Inhoud Trainersmap De Basis 1 Module 1 Nederlandse VVE-programma s en de Taallijn Module 2 Taalontwikkeling en Rekenen/wiskunde Module 3 Sociaal-emotionele ontwikkeling - basis Module 4 Sensomotorische ontwikkeling - basis Module 5 Ouderbetrokkenheid - basis Module 6 ICT en multimedia - basis Module 7 Overgang van voorschools naar basisschool Module 8 Coaching op de werkvloer: collegiale consultatie
Inhoud module 1 Nederlandse VVE-programma s en de Taallijn (inclusief discussie) Toelichting op de hele training Kennismaking - variant A Foto s - variant B Symbolen Hoe ontwikkelen kinderen zich? - ontwikkelingsgebieden - visies op ontwikkeling van kinderen - kerndoelen, tussendoelen, leerlijnen - hoe leren kinderen - pedagogische principes - wat werkt en wat niet? In gesprek VVE-beleid - wat is VVE? - Wet OKE - doelgroep - doelstellingen - VVE-beleid verleden, heden, toekomst - discussie Nederlandse VVE-programma s - erkende VVE-programma s - VVE-programma s invoeren en ermee werken - verscheidenheid van erkende VVE-programma s - Quick Scan VVE-programma s - light-versies - wat is effectief? - Nederlandse VVE-programma s op een rij - De Taallijn Nederlandse VVE-programma s - materiaal bekijken Praktijkopdracht Evaluatie
Inhoud module 2 Taalontwikkeling en Rekenen/wiskunde Onderdeel I Taalontwikkeling Kansen grijpen en kansen creëren - nadenken over dagelijkse praktijk Tijd voor taal en rekenen Taalontwikkeling, taalleermechanisme en interactie - drie speerpunten voor taalontwikkeling - ontwikkeling van mondelinge taal - taalleermechanisme - interactie; passend taalaanbod, stimuleren taalproductie, goede feedback Waar jonge kinderen taal voor gebruiken Waar jonge kinderen taal voor gebruiken - driespraak VAT: Volgen Aanpassen - Toevoegen VAT: Volgen Aanpassen Toevoegen - Kijkwijzer en fragment Interactievaardigheden - checklist interactievaardigheden Interactievaardigheden - variant A Fragment Spetters - variant B Kijkwijzer De pijlers van interactief taalonderwijs De pijlers van interactief taalonderwijs - variant A Fragment - variant B Interactief voorlezen - variant C Rekenactiviteiten
Onderdeel II Rekenen/wiskunde Rekenen/wiskunde voor jonge kinderen - realistisch rekenen/wiskunde - rekenen/wiskunde voor jonge kinderen Rekenen/wiskunde voor jonge kinderen - variant A Fragment - variant B Fragment Rekenen/wiskunde domeinen voor jonge kinderen - aantallen, meten, meetkunde, oriënteren, construeren, opereren Grafische representaties Rekentaal Rekentaal - variant A Placemat model - variant B Reacties uitlokken - variant C Rollenspel: gespreksonderwerpen - variant D Peuters werken met aantallen (voor leidsters) - variant E Kleuters werken met aantallen (voor leerkrachten) Thematisch werken - stappenplan en uitleg format Implementatie - tips voor implementatie - de activiteitencyclus - de Taallijn en het TAL-project - variant A Implementatie met parels en puzzels - variant B Implementatie van een thema Evaluatie
Inhoud module 3 Sociaal-emotionele ontwikkeling - basis Onderdeel I Sociaal-emotionele ontwikkeling Wat is sociaal-emotionele ontwikkeling? - variant A Kies een kaart - variant B Kinderjaren - variant C Hoe reageer jij? - variant D Foto s - variant E De koning en de knecht (inclusief discussie) Sociaal-emotionele ontwikkeling - omgaan met volwassenen - omgaan met andere kinderen - omgaan met jezelf Sociaal-emotionele ontwikkeling - begrippen uit de openingsactiviteit plaatsen in de onderverdeling omgaan met volwassenen, andere kinderen, jezelf De Roos van Leary - Gedragsbeschrijving De Roos van Leary - variant A Voorkeursstijl - variant B Reflectie op praktijksituatie Hechting Vier fasen van hechting - pre hechtingsfase - hechting in wording - hechting - hechting op afstand Hechting - variant A De praktijk wennen, begroeten en afscheid nemen - variant B Een fragment wennen, begroeten en afscheid nemen Het ontwikkelen van zelfvertrouwen - belangrijke personen uit de jeugd - uitgangspunten (zelf)vertrouwen Het ontwikkelen van zelfvertrouwen - zelfvertrouwen en de zes interactievaardigheden Vergroten van sociale vaardigheden van kinderen - compliment geven - theorie van Goldstein - leertheoretisch model - sociale leertheorie
Onderdeel II Interactievaardigheden (vervolg) II bij theorie Interactievaardigheden - zes interactievaardigheden - uitwerking van interactievaardigheid: sensitieve responsiviteit Interactievaardigheden - de praktijk- sensitieve responsiviteit - een fragment - sensitieve responsiviteit Interactievaardigheden Interactievaardigheid: sensitieve responsiviteit Onderdeel III Spelontwikkeling (& discussie) (vervolg) (vervolg) Implementatie Spelontwikkeling - kenmerken van spel - het belang van spel en spelen Spelontwikkeling - spel in de dagelijkse praktijk Spelontwikkeling - de ontwikkelingsfasen van spel - eventueel een fragment ter verduidelijking Spelontwikkeling - variant A Mindmapping - variant B Casussen - variant C Fragmenten De ontwikkeling van spel Sociaal spel - kenmerken van sociaal spel Sociaal spel - een betekenisvolle spelactiviteit Sociaal spel - begeleidervaardigheden leren spelen met kinderen (didactische impulsen, vaardigheden) Sociaal spel - casus voor leidsters - casus voor leerkrachten Implementatie Evaluatie
Inhoud module 4 Sensomotorische ontwikkeling basis en met koppeling tussen zintuigen en motoriek - variant A Een swingend nummer - variant B Ballon hoog houden - variant C Letters op je rug - variant D Leiden van de blindeman Onderdeel I Sensomotorische ontwikkeling (ter voorbereiding op de theorie) bij opdracht (vervolg) Zintuiglijke waarneming - het belang van zintuiglijke waarneming Zintuiglijke waarneming - zintuigen gebruiken: waarmee prikkel je de zintuigen? Sensomotorische ontwikkeling - het begrip verkennen met een mindmap Sensomotorische ontwikkeling - interactiemodel sensomotorische ontwikkeling - het belang van sensomotorische ontwikkeling Het verschil tussen motoriek en sensomotoriek - wat is sensomotoriek? Het verschil tussen motoriek en sensomotoriek - suggesties voor opdrachten: voorwerpen voelen, luisteren, voelen, ruiken en raden, lichaamsomtrek, lichaamsverkenning, blindemannetje, gevoelshandicap, motorische handicap Sensorische integratie - waarnemen, opnemen, selecteren, verbinden en verwerken Sensorische integratie - variant A Rechte lijn - variant B Voorbeeld uit de praktijk - variant C Zelf ervaren - variant D Kijkwijzer en fragment Sensorische integratie - wat betekent sensorische integratie voor het kind?
Onderdeel II Het aanbieden van betekenisvolle bewegingsactiviteiten Motorisch leerproces - grote en kleine motoriek - fasen in het motorisch leerproces - wisselwerking tussen de onderscheiden ontwikkelingsgebieden - belangrijke begrippen met betrekking tot sensomotoriek - het belang van sensomotorische ontwikkeling voor andere ontwikkelingsgebieden - betekenisvolle bewegingsactiviteiten Motorisch leerproces - variant A Van spelactiviteiten naar betekenisvolle bewegingsactiviteiten - variant B Voorwerpen voelen (een voeldoos) - variant C Verrijken van thema s Observeren van de speluitkomsten en herkennen van problemen Grenzen van kinderen Implementatie Evaluatie - variant A Evaluatie met werkblad - variant B Evaluatie met post-its
Inhoud module 5 Ouderbetrokkenheid - basis - variant A Positieve ervaringen delen - variant B Binnenkring - buitenkring Inventariseren oudercontacten - variant A Mini-enquête - variant B Dagelijks contact met ouders: binnenkomen Vertrouwen en veiligheid Cultuurverschillen Partnerschap tussen ouders en professionals - educatief partnerschap - kwaliteitskenmerk - gelijkwaardig maar niet gelijk - betrokkenheid is wederzijds - verschillende eindverantwoordelijkheden - de praktijk Partnerschap tussen ouders en professionals - variant A Wat betekent partnerschap met ouders voor jou? - variant B Stellingenlijn - variant C Inventarisatie educatief Partnerschap Versterken van partnerschap - vijfentwintig manieren om ouders te betrekken - inventarisatie Implementatie - variant A Praktijkopdracht - variant B Actieplan Evaluatie
Inhoud module 6 ICT en multimedia basis I II (inclusief fragmenten) III IV V VI (inclusief fragmenten) VII Energizer Meerwaarde ICT en multimedia - variant A Maak een mindmap - variant B Waar hebben we het over? ICT en Taalontwikkeling en Rekenen/wiskunde - fragmenten - taalontwikkeling en rekenen/wiskunde - softwareprogramma ICT en Sociaal-emotionele ontwikkeling - omgaan met jezelf en met anderen Zelf een digitaal prentenboek maken - stappenplan Werken met een digitaal prentenboek ICT en Ouderbetrokkenheid - goed ouderschap thuis - stimulerende thuisomgeving - fragment met good practice Ouders aan het werk - een idee uitwerken voor ouders Implementatie & evaluatie
Inhoud module 7 Overgang van voorschools naar basisschool Stellingenspel Hoe gaat het nu? Doorgaande lijn in de ontwikkeling - belang van een soepele overgang - samenwerking - verwachtingen en visie - doorgaande lijnen Vroegsignalering - naar de warme ontvangst op de basisschool... - overdracht van kindgegevens - ontwikkeling stimuleren - dossier - het belang van observeren - observatie systemen - ontwikkeling stimuleren - portfolio - toets Overdrachtsprocedure - variant A Rollenspel - variant B Jonge kinderen met speciale ontwikkelingsbehoeften Overdrachtsprocedure - problematiek - de rapportage - overdrachtsformulier - handelingsplan - overdracht van groepsgegevens - het proces: koude en warme overdracht - organisatie Zelfreflectie Actieplan Samenwerken Nogmaals stellingen, implementatie & evaluatie
Inhoud module 8 Coaching op de Werkvloer: collegiale consultatie - variant A Ontknoping - variant B Blinddoek Vragenlijst eigen vaardigheden Coaching op de werkvloer: collegiale consultatie - wat is coaching op de werkvloer - houding van een coach - vaardigheden van een coach - valkuilen bij coaching Het voeren van een coachingsgesprek: actief luisteren - niveaus in een gesprek - verbaal en non-verbaal Het voeren van een coachingsgesprek: actief luisteren Het voeren van een coachingsgesprek: samenvatten Het voeren van een coachingsgesprek: samenvatten Het voeren van een coachingsgesprek: doorvragen Het voeren van een coachingsgesprek: doorvragen Rolwisseling - checklist Rolwisseling - allergieën Observeren Observeren - variant A Zelf een observatie-instrument maken - variant B Praktijksituatie bespreken / rollenspel Feedback geven - feedback in drie stappen Feedback geven Plan van aanpak - stappenplan Plan van aanpak - maak en plan Implementatie & evaluatie