Handelingsgericht werken & Empowerment. Vlaamse Netoverstijgende Stuurgroep HGW/HGD. Reflectie op bijdragen Petri Partanen en Els Dammekens

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Handelingsgericht werken & Empowerment. Vlaamse Netoverstijgende Stuurgroep HGW/HGD. Reflectie op bijdragen Petri Partanen en Els Dammekens"

Transcriptie

1 Handelingsgericht werken & Empowerment Ontmoetingsdag 2013, Antwerpen Handelingsgericht Samenwerken: Ieder in zijn Kracht! Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog, SWV Annie M.G. Schmidt (NL) 1 Vlaamse Netoverstijgende Stuurgroep HGW/HGD 2 Reflectie op bijdragen Petri Partanen en Els Dammekens Vanuit recente ontwikkelingen HGW/HGD, gebaseerd op onderzoek en praktijk Nadruk op empowerment: kind, leerkracht en ouders in hun kracht 3 1

2 Hattie (2009; 2012) Any classroom; Anywhere 800 meta-analyses, onderzoeken Interventies die werken (boven 0,4), een beetje werken ( ) en niet werken (onder 0.0): lijstjes 4 Effectieve interventies in HGD & HGW? Interventies in het Onderwijs Effectiviteit Directe feedback: informatief positief bekrachtigend 1.13 Relatie leerkracht leerling verbeteren 0.76 Kind inzicht in eigen schoolprestaties en grip op eigen ontwikkeling 0.73 Enkelvoudige directe feedback (klein doel) 0.72 Directe feedback bij leerproblemen, gerelateerd aan eigen doelen van kind Professionalisering leerkrachten training complexe vaardigheden, coaching Ouders in school leren laten ondersteunen; samenwerken met ouders (ouderbetrokkenheid) ; 0.46 Doelen samen met leerlingen stellen of door leerlingen laten stellen (als samen evalueren hoger) 0.52 Motivatie leerling verhogen 0.48 HGW, HGD & empowerment: ontwikkelingen? 1. Samen doelen formuleren en evalueren (feedback) 2. Onderwijs/opvoedbehoeften kind: wat heeft kind nodig om (doel) te kunnen/willen? 3. Wisselwerking: afstemming op zodat 4. Leraar doet ertoe; positieve relatie met leerling en ondersteuningsbehoeften: wat nodig om? 5. Positieve van kind, leerkracht en ouders benutten om 6. Samenwerken met kind, leerkracht & ouders zodat 7. Systematiek & transparantie (metacommunicatie) zodat 2

3 From analysis intervention (and back) Assessment consulting & coaching (cycle with feedback) Scientific concepts meaningful everyday concepts Current desired proposed change in the situation at school/home; feasible? Empowerment: together 7 Samen proces door, samen puzzelen Overzicht: wat gaat goed en wat moeilijk? Inzicht: hoe zou het kunnen komen dat? Uitzicht: wat gaan we doen? Therapeutisch diagnosticeren: leerling, leerkracht, ouders veranderen gedurende proces (therapeutic assessment) 8 Visualise transactioneel theory: match? Child: + -? goal & how (needs) Education: + -? goal & how (needs teacher) Bringing up: + -? goal & how (needs parents) 9 3

4 Changes during assessment that enhance empowerment Negative/pessimistic positive/optimistic External attributions internal: so I could... Problems goals solutions + actions Professional: scientific everyday concepts Teacher, pupil, parents: everyday concepts scientific concepts Communication # (De Vries, 2013): new meaningful knowledge 10 From fixed growth mindsets * Nature (genetic inheritance) & nature life experiences): plasiciteit van het brein * We zijn ons brein (Swaab, 2012) we hebben een brein (Prins, 2013) * Veranderingen in omgevingen op school en thuis veranderingen in kind * Optimistische kijk op veranderbaarheid en eigen rol (vaardigheden & overtuigingen) 11 Motivatie en feedback Intelligentie of ander label dus ik.. Leerkracht & ouders als model voor mindset (relatie: sturen en steunen) Effectieve feedback motiveert: inzet Kind grip op/regie over eigen ontwikkeling Leren van successen (stralend leren) en van fouten (balend leren) 12 4

5 Effectieve feedback Power of Feedback (Hattie & Timperly, 2007) 1. Feed up (FU): waar wil je heen (doel): wat zien/horen/merken we dan? 2. Feedback (FB): hoe dichtbij doel ben je al (wat heb je al bereikt door inzet)? 3. Feed forward (FF): hoe verder om nog dichter bij doel te komen (wat ga jij doen en wat kan ik doen)? 13 Professionals & effectieve feedback Sta model en benoem samen FU, FB & FF Leerling: kleine snelle doelen (Marzano)? Leraren: effectief leraargedrag; wat werkt? Ouders: onderwijsondersteunend gedrag? Professionals: scientist/practitioner/every day Vraag zelf ook gericht om feedback (3x)! 14 Bronnen? Paarse Vlaamse boek HGW in de klas Samen Sterk: Ouders & School! (HGW voor ouders, Pameijer, 2012) Draaisma & Pameijer (2013). HGD & Empowerment (in: De Corte e.a., p 75 91) Therapeutische diagnostiek: Kamphuis (2011) 15 5

Handelingsgerichte diagnostiek (HGD) Wat is verbeterd sinds 2004? 1. Meer evidence-based 5-9-2014. maar wat voor evidentie (Van Yperen, 2014)?

Handelingsgerichte diagnostiek (HGD) Wat is verbeterd sinds 2004? 1. Meer evidence-based 5-9-2014. maar wat voor evidentie (Van Yperen, 2014)? Handelingsgerichte diagnostiek (HGD) Ontmoetingsdag 2014, Antwerpen Recente ontwikkelingen HGD & relatie met handelingsgericht werken (HGW) Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog, stichting Elan & samenwerkingsverband

Nadere informatie

Handelingsgericht en opbrengstgericht werken

Handelingsgericht en opbrengstgericht werken Handelingsgericht en opbrengstgericht werken 1 e Schoolpsychologencongres! 15 maart 2013 Hotel Casa 400 Amsterdam Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog, SWV Annie M.G. Schmidt te Hilversum 1 Stelling 1 HGW

Nadere informatie

Passend Onderwijs. Invoering Handelingsgericht werken (HGW) POM, Jaarbeurs, 20 april 2015

Passend Onderwijs. Invoering Handelingsgericht werken (HGW) POM, Jaarbeurs, 20 april 2015 Passend Onderwijs Invoering Handelingsgericht werken (HGW) POM, Jaarbeurs, 20 april 2015 Noëlle Pameijer, school-, kinder- en GZ-psycholoog, SWV Unita en Annie M.G. Schmidt school 1 HGW: recente ontwikkelingen?

Nadere informatie

Handelingsgericht werken in de klas & samenwerken met ouders

Handelingsgericht werken in de klas & samenwerken met ouders Handelingsgericht werken in de klas & samenwerken met ouders Nationale Dyslexie Conferentie 3 april 2013, Ede Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog, SWV Annie M.G. Schmidt te Hilversum 1 Doel en opzet Aandachtspunten

Nadere informatie

Doelen werksessie HGW

Doelen werksessie HGW Handelingsgericht Samenwerken: ieder in zijn kracht! Ontmoetingsdag 12 september 2013 Werksessie HGW in de klas 13.30 15.30 Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog www.swvunita.nl 1 Doelen werksessie

Nadere informatie

Verdieping handelingsgericht werken (HGW)

Verdieping handelingsgericht werken (HGW) Verdieping handelingsgericht werken (HGW) Recente ontwikkelingen, successen en valkuilen Pas op de plaats: hoe ver zijn wij al met HGW en wat kan nog beter? Intern begeleiders SWV Passend Onderwijs Zaanstreek

Nadere informatie

Handelingsgericht samenwerken. Deelverband Passend Onderwijs Zuidoost Regardz Planetarium 20 januari 2016, uur

Handelingsgericht samenwerken. Deelverband Passend Onderwijs Zuidoost Regardz Planetarium 20 januari 2016, uur Handelingsgericht samenwerken Deelverband Passend Onderwijs Zuidoost Regardz Planetarium 20 januari 2016, 10.00 12.00 uur Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog SWV Unita en SBO Annie M.G. Schmidtschool

Nadere informatie

Handelingsgericht werken. Netwerk IB SWV Amsterdam Zuidoost. Noëlle Pameijer, SWV Annie M.G. Schmidt (Unita i.o.) Doelen bijeenkomst

Handelingsgericht werken. Netwerk IB SWV Amsterdam Zuidoost. Noëlle Pameijer, SWV Annie M.G. Schmidt (Unita i.o.) Doelen bijeenkomst Handelingsgericht werken Netwerk IB SWV Amsterdam Zuidoost Woensdag 20 november 2013 Regardz, 13.15 16.00 uur Noëlle Pameijer, SWV Annie M.G. Schmidt (Unita i.o.) 1 Doelen bijeenkomst Recente ontwikkelingen

Nadere informatie

Handelingsgericht werken Marnix Academie vrijdagmatinee

Handelingsgericht werken Marnix Academie vrijdagmatinee Handelingsgericht werken Deel 1: Recente ontwikkelingen & ervaringen Deel 2: Ouderbetrokkenheid Marnix Academie vrijdagmatinee 24/1/2014, 13.00 16.00 uur Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog, SWV en

Nadere informatie

Ontmoetingsdag HGW. HGW en gedrag: een uitdaging? 15 september 2011 te Gent Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog

Ontmoetingsdag HGW. HGW en gedrag: een uitdaging? 15 september 2011 te Gent Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog Ontmoetingsdag HGW HGW en gedrag: een uitdaging? 15 september 2011 te Gent Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog 1 Doel en werkvormen Hoe is HGW toe te passen bij gedrag? doen we al Nu ook nog Theorie met

Nadere informatie

HANDELINGSGERICHT WERKEN (HGW)

HANDELINGSGERICHT WERKEN (HGW) HANDELINGSGERICHT WERKEN (HGW) MASTERCLASS VOOR SIMEA HGW & leerlingen met een communicatieve beperking 15 april 2016, 10.45 14.45 Congrescentrum De Werelt te Lunteren Noëlle Pameijer, GZ-, school-, kinderpsycholoog

Nadere informatie

Passend Onderwijs in SWV Rijn & Gelderse Vallei

Passend Onderwijs in SWV Rijn & Gelderse Vallei Passend Onderwijs in SWV Rijn & Gelderse Vallei Van Handelingsgericht Werken (HGW) naar Handelingsgericht Arrangeren (HGA) 4 en 9 maart en 1 april 2015, 14.00-16.30 uur Noëlle Pameijer (school/kinderpsycholoog

Nadere informatie

Handelingsgericht werken

Handelingsgericht werken Handelingsgericht werken Dat doen we toch allang! Studiedag SPPOH 9 november 2016-11.15 12.30 uur - 13.30 14.45 uur Noëlle Pameijer, school-, kinder- en GZ-psycholoog, SWV Unita en Annie M.G. Schmidt school

Nadere informatie

Handelingsgericht werken (HGW) in Passend Onderwijs

Handelingsgericht werken (HGW) in Passend Onderwijs Handelingsgericht werken (HGW) in Passend Onderwijs Recente ontwikkelingen en ervaringen: de cruciale rol van de intern begeleider Voor de LBBO Verdiepende lezing 22 maart 2017 10.35 12.35 uur Noëlle Pameijer,

Nadere informatie

HGW & omgaan met verschillen? Doelen lezing. Hoe gaat het na 1 jaar Passend Onderwijs in NL? 10/09/2015

HGW & omgaan met verschillen? Doelen lezing. Hoe gaat het na 1 jaar Passend Onderwijs in NL? 10/09/2015 HGW & omgaan met verschillen? Ontmoetingsdag 2015, Antwerpen Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog, stichting Elan & samenwerkingsverband Unita 1 Doelen lezing 1. Omgaan met verschillen: successen &

Nadere informatie

UTRECHT, 13/11/2015. Monique Baard. Noëlle Pameijer

UTRECHT, 13/11/2015. Monique Baard. Noëlle Pameijer SWPBS HGW UTRECHT, 13/11/2015 Monique Baard Noëlle Pameijer Overeenkomsten SWPBS & HGW Startopdracht: Waar zien jullie overeenkomsten? Hoe kunnen zij elkaar versterken? Het SWPBS kader: vijf pijlers 1.

Nadere informatie

Groeidocument en OPP 09-03-2015 01-04-2015

Groeidocument en OPP 09-03-2015 01-04-2015 Groeidocument en OPP 09-03-2015 01-04-2015 Passend Onderwijs in SWV Rijn & Gelderse Vallei Van Handelingsgericht Werken (HGW) naar Handelingsgericht Arrangeren (HGA) 4 en 9 maart en 1 april 2015, 14.00-16.30

Nadere informatie

Handelingsgericht werken

Handelingsgericht werken Handelingsgericht werken HGW en Passend Onderwijs: kansen en belemmeringen? De week van de IB-er 5 november 2012, Zwolle Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog, SWV Annie M.G. Schmidt 1 Doelen bijdrage

Nadere informatie

Communiceren en samenwerken

Communiceren en samenwerken Special Samen sterker dan alleen Communiceren en samenwerken Een constructieve samenwerking tussen leerkrachten en ouders is cruciaal bij het bevorderen van schoolsucces. Hoe geef je het communiceren en

Nadere informatie

Na de transformatie: perspectief van het onderwijs

Na de transformatie: perspectief van het onderwijs Na de transformatie: perspectief van het onderwijs Onderwijs en Jeugdzorg: Samen Sterk 8/10/2015, De Reehorst te Ede Drs. Noëlle Pameijer, GZ/school/kinderpsycholoog SWV Unita en SBO Annie M.G. Schmidtschool

Nadere informatie

Handelingsgericht Werken. Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher

Handelingsgericht Werken. Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher Handelingsgericht Werken Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher Doelen Kennismaking met de uitgangspunten HGW Reflecteren op uitgangspunten HGW Zicht op de betekenis van HGW op de eigen praktijksituatie

Nadere informatie

Handelingsgericht Werken: een sterke basis voor onderwijs en ondersteuning Tanja van Beukering

Handelingsgericht Werken: een sterke basis voor onderwijs en ondersteuning Tanja van Beukering ll Handelingsgericht Werken: een sterke basis voor onderwijs en ondersteuning Tanja van Beukering 20 september 2018 Presentatie: zes thema s 1. Interne begeleiding: actuele trends 2. Handelingsgericht

Nadere informatie

Waarnemen! wat zie je? Het groeidocument als gespreksverslag. Introductie 22-10-2015

Waarnemen! wat zie je? Het groeidocument als gespreksverslag. Introductie 22-10-2015 Het groeidocument als gespreksverslag Bijeenkomst 1 6 oktober 2015 Voor IB-ers met weinig HGW-ervaring Als ik blijf kijken zoals ik altijd heb gekeken Blijf ik denken zoals ik altijd dacht Als ik blijf

Nadere informatie

1

1 Presentatie door Simone van Dijk www.inschoolacademie.nl i.s.m. Noëlle Pameijer, SWV Annie M.G. Schmidt Week van de intern begeleider 2013 Eindhoven-Den Haag-Zwolle- Utrecht s.vandijk@inschool.nl 1 Alles

Nadere informatie

Feedback, Adaptiviteit & Scaffolding

Feedback, Adaptiviteit & Scaffolding Feedback, Adaptiviteit & Scaffolding Frans Prins (ism Renske de Kleijn en Janneke van de Pol) Onderwijsadvies en Training - Educatie 21 september 2015 Presenterswall (tussentijds open laten staan) 1 #1

Nadere informatie

De leraar doet er toe

De leraar doet er toe De leraar doet er toe Uit de praktijk 29 maart 2018 1 Dheedens Annick Pedagogische begeleider competentie ontwikkeling West-Vlaanderen Informatie Casus Schets gedrag en situatie Wat werd reeds geprobeerd?

Nadere informatie

De leerkracht maakt het verschil

De leerkracht maakt het verschil De leerkracht maakt het verschil Hoe? Wat is je impact als leerkracht? Wat is het effect van je aanpak? Hoe wéét je dat? Presentatie 25 maart 2015 Roelofarendsveen 1 Juf Mirjam maakte het verschil voor

Nadere informatie

Bijlage 8.7: Voorbeeldopdrachten bij de uitgangspunten van HGW

Bijlage 8.7: Voorbeeldopdrachten bij de uitgangspunten van HGW Bijlage 8.7: Voorbeeldopdrachten bij de uitgangspunten van HGW Deze bijlage bevat voorbeelden van opdrachten bij de zeven uitgangspunten van HGW. Bij elke opdracht staat aangegeven welke informatie uit

Nadere informatie

Feed back: wat doen we hiervan al en wat is de impact ervan? Voorbeelden?

Feed back: wat doen we hiervan al en wat is de impact ervan? Voorbeelden? B.2.1 Reflectieschema uitgangspunten HGW De uitgangspunten bieden een wenselijk kader, een spiegel voor reflectie. Effectieve feedback (par. 2.1.1) staat centraal: feed up (wat willen wij met HGW bereiken?),

Nadere informatie

West Fries Arrangeren

West Fries Arrangeren West Fries Arrangeren Handelingsgericht Arrangeren (HGA) in Ondersteuningsteam (OT) Voor intern begeleiders Bijeenkomst 1 & 2 van 3 Noëlle Pameijer (school- en kinderpsycholoog SWV Passend Onderwijs Unita)

Nadere informatie

SWV Zaanstreek PO. Handelingsgericht arrangeren Wat merken de ouders (en kind) ervan dat zij er toe doen? In uw handelen als IB-er

SWV Zaanstreek PO. Handelingsgericht arrangeren Wat merken de ouders (en kind) ervan dat zij er toe doen? In uw handelen als IB-er SWV Zaanstreek PO Handelingsgericht arrangeren Wat merken de ouders (en kind) ervan dat zij er toe doen? In uw handelen als IB-er Mirella van Minderhout NVO-Orthopedagoog-Generalist, Onderwijskundige Cognitief

Nadere informatie

Simeacongres 12 december. Handelingsgericht werken (ppt gebaseerd op Pameijer en 1 zorgroute, zie beschrijving workshop Aartje Bouman Fontys OSO

Simeacongres 12 december. Handelingsgericht werken (ppt gebaseerd op Pameijer en 1 zorgroute, zie beschrijving workshop Aartje Bouman Fontys OSO Simeacongres 12 december Handelingsgericht werken (ppt gebaseerd op Pameijer en 1 zorgroute, zie beschrijving workshop Aartje Bouman Fontys OSO Programma Welkom en toelichting: interactie!!!! Inventarisatie

Nadere informatie

Van barrière naar redelijke aanpassing

Van barrière naar redelijke aanpassing Van naar redelijke aanpassing Inspiratiedag Vrijdag 25 november 2016 Jan Coppieters Pedagogisch begeleider binnen het project competentieontwikkeling 1. Je weet wat redelijke aanpassingen zijn 2. Je kan

Nadere informatie

HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK IN HET ONDERWIJS EEN PRAKTIJKMODEL VOOR DIAGNOSTIEK EN ADVISERING

HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK IN HET ONDERWIJS EEN PRAKTIJKMODEL VOOR DIAGNOSTIEK EN ADVISERING HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK IN HET ONDERWIJS EEN PRAKTIJKMODEL VOOR DIAGNOSTIEK EN ADVISERING Voor Mam & Dad, Pier, Jonne & Kyra: met veel dank voor jullie betrokkenheid bij mijn werk, wijze raad en

Nadere informatie

6.3 Observeren in de onderwijsleersituatie: observeren kun je leren!

6.3 Observeren in de onderwijsleersituatie: observeren kun je leren! 6.3 Observeren in de onderwijsleersituatie: observeren kun je leren! Mirella van Minderhout (2015) 1 Een professionele leraar ziet de het leren en gedrag van zijn leerlingen als waardevolle feedback op

Nadere informatie

Nederlands woord vooraf

Nederlands woord vooraf Handelingsgerichte diagnostiek (HGD) staat nog steeds volop in de belangstelling. Veel orthopedagogen en schoolpsychologen zijn de afgelopen 15 jaar met het praktijkmodel aan de slag gegaan. Het heeft

Nadere informatie

Afstudeerscripties. Feedback geven en Beoordelen. Renske de Kleijn. Onderwijsadvies en Training - UU. 6 juni 2015

Afstudeerscripties. Feedback geven en Beoordelen. Renske de Kleijn. Onderwijsadvies en Training - UU. 6 juni 2015 Afstudeerscripties Feedback geven en Beoordelen Renske de Kleijn Onderwijsadvies en Training - UU 6 juni 2015 Even voorstellen Wie ben ik en waarom ben ik hier? Wie zijn jullie en waarom zijn jullie hier?

Nadere informatie

Gesprekkencyclus IOT, EOT

Gesprekkencyclus IOT, EOT Gesprekkencyclus IOT, EOT Bijeenkomst 1 Gemma Verdiesen Nadine Machielsen Hoe ziet jullie gesprekkencyclus HGW/HGA eruit? -Heb je een IOT en EOT op school? -Heb je een groeps- en leerlingbespreking op

Nadere informatie

Samenwerken aan schoolsucces

Samenwerken aan schoolsucces Professionalisering Handelingsgericht werken Samenwerken aan schoolsucces Handelingsgericht werken (HGW) biedt een heldere en positieve handreiking voor leerkrachten. Het bestaat al ruim tien jaar, inmiddels

Nadere informatie

Formative assessment: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren

Formative assessment: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren Formative assessment: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Nationaal Congres Engels Ede, 17 maart 2017 Daniela Fasoglio & Bas Trimbos

Nadere informatie

HANDELINGSGERICHT WERKEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN. Onderwijsbehoeften van de leerling 11/09/2013

HANDELINGSGERICHT WERKEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN. Onderwijsbehoeften van de leerling 11/09/2013 Gericht Werken als bril om naar het zorgbeleid te kijken zorg Handelings- Leerlingenbegeleiding fase 0 fase 1 HGW HGW Leren & studeren Studieloopbaanbegeleiding Socioemotioneel fase 2 fase 3 HGW HGW centrale

Nadere informatie

SOK - congres* 5 juni Handelingsgericht Samenwerken in Scholengemeenschap Beveren Bazel. SOK-congres 5 juni

SOK - congres* 5 juni Handelingsgericht Samenwerken in Scholengemeenschap Beveren Bazel. SOK-congres 5 juni S Handelingsgericht Samenwerken in Scholengemeenschap Beveren Bazel SOK-congres 5 juni 2015 1 Scholengemeenschap Beveren Bazel Vier scholen drie schoolbesturen 3300 leerlingen Staf: codi + anderhalve werkkracht

Nadere informatie

Fabel Positieve feedback in het schrijfschrift zorgt ervoor dat kinderen leesbaar leren schrijven.

Fabel Positieve feedback in het schrijfschrift zorgt ervoor dat kinderen leesbaar leren schrijven. Fabel of feit? Auteurs: Annelies de Hoop & Johannes Noordstar Goed zo! Kinderen leren leesbaar schrijven door positieve feedback. Kerndoel van het schrijfonderwijs is dat leerlingen gedurende de basisschool

Nadere informatie

Box 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken

Box 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken

Nadere informatie

Box 4: Evaluatie HGW in het handelen van de student tijdens stage

Box 4: Evaluatie HGW in het handelen van de student tijdens stage Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 4: Evaluatie HGW in het handelen van de student tijdens stage U kunt dit schema gebruiken om

Nadere informatie

Van overzicht naar inzicht naar uitzicht

Van overzicht naar inzicht naar uitzicht Handelingsgericht en oplossingsgericht werken in een ondersteuningsteam Van overzicht naar inzicht naar uitzicht 10 juni 2015 c.kooistra@inschoolacademie 06-47808101 Een uur inzoomen op het verkrijgen

Nadere informatie

Handelingsgericht werken: Signaleren en ouderbetrokkenheid

Handelingsgericht werken: Signaleren en ouderbetrokkenheid Programma Handelingsgericht werken: Signaleren en ouderbetrokkenheid Op de lijn HGW in vogelvlucht Onderwijsbehoeften Signaleren adhv casus Samenwerken met ouders Wat werkt? Tirza Bosma Onderwijscentrum

Nadere informatie

Thuis in Taal Professionalisering van leraren ter ondersteuning van laaggeletterde ouders bij de taalontwikkeling van jonge kinderen.

Thuis in Taal Professionalisering van leraren ter ondersteuning van laaggeletterde ouders bij de taalontwikkeling van jonge kinderen. Thuis in Taal Professionalisering van leraren ter ondersteuning van laaggeletterde ouders bij de taalontwikkeling van jonge kinderen. Martine van der Pluijm Hogeschool Rotterdam Kenniscentrum Talentontwikkeling/

Nadere informatie

helga.bellaert@vsko.be WAT WERKT OP SCHOOL? IN DE KLAS? R. MARZANO John Hattie Visible Learning, 2009 University of Auckland, New Zealand INHOUD Belangrijkste invloeden op leerprestaties op basis van 800

Nadere informatie

Het groeidocument als gespreksverslag

Het groeidocument als gespreksverslag Het groeidocument als gespreksverslag Bijeenkomst 2 5 november 2015 Voor IB-ers met veel HGW-ervaring Start Wat zijn jullie verwachtingen van deze bijeenkomst? Wat hoop je hier te komen halen vandaag?

Nadere informatie

kwaliteitskaart Relatie leerkracht - leerling - ouders

kwaliteitskaart Relatie leerkracht - leerling - ouders kwaliteitskaart Omgaan met verschillen Relatie leerkracht - leerling - ouders SBO & (V)SO Een warme en hechte relatie met de leerkracht biedt een leerling emotionele ondersteuning en veiligheid. Dit leidt

Nadere informatie

Docenten beschouwen als professionals en ze toch leren verbeteren

Docenten beschouwen als professionals en ze toch leren verbeteren Docenten beschouwen als professionals en ze toch leren verbeteren Geppie Bootsma g.bootsma@aps.nl Naam Datum Deze workshop Professionals en Leren verbeteren Samenhang in visie: de bedoeling Instrumenten:

Nadere informatie

Handelingsgericht werken in het secundair onderwijs. Ontmoetingsdag HGW 16 september 2010 Artevelde

Handelingsgericht werken in het secundair onderwijs. Ontmoetingsdag HGW 16 september 2010 Artevelde + Handelingsgericht werken in het secundair onderwijs Ontmoetingsdag HGW 16 september 2010 Artevelde + Inspiratiebronnen + Algemeen Reflecties over HGW + Uitgangspunten HGW We zijn gericht op het geven

Nadere informatie

Leren Zichtbaar maken. Masterclass Simea congres Monique van der Knaap Annelies Baarends 7 april 2017

Leren Zichtbaar maken. Masterclass Simea congres Monique van der Knaap Annelies Baarends 7 april 2017 Leren Zichtbaar maken Masterclass Simea congres Monique van der Knaap Annelies Baarends 7 april 2017 Even voorstellen Monique van der Knaap Adviseur bij RPCZ/Bazalt Trainer Leren Zichtbaar Maken Begeleidt

Nadere informatie

De Leren Zichtbaar Maken Impact cyclus, (Ervaringen met de aanpak van John Hattie) Lunteren, 2016

De Leren Zichtbaar Maken Impact cyclus, (Ervaringen met de aanpak van John Hattie) Lunteren, 2016 De Leren Zichtbaar Maken Impact cyclus, (Ervaringen met de aanpak van John Hattie) Lunteren, 2016 Petra Meirink-Chatah, RKBS Beekbrug Pieter de Kool, Onderwijsadvies p.dekool@onderwijsadvies.nl Take away

Nadere informatie

Agenda: Fixed en growth mindset Ouders en kinderen Leerkrachten en leerlingen Zelf aan de slag Vragen

Agenda: Fixed en growth mindset Ouders en kinderen Leerkrachten en leerlingen Zelf aan de slag Vragen Een groei-mindset Agenda: Fixed en growth mindset Ouders en kinderen Leerkrachten en leerlingen Zelf aan de slag Vragen Fixed mindset Intelligentie staat vast Laten zien wat je kunt Geen fouten durven

Nadere informatie

Bijlagen hoofdstuk 2

Bijlagen hoofdstuk 2 Bijlagen hoofdstuk 2 2.1 Reflectieschema team (verkort) 2.2 Reflectieschema leerling (verkort) 2.3 Reflectieschema uitgangspunten HGW, uitgebreid voorbeeld 2.4 Leesopdracht bij hoofdstuk 2, schema: wat

Nadere informatie

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN HET DOEL VAN DEZE LEZING - Wat is formatief toetsen - De relatie tot bijvoorbeeld SRL en motivatie - Introduceren

Nadere informatie

Gebruik van het Ontwikkelingsperspectief. 3 december 2014

Gebruik van het Ontwikkelingsperspectief. 3 december 2014 Gebruik van het Ontwikkelingsperspectief 3 december 2014 Inhoud Verwachtingen en doelen Stand van zakenm.b.t. OPP Het kind en de ouders Van perspectief naar doel vooreenleerlingmet gedragsproblematiek?

Nadere informatie

FEEDBACKRIJKE SCHOOL. Wat is dat. Hoe bereik je dat. Ria van der Sar,

FEEDBACKRIJKE SCHOOL. Wat is dat. Hoe bereik je dat. Ria van der Sar, FEEDBACKRIJKE SCHOOL Wat is dat Hoe bereik je dat Ria van der Sar, r.vandersar@cedgroep.nl Inspectie Goede feedback blijkt forse opgave Een van de belangrijkste aanknopingspunten om de kwaliteit van het

Nadere informatie

Nieuwsbrief SWV Unita (juli 2012)

Nieuwsbrief SWV Unita (juli 2012) Nieuwsbrief SWV Unita (juli 2012) In gesprek met... Noëlle Pameijer Aan het einde van een drukke werkdag neemt Noëlle alle tijd om vol passie en enthousiasme te vertellen over Handelingsgericht Werken,

Nadere informatie

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN LECTOR ONDERWIJSEXCELLENTIE ROOSEVELT CENTRE FOR EXCELLENCE IN EDUCATION HOGESCHOOL ZEELAND HET DOEL VAN DEZE LEZING - Ingaan op formatief

Nadere informatie

HOE HET WERK VAN PROF. JOHN HATTIE HET HANDELINGSGERICHT WERKEN OP UW SCHOOL KAN VERDIEPEN

HOE HET WERK VAN PROF. JOHN HATTIE HET HANDELINGSGERICHT WERKEN OP UW SCHOOL KAN VERDIEPEN HOE HET WERK VAN PROF. JOHN HATTIE HET HANDELINGSGERICHT WERKEN OP UW SCHOOL KAN VERDIEPEN SCHOLEN DIE WERKEN VANUIT DE UITGANGSPUNTEN VAN HANDELINGSGERICHT WERKEN (HGW), STEMMEN HUN AANPAK EN AANBOD AF

Nadere informatie

Realiseren en sturen van basisondersteuning in praktijk. Mirella van Minderhout

Realiseren en sturen van basisondersteuning in praktijk. Mirella van Minderhout Realiseren en sturen van basisondersteuning in praktijk Mirella van Minderhout Info@bureaumind.nl 1 Pedagogisch handelen + 2 Wat merkt de docent ervan, in uw handelen, dat hij er toe doet? 3 Wat is goed

Nadere informatie

Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems

Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems Frans Mofers Nederland cursusmateriaal & CAA's alle cursusmateriaal vrij downloadbaar als PDF betalen voor volgen cursus cursussite

Nadere informatie

Rekenconferentie

Rekenconferentie Rekenconferentie Waar zitten de rekenpuzzels bij het organiseren van rekenen op een MBO? (informatie vanuit de vier gehouden sessies met mbo-scholen) Willem Rosier WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier

Nadere informatie

Doelgericht werken. Zonder doel geen doelpunt

Doelgericht werken. Zonder doel geen doelpunt Doelgericht werken Het stellen van ambitieuze doelen is een belangrijk onderdeel van handelingsgericht werken. Doelen worden gesteld, zodat duidelijk is waar de school, het team, de groep, de leerkracht,

Nadere informatie

Vergelijken met de theorie Beoordelen en waarderen van eigen denkbeelden en aanpak aan de hand van theorie

Vergelijken met de theorie Beoordelen en waarderen van eigen denkbeelden en aanpak aan de hand van theorie FEEDBACK FORMULEREN & STRUCTUREREN Andries Vroegrijk 6 juni 2014 Programma Introductie Oefening feedback geven Video Overleg Feedback Vergelijken met de theorie Beoordelen en waarderen van eigen denkbeelden

Nadere informatie

2: Continuüm (regulier separaat tussenvormen) Rechten van het Kind. Knelpunten. Historie en wetgeving. Uitgangspunten.

2: Continuüm (regulier separaat tussenvormen) Rechten van het Kind. Knelpunten. Historie en wetgeving. Uitgangspunten. Rechten van het Kind Passend Onderwijs Handelingsgericht Werken & Ouders Kind heeft recht om samen te leren Kinderen mogen niet uitgesloten worden vanwege een beperking Geen wettelijke reden om kinderen

Nadere informatie

Een zoektocht naar vaste grond

Een zoektocht naar vaste grond Noëlle Pameijer & Arjan Clijsen Een zoektocht naar vaste grond SAMENVATTING Jos Louwe beschrijft zijn zoektocht naar het werken met een ontwikkelingsperspectief (OPP). Hij plaatst terecht een aantal kritische

Nadere informatie

Handelingsgericht werken 1

Handelingsgericht werken 1 Handelingsgericht werken 1 De schoolinterne zorgpraktijk bepaalt in sterke mate de context waarin de diagnostische protocollen gebruikt worden. De visie en methodiek van handelingsgericht werken (HGW)

Nadere informatie

Werksessie HGD in CLB Ervaringen en ontwikkelingen in de vijf fasen

Werksessie HGD in CLB Ervaringen en ontwikkelingen in de vijf fasen Werksessie HGD in CLB Ervaringen en ontwikkelingen in de vijf fasen Noëlle Pameijer, schoolpsycholoog 15 september 2011 Doel en werkvormen De 5 fasen als theoretisch kader: - Recente ontwikkelingen in

Nadere informatie

Jan Coppieters. PVOC Oost-Vlaanderen

Jan Coppieters. PVOC Oost-Vlaanderen Jan Coppieters PVOC Oost-Vlaanderen Ik weet hoe ik leerbereidheid van leerlingen kan beïnvloeden Ik kan de verwachtingen van leerlingen over het eigen presteren gunstig beïnvloeden Ik kan een gunstige

Nadere informatie

Leerlingdossier: de kracht van de eenvoud

Leerlingdossier: de kracht van de eenvoud Leerlingdossier: de kracht van de eenvoud 19 november 2015 John Schoone Verwachtingen De kracht van de eenvoud: doelen 1. Voorkomen; 2. Verminderen; 3. Verbeteren; 4. Vertrouwen. Stroomdiagram: opdracht

Nadere informatie

Rol van het CLB en samenwerking met schoolexterne hulpverleners in het M-decreet

Rol van het CLB en samenwerking met schoolexterne hulpverleners in het M-decreet Rol van het CLB en samenwerking met schoolexterne hulpverleners in het M-decreet Jan Coppieters Inge Lootens PVOC-medewerkers Doelen Je kent het zorgcontinuüm en denkt na over de samenwerking met het CLB

Nadere informatie

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology

Nadere informatie

PROFESSIONALISEREN VOOR ONLINE EN BLENDED LEREN

PROFESSIONALISEREN VOOR ONLINE EN BLENDED LEREN PROFESSIONALISEREN VOOR ONLINE EN BLENDED LEREN VOLWASSENENONDERWIJS Brent Philipsen WIE IS WIE Brent Philipsen Doctoraatsstudent VUB WP 5 Teacher professional development for online and blended learning

Nadere informatie

Het groeidocument als gespreksverslag

Het groeidocument als gespreksverslag Wat gaan we doen? Het groeidocument als gespreksverslag Met elkaar aan de slag Onderwijsbehoeften IVO velden Vragen en onduidelijkheden Bijeenkomst 2 22 oktober 2015 Voor IB-ers met weinig HGW-ervaring

Nadere informatie

Zin in leren door de zin van het leren. (Luc Stevens)

Zin in leren door de zin van het leren. (Luc Stevens) Eigenaar z zijn Zin in leren door de zin van het leren. (Luc Stevens) Autonomie z Uitgangspunt Competentie Betrokkenheid z zz Wanneer is huiswerk effectief? Denken Delen - Uitwisselen Welk huiswerk gaf

Nadere informatie

Arrangeer samen. De regie-rol van de school. WIB oktober-november 2015

Arrangeer samen. De regie-rol van de school. WIB oktober-november 2015 Arrangeer samen De regie-rol van de school WIB oktober-november 2015 Den Haag: Simone van Dijk Zw olle, Utrecht, Eindhoven: Annetta Klaassen en Caroline Kooistra Inhoud workshop Wat is arrangeren? Doel?

Nadere informatie

Handelingsgericht diagnosticeren 1

Handelingsgericht diagnosticeren 1 Handelingsgericht diagnosticeren 1 Handelingsgerichte diagnostiek (HGD) is een kwaliteitskader met een geheel van uitgangspunten en fasen. Pameijer en van Beukering vullen het in met relevante inzichten

Nadere informatie

Directe feedback in digitale leermiddelen; succes gegarandeerd?.

Directe feedback in digitale leermiddelen; succes gegarandeerd?. Directe feedback in digitale leermiddelen; succes gegarandeerd?. Kwaliteit van feedback Auteur: Pepijn Dousi Digitale leermiddelen hebben een grote toegevoegde waarde in het basisonderwijs. Kinderen vinden

Nadere informatie

De Groeifabriek! 3-11-2015. Korte online interventie om jongeren te leren dat ze de potentie hebben om te veranderen!

De Groeifabriek! 3-11-2015. Korte online interventie om jongeren te leren dat ze de potentie hebben om te veranderen! De Groeifabriek! Het ontwikkelen van een groeimindset Dr. Petra Helmond, UvA & Pluryn Fenneke Verberg, MSc, Pluryn Doel De Groeifabriek! Korte online interventie om jongeren te leren dat ze de potentie

Nadere informatie

Kennis- en Kwaliteitsontwikkeling door Focus op Professie

Kennis- en Kwaliteitsontwikkeling door Focus op Professie The illiterate of the 21 st century will not be those who cannot read and write, but those who cannot learn, unlearn, and relearn. Kennis- en Kwaliteitsontwikkeling door Focus op Professie Alvin Toffler,

Nadere informatie

Basisondersteuning Samenwerkingsverband Stromenland

Basisondersteuning Samenwerkingsverband Stromenland Basisondersteuning Samenwerkingsverband Stromenland Inleiding Binnen het samenwerkingsverband Stromenland is met diverse gremia gezamenlijk gekomen tot deze notitie basisondersteuning. De procesgang is

Nadere informatie

III extra ondersteuning Niveau 3. Bestuurs systematiek. Monitoren en evalueren minimaal na 3 maanden in am, met AB-er en ouders

III extra ondersteuning Niveau 3. Bestuurs systematiek. Monitoren en evalueren minimaal na 3 maanden in am, met AB-er en ouders I Basis Ontwikkeling kind stagneert Interventie bespreken in kindbespreking Interventie uit te voeren door leerkracht zonder Niveau 1 II Basis + Niveau 2 Niveau 2 Niveau 2 extra Monitoren en evalueren

Nadere informatie

Het groeidocument opnieuw uitgevonden

Het groeidocument opnieuw uitgevonden Het groeidocument opnieuw uitgevonden Werkgroep Groeidocument RSV Breda presentatie 1 Doel van vandaag Aanwezigen hebben kennis genomen van: De context van het groeidocument: HGW Het vernieuwde groeidocument

Nadere informatie

Portfolio en betekenisvol leren

Portfolio en betekenisvol leren Portfolio en betekenisvol leren Opbrengsgericht werken- gericht op harde data Economische visie: Harde data verzamelen Data interpreteren Daarop sturen Deze visie heeft de pretentie dat harde data zekerheid

Nadere informatie

Professionalisering van leraren ter bevordering van zelfsturend leren van basisschoolleerlingen

Professionalisering van leraren ter bevordering van zelfsturend leren van basisschoolleerlingen Professionalisering van leraren ter bevordering van zelfsturend leren van basisschoolleerlingen Patrick Sins: Lectoraat Vernieuwingsonderwijs, Saxion Hogeschool; Thomas More Hogeschool Emmy Vrieling: Welten-instituut,

Nadere informatie

Basisondersteuning in het samenwerkingsverband Primair Onderwijs Duin- en Bollenstreek

Basisondersteuning in het samenwerkingsverband Primair Onderwijs Duin- en Bollenstreek Mei 2018 Basisondersteuning in het samenwerkingsverband Primair Onderwijs Duin- en Bollenstreek In het samenwerkingsverband is voor ieder kind een plek en krijgt het de gelegenheid zich binnen zijn/haar

Nadere informatie

Diagnosticerend onderwijzen op basis van toetsgegevens Willem Rosier

Diagnosticerend onderwijzen op basis van toetsgegevens Willem Rosier Rekenconferentie Diagnosticerend onderwijzen op basis van toetsgegevens Willem Rosier WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier w.rosier@cps.nl 06 55 898 653 We hebben de neiging het meetbare belangrijk

Nadere informatie

TABASCO. Taak gestuurd leren bij Engels

TABASCO. Taak gestuurd leren bij Engels TABASCO Taak gestuurd leren bij Engels Tabasco - Wat is het: Een taalgestuurd lesprogramma, dat volgens een vaste opbouw gebeurt aan de hand van taken. Het is gebaseerd op het proces van op een natuurlijke

Nadere informatie

Ontmoetingsdag Handelingsgericht Samenwerken: Ieder in zijn kracht

Ontmoetingsdag Handelingsgericht Samenwerken: Ieder in zijn kracht D e V l a a m s e N e t o v e r s t i j g e n d e S t u u r g r o e p H G W / H G D i. s. m. d e U n i v e r s i t e i t A n t w e r p e n n o d i g t u u i t v o o r d e Ontmoetingsdag Handelingsgericht

Nadere informatie

analyse van de opbrengsten.

analyse van de opbrengsten. analyse van de opbrengsten. Borging 6 Analyse 1 5 ACT 2 Bijstellen STUDY PLAN Doelstellingen en resultaten Monitoren 4 DO Uitproberen van de verbetertheorie Planning 3 Wie: Handeling; wanneer Plan Analyse,

Nadere informatie

Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider

Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider Opbrengst-en handelingsgericht werken Ad Kappen, Gerdie Deterd Oude Weme Programma 16.00 16.15 17.30 17.45 18.30 20.30 opening Marielle lezing ogw

Nadere informatie

Feedback op Toetsen. Renske de Kleijn. Onderwijskundig onderzoeker en adviseur Centrum voor Onderwijs en Leren - UU. 5 april 2016

Feedback op Toetsen. Renske de Kleijn. Onderwijskundig onderzoeker en adviseur Centrum voor Onderwijs en Leren - UU. 5 april 2016 Feedback op Toetsen Renske de Kleijn Onderwijskundig onderzoeker en adviseur Centrum voor Onderwijs en Leren - UU 5 april 2016 Overzicht 1. Kies een toets 2. De kracht van feedback 3. Verklaringen voor

Nadere informatie

Formatief evalueren in het primair onderwijs

Formatief evalueren in het primair onderwijs Formatief evalueren in het primair onderwijs SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Studiedag Sardes, Nijkerk 10 oktober 2018 Contact? a.noteboom@slo.nl Ik ontvang graag ervaringen en voorbeelden

Nadere informatie

Empowerment project. Driejarig project van Rotaryclub Rhenen-Veenendaal

Empowerment project. Driejarig project van Rotaryclub Rhenen-Veenendaal Empowerment project Awasi Kenya Driejarig project van Rotaryclub Rhenen-Veenendaal Empowerment*van* kinderen*in*kenia De#afgelopen#drie#jaren# hebben#we#met#steun#van#de# Rotaryclub##Rhenen: Veenendaal#een#

Nadere informatie

De rol van formatief toetsen binnen taalonderwijs. Joanneke Prenger CPS 13 oktober Welkom aan boord!

De rol van formatief toetsen binnen taalonderwijs. Joanneke Prenger CPS 13 oktober Welkom aan boord! De rol van formatief toetsen binnen taalonderwijs Joanneke Prenger CPS 13 oktober 2016 Welkom aan boord! 1 Inleiding Veel aandacht voor het curriculum, leren, toetsing en toezicht Veel aandacht voor toetsing

Nadere informatie

OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN

OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN BESCHRIJVING OPDRACHT In deze opdracht leer je hoe je door meer en beter formatief te evalueren toetsen onderdeel van het leerproces kan maken,

Nadere informatie