Onderwerp: Vaststelling van economische activiteiten in het algemeen belang in het kader van de Wet Markt en Overheid

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Agenda nr.7 Onderwerp: Vaststelling van economische activiteiten in het algemeen belang in het kader van de Wet Markt en Overheid Soort: Besluitvormend Opsteller: J. van den Bogaart Portefeuillehouder: W. Hanssen Zaaknummer: 1. Samenvatting Op 1 juli 2012 is de Mededingingswet uitgebreid met de Wet markt en overheid (de artikelen 25g t/m 25m Mededingingswet). De bedoeling van de wetgever hiermee is dat in geval van economische activiteiten van overheidsinstellingen er eerlijk wordt geconcurreerd met bedrijven en dat er sprake is van een gelijk speelveld. Op de meeste punten kent de wet voor bestaande economische activiteiten een overgangstermijn van 2 jaar. Overheidsinstellingen moeten dus uiterlijk 1 juli 2014 aan de wet voldoen. 2. Voorstel De volgende economische activiteiten aanwijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h, vijfde lid, van de Mededingingswet aangezien ze niet voldoen aan de regel dat de integrale kostprijs in rekening wordt gebracht: 1. exploitatie sportaccommodaties. 2. verhuur maatschappelijk vastgoed. 3. evenementen zoals exploitatie kermis 4. verhuur vastgoed om kraken te voorkomen.

2 3. Inleiding 3.1 Aanleiding, achtergrond 1. Aanleiding Op 1 juli 2012 is de Mededingingswet uitgebreid met de Wet markt en overheid (de artikelen 25g t/m 25m Mededingingswet). De bedoeling van de wetgever hiermee is dat in geval van economische activiteiten van overheidsinstellingen er eerlijk wordt geconcurreerd met bedrijven en dat er sprake is van een gelijk speelveld. Volgens de Memorie van toelichting wordt onder een economische activiteit verstaan "het aanbieden van goederen of diensten aan derden op een bepaalde markt". De wet heeft geen invloed op de uitoefening van wettelijke taken door overheidsinstellingen, bijvoorbeeld vergunningverlening, de verstrekking van documenten als paspoorten en rijbewijzen en het voltrekken van huwelijken, kortom de typische overheidstaken. Er moet sprake zijn van een duidelijke wettelijke taak om van toepassing van de wet uitgezonderd te zijn. In het verlengde daarvan valt ook het uitvoeren van wettelijke taken ten behoeve van andere overheidsinstellingen zoals buurgemeenten niet onder de werking van de Wet markt en overheid. Verder zijn integraal alle werkzaamheden uitgezonderd, die vallen onder het begrip Socale Werkvoorziening. Een laatste uitzondering zijn die activiteiten, waarvan de gemeenteraad heeft bepaald dat deze van algemeen belang zijn. Op de meeste punten kent de wet voor bestaande economische activiteiten een overgangstermijn van 2 jaar. Overheidsinstellingen moeten dus uiterlijk 1 juli 2014 aan de wet voldoen. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) houdt toezicht op naleving van de wet. De meest vergaande bevoegdheid van de ACM is het opleggen van een last onder dwangsom, als een overheidsinstelling de wet overtreedt. In een dergelijk geval moet de activiteit op zeer korte termijn worden gestaakt, op straffe van verbeurte van een (meestal hoge) dwangsom. Een andere mogelijkheid is dat een bedrijf zich oneerlijk beconcurreerd acht en naar de rechter stapt om de overheidsactiviteit beëindigd te krijgen en/of een schadevergoeding te verkrijgen. 2. Achtergrond De Wet markt en overheid schrijft overheidsinstellingen vier gedragsregels voor economische activiteiten voor: integrale kostendoorberekening: niet enkel de salariskosten van betrokken ambtenaren, maar ook kosten van huisvesting, automatisering, energie, onderhoud, schoonmaak, kapitaallasten etc. moeten in de prijs van het te leveren product of dienst worden doorberekend, ook zelfs als die prijs dan hoger zou worden dan de marktprijs. bevoordelingsverbod: overheden mogen hun eigen overheidsbedrijven niet bevoordelen ten opzichte van andere bedrijven, tenzij het overheidsbedrijf een publieke taak uitvoert. Deze gedragsregel is verwant aan het Europees staatssteunrecht.

3 gegevensgebruik: het is niet vanzelfsprekend dat overheden gegevens die ze vanuit hun publieke taak verkrijgen mogen gebruiken voor economische activiteiten. Overheden mogen de gegevens waar ze over beschikken alleen hergebruiken voor andere economische activiteiten als andere organisaties of bedrijven (onder dezelfde voorwaarden) over de gegevens kunnen beschikken. functiescheiding: ambtenaren die betrokken zijn bij de uitoefening van een bestuurlijke bevoegdheid (bijv. behandelen van vergunningaanvragen) mogen niet betrokken zijn bij de uitoefening van economische activiteiten (bijv. verkoop van bouwgrond). De wet maakt het wel mogelijk om af te wijken van de gedragsregels, maar dan dient dit te gebeuren op basis van een raadsbesluit, waarin bepaald is, dat de daarin genoemde activiteiten verricht worden in het algemeen belang. Uit een inventarisatie is gebleken, dat er door de gemeente een aantal economische activiteiten wordt uitgevoerd, waarbij niet de integrale kostprijs in rekening wordt gebracht, terwijl het uit een oogpunt van algemeen belang wel wenselijk is, dat deze activiteiten op die manier worden aangeboden. 3.2 Centrale vraag Aan u wordt gevraagd om de economische activiteiten, als genoemd onder punt 2. Voorstel hierboven, aan te wijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h, vijfde lid, van de Mededingingswet. 3.3 Relatie met eerder gestelde kaders en wetgeving De wet Markt en Overheid is een uitbreiding op de Mededingingswet. 4. Probleemstelling (huidige situatie) Op dit moment zijn de economische activiteiten welke niet voldoen aan de Wet markt en overheid niet aangemerkt als activiteiten van algemeen belang. 5. Doelstelling (gewenste situatie) Het beoogd effect is dat deze activiteiten op de bestaande voet mogen worden voortgezet onder de werking van de Wet markt en overheid 6. Mogelijke oplossingen en effecten De volgende economische activiteiten aanwijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h, vijfde lid, van de Mededingingswet aangezien ze niet voldoen aan de regel, dat de integrale kostprijs in rekening wordt gebracht: 1. exploitatie sportaccommodaties. 2. verhuur maatschappelijk vastgoed. 3. evenementen zoals exploitatie kermis 4. verhuur vastgoed om kraken te voorkomen.

4 Ten aanzien van deze activiteiten zijn in het verleden weliswaar al dan niet expliciet besluiten genomen om deze niet met een integrale kostprijs aan te bieden, maar het is wenselijk om dit te formaliseren via het voorgestelde raadsbesluit. Motivering per activiteit : 1) Exploitatie sportaccommodaties: Indien kostendekkende tarieven in rekening zouden worden gebracht zou dit ten koste gaan van het deelnemen aan sportactiviteiten. Dit terwijl wij als bestuurlijk doel hebben om de deelname aan sportbeoefening van volwassenen en jeugdigen juist zoveel mogelijk te bevorderen. 2) Verhuur maatschappelijk vastgoed :het gaat hierbij om de verhuur van accommodaties aan bijvoorbeeld Multi Functionele Accommodatie s (MFA's). Het in rekening brengen van de volledige integrale kostprijs zal er toe leiden dat de maatschappelijke organisaties hogere kosten krijgen en zo hun maatschappelijk gewenste activiteiten niet of niet volledig meer kunnen uitvoeren. 3. Evenementen zoals exploitatie kermis: Evenementen kennen we in zeer verschillende omvang, van kermis tot Kennedymars. Daartoe worden dranghekken geplaatst, vlaggen, posters en spandoeken opgehangen, internetbericht geplaatst etc. Aan grote evenementen wordt ook in de overige media publiciteit gegeven. Voor zover er een relatie is met de verkeersveiligheid (bijv. wegafzetting), is sprake van uitoefening van een wettelijke taak en is er geen sprake van een economische activiteit in de zin van de Wet markt en overheid. Ontbreekt een relatie met een wettelijke taak, zoals in geval van publiciteit, dan is sprake van een economische activiteit, waarvoor ingevolge de wet de integrale kosten moeten worden doorberekend. Daarbij rijst onder meer de vraag aan wie die kosten moeten worden toegerekend. Dit zou de houder van de evenementenvergunning kunnen zijn, maar er ontbreekt doorgaans een juridische basis om die kosten door te berekenen, immers de gemeente levert niet een gevraagd concreet product of dienst aan de vergunninghouder op basis van een gesloten contract, maar heeft ook zelf baat bij publiciteit voor bijvoorbeeld een sportevenement 4) Anti kraak verhuur: Het ontbreken van huurbescherming is op zichzelf al reden om niet de integrale kostprijs door te rekenen in de huur. Bovendien vergemakkelijkt dit de verhuur van deze panden, hetgeen verloedering tegen gaat. Voor al deze activiteiten geldt dat wij deze van algemeen belang achten. Daarnaast zijn wij van mening, dat door het onder de kostprijs aanbieden van deze activiteiten de belangen van particuliere ondernemers niet worden geschaad. 7. Consequenties van de oplossingen 7.1 Financiële aspecten Ten opzichte van de huidige situatie doen zich geen veranderingen voor.

5 7.2 Juridische aspecten Door aanwijzing van de genoemde activiteiten als activiteiten van algemeen belang wordt voldaan aan de Wet markt en overheid. 7.3 Risico s en kansen Op de meeste punten kent de wet voor bestaande economische activiteiten een overgangstermijn van 2 jaar. Overheidsinstellingen moeten dus uiterlijk 1 juli 2014 aan de wet voldoen. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) houdt toezicht op naleving van de wet. De meest vergaande bevoegdheid van de ACM is het opleggen van een last onder dwangsom, als een overheidsinstelling de wet overtreedt. In een dergelijk geval moet de activiteit op zeer korte termijn worden gestaakt, op straffe van verbeurte van een (meestal hoge) dwangsom. Een andere mogelijkheid is dat een bedrijf zich oneerlijk beconcurreerd acht en naar de rechter stapt om de overheidsactiviteit beëindigd te krijgen en/of een schadevergoeding te verkrijgen. 8. Communicatie en participatie N.v.t. 9. Planning Door vaststelling in de raadsvergadering dd 28 aug vindt onmiddellijke inwerkingtreding plaats. Burgemeester en wethouders van Someren, de secretaris, de burgemeester, Drs. A.P.M. de Kok A.P.M. Veltman Bijlagen: O NO Concept raadsbesluit X Artikel 25 h Wet markt en Overheid X

6

7 Besluit gemeenteraad Titel: Zaaknummer: Documentnummer: Datum besluit: aanwijzen van economische activiteiten als activiteiten in het algemeen belang SOM/2014/ SOM/2014/ De raad van de gemeente Someren; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d.25 juni 2014; gelet op artikel 25 h, vijfde en zesde lid van de Mededingingswet; b e s l u i t : de volgende economische activiteiten aan te wijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h, vijfde lid, van de Mededingingswet : 1. exploitatie sportaccommodaties. 2. verhuur maatschappelijk vastgoed. 3. evenementen zoals exploitatie kermis 4. verhuur vastgoed om kraken te voorkomen. Aldus besloten in de vergadering van de raad van de gemeente Someren, de raadsgriffier, de voorzitter, J. Laurens Janse-Oostdijk A.P.M. Veltman * *