1,,..., M m Taken: T 1, T 2,... T n Per aak
Nadere informatieDE INVERTERENDE VERSTERKER
Analoge Elekronka DE VETEENDE VESTEKE Bj de nererende erserker word de opamp negaef eruggekoppeld. D wl zeggen da de ugang an de opamp a een V weersand word erbonden me de negaee ngangsklem, zoals geekend
Nadere informatieAmplitudemodulatie. 1. Wiskundige vergelijking van een amplitudegemoduleerd signaal.
Aliudeodulaie In deze odule worden drie sooren van aliudeodulaie besroken: de gewone aliudeodulaie, de dubbel-zijbandodulaie en de enkel-zijbandodulaie.. Wiskundige vergelijking van een aliudegeoduleerd
Nadere informatieHIR-Leuven-Oef-jan1112. Deel oefeningen
HIR-Leuven-Oef-jan111 IN DRUKLETTERS: NAAM... VOORNAAM... STUDIEJAAR... EXAMEN CONCEPTUELE NATUURKUNDE MET TECHNISCHE TOEPASSINGEN Deel oefeningen 1 e examenperiode 011-01 Algemene insrucies!!! Naam vooraf
Nadere informatieVak: Labo elektro Pagina 1 / /
Vak: Labo elektro Pagina 1 / / Verslag Comperatoren of Niet-lineaire schakelingen. 1. Opgave. Poog de schema s door beredenering en metingen te analyseren. 2. Het schema (1). 2-7 +U v U- U+ 3 + 6 3. De
Nadere informatieLABO. Elektriciteit OPGAVE: Meten van vermogen in een driegeleidernet. Totaal :.../20. .../.../ Datum van afgifte:
LABO Elekriciei OPGAVE: Meen van vermogen in een driegeleiderne Daum van opgave:.../.../ Daum van afgife: Verslag nr. : 8 Leerling: Assisenen: Klas: 3.1 EIT.../.../ Evaluaie :.../10 Theorie :.../10 Meeopselling
Nadere informatieUitwerkingen Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2
Uiwerkingen Toes IEEE, Modules en Daum: 9 sepember 007 Tijd: 0.40.0 (90 minuen) Opgave I) Di is een warmmakerje. In woorden is V is de serieschakeling van, en (de parallelschakeling van 3 en 4) of V =
Nadere informatie2.4 Oppervlaktemethode
2.4 Opperlakemehode Teken he --diagram an de eenparige beweging me een snelheid an 10 m/s die begin na 2 seconden en eindig na 4 seconden. De afgelegde weg is: =. (m/s) In he --diagram is de hooge an de
Nadere informatieExamen beeldverwerking 30/1/2013
Richlijnen Examen beeldverwerking 30//03 Di is een gesloen boek examen. Communicaieapparauur en beschreven of bedruk papier of andere voorwerpen zijn dus nie oegelaen. Schrijf je naam op elk blad. Schrijf
Nadere informatieUitslagen voorspellen
Eindexamen vwo wiskunde A pilo 04-I Vraag Anwoord Scores Uislagen voorspellen maximumscore 3 De afsand ussen Wilders en Thieme is 4 De conclusie: nie meer dan wee maal zo groo maximumscore 3 Bij gelijke
Nadere informatieExamen beeldverwerking 10/2/2006
Richlijnen Examen beeldverwerking 10/2/2006 Di is een gesloen boek examen. Communicaieapparauur en beschreven of bedruk papier of andere voorwerpen zijn dus nie oegelaen. Schrijf je naam op elk blad. Schrijf
Nadere informatie6 Laden en ontladen van condensatoren
6 Laden en onladen van condensaoren Risack A.. Begrip condensaor isolaor V =0 V =0 isolaor geleider geleider =0V V V V=0 V>0 V=0 V0 V
Nadere informatiewiskunde A bezem havo 2017-I
Disribuieriem Een disribuieriem is een geribbelde riem die in een moderne verbrandingsmoor van een auo zi. Zo n riem heef en opziche van een keing voordelen: hij maak minder lawaai en er is geen smering
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Eindexamen vwo nauurkunde 04-I Vraag Anwoord Scores Opgave Tsunami maximumscore 4 voorbeeld van een anwoord: Voor de zwaare-energie van de waerberg geld: Ez = mgh. Voor de massa van he waer geld: m= ρv.
Nadere informatieHoofdstuk 6: Laden en ontladen van condensatoren.
Hoofdsuk 6: Laden en onladen van condensaoren. Inleiding Elekriciei We ween reeds da een elekrische bron energie kan leveren. (W=P. me P=U.I). Volgens de we van behoud van energie, is he onmogelijk energie
Nadere informatieBlok 1 - Vaardigheden
6 Blok - Vaardigheden Blok - Vaardigheden Exra oefening - Basis B-a Bij abel A zijn de facoren achereenvolgens 8 : = 6 ; 08 : 8 = 6 en 68 : 08 = 6. Bij abel A is sprake van exponeniële groei. Bij abel
Nadere informatieHoofdstuk 5 - Differentiaalvergelijkingen
Hoofdsuk 5 - Differeniaalvergelijkingen 5. Differenievergelijkingen ladzijde a 0 3 4 5 A 00 0 04 06 08 0 oename B 00 30 69,00 9,70 85,6 37,9 oename 30 39 50,70 65,9 85,68 C 00 3 73,60 7,68 97,98 389,38
Nadere informatiewiskunde A pilot vwo 2015-I
Piramiden maximumscore a = en x =,5 geef h = 6,5 (dm) De oppervlake van he grondvlak is,5,5 = 6, 5 (dm²) De inhoud is 6, 5 6,5 4 (dm³) ( nauwkeuriger) maximumscore 4 I = x (9 x ) geef di 6 d = x x x x
Nadere informatieAntwoordmodel VWO wa II. Speelgoedfabriek
Anwoordmodel VWO wa 00-II Anwoorden Speelgoedfabriek Voorwaarde II hoor bij immeren Voor immeren zijn 60x + 40y minuen nodig Voor immeren zijn 80 uur dus 4800 minuen beschikbaar 60x + 40y 4800 kom overeen
Nadere informatieC. von Schwartzenberg 1/11
G&R havo A deel C von Schwarzenberg 1/11 1a m 18:00 uur He verbruik was oen ongeveer 1150 kwh 1b Minimaal ongeveer 7750 kwh (100%), maimaal ongeveer 1150 kwh (145,%) Een oename van ongeveer 45,% 1c 1d
Nadere informatieINLEIDING. y(t) x(t) transformatie. inverse transformatie
VOORWOORD Even mezelf voorsellen: Mark Van Paemel (Leuven, 953), burgerlijk ingenieur in de elekronica (KULeuven, 977), 7 jaar ESAT-MICAS (KULeuven), 4 jaar CSEM (Neuchâel), 3 jaar Alcael-Bell (Anwerpen).
Nadere informatieOpgave 1 (30 punten) + + = B h Z
Tenamen CT222 Dynamica van Sysemen 25 juni 212 14.-17. Le op: - Vermeld op ieder blad je naam en sudienummer - Maak elk van de drie opgaven op een apar vel Opgave 1 (3 punen) 2 Een bekken (links) me berging
Nadere informatieUniversiteit Twente - Faculteit der Elektrotechniek. Tentamen INLEIDING ELEKTRISCHE ENERGIETECHNIEK (124177)
Universiei Twene - Faculei der Elekroechniek Tenamen INLEIDING ELEKTRISCHE ENERGIETECHNIEK (124177) gehouden op woensdag 10 mei 2000 van 13.30 o 17.00 uur Di enamen besaa ui 6 bladzijden me 6 opgaven.
Nadere informatieelektriciteit voor 5TSO
e Dirk Sarens 45 elekriciei voor 5TSO versie 1.0 1 2011 Dirk Sarens Versie 1.0 Schooljaar 2011-2012 Gemaak voor he leerplan D/2009/7841/036 Di boek kan worden gekoch via de websie www.nibook.com Had je
Nadere informatiedigitale signaalverwerking
digiale signaalverwerking deel 2: sampling en digiale filerechniek Hoewel we de vorige keer reeds over he samplen van signalen gesproken hebben, komen we daar nu op erug, om de ermee samenhangende effecen
Nadere informatieHoofdstuk 1 Lineaire en exponentiële verbanden
Hoofsuk Lineaire en exponeniële veranen lazije A: Geen lineair veran, als x me oeneem, neem y nie sees me ezelfe waare oe. B: Lineair veran, als x me oeneem, neem y sees me, oe. C: Geen lineair veran,
Nadere informatieTentamen ELEKTRISCHE OMZETTINGEN (et3 019)
1 Tenamen ELEKTRISCHE OMZETTINGEN (e3 019) gehouden op donderdag, 3 februari 2000 van 9.00 o 12.00 uur Di enamen besaa ui 5 bladzijden me 6 opgaven. He aanal punen da u maximaal per opgave kun verkrijgen,
Nadere informatieEindexamen wiskunde B1 vwo I
indeamen wiskunde B vwo 009 - I Over een parabool gespannen In figuur is de grafiek van de funcie f me f ( ) = 3 geekend. Tussen wee punen en S die even ver van O op de -as liggen, word denkbeeldig een
Nadere informatieLABO 3 : De tijdbasis 1
De ijdbasis 1 1 / 9 1. Doelsellingen LABO 3 : De ijdbasis 1 Na he ivoeren van de proeven : wee je wa freqenie is en kan je ze aflezen op een scoopbeeld. kan je de verschillende spanningsvoorsellingen.
Nadere informatie. Tijd 75 min, dyslecten 90min. MAX: 44 punten 1. (3,3,3,3,2,2p) Chemische stof
RUDOLF STEINERCOLLEGE HAARLEM WISKUNDE HAVO CM/EM T112-HCMEM-H579 Voor elk onderdeel is aangegeven hoeveel punen kunnen worden behaald. Anwoorden moeen alijd zijn voorzien van een berekening, oeliching
Nadere informatieHoofdstuk 1 - Exponentiële formules
V-1a 4 Hoofdsuk 1 - Exponeniële formules Hoofdsuk 1 - Exponeniële formules Voorkennis prijs in euro s 70 78,0 percenage 100 119 1,19 b Je moe de prijs me he geal 1,19 vermenigvuldigen. c De BTW op de fies
Nadere informatieELEKTRICITEIT WISSELSTROOMTHEORIE. Technisch Instituut Sint-Jozef, Wijerstraat 28, B-3740 Bilzen. Cursus : Ian Claesen. Versie: 19-10-2008
EEKTTET WSSESTOOMTHEOE Technisch nsiuu Sin-Jozef, Wijersraa 28, B-3740 Bilzen ursus : an laesen Versie: 19-10-2008 1 Sooren spanningen en sromen... 3 1.1 Gelijksroom... 3 1.2 Wisselsroom... 4 2 Sinusvormige
Nadere informatieStudiekosten of andere scholingsuitgaven
Bij voorlopige aanslag inkomsenbelasing 2013 IB 275-1T31FD Volg u in 2013 een opleiding of een sudie voor uw (oekomsige) beroep? Of had u kosen voor een EVC-procedure (Erkenning Verworven Compeenies)?
Nadere informatieOEFENTOETS HAVO B DEEL 1
EFENTETS HAV B DEEL 1 HFDSTUK 2 VERANDERINGEN PGAVE 1 Een oliehandelaar heef gedurende 24 uur nauwkeurig de olieprijs bijgehouden. Zie de figuur hieronder. Hierin is P de prijs in dollar per va. P 76 75
Nadere informatieLabotekst. Meetsystemen
Labo Meesysemen dr ir J.Baeen Laboeks Meesysemen 2004 3 II Elekronica 3 II Elekromechanica (opies au/el) - - J. Baeen Labo Meesysemen Proef 1: Digiale opische meesysemen Proef I: Digiale opische meesysemen
Nadere informatieTentamen ELEKTRISCHE OMZETTINGEN (ET3 019)
1 Tenamen ELEKTRISCHE OMZETTINGEN (ET3 019) gehouden op maandag, 30 okober 2000 van 9.00 o 12.00 uur Di enamen besaa ui 6 bladzijden me 5 opgaven. Beanwoord en beargumeneer alle vragen kor en bondig. Begin
Nadere informatieDigitale Systeem Engineering 1
Digiale Syseem Engineering 1 Week 5 Timing, daaoverdrach Jesse op den Brouw DIGSE1/2017-2018 Timing (revisied) Een verandering op de ingang van een componen geef als resulaa een verandering op de uigang.
Nadere informatieBeveiligingsunits Micrologic 2.0 A, 5.0 A, 6.0 A, 7.0 A Laagspanningsapparatuur
Beveiligingsunis Micrologic.0, 5.0, 6.0, 7.0 Laagspanningsapparauur Gebruikshandleiding We do more wih elecriciy Beveiligingsunis Micrologic.0, 5.0, 6.0, 7.0 Kennismaken me de beveiligingsuni Beveiligingsuni
Nadere informatieLogaritmen, Logaritmische processen.
PERIODE Lineaire, Kwadraische en Exponeniele funcies. Logarimen. Logarimen, Logarimische processen. OPDRACHT 1 Gebruik je (G)RM voor de berekening van: 1) log 2) log 0 3) log 00 4) log 000 5) log 1 6)
Nadere informatieHoofdstuk 2 - Formules voor groei
Moderne wiskunde 9e ediie Havo A deel Uiwerkingen Hoofdsuk - Formules voor groei bladzijde 00 V-a = 08, ; 870 08, ; 70 0, 8; 60 00 00 870 70 08,, gemiddeld 0,8 b De beginhoeveelheid is 00 en de groeifacor
Nadere informatieOverzicht Examenstof Wiskunde A
Oefenoes ij hoofdsuk en Overzih Examensof Wiskunde A a X min 0, X max 0, Y min 0 en Y max 000. 0 lier per minuu. Als de ank leeg is, dan is W 0, dus 00 0 0 dus 0. Na 0 minuen is de ank leeg. a Neem de
Nadere informatieHoofdstuk 3 Exponentiële functies
Havo B deel Uiwerkingen Moderne wiskunde Hoofdsuk Eponeniële funies ladzijde 6 V-a Door zih in weeën e delen vermenigvuldig he aanal aeriën per ijdseenheid zih seeds me een faor is de eginhoeveelheid,
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO
Correcievoorschrif VWO 009 ijdvak wiskunde A, He correcievoorschrif besaa ui: Regels voor de beoordeling Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor de beoordeling
Nadere informatieBij het bewerken van plaatmateriaal ontstaat vaak de situatie dat materiaal langs
12_DRUK_nr2_2005 19-04-2005 11:33 Pagina 12 Druk op de INLEIDING Bij he bewerken van plaamaeriaal onsaa vaak de siuaie da maeriaal langs een radius moe bewegen. Meesal heef men dan van doen me he maken
Nadere informatieExamen VWO. Wiskunde B1 (nieuwe stijl)
Wiskunde B (nieuwe sijl) Examen VW Voorbereidend Weenschappelijk nderwijs Tijdvak Donderdag 22 mei 3.30 6.30 uur 20 03 Voor di examen zijn maximaal 83 punen e behalen; he examen besaa ui 20 vragen. Voor
Nadere informatieStudiekosten en andere scholings uitgaven
20 Aanvullende oeliching bij aangife inkomsenbelasing 20 IB 266-1T12FD (2576) Sudiekosen en andere scholings uigaven Volgde u in 20 een opleiding of een sudie voor uw (oekomsige) beroep? Of had u kosen
Nadere informatieInvesteringsbeslissingen
Inveseringsbeslissingen 1. Begrippen 1.1. Wa is inveseren? Een dadelijke (zekere) beschikbare koopkrach inruilen egen: 1. een oekomsige onzekere inkomenssroom; 2. besparingen van uigaven; 3. een nie-financieel
Nadere informatieDeel 2. Basiskennis wiskunde
Deel 2. Basiskennis wiskunde Vraag 26 Definieer de funcie f : R R : 7 cos(2 ). Bepaal de afgeleide van de funcie f in he pun 2π/2. (A) f 0 ( 2π/2) = π (B) f 0 ( 2π/2) = 2π (C) f 0 ( 2π/2) = 2π (D) f 0
Nadere informatieHoofdstuk 2: LOGISCHE SCHAKELINGEN
Hoofdsuk 2: LOGISCHE SCHKELINGEN 2.1 lgemeenheden Gedurende vele jaren sond de Digiale echniek in hoofdzaak in funcie van compuersysemen. Daarin is er de laase jaren veel verandering gekomen. Denken we
Nadere informatieKrommen in het platte vlak
Krommen in he plae vlak 1 Een komee beschrijf een baan om de zon. We brengen een assenselsel aan in he vlak van de baan van de komee, me de zon als oorsprong. Als eenheid in he assenselsel nemen we de
Nadere informatieHoofdstuk 7 - Logaritmische functies
Hoodsuk 7 - Logarimishe unies ladzijde 0 V-a De dagwaarde egin op 000 en daal naar 000. Dus: 000 g 000 = = 06 ; g = 000 06 0 909. = 000 g ; Op ijdsip = 0 is de dagwaarde 000. De groeiaor g 0 909 dus W
Nadere informatieHoofdstuk 6: Draadloze communicatie
Elekronica: Tweede kandidauur indusrieel ingenieur 1 Hoofdsuk 6: Draadloze communicaie 1: Principewerking He is de bedoeling in di hoofdsuk de elemenaire principes van draadloze communicaie e besuderen.
Nadere informatieStudiekosten en andere scholings uitgaven
bij aangife inkomsenbelasing 20 IB 266-1TFD (2576) Sudiekosen en andere scholings uigaven Volgde u in 20 een opleiding of een sudie voor uw (oekomsige) beroep? Of had u kosen voor een EVCprocedure (Erkenning
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
a b c d e a Analyse De omze was in 987 ongeveer, miljard (de recher as) De wins was ongeveer 6 miljoen (linker as) 6 miljoen 6 miljoen = %, % Er is sprake van verlies als de wins/verlies-grafiek negaief
Nadere informatieBlok 4 - Vaardigheden
Havo B deel Uiwerkingen Moderne wiskunde Blok - Vaardigheden bladzijde a domein en bereik b x = = = c Me behulp van onderdeel b en de grafiek: d Eers: log x = ofwel x = = Dan me behulp van de grafiek:
Nadere informatieStudiekosten of andere scholingsuitgaven
12345 Aanvullende oeliching bij aangife inkomsenbelasing IB 266-1T02FD (2464) Sudiekosen of andere scholingsuigaven Volgde u in een opleiding of een sudie voor uw (oekomsige) beroep? Dan mag u de uigaven
Nadere informatie7.9. Inhomogene lineaire stelsels. We keren nu weer terug naar de situatie
79 Inhomogene lineaire selsels We keren nu weer erug naar de siuaie x ( A(x( + g(, ( waarbij A( een (n n-marix is en g( een vecor me n coördinaen Vergelijkbaar me de heorie voor gewone lineaire differeniaalvergelijking
Nadere informatieStudiekosten of andere scholings uitgaven
20 Aanvullende oeliching bij aangife inkomsenbelasing 20 Sudiekosen of andere scholings uigaven Volgde u in 20 een opleiding of een sudie voor uw (oekomsige) beroep? Of had u kosen voor een EVCprocedure
Nadere informatieIntegratiepracticum III
Inegraiepracicum III Casus I Projecevaluaie Irrigaie landbouwgronden in Ruriania Bas Beerenhou (556622) & Cliff Voeelink (554506) Deadline casus I: 2 januari 2007 TR2 Inleiding Er zijn een hoop derdewereldlanden.
Nadere informatieHoofdstuk 2 - Overige verbanden
Hoofdsuk - Overige verbanden bladzijde < a D 4 4,, 8 dus heef de vergelijking 4p p +, geen oplossingen en zijn er geen snijpunen van de grafiek me de horizonale as. b 4p p +,, p 4p p of p 4 + c Voor p
Nadere informatiewiskunde C pilot vwo 2015-I
Succesvogels en pechvogels maximumscore 3 Aflezen ui de figuur: he aanal in 004 kom overeen me 65% en he aanal in 994 me 95% 00 In 990 waren er 60 000 9 300 (gruo s) ( nauwkeuriger) 65 In 994 waren er
Nadere informatieExamen VWO. Wiskunde B1,2 (nieuwe stijl)
Wiskunde B,2 (nieuwe sijl) Examen VW Voorbereidend Weenschappelijk nderwijs Tijdvak Donderdag 22 mei 3.30 6.30 uur 20 03 Voor di examen zijn maximaal 86 punen e behalen; he examen besaa ui 9 vragen. Voor
Nadere informatieelektrotechniek CSPE KB 2011 minitoets bij opdracht 10
elekroechniek CSPE KB 2011 minioes bij opdrach 10 varian a Naam kandidaa Kandidaanummer Meerkeuzevragen Omcirkel he goede anwoord (voorbeeld 1). Geef verbeeringen aan volgens voorbeeld 2 of 3. (1) B B
Nadere informatieAntwoordmodel VWO 2002-II wiskunde A (oude stijl) Speelgoedfabriek
Anwoordmodel VWO 00-II wiskunde A (oude sijl) Anwoorden Speelgoedfabriek Voorwaarde II hoor bij immeren Voor immeren zijn 60x + 40y minuen nodig Voor immeren zijn 80 uur dus 4800 minuen beschikbaar 60x
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde 1 HAVO Beweging
Beweging Samenvaing Nauurkunde HAVO Eenparig rechlijnige beweging a Eenparig versnelde rechlijnige beweging a a = consan a = 0 m/s Oppervlake = v = 0 m/s Oppervlake = v v v v = consan v() = a Oppervlake
Nadere informatieWerkboek. meer. check! Geluk. in 3Weken! Marjan van de Bult
Werkboek meer Geluk J check! in 3Weken! Marjan van de Bul www.gelukfabriek.nl Unlock your Luck vormgeving www.somehingilse.nl Alsjeblief! Hier is jouw eigen werkboek voor meer geluk in 3 weken. Misschien
Nadere informatie1 Inleidende begrippen
1 Inleidende begrippen 1.1 Wanneer is een pun in beweging? Leg di ui aan de hand van een figuur. Rus en beweging (blz. 19) Figuur 1.1 Een pun in beweging 1.2 Wanneer is een pun in rus? Leg di ui aan de
Nadere informatieHoofdstuk 2 - Overige verbanden
Moderne Wiskunde Uiwerkingen bij vwo C deel Hoofdsuk Overige verbanden Hoofdsuk - Overige verbanden bladzijde < a D 4 4,, 8 dus heef de vergelijking 4p p +, geen oplossingen en zijn er geen snijpunen van
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2014
Correcievoorschrif VWO 04 ijdvak nauurkunde He correcievoorschrif besaa ui: Regels voor de beoordeling Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor de beoordeling
Nadere informatieAanvullingen van de Wiskunde
de Bachelor EIT Academiejaar -4 se semeser 8 januari 4 Aanvullingen van de Wiskunde. Gegeven een homogene lineaire parile differeniaalvergelijking van eerse orde: a x,, x n u x a n x,, x n u x n. a Wa
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Opgave Tsunami maximumscore 4 Voor de zwaare-energie van de waerberg geld: Ez = mgh. Voor de massa van he waer m geld: m= ρv. Voor he volume van de waerberg geld: V = bh. 3 3 3 Invullen lever: V = 00 0
Nadere informatieAlternatieve uitwerking. Apart de afgeleide van y = 2x+ 1 = u met u = 2x + 1. = = 2u 2 = 4(2x + 1) = 8x + 4. Dus k (x) = ( ) 2 ( 2
6 Toepassingen van de diffeeniaalekening bladzijde 70 3 a f () [6] ( 5) 36 + 6 [( 5) 36 ] + 7 6 Apa de afgeleide van y ( 5) 36 u 36 me u 5. 36u 6 7( 5) 6 Dus f () 6 ( 5) 36 + 6 7( 5) 6 + 7 6 6( 5) 36 +
Nadere informatieStudiekosten of andere scholingsuitgaven
12345 20 Aanvullende oeliching Bij voorlopige aanslag inkomsenbelasing 20 Volg u in 20 een opleiding of een sudie voor uw (oekomsige) beroep? Dan mag u de uigaven hiervoor, zoals lesgeld en de uigaven
Nadere informatieEindexamen wiskunde A1-2 vwo 2003-I
Eindexamen wiskunde A- vwo 003-I 4 Anwoordmodel Levensduur van kfiezeapparaen Maximumscore 4 Na,5 jaar zijn er 500 0,99 0,97 apparaen Na 3,5 jaar zijn er 500 0,99 0,97 0,87 apparaen He verschil hierussen
Nadere informatiewiskunde A vwo 2019-II
Coninu Vakanie Onderzoek maximumscore He aanal personen da op vakanie gaa, is 5,5 (,76...),78 = miljoen De gehele CVO-populaie is,76... 0,807 miljoen He anwoord: 5 84000 maximumscore 4 He aflezen van wee
Nadere informatiedwarsrichting Doelstellingen van dit hoofdstuk
7 Afschuiving HOOFDSTUK in langs- en dwarsriching Ga naar www.pearsonmylab.nl voor sudiemaeriaal en oesen om je begrip en kennis van di hoofdsuk ui e breiden en e oefenen. Ook vind je daar videouiwerkingen
Nadere informatieEindexamen wiskunde B1 havo 2004-II
Bacerieculuur De groei van he aanal baceriën van een bacerieculuur hang onder andere af van he voedingsparoon, de emperauur en de beliching. Ui onderzoek blijk da he aanal baceriën van een bepaalde bacerieculuur
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2015
Correcievoorschrif VWO 205 ijdvak wiskunde C (pilo) He correcievoorschrif besaa ui: Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor
Nadere informatieHoofdstuk 6 - Formules maken
Hoofdsuk 6 - Formules maken ladzijde 0 V-a Formule, wan de grafiek gaa door he pun (,) 0 en formule is exponenieel. Formule heef voor x = 0 geen eekenis, erwijl de grafiek door he pun (0, 3) gaa. Formule,
Nadere informatieHoofdstuk 3 - Exponentiële functies
Hoofsuk - Eponeniële funies lazije 7 V-a hooge in m 7, 8 8, 9 ij in uren 9, Aangezien e punen op een rehe lijn liggen, noemen we eze groei lineair. Als je e rehe lijn naar links voorze, an kun je aflezen
Nadere informatiewiskunde C vwo 2015-I
Succesvogels en pechvogels maximumscore 3 Aflezen ui de figuur: he aanal in 004 kom overeen me 65% en he aanal in 994 me 95% 00 In 990 waren er 60 000 9 300 (gruo s) ( nauwkeuriger) 65 In 994 waren er
Nadere informatieTentamen Golven en Optica
Tenamen Golven en Opica woensdag 9 juni 011, 15.00-18.00 uur Maak elke opgave op een apar vel voorzien van uw naam en sudennummer. Gebruik van een (grafische) rekenmachine is oegesaan. Verdeel uw ijd opimaal
Nadere informatieHoofdstuk 3 - De afgeleide functie
ladzijde 7 V-a Plo de grafiek van y = x + x +. Me al-zero vind je x 8,. Plo ook de grafiek me y = x+ 5. Me al-inerse vind je x 89, en y= g( 89, ),. V-a d Exa, wan de vergelijking is lineair. Me de rekenmahine,
Nadere informatieRekenen banken te veel voor een hypotheek?
Rekenen banken e veel voor een hypoheek? J.P.A.M. Jacobs en L.A. Toolsema Me enige regelmaa word door consumenen en belangenorganisaies gesuggereerd da banken de hypoheekrene onmiddellijk naar boven aanpassen
Nadere informatieWAARSCHUWING : Vermeld op alle bladen van uw werk uw naam!
POST HBO-OPLIDINGN Beononsrueur BV Saalonsrueur BmS Professional maser of sruural engineering Toegepase mehania Spanningen en rekken in -D grensspanningshypohesen en wringing doenen : dr ir P.C.J. Hoogenboom
Nadere informatieLabotekst. Meetsystemen
Labo Meesysemen dr ir J.Baeen Laboeks Meesysemen MSYSL 2006 3 II Elekronica 3 II Elekromechanica (opie au) EK Elo EK EL - - J. Baeen Labo Meesysemen Doelsellingen - Inhoud - Evaluaie Doelsellingen Op basis
Nadere informatieop het interval 5, 15 betekent 5 x 15. 4b x op het interval 6, 10 betekent 6 x < 10. 5d Bij 3 < x π hoort het interval 3, π
G&R havo B deel Veranderingen C. von Schwarzenberg / a b c Tussen en uur. Van en uur neem de sijging oe. Van o 6 uur neem de sijging af. Van o 8 uur neem de daling oe. Van 8 o uur neem de daling af. 6,,,,,
Nadere informatieWaarom de globale belastingdruk niet daalt
Waarom de globale belasingdruk nie daal Paul De Grauwe Toen de voorzier van he deparemen economie van de KULeuven zijn professoren vroeg om mee e doen aan he economische deba in de verkiezingsrijd door
Nadere informatiebij condensatoren inhoud Een uitgave van Intech Elektro & ICT en OTIB april 2010 Laad- en ontladingsprocessen condensoren Otib-nieuws
Kaern voor scholing, her- en bijscholing 39 inhoud 1 Laad- en onladingsprocessen bij condensoren Oib-nieuws Foowedsrijd Zo moe he nie ursussen Bij een bepaalde schakeling (afbeelding 1) gaa he om een serieverbinding
Nadere informatie7.9. Inhomogene lineaire stelsels. We keren nu weer terug naar de situatie
79 Inhomogene lineaire selsels We keren nu weer erug naar de siuaie x ( A(x( + g(, ( waarbij A( een (n n-marix is en g( een vecor me n coördinaen Vergelijkbaar me de heorie voor gewone lineaire differeniaalvergelijking
Nadere informatie