Leiden of lijden in tijden van verandering? Els Ory IMPACT nv Leiden (of lijden) in tijden van verandering? Els Ory IMPACT nv POLL Welke stelling rond omgaan met verandering klinkt het meest herkenbaar in jouw organisatie? A. Joepie, eindelijk wordt er werk van gemaakt! B. Wat is er mis met hoe we het nu doen? C. Tof, mag ik het mee uitwerken? D. Niks van! Dan zullen ze het toch alleen moeten doen. 1
Cultuur Aankondiging Desoriëntatie Reoriëntatie Integratie PIJLERS VAN DIT WEBINAR Verandering en weerstand cultuur-aankondiging-desoriëntatie-reoriëntatie-integratie 2
Verandering en weerstand SITUATIE/ TYPE Iemand rijdt al 12 jaar met een Golf diesel. Vanaf morgen rijdt hij/zij met een andere wagen. Verandering en weerstand Anja 1 : uitnodiging voor keuring, zal niet lukken, eerste wagen met eerste loon, bij huwelijk en geboorte, uitkijken voor nieuwe, geschrokken van prijs, het zal een Polo worden John 2 : ongeval, niet in fout, total loss, nieuwe gezien in toonzaal, wat geld gespaard, noodzakelijke opties kunnen kopen Harry 3 : gespaard, het wordt tijd voor een nieuwe, auto 8 wkn geleden besteld, nog meevaller verkoopprijs voor oude wagen Willem 4 : uitnodiging voor keuring, nazicht voor keuring, toch rode kaart, oude tweedehands moeten kopen. POLL In welke situatie zal de verandering het best verteerd worden? A. Anja 1 B. John 2 C. Harry 3 D. Willem 4 3
Verandering en weerstand Een verandering zal makkelijker verteerbaar zijn : - Voordeel - Vrije keuze - Weinig emotionele band tov vorige situatie - Beïnvloedbaar - Verwacht Verandering en weerstand SITUATIE PERSOON Wet van de traagheid Behoeftenpiramide van Maslow Verandering en weerstand Wet van de traagheid : mensen vervolgen liefst de gekende wegen, wisselen van spoor kost moeite. Behoeftenpiramide van Maslow : elke mens leeft om zijn eigen behoeften te bevredigen. Bij verandering komen bepaalde tekorten, onvoldane behoeften boven, die een gedragsverandering veroorzaken. 4
Behoeftenpiramide Maslow Zelfrealisatie Erkenning Status / imago Sociaal contact Veiligheid / zekerheid Fysiologische behoeften Verandering en weerstand WEERSTAND treedt op als mensen denken dat een verandering hen achteruit doet gaan, onzekerheid biedt of hen opgelegd wordt door anderen (Wissema) is niet zozeer tegen de verandering, als wel tegen het achter zich laten van de comfortabele positie Weerstand hangt niet enkel af van soort verandering, ook van perceptie, en die bepaalt de acceptatie (persoons-afhankelijk) Rouwcurve van Kübler-Ross 5
Samenvattend Gedrag van mensen komt voort uit behoefte Ieder mens leeft om eigen behoeften te bevredigen, weliswaar conform zijn normen en waarden Elke verandering is een plotse wijziging van de invulling van de eigen behoeften en geeft desoriëntatie en weerstand Hiervoor moeten we inzicht krijgen in het veranderingsproces Cultuur Het geheel van intellectuele, ideologische, artistieke aspecten, normen en waarden die een bepaalde groep kenmerken. Voedingsbodem voor verandering Magnetisch veld vol stuwende en remmende krachten Cultuur Benchmarking Bedrijfsbezoeken Toegankelijke info Open communicatie Toekomstvisie Zware hiërarchie Navelstaren Marktleider Slechte veranderingen vroeger 6
Aankondiging Voorfase (bewustmaking) Aankondiging Voorfase (bewustmaking) Waarop letten bij aankondiging van veranderingen? Aankondiging Om te vermijden dat we verder moeten besparen, is het echt nodig dat we de omzet opkrikken door Door deze innovatie te doen op alle vlakken kunnen we zelfs marktleider worden. Jullie zullen anders gaan werken. 7
Aankondiging De mens stelt gedrag om zijn behoeften te bevredigen Verwijs dan ook in de aankondiging naar de invulling van de behoefte aan veiligheidgroepsgevoel-erkenning-zelfontplooiing Aankondiging NIET de inspanningen en controles erop benadrukken de verplichting benadrukken op de eigen helft spelen negatieve en geladen woorden gebruiken de impact van de wijziging in de verf zetten Aankondiging WEL Heb het ook over wat BLIJFT en goed werkt Verwijs naar feiten en cijfers die ze (her)kennen Wees zo concreet mogelijk Verwijs naar hun klachten uit het verleden Geef een positief toekomstbeeld mee Gebruik positieve woorden zonder overdrijven 8
Aankondiging Het ergste lijden van de mens is het lijden dat hij vreest. COMMUNICEER OP TIJD Desoriëntatie => Reoriëntatie TAAKGERICHT Projectmanagement Plannen Budgetteren Coördineren Evalueren MENSGERICHT People management Belang van feedback Omgaan met weerstanden Luisteren IMPACT = kwaliteit x aanvaarding² POLL Hoeveel tijd spendeer je als change begeleider aan coördinerende taken (TAAKGERICHT WERKEN)? A. 10-20% B. 30-40% C. 50-50% D. > 70% 9
Communicatie Van diagnose tot actie Ongeloof weerstand angst actie COMMUNICATIE: mobiliserend verklarend geruststellend dankend C A D R I Tijd 10
Wie? Radicalen Benadeelden Begoeden Apostelen Leiders Radicalen Dominant en boycot gedrag of de passieve anarchist Benadeelden Ondervinden nadeel door de verandering 11
Begoeden Ondervinden voordeel door de verandering Apostelen Staan achter het principe en prediken mee de verandering Leiders Drijvende krachten, willen iedereen meekrijgen 12
Focus niet op hen alleen Radicalen Benadeelden Begoeden Apostelen Vermijd om je collectieve communicatie erop af te stemmen. In individuele gesprekken : peil naar weerstanden Bij boycotgedrag: parkeren! blok af en benader hen individueel Doe aan schadebeperking, controleer regelmatig Meeglijden in positieve richting met de rest van de groep. positief bekrachtigen en / of empathie tonen ( meeveren ) Radicalen Benadeelden Begoeden Apostelen Hou ook individuele gesprekken Analyseer de weerstanden Welke behoefte staat onder druk? Leg de ondersteuning, overgang, houvasten uit Toon de vooruitgang, het succes Erken hun inspanningen Radicalen Benadeelden Begoeden Erken ook hun inspanningen Bij moeilijk moment niet minimaliseren Bij kinderziektes of wanneer succes wat uitblijft ook deze medewerkers vasthouden Apostelen 13
Radicalen Benadeelden Begoeden Apostelen Ogen en oren openhouden op weerstanden en vertraging Ook zij maken moeilijke momenten door, negeer hen niet (valkuil!) Hou de vinger aan de pols Integratie Inburgering en automatisch toepassen van de nieuwe situatie / werkmethoden/werktijden, bijdrage aan de bedrijfscultuur De deming-cirkel van kwaliteitszorg De implementatie is niet het einde! Het is het einde van het begin! POLL Welk inzicht rond begeleiden van veranderingen neem jij mee? A. Pushen heeft weinig zin wanneer de handrem opstaat B. Individuele gesprekken zorgen dat elke weerstand kan geuit worden en doordoor kan afnemen C. Als ik weet waar de ander behoefte aan heeft, kan ik beter motiveren D. Ik analyseer het type verandering maar zeker ook het gedrag van alle types betrokkenen E. Het veranderingsproces moet bewust begeleid worden in alle fasen van C A D R I 14