Leskist THEMA-handleiding Alles voor een pannenkoek Groep 1 en 2
|
|
- Juliaan Brouwer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Alles voor een pannenkoek Groep 1 en 2
2 Dit is een NME product van BuitenWijs. BuitenWijs is een samenwerkingverband, waarbij de gemeenten Houten, Lopik, Nieuwegein en IJsselstein samen sterk in NME zijn. BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving. BuitenWijs Houten NME Houten Postbus DA Houten BuitenWijs IJsselstein Gemeente IJsselstein Postbus AA IJsselstein BuitenWijs Lopik Gemeente Lopik 3411 CH Lopik BuitenWijs Nieuwegein Gemeente Nieuwegein Postbus AA Nieuwegein buitenwijs@nieuwegein.nl Colofon Copyrights BuitenWijs Jaar van uitgave 2011 Eindredactie Erna Bod, Tjeerd Mijnster, Nicky Mertens Illustratie Eric Carle Grafische vormgeving Maaike de Laat Met dank aan Eduniek / CED-groep BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 2
3 Inhoudsopgave In het kort 4 Overzicht van de lessen 5 Beschrijving van de lessen 6 Bijlagen 13 BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 3
4 1 In het kort Inleiding Tijdens dit thema leren de leerlingen wat er nodig is voor het bakken van pannenkoeken. Ze maken kennis met enkele planten en dieren die voor ons voedsel zorgen. Doelgroep Groep 1 en 2 Leerdoelen De leerlingen leren welke ingrediënten een pannenkoek heeft en waar deze ingrediënten vandaan komen. Aan het einde van het thema kunnen de leerlingen:» minimaal 3 ingrediënten noemen die nodig zijn om pannenkoeken te bakken.» weten dat graankorrels gemalen moeten worden om er meel van te maken.» weten dat eieren door kippen gelegd worden.» weten dat melk van de koe komt.» de herkomst van minimaal 3 ingrediënten in hun eigen woorden beschrijven. Aansluiting kerndoelen 41 De leerlingen leren over de bouw van planten en dieren en over hun vorm en functie van hun onderdelen. 44 De leerlingen leren bij producten relaties te leggen tussen werking, vorm en materiaalgebruik. Structuur Het thema is opgezet volgens een vaste structuur 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met lesdoelen 4. Onderzoeken en verwerken volgens doe denk doe model 5. Afsluiten/ evalueren Mogelijke excursies» Pannenkoekenrestaurant» (Kinder)boerderij» Graanmolen in werking BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 4
5 2 Overzicht van de lessen WEEK 0 Voorbereiding voor de leerkracht WEEK 1 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met doelen WEEK 2 4. Activiteiten 4.1 Ontdekdag Graan 4.2 Ontdekdag Ei WEEK Ontdekdag melk 5. Afsluiting en reflectie: Wat heb ik geleerd? BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 5
6 3 Beschrijving van de lessen 1. Introductie (30 min.) Doel: Kinderen enthousiast maken voor het thema. Er zijn verschillende startactiviteiten te bedenken. Je kunt hier onder een of meerdere activiteiten uitkiezen om mee te starten. Optie 1: Op de eerste dag neem je een kip mee de klas in. Als het kan een echte, als dat niet mogelijk is, een handpop of knuffelkip. In de kring stel je de kip voor. De kip zit op een beetje stro en als de kip besproken is, laat je het ei zien. Optie 2: Je neemt de kinderen mee op excursie naar een kinderboerderij. Optie 3: Richt een hoek in de klas in als pannenkoekenrestaurant. Met details als keukenapparatuur/ maar ook menukaarten, placemats en opschrijfboekjes en een kassa voor het afrekenen. Laat kinderen nog even alleen maar vrij spelen. Optie 4: Je bekijkt de Koekeloere aflevering over pannenkoeken bakken. (Koekeloere-Afl.: De koek is op. Thema: Rekenen/geld. Moffel en Piertje gaan pannenkoeken eten in een echt restaurant, want ze hebben veel geld in hun spaarpot. Bij het restaurant blijkt dat de pannenkoeken wel heel duur zijn en ze gaan teleurgesteld naar huis. Maar dan hebben ze een goed idee.) 2. Voorkennis ophalen (30 min.) Doel: het doel van de voorkennis activeren is dat kinderen betrokken raken bij het onderwerp en voor de leerkracht is het doel dat de aanwezige voorkennis van de kinderen gepeild kan worden. Bij optie 1 en 2 moet je de relatie leggen tussen enkele dieren op de kinderboerderij (kip en koe) en het thema pannenkoeken. Bij optie 3 kun je sneller de aandacht laten uitgaan naar het thema pannenkoeken. Maak met de kinderen een mindmap. Omdat kleuters nog niet kunnen schrijven schrijf je zelf de woorden erbij en vraag je kinderen op kleine kaartjes tekeningen te maken bij het woord. In het midden staat het woord pannenkoek. Hoofdtakken van de mindmap kunnen zijn; beleg, restaurant en natuurlijk ingrediënten. Je vraagt aan de kinderen of ze weten hoe pannenkoeken gemaakt worden. Wellicht dat sommige kinderen wel eens thuis hebben geholpen. Vraag ze naar hun recept en beschrijf de ingrediënten. 3. Vooruitblik met doelen (20 min.) Doel: De vooruitblik geeft kinderen overzicht over wat ze gaan leren. Het richt hen op wat belangrijk is om te onthouden en laat hen zien dat de opdrachten die ze gaan maken, de proeven die ze gaan doen, de onderzoeken allemaal gericht zijn op het bereiken van de leerdoelen. Kinderen worden zich bewust van wat ze gaan leren en hoe ze dat gaan doen. Ze zullen hierdoor de informatie beter verwerken en beter in staat zijn verbanden leggen. Vertel de kinderen dat ze de komende weken aan de slag gaan met pannenkoeken en wat ze over pannenkoeken en de ingrediënten gaan leren (zie blz. 2). Laat het blad met de leerdoelen zien en bespreek ze allemaal, zodat de kinderen goed weten wat ze gaan leren. Uiteraard vertel je ze ook dat ze lekker pannenkoeken gaan bakken en opeten. BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 6
7 4. Activiteiten Onderzoeken en verwerken De onderzoeksfase is erop gericht dat de leerlingen de herkomst van de verschillende ingrediënten van een pannenkoek leren; het meel, het ei en de melk. Je kunt de volgorde van onderwerpen zelf indelen naar eigen keuze. Er is bij ieder onderdeel/ingrediënt een onderzoek/ontdekfase en een verwerkingsfase met activiteiten. Aan het einde van het project gaan de kinderen aan de slag met het bakken van de pannenkoeken. Dat kan door een kookatelier in te richten in de gang of in de klas. Je kunt ook met gourmetstellen werken waarbij veel kinderen tegelijkertijd bezig zijn of in kleine groepjes met een grotere koekenpan. 4.1 Ontdekdag graan Verzamel ter voorbereiding stro (zit niet in de kist!), tarwehalmen, tarwekorrels, en meel, bloem en broodmix. Maak ook de graanmolen gereed. Zorg voor een aantal (kruiden)vijzels. Voor het zeven heb je een zeef nodig. Interessant is het om grove en fijne zeven te gebruiken zodat de leerlingen het verschil zien. Voor ieder groepje een loep om het meel goed te bekijken. Zwart papier is praktisch zodat de leerlingen het meel goed kunnen onderzoeken. In het kringgesprek start je met het doelenoverzicht (bijlage 1). Heb je wel eens gezien dat mamma pannenkoeken ging bakken? Wat ging er allemaal in? Maak samen een lijstje van wat de kinderen al kennen aan ingrediënten. Instructie over meel: Laat meel zien en bespreek de volgende vragen.» Is het helemaal wit?» Welke kleur zie je nog meer?» Hoe smaakt het meel?» Gemalen meel maak je wit (bloem), door het te zeven. Doe het meel in de zeef:» Welke kleur komt er uit? (Antwoord: kleur wit)» Welke kleur blijft in de zeef? (Antwoord: kleur bruin, dit zijn de zemelen: de velletjes van de graankorrels.) Meel wordt gemaakt van graan. Waar staat graan? (Gebruik de plaat van een graanakker). Geef aan alle leerlingen wat tarwekorrels en laat ze het voelen, zien, ruiken en proeven. Leg uit dat deze zaadjes uitgroeien tot planten. (plant een paar tarwekorrels in een glazen pot met aarde (met een tissue en prop papier tegen de glazen rand drukken, zodat de kinderen de groei kunnen zien) Door de kinderen een tarwekorrel door te laten bijten ontdekken ze dat de korrel van binnen wit is. Dat witte kan meel worden. Instructie over Wat doet de boer? Een boer die gaat oogsten gaat natuurlijk niet alle graankorrels pellen, maar die maakt gebruik van een dorsmachine. Via YouTube kun je een filmpje laten zien hoe dat eruit ziet (zoekwoord: graan dorsen). Dan gaan de kinderen aan hun tafel. Daar ligt een hoopje stro en een aantal tarwehalmen. Ze mogen de tarwehalm uit elkaar peuteren kunnen ze alle graankorrels eruit halen? 4.3 Graanmolen De tarwekorrels moeten meel worden, want van meel kunnen we een beslag maken om pannenkoeken van te bakken. Stel de vraag: Wie weet hoe we dat kunnen doen? BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 7
8 Meel maak je door de tarwekorrels kapot te maken; te malen. In de kring kan de graanmolen bekeken worden. Zet de graanmolen vast aan een tafel. Zet er een schaaltje onder en de leerlingen kunnen tarwekorrels tot meel malen. Keuzeweekwerkje 1: Kinderen mogen met de graanmolen. Om beurten mogen de kinderen met de graanmolen. Bij de werkverdeling kun je daarvoor kiezen Je vertelt de kinderen dat dit ook in speciale grote graanmolens gebeurde (plaatje van een graanmolen). Keuzeweekwerkje 2:Om te ervaren dat je het graan zowel grof als fijn kunt malen, krijgen de kinderen per groepje een handvijzel, waarmee ze zelf kunnen malen, maar ook verschillende soorten bloem, volkorenmeel en broodmix met granen. Verwerking graan Zie verwerkingsblad 1-graan (bijlage 3). Knip de plaatjes uit en leg ze in de goede volgorde en plak ze vast en stempel de woorden na. 4.2 Ontdekdag Ei Voorbereiding Start kringgesprek: wat zit er nog meer in pannenkoekenbeslag? Ei. Waar komen eieren vandaan? (Her)introduceer de kip. In de kist is ook een handpop aanwezig om het kringgesprek te leiden. Steeds wordt in het kringgesprek een onderdeel benoemd, dat vervolgens in kleinere groepen worden uitgewerkt. Je kunt ervoor kiezen om alle onderdelen op één dag te behandelen of het te spreiden over meerdere dagen. Handpop Kip uit de leskist stelt vragen aan de leerlingen. Kippenvoer Handpop Kip vraagt: Wie van jullie weet wat ik eet? (kippenvoer, zaden, graan, maïs) Handpop Kip laat zien en vertelt hoe ze eet. Kip heeft geen tanden en dus ook geen tandenborstel. Ze kauwt niet op haar eten. Ze slikt het kippenvoer zo door! Ze maalt haar voer fijn in haar maag met een heel sterke maagspier. Heel soms eet ze ook wel eens kiezelsteentjes, dat helpt om het voer te malen. Dat is wel heel anders dan bij ons mensen. Activiteit Geef elk groepje leerlingen wat kippenvoer met de opdracht om het te sorteren. Wat zit er in?» Maïs» Tarwekorrels» Geperste graankorrels Ei leggen Handpop Kip vraagt:» Wat doe ik als ik een ei leg? Kip maakt eerst veel herrie (tok, tok, tok), zodat iedereen hoort dat ze een ei gaat leggen. Dan maakt ze in het stro van het kippenhok een plekje om het ei te leggen. Dat doet ze door met haar achterwerk heen en weer te draaien in het stro. Tot slot legt Kip een ei. Activiteit Naspeelactiviteit tijdens drama/bewegingsles. BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 8
9 De leerlingen verdelen zich over het speellokaal en spelen en bewegen zich alsof ze kippen zijn. Naspelen; een ei leggen, op stok gaan, lopen als kip, kippengeluiden maken Van kip & ei tot supermarkt Handpop Kip vraagt: Het ei is gelegd, maar wat gebeurt er dan? Hoe komt mijn ei bij jullie in de keuken? De boer raapt het ei van Kip op en die van de andere kippen. De eieren gaan in een vrachtwagen naar de fabriek. Daar worden ze in kleine of grote eierdozen gestopt. Die gaan in een vrachtwagen naar de supermarkt. Daar kunnen wij ze kopen als we pannenkoeken willen gaan bakken. Activiteit 1. Hoeveel eieren? Speel een spelletje eieren tellen met de leerlingen. Neem een eierdoos waar 6 eieren in kunnen (in de kist aanwezig) en doe er 2 eieren in. Handpop Kip opent de doos heel kort en vraagt de leerlingen: Hoeveel eieren hebben jullie gezien? Herhaal dit een aantal keer met steeds een verschillend aantal eieren. Het ei van binnen Handpop Kip vraagt: Als je pannenkoeken gaat maken, heb je het binnenste van een ei nodig. Wie weet hoe dat eruit ziet? Handpop Kip zegt dat de leerlingen haar ei mogen gebruiken voor de pannenkoeken. De leerkracht mag het ei open breken. Neem een ei en een stenen schaaltje. Breek het ei open door het op de rand van het schaaltje te tikken. Handpop Kip vertelt over wat de leerlingen zien. Het gele heet eigeel of dooier en het witte is het eiwit. Activiteit Geef de leerlingen per tweetal een ei. Laat ze het ei van buiten eerst goed bekijken en met elkaar bespreken). Geef per tafelgroep verschillende kleuren eieren. (maiskippenei etc.) Daarna mogen de kinderen het op een bordje openbreken en bekijken met een vorkje. Aansluitend worden de eieren in de keuken gebakken tot een omelet dat verdeeld wordt onder de kinderen die willen. De kinderen maken een tekening van hoe het ei er van buiten uitzag en van binnen. (eventueel stempelen ze er woorden bij- schaal- eierdooier, eiwit) Tip: bij de kip op bezoek Kippen zijn te zien op de kinderboerderij en bij een kippenboer. Het is leuk om een excursie te organiseren waarbij de leerlingen op bezoek gaan bij de kip. Misschien heeft een leerling uit de klas thuis kippen. In dat geval kunt u een bezoek organiseren aan het kippenhok. Of u kunt de ouders van deze leerling vragen foto s te maken van de kippen, hun hok en de eieren. De foto s kunt u dan met de leerlingen bekijken. Algemene verwerkingsactiviteiten Consolideren van de begrippen 1. Er zijn steeds twee kaarten met twee begrippen die uitgebeeld zijn in foto s die met elkaar te maken hebben. (bijvoorbeeld ei, eidooier, kippenvoer en een kip die eet) de kaarten worden verdeeld en de kinderen moeten de partner vinden. BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 9
10 2. Levend memorie. Twee leerlingen vertrekken uit de klas. Een tweetal kinderen krijgt een begrip en een uitleg van dat begrip (begrip met foto voor de eerstejaars, de uitleg voor de tweedejaars). Alle kinderen verdelen zich in de klas. Dan komende de twee leerlingen weer de klas in. Om de beurt mogen ze kinderen noemen die ofwel een begrip ofwel de uitleg geven. De twee leerlingen moeten de juiste leerlingen bij elkaar vinden. 4.3 Ontdekdag Melk Voorbereiding: neem minimaal 3 soorten melk mee (bijvoorbeeld magere, halfvolle en volle melk), maar ook karnemelk en melk met fruit etc. Neem ook een aantal verschillende pakken melk mee. Terugblik op de andere ingrediënten en op de algemene lesdoelen. Welk ingrediënt is nu nog niet geweest van de drie die in een pannenkoek gaan? Melk. Waar komt melk vandaan? Van de koe. Kringgesprek over wie wanneer melk drinkt. Melk is heel gezond. Laat alle kinderen een beetje melk proeven. Laat ze ook verschillende soorten melk proeven. In de supermarkt kun je ook melk met fruit kopen. Komt dat ook zo uit de koe? Hoezo maakt een koe eigenlijk melk? De koe levert melk natuurlijk voor haar kalf. Je zou een filmpje kunnen laten zien over een kalf dat drinkt bij een koe. ( zoekwoord: calf drinks milk). Je kunt er hier voor kiezen de begrippen uier en spenen verder toe te lichten.» Wie is er wel eens op een boerderij geweest met koeien? Wat heb je daar gezien?» Wie weet hoe een boer in onze tijd (nu) zijn koeien melkt?» Wie weet wat er nog meer van melk wordt gemaakt? Activiteit Pantomime Bespreek met de leerlingen de weg die melk aflegt van de boerderij tot aan de leerling thuis. Laat hierbij het melkpak dat u kocht, aan de leerlingen zien. Vertel dat ze dit in pantomime gaan naspelen. Van boer tot supermarkt De scènes en rollen zijn als volgt: 1. De boer melkt zijn koeien. 2. De vrachtwagenchauffeur brengt de melk naar de melkfabriek. 3. De medewerker van de melkfabriek bedient de knoppen van de machine die de melk in kartonnen pakken doet. 4. Een andere vrachtwagenchauffeur brengt de melkpakken naar de supermarkt. 5. De supermarktmedewerker zet de pakken met melk op de goede plek in de supermarkt (koeling). 6. Een kind koopt een pak melk in de supermarkt en rekent af bij de caissière. Hij/zij vergeet niet ook eieren en bloem te kopen voor het pannenkoekenbeslag! Laat de kinderen (in tweetallen) een kijkdoos maken (zie de pdf met de lessuggestie van zuivelonline.nl) Zoek de juiste melkpakken bij elkaar (zie werkblad mix en zoek-melkpakken) De kinderen krijgen allemaal een kaartje met ofwel een symbool ofwel een getal. De kinderen lopen rond en moeten de juiste set kaarten bij elkaar vinden. BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 10
11 Pannenkoeken bakken Doel en inhoud In deze fase wordt de opgedane kennis kort herhaald, zodat de leerlingen het onthouden. De leerlingen gaan beslag maken en pannenkoeken bakken. Voorbereidingen Leg alle ingrediënten voor het bakken van een pannenkoek op een tafel. Leg al het benodigde keukengereedschap klaar op de tafel met de ingrediënten. Koop aardbeienjam, stroop en suiker voor op de pannenkoeken. Regel extra begeleiding (1 of meerdere hulpouders) voor het bakken van de pannenkoeken met de leerlingen. Print het stappenplan uit en hang het duidelijk zichtbaar op. Klassikaal: begrijpend luisteren Start met het lezen van het prentenboek. Begin met klassengesprek. Wie herkent er dingen uit die de afgelopen dagen zijn geleerd? Wie heeft gehoord hoe je pannenkoekenbeslag maakt? Lees de bladzijde eventueel nog een keer voor. Hierin staat beschreven hoe Hannes en zijn moeder het beslag maken. Herhaling Wijs om beurten de ingrediënten aan. Laat de leerlingen in hun eigen woorden vertellen wat de herkomst is van het ingrediënt en wat er moet gebeuren om het te verkrijgen. Ze mogen elkaar aanvullen. Pak het stappenplan erbij en betrek kinderen bij het maken van het beslag. Laat alle kinderen roeren, totdat het beslag klontvrij is. Activiteit: pannenkoeken bakken Optie 1: Bakken in de klas In de leskist zit één kookplaatje met een koekenpan. Als u met alle groepjes leerlingen tegelijk wilt bakken in de klas, dient u zelf meerdere kookplaatjes te regelen. (Pas op dat bij meerdere kookplaatjes in de klas de stoppen van de elektriciteit niet doorslaan!) Zorg ervoor dat elk groepje wordt begeleid door een hulpouder. Optie 2: Groepjes om beurten U kunt er ook voor kiezen elk groepje leerlingen om de beurt pannenkoeken te laten bakken. Hiervoor is maar één extra begeleider of hulpouder nodig. Eventueel kan gebruik worden gemaakt van de keuken van de school. Lekker smullen van de pannenkoeken. Verwerking/verdiepingsactiviteiten (Vergelijk de doelen van blz. 2.) 1. Enquête/Onderzoek in de klas Op basis van de opdracht mijn favoriete pannenkoek kunnen kinderen een enquête houden in de klas en dat verwerken in een schema/diagram. Hoe kun je snel zien welke pannenkoek het populairst is. Hiervoor is een grafiek/diagram makkelijk. Lat de kinderen een mooie grafiek maken die goed is te lezen voor iedereen. (zie bijlage 4) 2. Ordeningswerkjes: BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 11
12 a. welk voedsel komt van graan en welk van een ander product? Knip productplaatjes uit, plak op en lamineer deze tot stevige kaartjes. Graanproducten: brood, pasta, rijst, koekjes, beschuit. Andere producten uit de serie groenten, fruit, b. wat komt van de koe en wat van het varken? Idem aan a. 5. Afsluiting en reflectie: Wat heb ik geleerd? De evaluatie heeft als doel te ervaren of de kinderen de lesdoelen hebben gehaald en om te reflecteren op het proces Tekening maken Elke leerling mag een tekening maken. Op de tafels liggen voor elke leerling een kopie van werkblad Wat heb je nodig voor een pannenkoek? en viltstiften klaar. De bedoeling is dat de leerlingen een tekening maken van alles wat komt kijken bij het bakken van pannenkoeken. Dankzij de tekeningen (of beschrijvingen) krijg je zicht op wat de leerlingen hebben geleerd van deze lessenserie. Hebben de leerlingen alle ingrediënten getekend/beschreven? (graan/tarwe, eieren, melk, boter, aardbeienjam) Na afloop kun je een korte nabespreking houden met de leerlingen.» Wat weet je nu dat je voor deze les nog niet wist?» Wat vond je leuk aan deze les?» Ga je thuis ook een keer pannenkoeken bakken? Je kunt de tekeningen mee naar huis geven. Zo krijgen de ouders een beeld van wat de leerlingen geleerd hebben. BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 12
13 4 Bijlagen BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 13
14 4.1 Bijlage 1: Leerdoelen BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 14
15 4.2 Bijlage 2: Plaatje van een graanakker BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 15
16 4.3 Bijlage 3: Werkblad van korrel tot meel Knip uit en plak in de goede volgorde. * stempel het woord eronder Graan Dorsen Molen Zeef Zaaien Meel BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 16
17 4.4 Bijlage 4: Favoriete pannenkoeken van Ieder kind mag een hokje van zijn voorkeur kleuren.(of geef ieder kind een stickertje om te plakken). Bespreek klassikaal welke smaak de meeste/minste stemmen geeft gekregen. BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 17
18 4.5 Bijlage 5: Het pannenkoekenmannetje In het hocus-pocus-jodocus-bos staat een huis met zeven ramen wie zou daar wonen? zullen we eens stiekem gaan kijken, samen? zachtjes sluipen we als een muis naar het hocus-pocus-jodocus-huis maar ach wat jammer, we kunnen niks zien de gordijnen zitten dicht bij het eerste raam, het tweede, het derde het vierde, het vijfde, het zesde ook... alleen uit het laatste, het zevende raam daar schijnt een beetje licht zachtjes sluipen we als een muis naar het zevende raam van het grote huis we gluren voorzichtig over de rand o kijk, het is de keuken op tafel staat een pak met melk en een fluitketel vol deuken en als je op je tenen staat zo hoog als je maar kan dan zie je op het aanrecht daar een kleine koekenpan wie zit er in dat pannetje? het pannenkoekenmannetje hij wrijft in zijn ogen, hij kijkt om zich heen hij heeft zeker net geslapen heel even zit-ie lodderig en lui nog wat te gapen dan klautert hij gauw uit zijn koekenpan om eieren te halen en melk natuurlijk en boter en meel en rozijnen en stroop en weet ik veel hij gooit het allemaal in een kom hij roert het met zijn vingers om hij veegt zijn handen schoon aan zijn broek en dan bakt hij een prachtige pannenkoek in zijn eigen kleine pannetje hee, pannenkoekenmannetje, bak je er zo nog een stuk of tien en mogen we binnenkomen misschien? BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 18
19 4.6 Bijlage 6: Woordkaarten BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 19
20 Bron: jufjanneke.nl BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 20
21 BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 21
22 4.7 Bijlage 7: Kijkdoos Bron: BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 22
23 4.8 Bijlage 8: Mix en zoek melkpakken Opdracht: Knip de kaartjes uit en geef iedere leerling een kaart. De leerling bekijkt de kaart en zoekt een maatje. Samen bespreken ze hun kaartjes. Hebben ze het passende symbool bij het kaartje, dan mogen ze gaan zitten. Hebben ze geen passend kaartje, zoeken ze een nieuw maatje. BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 23
24 BuitenWijs Alles voor een pannenkoek 24
Leskist THEMAHANDLEIDING Alles voor een pannenkoek Groep 1-2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMAHANDLEIDING Alles voor een pannenkoek Groep 1-2
Nadere informatieAlles voor een Pannenkoek
uder-amstel n-o -U me ith o Die De regio zit vol energie! 0 Aa lsmeer - Amstelve en - Groep 1 t/m 3 Energien traal 204 eu orn Informatieblad + Docentenhandleiding Alles voor een Pannenkoek www.natuurmilieuweb.nl
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Afhaalrestaurant Fitfood Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Afhaalrestaurant Fitfood Groep 5 en
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Een weekend in de provincie Utrecht Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Een weekend in de provincie Utrecht
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Opgeruimd houdt netjes Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Opgeruimd houdt netjes Groep 3 en 4
Nadere informatieLeskist Alles voor een pannenkoek
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist Alles voor een pannenkoek Dit is een NME product van
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Ontelbare kringlopen Groep 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Ontelbare kringlopen Groep 7 en 8 Dit
Nadere informatieBuitenles THEMA-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep 6, 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles THEMA-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep
Nadere informatieBuitenles THEMA-handleiding Ribbeltje is zijn geheugen kwijt Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles THEMA-handleiding Ribbeltje is zijn geheugen kwijt
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Alles voor een pannenkoek Groep 1-2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Alles voor een pannenkoek Groep 1-2
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding De energieke club Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding De energieke club Groep 5 en 6 Dit
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Uit de bol gaan Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Uit de bol gaan Groep
Nadere informatieWijchense Molen. Lesbrief
Wijchense Molen Lesbrief Lesbrief de Wijchense Molen Inleiding In het kader van het bezoek aan Wijchense Molen is deze lessenserie ontwikkeld. Tijdens het project maken de leerlingen kennis met de molen
Nadere informatieDe lessen LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4
LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4 In deze lesbrief staan vier lessen die u kunt gebruiken binnen het thema de boerderij, zuivel, koeien of de lente. De lessen duren ongeveer 35 minuten. Les 1: Het
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Alles voor een pannenkoek Groep 1-2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Alles voor een pannenkoek Groep 1-2
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Anders is leuk! Groep 3 & 4
Leskist PLUS-handleiding Anders is leuk! Groep 3 & 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Zijzoentje Groep 1 en 2
Leskist PLUS-handleiding Zijzoentje Groep 1 en 2 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een NME
Nadere informatieOntwikkelingskansen voor ieder kind! Boodschappen. Kansen in kinderen. Boodschappen. voor ouders. Kansen in kinderen
Ontwikkelingskansen voor ieder kind! voor ouders Voorwoord doen met kinderen in de supermarkt is heel leuk. Je moet alleen geen haast hebben! In het thema staat de supermarkt en alles wat je daar kunt
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Fossielen onderzoeken Groep 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Fossielen onderzoeken Groep 7 en 8
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Op avontuur met je zintuigen Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Op avontuur met je zintuigen Groep
Nadere informatielezen veilig leren Kinderboekenweektip Voorbereiding Les 1 - kookboeken en recepten Benodigde materialen Werkwijze
veilig leren lezen Kinderboekenweektip 2009 Auteur: Josée Warnaar Het thema van de kinderboekenweek is Aan tafel! - Eten en snoepen in kinderboeken. In deze tip bakt u met de kinderen letterkoekjes. Het
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2 Dit is een
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2
Leskist PLUShandleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een
Nadere informatieWaar groeit mijn eten? handleiding
Waar groeit mijn eten? handleiding Uitgave: Amsterdams NME Centrum Waar groeit mijn eten? handleiding Ontwikkeld in opdracht van Vereniging Boerenstadswens Redactie/layout: Hans Wilschut, Marijntje van
Nadere informatieBuitenles PLUS-handleiding Kabouter IJssel Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles PLUS-handleiding Kabouter IJssel Groep 1 en 2 J Dit
Nadere informatieLESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling?
SAMENVATTING In deze les wordt het begrip voedselverspilling geïntroduceerd. De leerlingen maken kennis met een voedselketen en ontdekken welke partijen daarbij betrokken zijn (de schakels in de voedselketen:
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Pieren en pissebedden Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Pieren en pissebedden
Nadere informatieKinderopvang De Palmboom Professionele kinderopvang in je eigen buurt! Programma
Kinderopvang De Palmboom Professionele kinderopvang in je eigen buurt! Programma Week 15 Datum 7 tot en met 11 April 09.15 uur - Kring: Kern 0 1½ fruit eten. Fruit onder een doek verstoppen. Wat ligt er
Nadere informatieBoer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4
Boer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4 Handleiding leerkracht H Inleiding Vooraf: Op school hebben de leerlingen al nagedacht over hoe het zou zijn op de kinderboerderij. Wat zou een boer allemaal moeten
Nadere informatieEen gezonde lunch. Een gezonde lunch. Ontbijt en energie
Een gezonde lunch Een gezonde lunch Ga met folders van het Voorlichtingsbureau voor de Voeding een gezonde lunch voor jezelf maken. Zoek daarvoor eerst uit wat er precies in een gezonde lunch moet zitten.
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Opgeruimd houdt het netjes Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Opgeruimd houdt het netjes Groep 3 en
Nadere informatieSpelenderwijs rijmen. Linda Willemsen. www.klasvanjuflinda.nl. www.klasvanjuflinda.nl
Spelenderwijs rijmen Linda Willemsen www.klasvanjuflinda.nl www.klasvanjuflinda.nl Spelenderwijs rijmen Spelenderwijs rijmen Tekst & vormgeving: Linda Willemsen 2014 www.klasvanjuflinda.nl Linda Willemsen
Nadere informatieSpeel-ontdekboek bij De Molenmuis
Speel-ontdekboek bij De Molenmuis Inhoud 1. En toen en toen... 2. Achter elkaar aanjgen 3. Kat begint met een K... 4. Wat zegt de molen? 5. Pas op gevaar! 6. En toen stak de muis zijn tong uit... 7. Mmm
Nadere informatieTim zoekt de koe Zuivelopdrachten bij het voorleesboek Tim zoekt de koe
Tim zoekt de koe Zuivelopdrachten bij het voorleesboek Tim zoekt de koe www.zuivelonline.nl www.zuivelonline.nl/kids Inleiding Zuivel is volop aanwezig in het dagelijks leven van kinderen. Dagelijks eten
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieVerwonderen STICHTING KIND EN VOEDING. Groep 4, 5 en 6
Verwonderen Groep 4, 5 en 6 Leerdoel De kinderen: - verwonderen zich over voedsel. - gebruiken hun zintuigen (ogen, neus, mond) om voedsel bewust te bekijken, te proeven en te ruiken. - ontdekken wat de
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Spriet de slak Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Spriet de slak Groep
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding De wereld op je bord Groep 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding De wereld op je bord Groep 7 en 8 Dit
Nadere informatieAuditieve oefeningen bij het thema:
Auditieve oefeningen bij het thema: Boek van de week: 1; Kom uit het ei, kleintje 2; Dottie s eieren 3; Dottie s kuikens 4; Mijn kuiken Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat
Nadere informatieBuitenles PLUS-handleiding Koning Poes Groep 1en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles PLUS-handleiding Koning Poes Groep 1en 2. Dit is een
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding De oppassers van de koolwitjes Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding De oppassers van de
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Dorstlessen Groep 5 en 6
Leskist PLUS-handleiding Dorstlessen Groep 5 en 6 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een
Nadere informatieVerwonderen STICHTING KIND EN VOEDING. Groep 7 en 8
Verwonderen Groep 7 en 8 Leerdoel De kinderen: - Verwonderen zich over voedsel. - Denken na over smaak. - Ze leren de hoofdsmaken en zintuigen (opnieuw) kennen en ervaren. - Ontdekken wat de rol is van
Nadere informatieleskist PLUS-handleiding Topvogels Groep 7 en 8
leskist PLUS-handleiding Topvogels Groep 7 en 8 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een NME
Nadere informatieWilgenhof. Lesaanbod
Lesaanbod 2016-2017 Wilgenhof Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën
Nadere informatieSamen appelflensjes bakken
Samen appelflensjes bakken Leeftijdsgroep Kerndoel 8-12 jaar Deze les levert een bijdrage aan de kerndoelen: 1 De leerlingen leren hoeveelheidbegrippen gebruiken en herkennen 2 De leerlingen leren rekenhandelingen
Nadere informatieDe bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij.
RONDNEUZEN De paarse kist met daarin 8 speurneuzen, 4 lege potjes en 1 blinddoek. De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij. De neuzen worden opgedaan (het
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Titel Koos Konijn Groep 3 en 4
Leskist PLUS-handleiding Titel Koos Konijn Groep 3 en 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is
Nadere informatieDe kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan gebeuren vooraan in de klas. Iedereen moet dat goed kunnen zien.
Foto s uitbeelden 1 Doel: de leerlingen kunnen een eenvoudige handeling uitbeelden in houding en mimiek Benodigdheden: een fototoestel De kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan
Nadere informatieHandleiding docent Waar komt ons eten vandaan?
Waar komt ons eten vandaan? Inleiding Via de lessen van Boerderijeducatie Gooi en Vechtstreek worden leerlingen uitgenodigd kennis te maken met een boerderij in de Gooi en Vechtstreek. Er zijn totaal 15
Nadere informatieDe Drakendokter: Gideon
De Drakendokter: Gideon Om hulp vragen Vervolgverhalen Groep 5 en 6 (SO en SBO) Overzicht De opdrachten zijn het leukst om te doen, als het hele boek in de klas is voorgelezen. Dit kan door elke dag in
Nadere informatieKerstkoekjes bakken. Voor elke leerling een exemplaar van de Kopieerbladen Kerstkoekjes bakken 1, 2 en 3.
Kerstkoekjes bakken Leeftijdsgroep Kerndoel 8-12 jaar Deze les levert een bijdrage aan kerndoel: 3 De leerlingen leren vaste tijdstippen op analoge en/of digitale klokken aflezen en leren daarmee een dagindeling
Nadere informatieProeven doe je met je tong. Op je tong zitten allemaal smaakpapillen. Je herkent daardoor dat banaan zoet smaakt en citroen zuur.
Over de Tong Op heel veel scholen ga ik smaakproeven doen. Ook op jullie school! En jullie kunnen me daarbij helpen door aan mijn experimenten mee te doen. Als goede proefpersonen willen jullie je natuurlijk
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Drijven en zinken met Jip & Janneke Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Drijven en zinken met Jip & Janneke
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Moeilijke kindervragen
DOELSTELLINGEN De ouders hebben ervaren dat hun kind niet het enige is dat moeilijke vragen stelt en dat zij elkaar kunnen ondersteunen in de omgang hiermee. De ouders kunnen met hun kind in gesprek gaan
Nadere informatieLesideeën groep 1 en 2
2 Doelstellingen Na het project kunnen de kinderen vertellen hoe een tandarts en een tandheelkundige praktijk eruitzien. Ook kunnen de kinderen vertellen hoe, wanneer en hoe vaak ze tandenpoetsen. Werkwijze
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Op avontuur met je zintuigen Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Op avontuur met je zintuigen Groep 3
Nadere informatieVERTELCYCLUS WEEK 8: BAKKER VERSIE 1 (5-12- 2014)
VERTELCYCLUS WEEK 8: BAKKER VERSIE 1 (5-12- 2014) 1 BOEKEN:! WERELDWOORDEN: Titel: Een taart voor kleine Beer Auteur: Max Velthuijs Jaartal: 2011 Uitgeverij: De Vier Windstreken Bloem: een wit poeder dat
Nadere informatieLESBRIEF LES 2 DE THT-LES SAMENVATTING LES 2 BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN WERKVORMEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD VOORBEREIDING
SAMENVATTING In deze les wordt het onderwerp uitgediept en komen de leerlingen meer te weten over de verschillende redenen van verspilling. Eén reden van wordt uitgediept, namelijk de manier waarop de
Nadere informatieCircuitles. Thema: de biologische melkveehouderij Doelgroep: middenbouw Lesduur: maximaal een dagdeel Voorbereidingstijd: 1/2 uur
ZO ZIT DAT! Handleiding voor de docent Het uitgangspunt van de biologische land- en tuinbouw is de zorg voor de gezondheid en het welzijn van dieren en de zorg voor de gewassen, de bodem en de leefomgeving.
Nadere informatieBruine bananen. Doelstellingen
Bruine bananen Voedselverspilling, eerste graad Doelstellingen Kinderen vertellen in eigen woorden wat voedsel verspillen is. Kinderen worden zich ervan bewust dat voedselproductie veel energie en geld
Nadere informatieBontje, de poes van de molen groep 3/4
Verhalend ontwerp over Olie- en Korenmolen Woldzigt in Roderwolde Bontje, de poes van de molen groep 3/4 Episode 1: Bontje, de poes van de molen Bontje is een lieve poes. Ze woont in een molen en is van
Nadere informatieDe Molenmuis groep 1 en 2. Speel -ontdekboek
De Molenmuis groep 1 en 2 Speel -ontdekboek Voor de ouders Uw kleuters doen op school mee aan het project De Molenmuis. Dit is een onderdeel de doorgaande leerlijn Erfgoed Educatie. De kleuters leren over
Nadere informatieLes onderzoekend leren Het cupcake-experiment
Les onderzoekend leren Het cupcake-experiment Handleiding voor de leerkracht Link naar de digibordles en de werkbladen: c3.nl/ontdekchemie/lessen/cupcake-experiment/ Tijdens deze les ontdekken de kinderen
Nadere informatieLesbrief Uitvinders. Inleiding
Lesbrief Uitvinders Inleiding Ruben laat Sara zien dat hij een satéprikker door een ballon kan prikken zonder dat de ballon knapt! Ook kan hij een regenboog maken met een glas water. Sara vindt het erg
Nadere informatieSportdag vrijdag 8 mei 2009 Groep 1 en 2. Naam:
Sportdag vrijdag 8 mei 2009 Groep 1 en 2 Naam: 2 Spelletjes Koetje Prik Voor je staat een koe. Deze koe heeft alleen geen staart. Wil jij nu met een blinddoek voor proberen om de staart op de goede plek
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieDe meeste jonge kinderen zijn dol op dieren en willen heel graag een eigen huisdier
Marlies Huijzer verzorging wat wil jouw dier? De meeste jonge kinderen zijn dol op dieren en willen heel graag een eigen huisdier om te vertroetelen. Ze denken niet zo na over wat een dier zelf leuk vindt
Nadere informatieWaar groeit mijn eten? handleiding opwarmles
Waar groeit mijn eten? handleiding opwarmles Uitgave: Amsterdams NME Centrum Waar groeit mijn eten? handleiding, opwarmles Ontwikkeld in opdracht van Vereniging Boerenstadswens www.boerenstadswens.nl Redactie/layout:
Nadere informatieHoe gaat het in groep 1/2 b
Hoe gaat het in groep 1/2 b Binnenkomst: - Als je op school komt hang je je jas op je eigen haakje onder je tent. Je tas zet je op de plank. - In de klas geef je de juf een hand en je pakt een spelletje
Nadere informatieBlijde Wei. Lesaanbod
Lesaanbod 2017-2018 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Wauw, het leeft 1/2 X X Beschuit met muisjes 3/4 X X Melk 3/4 X X X Knaagdieren
Nadere informatieMuseumles Tureluurtje. Docentenhandleiding
Museumles Tureluurtje Docentenhandleiding September 2014 Inhoud De museumles in het kort... 3 Voorbereiding in de klas... 3 In het museum... 3 Afsluiting in de klas... 3 De museumles uitgewerkt... 4 Introductieles
Nadere informatieLESBRIEF. Samenvatting: Bij dit boek horen diverse bijlagen: thema s: Ben jij ooit naar een neuzenfeest geweest?
Samenvatting: Er bestaan verjaardagsfeestjes, dansfeestjes, eetfeestjes, pakjesfeestjes, nieuwjaarsfeestjes, geboortefeestjes maar ben jij al eens uitgenodigd voor een neuzenfeest? Een vrolijk boek voor
Nadere informatieLesideeën groep 3 en 4
Lesideeën groep 3 en 4 Doelstellingen Na het project kunnen de kinderen vertellen hoe een tandheelkundige praktijk eruitziet en wie er werken. Ook kunnen de kinderen vertellen hoe hun gebit eruitziet,
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Aquarium zoekt Boots en co Groep 5-6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Aquarium zoekt Boots en co Groep 5-6
Nadere informatieEen super huis. Bouw je eigen geïsoleerde huis. Lesdoel. Koppeling kerndoel Natuur en techniek (kerndoel 44) Beginsituatie GROEP 3/4
Een super huis Bouw je eigen geïsoleerde huis Lesdoel De leerlingen kennen het begrip isolatie (dubbel glas, isolatiedekens, piepschuim en tochtstrips). De leerlingen kunnen dit begrip herkennen, hanteren
Nadere informatieLesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8
Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s
Nadere informatieWat krijgen de leerlingen te zien? Het Spetterlab Oude kunst Prehistorie
Museumles groep 1-2 Overgisteren De leerkracht heeft een koffer gevonden, zomaar op straat. Ze besluiten de koffer open te maken om te kijken wat er in zit. Samen komen ze er achter dat de koffer van een
Nadere informatiegroep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli
Lesaanbod 2018-2019 Bokkesprong Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een Pannenkoek 1/2 X X Wauw 't leeft 1/2 X X Melk 3/4 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Amfibieën
Nadere informatiePaasspeurtocht. Veel plezier!
Paasspeurtocht Vier het paasfeest met deze gezellige speurtocht. De kinderen speuren in groepjes op of rondom de school naar grote, kartonnen paaseieren. Op elk paasei staat een opdracht. De opdracht wordt
Nadere informatieStadswerken. Dierverzorgen. Foto: Hans Kraaijkamp. Informatieblad en handleiding. Groep 5 t/m 8. www.utrecht.nl/nmc
Stadswerken Dierverzorgen Foto: Hans Kraaijkamp www.utrecht.nl/nmc Informatieblad en handleiding Groep 5 t/m 8 Dierverzorgen Met je laarzen aan in het stro staan, een konijntje voorzichtig uit zijn hok
Nadere informatieSpeel- & Leerbrief oktober 2014 1
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief oktober 2014 Samen eten Wat thuis niet altijd meer lukt, gebeurt in de opvang nog standaard: gezamenlijk aan tafel eten. Het is onbetwist een zinvol
Nadere informatieLespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8
Lespakket over verantwoorde voeding voor mens, dier en milieu. Lerarenhandleiding Groep 7 & 8 kunnen de definitie van voeding benoemen. weten wat de vier hoofdbestanddelen van voeding zijn en wat de functie
Nadere informatiegroep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli
Lesaanbod 2018-2019 Wilgenhof Les Alles voor een pannenkoek 1/2 X X X groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën
Nadere informatieOpdrachtkaarten Lente
Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Je onderzoekt straks in het duingebied allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten in de
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Oud papier nieuw papier Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Oud papier nieuw papier Groep 5 en 6
Nadere informatieElk van deze oefeningen kan aangevuld worden met het stappenplan: boterham smeren (zie bijlage) het knutselblad De berenbakker (zie bijlage)
smeert een boterham 1. De voedingsdriehoek kennismaken met en ontwerpen van een voedingsdriehoek Samen met de kinderen bekijk je wat een mens van voeding nodig heeft om gezond te leven. Je tekent met de
Nadere informatieDe drinkenbroeders. Voorbereiding. Materiaal. Lesdoelen. Lesbrief 8 - De drinkenbroeders (1/6) Korte omschrijving aflevering. Lesinhoud.
Lesbrief 8 - De drinkenbroeders (1/6) De drinkenbroeders Korte omschrijving aflevering Ga vandaag mee met Otto naar een varkensstal: daar zijn biggetjes. Ze willen lekker melk drinken! De leerlingen ontdekken
Nadere informatieLESPROGRAMMA LES 1. INTRODUCTIELES
LESPROGRAMMA LES 1. INTRODUCTIELES Inhoud In de introductieles gaat u met de leerlingen aan de slag met het thema duurzaam en eerlijk eten. Samen met de leerlingen bekijkt u drie filmpjes die uitleggen
Nadere informatiedocentenhandleiding bij de presentatie brood van zaaien tot maaien
docentenhandleiding bij de presentatie brood van zaaien tot maaien Deze handleiding geeft uitleg over de presentatie Brood - van zaaien tot maaien. De presentatie Brood van zaaien tot maaien vormt een
Nadere informatieLente. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur DigilessenPO Laatst gewijzigd 05 November 2015 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/50334 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieGRAAN MIDDENBOUW GROEP 4/5/6
GRAAN MIDDENBOUW GROEP 4/5/6 LESOPZET Samenvatting Als inleiding lezen de leerlingen de tekst over graan vroeger-nu. Daarmee is de toon voor het thema gezet. De les vervolgt met een woordspin over graan.
Nadere informatie2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.
Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,
Nadere informatieK i n d e r b o e r d e r i j. Thema / onderwerp Voorbereiding bezoek kinderboerderij. Thema s : voeding, huisvesting, uiterlijke kenmerken.
K i n d e r b o e r d e r i j Thema / onderwerp Voorbereiding bezoek kinderboerderij. Thema s : voeding, huisvesting, uiterlijke kenmerken. Welke betekenis heeft het thema / onderwerp voor de kinderen?
Nadere informatiegaan de kinderen op ontdekkingstocht langs de verschillende dieren van de boerderij en beantwoorden hun eigen vragen.
5. Er op uit Tijdens deze activiteit: gaan de kinderen op ontdekkingstocht langs de verschillende dieren van de boerderij en beantwoorden hun eigen vragen. Taal Meningen uiten en vragen stellen Groep 1
Nadere informatieDe Melkweg groep 3-4. Lesbeschrijving De Melkweg. Inleiding 15 minuten. 1 Bron: www.ruimtevaartindeklas.nl
De Melkweg groep 3-4 Als je naar de sterren kijkt, komen als vanzelf veel vragen op. Hoeveel sterren zijn er? Waar bestaan al die sterren uit? Hoe ver weg zijn ze? De sterren die wij vanaf de aarde zien,
Nadere informatieDoei! œ œ œ. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ & # # # # # ## # Œ œ œ œ œ œ œ # # & b œ œ œ Œ œ œ œ œ Œ œ œ œ œ œ Œ
oktober 2011 vanaf 4 jaar Doei! tekst en muziek: Chris Winsemius Intro & E G A E G A œ Couplet & E G œ Doei roept de boer, A ik ga weg!' E Jam-merjam-mer jam - mer, & A E wat een pech. G C œ Hé roeptde
Nadere informatieDe letter j hebben we deze week aangeboden en de p en de oo zullen voor komende periode worden aangeboden.
Beste ouder(s) / verzorger(s), We gaan na het paasweekend starten met het thema Eten. Met de kinderen werken, lezen, praten, zingen en spelen we over allerlei dingen die met het onderwerp eten te maken
Nadere informatieTeken een architect. Lees het volgende verhaal:
Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede
Nadere informatie