Het Mamatrauma. Symposium: Trauma van wieg tot volwassenheid 15 maart Margriet Wentink
|
|
- Maurits van der Linden
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het Mamatrauma Symposium: Trauma van wieg tot volwassenheid 15 maart 2016 Margriet Wentink 0
2 PROGRAMMA Wat is het? Hoe ontstaat het? Hoe werkt het? Welke gevolgen heeft het? De bron. Meergenerationele aspecten. De therapeutische relatie. Het houdt niet op. niet vanzelf. 1
3 2
4 Net zoals het woord oorlogstrauma aangeeft dat iemand getraumatiseerd is door oorlogservaringen, en het woord verliestrauma aangeeft dat iemand getraumatiseerd is door een ingrijpend en overweldigend verlies dat hij heeft geleden, zo geeft het woord mamatrauma aan dat iemand getraumatiseerd is door ervaringen met zijn moeder. Margriet Wentink: Het mamatrauma. Hoe vroegkinderlijke ervaringen je leven ongewild beïnvloeden. Uitgeverij Mens! Eeserveen
5 Met het woord mamatrauma wordt de psychische verwonding bedoeld die een jong kind oploopt als zijn moeder, - die de persoon is bij wie hij voeding, warmte, koestering, bescherming en steun zoekt - fysiek, psychisch of emotioneel afwezig is of voor het kind juist zelf een bron is van psychisch of lichamelijk lijden. In het woord mamatrauma wordt het woord trauma dus gebruikt in de betekenis van psychotrauma. Margriet Wentink: Het mamatrauma. Hoe vroegkinderlijke ervaringen je leven ongewild beïnvloeden. Uitgeverij Mens! Eeserveen
6 Ingrijpende gebeurtenissen 5
7 6
8 7
9 8
10 In dit soort situaties is de eerste noodkreet van het kind mama! 9
11 Wat heel jonge kinderen nodig hebben: fysieke, emotionele en psychische nabijheid van hun primaire hechtingspersonen sensitiviteit* : snel waarnemen van behoeften goed interpreteren prompt en adequaat reageren *Ainsworth et al, 1978, in Gehechtheid en trauma. IJzendoorn en Bakermans 2010) 10
12 Uit: Handboek Infant Mental Health - Inleiding in de ouder-kindbehandeling. Red. Marja Rexwinkel e.a. Assen
13 hechten vechten terugtrekken 12
14 De afwezigheid van de moeder, of haar lichamelijke, psychische en emotionele kwetsbaarheid of instabiliteit maken een bedreigende situatie voor het kind overweldigend en ondraaglijk = traumatiserend 13
15 Wat is trauma? Trauma = wond, die ontstaat als er sprake is van bedreigende situatie overweldigende gevoelens waar iemand op dat moment niet tegenop gewassen is gevoel van machteloosheid en gevoel van weerloos overgeleverd zijn 14
16 Gevolgen van trauma voor innerlijke structuur dr. Franz Ruppert Getraumati- Overlevingsdelen seerde delen Gezonde delen 15
17 Innerlijke verdeeldheid na trauma: je hartstoestand Het gewonde Het gesloten hart hart Het open hart 16
18 Hoe ziet deze driedeling er specifiek uit bij een mamatrauma? 17
19 Welke reacties roept het beeld bij je op? 18
20 open hart - initiatief nemen tot contact - in staat contact te verbreken en te herstellen - uiting geven aan gevoelens - behoeften kenbaar maken - spiegelen van mimiek en motoriek en - wacht op beantwoording van uitingen - plezier in contact - plezier in bewegen, geluid maken - nieuwsgierig > ontdekken - levenslust 19
21 gewonde hart Gevoelens van -verlatenheid -angst > doodsangst -eenzaamheid -verdriet -pijn en kou / warmte -opgeven / opgegeven te zijn 20
22 gesloten hart -vertwijfelde pogingen de moeder te bereiken -aanpassen -overnemen van overlevingsstrategieën van de moeder -identificatie met traumagevoelens van de moeder -eigen behoeften en gevoelens opgeven -gaan zorgen, helpen, het zonnetje in huis -terugtrekken in zichzelf 21
23 Maar hoe kan het dat volwassenen kinderen iets aandoen? 22
24 23
25 De innerlijke traumastructuur kan zorgen voor - verminderde empathie - overlevingsstrategieën die leiden tot overbelasting of dysfunctioneren - fysieke of emotionele verwaarlozing - opgekropte gevoelens > emotionele uitbarstingen - teveel gericht zijn op zichzelf > geen ruimte voor een kind - slechte zelfzorg > teveel op het kind gericht - opvoedingsstijlen die meer op vorm dan op wezenlijke behoeften van het kind zijn gericht - gebrek aan innerlijke criteria en wijsheid / visie > afhankelijk van deskundigen - toegeven aan medische /opvoedkundige praktijken die het kind schaden 24
26 Belangrijkste gevolgen I: Verlies van vertrouwen in: - eigen mogelijkheden - anderen - de wereld - zichzelf II: Verlies van zeggenschap over het eigen leven = autonomie - verlies III: Zelfbesef zelfvertrouwen zelfbepaling kunnen moeilijk ontwikkeld worden. 25
27 De problemen in onze samenleving veroorzaken we als samenleving zelf, als we geen zorg dragen voor: - getraumatiseerde kinderen - getraumatiseerde volwassenen - getraumatiseerde ouders En als we geen bewustzijn ontwikkelen over wat trauma met mensen doet en geen waarde hechten aan veilige - veilige hechtingsrelaties 26
28 Het mamatrauma - onze gezamenlijke zorg: Niet wegkijken, maar: herkennen, erkennen, benoemen, behandelen en daardoor: VOORKOMEN! 27
29 Over trauma, en de effecten daarvan voor je latere leven: 28
30 Verwante literatuur dr. Franz Ruppert 29
31 Jouw Verlangen 30
Symbiose en Autonomie
Symbiose en Autonomie De gevolgen die symbiotische verstrikkingen hebben voor de ziel Symbiose = samenleven ten behoeve van wederzijds voordeel Autonomie = onafhankelijkheid, zelfstandigheid Een wezenlijk
Nadere informatiede psychodynamiek van de dader-slachtofferafsplitsing
de psychodynamiek van de dader-slachtofferafsplitsing 2. November 2012 www.franz-ruppert.de (c) Prof. Dr. Franz Ruppert 1 Dader wordt men door een daad waarmee men een ander schade toebrengt (door lichamelijk
Nadere informatieSplitsing en Integratie
Splitsing en Integratie Psychotherapie op basis van een Meergenerationele Systemische Psychotraumatologie (MSP) www.franz-ruppert.de Meestal zijn relationele conflicten en ziekteverschijnselen de uitgangspunten
Nadere informatieLiefde en Trauma. Hoe zij mensen met elkaar verbinden en van elkaar scheiden. Groesbeek 11 juni 2010 www.franz-ruppert.de
Liefde en Trauma Hoe zij mensen met elkaar verbinden en van elkaar scheiden Groesbeek 11 juni 2010 www.franz-ruppert.de Opstelling van de vrouw (begin) man Opgestelde vraag van de vrouw: Waarom heb ik
Nadere informatieSymbiose en Autonomie
Symbiose en Autonomie Symbiosetrauma en Liefde voorbij de verstrikkingen Baarn, 5 november 2010 www.franz-ruppert.de Serie Leben Lernen bij Klett-Cotta Nieuw in september 2010 Nederlandse uitgave bij Akasha
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 11 Voorwoord bij de Nederlandse editie 15 Voorwoord van de vertalers 17
Inhoud Voorwoord 11 Voorwoord bij de Nederlandse editie 15 Voorwoord van de vertalers 17 1 Vroegkinderlijk trauma en het 'opstellen van het verlangen' (Franz Ruppert) 19 1.1 Meergenerationele psychotraumatologie
Nadere informatieDrie zielen in mijn binnenste
Drie zielen in mijn binnenste Pablo Picasso: Dora Maar Trauma, splitsing en innerlijke heling Zwei Seelen wohnen, ach! in meiner Brust, Die eine will sich von der andern trennen; Die eine hält, in derber
Nadere informatieVivian Broughton. Stilstaan bij trauma. Een heldere uiteenzetting over het ontstaan van trauma en de traumaverwerkingsmethode van Franz Ruppert
Vivian Broughton Stilstaan bij trauma Een heldere uiteenzetting over het ontstaan van trauma en de traumaverwerkingsmethode van Franz Ruppert Inhoud Voorwoord bij de herziene editie 7 Welkom! 9 Waarom
Nadere informatieBorderline in het gezin. Koos Krook, sr. preventiefunctionaris GGZ Midden Brabant
Borderline in het gezin. Koos Krook, sr. preventiefunctionaris GGZ Midden Brabant Inleiding - Stellingen. - Ontstaan psychiatrische aandoeningen. - Wat zien naastbetrokkenen. - Invloed van borderline op
Nadere informatieDe zin van het verlangen Werken met interactieve zelf-resonantie 2017 Margriet Wentink / Interakt
1 De zin van het verlangen Werken met interactieve zelf-resonantie Margriet Wentink De taal weerspiegelt de ziel* -Seneca- In een wereld waarin stilte schaars is geworden en we overstelpt dreigen te worden
Nadere informatieLesgeven aan getraumatiseerde kinderen
Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen AIT Studiedag 21 november 2016 Leony Coppens Klinisch psycholoog Programma Trauma: wat is het en welke vormen zijn er? Gevolgen van vroegkinderlijk trauma op de ontwikkeling
Nadere informatieVIB en Gehechtheid. Dorini Janssen De Rading Corinne Verheule SAV. Workshop AIT 30 mei 2016
VIB en Gehechtheid Dorini Janssen De Rading Corinne Verheule SAV Workshop AIT 30 mei 2016 Programma Wie zijn wij? VIB en Bouwstenen van hechting Hoe zie je gehechtheid in de praktijk? Wat is een hechtingsrepresentatie?
Nadere informatieVERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND. Lenny Rodenburg, 18 april 2018
VERBINDEND GEZAG / NIEUWE AUTORITEIT EN HET ANGSTIGE OF TERUGGETROKKEN KIND Lenny Rodenburg, 18 april 2018 DE PRINCIPES VAN GEWELDLOOS VERZET VERTAALD NAAR: Lenny Rodenburg, 18 april 2018 Kinderen die
Nadere informatieGezondheid, ziekte & psychotrauma
Gezondheid, ziekte & psychotrauma Wat is er nodig om zelf het onderwerp te worden van mijn eigen gezondheid? Wezemaal, België 11.11.2016 www.franz-ruppert.de 1 Agenda Het levende menselijke organisme in
Nadere informatieAls kinderen muurtjes bouwen
team Begeleiding van kinderen met een verlieservaring Als kinderen muurtjes bouwen Als kinderen te maken krijgen met een ingrijpend of traumatisch verlies in hun leven, moeten ze zich beschermen voor de
Nadere informatieHandvatten voor het omgaan met zelfbeschadiging
Handvatten voor het omgaan met zelfbeschadiging Als iemand in jouw omgeving zichzelf beschadigt is dat erg ingrijpend. Het kan allerlei emoties oproepen. Je bent misschien erg verdrietig, boos of je voelt
Nadere informatieGecompliceerde rouw na verlies van een dierbare. basis-ggz
Gecompliceerde rouw na verlies van een dierbare Denk biedt hulp aan mensen tussen de 18 en 75 jaar met lichte en matig-ernstige psychische klachten. Behandeling bij Denk past binnen de generalistische.
Nadere informatieTrauma, Hechting en Familieopstellingen
Trauma, Hechting en Familieopstellingen Therapeutisch werk op basis van een Meergenerationele Systemische Psychotraumatologie (MSP) www.franz-ruppert.de Uitgangspunt van therapeutisch werken met relationele
Nadere informatieSymbiose en autonomie
Symbiose en autonomie Een weg uit symbiosetrauma en destructieve afhankelijkheid Traumaopstellingen als nieuwe benadering Franz Ruppert Uitgeverij Akasha Inhoud Voorwoord 9 Bij de Nederlandse uitgave 14
Nadere informatieHet pleegkind in beeld
Het pleegkind in beeld Workshop pleegzorgsymposium 19 juni 2014 Petra de Vries (De Rading) Anny Havermans (SAV) 1 Programma Welkom Project gehechtheid in beeld bij pleegzorg Inleiding op gehechtheid en
Nadere informatieHet lichaam draagt het ZEER
Doel workshop Het lichaam draagt het ZEER 13 mei 2017 Symposium ZEER Kennis nemen van de theorie over jong ouderverlies, trauma en stress Op een veilige manier ervaringsgericht kennismaken met een vorm
Nadere informatieDe lichaamsgerichte traumatherapie van Praktijk Eigenheid Deventer
De lichaamsgerichte traumatherapie van Praktijk Eigenheid Deventer praktijkeigenheid.nl/traumatherapie Lichaamsgerichte traumatherapie omvat een belangrijk gedeelte van de therapie van Praktijk Eigenheid
Nadere informatieTussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf
Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf 1. Wijst dingen aan die het wil, herkent zichzelf in de spiegel, is zich bewust waar het wel en niet van houdt. (Het kind wordt bewust
Nadere informatieGGzE centrum psychotrauma
GGzE centrum psychotrauma GGzE centrum psychotrauma Mensen helpen met complexe traumaproblematiek en het (her)vinden van hun weg in de samenleving. Algemene informatie >> COMPLEXE TRAUMA S KUNNEN GROTE
Nadere informatieMijn ouders zijn gescheiden. En ík dan?!
Expertisecentrum Omgaan met Verlies Mijn ouders zijn gescheiden. En ík dan?! 8 november 2016 Petra de Vreede VERLIESERVARING Verlies is een psychische verwonding die kan helen door geleidelijk gevoelens
Nadere informatieGGzE centrum psychotrauma
GGzE centrum psychotrauma GGzE centrum psychotrauma Mensen helpen met complexe traumaproblematiek en het (her)vinden van hun weg in de samenleving. Algemene informatie >> Complexe trauma s kunnen grote
Nadere informatieWat beantwoordt. De Pleegouder Pleegkind Interventie. (Over stress en reactie) Door H.W.H. van Andel; GGZ Dimence
Wat beantwoordt De Pleegouder Pleegkind Interventie (Over stress en reactie) Door H.W.H. van Andel; GGZ Dimence Symposium Pleegzorg 12-06-2012 1 Risico s voor jonge kinderen die in pleegzorg komen Life
Nadere informatieGehechtheid in de klas
Gehechtheid in de klas Corinne Verheule SAV Kennismiddag Adoptie 4 november 2016 Adoptiekind in de klas Kijken door een hechtingsbril 2 Gehechtheid Een duurzame, emotionele en wederkerige band tussen een
Nadere informatieStress, spanningen, en psychosociale problematiek na confrontatie met een hart- of longaandoening
Stress, spanningen, en psychosociale problematiek na confrontatie met een hart- of longaandoening 1. Wat is stress? 2. Een aandoening als oorzaak voor stress en psychosociale problematiek 3. Problematiek
Nadere informatieWorkshop VO-Congres 21 juni 2018
Trauma-sensitief lesgeven in het Voortgezet Onderwijs Workshop VO-Congres 21 juni 2018 Dolf Hautvast Sjouke Ummels Respect Education Foundation EduXprss Programma 1. Introductie: Wat is trauma? Veroorzakers,
Nadere informatieINHOUDSTAFEL I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19. Voorwoord 13. Pictogrammen 14. Doelstellingen 15
INHOUDSTAFEL Voorwoord 13 Pictogrammen 14 Doelstellingen 15 I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19 A Wat is ontwikkeling? 21 1 Definitie en kenmerken 21 1.1 Definitie 21 1.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling
Nadere informatiePOST TRAUMATISCH STRESS SYNDROOM PTSS
POST TRAUMATISCH STRESS SYNDROOM PTSS Inleiding Schokkende gebeurtenissen zoals ongelukken, lichamelijk of seksueel geweld, huiselijk geweld, incest, natuurrampen en oorlogsgeweld kunnen wonden en kwetsingen
Nadere informatieJEUGDTRAUMA PROFESSIONAL
Module JEUGDTRAUMA PROFESSIONAL Erkende vervolgopleiding tot Jeugdtrauma Therapeut De opleiding JEUGDTRAUMA PROFESSIONAL is er voor Therapeuten die al een opleiding hebben afgerond en hun kennis en vaardigheden
Nadere informatieJe verlangen dwaallicht of kompas?
Breek de stilte Margriet Wentink Je verlangen dwaallicht of kompas? Over verlangens, innerlijke verdeeldheid en vervulling Inhoud Het verlangen voorwoord door Stef Bos 9 Voorwoord 11 De serie Breek de
Nadere informatieTraining van pleegouders en jeugdzorgwerkers
Training van pleegouders en jeugdzorgwerkers Jeugd in Onderzoek, 24 mei 2018 Carolien Konijn (Spirit) (GJ. Stams, R. Lindauer, C. Colonnesi, L. Kroneman) Dit onderzoek is mede mogelijk gemaakt door: Prevalentie
Nadere informatieKIND IN CONTEXT. "Successful parenting is a principal key to the mental health of the next generation." John Bowlby
KIND IN CONTEXT "Successful parenting is a principal key to the mental health of the next generation." John Bowlby Feit: Kinderen van ouders met psychiatrische problemen lopen risico zelf ook problemen
Nadere informatieHoe betrouwbaar is het werken met opstellingen? Prof. Dr. Franz Ruppert Lezing op 16 november 2007 Groesbeek, Nederland
Hoe betrouwbaar is het werken met opstellingen? Prof. Dr. Franz Ruppert Lezing op 16 november 2007 Groesbeek, Nederland Basis vooronderstellingen De methode is ondergeschikt aan de theorie. Nieuwe methoden
Nadere informatieDe hechtingsbril in de supervisie ladder
De hechtingsbril in de supervisie ladder Supervisieladder in beeld De hechtingsbril in analyse en review Programma Korte intro over interactie en hechting Is VIB-G anders? Analyse van de beelden met de
Nadere informatieAu-tomutilatie. Een groot probleem, een grote uitdaging. Carmen van Bussel Orthopedagoog/GZ-psycholoog
Au-tomutilatie Een groot probleem, een grote uitdaging Carmen van Bussel Orthopedagoog/GZ-psycholoog Inhoud Waarom verwonden cliënten zichzelf? Handelingsverlegenheid en machteloosheid bij begeleiders
Nadere informatieHet gaat om emoties, gevoelens en gedachten. Niet om gedrag!
Het gaat om emoties, gevoelens en gedachten. Niet om gedrag! Drs. F. Cunha Child Support Publications 1 Ontwikkeling Herstellende Psychotherapie Ondersteunend document Carnegie Mellon University Hoe emoties
Nadere informatieHoe help je iemand die aan zelfmoord denkt?
Hoe help je iemand die aan zelfmoord denkt? Bel bij accuut gevaar meteen Stel de vraag Als je denkt dat iemand aan zelfmoord denkt, vraag er dan naar. Kies de vraag die bij jou past. Of kies je eigen woorden,
Nadere informatieDe waarheid heelt de waan
De waarheid heelt de waan Dinah Seiser Verwarring www.franz- ruppert.de Schizofrenie en psychose benaderd vanuit de visie van een meergenerationele psychotraumatologie Vormen van wanen achtervolgingswaan
Nadere informatieBevrijding van trauma, angst en onmacht
Bevrijding van trauma, angst en onmacht Op weg naar gezonde autonomie en liefde Franz Ruppert 4 Trauma als oorzaak van psychische stoornissen Traumata zijn in geen geval zelden voorkomende verschijnselen.
Nadere informatieVeiligheid en welbevinden. Hoofdstuk 1
30 Veiligheid en welbevinden Kees (8) en Lennart (7) zitten in de klimboom. Kees geeft Lennart een speels duwtje en Lennart geeft een duwtje terug. Ze lachen allebei. Maar toch kijkt Lennart even om naar
Nadere informatieNegatieve factoren bij het ontstaan van onveilige hechting en faalangst
Negatieve factoren bij het ontstaan van onveilige hechting en faalangst. I Kind - afwezig ontmoediging van eigen initiatief - onvoorspelbaar cognitie wordt vertraagd - onverschillig minder lust aan eigen
Nadere informatieEerste hulp bij overgevoeligheid - Energie in balans
Eerste hulp bij overgevoeligheid - Energie in balans Voor meer rust en vertrouwen bij hooggevoelige mensen Dank je wel voor het downloaden van mijn E-book voor hooggevoelige mensen. Als je eenmaal ontdekt
Nadere informatieWERKEN ROND MACHT EN ONMACHT 1
WERKEN ROND MACHT EN ONMACHT 1 Doel Het doel is om met de cliënt(en) informatie te geven over macht, met hen te bekijken hoe zij macht ervaren, welke overlevingspatronen ze hiervoor hebben ontwikkeld en
Nadere informatieGroot Perinataal Overleg preventie en cliënten participatie
Groot Perinataal Overleg preventie en cliënten participatie 20-11-2017 MARJA REXWINKEL, KLINISCH PSYCHOLOOG INFANT MENTAL HEALTH SPECIALIST 1001 kritieke dagen groei van het brein, ontstaan van veilige
Nadere informatieGehechtheid. Corinne Verheule
Gehechtheid Corinne Verheule 14-6-2018 Gedrag Geschiedenis; zorg; hechting; trauma 2 3 Kijken door een hechtingsbril Waar of Niet waar? Hoe een kind gehecht is, wordt bepaald binnen de eerste 5 levensjaren.
Nadere informatieWerken met de intrapsychische
Werken met de intrapsychische delen OPSTELLINGEN VAN HET VERLANGEN VOLGENS RUPPERT Ien G.M. VAN DER POL INLEIDING Vroegkinderlijke trauma s, en met name hechtingstrauma s, laten diepe sporen na in de rest
Nadere informatieHulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders. Wat kan Altra bieden?
Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders Wat kan Altra bieden? Problemen & Risico s Beschermende factoren Bouwstenen jeugdhulp van Altra Verlies familie en verlatingsangst Veilige basis, vertrouwen
Nadere informatieOntwikkelen: een levenslang proces 11
INHOUDSTAFEL Ontwikkelen: een levenslang proces 11 A Wat is ontwikkeling? 13 Doelstellingen 13 1 Inleiding 14 2 Definitie en kenmerken 15 2.1 Definitie 15 2.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling 15 2.3
Nadere informatie4.4 Hechting en scheiding
4.4 Hechting en scheiding 155 In het leven van elk kind komt er een moment waarop ze zich los moeten maken van hun eerste verzorger. Voor sommige kinderen gebeurt dat al heel vroeg doordat ouders bijvoorbeeld
Nadere informatieWat er ook aan de hand is, de gevolgen zijn hetzelfde. Je bent een aantal lichamelijke functies, die je voorheen als vanzelfsprekend aannam, kwijt.
Hoofdstuk 7 Emoties Nu is het tijd om door te gaan. Je hebt je dwarslaesie, je bent hopelijk klaar met al de medische dingen, nu is het tijd om ook je gevoelens aandacht te geven. Dus: ga lekker zitten,
Nadere informatieZelfsturing betekent openstaan voor een duurzame verandering: GRIP op ZELFSTURING
Zelfsturing betekent openstaan voor een duurzame verandering: GRIP op ZELFSTURING 12 april 2014 Waarom is ZELFSTURING ineens zo MODERN? Wat is het belang van het ZELF? WHO noemt 2 belangrijke aspecten
Nadere informatieATTITUDINALE DOELEN VOOR DE KLEUTERSCHOOL Klas : Schooljaar : Thema's I II III trimester
ATTITUDINALE DOELEN VOOR DE KLEUTERSCHOOL Klas : Schooljaar : Thema's I II III trimester 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Positieve ingesteldheid 1 zich emotioneel goed voelen 2 zich als persoon iets
Nadere informatieZelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen?
Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Familie of naaste zijn van iemand die zichzelf beschadigt kan erg moeilijk zijn. Iemand van wie je houdt doet zichzelf pijn en het lijkt alsof je niks kunt
Nadere informatieSamen op weg: communicatie met kinderen en jongeren met SOLK. Voorbij de scheiding tussen lichaam en geest. Yvette Krol, klinisch psycholoog,
Samen op weg: communicatie met kinderen en jongeren met SOLK. Voorbij de scheiding tussen lichaam en geest. Yvette Krol, klinisch psycholoog, Deventer Ziekenhuis Ingeborg Visser, GZ-psycholoog i.o. tot
Nadere informatieZorgen voor jonge getraumatiseerde kinderen
Zorgen voor jonge getraumatiseerde kinderen 26 januari 2017 IN HOLLAND STAAT EEN HUIS Congres ter gelegenheid van het 70-jarig jubileum van t Kabouterhuis Programma Wat is trauma? Essentiële elementen
Nadere informatieLinda Verwaaijen. Sociaal psychiatrisch verpleegkundige. Maatschappelijk werkster. 17 mei 2018
Linda Verwaaijen Sociaal psychiatrisch verpleegkundige Maatschappelijk werkster 17 mei 2018 Definitie "Eenzaamheid is het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van)
Nadere informatieDebriefing. Opvang na een schokkende gebeurtenis. Geert Taghon 2013
Debriefing Opvang na een schokkende gebeurtenis Geert Taghon 2013 Definitie schokkende gebeurtenis Een gebeurtenis die buiten het patroon van gebruikelijke menselijke ervaringen ligt en duidelijk leed
Nadere informatieNederlandse samenvatting. 1. Wat zijn trauma-gerelateerde stoornissen, dissociatieve stoornissen en
Nederlandse samenvatting 1. Wat zijn trauma-gerelateerde stoornissen, dissociatieve stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen? Van de trauma- en stressorgerelateerde (kortweg trauma-gerelateerde) stoornissen
Nadere informatieLesgeven aan getraumatiseerde kinderen. HERKENNEN VAN EN OMGAAN MET TRAUMA IN DE KLAS. Stefanie van Ruijven Simone Rossing
Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen. HERKENNEN VAN EN OMGAAN MET TRAUMA IN DE KLAS. Stefanie van Ruijven Simone Rossing Kennismaking & kader Wie zijn we? Wat gaan we doen? Leerkrachten kunnen met de
Nadere informatieBelangrijke woorden Herstel Centraal
Belangrijke woorden Herstel Centraal Herstel Gezondheid Hoop Spreken we dezelfde taal? Talenten Dromen Zingeving Empowerment Herstelondersteuning Samen keuzes maken Eigen regie Ontwikkeling Netwerk Vrije
Nadere informatieEen bezoek van kinderen op de Intensive Care
Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Intensive Care Locatie Hoorn/Enkhuizen Een bezoek van kinderen op de Intensive Care Informatie voor ouders Het is altijd confronterend als een ouder of familielid
Nadere informatieOuderschap strategieën van vaders en moeders met een psychische ziekte.
Bespreking artikel Ouderschap strategieën van vaders en moeders met een psychische ziekte. Auteurs: P.C. Van der Ende, MSc, J.T. van Busschbach, phd, J. Nicholson, phd, E.L.Korevaar, phd & J.van Weeghel,
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij Ouderen LOAG 20 maart 2013
Persoonlijkheidsstoornissen bij Ouderen LOAG 20 maart 2013 Het komt overal voor Agenda at is de persoonlijkheid anneer spreken we over een stoornis at betekent dit voor ons als arts? Persoonlijkheidstrekken
Nadere informatieDe weg van wij naar IK
De weg van wij naar IK Baby/Kind de richting is ik, bij ik is te halen ik maak een wij, ik maak me (te lang) afhankelijk van de ander, van jij Ik ben afhankelijk als baby, kind. Als ik dit in mijn volwassen
Nadere informatieCOMPLEX TRAUMA. Symposium 25 februari 2019 Hand-out Drs. A. Oud
COMPLEX TRAUMA Symposium 25 februari 2019 Hand-out Drs. A. Oud HAND-OUT BIJ PRESENTATIE VAN AD OUD OVER COMPLEX TRAUMA Definitie van CT van Judith Herman (1997): 1. Geschiedenis van onderworpen zijn aan
Nadere informatieDoen bij Depressie Alzheimer café Maarheeze, 11 juni 2014. Dr. Roeslan Leontjevas
Doen bij Depressie Alzheimer café Maarheeze, 11 juni 2014 Dr. Roeslan Leontjevas Doen bij Depressie: effectief depressie aanpakken Dr. Roeslan Leontjevas - psycholoog - onderzoek aan Radboud Universitair
Nadere informatieDe blinde hoek van een Chronisch Zieke
Welkom De blinde hoek van een Chronisch Zieke Tamara Bijleveld-Coene ASKC/NVvA: Najaarscongres 8 November 2018 Praktijk: Coaching voor Chronisch Zieken Agenda 1. Introductie 2. Chronisch ziek in relatie
Nadere informatieWORKSHOP Over trauma gesproken
WORKSHOP Over trauma gesproken Praten met mensen met psychosen over hun trauma s, de gevolgen ervan en mogelijkheden voor hulp. De workshop is ontwikkeld door David van den Berg, Paul de Bont en Berber
Nadere informatieEr wel/niet zijn voor je pleegkind. Symposium Pleegzorg Waar blijft het kind 19 juni 2014 Ede
Er wel/niet zijn voor je pleegkind Symposium Pleegzorg Waar blijft het kind 19 juni 2014 Ede 22-6-2014 de Zeeuw & Brok Inhoud 1. Lawaaiboek 2. Zorg voor het kind: houdt rekening met gevolgen van Verlating
Nadere informatieRouwproces. Door Dorine Peters SPV, Indigo Gelderland
Rouwproces Door Dorine Peters SPV, Indigo Gelderland Definitie rouwproces Rouwen is het verwerken van een groot verdriet. Het is een proces waarbij iemand geleidelijk aan leert omgaan met pijn, verdriet,
Nadere informatieEn ik dan? Workshop symposium Kind, Kerk en Echtscheiding 11 oktober 2017
En ik dan? Workshop symposium Kind, Kerk en Echtscheiding 11 oktober 2017 Psalm 27: 10 Want mijn vader en mijn moeder hebben mij verlaten, maar de HEERE zal mij aannemen. Doelen workshop U weet wat echtscheiding
Nadere informatieHoe neem je jezelf en jouw eigen gehechtheid mee in de begeleiding van jongeren?" [ door Beanka Meddeler]
Hoe neem je jezelf en jouw eigen gehechtheid mee in de begeleiding van jongeren?" [ door Beanka Meddeler] 24-11-2015 Doel en programma vandaag www.ambiq.nl Stilstaan / reflecteren op gehechtheid en de
Nadere informatieCentrum Bergkristal Studieplan Deelopleiding Holistisch Integratief Coach en/of Counsellor
Centrum Bergkristal Studieplan Deelopleiding Holistisch Integratief Coach en/of Counsellor Modules Holistisch Integratief Coach en/of Counsellor 1. Psychologie en Psychopathologie 2. Sociale psychologie
Nadere informatieKindermishandeling; Wel of geen diagnose? Drs. A van Dijke Drs. M. Reijns
Kindermishandeling; Wel of geen diagnose? Drs. A van Dijke Drs. M. Reijns Impact afhankelijk van aantal factoren: Eigenschappen van trauma zelf Eigenschappen van het kind Eigenschappen van omgeving Eigenschappen
Nadere informatieHechtingstoornissen. Karin Hermans, KJP Symposium Pedagogie opvoedingstoolbox Curaçao, 7 december 2012
Hechtingstoornissen Karin Hermans, KJP Symposium Pedagogie opvoedingstoolbox Curaçao, 7 december 2012 Hechting duurzame affectieve relatie tussen een kind en één of meer opvoeders The initial relationship
Nadere informatieVivian Broughton stages of healing,
Trauma van de identiteit Trauma van de identiteit betekent dat ik niet in staat ben ikzelf te zijn; ik verlies mijn ware identiteit op het moment dat dit trauma plaatsvindt. Al tijdens het prille begin
Nadere informatieMDFT Masterclass. Borderline, een stoornis die van alles in je losmaakt. Jeanne de Jong- Tummers & Sylvia Cool
MDFT Masterclass Borderline, een stoornis die van alles in je losmaakt Jeanne de Jong- Tummers & Sylvia Cool Medisch en Systeemmodel Medisch model Systeem model Individu gericht (Be)oordelen Accent op
Nadere informatieTraining Omgaan met Agressie en Geweld
Training Omgaan met Agressie en Geweld 2011 Inleiding In veel beroepen worden werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag, waaronder agressie. Agressie wordt door medewerkers over het algemeen
Nadere informatieHechting en hechtingsproblemen. Risico- en beschermende factoren
Hechting en hechtingsproblemen Risico- en beschermende factoren September 2017 2017 Nederlands Jeugdinstituut Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,
Nadere informatieSuïcide bij ouderen in Nederland
Suïcide bij ouderen in Nederland 19-27 AJFM Kerkhof ajfm.kerkhof@psy.vu.nl www.kerkhofpsychotherapie.nl Afdeling Klinische Psychologie Vrije Universiteit Amsterdam 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 19 196 Suïcide
Nadere informatieKijk tot achter Mijn ogen Tot daar Waar staat te lezen Wat ik niet wil weten. Lees mij tussen de regels (Stef Bos, Stillewe, 2008)
Kijk tot achter Mijn ogen Tot daar Waar staat te lezen Wat ik niet wil weten Lees mij tussen de regels (Stef Bos, Stillewe, 2008) 48 TvC juni nr. 2 2014 Anders bekeken Coachen op veerkracht ik - ander
Nadere informatieOefening: Innerlijke stemmen Tijd: 30 minuten
Oefening: Innerlijke stemmen Tijd: 30 minuten Intro Sta je wel eens stil bij al de innerlijke stemmen die je in je hoofd hoort? Vaak hoor je ze op een wat strenge, zeurderige of klagende toon. Ze zijn
Nadere informatieHeling in de nieuwe tijd
Heling in de nieuwe tijd Op zoek naar jouw ware zelf Zoals we hier bij elkaar zijn, zijn we allemaal lichtwezens. We zijn in ons diepste wezen allemaal al heel. Door het proces van de dualiteit wat we
Nadere informatieSCHEIDINGSATLAS. Kortdurend ondersteuningsprogramma over ouderschap na scheiding. Mariska Klein Velderman en Fieke Pannebakker
SCHEIDINGSATLAS Kortdurend ondersteuningsprogramma over ouderschap na scheiding Mariska Klein Velderman en Fieke Pannebakker EN ZE LEEFDEN NOG LANG EN GELUKKIG? SCHEIDING - IMPACT OP OUDERS Één van de
Nadere informatieHaïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010
Haïti Anneke Vinke, 19 januari 2010 Opzet Korte introductie Feiten en verder Morgen... PAUZE --> daarna vragen/discussie 2 Situatie: RAMP in Haïti TV beelden & leed: zien van pijn van kinderen niet te
Nadere informatieIn beweging! Oncologische revalidatie. Nienke van der Veer, klinisch psycholoog Ingrid van Beerschoten, fysiotherapeut 03-10-2015
In beweging! Oncologische revalidatie Nienke van der Veer, klinisch psycholoog Ingrid van Beerschoten, fysiotherapeut 03-10-2015 Welkom Is bewegen belangrijk? Vermoeidheid en andere klachten bij kanker
Nadere informatieEMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring
EMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring Wat is EMDR Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen
Nadere informatieWat is emotionele pijn eigenlijk?
Wat is emotionele pijn eigenlijk? Door de enorme stappen die het laatste decennium zijn gezet in hersenonderzoek, wordt steeds meer duidelijk dat emotionele pijn net zo erg kan zijn als fysieke pijn. Emotionele
Nadere informatieRouw na een niet-natuurlijke dood
Rouw na een niet-natuurlijke dood Yarden Symposium Afscheid na een niet-natuurlijke dood Donderdag 14 november 2013 Prof. dr. Paul Boelen Universiteit Utrecht Wat is rouw? Inhoud Wat is niet-natuurlijke
Nadere informatieSTUDIEDAG GEDRAGS- EN EMOTIONELE STOORNISSEN PVOC VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL 29 MAART 2018 ELS GOETHALS TRAUMA: GEVOLGEN VOOR GEDRAG EN EMOTIE
STUDIEDAG GEDRAGS- EN EMOTIONELE STOORNISSEN PVOC VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL 29 MAART 2018 ELS GOETHALS TRAUMA: GEVOLGEN VOOR GEDRAG EN EMOTIE TOT 50% MINDERJARIGEN MAKEN EEN TRAUMATISCH INCIDENT MEE Yves
Nadere informatieDSM-5: Nieuw, maar ook beter? Arq Herfstsymposium vrijdag 25 november 2016
DSM-5: Nieuw, maar ook beter? Arq Herfstsymposium vrijdag 25 november 2016 Psychotrauma en stressorgerelateerde stoornissen Marloes de Kok, GZ-psycholoog Marthe Schneijderberg, orthopedagoog Psychotrauma
Nadere informatieDUBBEL en DWARS. Zorgmakelaar: diermanager en cliëntmanager ineen. Vincent Pompe Symposium: Dierenwelzijn in de zorg 1 juni Animal Welfare Group
DUBBEL en DWARS Zorgmakelaar: diermanager en cliëntmanager ineen Vincent Pompe Symposium: Dierenwelzijn in de zorg 1 juni 2012 Dubbel en Dwars De essentie van dieren in de zorg is. Dat er een verbinding
Nadere informatieVerlating en intimiteit
Verlating en intimiteit Een spannende dynamiek Door: Hannah Cuppen Herken je ze? Mensen met een druk en sociaal leven, die succesvol zijn in hun werk, tevreden over hun dagelijkse bezigheden, maar bij
Nadere informatieDelen is Helen. Wat kan je doen bij verlies van relatie, werk, geliefde of gezondheid
Delen is Helen Wat kan je doen bij verlies van relatie, werk, geliefde of gezondheid Rouw Is een natuurlijk proces, waarbij verdriet en eenzaamheid voorkomende gevoelens kunnen zijn. Verlies van gezondheid
Nadere informatieRouw en Verdriet bij Ouderen. Marie-Christine Adriaensen CGG Brussel - Elder
Rouw en Verdriet bij Ouderen Marie-Christine Adriaensen CGG Brussel - Elder Ouder worden: spontane ongewilde onomkeerbare veranderingen Fysieke veranderingen - Gezondheid - Mobiliteit - Fysieke capaciteiten
Nadere informatie