Casus. Diagnose en behandeling van acute GHB-onthouding in het ziekenhuis. Inhoud. Casus (vervolg) GHB-effecten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Casus. Diagnose en behandeling van acute GHB-onthouding in het ziekenhuis. Inhoud. Casus (vervolg) GHB-effecten 30-01-13."

Transcriptie

1 Diagnose en behandeling van acute GHB-onthouding in het ziekenhuis Casus - Mw S, 29 jaar. Presentatie op SEH van het LUMC, uitte zich suïcidaal. Enkele dagen eerder TS met alcohol, GHB en medicatie - GHB-verslaving sinds jaren. Daarbij ook amfetamineverslaving. Anamnese: gebruikte 10 ml GHB per 45 minuten. - Enkele malen eerder GHB-detoxificatie, waarbij insulten Een dag om nooit te vergeten Martijn van Noorden Psychiater LUMC - Wilde graag afkicken, maar was te suïcidaal voor verslavingszorg - Geen plaats op IC; opname op PAAZ. Bij opname onrustig, AF 25/min, RR 138/77 mmhg, P 76/min, T 35.2, lab GB. - Geen GHB voorradig op afdeling. Start lorazepam 2 mg per uur p.o. Casus (vervolg) Inhoud - Beloop: snelle toename onrust, ontwikkeling delier. Levendige hallucinaties. - Lorazepam opgehoogd (22 mg in 12 uur tijd). Geen effect. Fixatie ikv WGBO - RR 150/104 P 111/min. Vitale functies blijven stabiel. Wel overleg IC. - Overleg eigen verslavingsarts: kwam langs met flessen GHB 150 mg/ml. GHB-afhankelijkheid - Direct gift 40 ml: < 15 minuten na eerste gift: motorische onrust minder. - Overplaatsing naar verslavingsinstelling voor verdere detox. - Xyrem nu beschikbaar op afdeling. GHB bindt aan GHB-receptor in brein In hogere doseringen: GABAb-agonist GBL en 1,4-BD worden omgezet in GHB Korte T1/2 en Tmax Figuur: Flyers en posters, uitgedeeld bij dance-events 1

2 1,4-BD GBL GHB =GABA Gemiddelde straatconcentratie mg/ml Doseringen meestal in milliliters gerekend (5 cc buisjes) Dosis van 5 ml = gemiddeld 3 gram Komen veelvuldig voor Komen veelvuldig voor 2

3 Komen veelvuldig voor Onderverdeling in gastro-intestinale Misselijkheid, braken (cave aspiratie!) cardiovasculaire Bradycardieën, verlaagd HMV centrale effecten Verder: agressie! Vermindering ademhaling, mentale status en bewustzijn, coma, apneu Behandeling: ondersteunende maatregelen Soms beademing nodig Kenmerkend: snel ontwaken uit coma met amnesie Niet zo onschuldig. Veel vaker: GHB-afhankelijkheid Geen prevalentiecijfers Sterke toename aanmeldingen verslavingszorg Kan relatief snel optreden Snelle escalatie gebruik Around the clock gebruik Bestrijding onthoudingssymptomen Bij laagfrequent gebruik weinig onthoudingsverschijnselen (bv Xyrem bij narcolepsie) Onthoudingsverschijnselen beschreven vanaf gebruik 1x/8 uur In literatuur onthouding: meestal gebruik om de 2-4 uur Symptomen kunnen lijken op symptomen bij onthouding van alcohol en benzodiazepines, maar beloop is verschillend 3

4 Behandeling: Literatuur: slechts casuïstiek! Ondersteunende maatregelen Benzodiazepines, vaak hoog gedoseerd, beperkt werkzaam Zo nodig opname op Intensive Care Aanwijzingen dat antipsychotica niet goed werken Farmaceutisch GHB, zo nodig sedatie met propofol Behandeling: - Wens om GHB gebruik te staken: afbouw in overleg met verslavingszorg - Acute ongeplande detoxificatie (bijvoorbeeld in ziekenhuis, politiecel): benzodiazepines blijken vaak onvoldoende werkzaam > protocol GHB afbouw Practice-based aanbeveling Stappenplan: 1. Intoxicatie of onthouding? 1. Is er sprake van GHB-intoxicatie of van GHB onthouding? 2. Verkrijg inzicht in het GHB-gebruikspatroon 3. Stel op de SEH vast of er een opname-indicatie bestaat 4. Stel de indicatie voor behandeling met farmaceutisch GHB 5. GHB dosistitratie, afbouwschema en organiseren nazorg 6. Beleid bij complicaties 4

5 2. Verkrijg inzicht in het GHB-gebruikspatroon 3. Opname-indicatie? Anamnese Heteroanamnese! IC? PAAZ? (Concentratiebepaling) 4. Indicatie behandeling? Benzo? GHB? 5a. Titratiefase 5b. Afbouwfase 5

6 5c. Nazorgfase 6. Beleid bij complicaties Multidisciplinaire samenwerking! PAAZ > MC/IC MC/IC > PAAZ Bij extreme agitatie kan sedatie met propofol en beademing op IC nodig zijn Discussie 6

GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom

GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom GHB: effecten en risico s intoxicatie en onthoudingssyndroom Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB-studiedag 2013 Inhoud GHB-effecten GHB-intoxicaties GHB-afhankelijkheid

Nadere informatie

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis.

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis. Inhoud Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis Dr. Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB Monitor 2013 Practice-based richtlijn algemeen ziekenhuis GHB bindt

Nadere informatie

GHB, van onschuldige partydrug tot gevaarlijke harddrug

GHB, van onschuldige partydrug tot gevaarlijke harddrug GHB, van onschuldige partydrug tot gevaarlijke harddrug Pieter ten Holt, verslavingsarts Brijder Hoofddorp Presentatie 8 oktober 2012 Wat is GHB GHB = Gamma Hydroxy Butyraat Endogene korte keten vetzuur,

Nadere informatie

Behandelprotocol voor acute Gamma-Hydroxyboterzuur (GHB) onthouding in het ziekenhuis

Behandelprotocol voor acute Gamma-Hydroxyboterzuur (GHB) onthouding in het ziekenhuis Behandelprotocol voor acute Gamma-Hydroxyboterzuur (GHB) onthouding in het ziekenhuis Practice-based aanbevelingen voor de behandeling van patiënten met een stoornis in het gebruik van GHB Conceptversie

Nadere informatie

Soort Document: Datum: van 5

Soort Document: Datum: van 5 Versie: 0.1 Soort Document: Code: Procedure Onderwerp/titel: Proces Acute GHB onthouding Netwerk Acute Zorg Euregio Dienst/afdeling: Expertgroep acute psychiatrie Status: Datum: Pagina: Aantal bijlagen:

Nadere informatie

Soort Document: Algemeen Uitgangspunt bij de medische behandeling en detoxificaties zijn de landelijk opgestelde protocollen.

Soort Document: Algemeen Uitgangspunt bij de medische behandeling en detoxificaties zijn de landelijk opgestelde protocollen. Versie: 2.0 Status: Definitief Soort Document: Code: Procedure Onderwerp/titel: Acute GHB onthouding Netwerk Acute Zorg Euregio Dienst/afdeling: Expertgroep acute psychiatrie Datum: Pagina: 13-12-2016

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker Bas Peeters

Disclosure belangen spreker Bas Peeters Disclosure belangen spreker Bas Peeters (potentiële) belangenverstrengeling: geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven: geen Sponsoring of onderzoeksgeld: geen Honorarium of andere

Nadere informatie

Middelenmisbruik en crisis

Middelenmisbruik en crisis Middelenmisbruik en crisis Een lastige combinatie Mike Veereschild Tom Buysse Middelengebonden spoedeisende situaties Intoxicatie van een verslavend middel Onthouding van een verslavend middel Kernsymptomen

Nadere informatie

Adil Arabou verpleegkundig specialist/ projectleider GHB a.arabou@tactus.nl. Hein de Haan directeur Zorg h.dehaan@tactus.nl

Adil Arabou verpleegkundig specialist/ projectleider GHB a.arabou@tactus.nl. Hein de Haan directeur Zorg h.dehaan@tactus.nl Adil Arabou verpleegkundig specialist/ projectleider GHB a.arabou@tactus.nl Hein de Haan directeur Zorg h.dehaan@tactus.nl Gamma-hydroxy-boterzuur Gamma-hydroxy-butyraat (C4H8O3) Liquid E GHB en cijfers

Nadere informatie

Robbert Groenewegen SEH-arts

Robbert Groenewegen SEH-arts Robbert Groenewegen SEH-arts Man 26 jaar, bekende GHB gebruiker Op straat aangetroffen roepend op straat, verward en agressief Onder politiebewaking geboeid door RAV naar SEH gebracht. Heeft midazolam

Nadere informatie

Practice-based aanbevelingen voor GHB detoxificatie. voor mensen met een stoornis in het gebruik van GHB

Practice-based aanbevelingen voor GHB detoxificatie. voor mensen met een stoornis in het gebruik van GHB Practice-based aanbevelingen voor GHB detoxificatie voor mensen met een stoornis in het gebruik van GHB Stichting Resultaten Scoren - NISPA, 2013 Voorwoord Voor u liggen de practice-based aanbevelingen

Nadere informatie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie De geriatrische patiënt op de SEH SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie Relevante onderwerpen Delier Symptoomverarming Medicatie op de SEH Duur aanwezigheid patiënt op de SEH Delier

Nadere informatie

Femke Gresnigt SEH-arts KNMG OLVG Amsterdam Lid sectie toxicologie NVSHA Bestuurslid NVSHA portefeuille Opleiding & Onderwijs

Femke Gresnigt SEH-arts KNMG OLVG Amsterdam Lid sectie toxicologie NVSHA Bestuurslid NVSHA portefeuille Opleiding & Onderwijs Femke Gresnigt SEH-arts KNMG OLVG Amsterdam Lid sectie toxicologie NVSHA Bestuurslid NVSHA portefeuille Opleiding & Onderwijs Ecstasy in het OLVG Cijfers OLVG Casuïstiek ernstige complicaties Hyperthermie

Nadere informatie

C2H5OH PROBLEMATIEK + BEHANDELING

C2H5OH PROBLEMATIEK + BEHANDELING C2H5OH PROBLEMATIEK + BEHANDELING INHOUDSOPGAVE WERKING OP DE HERSENEN ACUTE ALCOHOLINTOXICATIE ALCOHOL ONTHOUDINGSSYNDROOM DELIER BIJ ALCOHOL THIAMINE (DEFICIENTIE) WERKING OP DE HERSENEN EFFECTEN ALCOHOL

Nadere informatie

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast Palliatieve sedatie 12 november 2012 Carla Juffermans,kaderhuisarts PZ Palliatieve sedatie Proportionele toepassing van sedativa in de laatste levensfase om ondraaglijke klachten te bestrijden, waarvoor

Nadere informatie

Delirium op de IC: het psychiatrisch perspectief. G. E. Jacobs Psychiater-klinisch farmacoloog PCD VUmc 28-1-2015

Delirium op de IC: het psychiatrisch perspectief. G. E. Jacobs Psychiater-klinisch farmacoloog PCD VUmc 28-1-2015 Delirium op de IC: het psychiatrisch perspectief G. E. Jacobs Psychiater-klinisch farmacoloog PCD VUmc 28-1-2015 1. Kliniek van het delier differentieel diagnose 2. Pathofysiologie 3. Medicatie en delier

Nadere informatie

Presentatie DDu Ketencasus

Presentatie DDu Ketencasus Presentatie DDu Ketencasus Drank en Drugsincidenten in het uitgaanscircuit Reg. Ketencasusbespreking n Jan Krul MSc adviseur en onderzoeker gezondheidswetenschapper (spoed)verpleegkundige n n Mass Gathering

Nadere informatie

Marcel Seuninga, Voorlichting en Preventie VNN, lid landelijke commissie GHB

Marcel Seuninga, Voorlichting en Preventie VNN, lid landelijke commissie GHB GHB, Nazorg, begeleiding en dan.? Marcel Seuninga, Voorlichting en Preventie VNN, lid landelijke commissie GHB Onderwerpen Korte ( hernieuwde)kennismaking met GHB Behandeling bij VNN Vragen GHB: Gamma

Nadere informatie

Workshop Toxicologie Casuistiek. PAO Labdag 4 december 2014 Inge van Berlo

Workshop Toxicologie Casuistiek. PAO Labdag 4 december 2014 Inge van Berlo Workshop Toxicologie Casuistiek PAO Labdag 4 december 2014 Inge van Berlo Casus 1 48 jarige man opgenomen met trekkingen thuis en in de ambulance - Op SEH ademstilstand en asystolie - Bradycardie - Insulten

Nadere informatie

Richtlijn Verslaving 8. GHB

Richtlijn Verslaving 8. GHB Versie 1.1 Datum Status 12-2016 definitief Revisiedatum 12-2017 Eigenaar Richtlijnencommissie, T.Peeters Richtlijn Verslaving 8. GHB 8. 1 GHB De chemische stof Gamma-Hydroxyboterzuur (GHB) is aanvankelijk

Nadere informatie

Detoxificatieprotocol voor Gamma-Hydroxyboterzuur (GHB) in klinische setting

Detoxificatieprotocol voor Gamma-Hydroxyboterzuur (GHB) in klinische setting Detoxificatieprotocol voor Gamma-Hydroxyboterzuur (GHB) in klinische setting Practice-based aanbevelingen voor de detoxificatie van patiënten met een stoornis in het gebruik van GHB Conceptversie september

Nadere informatie

Palliatieve sedatie. 21 oktober 2014 Elgin Gülpinar, ANIOS IC

Palliatieve sedatie. 21 oktober 2014 Elgin Gülpinar, ANIOS IC Palliatieve sedatie 21 oktober 2014 Elgin Gülpinar, ANIOS IC Casus Patient, 78 jr Overname ander ziekenhuis i.v.m. respiratoire insufficiëntie Voorgeschiedenis COPD, Hypertensie, DM II, PAF Nefrectomie

Nadere informatie

ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015

ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015 ACUTE VERWARDHEID NIET ALTIJD DEMENTIE 10 en 12/11/2015 Niet steeds dementie Vraagstelling: 1) Kan elke verwardheid voorkomen worden? 2) Wat kunnen we doen om te voorkomen? 3) Wat kunnen we doen bij acute

Nadere informatie

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Inhoudsopgave 1. Onderwerp 2 2. Doelstelling 2 3. Toepassingsgebied 2 4. Uitgangspunt 2 5. Toestemming 2 6. Werkwijze 3

Nadere informatie

Onrust op de IC. Amsterdam Symposium Eveline van der Heiden Februari 2015

Onrust op de IC. Amsterdam Symposium Eveline van der Heiden Februari 2015 Onrust op de IC Amsterdam Symposium Eveline van der Heiden Februari 2015 Casus, patiënt G. 25 jaar RvO: multipele schotwonden ADHD PDD-NOS Zwakbegaafdheid Anti-sociale persoonlijkheidsproblemathiek Cocaine

Nadere informatie

Casus 10. Yoho and a bottle of wine. Hallo collega s,

Casus 10. Yoho and a bottle of wine. Hallo collega s, Hallo collega s, Hierbij weer een nieuwe casus uit het veld waar voor ons allemaal aandachtspunten in zitten. Ik hoop dat jullie er je voordeel mee doen. Heb je een interessante casus meegemaakt, waar

Nadere informatie

De huisarts / de acuut verwarde patiënt. Presentatie2015: Cassandra Kalidien Conny Koffeman

De huisarts / de acuut verwarde patiënt. Presentatie2015: Cassandra Kalidien Conny Koffeman De huisarts / verpleeghuisarts en de acuut verwarde patiënt Presentatie2015: Cassandra Kalidien Conny Koffeman Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

Parkinson medicatie.. MOET DAT NOU?? Al die pillen??

Parkinson medicatie.. MOET DAT NOU?? Al die pillen?? Datum dinsdag 13 november 2019 Parkinson Café Hengelo Spreker Agnes Wertenbroek Parkinson medicatie.. MOET DAT NOU?? Al die pillen?? Voordracht Stellingen Medicatie Hoe gebruik je die in de praktijk? Wat

Nadere informatie

Resultaten GHB Monitor Dr. nispa.dejong@gmail.com

Resultaten GHB Monitor Dr. nispa.dejong@gmail.com VAN CASUS TOT RICHTLIJN: GHB ALS CASUS GHB CONGRES NIJMEGEN dinsdag 19 maart 2013 Prof. Dr. C.A.J. de Jong: NISPA (Addiction and Addiction Care) Resultaten GHB Monitor Dr. nispa.dejong@gmail.com Boukje

Nadere informatie

Datum. Casus nr. Eigenaar

Datum. Casus nr. Eigenaar Beste collega s, wat zou je doen bij deze GHB-gebruiker? Veel plezier met deze casus uit het veld, Tim Peeters, huisarts-justitieel geneeskundige, hoofd Deskundigheidsbevordering Je wordt als dienstdoende

Nadere informatie

Begeleiding van GHB verslaafden in de strafrechtketen

Begeleiding van GHB verslaafden in de strafrechtketen Begeleiding van GHB verslaafden in de strafrechtketen Harm Reduction Congres A.H. (Allard) van het Veld Hoofd Zorg PI/PPC Zwolle Harm Reduction bij GHB verslaafden binnen de strafrechtketen Vanaf 2010

Nadere informatie

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Inhoudsopgave 1. Onderwerp 2 2. Doelstelling 2 3. Toepassingsgebied 2 4. Uitgangspunt 2 5. Toestemming 2 6. Werkwijze 2

Nadere informatie

Delier 18-04-2011. Sini van den Boomen Anja Manders Marianne de Nobel

Delier 18-04-2011. Sini van den Boomen Anja Manders Marianne de Nobel Delier 18-04-2011 Sini van den Boomen Anja Manders Marianne de Nobel Welkom Doel: Kennisoverdracht/bewustwording Signalering Verpleegkundige interventies Programma Film Medische aspecten delier Casus in

Nadere informatie

Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie. Critically Appraised Topic

Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie. Critically Appraised Topic Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie Critically Appraised Topic Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring

Nadere informatie

Casus. Traumachirurgie en psychiatrie. Casus. Acute fase. Traumaopvang. Traumaopvang. Voorgeschiedenis

Casus. Traumachirurgie en psychiatrie. Casus. Acute fase. Traumaopvang. Traumaopvang. Voorgeschiedenis Casus Dhr. G. (56jr) Val van 6 meter hoogte Mogelijk TS Samen werken of samenwerken? 25-11-2013 Olivier Wijers, Zaalarts Chirurgie Elise Nelis, AIOS Consultatieve Dienst Casus Acute fase Opvang op SEH

Nadere informatie

Bijwerkingen van psychofarmaca. M. de Ruijter en L. Tammenga Verpleegkundig specialist GGZ Polikliniek bijwerkingen GGz Centraal

Bijwerkingen van psychofarmaca. M. de Ruijter en L. Tammenga Verpleegkundig specialist GGZ Polikliniek bijwerkingen GGz Centraal Screenen is zinloos Bijwerkingen van psychofarmaca M. de Ruijter en L. Tammenga Verpleegkundig specialist GGZ Polikliniek bijwerkingen GGz Centraal Disclosure belangen sprekers Geen Leerdoelen Na het volgen

Nadere informatie

Besluitvorming in de palliatieve fase

Besluitvorming in de palliatieve fase Besluitvorming in de palliatieve fase JEANET VAN NOORD VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST PAT LUMC CONSULENT EN COÖRDINATOR CTPZ HM Palliatieve zorg (Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland, 2017) Palliatieve

Nadere informatie

De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid

De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid Marja Jellesma-Eggenkamp Klinische geriatrie Alysis 25 mei 2010 symposium Zevenaar 1 Kwetsbare ouderen inleiding >25% opgenomen patiënten 70+ 10-40%

Nadere informatie

Naar een mensgerichter zorg op de Intensive Care. Petra Renes, Miranda Wijtkamp, Joep Beneken Kolmer

Naar een mensgerichter zorg op de Intensive Care. Petra Renes, Miranda Wijtkamp, Joep Beneken Kolmer 1 Naar een mensgerichter zorg op de Intensive Care Petra Renes, Miranda Wijtkamp, Joep Beneken Kolmer Mens gericht? Wie niet? 3 Intensive care 4 Intensive care 5 6 Zorg of ongebreidelde technologie? 7

Nadere informatie

Intoxicaties bij een kinderen Kim Horsnell Kinderarts-intensivist Erasmus MC Sophia

Intoxicaties bij een kinderen Kim Horsnell Kinderarts-intensivist Erasmus MC Sophia Intoxicaties bij een kinderen Kim Horsnell Kinderarts-intensivist Erasmus MC Sophia WES Symposium Maart 2012 Intoxicaties bij kinderen WES Symposium Maart 2012 Casus WES Symposium Maart 2012 8 maanden

Nadere informatie

Richtlijn Verwarde personen Inclusief GHB-onthoudingsdelier en Excited Delirium Syndroom (EDS)

Richtlijn Verwarde personen Inclusief GHB-onthoudingsdelier en Excited Delirium Syndroom (EDS) Richtlijn Verwarde personen Inclusief GHB-onthoudingsdelier en Excited Delirium Syndroom (EDS) Colofon GGD Amsterdam, mei 2016 Afdeling Epidemiologie & Gezondheidsbevordering (E&G) Nieuwe Achtergracht

Nadere informatie

Opwindingstoestanden in de acute psychiatrie. Jeroen Zoeteman, psychiater/manager

Opwindingstoestanden in de acute psychiatrie. Jeroen Zoeteman, psychiater/manager Opwindingstoestanden in de acute psychiatrie Jeroen Zoeteman, psychiater/manager Programma Vignet: dhr. A. Gewone opwindingstoestanden (Letale/maligne) katatonie Maligne neuroleptica syndroom Serotonine

Nadere informatie

APOP op de opnameafdeling

APOP op de opnameafdeling APOP op de opnameafdeling Ouderen op de SEH Toename van ouderen op de spoedeisende hulp Ouderen hebben een grotere kans op ongewenste uitkomsten zoals functionele achteruitgang tijdens opname of het ontwikkelen

Nadere informatie

Workshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker

Workshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker Workshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker Inhoud workshop Inventarisatie vragen Waar of niet waar Medicatie en hun bijwerkingen Pijnbestrijding Antidepressiva Benzodiazepinen

Nadere informatie

Delirium management ICU. Zoran Trogrlic - 16 & 27 oktober 2014 Schakels in de Zorg

Delirium management ICU. Zoran Trogrlic - 16 & 27 oktober 2014 Schakels in de Zorg Delirium management ICU Zoran Trogrlic - 16 & 27 oktober 2014 Schakels in de Zorg Delierstudie meer informatie: Deze studie is mogelijk gemaakt door: Delirium guideline implemented Part I Part II Problem

Nadere informatie

BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE Katatonie. Prof. dr. Peter N van Harten. PN van Harten

BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE Katatonie. Prof. dr. Peter N van Harten. PN van Harten BEWEGINGSSTOORNISSEN IN DE PSYCHIATRIE Katatonie Prof. dr. Peter N van Harten KATATONIE IN BEWEGING Classificatiecriteria DSM-5 Katatonie 1. Stupor Geen psychomotorische activiteit; geen actieve interactie

Nadere informatie

Hypernatriëmie door GHB op doktersrecept

Hypernatriëmie door GHB op doktersrecept gevalsbeschrijving Hypernatriëmie door GHB op doktersrecept I.M. ROOD*, C.G.W. SEIJGER*, J.A. VAN WAARDE, M.M.R. DE MAAT, J.C. VERHAVE, M.J. BLANS SAMENVATTING Gammahydroxyboterzuur (ghb) wordt in toenemende

Nadere informatie

Hoe een delier herkennen?

Hoe een delier herkennen? Infobrochure Delier Inhoud Wat is een delier?. 3 Hoe een delier herkennen?. 3 Is een delier niet gewoon dementie?.4 Hoe behandelen we een delier?. 5 Wat kan u als familie doen?. 5 Meer info of vragen?.

Nadere informatie

12 Langdurige epileptische aanvallen

12 Langdurige epileptische aanvallen 12 Langdurige epileptische aanvallen Definitie en etiologie Incidentie Anamnese Lichamelijk onderzoek Epileptische aanvallen duren van enkele seconden tot hooguit enkele minuten. In de literatuur wordt

Nadere informatie

Intoxicaties met drugs Presentatie voor Minisymposium drugsgerelateerde incidenten Trimbos

Intoxicaties met drugs Presentatie voor Minisymposium drugsgerelateerde incidenten Trimbos Intoxicaties met drugs Presentatie voor Minisymposium drugsgerelateerde incidenten Trimbos Mary Janssen van Raay, arts Boumanggz (Drs. M.E. Janssen van Raay, MD, MPH, MiAM) AHLS gecertificeerd Structuur

Nadere informatie

Een verhit postoperatief beloop

Een verhit postoperatief beloop Een verhit postoperatief beloop Centraal anticholinerg syndroom? R Verhage C Hofhuizen Casus Dhr V, 31-1-1952 Voorgeschiedenis: - dilatatie aorta ascendens. - AF, thrombus linker hartoor (verdwenen na

Nadere informatie

Richtlijn Antipsychotica. Richtlijnenmiddag 2017

Richtlijn Antipsychotica. Richtlijnenmiddag 2017 Richtlijn Antipsychotica Richtlijnenmiddag 2017 Voor wie Daarvoor is de indeling volgens de DSM 5: 297.1 Waanstoornis 298.8 Kortdurende psychotische stoornis 295.40 Schizofreniforme stoornis 295.90 Schizofrenie

Nadere informatie

Indien ademweg bedreigd door lage EMV (< 8) Ga over tot manuele luchtwegtechnieken, mayo tube of nasofaryngeale luchtweg Overweeg intubatie

Indien ademweg bedreigd door lage EMV (< 8) Ga over tot manuele luchtwegtechnieken, mayo tube of nasofaryngeale luchtweg Overweeg intubatie Flowchart behandeling intoxicatie GHB op de SEH Aandachtspunten behandeling: - Behandeling is symptomatisch 1,5,9 - Cave trauma door plotselinge collaps - Maagspoelen en actieve kool niet geïndiceerd,

Nadere informatie

Alcohol misbruik Consequenties voor IC. Roger van Groenendael

Alcohol misbruik Consequenties voor IC. Roger van Groenendael Alcohol misbruik Consequenties voor IC Roger van Groenendael à Meerdere MC/IC patiënten met alcohol abusus in VG à Belang voor IC opname? Omvang Meest gebruikte en misbruikte drug wereldwijd NL getallen:

Nadere informatie

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom.

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom. Workshop Delier in de palliatieve fase 11 oktober 2012 Hedi ter Braak Monique van den Broek 1 Delier voor de patiënt n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie 1 Inhoud workshop

Nadere informatie

DETOXIFICATIE VAN OPIATEN : KLINISCH BEELD

DETOXIFICATIE VAN OPIATEN : KLINISCH BEELD Versie 1.1 Datum 12-2016 Status definitief Revisiedatum 12-2017 Richtlijn Verslaving Eigenaar Richtlijnencommissie, T.Peeters Samenvattingskaart Opiaten Deze samenvattingskaart is gemaakt voor praktisch

Nadere informatie

Richtlijn Isolatie en vrijheidsbeperkende maatregelen

Richtlijn Isolatie en vrijheidsbeperkende maatregelen WERKWIJZE BEOORDELING PERSOON IN Mechanische middelen aangelegd Visite binnen 30 minuten (triage U2) Face-to-face visite Open celdeur Vraag : waarom is er geen lichter alternatief toegepast? Advies op

Nadere informatie

Marijse Koelewijn huisarts

Marijse Koelewijn huisarts PIJN Marijse Koelewijn huisarts Je hoeft tegenwoordig toch geen pijn meer te lijden Moeilijk behandelbare pijn Om welke pijnen gaat het? Welke therapeutische mogelijkheden zijn er? Opzet workshop: Korte

Nadere informatie

BEHANDELPROTOCOL CONTINUE PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden

BEHANDELPROTOCOL CONTINUE PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden DEFINITIE PALLIATIEVE SEDATIE I Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase (KNMG, 2009). BEHANDELINGSCRITERIUM LEVENSVERWACHTING: het betreft een patiënt bij wie

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen Videofragment 2 het psychiatrisch onderzoek 1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M77, herziene versie april 2014. Om de diagnose delier te kunnen stellen dient er een

Nadere informatie

Delier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier 21-6-2012. n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt

Delier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier 21-6-2012. n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie Inhoud presentatie delier Wat is een delier Wat zijn de gevolgen van een delier Wat zijn risicoverhogende en

Nadere informatie

BEHANDELPROTOCOL CONTINU PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden

BEHANDELPROTOCOL CONTINU PALLIATIEVE SEDATIE tot het moment van overlijden DEFINITIE PALLIATIEVE SEDATIE I Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase (KNMG, 2009). BEHANDELINGSCRITERIUM LEVENSVERWACHTING: het betreft een patiënt bij wie

Nadere informatie

Toolkit generieke module Acute Psychiatrie

Toolkit generieke module Acute Psychiatrie Toolkit generieke module cute Psychiatrie Inhoud 1. GGz-triagewijzer (bij voorkeur op 3 printen) voor gebruik door voorwacht crisisdienst bij binnenkomst melding 2. Drie verwijssituaties met per stap in

Nadere informatie

Toxicomanie en acute psychiatrische hulp. Dr. Jürgen De Fruyt Eenheid voor Psychiatrische Spoed Interventie AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV

Toxicomanie en acute psychiatrische hulp. Dr. Jürgen De Fruyt Eenheid voor Psychiatrische Spoed Interventie AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Toxicomanie en acute psychiatrische hulp Dr. Jürgen De Fruyt Eenheid voor Psychiatrische Spoed Interventie AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Belangen conflict Ik gaf in de voorbije vijf jaar lezingen op symposia

Nadere informatie

Welkom in het Jeroen Bosch Ziekenhuis

Welkom in het Jeroen Bosch Ziekenhuis Welkom in het Jeroen Bosch Ziekenhuis Delier Vakgroep geriatrie vanaf juni 2014. Bovenste rij: Astrid van Strien, Janet Bootsma, Karen Keijsers, Truuke Kamminga. Onderste rij: Rob van Marum, Cees Wouters,

Nadere informatie

Medicatiegebruik bij mensen met een verstandelijke beperking

Medicatiegebruik bij mensen met een verstandelijke beperking Medicatiegebruik bij mensen met een verstandelijke beperking Congres Mind the Body 12 februari 2015 Barber Tinselboer, AVG s Heeren Loo locatie Apeldoorn Inhoud Casus Medicatie en de cliënt met een verstandelijke

Nadere informatie

Patiënt met dementie en gedragsproblemen op de ouderenkliniek

Patiënt met dementie en gedragsproblemen op de ouderenkliniek Patiënt met dementie en gedragsproblemen op de ouderenkliniek Een kijkje achter de schermen Andrew Tan, klinisch geriater Elkerliek / GGZ OB Hubertine van Bree, casemanager, de Zorgboog Inleiding Dhr W

Nadere informatie

MET bespreking Een verlate reactie bij anafylaxie? 19 Februari 2018 Veerle van Coenen, fellow Intensive Care

MET bespreking Een verlate reactie bij anafylaxie? 19 Februari 2018 Veerle van Coenen, fellow Intensive Care MET bespreking Een verlate reactie bij anafylaxie? 19 Februari 2018 Veerle van Coenen, fellow Intensive Care Casus R/ Vrouw 39 jaar D1: SEH: jeuk, stridor S/ Voorgeschiedenis: neuritis optica, cholecystectomie,

Nadere informatie

Intoxicaties Let s have a party! Partydrugs! XTC! 19-11-15!

Intoxicaties Let s have a party! Partydrugs! XTC! 19-11-15! 19-11-15! Intoxicaties Let s have a party! Partydrugs! Diverse middelen Behandelstrategieën! P.M. Benner Internist-Intensivist Kennemer Gasthuis Haarlem! Werkingsmechanisme Serotonine: verhoogd gebruik

Nadere informatie

Casus 6. To benzo or not to benzo. Casus bibliotheek. Beste collega s,

Casus 6. To benzo or not to benzo. Casus bibliotheek. Beste collega s, Beste collega s, Bij deze weer een casus uit de praktijk, dit keer over benzodiazepinen. Het gaat natuurlijk niet zozeer om dat ene goeie antwoord maar ook om nadenken over de materie en onderbouwing van

Nadere informatie

Delier in de palliatieve fase. Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ

Delier in de palliatieve fase. Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie

Nadere informatie

Delier in de palliatieve fase

Delier in de palliatieve fase Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie

Nadere informatie

Generieke module acute psychiatrie. Congres acute ggz 19 juni 2018

Generieke module acute psychiatrie. Congres acute ggz 19 juni 2018 Generieke module acute psychiatrie Congres acute ggz 19 juni 2018 Inhoud Achtergrond en context Projectorganisatie Perspectief patiënten en naasten Belangrijkste afspraken in generieke module acute psychiatrie

Nadere informatie

Workshop Delirium Symposium Palliatieve Zorg, richtlijnen voor de praktijk Utrecht, 12-01-2006

Workshop Delirium Symposium Palliatieve Zorg, richtlijnen voor de praktijk Utrecht, 12-01-2006 Workshop Delirium Symposium Palliatieve Zorg, richtlijnen voor de praktijk Utrecht, 12-01-2006 Ine Klijn, psychiater, Zorglijn Acute en Consultatieve Psychiatrie Divisie Hersenen, UMCU Rob Krol, adviseur

Nadere informatie

Universitair Medisch Centrum Groningen

Universitair Medisch Centrum Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen Beter af met minder Reduction of Inappropriate psychotropic Drug use in nursing home residents with dementia Claudia Groot Kormelinck Prof.dr. Sytse Zuidema Probleemgedrag

Nadere informatie

1300 jaar 2007 2008 2009 2010 2011 2012

1300 jaar 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Opvang van suicidale patienten op SEH Dr. R.F.P. de Winter, psychiater afdelingshoofd-zorg Bureau 24-uurszorg Den Haag Drs R.C. van Nieuwenhuizen, chirurg,, medisch manager SEH Sint Lucas Andreas Ziekenhuis,

Nadere informatie

GHB-afhankelijkheid en -onthoudingssyndroom

GHB-afhankelijkheid en -onthoudingssyndroom Stand van zaken GHB-afhankelijkheid en -onthoudingssyndroom Diagnostiek en behandeling Martijn S. van Noorden, Rama Kamal, Cor A.J. de Jong, A.C.M. (Ton) Vergouwen en Frans G. Zitman KLINISCHE PRAKTIJK

Nadere informatie

Aandacht voor alcohol

Aandacht voor alcohol Aandacht voor alcohol Paaz/Tepsi T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André

Nadere informatie

Afkappunten sedatieprotocol*

Afkappunten sedatieprotocol* Patiënt: Onrustig? Oncomfortabel? Pijn? VAS COMFORT gedragscore VAS < 4 VAS 4 "Geen distress" Afkappunten sedatieprotocol* 6 10 23 30 "Enstige distress" COMFORT gedragschaal "Grijs gebied" (11-22) Beslist

Nadere informatie

Doel Dit protocol heeft als doel een eenduidige werkwijze te beschrijven voor toepassen van sedatie, anxiolyse en analgesie door middel van Dexdor

Doel Dit protocol heeft als doel een eenduidige werkwijze te beschrijven voor toepassen van sedatie, anxiolyse en analgesie door middel van Dexdor Pagina 1 van 5 Auteur Dr. Birsak Intensivist Beoordelaar B. Dellen Intensivist Beoordelaar S. Blind Apotheker Beoordelaar Protocollencommissie IC/CCU IC/CCU verpleegkundigen Autorisator A. Borst Bedrijfsleider

Nadere informatie

Casus 14 : Quinckslag. Casus bibliotheek

Casus 14 : Quinckslag. Casus bibliotheek Je bent als huisarts voor een geplande visite in een zorginstelling aanwezig. Plotseling word je door een verpleegkundige naar een andere patiënt geroepen die acuut onwel is geworden. Het betreft een 40-jarige,

Nadere informatie

Probleemgedrag bij ouderen

Probleemgedrag bij ouderen Probleemgedrag bij ouderen https://www.youtube.com/watch?v=8sbtxdpcndg https://www.youtube.com/watch?v=5tu-1faasp8&t Definitie probleemgedrag Alle gedrag van de patiënt dat door deze patiënt en/of zijn

Nadere informatie

Detoxificatie van patiënten met ghb-afhankelijkheid

Detoxificatie van patiënten met ghb-afhankelijkheid korte bijdrage Detoxificatie van patiënten met ghb-afhankelijkheid g.h. de weert-van oene, a.f.a. schellekens, b.a.g. dijkstra, r. kamal, c.a.j. de jong achtergrond Recent is een nieuwe detoxificatiemethode

Nadere informatie

Delier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM

Delier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM Delier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM 1. Definitie en voorkomen 2. Pathofysiologie 3. Oorzaken 4. Diagnose 5. Behandeling Definitie en voorkomen: 1.

Nadere informatie

Aandacht voor alcohol

Aandacht voor alcohol Aandacht voor alcohol T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

PALLIATIEVE SEDATIE

PALLIATIEVE SEDATIE Ik heb er geen bezwaar tegen dat de mensen tijdens de voordracht naar hun horloge kijken, maar ik aanvaard niet dat ze met hun horloge beginnen te schudden om er zeker van te zijn dat het ding nog werkt.

Nadere informatie

Acute ingrijpmedicatie. Dr. Maarten Bak, psychiater Benjamin Richartz, afdelingshoofd Mondriaan / Universiteit Maastricht

Acute ingrijpmedicatie. Dr. Maarten Bak, psychiater Benjamin Richartz, afdelingshoofd Mondriaan / Universiteit Maastricht Acute ingrijpmedicatie Dr. Maarten Bak, psychiater Benjamin Richartz, afdelingshoofd Mondriaan / Universiteit Maastricht Disclosure Maarten Bak Speaker fees received from: Astra Zeneca, Lundbeck Positions

Nadere informatie

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen

Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Richtlijn Forensische Geneeskunde Behandeling opiaatverslaafden in politiecellen Inhoudsopgave 1. Onderwerp 2 2. Doelstelling 2 3. Toepassingsgebied 2 4. Uitgangspunt 2 5. Toestemming 3 6. Werkwijze 3

Nadere informatie

DDu Ketencasus. Jan Krul MSc adviseur en onderzoeker. Presentatie. Mass Gathering Medicine Substance-related Emergencies

DDu Ketencasus. Jan Krul MSc adviseur en onderzoeker. Presentatie. Mass Gathering Medicine Substance-related Emergencies Presentatie DDu Ketencasus Drank en Drugsincidenten in het uitgaanscircuit Reg. Ketencasusbespreking Jan Krul MSc adviseur en onderzoeker gezondheidswetenschapper (spoed)verpleegkundige Mass Gathering

Nadere informatie

Korsakov centrum Slingedael

Korsakov centrum Slingedael Korsakov centrum Slingedael Jan W. Wijnia specialist ouderengeneeskunde Rotterdam Geen belangenconflict, geen contact met bedrijven Vroege herkenning WKS Medisch Contact Cover fotografie Jan Lankeveld

Nadere informatie

Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017

Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcidepoging? Peter Beks - Zorg voor Suïcidepogers

Nadere informatie

Richtlijn. Verwarde personen Inclusief GHB-onthoudingsdelier en Excited Delirium Syndroom (EDS)

Richtlijn. Verwarde personen Inclusief GHB-onthoudingsdelier en Excited Delirium Syndroom (EDS) Richtlijn Verwarde personen Inclusief GHB-onthoudingsdelier en Excited Delirium Syndroom (EDS) Colofon GGD Amsterdam, mei 2016 Afdeling Epidemiologie & Gezondheidsbevordering (E&G) Nieuwe Achtergracht

Nadere informatie

Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care

Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care Dr. Nicole Hunfeld ziekenhuisapotheker Intensive Care Volwassenen De keerzijde? 1250 doden per jaar door geneesmiddelen voorgeschreven

Nadere informatie

Stephan van den Brand Kaderarts palliatieve zorg

Stephan van den Brand Kaderarts palliatieve zorg Stephan van den Brand Kaderarts palliatieve zorg Palliatieve sedatie -Inleiding -Wat is palliatieve sedatie? -Wat is het niet? -Indicatiestelling -Procedure -Valkuilen -Complicaties Palliatieve sedatie

Nadere informatie

Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee?

Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee? Diabetes Mellitus rondom een operatie: wat moeten we ermee? Maarten Visscher Resident in Anaesthesiology PhD Candidate Casus Patient, mw. D, 63 jr, lapchol VG: 1x HNP OK 1990 MI 1996 DM Med: PCM, gliclazide,

Nadere informatie

Palliatieve Sedatie in 1 e en 2 e lijn. Nils Nieboer, huisarts

Palliatieve Sedatie in 1 e en 2 e lijn. Nils Nieboer, huisarts Palliatieve Sedatie in 1 e en 2 e lijn Donderdag 27 september 2018 J. de Boer, internist-oncoloog Nils Nieboer, huisarts Disclosure Sheet Terminologie: palliatieve sedatie en euthanasie Inleiding Palliatieve

Nadere informatie

Sedatiekaart Noord-Holland Noord

Sedatiekaart Noord-Holland Noord Sedatiekaart Noord-Holland Noord Aandachtspunten en afspraken bij het toepassen van palliatieve sedatie en medicatie bij palliatieve sedatie Consultteam palliatieve zorg 0900-202 17 45 (24 uur per dag

Nadere informatie

De 3D,s POH 02-04-2014

De 3D,s POH 02-04-2014 De 3D,s POH 02-04-2014 Doelstelling Onderscheid delier, dementie en depressie Vroegtijdig herkennen/signaleren van een delier. Behandeling delier Delier Dementie Depressie Casus Een 70-jarige vrouw wordt

Nadere informatie

Medicatie op indicatie

Medicatie op indicatie Medicatie op indicatie Een onderzoek naar het gebruik van medicatie door patiënten die met een in bewaringstelling via de acute dienst worden opgenomen in regio Amsterdam, Apeldoorn en Rotterdam Jolanda

Nadere informatie