Literatuuronderzoek. Hoe lang mag een waaknaald blijven zitten?

Transcriptie

1 HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM Literatuuronderzoek Hoe lang mag een waaknaald blijven zitten? Michelle Entius LV13-3IKZ1 Stagebegeleiders: Anetha van Waveren Samantha Carrot Literatuuronderzoek

2 Inhoudsopgave Bladzijde Inleiding 2 Klinische onzekerheid 3 PICO 4 Zoekstrategie 5 Onderzoeksresultaten 7 Eindnoten [1]

3 Inleiding In deze opdracht zal ik een kort literatuuronderzoek houden. In het onderzoek wil ik erachter komen hoe lang je een waaknaald bij een patiënt in de vene mag blijven zitten. In dit literatuuronderzoek zal ik eerst een onderzoeksvraag opstellen en aan de hand daarvan beschrijf ik de PICO. Met behulp van de PICO, zal ik een aantal zoektermen opzetten waarmee ik op zoek zal gaan in de literatuur. Deze onderzoeksresultaten staan beschreven in het verslag. Aan de hand van de literatuur zal ik een conclusie trekken over mijn onderzoeksvraag. Deze bevindingen zal ik presenteren tijdens een klinische les. [2]

4 Klinische onzekerheid Postoperatief hebben alle patiënten een waaknaald. Dit is een perifeer infuus wat ingebracht wordt in de vene van de ledematen van de patiënt. Dit is meestal de hand of arm. Hierbij blijft er een plastic buisje (venflon) in de vene achter. Bij een waaknaald worden er geen continu vloeistoffen via het perifeer infuus, het lichaam in gebracht. Er worden wel vloeistoffen voor therapeutische doeleinden ingebracht, een bolusinjectie(1). In de protocollen van het Academisch Medisch Centrum (AMC) staat niet duidelijk beschreven wanneer een waaknaald vervangen moet worden. Hierdoor heerst er onduidelijkheid bij de verpleegkundige over de tijdsduur dat een waaknaald in de ledematen van de patiënt mag blijven zitten. Complicaties die kunnen ontstaan door de waaknaald zijn infecties en flebitis. Wanneer het driewegkraantje, dat aan de waaknaald vast zit, wordt geopend kunnen er gemakkelijk micro-organismen zich via de binnen- of buitenkant van de waaknaald in de bloedbaan komen. Een flebitis is een lokale ontsteking van de vene. Dit kan ontstaan door irritatie van de vene of de toegediende vloeistof. De verpleegkundigen proberen deze complicaties te voorkomen. Doordat er niet duidelijk beschreven staat in welke frequentie de waaknaald vervangen moet worden, is het onduidelijk of deze complicaties voorkomen kunnen worden. De waaknaalden worden iedere dienst één maal geflusht met NaCl 0,9%. Dit wordt gedaan, zodat de waaknaald van de patiënt niet verstopt raakt. Het flushen van de waaknaald is protocollair opgesteld door het AMC. Hiernaast wordt de insteekopening beoordeeld op verschijnselen van ontsteking zoals warmte, roodheid en pijn. Ondanks deze interventies, komt het vaak voor dat een patiënt een flebitis krijgt. Een flebitis is een ontsteking van de vene, waarin de waaknaald geplaatst is(2). Ik heb kort gezocht naar artikelen en kwam hierbij tot ontdekking dat de onderzoekers veelal praten in uren in plaats van in dagen. Om deze reden heb ik besloten om in mijn onderzoeksvraag het aantal uren te gebruiken. Vanuit deze klinische onzekerheid is de volgende onderzoeksvraag geformuleerd: Na hoeveel uur moet een waaknaald vervangen worden, om complicaties zoals flebitis te voorkomen? [3]

5 PICO P: Waaknaald, perifeer veneus infuus I: Frequentie vervanging C: - O: Verminderde kans op complicaties Verminderde kans op flebitis P: Peripheral intravenous catheter I: Frequency replacing C: - O: Lower change on complications Lower change on phlebitis [4]

6 Zoekstrategie Inclusie criteria: Patiëntengroep is volwassen, een leeftijd van 18+; De patiënt heeft een perifeer veneus infuus; Het infuus is in situ of wordt alleen gebruikt voor niet continue therapeutische doeleinden; Exclusie criteria: Patiënt heeft een leeftijd van jonger dan 18 jaar; Een infuus wat niet in de periferie is geplaatst; Er loopt een continue vloeistof via het perifere infuus. In eerste instantie had ik in de zoekopdracht ook #23 tot #32 toegevoegd, maar ik merkte dat wanneer ik deze zoekstrategie toevoegde, er veel artikelen werden gevonden die niet relevant waren voor mijn zoekopdracht. Om deze reden heb ik besloten deze zoektermen weg te laten. Limits: Randomised Controlled Trial (RCT) Systematic reviews Full text 10 years Human English [5]

7 Adult: 19+ years. Ik heb deze limits gebruikt bij mijn zoekstrategie. Deze limits hebben erbij bijgedragen dat er meer relevante artikelen gevonden werden, die voldoen aan mijn inclusiecriteria. Bij deze zoekstrategie heb ik vier artikelen gevonden die aan de criteria voldoen om beoordeeld te worden. Dit zijn: (1) Webster J, Clarke S, Paterson D, Hutton A, van Dyk S, Gale C et al. Routine care of peripheral intravenous catheters versus clinically indicated replacement: randomised controlled trial. BMJ 2008;337: (2) Rickard CM, Webster J, Wallis MC, Marsh N, McGrail MR, French V et al. Routine versus clinically indicated replacement of peripheral intravenous catheters: a randomised controlled equivalence trial. Lancet 2012;380: (3) van Donk P, Rickard CM, McGrail MR, Doolan G. Routine replacement versus clinical monitoring of peripheral intravenous catheters in a regional hospital in the home program: a randomised controlled trial. Infect Control Hosp Epidemiol 2009;30(9): (4) Webster J, Osborne S, Rickard CM, New K. Clinically-indicated replacement versus routine replacement of peripheral venous catheters. The Cochrane Library 2013;4: Daarnaast heb ik de richtlijn van de werkgroep infectiepreventie van het rivm geraadpleegd. Werkgroep infectiepreventie, rivm. Flebitis en bloedbaaninfecties door intraveneuze infuuskatheters =1 (geraadpleegd op 11 juni 2014) [6]

8 Onderzoeksresultaten Hieronder staan de onderzoeksresulten van mijn artikelen beschrijven. Bij ieder artikel zal beschreven staan, wat het onderzoeksdoel was en op welke uitkomsten de verschillende artikelen gekomen zijn. 1 Routine care of peripheral intravenous catheters versus clinically indicated replacement: randomised controlled trial In het onderzoek van Joan Webster et al wordt onderzocht of een perifere waaknaald het beste iedere uur vervangen kan worden of dat hij vervangen moet worden indien dit klinisch geïndiceerd is. Met klinische indicatie wordt bedoeld, als de patiënten tekenen van flebitis of infiltratie laat zien. Uit het onderzoek kwam naar voren dat er geen significante uitkomst is, die bewijst welke interventie minder complicaties tot gevolg heeft. Het onderzoek laat zien dat er geen verschil is in het aantal complicaties bij patiënten waarbij de perifere waaknaald routinematig wordt vervangen, als bij patiënten waarbij de perifere waaknaald wordt vervangen indien dit klinisch geïndiceerd is. Het onderzoek beschrijft dat de kosten van het routinematig vervangen van de perifere waaknaald hoger zijn, dan wanneer de perifere waaknaald vervangen wordt op klinisch indicatie. Joan Webster et al geeft aan, dat zij aanraden om de perifere waaknaald te vervangen, wanneer dit klinisch geïndiceerd is. 2 Routine versus clinically indicated replacement of peripheral intravenous catheters: a randomized controlled equivalence trial In het onderzoek van Clair Rickard et al wordt onderzocht of een perifere waaknaald het beste iedere derde dag (tussen uur) vervangen kan worden of dat hij vervangen moet worden indien dit klinisch geïndiceerd is. Uit het onderzoek komen dezelfde resultaten als uit het onderzoek van Joan Webster et al. Het onderzoek laat zien dat er geen significantie is in welke therapie de minste complicaties ten gevolge heeft. 2 Routine Replacement versus Clinical Monitoring of Peripheral Intravenous Catheters in a Regional Hospital in the Home Program: A Randomized Controlled Trial In het onderzoek van Patricia van Donk et al wordt onderzocht of een perifere waaknaald routinematig per uur vervangen moet worden of dat deze vervangen kan worden indien dit klinisch geïndiceerd is. [7]

9 Uit het onderzoek kwam naar voren dat er geen interventie duidelijk minder complicaties veroorzaakt. Het onderzoek laat zien dat het er geen duidelijk verschil is tussen het routinematig verwijderen van de perifere waaknaald of het verwijderen van de perifere waaknaald op klinische indicatie. 3 Systematic review van de Cochrane Collaboration Joan Webster et al heeft in het systematic review 7 RCT s geanalyseerd. Deze waren beschrijven door Barker 2004, Nisthanth 2009, Rickard 2010, Rickard 2012, Van Donk 2009, Webster 2007 en Webster Úit het systematic review van Joan Webster et al komt naar voren dat er geen duidelijk verschil is in het ontstaan van infecties, indien de perifere waaknaald routinematig vervangen wordt of op klinische indicatie. Er was consistentie in de resultaten van de verschillende onderzoeken die geanalyseerd waren. [8]

10 Conclusie Uit de onderzoeken van Joan Webster et al, Clair Rickard et al en Patricia van Donk et al blijkt dat er geen significant verschil zit in het optreden van complicaties in de interventies. In het systematic review van de Cochrane Collaboration wordt dit nogmaals bevestigd en geanalyseerd. De RCT s en de systematic review raden om deze reden aan, om de perifere waaknaald te laten zien, totdat er een klinische indicatie is om de perifere waaknaald te vervangen. Doordat er geen significant bewijs is dat het routinematig vervangen van een perifere waaknaald, de kans op complicaties vergroot, kan de perifere waaknaald in situ blijven totdat er een klinische indicatie is om de perifere waaknaald te vervangen. Ik neem hierbij de aanbevelingen van de RCT s en de systematic review over. [9]

11 Discussie Er is geen significant bewijs dat één van de twee interventies beter is. Doordat er geen significantie is, kan er niet duidelijk één interventie aangedragen worden. Echter, bij deze uitkomst, moet er verder gekeken worden naar de kosten van het routinematig vervangen van een perifere waaknaald en de ervaring van de patiënt. Bij het routinematig vervangen van de perifere waaknaald, zit de waaknaald minder lang in situ bij de patiënt. De kosten zullen hoger zijn bij het routinematig vervangen van de perifere waaknaald, doordat je iedere uur nieuwe materialen nodig hebt om de perifere waaknaald te plaatsen. Daarbij hoeft de patiënt minder vaak een nieuwe perifere waaknaald te krijgen, wat er voor zorgt dat de patiënt minder ongemak ervaart door de perifere waaknaald. Dit draagt bij aan het patiënt gericht handelen, wat van groot belang is. In de onderzoeken waren zowel de patiënt, behandelaar als de beoordelaar niet geblindeerd. Dit was niet mogelijk bij het onderzoek in verband met de natuur van de behandeling. In de artikelen zijn er groepen vergelijkbaar met elkaar en kregen de groepen een gelijke behandeling. In de onderzoeken van Joan Webster et al en Patricia van Donk et al staat beschreven dat de resultaten op basis van intention to threat is uitgevoerd. Dit maakt dat de onderzoeken meer valide zijn. In ieder onderzoek is gebruikt gemaakt van het betrouwbaarheidsinterval. [10]

12 Eindnoten (1) Skillslabonline. Infusie. n.d. (geraadpleegd op 11 juni 2014) (2) Skillslabonline. Flebitis. n.d. (geraadpleegd op 11 juni 2014) (3) Webster J, Clarke S, Paterson D, Hutton A, van Dyk S, Gale C et al. Routine care of peripheral intravenous catheters versus clinically indicated replacement: randomised controlled trial. BMJ 2008;337: (4) Rickard CM, Webster J, Wallis MC, Marsh N, McGrail MR, French V et al. Routine versus clinically indicated replacement of peripheral intravenous catheters: a randomised controlled equivalence trial. Lancet 2012;380: (5) van Donk P, Rickard CM, McGrail MR, Doolan G. Routine replacement versus clinical monitoring of peripheral intravenous catheters in a regional hospital in the home program: a randomised controlled trial. Infect Control Hosp Epidemiol 2009;30(9): (6) Webster J, Osborne S, Rickard CM, New K. Clinically-indicated replacement versus routine replacement of peripheral venous catheters. The Cochrane Library 2013;4: [11]