Raadsvoorstel Agenda nr. 10 Onderwerp: Beëindigen subsidiëring schoolbegeleiding voor scholen primair onderwijs en invoeren budget kindzorg ad. 45.000,00 met ingang van het schooljaar 2016-2017. Soort: Kaderstellend Opsteller: H.T.M. Hamacher Portefeuillehouder: T.C.W. Maas Zaaknummer: SOM/2015/006505 Documentnummer: SOM/2015/006940 Datum: 8 april 2015 1. Samenvatting Als gevolg van de uitvoering van de Motie Buma wordt structureel 213.000,00 overgeheveld van de algemene uitkering uit het gemeentefonds naar de lumpsum uitkering voor de schoolbesturen. Naar aanleiding hiervan stellen wij u voor de subsidie schoolbegeleiding met ingang van 2016-2017 te beëindigen en daarvoor in de plaats een structurele subsidie beschikbaar te stellen van 45.000,00 voor kindzorg, in aansluiting op de verantwoordelijkheid van de gemeente. Een hulpmiddel kan zijn: wat zou je vertellen aan je buurman of vrouw. - LINKS OP CEL KLIKKEN EN KNIPPEN - 2. Voorstel 1. beëindigen subsidiëring schoolbegeleiding met ingang van het schooljaar 2016-2017 2. hiervoor in de plaats een subsidie beschikbaar te stellen, voor specifieke kindzorg van 0-22 jaar, in aansluiting op de verantwoordelijkheid van de gemeente 3. subsidiebudget hiervoor aanpassen tot maximaal 75% van het budget 2014, zijnde (afgerond) 45.000,00. 3. Inleiding 3.1 Aanleiding, achtergrond In de uitkering algemene middelen heeft in 2015 een aanzienlijke wijziging plaatsgevonden die een rechtstreekse link heeft met het onderwijs. Als gevolg van de z.g. Motie Buma werd 256 miljoen uit de algemene uitkering van de gemeenten overgeheveld naar de schoolbesturen omdat uit onderzoek bleek dat gemeenten voor dit bedrag onderbesteden aan onderhuisvesting (PO en VO).
Dit bedrag werd toegevoegd aan de lumpsum uitkering voor de schoolbesturen, zonder specifiek doel. De korting voor de gemeente Someren bedraagt 213.000,00. Deze korting is mede aanleiding om de subsidie schoolbegeleiding te herzien. De schoolbesturen krijgen immers nu zelf financiën om deze kosten te kunnen betalen. 3.2 Centrale vraag Op welke wijze kan de gemeente vanuit haar verantwoordelijkheid voor preventie jeugdzorg bijdragen aan een evenwichtige ontwikkeling van de 0-22 jarigen. 3.3 Relatie met eerder gestelde kaders en wetgeving Wet op het primair onderwijs Wet decentralisatie jeugdzorg Jeugdnota gemeente Someren Coalitieprogramma 2014-2018 4. Probleemstelling (huidige situatie) Als gevolg van een verlegging van de financieringsstroom verandert ook de (financiële) verantwoordelijkheid van de gemeente voor schoolbegeleiding. Schoolbesturen ontvangen met ingang van 2015 zelf de middelen hiervoor, die voorheen deel uitmaakten van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Wel houdt de gemeente de verantwoordelijkheid voor de preventieve jeugdzorg die sterke raakvlakken heeft met de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen voor het onderwijs. 5. Doelstelling (gewenste situatie) Optimale ontwikkelingskansen voor 0-22 jarigen creëren in een doorgaande ontwikkelingslijn, gericht op volwaardige deelname en bijdrage aan de samenleving. 6. Mogelijke oplossingen en effecten Huidige situatie Subsidieregeling schoolbegeleiding ingaande 1 augustus 2006 Tot 1 augustus 2006 ontvingen de schoolbesturen een subsidie van de gemeente om de (speciale)basisscholen te voorzien van begeleiding bij leerlingenzorg, onderwijsvernieuwing en organisatieontwikkeling. De gemeenten ontvingen hiervoor van het rijk een doeluitkering, zijnde de helft van de subsidie. De andere helft werd gefinancierd vanuit de algemene middelen van de gemeente. Ook hadden de gemeenten de plicht om de schoolbegeleidingsdiensten in stand te houden. Met ingang van 1 augustus 2006 vond een wijziging plaats. De doeluitkering werd niet meer aan de gemeenten uitgekeerd, maar rechtstreeks aan de schoolbesturen. De autonomie van de schoolbesturen werd hierdoor vergroot. De verplichting tot het in stand houden van de schoolbegeleidingsdiensten kwam te vervallen. Gemeenten kregen hierdoor de vrijheid/keuze tot het subsidiëren van schoolbegeleiding. De gemeenteraad van Someren heeft eind 2005 besloten de subsidie voor de schoolbegeleiding te continueren, zijnde de helft van de subsidie in de oude situatie. 2/6
Bij de vaststelling van het nieuwe beleid voor de subsidie schoolbegeleiding vanaf 1 augustus 2006 werden door de gemeenteraad de volgende kaders vastgesteld: 1. de activiteiten moeten met name liggen op het raakvlak onderwijs-jeugd 2. er moet sprake zijn van cofinanciering 3. er moet sprake zijn van een duidelijke vraag vanuit het onderwijs, het aanbod is vraaggericht. Ad.1 Het betrof activiteiten die te maken hebben met de leerlingenzorg. Daarmee worden leer- en gedragsproblemen van kinderen bedoeld. Daarnaast betrof het ook activiteiten die de reguliere zorg van de school overstijgen en te maken hebben met lokaal jeugdbeleid. Ze liggen op maatschappelijk, emotioneel en medisch terrein. Met name werd daarbij gedacht aan sociaal emotionele ontwikkeling, weerbaarheid en sociale vaardigheidstraining. De gemeentesubsidie zou voor 25% ingezet moeten worden voor lokaal jeugdbeleid. Ad.2 Van cofinanciering was sprake als de school aantoont dat de rijkssubsidie schoolbegeleiding ingezet wordt voor ontwikkelingsactiviteiten in het kader van leerlingenzorg, onderwijskundige vernieuwingen (klassenorganisatie, methoden, didactische werkwijze, pedagogisch klimaat) en schoolorganisatie (teamontwikkeling, managementondersteuning, invoering integraal personeelsbeleid en coaching). Ad.3 Voorheen was de subsidie gericht op het in stand houden van een schoolbegeleidingsdienst en was de uitvoering vooral aanbod gestuurd. Met ingang van 2006 werd de vraag geformuleerd door het onderwijs, waarop de schoolbegeleidingsdienst een antwoord gaf. In de afgelopen jaren werd de subsidie schoolbegeleiding, rijks- en gemeentedeel samen, besteed aan de volgende onderwerpen: 1. dyslexie 2. leerlingenzorg 3. het jonge kind 4. klassenmanagement 5. meer- en hoogbegaafdheid 6. consultatieve leerlingenbegeleiding 7. invoeren methode Kijk 8. sociale vaardigheidstraining 9. management ondersteuning 10. vve-versterk 11. passend onderwijs 12. Zorgroute 13. Faalangst 14. opbrengstgericht werken 15. meerbegaafdheid 16. human dynamics 17. taakspel (verbeteren pedag. klimaat) 18. onderwijs- en teamontwikkeling 19. organisatieontwikkeling 20. motorische remedial teaching 21. Kwaliteitszorg 22. handelingsgericht werken 23. zorgteam (optimaliseren) Conform de afspraken is de subsidieregeling uitgevoerd. De opbrengst kan niet gemeten worden, daar is destijds niet naar gevraagd. 3/6
Met ingang van 2015 is de financiering van dyslexie onder de verantwoordelijkheid van de gemeente komen te vallen. Ook de nrs. 8 en 13 zijn onder de verantwoordelijkheid van de gemeente gekomen. Recente Ontwikkelingen Zoals genoemd werd de gemeentelijke subsidie gefinancierd uit de algemene middelen. In de uitkering algemene middelen heeft in 2015 een aanzienlijke wijziging plaatsgevonden die een rechtstreekse link heeft met het onderwijs. Als gevolg van de z.g. Motie Buma werd 256 miljoen uit de algemene uitkering van de gemeenten overgeheveld naar de schoolbesturen omdat uit onderzoek bleek dat gemeenten voor dit bedrag onderbesteden aan onderhuisvesting (PO en VO). Dit bedrag werd toegevoegd aan de lumpsum uitkering voor de schoolbesturen, zonder specifiek doel. De korting voor de gemeente Someren bedraagt 213.000,00. Deze korting is mede aanleiding om de subsidie te herzien. De schoolbesturen krijgen immers nu zelf financiën om deze kosten te kunnen betalen. Meerdere gemeenten hebben daarom besloten de subsidie voor schoolbegeleiding af te schaffen. Ook de decentralisatie van de Jeugdzorg is aanleiding deze subsidieregeling te herzien. Gemeenten hebben als gevolg hiervan meer verantwoordelijkheden in de zorg voor jeugdigen gekregen. Als gevolg van de Wet Passend Onderwijs hebben de schoolbesturen binnen het basisonderwijs een grotere verantwoordelijkheid leerlingenzorg gekregen. Deze ontwikkelingen vragen een nauwere samenwerking in de zorg en verantwoordelijkheid tussen schoolbesturen en gemeente voor en rond de leerlingen. Deze gezamenlijke zorg raakt elkaar en kan elkaar overlappen. Rol gemeenten Met de nota Integraal Jeugdbeleid heeft de gemeenteraad de volgende visie vastgesteld: de gemeente Someren wil met het integraal jeugdbeleid optimale ontwikkelingskansen creëren in een doorgaande ontwikkelingslijn, gericht op volwaardige deelname en bijdrage aan de samenleving van alle Somerense jeugd tot 18 jaar en voor die jongvolwassenen van 18-23 jaar die nog extra steun nodig hebben. Het realiseren van deze visie kan de gemeente niet alleen. Daarvoor is samenwerking nodig met diverse partijen. Een belangrijke partner daarbij is het onderwijs. De gemeente en het onderwijs hebben hetzelfde doel: optimale ontwikkelingskansen creëren voor kinderen. Vervolgens neemt ieder daarbij zijn rol: scholen het bieden van onderwijs en de daaraan gerelateerde leerlingenzorg, de gemeente heeft de verantwoordelijkheid voor preventief jeugdbeleid en jeugdhulp. Een van de voorwaarden om zich zo optimaal mogelijk te kunnen ontwikkelen voor jeugdigen is dat ze zich sociaal vaardig voelen, weerbaar en veilig zijn. Dit heeft ook een positief effect op leerprestaties. Wanneer jeugdigen weerbaar zijn, wordt de kans kleiner dat ze gepest worden, seksueel ongezonde relaties aangaan, al jong alcohol of drugs gaan gebruiken. Vanuit haar verantwoordelijkheid voor preventief jeugdbeleid wil de gemeente dan ook investeren in het meer weerbaar maken van jeugdigen, om zo de ontwikkelingskansen voor jeugdigen in hun verschillende leefgebieden te vergroten en proberen te voorkomen dat jeugdigen met grotere problemen te maken krijgen. Dit is ook opgenomen in het Coalitieprogramma 2014-2018. Gezien het vorenstaande stellen wij u het volgende voor: 4/6
Voorstel Om enerzijds een antwoord te geven op de rijksbezuinigingen op het terrein van onderwijs en anderzijds goede afstemming te krijgen tussen verantwoordelijkheden in de jeugdzorg stellen wij u het volgende voor: 1. beëindigen subsidieregeling schoolbegeleiding met ingang van het schooljaar 2016-2017 2. hiervoor in de plaats een subsidie beschikbaar te stellen, in beheer bij de gemeente, voor specifieke kindzorg van 0-22 jaar, in aansluiting op de verantwoordelijkheid van de gemeente 3. subsidiebudget hiervoor aanpassen tot maximaal 75% van het budget 2014, zijnde (afgerond) 45.000,00. Ad. 1 Voorgesteld wordt een termijn voor beëindiging in te bouwen, zodat de schoolbesturen voldoende tijd hebben om op de nieuwe situatie te kunnen anticiperen; Ad. 2 De specifieke kindzorg moet nader benoemd worden en voor de uitvoering zijn duidelijke criteria en procedures nodig. Met de schoolbesturen en andere betrokken organisaties zal daarom overleg noodzakelijk zijn om dit nader te concretiseren. Ook moet bekeken worden of het budget bij de gemeente blijft of via schoolbesturen verdeeld kan worden. Bij de start van het schooljaar 2016-2017 moet hierover duidelijkheid zijn. Ad. 3 Om een redelijk budget te behouden voor de leerlingenzorg wordt vooralsnog een bedrag van 44.859,00 (afgerond 45.000,00) aan te houden, zijnde 75% van de begroting 2014 ( 59.812,00). - LINKS OP CEL KLIKKEN EN KNIPPEN - 7. Consequenties van de oplossingen 7.1 Financiële aspecten Zoals onder punt 6 al aangegeven wordt het subsidiebudget maximaal gesteld op 45.000,00 met ingang van 2016-2017. Ten opzichte van de begroting betekent dit de volgende: Nieuw budget 45.000,00 Tlv begroting oude post schoolbegeleiding 43.620,00 Tlv CJG budget 1.380,00 Totaal 45.000,00 Over het jaar 2016 wordt nog 7/12 subsidie verstrekt voor schoolbegeleiding, welke geraamd wordt op 56.696,00 x 7/12 = 33.231,92. Het restant 2016, geraamd op 43.620,00-33.231,92 = 10.388,88, kan al bestemd worden voor het budget kindzorg. 7.2 Juridische aspecten Het afbouwen van een subsidie vraagt voor de betrokken schoolbesturen om een redelijke afbouwtermijn. Dit is de reden dat de subsidie past wordt gestopt met ingang van het schooljaar 2016-2017, ook al beschikken de schoolbesturen over de compenserende rijksvergoeding 7.3 Risico s en kansen In principe zijn er geen risico s. Het is wel de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen om de beschikbaar gekregen gelden ook voor de (oude) doelen schoolbegeleiding beschikbaar te stellen. 5/6
8. Communicatie en participatie Met de schoolbesturen is het besluit gecommuniceerd. Vervolgens zal met de betrokken instellingen overlegd worden om te komen tot criteria en procedure. 9. Planning Met de betrokken partijen is overleg gestart om te komen tot criteria en procedures. Burgemeester en wethouders van Someren, de secretaris, de burgemeester, Drs. A.P.M. de Kok A.P.M. Veltman Bijlagen: O NO Concept raadsbesluit nr. 7365 X 6/6
Besluit gemeenteraad Titel: Zaaknummer: Documentnummer: Datum besluit: Beëindigen subsidie schoolbegeleiding voor primair onderwijs en gelijktijdig invoeren van een budget kindzorg met ingang van schooljaar 2016-2017. SOM/2015/006505 SOM/2015/007365 2 8 MEI 2015 De raad van de gemeente Someren; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 31 maart 2015; overwegende dat als gevolg van de uitvoering van de Motie Buma de gemeenten met ingang van 2015 structurele 256 miljoen overgeheveld wordt van het gemeentefonds naar de lumpsum van het primair onderwijs; gelet op de Wet op het primair onderwijs; gelet op het amendement van de fractie van de Gemeenschapslijst en zoals aangenomen in de raadsvergadering van 28 mei 2015 I t de subsidiëring schoolbegeleiding voor de scholen voor primair onderwijs in Someren met ingang van het schooljaar 2016-2017 te beëindigen en daarvoor in de plaats een incidentaal bedrag uit de reserve beschikbaar te stellen van maximaal 45.000,00. Na evaluatie van het eerste jaar te komen met een eventueel vervolgvoorstel. Aldus besloten in de vergadering Vyén de raad van de gemeente Someren, de raadsgriffier, de (voorzitter, Janse-Oostdijk A.P.M. Veltma 1 5 0 0 0 7 3 6 5