Leskist THEMA-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2

Transcriptie

1 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2

2 Dit is een NME product van BuitenWijs. BuitenWijs is een samenwerkingverband, waarbij de gemeenten Houten, Lopik, Nieuwegein en IJsselstein samen sterk in NME zijn. BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving. BuitenWijs Houten NME Houten Postbus DA Houten BuitenWijs IJsselstein Gemeente IJsselstein Postbus AA IJsselstein BuitenWijs Lopik Gemeente Lopik 3411 CH Lopik BuitenWijs Nieuwegein Gemeente Nieuwegein Postbus AA Nieuwegein buitenwijs@nieuwegein.nl Colofon Copyrights BuitenWijs Jaar van uitgave 2012 Eindredactie Erna Bod, Tjeerd Mijnster en Nicky Mertens Illustratie Olivier Rijken Grafische vormgeving Maaike de Laat Met dank aan Eduniek / CED-groep BuitenWijs Kriebelpoten 2

3 Inhoudsopgave In het kort 4 Overzicht van de lessen 6 Beschrijving van de lessen 7 Bijlagen 11 BuitenWijs Kriebelpoten 3

4 1 In het kort Inleiding Voor elke leerling in een groep zit er een leerlingboekje in de leskist. De leerlingen leren de huisspin kennen. Doelgroep Groep 1 en 2 Leerdoelen De leerlingen:» kunnen zorgvuldig met de spin omgaan.» kennen een paar eigenschappen van de huisspin.» kunnen leervragen bedenken om daarmee meer te weten te komen over de dieren.» leren informatie te halen uit (prenten)boeken en filmpjes.» kunnen de gevonden informatie verwoorden. Aansluiting kerndoelen 40 De leerlingen leren in de eigen omgeving veel voorkomende planten en dieren onderscheiden en benoemen en leren hoe ze functioneren in hun leefomgeving. 41 De leerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen Duur van het thema De activiteiten zijn zo ontworpen dat ze gedurende een periode van 4 weken gelijkmatig verdeel over de week aandacht vragen van de leerlingen. Structuur Het thema is opgezet volgens een vaste structuur 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met lesdoelen 4. Onderzoeken en verwerken volgens doe denk doe model 5. Afsluiten/ evalueren Inhoudsopgave leskist Buitenmateriaal (doos 1)» 5 Kijk- en ontdekkaarten Kriebelpoten» 5 Kwastjes» 15 Lepels» 15 Loepen» 15 Loeppotten» 1 Schepje Dieren houden en verzorgen:» 2 Terrariumbakken met deksel» 2 Petrischaaltjes» Plantenspuit» Wormenbak BuitenWijs Kriebelpoten 4

5 Attributen bij het verhaal:» Doos 2: Woordkaarten» Doos 3: 11 Plastic dieren (bij, duizendpoot, kakkerlak, libel, lieveheersbeestje, mier, rups,» spin, sprinkhaan, vlieg, vlinder)» Plastic egel» Knuffel (mol, mug, mus, poes) Boeken:» Kriebelpoten Hans Post en Irene Goede, 2005» Rupsje Nooitgenoeg Eric Carle, Gottmer 1990» Mier, Mijn eerste docuboek Karen Hartley / Chris Macro, 2008» Pissebed, Mijn eerste docuboek Stephanie St. Pierre, 2010» Slak, Mijn eerste docuboek Karen Hartley / Chris Macro, 2008» Worm, Mijn eerste docuboek Jill Bailey, 2008 Overige materialen:» A3 Kijk- en ontdekkaart Kriebelpoten» Elastomap met letterrups» Doos 4: letterrupskaarten» Doos 5: woordrupskaarten» Doos 6: 5 dobbelstenen» Doos 7: spelkaarten deel / geheel» Doos 8: 5 knopstempels kriebelpoten BuitenWijs Kriebelpoten 5

6 2 Overzicht van de lessen WEEK 0 Voorbereiding voor de leerkracht WEEK 1 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met activiteiten 4. Activiteiten 4.1 De spin WEEK Het web WEEK De spinnenkinderen WEEK Spinnenzorg 5. Afsluiting en reflectie: Wat heb ik geleerd? BuitenWijs Kriebelpoten 6

7 3 Beschrijving van de lessen 1. Introductie Doel: Kinderen enthousiast maken voor het thema. Voorbereiding Zorg voor wc rolletjes en pijpenragers voor alle kinderen en blanco naamkaartjes. Activiteit Van de materialen maken de kinderen een spin (wc rolletje is lijf en kop, ragers zijn poten). Er is geen noodzaak dat alle spinnen kloppen naar de natuur. Het gaat om het spinnenbeeld van het kind. Ter vergelijk: Afsluiting Alle spinnen worden opgehangen met daaraan een naamkaartje van de spin..dus eerst: hoe heet jouw spin? 2. Voorkennis ophalen Doel: het doel van de voorkennis activeren is dat kinderen betrokken raken bij het onderwerp en voor de leerkracht is het doel dat de aanwezige voorkennis van de kinderen gepeild kan worden. Activiteit De kinderen gaan in een binnen en buitenkring staan en bedenken als tegenover elkaar staand tweetal antwoord op de volgende vragen bij een kriebelbeest:» Hoeveel poten heeft hij?» Wat eet hij?» Heeft hij vleugels?» Doet hij jouw iets?» Waar woont hij?».. Per vraag draait de buitenkring twee stapjes door; een nieuw tweetal! BuitenWijs Kriebelpoten 7

8 3. Vooruitblik met doelen Doel: De vooruitblik geeft kinderen overzicht over wat ze gaan leren. Het richt hen op wat belangrijk is om te onthouden en laat hen zien dat de opdrachten die ze gaan maken, de proeven die ze gaan doen, de onderzoeken allemaal gericht zijn op het bereiken van de leerdoelen. Kinderen worden zich bewust van wat ze gaan leren en hoe ze dat gaan doen. Ze zullen hierdoor de informatie beter verwerken en beter in staat zijn verbanden leggen. Vertel de kinderen wat ze over de huisspin gaan leren. Laat ze de leerdoelen zien en bespreek de doelen. Hang de doelen goed zichtbaar op in de klas en reflecteer hier regelmatig op. 4. Activiteiten 4.1 De spin Doel De leerlingen leren de anatomie van de spin kennen (8 poten, achterlijf, kaken, kop). Voorbereiding» Kleurplaat spin voor elke leerling. (bijlage)» Kleurplaat vergroot in delen geknipt (poten, achterlijf, kop en kaken) In tweevoud.» Één set op karton in een doosje» Één set om op te plakken» Onderplaat om de delen op te plakken. Start» Allemaal staan! Even gymnastiek» Zwaaien met je armen» Op één been staan» Op handen en voeten staan» Handen op je hoofd» Zitten! Activiteit De spin ziet er anders uit dan wij.» Heeft meer poten».. U benoemt de onderdelen van de anatomie en doet een namenlesje (onderdeel tonen en benoemen, ander onderdeel, twee achter de rug, één voor houden, dit is.?, dit is.!, twee neerleggen, wijs eens aan, enz.) Verwerking» Set in het doosje om samen met een ander een namenlesje te doen» Kleurplaat: poten zwart, achterlijf groen, enz. elk onderdeel eigen kleur geven. 4.2 Het web Doel De leerlingen leren het nut van een web kennen en weten hoe een web gemaakt wordt. Voorbereiding BuitenWijs Kriebelpoten 8

9 Paraat vanaf YouTube filmpje spin wiedewin (door babywoorden ). Voor elke leerling een spinnenweb op karton. Voldoende crêpepapier snippers. Kern De spin wiedewin, de spin wiedewin, die heeft een web, die heeft een web, de spin wiedewin, de spin wiedewin die vangt daar mugjes en vliegjes in. Vertoon het filmpje» Eerste keer om te leren kennen» Liedje aanleren (zie bijlage)» Daarna kan het filmpje in de filmhoek bekeken worden Verwerking» Filmpje kijken» Op het spinnenweb van crêpepapier de gevangen vliegjes maken en plakken.» En aan kinderen vragen te vertellen in een kring wat zij gezien hebben over de spin.» Wat maakt een spin?» Wat vangt / eet een spin? 4.3 De spinnenkinderen Doel De leerlingen leren dat spinnen eieren leggen. Voorbereiding Plaatjes dier en jong uitprinten via kopiëren op karton, lamineren en in een doosje doen (legwerkje). Inleiding en instructie Materiaallesje: op het tafeltje in de kring de kaartjes neerleggen, één voor één laten zien, daarna pas ordenen in twee rijtjes. Geen speciale aandacht voor de spin, gewoon in de reeks opnemen (impliciet onderwijzen / leren). Aan de slag Het legwerkje kan op toerbeurt gedaan worden. Verwerking Na verloop van tijd nog eens in de kring neerleggen en:» wie heeft het al gedaan?» het jong van een is een?» en dat van een spin..? 4.4. Spinnenzorg Doel De kinderen leren hoe je een spin zorgvuldig behandeld. Voorbereiding BuitenWijs Kriebelpoten 9

10 Een dienblad gevuld met verschillende voorwerpen: een aantal die je gewoon kunt beetpakken en een aantal die je met aandacht, voorzichtig moet beetpakken. (b.v. autootje, treintje, blokje en punaise, speld). Introductie Met het dienblad rond gaan en voorwerpen af laten pakken; per tweetal één (samen even kiezen).» Allemaal één? - gaan we in twee rijen staan:» Wie vond het makkelijk pakken? Ene rij.» Wie vond het lastiger pakken? Andere rij. Activiteit Waar zou de spin thuis horen? Voordoen van voorzichtig oppakken, met de potloodgreep. Of, misschien wel beter, de spin met een bierviltje in een glaasje schuiven. Verwerking Kleine voorwerpen op een dienblad. Daarnaast een doosje. Oefenen met één hand met je vingers pakken en in het doosjes. Of de Montessori cilinderblokken gebruiken. Het indirecte doel, potloodgreep, oefenen. 5. Afsluiting/reflectie: Wat heb ik geleerd? Doel De leerlingen leren verwoorden wat zij geleerd hebben. Activiteit Neem de spin de je gemaakt hebt bij de introductie. Kijk eens goed of hij klopt samen met je buurman. Laat eens aan je buurman kijken hoe je hem voorzichtig beet houdt. Wijs eens bij elkaars spin aan waar de eitjes kunnen liggen. BuitenWijs Kriebelpoten 10

11 4 Bijlagen BuitenWijs Kriebelpoten 11

12 4.1 Bijlage 1: Leerdoelen We leren zorgvuldig met de spin omgaan. een paar eigenschappen van de huisspin. leervragen bedenken om daarmee meer te weten te komen over de dieren. informatie te halen uit (prenten)boeken en filmpjes. de gevonden informatie verwoorden. BuitenWijs Kriebelpoten 12

13 4.2 Bijlage 2: Liedje De spin wiedewin BuitenWijs Kriebelpoten 13

14 4.3 Bijlage 3: Kleurplaat BuitenWijs Kriebelpoten 14

15 4.4 Bijlage 4: Plaatje spinnenweb BuitenWijs Kriebelpoten 15

16 4.5 Bijlage 5: Schrijfpatronen BuitenWijs Kriebelpoten 16