Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Documentnummer: B.l 5.1 350 llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Landgraaf, 1 oktober 201 5 ONDERWERP: Nota Vrijetijdseconomie Landgraaf 201 6-2020 Raadsvoorstelnummer: Behoort bij besluit van B&W van de gemeente Landgraaf d.d. /Zo MOM C Verantwoordelijke portefeulllehouder(s): K. Regterschot Behandelend ambtenaar voor technische vragen: T. Vaessen Telefoonnummer: 045-5695469 Organisatieonderdeel: Ruimtelijke Ontwikkeling en Grondzaken Behandeld in BenW d.d.: 20 oktober 201 5 Behandeling in oordeelvormende raad d.d.: 5 november 201 5 Behandeling in besluitvormende raad d.d.: 26 november 201 5 Mij bekenct de Secretaris, 1. Samenvatting Tijdens de raadsinformatieavond op 19 mei jl. is aan u, de leden van de gemeenteraad van Landgraaf, de nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 2016-2020' gepresenteerd. Deze nota heeft de bijtitel 'Een berg potentie' mee gekregen. Dat is natuurlijk een knipoog naar de Wilhelminaberg, waar diverse ontwikkelingen gaande zijn die eerder dit jaar tot het IBA-kandidaatschap hebben geleid, maar raakt ook de kern van de gedachte achter de nota. Namelijk dat Landgraaf ontzettend veel potenties heeft op het gebied van toerisme, en dat we die potenties met oog op de toekomst zoveel mogelijk naar onze hand moeten zetten. Niet alleen omdat het zo leuk is, maar juist omdat het zoveel kan opleveren voor de gemeente en de regio. We spreken niet voor niets van een vriietiidseconomie. Om die potenties naar je hand te kunnen zetten heb je natuurlijk een uitvoeringsprogramma nodig dat kansen en zwaktes benoemt, maar natuurlijk ook ambities formuleert en hier concrete actiepunten aan verbindt. Landgraaf is na Maastricht en Valkenburg de derde gemeente in Zuid-Limburg wat toeristische bestedingen betreft. Uit onderzoek is gebleken dat Landgraaf relatief veel dagtoerisme heeft, terwijl het verblijfstoerisme achter blijft. Verder is de naamsbekendheid van de gemeente met name te danken aan Pinkpop en SnowWorld. Landgraaf zou meer moeten kunnen profiteren van de bezoekers van Pinkpop en SnowWorld en de zichtbaarheid, profilering en naamsbekendheid van de gemeente kunnen verbeterd worden. Verder zijn er diverse andere attracties, accommodaties en landschappelijke kwaliteiten in Landgraaf aanwezig die beter ontsloten en vooral verbonden moeten worden om 'eilandjes' te voorkomen. Ten slotte heeft Landgraaf een groot en zeer divers aanbod aan cultuurhistorisch erfgoed dat het toeristisch aanbod kan verrijken. Het historisch DNA van de gemeente dat een uniek verhaal vertelt. Op basis van deze analyse is de nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 2016-2020' opgebouwd. De nota heeft een economische motief en gaat uit van de drie B's: Pagina 1 van 6
Bezoekers, Bestedingen en Banen. We willen meer bezoekers naar Landgraaf krijgen en ze langer in de gemeente vast houden. Daarmee gaan de bestedingen zowel in de vrijetijdssector (direct) als rondom de vrijetijdssector (indirect) omhoog. Uiteindelijk levert dit alles meer banen in en rond de vrijetijdssector in Landgraaf op. De hoofdambities in de nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 2016-2020' zijn: 1. De versterking van de lokale vrijetijdseconomie, 2. Het doorontwikkelen van de toeristische aantrekkelijkheid, 3. Stadspromotie en 4. Het versterken van de samenhang evenementen en vrijetijdseconomie. Deze ambities komen aan bod in de 'Beleidsnota', net als het beleidskader en een analyse van de vrijetijdseconomie Landgraaf. Bij iedere ambitie zijn activiteiten geformuleerd die tot het verwezenlijken van die ambitie moeten leiden. Hieruit vloeien weer concrete actiepunten voort, afgezet tegen een tijdspad met een indicatie van capaciteit en investeringskosten. Dit alles is vastgelegd in het deel 'Uitvoeringsprogramma en Financiering'. 2. Waarom naar de raad De raad is bevoegd beleidskaders vast te stellen. De nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 2016-2020' zal bepalend zijn voor de inrichting van het gemeentelijk toerismebeleid in de komende vijfjaar. 3. Doelstelling en beoogd meetbaar effect Met de nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 201 6-2020' willen we de grondslag leggen voor een sterke vrijetijdseconomie waarmee we Landgraaf bovenregionaal op de kaart zetten. Hierdoor moet Landgraaf meer bezoekers gaan trekken, moeten de toeristische bestedingen stijgen en het aantal banen in de vrijetijdssector toenemen. De exacte effecten hiervan zijn pas op langere termijn meetbaar. 4. Argumentatie en alternatieven Binnen de gemeente sluimeren diverse potenties op het gebied van toerisme. Ze moeten alleen gezien, aangegrepen, verder ontplooid en verbonden worden. Voorliggende nota is een belangrijke aanzet hiertoe. Met het omarmen van de nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 201 6-2020' kiezen we voor het grijpen van kansen. We kunnen ook niets doen en die kansen voorbij laten gaan. Dit betekent dan wel dat we niet uit Landgraaf halen wat er in zit. Toerisme is meer dan een leuk hebbedingetje voor de gemeente. De vrijetijdssector is nu al hard op weg om een van de belangrijkste werkgevers in de regio te worden. In die zin is toerisme zoiets als duurzaamheid. Je kunt een leidende rol innemen en innoveren, maar ook achterover leunen en niets doen, om je over tien jaar achter de oren te moeten krabben omdat je dan de trein gemist hebt en nooit meer het gewenste niveau kunt bereiken. Een geoliede vrijetijdseconomie levert meer banen, bezoekers en bestedingen op. Ten slotte heeft Landgraaf zich altijd al willen profileren als dé toeristische trekpleister van Parkstad. B.1 5.1 350 Pagina 2 van 6
5. Hoe gaan we dat bereiken en is er evaluatie nodig Aan de actiepunten die uit de in de nota geformuleerde ambities voortvloeien is een planning gekoppeld. Bovendien wordt het beleid uiteindelijk geëvalueerd. 6. Communicatie In het traject zijn de toeristische ondernemers van Landgraaf benaderd. 7. Kosten, baten, dekking, risico's Alle leuke dingen kosten tijd en geld en de kost gaat voor de baat uit. Voor de investeringen die uit de in de nota gestelde ambities voortvloeien zal gedurende de looptijd van de nota een investeringsbedrag van 190.000,- nodig zijn. Deze opkomende investeringskosten zullen vanaf 2016 uit de Reserve Transformatie gedekt worden. Deze investeringsbedragen komen als volgt op: 2016: 40.000,-voor fiets-, wandel,-en ruiterroutes. 20.000,- cultuurhistorie integreren in wandelroutes en telefoonapplicatie 30.000,- toeristische website en kaart. 2017 50.000,- fase 1 en 2 zichtbaar maken vanaf hoofdroutes attracties door bebording en landmarks e.d. 50.000,- fase 1 en 2 zichtbaar maken vanaf hoofdroutes attracties langs hoofdontsl uitingswegen. Naast de opkomende investeringskosten is er jaarlijks een bedrag ter hoogte van 42.500,- nodig voor het beheer en onderhoud voortvloeiend uit de investeringen én om als garantstelling voor grote evenementen te kunnen dienen. Ter dekking van deze kosten is er voor de jaarschijven 2016-2018 een ruimtevraag ingediend (RVC-exp 08). Om uitvoering van de nota Vrijetijdseconomie te kunnen waarborgen is het wat capaciteit betreft noodzakelijk om hier 1 fte binnen de organisatie voor vrij te maken. Verreweg de meeste actiepunten vragen immers doorlopend aandacht en capaciteit. Voor de overige actiepunten blijft een structurele overkoepelende coördinatie eveneens noodzakelijk. Daarom is er ook een ruimtevraag ingediend om de aanvullende 0,6 fte voor mogelijk te kunnen maken toerisme (RVR-exp 11). Het niet honoreren van beide ruimtevragen heeft grote gevolgen voor de uitvoerbaarheid van de Nota Vrijetijdseconomie zoals die thans voor ligt. In het raadsvoorstel "le begrotingswijziging programmabegroting 2016-2019 Landgraaf" is ten aanzien van genoemde ruimtevragen onderstaande tekst opgenomen. B.l 5.1350 Pagina 3 van 6
" RVR-exp 17 Vrijetijdseconomie 0,6 fte + RVC-exp 08 Werkbudget vrijetijdseconomie Ruimtevragen gekoppeld aan de Nota Vrijetijdseconomie 2016 2017 2018 2019 (incidentele) inkoop extra capaciteit voor extra RVR-exp 11 inzet beleidsterreinen evenementen, toerisme en 45.000 economie (0,6 fte vrijetijdseconomie) 45.000 45.000 RVC-exp 08 Vrijetijdseconomie (evenementen / toeristische, 42.500 kaart) 42.500 42.500 totaal 87.500 87.500 87.500 Deze ruimtevragen maken deel uit van de Nota vrijetijdseconomie. Dat beleid is in een RIA op hoofdlijn toegelicht aan de raad maar de raad dient over de nota zelf nog te besluiten in het najaar 2015. Het betreft uitbreiding van de huidige capaciteit mdw vrijetijdseconomie van 0,4 fte met 0,6 fte voor de duur van drie jaren om daarmee invulling te geven aan het speerpunt. De RVC-exp 08 betreft feitelijk het werkbudget behorende bij de nota vrijetijdseconomie 201 6-201 8. Dekkingsvoorstei 3: Voorste! is deze beide ruimtevragen incidenteel voor de duur van het nieuwe beieid op het terrein van vrijetijdseconomie (3 Jaren) te dekken uit de reserve transformatie. Omdat de Nota vrijetijdseconomie separaat wordt besproken met de raad op een iat ere datum stellen we uw raad voor over deze voorgestelde dekking pas definitief te besluiten bij de besluitvorming over de beleidsnota Vrijetijdseconomie 2016-201$." De besluitvorming over dit deel van het raadsvoorstel "le begrotingswijziging programmabegroting 2016-2019 Landgraaf" is daarmee gekoppeld aan de besluitvorming over de nu voorliggende nota vrijetijdseconomie Landgraaf 2016-2020. Hierbij moet worden opgemerkt dat de kosten hiermee slechts voor een periode van 3 jaar, en dus niet structureel gedekt zijn. Voor de jaren na 2018 zal in een later stadium nog dekking moeten worden gezocht. Wanneer deze dekking niet wordt gevonden, zal dit mogelijk leiden tot aanpassing van de in de nota genoemde ambities vanaf 201 8. 8. Het voorstel De gemeenteraad van Landgraaf wordt voorgesteld om: 1. De nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 2016-2020', d.d. september 2015, bestaande uit het deel 'Beleidsnota' en 'Uitvoeringsprogramma & Financiering' vast te stellen. 2. De nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 201 6-2020', d.d. september 201 5, voor een periode van vijf jaar te doen gelden als de onderlegger voor het gemeentelijk toerismebeleid. B.15.1350 Pagina 4 van 6
Raadsvoorstel nummer: 3. Instemmen met de onttrekking aan de reserve Transformatie van 90.000,- in 2016 en 100.000,- in 2017 ten behoeve van de in het uitvoeringsprogramma opgevoerde investeringen. 4. Instemmen met de dekking van de ruimtevragende beleidsalternatieven RVR-exp 11 Vrijetijdseconomie 0,6 fte + RVC-exp 08 Werkbudget vrijetijdseconomie voor de duur van 3 jaar uit de reserve transformatie, zoals opgenomen in het raadsvoorstel "le begrotingswijziging programmabegroting 2016-2019 Landgraaf". Burgemeester en wethouders van Landgraaf, de secretaris, de burgemeester. ir. J.M.C. Rijvers mr. R.J.H. Vlecken 9. a. Stukken behorende bij het besluit 1. 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 2016-2020. BELEIDSNOTA', d.d. september 2015. 2. 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 2016-2020. UITVOERINGSPROGRAMMA & FINANCIERING', d.d. september 201 5. b. Onderliggende stukken n.v.t. B.l 5.1 350 Pagina 5 van 6
Besluit De gemeenteraad van Landgraaf besluit: 1. De nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 2016-2020', d.d. september 2015, bestaande uit het deel 'Beleidsnota' en 'Uitvoeringsprogramma & Financiering' vast te stellen. 2. De nota 'Vrijetijdseconomie gemeente Landgraaf 201 6-2020', d.d. september 2015, voor een periode van vijf jaar te doen gelden als de onderlegger voor het gemeentelijk toerismebeleid. 3. In te stemmen met de onttrekking aan de reserve Transformatie van 90.000,- in 2016 en 100.000,- in 2017 ten behoeve van de in het uitvoeringsprogramma opgevoerde investeringen. 4. In te stemmen met de dekking van de ruimtevragende beleidsalternatieven RVR-exp 11 Vrijetijdseconomie 0,6 fte + RVC-exp 08 Werkbudget vrijetijdseconomie voor de duur van 3 jaar uit de reserve transformatie, zoals opgenomen in het raadsvoorstel "le begrotingswijziging programmabegroting 2016-2019 Landgraaf". Aldus besloten in de openbare besluitvormende raad, gehouden op 26 november 201 5. De griffier. De voorzitter, B.l 5.1 350 Pagina 6 van 6