Kinderboeken in de klas

Transcriptie

1 Kinderboeken in de klas Begeleidingsbrochure voor leerkrachten 3-4 de leerjaar 1

2 HET HUIS IN HET MIDDEN VAN DE STRAAT: LESBRIEF Peter Slabbynck, ill. Klaas Verplancke Davidsfonds/Infodok, 2002 Over de auteur Peter Slabbynck (1962) heeft altijd graag geschreven, maar hij is vooral bekend als zanger van de rockgroep Red Zebra. s Avonds leest hij graag voor aan zijn drie kinderen. Elke week gaat hij naar de bibliotheek om nieuw leesvoer te vinden. Een verhaal moet als een cirkel zijn, vindt hij, het moet kloppen. Twee jaar geleden begon hij zelf voor het eerst aan een kinderboek. Aan het schrijven van Het neusje van Paulien en De bolletjestrui en de samenwerking met illustrator Klaas Verplancke heeft hij zoveel plezier beleefd, dat hij besloot het nog eens over te doen. Over de illustrator vermelding. Klaas Verplancke (1964) studeerde publicitaire grafiek en fotografie in Gent. Hij werkte een drietal jaren als artdirector voor reclamebureaus en is sinds 1983 zelfstandig illustrator. Hij maakt covers en tekeningen voor lees- en prentenboeken voor vele Vlaamse en buitenlandse uitgeverijen. Hij tekent graag grappige, karikaturale personages en dieren. In 2001 werden zijn illustraties uit Ozewiezewoze internationaal bekroond. Zijn eigen boek Jot kreeg een eervolle 2

3 Over het boek Een ochtend in een doodgewone straat. Zoals altijd wordt Nummer Acht als eerste wakker. Maar deze keer merkt Acht iets verdachts op. Als een lopend vuurtje gaat het nieuws van huis tot huis. Van muur tot muur. LESSUGGESTIES Voor het lezen Laat de kinderen vooraf hun huisnummer opschrijven en het huisnummer van 5 huizen aan weerskanten. Ze doen hetzelfde met het huis aan de overkant en met 5 huizen aan beide kanten ervan. Vraag hen ook te kijken welke huizen losstaan en welke aan elkaar gebouwd zijn. Voor je met het verhaal begint, laat je de kinderen de huizen van hun straat tekenen. Ze moeten goed het verschil laten zien tussen hoge, lage, smalle, brede huizen. Ze kleuren hun eigen huis in. De kinderen stellen hun straat voor: Ik woon in de.straat op nummer Bespreek de nummering: - Welke nummers staan er langs de kant van jullie huis? En aan de overkant? Wat valt je hierbij op? (even-oneven) - Hoe gaat die nummering? Waarom staat nummer 7 niet naast nummer 8? - Laat de kinderen zien dat, als je met je gezicht naar het centrum van het dorp of de stad staat, rechts de even nummers staan en links de oneven. Wijs hen ook op de plaats van de laagste nummers (het dichtst bij het centrum). Vraag aan de kinderen welke reden er voor zo n nummering zou kunnen zijn. Het boek voorstellen: - Toon het boek. De kinderen lezen de titel. Vraag hen of het midden van de straat een normale plaats voor een huis is. Laat hen bedenken hoe een huis daar terecht kan komen en wat voor huis dat dan wel zou kunnen zijn. De kinderen raden waarover het verhaal zou kunnen gaan. - Lees de naam van de auteur en geef er informatie over. Doe hetzelfde met de illustrator. - Lees dan de achterflap, klopt het met wat de kinderen dachten? 3

4 Werken met het boek Het verhaal wordt in zijn geheel voorgelezen tot: Dat huis dat staat niet op de straat Dat staat op - De kinderen luisteren en noteren ondertussen alle huisnummers die ze horen. - Laat hen raden wat 11 zou willen zeggen. - Lees dan verder. Gesprek na het lezen: - Wat vinden jullie van het verhaal? - Heb je al eens een huis op een vrachtwagen zien vervoeren? Welk huis zou dat kunnen zijn? Ken je huizen op wielen? Wie wonen erin? - Hoeveel huisnummers hebben jullie genoteerd? - Rangschik ze in even en oneven en zet de nummers in de juiste volgorde. - Waar kunnen nog huizen tussen gebouwd worden? Hoeveel? - Welk nummer krijgt het huis in aanbouw? - Hebben alle huizen hetzelfde karakter? Wie speelt de baas? Wie slaat alarm? Op het bord schrijf je alle huisnummers met hun karaktereigenschappen. - Wie vinden jullie het sympathiekst? - Waarom wil 11 weg? - Was al die herrie nodig? De kinderen tekenen de straat. Laat goed het verschil tussen de huizen zien. Welke naam zou je aan deze straat geven? In welk dorp of stad zou de straat gelegen zijn? (geen bestaande namen) Aan de hand van de tekeningen kan het verhaal opnieuw verteld worden. Verwerking Rijmen: Naar analogie met: Acht houdt de wacht, bedenken de kinderen rijmwoorden op alle huisnummers. Sommige liggen voor de hand, bij andere zul je een handje moeten helpen. Eén trapt op mijn Twee heeft een 4

5 Drie zit op mijn Vijf loop ik tegen het Zeven zit altijd te Negen is wat Elf praat in zich Dertien heeft ongeluk zal je Vijftien dat is het nummer van Eenentwintig is al een tijdje Vier kan niet tegen Zes koopt melk in een Acht leest tot midder Tien heeft alles Twaalf doet alles maar Veertien krijgt meer dan ik Zestien komt morgen Achttien houdt het voor Twintig is altijd Bedreigingen bedenken om het huis weg te krijgen: De kinderen lezen de bedreigingen in het verhaal: Rot op enz. In groepen van vier bedenken ze er andere: eerst met één woord, dan met twee woorden, met drie woorden, met vier woorden. Ze maken er elfen mee. Elfen bestaan uit vijf regels en tellen elf woorden, bijv.: Hup Hup weg Scheer je weg Weg zeg ik je Hup Plastisch: De kinderen hebben een groot stuk karton en vingerverf. Ze krijgen elk een huisnummer. Alle huizen hebben een karakter. Bespreek nogmaals de karakters. Laat hen enkele typische uitspraken van de huizen lezen. Vraag hoe een bazig, een boos, een verlegen, een nieuwsgierig, een beverig, een verlaten huis er zou kunnen uitzien. Welke kleuren passen erbij? Hoe krijgen huizen een gezicht? (ramen, deuren ) Dan gaan de kinderen hun huisgevel beschilderen. Ze zorgen ervoor dat ze allemaal een brievenbus hebben. Postbode spelen: 5

6 Je maakt 18 omslagen met daarin de dialogen van de huizen in volgorde genummerd, uitroepen als: ongelooflijk, onvoorstelbaar worden over verschillende huizen verdeeld. Met potlood staat het huisnummer op de omslag. De kinderen schrijven het adres op de envelop: Aan Huis 1, dan de straat en de gemeente op de juiste plaats. Ze tekenen ook een postzegel. De omslagen worden weer verzameld. De post wordt gesorteerd. Vraag de kinderen hoe de postbode door de straat loopt. Hoe hij dan het best sorteert? De kinderen stellen zich met hun huisgevel op, in de volgorde zoals in de straat uit het boek. Een kind is postbode en bedeeld de post. Dialoog spelen: De kinderen lezen hun post = hun deel van de dialogen. Ze kijken na in het boek wanneer ze wat moeten zeggen. Een of meerdere kinderen krijgen de rol van voorlezer. Oefen enkele keren en bespreek welke toon de respectievelijke huizen aanslaan. Als ieder zijn rol kent, gaan de huizen weer op hun plaats staan in de straat en wordt het stuk gespeeld. Creatief schrijven: In dit verhaal spreken de huizen. De kinderen zoeken andere dingen die normaal niet spreken: dieren, bomen, meubels In groepen van vier gaan ze een verhaal bedenken. Deze aanzet kan hen op gang helpen: alle andere van de soort (alle stoelen, bijv.) slapen, één wordt wakker. Waar gebeurt het? Wat ziet hij? Hoe maakt hij de andere wakker? Hoe reageren ze? Om te besluiten met: Het is maar Al deze verhalen worden voorgelezen. Er kunnen aparte boekjes gemaakt worden met illustraties. Beullens Annie 6