De Experts. Expertteam Eigenbouw. In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Transcriptie

1 De Experts Expertteam Eigenbouw In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties >> Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen

2 De Experts Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) streeft naar een vrij toegankelijke woningmarkt die aansluit bij de woonwensen van mensen. Belangrijke aspecten zijn de veiligheid en gezondheid van gebouwen, energie besparen en leefbaarheid in steden en dorpen. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland geeft uitvoering aan dit beleid door o.a. het Expertteam Eigenbouw. Het Expertteam Eigenbouw bestaat uit elf experts. Gezamenlijk zijn zij bekend met alle processen bij en vormen van eigenbouw. Zo kunnen de experts helpen bij de criteria voor selectie van geschikte locaties binnen de gemeente, of bij het opstellen van een selectieprocedure en doelgroepbepaling voor deelnemers aan een eigenbouw collectief. Ook geven zij advies bij het opzetten van een marketing- en communicatiestrategie of bij het uitvoeren van een quickscan van de haalbaarheid van grond- of vastgoedontwikkeling met eigenbouw. Het complete overzicht van de kennis en competenties van de experts treft u in deze factsheet. De kennis die de experts vergaren bij zowel hun gebruikelijke werkzaamheden voor de eigen gemeente als de kennis die ze opdoen door inschakeling via het expertteam wordt onderling gedeeld. Hierdoor is het Expertteam de plek waar alle benodigde informatie onder één dak te vinden is. Het team wordt aangestuurd door het ministerie van BZK en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) in samenwerking met de VNG. Marnix Norder Ambassadeur en voorzitter van het expertteam. Marnix Norder was gedurende vijf jaar Gedeputeerde voor Provincie Zuid-Holland. In 2004 maakte hij de overstap naar gemeente Den Haag. Hij introduceerde hier als wethouder Stadsontwikkeling, Volkshuisvesting en Integratie in 2012 eigenbouw als ontwikkelmethode voor stedelijke ontwikkeling. De gemeente heeft onder zijn leiding diverse vormen van eigenbouw toegevoegd aan het straatbeeld: van bouwkavels specifiek voor bouwers-bewoners met een duurzame woondroom tot kluskavels in een voormalig schoolgebouw in Scheveningen. Sinds april 2014 zorgt Marnix Norder als ambassadeur van het Expertteam voor meerwaarde in de bestuurlijke hoek. Als geen ander weet hij hoe wethouders en gedeputeerden het proces van eigenbouw aan de praat krijgen. Maar ook wat eigenbouw betekent voor de ambtelijke organisatie. En wat de kansen en risico s zijn voor de bewoners. Of hoe je de gemeenteraad achter de plannen krijgt en er zo voor kan zorgen dat eigenbouw een blijvende onderdeel van de gemeentelijke bouwplannen is. Marnix Norder kan namens het Expertteam het volgende voor u betekenen: Enthousiasmeren en overtuigen van het gemeentebestuur van de nut en noodzaak van eigenbouw; Adviseren over de bestuurlijke en gemeentelijke organisatie bij eigenbouw. Alexander de Vries Alexander de Vries heeft uitgebreide ervaring met (particuliere) woningbouwprojecten bij diverse gemeenten. Zo is hij voor gemeente Delft betrokken geweest bij een onderzoeksvraagstuk inzake eigenbouw voor ontwikkellocatie De Harnaschpolder en is hij vanaf het 2004 betrokken bij Nieuw Leyden (sinds 2010 directeur). Dit laatste is een binnenstedelijk project van 800 woningen, waarvan de helft in verschillende vormen van (collectieve) eigenbouw ontwikkeld is. Zo zijn er solitaire, vrijstaande woningen, collectieve eigenbouw van 18 tot 20 woningen en huurwoningen voor corporatie Portaal te vinden. Sinds januari 2014 is Alexander de Vries het Expertteam komen versterken. Hij kan u namens het expertteam van advies voorzien over de volgende onderwerpen: Het marktconform uitzetten van (collectief ) eigenbouw binnen een Gemeentelijke Exploitatie Maatschappij (GEM); De communicatiestrategie bij eigenbouw; Het voeren van directie bij een publiek private samenwerking; Het maken van een afweging tussen verschillende vormen van eigenbouw (of een combinatie hiervan).

3 Bart Truijens en Angelique Bor Angelique Bor en Bart Truijens zijn collega s bij het Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam (OGA). Ze zijn betrokken bij diverse eigenbouwprojecten en houden zich bezig met het promoten van (collectief ) eigenbouw. Bart Truijens is daarnaast sinds 2010 lid van het Amsterdamse eigenbouwteam van de Ontwikkelings Alliantie. Angelique Bor is tevens teamleider van het gemeentelijke team voor eigenbouw. Het ontwikkelen van eigenbouwprojecten, contractvorming, het op de markt brengen van kavels en handhaving zijn mijn expertises, aldus Angelique Bor. Door de opgebouwde ervaring in de Amsterdamse praktijk kunnen Angelique Bor en Bart Truijens u adviseren over: Het ombouwen van utiliteitsgebouwen door bouwgroepen; De te behalen winsten en uitdagingen bij eigenbouw op binnenstedelijke locaties; Het intern creëren van draagvlak voor eigenbouw; De rolverdeling tussen eigenbouwer, overheid en overige partijen bij verschillende vormen van eigenbouw. Ditty Blom Ditty Blom werkt bij de dienst stadsontwikkeling van de gemeente Rotterdam. Ze ontwikkelde in 2005 het project Klushuizen en was hiervan projectleider. Inmiddels zijn de klushuizen een landelijk begrip en zelfs over de grenzen is hier veel belangstelling voor. Bij klushuizen worden leegstaande, verloederde panden tegen een aantrekkelijke prijs verkocht aan particulieren. Zij investeren en knappen ze vervolgens helemaal zelf op. Voor gemeenten die advies willen over klushuizen, is Ditty Blom hét aanspreekpunt. Bij de gemeente Rotterdam is zij inmiddels opdrachtgever voor alle vormen van eigenbouw, dus zowel voor nieuwbouw, verbouw en renovatie; individueel en collectief. Ditty Blom kan u op de volgende terreinen adviseren: Het inrichten van de gemeentelijke organisatie rond kluswoningen (welke stappen moeten genomen worden, taakverdeling, betrokken afdelingen, tijdslijn, benodigde documenten); Het bepalen van selectiecriteria voor geschikte wijken en panden voor klushuizen; Het opstellen van gemeentelijke spelregels (bijvoorbeeld zelfbewoningsplicht, energienormering, bouwbesluit), koopcontracten, opdrachten tot bodemonderzoek en taxaties en een marketing- en communicatiestrategie; Het informeren van corporaties over (maatschappelijke) winst/ voordelen voor het omzetten van corporatiebezit naar klushuizen.

4 Frans van Deursen Sociaal geograaf Frans van Deursen is projectdirecteur van Almere Poort. Hij wil eigenbouw bereikbaar maken voor iedereen, dus ook mensen met een modaal inkomen. Samen met de gemeente Almere maakt hij dit al mogelijk in het project Ik bouw betaalbaar in Almere. Zijn kennis hierover wil hij graag verspreiden. Steden worden veel interessanter als ze huis voor huis gebouwd zijn. En het levert belangrijke voordelen op het gebied van duurzaamheid op. Dit laatste bevordert de gemeente door het aanbieden van een duurzaamheidspakket bij ondertekening van de koopovereenkomst. Het pakket bestaat uit een boekje over duurzaam bouwen in Almere, de Wattcher (een stroomverbruikmeter) en voor de kavels in Almere Poort en Noorderplassen een voucher voor het inwinnen van duurzaamheidsadvies. Naast kennis over het bevorderen van de betaalbaarheid en duurzaamheid van eigenbouw, heeft Frans van Deursen ook ervaring met het resetten van vastgelopen gebiedsontwikkeling door gebruikmaking van stimuleringsmaatregelen. Ook deze kennis wil hij graag met u delen. Kortom, Frans van Deursen kan u over de volgende onderwerpen adviseren: Het aanpakken van uitdagingen op het gebied van ruimtelijke ordening, verkaveling en grondexploitatie (bijvoorbeeld haalbaarheid en draagvlak); Het organiseren van eigenbouw voor huishoudens met een inkomen rond modaal; Het onderzoeken van mogelijkheden tot het bijstellen van overeenkomsten met ontwikkelaars (bouwclaims) om eigenbouw mogelijk te maken. Gerard van Evert Gerard van Evert ondersteunde in zijn loopbaan al diverse gemeenten (o.a. Rozendaal en Hendrik Ido Ambacht) bij ontwikkelingen in eigenbouw. Sinds 2007 doet hij dit als eigenaar van Experience Advies en management. Daarnaast werd Gerard van Evert in 2009 in opdracht van gemeente Almere en woningcorporaties De Key en Ymere, directeur van de stichting Ik bouw betaalbaar in Almere. Dit concept waarbij eigenbouw mogelijk wordt gemaakt voor iedereen met een rond modaal inkomen is inmiddels onder de zorg van Gerard van Evert uitgegroeid tot een landelijk concept dat voor elke gemeente toepasbaar is (Ik bouw betaalbaar in Nederland, IbbN). Gemeenten Oud-Beijerland en Nijmegen (De Waalsprong) hebben IbbN inmiddels al omarmd en maken het op deze manier mogelijk voor inwoners met een modaal inkomen om hun eigenbouw woondroom te realiseren. Als u ook geïnteresseerd bent in het mogelijk maken van betaalbare eigenbouw binnen uw gemeente, dan kan Gerard van Evert u alles vertellen over: Het organiseren van eigenbouw voor huishoudens met een inkomen rond modaal; De mogelijkheden om Ik Bouw Betaalbaar Nederland ook in uw gemeente toe te passen; Wat dit voor de gemeentelijke organisatie betekent; Het werken met een Bouwboek.

5 Hans Sparreboom Hans Sparreboom is sinds 2011 binnen de gemeente Den Haag verantwoordelijk manager voor het eigenbouwprogramma. De uitgangspunten voor het programma zijn volgens hem: vrijheid, eenvoud, klantgerichtheid, kwaliteit en variatie. Grond en vastgoed worden volgens deze principes omgezet in verkavelingsplannen en kavelpaspoorten. Dit geldt ook voor het bestemmingsplan, de bestuurlijke besluitvorming, de exploitatie en de levering van de grond. De essentie is dat de zeggenschap en invloed bij de investeerders in de stad moet komen te liggen. Dat kan gelden voor de burger die zijn eigen huis bouwt, voor de ondernemer die zijn eigen vermogen wil investeren in vastgoed en voor de kleine ontwikkelaar die woningen wilt ontwikkelen. Een andere manier van stedelijke ontwikkeling vanuit de gemeentelijke overheid, aldus Hans Sparreboom. Hij kan u namens het Expertteam adviseren over: De invulling van het projectmanagement binnen de gemeente bij eigenbouw; Het opstellen van de producten die vanuit de gemeente noodzakelijk zijn bij eigenbouw, zoals een verkavelingsplan, kavelpaspoort, grond-/klusexploitatie, bestemmingsplan, marketingstrategie, verkoopstrategie, aftersales; De begeleiding bij de productie van deze documenten; De inbedding van eigenbouw in de bestaande organisatie. Hans Vos Hans Vos is zelfstandig adviseur bij Hans Vos Advies. Daarnaast is hij senior adviseur bij Urbannerdam BV in Rotterdam, een adviesbureau op het gebied van eigenbouw en stedelijke vernieuwing. Zijn specialisme is collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) en klushuizen. Hans Vos beschikt over eigen ervaring, bureau ervaring, een breed netwerk en een helikopterblik over eigenbouwend Nederland, mede door het onderhouden van de website Informatie Centrum Eigen Bouw, Hans Vos kan u hierdoor van advies dienen over: De voordelen en nadelen van collectieve eigenbouw ten opzichte van individuele verkaveling; Waar u als gemeente rekening mee dient te houden als u collectieve eigenbouw mogelijk wilt maken (bijvoorbeeld: waar kan het en hoe betrekt u de doelgroep); Daarnaast kan hij ook samen met u een plan van aanpak opstellen voor collectieve eigenbouw en kan hij een evaluatie voor u uitvoeren op het bestaande gemeentelijke CPO-beleid, inclusief het aanreiken van eventuele verbeterpunten.

6 Jacqueline Tellinga Jacqueline Tellinga werkt sinds 2006 als conceptontwikkelaar en gebiedsontwikkelaar bij de Gemeente Almere. Ze coördineert daar het programma IkbouwmijnhuisinAlmere en had een belangrijk aandeel in de totstandkoming van het Homeruskwartier. Eerder stelde ze vanuit het Nederlands Architectuurinstituut exposities samen over particulier opdrachtgeverschap en schreef zij publicaties als Heilige Huisjes (2001) en Burgerlijke stedenbouw (2002). Jacqueline Tellinga heeft een fascinatie voor stadsontwikkeling als politiek fenomeen, en dan in het bijzonder voor burgers die zelf hun stad mogen bouwen. Ze wil haar ervaringen als lid van het Expertteam Eigenbouw graag delen met gemeenten en kan u adviseren op de volgende onderwerpen: Kavelverkoop op uitleglocaties; Het bedenken en implementeren van aantrekkelijke en goed verkoopbare plannen waarin een veelheid van burgers (waaronder de lager inkomensgroepen) willen investeren; De ontwikkeling van het stedenbouwkundig plan (t/m inrichtingsplan), de uitgiftecondities (kavelpaspoort), de marketing, de grondexploitatie en de gemeentelijke organisatie. Marga Brunninkhuis Marga Brunninkhuis is mede-eigenaar van USHI Kenniscentrum Bouwen in Enschede. Na de vuurwerkramp in 2000 begeleidde ze in de getroffen wijk Roombeek diverse projecten op het gebied van eigenbouw. In die periode ontwikkelde ze samen met haar collega Ard Pierik een speciale methodiek voor het begeleiden van projecten met particuliere opdrachtgevers. Wij treden daarbij vooral regisserend en stimulerend op, zodat mensen met hun eigen woning echt iets moois toevoegen aan de wereld. Marga Brunninkhuis is hiermee de expert die vooral veel ervaring heeft op het gebied van de omgang met particulieren bij eigenbouw. Ze kan u van advies dienen over het volgende: Het verschil tussen de omgang van u als gemeente met particulieren versus de omgang met commerciële partijen; De do s en dont s bij eigenbouw vanuit de optiek van de eigenbouwer; Het stroomlijnen van de samenwerking tussen particulier en gemeente; Het ontwikkelen van verkoopbevorderende instrumenten bij kaveluitgiftes.

7 Joop Quist Joop Quist is projectleider van het Expertteam Eigenbouw. Hij werkt bij de directie Bouwen van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Bij het directoraat generaal Ruimte was hij manager van het programma Zuidvleugel Randstad, onderdeel van de Nota Ruimte. Verder was hij als consultant verbonden aan ingenieursbureau Royal Haskoning en Ernst & Young management consultants. Naast projectleider van het Expertteam Eigenbouw is Joop Quist ook projectleider van het Versnellingsteam. Dit team helpt gemeenten bij het terugdringen van gemeentelijke regeldruk en helpt de bouwsector bij het lostrekken van vastgelopen bouwprojecten. Karl Kupla Karl Kupka is senior beleidsadviseur Eigenbouw en Transformatie bij de directie Bouwen van het ministerie van Binnenlandse Zaken Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Hij is als gastdocent stadsvernieuwing verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Hij werkte als deskundige Behoud en Herstel bij de gemeente Amsterdam en als hoofd Structuurplan bij de gemeente Haarlemmermeer. Sinds 2012 is Karl Kupka plaatsvervangend projectleider van het Expertteam Transformatie, dat zich richt op het ombouwen tot woonruimte van het groeiende aantal leegstaande kantoren, scholen, zorgcomplexen en andere vormen van maatschappelijk vastgoed. Hans Beekenkamp en Jessica Sloof Hans Beekenkamp en Jessica Sloof zijn voor het Expertteam Eigenbouw het eerste aanspreekpunt, zowel voor de experts, als voor gemeenten en provincies die met eigenbouw aan de slag willen. Hans en Jessica zijn beide werkzaam bij de RVO.nl. Deze Rijksdienst ondersteunt namens de ministeries van BZK en EZ ondernemend Nederland, waaronder gemeenten en provincies. Hans is door de uitvoer van het Besluit Locatiegebonden Subsdies (BLS) in aanraking gekomen met eigenbouw. Voor Jessica was dit een nieuw fenomeen, maar met haar achtergrond in woongerelateerde dossiers als de voormalige huursubsidie, koopsubsidie en het projectteam voor de verantwoording van het Grote Steden Beleid (GSBIII), was de overstap naar het Expertteam Eigenbouw een logische.

8 Contact Het Expertteam Eigenbouw vergroot de bekendheid van eigenbouw en helpt gemeenten in de opzet en uitwerking van beleid en projecten. Het Expertteam Eigenbouw bestaat uit deskundigen vanuit gemeenten en de marktsector met kennis en ervaring op het gebied van eigenbouw. Gemeenten kunnen gebruik maken van hun specifieke expertise. Bel en vraag naar Expertteam Eigenbouw of mail naar Dit is een publicatie van: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Prinses Beatrixlaan AL Den Haag Postbus AC Den Haag T +31 (0) F +31 (0) E eigenbouw@rvo.nl Deze publicatie is tot stand gekomen in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland november 2014 Publicatienummer: RVO /FD-DUZA De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) stimuleert duurzaam, agrarisch, innovatief en internationaal ondernemen. Met subsidies, het vinden van zakenpartners, kennis en het voldoen aan wet- en regelgeving. RVO.nl werkt in opdracht van ministeries en de Europese Unie. RVO.nl is een onderdeel van het ministerie van Economische Zaken.