Koersnota hoofdstructuren Tiel

Transcriptie

1 Koersnota hoofdstructuren Tiel Denkrichting als basis voor het TVVP en de Structuurvisie Resultaat van integrale ontwerpateliers in maart/april 2007 Gemeente Tiel i.s.m. Goudappel Coffeng BV

2 donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan - 2 -

3 VOORAF donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan - 3 -

5 Een woord vooraf over deze Koersnota De ontwikkelingen in Tiel geven aanleiding voor een strategische herijking, verdieping en uitwerking van het eerder gemaakte concept Tiels Verkeersen Vervoerplan (TVVP). Het gaat daarbij enerzijds om het verbreden van het plan richting de op te stellen Structuurvisie. Anderzijds gaat het om het inzichtelijk maken en beperken van de mogelijke negatieve effecten van mobiliteit in termen van lucht, geluid en veiligheid. De afgelopen maanden is hard gewerkt aan de basis voor het nieuwe plan. Voor u ligt het resultaat; een samenhangende visie op Verkeer en Ruimte, vastgelegd in deze Koersnota. Deze visie wordt verder uitgewerkt in het TVVP en integrale gebiedsopgaven zoals het Stationsgebied. Daarnaast dient het als basis voor de te ontwikkelen Structuurvisie. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan - 5 -

6 Resultaat: Kaders in startnotitie Definitiefase Definitie Resultaat: Verkeers- en Vervoersplan Ontwerpateliers Ontwerpateliers Vastlegging Uitwerking in TVVP in TVVP Resultaat: Richting in deze Koersnota (tevens basis voor Structuurvisie) donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan - 6 -

7 Waar staan we nu in het proces? In de definitiefase bracht het ambtelijke projectteam de uitgangspunten, vraagpunten en aandachtspunten helder in beeld. Zo werd scherp gesteld waar het straks om draait in het TVVP. Het ging in de definitiefase vooral om een goede beleidsmatige doorvertaling van wat Tiel wil met Verkeer. Ook gaat het ten opzichte van het concept-tvvp uit 2005 om een verbreding van die doorvertaling naar andere beleidsvelden: Hoe wil Tiel keuzes maken in de samenhang tussen verkeer, ruimte, economie en milieu? In de ontwerpfase heeft het ambtelijke projectteam in een aantal stappen toegewerkt naar een beeld van wat Tiel kan doen om gewenste doelen en gewenste samenhang te bereiken. Het bleek cruciaal dat deze ontwerpen op een integrale wijze tot stand zijn gekomen. Alleen op deze manier kon een visie worden ontwikkeld die zowel wordt gedragen vanuit ruimte, als ook vanuit economie, verkeer en milieu. Het hart van de ontwerpfase werd gevormd door meerdere ontwerpateliers. De visie is rekenkundig getoetst op bereikbaarheidsaspecten, luchtkwaliteit en geluidhinder. In deze fase zijn zowel het bestuur als maatschappelijke organisaties actief betrokken. Aan het eind van de definitiefase zijn de integrale opgaven voor het ontwerpproces helder in beeld gebracht. Dit is vastgelegd in de Startnotitie. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan - 7 -

9 Welke kaders meegekregen vanuit Startnotitie? Zoals gezegd zijn in de Startnotitie kaders voor de ontwerpfase neergelegd in uitgangspunten, vraagpunten en aandachtspunten. Met de Startnotitie in de hand wist het ambtelijke projectteam met welke bestuurlijke en maatschappelijke vragen en aspecten zij te doen hadden. Deze kaders werden geordend volgens de vier pijlers ruimte, economie, verkeer en milieu. De Startnotitie geeft een uitgebreide opsomming van deze aspecten en vragen. Maar, wat waren nu de belangrijkste kaders die de Startnotitie heeft meegegeven? Faciliteer ruimtelijk-economische ontwikkeling Houdt rekening met de leef- en natuurlijke omgeving Versterk de rol van de fiets en het openbaar vervoer in de stad Maak de stad optimaal bereikbaar vanuit de regio (Tiel is centrumgemeente) Hef waar mogelijk de barrièrewerking van het spoor op Los leefbaarheidsproblemen in Tiel-Oost op Sluit aan bij lopende planprocessen donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan - 9 -

10 Gemeentelijke afdelingen verkeer, ruimte, economie,, milieu Projecten Structuurvisie, Stationsgebied, Tiel-Oost Buurgemeente Neder-Betuwe, Provincie Gelderland Adviseurs Goudappel Coffeng, Eker & Schaap donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

11 Ontwerpateliers: breed en consensusgericht Het kloppend hart van de ontwerpfase werd gevormd door een drietal ontwerpateliers. In deze ontwerpateliers heeft een breed ambtelijk team een visie ontwikkeld op verkeer en vervoer in Tiel. De breedte dient twee doelen. 1. Verkeer is geen doel op zich; het is faciliterend voor ruimte en economie en heeft consequenties voor milieu en leefbaarheid. Een brede samenstelling borgt het kijken over de disciplinegrenzen. 2. Door de brede samenstelling werd direct aansluiting gezocht en gevonden bij alle relevante lopende planprocessen; zoals bijvoorbeeld de Structuurvisie, het Stationsgebied en Tiel-Oost. De ontwerpateliers waren gericht op consensus. Dat wil zeggen dat de de disciplines er samen uit hebben willen komen. Gericht ontwerpen zonder de ideeën van de één boven de plannen van de ander te stellen heeft geresulteerd in een breed gedragen planvoorstel op hoofdlijnen. Aan de ontwerpateliers hebben vertegenwoordigers van de volgende afdelingen en organisaties deelgenomen: Gemeentelijke afdelingen verkeer, ruimte, economie, milieu Projecten Structuurvisie, Stationsgebied, Tiel- Oost Buurgemeente Neder-Betuwe, Provincie Gelderland Adviseurs Goudappel Coffeng (TVVP), Eker & Schaap (Stationsgebied) donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

12 donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

13 I INLEIDING donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

14 Ongewenst autoverkeer buitengebied Verkeersafwikkeling Verkeersafwikkeling Barrière fiets / auto Barrière fiets Leefbaarheid Tiel-Oost Barrière fiets ook: parkeren bestaande wijken (maar, niet structuurbepalend) donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

15 De echte mobiliteitsproblemen zijn beperkt Voor de deelnemers aan de ontwerpateliers ontstond de eerste consensus waar het ging om de vraag hoe kijken wij nu aan tegen Tiel? Een belangrijke eerste constatering is dat de feitelijke mobiliteitsproblemen beperkt zijn. Natuurlijk zijn er wel problemen, maar deze zijn simpelweg niet zo groot dat zij een complete herziening van de hoofdstructuur rechtvaardigen. Wat zijn de belangrijkste verkeersvraagstukken? De verkeersafwikkeling op de belangrijkste hoofdinvalswegen staat onder druk (aansluiting 32/Provinciale weg en 33/Westroijensestraat) Het spoor vormt een barrière in Tiel doordat op sommige plekken de meest directe noordzuidverbindingen voor de fiets en de auto worden doorsneden. Dit kan leiden tot verslechterde bereikbaarheid van voorzieningen. De leefbaarheid van Tiel-Oost staat onder druk. Dit heeft alles te maken met de verdeling van de verkeersdruk en de ruimtelijke structuur van de wijken. Dit leidt op sommige plekken tot luchtknelpunten. Een tweetal fietsrelaties blijft achter, waardoor fiets onvoldoende concurreert met de auto. Dat betreft de relaties Tiel-Medel en Passewaay- Stationsgebied (o.a. als gevolg van het viaduct Provinciale weg en het kanaal). Door het buitengebied (m.n. Lingedijk) rijdt te veel autoverkeer zonder bestemming in dit gebied. Dit leidt tot ongewenste druk op de kernen en de wegen in het buitengebied. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

16 2.700 (+25%) Tiel-regio A15 Oost (+28%) A15 West intern (+114%) (+32%) donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

17 Maar: de mobiliteitsontwikkeling staat niet stil Hoewel de echte mobiliteitsproblemen beperkt zijn, moeten we ons realiseren dat de mobiliteitsontwikkeling niet stil staat. Een eerste analyse met het gemeentelijke verkeersmodel** leert ons het volgende: De gemiddelde groei van het autoverkeer tussen 2003 en 2020 bedraagt circa 30%. Deze groei is niet gelijkwaardig verdeeld over alle autoverplaatsingen. Met name het verkeer in westelijke richting groeit extra sterk; juist in deze richting ontwikkelt werkgelegenheid sterk, wordt arbeidspotentieel gevonden en nemen logistieke stromen toe. De groei in westelijke richting is meer dan 100%. Dit zal resulteren in toenemende congestie in westelijke richting en een verslechterde bereikbaarheid van Tiel vanuit het westen. Dit kan met name gevolgen hebben voor de verkeersafwikkeling op de Provinciale weg en de verkeersdruk in het buitengebied. De druk op de andere genoemde knelpunten neemt ook toe; zij het meer gestaag. ** Toelichting bij het verkeersmodel: Het verkeersmodel is getoetst aan de hand van concrete telcijfers en voorspelt op basis van een verdeling van inwoners, arbeidsplaatsen en voorzieningen. Het verkeersmodel houdt in de prognoses rekening met alle relevante ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld de plannen in de Visie Wonen en Werken. Het verkeersmodel betreft een ochtendspitsmodel. Belangrijke verkeersstromen zijn aanvullend geanalyseerd op basis van over langere periodes gemeten verhoudingen tussen ochtendspitsintensiteiten en etmaalintensiteiten donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

18 Masterplan Waalfront Ruimtelijke Visie Binnenstad Masterplan Stationsomgeving Revitalisering Latenstein Bedrijventerrein Westroijen Uitbreiding Passewaay en/of Overlinge Op termijn ontwikkeling Medel II donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

19 Want: Tiel heeft diverse ruimtelijke plannen De groei van de mobiliteit wordt in belangrijke mate veroorzaakt door de ruimtelijke plannen die Tiel zelf heeft. Om een gevoel te geven wat bijvoorbeeld woningbouw betekent; elk huishouden maakt 5 tot 6 autoverplaatsingen per dag. Natuurlijk zijn het niet alleen de ruimtelijke plannen die leiden tot groei. De verwachting is nog steeds dat meer mensen overgaan tot de aanschaf van een auto. Het gemiddeld autobezit per inwoner groeit zo door; en daarmee ook het aantal autobewegingen per huishouden. Welke ruimtelijke plannen zijn sterk van invloed op de mobiliteit, of vragen om aanpassing van de bereikbaarheid? (n.b. overzicht is niet uitputtend) Het Masterplan Waalfront leidt tot intensivering van de functies in de binnenstad en heeft invloed op de verdeling van de parkeercapaciteit. De ruimtelijke visie op de binnenstad heeft een duidelijke relatie met de verkeerscirculatie en de verdeling van parkeervoorzieningen. Het Masterplan Stationsomgeving leidt tot intensivering van functies in het stationsgebied en stelt nieuwe eisen aan de bereikbaarheid van die functies. De revitalisering van Latenstein leidt tot een nieuw profiel van het voorzieningenpakket en vraagt om aandacht voor bereikbaarheid. Het bedrijventerrein Westroijen intensiveert kantorenfuncties. Dit leidt tot extra verkeersbewegingen rond aansluiting 33. Uitbreiding van regionale woonconcentraties in Passewaay en/of Overlinge zorgt voor een toename van de verkeersdruk in Tiel-West en vraagt aandacht voor fiets-, OV- en autobereikbaarheid. Uitleg van Medel II zorgt voor extra druk van met name zwaar verkeer op de aansluitingen in Tiel- Oost. Een goede en directe bereikbaarheid is gewenst; ook om overlast in Tiel-Oost te voorkomen. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

21 En: er leven diverse politieke vragen en moties En, ook al vallen de huidige mobiliteitsproblemen mee, er zijn ondertussen ook vele politieke vragen gesteld of moties ingediend die op een antwoord wachten. Denk dan bijvoorbeeld aan: Rondweg Passewaay al dan niet afmaken? Verdubbeling Provinciale weg al dan niet nodig? Derde ontsluiting Passewaay? Hoe? Wanneer? Aanpak knelpunt stadsentree Oost? (Lokstraat) Nut en noodzaak tunnel Siependaallaan? Al dan niet verkeersluw maken van het Waalfront? Al dan niet Burgemeester Hasselmanplein verkeersluw maken? Al dan niet verlengen van de Laan van Westroyen? Wat is de juiste plek en de functie van een stadsentree West? Al dan niet verlengen Kanaalstraat? Een nieuwe ontsluiting voor Tiel-Oost? Gebruik van aansluiting 34 voor Tiel? In de ontwerpateliers ontstond consensus over de noodzaak om kritisch naar de verkeersstructuur te kijken; ondanks de beperkte huidige problematiek. Zowel de blik op de toekomst van Tiel, als de aandacht die we willen schenken aan politieke en maatschappelijke vragen, wat een integrale visie op verkeer en vervoer van waarde maakt. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

23 Ook: regionale kansen vragen aandacht Als we ons de ruimte gunnen om kritisch te kijken naar de hoofdstructuren voor verkeer en vervoer vanuit een breed perspectief, dan roept dat direct kansen op. Het herijken van de verkeersstructuur biedt namelijk kansen om Tiel beter te positioneren in de regio. Waar hebben we het dan over? Tiel wil het voorzieningenniveau in de (historische) binnenstad versterken. Deze aantrekkelijke plek moet vooral vanuit de regio optimaal bereikbaar zijn. Datzelfde geldt voor de te ontwikkelen recreatieve functies aan de Waalkade. Het toerisme en de recreatieve mogelijkheden in het buitengebied winnen aan belang. Er liggen kansen in het ruimte scheppen in het buitengebied. Om de rol van centrumgemeente in de regio zo goed mogelijk te vervullen, zou de hoofdstructuur de bereikbaarheid van regionale voorzieningenclusters verder kunnen versterken. Denk dan aan regionale clusters voor onderwijs, gezondheidszorg en grootschalige detailhandel. Het station van Tiel heeft een centrale plek in het regionale openbaar vervoernetwerk. Een goede bereikbaarheid vanuit de regio versterkt de P&Rfunctie van het station. Door de regionale bereikbaarheid te versterken, ontstaan condities voor unieke stedelijke woonmilieus; bijvoorbeeld in het stationsgebied. Verdere versterking van de regionale bereikbaarheid biedt kansen voor transport en logistiek en grootschalige bedrijvigheid ten noorden van de A15. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

24 Vitaal Bereikbaar Aantrekkelijk Schoon & stil Leefbaar Veilig Ambities Condities Economie: vitaliteit van gebieden in de stad versterken Ruimte: condities scheppen voor gewenst klimaat Verkeer: gewenste mobiliteitsontwikkeling geleiden Milieu: leefbaarheid vergroten op de juiste plekken donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

25 Ergo: niet problemen maar ambities zetten koers Het voorgaande leert ons dat het in het ontwerpproces voor verkeer en vervoer niet primair gaat om oplossen van problemen, maar vooral om het waarmaken van ambities die de stad heeft. We willen iets met Tiel! De stad wil een centrumgemeente zijn met vitale gebieden voor economische ontwikkeling. Dit vraagt om de juiste condities vanuit verkeer en vervoer. Alle ruimtelijke plannen uit de Visie Wonen en Werken hebben elk hun eigen karakter. Elk van de plannen vraagt weer om een uniek set aan bereikbaarheids- en leefbaarheidscondities. Soms gaat het juist om onbereikbaarheid; dan weer om directe autobereikbaarheid. Ook hier moet de verkeersstructuur de juiste voorwaarden scheppen. De ruimtelijke economische groei leidt tot mobiliteitsgroei. Deze toekomstige mobiliteitsontwikkeling willen we op de juiste manier geleiden. De ambities van Tiel om een goed leefklimaat te bieden aan haar inwoners, vraagt op sommige plekken om een andere kijk op het autoverkeer. De verkeersstructuur moet het mogelijk maken dat op de juiste plekken de leefbaarheid wordt vergroot. Dit is waar het in deze Koersnota om draait! donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

27 II RICHTING donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

29 Must: kansrijke plekken regionaal aantakken Als het die ambities zijn die de koers bepalen; dan betekent dat gelijk iets voor de te ontwikkelen visie op de belangrijkste verkeersnetwerken. De bedreiging voor Tiel is dat het een stadje in de luwte wordt. Dat kan ook een kwaliteit zijn; denk bijvoorbeeld maar aan Schoonhoven of Wijk bij Duurstede. Echter, dit komt niet overeen met de sterke regionale positie die Tiel beoogd. Daarom is het voor Tiel de opgave om de economische dynamiek naar binnen te halen. Die dynamiek speelt zich vooral af langs goed bereikbare corridors, zoals de A15. Wat staat Tiel te doen? De stad kan zich richten op het goed verbinden van de regionale hoofdstructuur met de meest kansrijke plekken in de stad. Met de regionale hoofdstructuur wordt bedoeld: het spoor en het regionale busnetwerk de aansluitingen op de A15 overige provinciale hoofdwegen Kansrijke plekken zijn die plekken die in regionaal verband verder versterkt kunnen worden. Wat ontstaat is een kralensnoer van regionale plekken in de stad. Langs het kralensnoer wordt de bereikbaarheid geoptimaliseerd. Dat biedt overigens direct kansen om buiten het kralensnoer vooral de eigen stedelijke functies ruimte te geven. In het ontwerpatelier werd deze visie op het kralensnoer breed gedeeld. Het kralensnoer vormt de basis voor de verdere uitwerking. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

30 Intern BUNDELEN Intern SPREIDEN Extern FLANK flankenmodel spreidingsmodel 1 2 Extern HART bundelmodel rastermodel 3 4 donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

31 Vier structuurmodellen zijn in ateliers verkend De eerste stap in de ontwerpateliers was het kritisch beschouwen van extreme principeoplossingen voor de autostructuur in Tiel. Door dit te doen ontstaat een beeld van de mogelijkheden die er zijn, en van effecten die gehaald kunnen worden. De principeoplossingen zijn opgespannen langs twee opties voor de de externe benadering van Tiel en twee opties voor de interne structuur. Van buiten kan Tiel benaderd worden vanuit het hart, dat wil zeggen vanaf de bestaande aansluitingen 32 en 33. Wat betekent dit voor de druk op de aansluitingen en de interne oriëntatie van de toekomstige verkeersstromen? Een andere mogelijkheid is een flankbenadering, waarbij de aansluitingen 31 en 34 een functie krijgen voor de ontsluiting van de stad. Dit ontlast de bestaande aansluitingen, maar is dat wel noodzakelijk? Intern kan gekozen worden voor een model waarbij maximaal wordt gebundeld op enkele hoofdwegen. Dit ontlast de gebieden tussen die hoofdwegen, maar vraagt wel om veel afwikkelingskwaliteit op de hoofdstructuur. Het andere uiterste is maximale spreiding, waarbij al het verkeer zo veel mogelijk wordt verdeeld over alle beschikbare wegen en straten. Idealiter ontstaat er dan een ontspannen structuur waar auto en fiets goed samen kunnen gaan en nergens echt sprake is van overlast. Maar, is dat ook haalbaar? Als de interne en externe alternatieven worden gekruist ontstaan 4 extreme denkmodellen: flank, spreiding, bundel en raster. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

32 >2.500 Verkeersbelasting flankbenadering 2020 donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

33 Dat geeft richting aan de hoofdkeuzen De vier modellen zijn uitgebreid getoetst met behulp van het verkeersmodel en het daaraan gekoppelde milieumodel voor lucht en geluid. In het ontwerpatelier zijn de uitkomsten van die rekenexercities breed bediscussieerd. Dat gaf richting aan de hoofdkeuzes voor de structuur. De belangrijkste leerpunten waren: Een flankbenadering aan de westkant is kansrijk. Dat geldt niet voor de oostkant. Aan de noordkant van het spoor is bundeling het meest logisch en kansrijk. Aan de zuidkant van het spoor leidt bundeling van oost-west verkeer over één route altijd tot inpassingsproblemen. Dat geeft concreet de volgende richting aan de verkeersstructuur: Er ligt een opgave om oost-west verkeer door de stad maximaal naar de noordkant te leiden. Toevoegen van een oost-west verbinding aan de zuidzijde van het spoor is nodig om voldoende spreiding mogelijk te maken. Oost-west verbindingen aan de zuidzijde moeten optimaal aansluiten bij parkeervoorzieningen ten behoeve van het centrum. Deze richting is in feite de verkeerskundige doorvertaling van de brede visie vanuit ruimte, economie, verkeer en milieu. De daaruit volgende hoofdstructuur wordt hierna stap voor stap opgebouwd en toegelicht. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

35 III HOOFD- STRUCTUUR donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

37 De A15 is de hoofddrager voor het autoverkeer De A15 is en blijft de belangrijkste corridor voor alle oost-westverkeer en is de hoofddrager voor het autoverkeer van- en naar Tiel. In westelijke richting is het van groot belang dat de A15 goed blijft functioneren omdat Tiel zich in de toekomst steeds meer op West-Nederland oriënteert. In de oostelijke richting vraagt vooral de kruisende capaciteit van de bruggen over het Amsterdam-Rijnkanaal aandacht om de groei van verkeer goed op te kunnen vangen. Daarbij hoort ook de kwaliteit van de aansluitingen op de A15. Zij geven Tiel een goed bereikbaar adres, en zorgen voor de juiste dosering van autoverkeer van- en naar de A15. Alle aansluitingen 31 tot en met 34 hebben een functie in deze figuur. Aansluiting 31 fungeert voor de westzijde van Tiel, de aansluitingen 32 en 33 voor het stedelijk gebied en Kellen en aansluiting 34 voor met name Medel. Ook het toenemende aandeel vrachtverkeer en de dreiging van sluipverkeer maakt dat de A15 een belangrijke functie heeft voor Tiel. Als de A15 onvoldoende functioneert heeft dat altijd wel ergens gevolgen voor de druk op het stedelijk wegennet. Tiel moet zich sterk maken om de doorstroming op de A15 te borgen. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

39 Regionale invalswegen geven snelle toegang Vanaf de A15 is het wenselijk om het autoverkeer zo snel mogelijk tot aan de rand van het stedelijk gebied te brengen, en weer terug. Deze stedelijke invalswegen moeten functioneren als doorstroomassen. Langs deze doorstroomassen zijn in principe geen stedelijke functies gedacht; het gaat hier uitsluitend om de verbindende functie tussen de A15 en de regio enerzijds en het stedelijk hoofdwegennet en de regionale functies in Tiel anderzijds. Vanaf de aansluitingen borgen de invalswegen een ongehinderde bereikbaarheid van de westflank van Tiel, van de Rivierenlandlaan en van de Lokstraat, en van de bedrijventerreinen Medel, Kellen, Latenstein en Westroijen. De projecten die onderdeel uitmaken van de invalswegen zijn: Een westelijke uitweg en mogelijke 3e ontsluiting voor Passewaay Verbeterde verkeersafwikkeling op de Provinciale weg en de Berekuil (voor de periode tot aan de realisatie van een westelijke uitweg). Aanpak van de aansluiting 34 en de verbinding De Diepert - Grotebrugse Grintweg (kanaalkruising). donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

40 Let op: invalswegen gaan niet verder dan tot aan de bundel (concreet voorbeeld: Grotenbrugsegrintweg geen onderdeel van hoofdstructuur!) donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

41 Interne hoofdroute bundelt oost-west verkeer De invalswegen eindigen aan de poort** van het stedelijke gebied. Vanaf hier zijn er twee mogelijkheden. Of (1) de doorstroomroute wordt vervolgd over een centrale bundel die Tiel-West en Tiel-Oost via de noordkant met elkaar verbindt. Of (2) de route wordt vervolgd over invalswegen naar het centrum, waar direct sprake zal zijn van een ander karakter en een andere gebouwde omgeving. De centrale bundel hiernaast is een stedelijke doorstroomroute die een functie heeft om het interne autoverkeer van oost naar west af te wikkelen. Daarnaast heeft de bundel een verdeelfunctie voor het externe verkeer. Daarmee wordt de Grotenbrugse Grintweg ten zuiden van de A15 ontlast. De projecten passend bij de centrale bundel zijn: Een verlengde Kanaalstraat als ontsluiting voor het oostelijk deel van het Vijverterrein. Een verlengde Laan van Westroijen. ** NB. De invalswegen houden op bij de bundel. De figuur suggereert dat pijl verder zou gaan het stedelijk gebied in. Dit is echter schematisch en niet zo bedoeld. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

43 Heldere ontsluiting centrum en OV-knoop Vanaf de centrale bundel gaat het verder over de invalswegen naar het centrum. Aan de zuidkant van het spoor is spreiding van de verkeersdruk gewenst. Dat geldt des te meer in het licht van intensivering van functies in het stationsgebied en het Waalfront en de gewenste regionale bereikbaarheid van van deze locaties. Daarom is gekozen voor een tweetal invalswegen direct ten zuiden van het spoor. Daarmee wordt vanuit oostelijke en westelijke richting direct het station, het stationsgebied en de noordelijke binnenstad ontsloten. Het effect van deze ingreep is dat er spreiding ontstaat over een drietal invalswegen aan de oosten de westzijde. Door deze spreiding worden de zuidelijker gelegen invalswegen verder ontlast. Dit is met name gunstig voor de Binnenhoek, de Kijkuit en de Nieuwe Tielseweg. Om goed te kunnen inprikken aan de westkant zou daar eventueel een ondergrondse spoorkruising gerealiseerd moeten worden. Dit zou de Nieuwe Tielseweg of de doorgetrokken Siependaallaan kunnen zijn, of een nieuwe verbinding in het gebied tussen deze wegen. Dit is een ingrijpend project, welke nadere verkenning vereist. Het biedt echter direct kansen voor het wegnemen van een barrière voor fietsers aan de westkant van het Stationsgebied. Ook kan het stedelijk gebied ten westen en ten oosten van de Nieuwe Tielseweg zo beter in elkaar overlopen. De projecten bij deze structuur zijn: Inprikker Stationsgebied West Inprikker Stationsgebied Oost Herprofileren Teisterbantlaan Herprofileren Lokstraat, Binnenhoek donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

44 >2.500 Tunnel Siependaal open, Nieuwe Tielseweg ook open: Siependaaltunnel heeft een lokale functie! donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

45 Wat voegt een tunnel Siependaal toe? Om het stationsgebied toegankelijk te maken en om de barrièrewerking van het spoor te verminderen, zijn in de politiek vragen gesteld over een tunnel Siependaallaan. Deze variant is ook verkend in de ontwerpateliers. Daarbij zijn eveneens analyses uitgevoerd met het verkeersmodel. In eerste instantie is gekeken naar het alternatief waarbij zowel de Nieuwe Tielseweg als de tunnel Siependaal opengesteld worden. Het beeld wat ontstaat is een tunnel Siependaal die in veel mindere mate wordt gebruikt dan de Nieuwe Tielseweg. Dat komt omdat het regionale autoverkeer een sterke voorkeur heeft voor een verbinding direct aansluitend op de regionale hoofdstructuur. Dat betekent dat de tunnel Siependaal in deze variant vooral een lokale functie heeft om autoverkeer noord-zuid te faciliteren. In dat geval zou een gelijkvloerse kruising ook volstaan. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

46 >2.500 Tunnel Siependaal open, Nieuwe Tielseweg dicht: Lokaal verkeer heeft licht voordeel, regionaal verkeer rijdt licht om én mist orientatie! Plus: barrierewerking van de Teisterbantlaan neemt sterk toe! donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

47 Kan tunnel Siependaal de functie overnemen? Een ander alternatief dat is getoetst is een tunnel Siependaal in de plaats van de ongelijkvloerse spoorkruising Nieuwe Tielseweg. Op deze manier zou het lokale autoverkeer mogelijk meer kunnen profiteren van de nieuwe ongelijkvloerse kruising. De uitkomsten van het model geven aan dat het lokale autoverkeer hier inderdaad licht voordeel van heeft. Tegelijkertijd moet nu de -veel groterestroom regionaal autoverkeer omrijden. Bovendien mist dit autoverkeer de logische oriëntatie van de entree Nieuwe Tielseweg. Dat zou kunnen leiden tot allerlei ongewenste routekeuze-effecten van regionaal autoverkeer door de stad. Een bijkomend effect van dit alternatief is ook dat de barrièewerking van de Teisterbantlaan fors zou toenemen. Dit heeft te maken met de grote stroom regionaal autoverkeer dat richting de zuidkant van het centrum wil. In het ambtelijke ontwerpatelier bleek een brede voorkeur voor de ongelijkvloerse kruising Nieuwe Tielseweg. Dit biedt de meeste kansen voor de ontwikkeling van het stationsgebied, en houdt het autoverkeer vast op de meeste logische hoofdstructuur. Wat nog steeds denkbaar blijft, is een gelijkvloerse kruising Siependaallaan. De gemeente treedt in overleg met ProRail om te bezien wat de mogelijkheden zijn om op deze manier de barrière voor het lokale autoverkeer naar -met name- het zorgcluster te slechten. Een belangrijk toetscriterium zal zijn de barrièreweging van de Teisterbantlaan en het aantrekken van ongewenst doorgaand verkeer door het centrumgebied. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

49 Binnen het centrumgebied is omgeving leidend Terug naar de hoofdstructuur. Vanaf het uiteinde van de invalswegen van het centrum kan het autoverkeer nog wel doorrijden. Echter, vanaf dat moment is het autoverkeer te gast in het binnenstedelijke gebied. Het autoverkeer wordt zeker niet tegengehouden; omdat het belangrijk is dat de parkeervoorzieningen aan weerszijden van de binnenstad toegankelijk blijven. Ook is het belangrijk dat de binnenstad geen onneembare vesting wordt voor het autoverkeer; er zijn immers ook nog bewoners en ondernemers die bereikbaar willen zijn. Wel wordt voorgesteld het doorgaand autoverkeer door het centrum zoveel mogelijk te weren. Dat geldt dan vooral in de stedelijke verbindingszone Waalfront - Station. Hier dient het doorgaande autoverkeer te worden geweerd en ligt de nadruk op het bestemmingsverkeer van en naar het station en de binnenstad. De spreiding van het autoverkeer over de drie routes borgt een acceptabele verkeersdruk terplekke van de doorsnijdingen. Dat betekent overigens ook dat doorgaande bewegingen over de drie centrumroutes technisch nog steeds mogelijk blijven. Echter, naarmate de herkomst of bestemming verder van het centrum af ligt, zal het aantrekkelijker worden om de centrale bundel te gaan benutten. Dat resulteert in een verdere ontlasting van de verkeersdruk in woonwijken ten oosten en ten westen van de binnenstad. Er ligt een opgave voor de projecten Stationsgebied, Binnenstad en Waalkade om te komen tot een stedelijke omgeving die past bij het beeld van autoverkeer te gast. De bijbehorende projecten zijn: Herinrichten Waalkade Herinrichten Spoorstraat Herinrichten Veemarkt - Voor de Kijkuit donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

51 Stadsdeelwegen completeren de hoofdstructuur De hoofdstructuur wordt gecompleteerd met een aantal (bestaande) hoofdwegen die noodzakelijk zijn en blijven om de woonwijken goed te verbinden met de binnenstad, met bedrijventerreinen en met voorzieningen. Als project komt de Rondweg Passewaay naar voren. Het afbouwen van de Rondweg heeft verkeerskundig overigens pas echt voordelen als de westelijke uitgang gerealiseerd kan worden. Op deze plek is het goed te vermelden dat alle voorgaande kaartbeelden een beeld geven van de hoofdstructuur. Dat betekent niet dat op de andere wegen niet gereden kan worden. Andere wegen maken simpelweg geen onderdeel uit van de hoofdstructuur, maar functioneren bijvoorbeeld als wijkontsluitingswegen. Logischerwijs ontstaan er vragen als we verder in detail naar de structuur gaan kijken. Zo liggen er bijvoorbeeld uitwerkingsopgaven om te bezien hoe moet worden omgegaan met de gelijkvloerse spoorkruisingen Lingedijk en Predikbroedersweg. In het voorliggende model wordt vooralsnog uitgegaan van opengestelde gelijkvloerse kruisingen voor fiets en autoverkeer; met het primaat bij de fiets. Een mogelijk alternatief dat zal worden verkend is een éénrichtingscircuit. Vergelijkbare uitwerkingsopgaven liggen er voor de verkeerscirculatie in Tiel-Oost, of rondom de Burgemeester Meslaan. De stelling van het brede ambtelijke ontwerpteam is dat de voorliggende visie op hoofdstructuren de juiste condities schept om tot de gewenste uitwerking in deelgebieden te kunnen komen. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

53 De relatie met belangrijkste plekken is helder Een deel van dat vertrouwen in eigen kunnen schuilt in de goede bereikbaarheid van de belangrijkste regionale plekken. De voorgestelde hoofdstructuur schept de gewenste condities voor de beoogde regionale bereikbaarheid. Belangrijke uitwerkingsvragen in dat verband zijn wel: De verkeerstechnische inpassing van de nieuwe inprikkers direct ten zuiden van het spoor De haalbaarheid van een westelijke uitgang van Passewaay naar de A15 (met het oog op het vigerende Streekplan) De verkeersafwikkeling van de Berekuil en de Provinciale weg tot de eventuele openstelling van een extra autoverbinding van Passewaay naar de A15. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

55 Juist dit vraagt uitwerking in de Structuurvisie Na juni zal het project Structuurvisie starten. In dit project worden nadere keuzes gemaakt ten aanzien van de ruimtelijke structuur van Tiel. In de Structuurvisie worden eveneens uitspraken gedaan over de invulling en de kwaliteiten van de verschillende ruimtelijke onderdelen van Tiel. De voorgestelde hoofdstructuur voor verkeer en vervoer dient als basis, en maakt integraal deel uit van de Structuurvisie. De specifieke kwaliteiten die deze structuur biedt voor de Structuurvisie laten zich samenvatten met: Blijven bewegen: voorzien in de mobiliteitsbehoefte van eigen inwoners en de vervoersbehoefte van de productie-, distributieen (landbouw)bedrijven in de gemeente; Verder kunnen groeien: kunnen realiseren van de opvangfunctie voor woningen, bedrijven en regionale onderwijsinstellingen in de regio; De regio aanjagen: de gemeente laten functioneren als economische motor; Een aantrekkelijke plek zijn: de (binnen)stad laten functioneren als regionaal centrum voor winkelvoorzieningen, recreatie, cultuur en zorg; Veiligheid zijn: ruimte reserveren als veilige een leefbare plekken voor bewoners; Blijven ademen: overschrijding van lucht- en geluidsnormen actief voorkomen. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

57 Ook de milieuresultaten zijn aansprekend De mate waarin lucht- en geluidsnormen worden overschreden is aan een eerste toets onderworpen met behulp van het gemeentelijke milieumodel. Zonder de beschreven ingrepen in de hoofdstructuur zouden in 2020 aanzienlijk meer geluidsgevoelige bestemmingen in hogere geluidsklassen vallen dan in De aanpassingen in de hoofdstructuur zorgen op een aantal belangrijke wegen voor een verlaging van de verkeersdruk. Per saldo zorgt dit ervoor dat meer woningen buiten de geluidscontouren vallen. De luchtkwaliteit verbetert naar de toekomst ook al zonder de beschreven ingrepen in de structuur. Dat heeft alles te maken met schonere motoren en lagere achtergrondconcentraties van schadelijke stoffen. Ingrepen in de verkeerscirculatie zorgen voor verdere verbetering van de luchtkwaliteit; met name op de route Lokstraat-Binnenhoek-Centrum en in aanliggende gebieden in Tiel-Oost. Een resterend aandachtspunt voor luchtkwaliteit blijft de Westroijensestraat tussen aansluiting 33 en het spoor. Ruwweg kan worden gesteld dat de geluidssituatie in 2020 bij de voorgestelde structuur vergelijkbaar is met de situatie in 2003 (= basisjaar model). Een meer gedetailleerde toets op geluidsaspecten moet plaatsvinden op het moment dat concrete reconstructies worden voorgesteld. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

59 Fietsverkeer vormt de contramal: eigen ruimte! Aanvullend op deze hoofdstructuur voor het autoverkeer ontstaat ruimte voor andere vervoerwijzen. Dat werd ook beoogd, immers, één van de opgaven vanuit de Startnotitie was het versterken van de rol van de fiets en het openbaar vervoer in de stad. Het streven is om het fietsnetwerk en het autonetwerk zo veel mogelijk te ontvlechten. Zo ontstaat eigen ruimte voor de fiets. Feitelijk wordt het hoofdfietsnetwerk daarmee de contramal van de netwerken voor het autoverkeer. Die contramal bestaat uit alle straten waar het autoverkeer niet het primaat heeft, of alle vrijliggende fietsvoorzieningen die zich door het autonetwerk heen vlechten. In het voorbeeld hiernaast wordt duidelijk wat de voordelen van ontvlechting zijn. Door het spoorkruisende autoverkeer te concentreren op de Westroijensestraat en de Nieuwe Tielseweg, ontstaat ruimte om de tussenliggende verbindingen toe te wijzen aan het hoofdfietsnetwerk. Dit leidt tot een sterke vermindering van de barrièrewerking van het spoor voor de fiets. Ook in de oost-westrichting zijn er voldoende mogelijkheden om het fietsnetwerk vrij door het autonetwerk heen te vlechten. Overigens wordt voor de fiets ook het kralensnoerprincipe gehanteerd. De belangrijkste fietsroutes verbinden zorgen onderwijsinstellingen met de woongebieden. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

60 Concept: aanvullende halfuursdienst verbindt stedelijke kralen donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

61 Verder: aanvullend stedelijk openbaar vervoer Het streven naar eigen ruimte gaat ook op voor het stedelijk openbaar vervoer. Aanvullend op de regionale buslijnen en de treinverbindingen, kan een eenvoudig stedelijk busnetwerk de gebieden bedienen die niet door het regionale OV-netwerk worden ontsloten. Zo zou een buurtbussysteem (8-persoonsbussen) volgens een vaste lijnvoering de verschillende wijken en buurten kunnen verbinden met de belangrijkste plekken in de stad (kralensnoer). Dit borgt direct de OV-bereikbaarheid van het station, van het ziekenhuis en van de binnenstad vanuit de woonwijken. Het voordeel van kleine bussen in plaats van reguliere stadsbussen, is dat de bus écht in de buurten kan komen. Kleine bussen veroorzaken daar immers niet de hinder en de onveiligheid die vaak wordt gevoeld bij grote bussen. Daarbij is het toch al belangrijk dat buurtbussen een eigen unieke lijnvoering hebben. Dat is omdat zij niet te sterk mogen concurreren met het bestaande regionale busvervoer. In de wijken en buurten hebben buurtbussen een duidelijke eigen markt. Tenslotte biedt de voorgestelde hoofdstructuur voor het autoverkeer kansen om de regionale buslijnen direct te verbinden met het station. Dit komt de de overstapfunctie van het station voor reizigers vanuit de regio zeer ten goede. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

63 IV KOERS IN T KORT donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan

65 Samenvatting van de hoofdkeuzes voor verkeer De voorliggende visie laat zich niet gemakkelijk samenvatten. Daarom beperken we ons hier tot de hoofdkeuzes die aan de basis staan van de verdere uitwerking in het TVVP en de Structuurvisie. Het centrale uitgangspunt is het kralensnoer. De bijpassende hoofdkeuzes zijn: Directe toegang tot de spoorzone, de regionale OV-knoop en het centrum noord vanaf de regionale invalswegen Nieuwe Tielseweg en Westroijensestraat Dat wil zeggen: nadruk op het autoverkeer op de twee regionale noord-zuidverbindingen Korte autoverplaatsingen niet perse rechtstreeks faciliteren Dat wil ook zeggen: nadruk op fietsverkeer in de overige noord-zuidverbindingen in het tussenliggende gebied (hier ontstaat ruimte) Inrichting van een kwalitatief hoogwaardig kerngebied (Station-Waalkade) waar het doorgaand autoverkeer beperkt wordt. Door dit hoogwaardige kerngebied: verdelen van het oost-west autoverkeer over 3 hoofdroutes. Kansen verkennen voor stedelijk openbaar vervoer. Op termijn: 3e uitgang Tiel / Passewaay zoeken in de Westflank. Het zijn deze hoofdkeuzes die in onderlinge samenhang verder worden uitgewerkt in het TVVP, in de Structuurvisie en in integrale plannen zoals het Stationsgebied en het Waalfront. In overleg wordt bepaald binnen welk project elk onderdeel verder wordt uitgewerkt. donderdag 9 augustus 2007 Koersnota Tiel Verkeers- en Vervoerplan