Vocabulaireverwerving Frans: motivatie en leerstrategieën Onderwerp Vocabulaireverwerving in Havo 3

Transcriptie

1 Naam auteur Vakgebied Marlieke Joanne Gevaerts Frans Titel Vocabulaireverwerving Frans: motivatie en leerstrategieën Onderwerp Vocabulaireverwerving in Havo 3 Opleiding Doelgroep Havo 3 Sleuteltermen Links Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Vocabulaire, leerstrategieën, motivatie, toetsing, word cards Bibliografische referentie Gevaerts, M.J. (2014). Vocabulaireverwerving Frans: motivatie en leerstrategieën. Studentnummer Begeleider(s) Beoordelaar(s) Datum 2 april 2014 J.C. Huizenga, C.M.G.A. Weststrate

2 1. Samenvatting van paper 1 Leerlingen leren en onthouden woordjes niet of niet goed. Na bestudering van de onderwijspraktijk en relevante literatuur kom ik tot de volgende hypothese: Als leerlingen in de lessen oefenen met verschillende leerstrategieën gericht op het leren en onthouden van vocabulaire, dan verwacht ik dat zij vocabulaire beter gaan leren en onthouden. Bovendien verwacht ik dat de motivatie om woordjes te leren toe zal nemen door de integratie van communicatieve leeractiviteiten, spelelementen en betekenisvol video- en geluidsmateriaal. Mijn interventie voldoet aan de volgende ontwerpregels: 1. Om de leermotivatie van leerlingen te bevorderen is het belangrijk dat mijn lessenserie uitdagend en betekenisvol, relevant materiaal bevat. 2. Om de leermotivatie van leerlingen te bevorderen is het belangrijk dat mijn lessenserie leeractiviteiten bevat gericht op communicatieve vaardigheden. 3. Om de leermotivatie van leerlingen te bevorderen is het belangrijk dat mijn lessenserie spelelementen en succeservaringen bevat. 4. Om leerlingen beter te laten leren en onthouden is het belangrijk dat in mijn lessenserie met verschillende leerstrategieën geoefend wordt. De opbrengst van mijn interventie zal geëvalueerd worden aan de hand van een vocabulairetoets en een vakbelevingstest aangevuld met een learner report gericht op leergedrag. 2. Beschrijving van de onderzoeksmethode a. Onderzoeksontwerp In feite zijn er twee onderzoeksvragen die beantwoord dienen te worden. Allereerst de vraag wat de leeropbrengst is van mijn interventie: Is het daadwerkelijk zo dat leerlingen na mijn interventie woordjes beter hebben geleerd, onthouden en kunnen toepassen? Het antwoord op deze onderzoeksvraag zal gevonden worden door voorafgaand aan en na afloop van de interventie een soortgelijke vocabulairetoets af te nemen in de testgroep en in een controlegroep. Ten tweede de vraag welke invloed mijn interventie heeft gehad op de motivatie: Zijn leerlingen na de interventie r gemotiveerd voor het vak Frans en r gemotiveerd om Frans vocabulaire te leren? Het antwoord op deze vraag zal gevonden worden door voorafgaand aan en na afloop van de interventie een vakbelevingstest af te nemen in de testgroep en in een controlegroep. De vakbelevingstest is aangevuld met vier open vragen waarin de leerling aangeeft hoeveel tijd aan het leerwerk besteed is buiten de lessen om, hoe die tijd is ingedeeld en welke leerstrategieën toegepast zijn. b. Onderzoeksinstrumenten en verantwoording De afhankelijke variabelen zijn het beter onthouden van woordjes en de hogere leermotivatie. Om de eerste afhankelijke variabele te meten zal een vocabulairetoets afgenomen worden; deze toets zal laten zien of de leerlingen na afloop van de interventie beter in staat waren om woordjes te onthouden. De toets zal zowel receptief als productief vocabulaire toetsen en zal bestaan uit 16 items. De leerlingen weten voorafgaand aan de toets welk vocabulaire er geleerd dient te worden.

3 Om de tweede afhankelijke variabele te meten zal voorafgaand aan en na afloop van de interventie een vakbelevingstest afgenomen worden. De vakbelevingstest is aangevuld met vier open vragen waarin de leerling aangeeft hoeveel tijd aan het leerwerk besteed is buiten de lessen om, hoe die tijd is ingedeeld en welke leerstrategieën toegepast zijn. Dit instrument zal meten of de interventie invloed heeft gehad op de leermotivatie. c. Onderzoeksgroep De onderzoeksinstrumenten zullen ingezet worden in de testgroep en in een parallelklas waarin de interventie niet plaats zal vinden. In beide gevallen gaat het om een 3 havoklas. d. Procedure Zowel de vocabulairetoets als de vakbelevingstest worden in beide groepen voorafgaand aan en na afloop van de interventie afgenomen. De voormeting zal ander vocabulaire betreffen dan de nameting. Hoewel wordt aangeraden om een vakbelevingstest niet na een toetsmoment af te nemen, zal dat in mijn interventie wel gebeuren. Ik verwacht niet dat dit mijn onderzoek beïnvloedt omdat zowel de voor- als de nameting gelijktijdig met de vocabulairetoets zullen vallen. e. Data-analyse: Hoe worden de data vastgelegd? De data-analyse omtrent de eerste variabele, het beter onthouden van woordjes, zal gebeuren door het aantal fouten te turven dat in de voor- en nameting gemaakt wordt door verschillende leerlingen. Hierbij zal onderscheid gemaakt worden tussen betekenisfouten en spelfouten en tussen receptieve en productieve beheersing. De resultaten zullen in drie grafieken weergegeven worden, één grafiek waarin de algemene score van beide groepen weergegeven wordt bij voor- en nameting, één grafiek waarin de receptieve beheersing van beide groepen weergegeven wordt bij voor- en nameting en één grafiek waarin de productieve beheersing van beide groepen weergegeven wordt. De data-analyse omtrent de tweede variabele zal geschieden aan de hand van de vier verschillende categorieën van de vakbelevingstest: plezier, angst en moeilijkheid, inzet en interesse, nut en relevantie. Ook hier zullen testgroep en controlegroep samen in één grafiek weergegeven worden. Naast de vier categorieën van de vakbelevingsttest zal een extra grafiek opgenomen worden waarin de leertijd weergegeven wordt. Daarnaast zal er een tabel opgenomen worden waaruit afgelezen kan worden welke leerstrategieën toegepast zijn.

4 Bijlage 1: vakbelevingsttest en learner report Klas: Leeftijd: Geslacht: School: Datum: oneens enigszins oneens enigszins eens 1. Frans zal niet gauw een hobby van mij worden. 2. Op de een of andere manier kan ik Frans maar niet onder de knie krijgen. 3. Voor Frans doe ik niet r dan nodig is. 4. Ik ben best goed in Frans. 5. Vooral bij Frans ben ik blij als het lesuur voorbij is. 6. Ik denk dat je bij weinig beroepen iets aan Frans hebt. 7. Ik weiger veel tijd aan Frans te besteden. 8. Onze lessen Frans zijn vaak leuk en interessant. 9. Voor proefwerken Frans ben ik zenuwachtiger dan voor andere proefwerken. 10. Ik merk aan andere vakken dat ik iets aan Frans heb. 11. Frans is van belang om later een baan te krijgen. 12. Tijdens de lessen Frans voel ik me haast nooit zenuwachtig. 13. In je latere leven kun je best zonder Frans. 14. Ik vind Frans een leuk vak. 15. Ik zou later best een baan willen waarbij je Frans gebruikt. 16. Het interesseert mij niet zo wat er in de lessen Frans wordt verteld. 17. In mijn vrije tijd kijk ik wel eens Franse films of luister ik Franse muziek. 18. Zonder Frans zou het op school veel leuker zijn. 19. Frans hangt mij ontzettend de keel uit. 20. Ik maak wel eens r huiswerk dan we opgekregen hebben. 21. Ik geloof dat Frans weinig nut heeft. 22. Meestal begrijp ik wat er in de lessen Frans behandeld wordt. 23. Bij Frans ben ik banger om fouten te maken dan bij andere vakken. 24. Buiten school heb je weinig aan wat je in de lessen Frans leert. 25. Ik voel me zeker van mezelf wanneer ik een beurt krijg bij Frans. 26. In de les Frans gaat de tijd altijd heel snel voorbij. 27. Het grootste gedeelte van wat je bij Frans leert, kun je later goed gebruiken. 28. Van ons boek Frans begrijp ik stal niet zo veel. 29 Ik houd me ook in mijn vrije tijd wel eens met dingen uit de lessen Frans bezig. 30. Bij veel dingen die je iedere dag tegenkomt heb je wat aan Frans. 31. Eigenlijk zou ik liever geen Frans volgen. eens

5 32. Hoeveel tijd heb je besteed aan het leren van dit SO? 33. Over hoeveel dagen heb je het leerwerk verspreid? 34. Hoe heb je geleerd? (Je mag rdere dingen aankruisen) o Uit het boek o Met WRTS of een andere website o Anders, namelijk: 35. Welke trucjes gebruik je om moeilijke woorden te onthouden? FIN!

6 Bijlage 2: voormeting vocabulaire SO FRANS HAVO 3 H4 APPRENDRE 1,2,4,5 A. Traduis en néerlandais. 1. cohabiter 2. déçu 3. le soulagement 4. contradictoire 5. la société 6. l enfer 7. le doute 8. incompréhensible B. Traduis en français. 1. machtig 2. aanbieden 3. zich voorbereiden 4. beroemd 5. Kunnen we de afspraak uitstellen? 6. Ik kom je afhalen om zeven uur. 7. Wanneer is dat concert? 8. Wil je met me gaan?

7 Bijlage 3: nameting vocabulaire SO FRANS HAVO 3 H5 APPRENDRE 1,2,4,5 A. Traduis en néerlandais. 1. nocturne 2. proche 3. le bonheur 4. reprendre courage 5. l angoisse 6. le témoignage 7. le sommeil 8. certains B. Traduis en français. 1. het verschil 2. mengen 3. uitslapen 4. luieren 5. Wat heb je van de zomer gedaan? 6. Heb je je niet verveeld? 7. Ik heb een rustige vakantie gehad. 8. Hoe is het geweest?