Buitenles THEMA-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep 6, 7 en 8

Transcriptie

1 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles THEMA-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep 6, 7 en 8

2 Dit is een NME product van BuitenWijs. BuitenWijs is een samenwerkingverband, waarbij de gemeenten Houten, Lopik, Nieuwegein en IJsselstein samen sterk in NME zijn. BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving. BuitenWijs Houten NME Houten Postbus DA Houten BuitenWijs IJsselstein Gemeente IJsselstein Postbus AA IJsselstein BuitenWijs Lopik Gemeente Lopik 3411 CH Lopik BuitenWijs Nieuwegein Gemeente Nieuwegein Postbus AA Nieuwegein buitenwijs@nieuwegein.nl Colofon Copyrights BuitenWijs Jaar van uitgave 2013 Eindredactie Erna Bod, Tjeerd Mijnster en Nicky Mertens Foto Wiet van Bragt Grafische vormgeving Maaike de Laat Met dank aan Eduniek / CED Groep BuitenWijs De hoorn van de Vikingkoning 2

3 Inhoudsopgave In het kort 4 Overzicht van de lessen 5 Beschrijving van de lessen 6 Bijlagen 8 BuitenWijs De hoorn van de Vikingkoning 3

4 1 In het kort Inleiding De Hoorn van de Vikingen is als een dagprogramma geschreven. In deze handleiding worden er enkele activiteiten voor in de klas aan toegevoegd. Het is bedoeld om uit te voeren ná het uitvoeren van het dagprogramma. Doelgroep Groep 6, 7 en 8 Leerdoelen De leerlingen:» leren de Vikingen kennen; wie waren zij, waar kwamen ze vandaan, wat kwamen zij hier doen?» leren het begrip droogmakerij kennen; wat is het, sinds wanneer, waartoe, hoe, waar, wie bedacht het, etc. Aansluiting kerndoelen De activiteiten sluiten aan bij de kerndoelen mens en samenleving; tijd nummers 51, 52 en 53. Duur van het thema De activiteiten zijn zo ontworpen dat ze gedurende een periode van 3 weken gelijkmatig verdeeld over de week aandacht vragen van de leerlingen. Structuur Het thema is opgezet volgens een vaste structuur 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met lesdoelen 4. Onderzoeken en verwerken 5. Afsluiten/ evalueren Overzicht van de geleverde materialen» Zie BuitenWijs handleiding BuitenWijs De hoorn van de Vikingkoning 4

5 2 Overzicht van de lessen WEEK 0 Voorbereiding voor de leerkracht WEEK 1 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met doelen WEEK 2 4. Activiteiten 4.1 Vikingen 4.2. Polder, droogmakerij WEEK 3 5. Afsluiting/reflectie: Wat heb ik geleerd? BuitenWijs De hoorn van de Vikingkoning 5

6 3 Beschrijving van de lessen 1. Introductie Doel: Kinderen enthousiast maken voor het thema. Vertel de leerlingen dat de Vikingen naar Nederland kwamen en voeren landinwaarts. Kijk op de kaart van Nederland (waterwegen) Kan dat nu nog zo makkelijk? Geef ieder groepje een atlas. Laat ze eerst stil samen kijken en stil zelf bedenken; koppen bij elkaar om te overleggen en samen te besluiten; van elk groepje geeft één leerling het antwoord. 2. Voorkennis ophalen Doel: het doel van de voorkennis activeren is dat kinderen betrokken raken bij het onderwerp en voor de leerkracht is het doel dat de aanwezige voorkennis van de kinderen gepeild kan worden. Vertel de leerlingen Jullie hebben gepolderd ; denk er even aan terug en bedenk een antwoord op:» Wat was handig om het water buiten te houden?» Bleef het poldertje droog?» Wat zou je graag willen weten over polders in het echt? Kinderen denken zelf even na, bespreken de antwoorden in hun groepje, noteren deze op een A4 dwars met dikke stift en hangen ze op, zichtbaar voor iedereen.» Hebben we veel hetzelfde? (groen onderstrepen door de leraar)» Wat is verschillend? (geel onderstrepen)» Wat willen we leren? (op een speciale flap noteren) 3. Vooruitblik met doelen Doel: De vooruitblik geeft kinderen overzicht over wat ze gaan leren. Het richt hen op wat belangrijk is om te onthouden en laat hen zien dat de opdrachten die ze gaan maken, de proeven die ze gaan doen, de onderzoeken allemaal gericht zijn op het bereiken van de leerdoelen. Kinderen worden zich bewust van wat ze gaan leren en hoe ze dat gaan doen. Ze zullen hierdoor de informatie beter verwerken en beter in staat zijn verbanden leggen. Noteer de twee hoofdthema s midden op een flap met daar omheen op een groot geeltje de vragende voornaamwoorden en onderwerpen. (aangevuld met de vragend die de kinderen zelf hebben genoemd) Vikingen: wie, waar vandaan, wanneer, waarom, hoe, bescherming, en toen? Polder & droogmakerij: verschil, wat, waar, hoe, uitvinders, molen, gemaal, ringdijk, boezem, waarom, boerderijen, toen en nu. Vraag tweetallen een geeltje te kiezen dat zij gaan verwerken; dat is hun opdracht om aan de klas te vertellen, te tonen; we gaan elkaar onderwijzen!! (noteer na het uitdelen van de geeltjes op de flap de vragende voornaamwoorden/onderwerpen met de namen van het 2- tal) BuitenWijs De hoorn van de Vikingkoning 6

7 4. Activiteiten 4.1 Vikingen Onderzoeksopdracht: Vikingen, wie waren zij, waar kwamen ze vandaan, wanneer was dat, waarom kwamen ze hier naar toe, hoe kwamen ze hier, konden de bewoners zich tegen hen beschermen, en waardoor stopte het? Voor meer informatie, kijk eens op: Wikipedia vikingen people.zeelandnet.nl of kijk in de geschiedenisboekjes en bibliotheekboekjes van de school om een antwoord te vinden. Als jullie een antwoord hebben gevonden hang je dat op de grote flap in de plaats van/over de vraag heen geplakt; op een klein blaadje dus! Verdiepingsopdracht: Zijn er vandaag de dag ook nog van dergelijke volksgroepen, die ver van huis gaan om Polder, droogmakerij Onderzoeksopdracht Polder & droogmakerij: wat is verschil tussen beide, wat is elk, waar vinden we ze (maak een kaartje), hoe gaat het in zijn werk, wat waren de uitvinders, leg de werking van de molen en het gemaal uit,, een ringdijk en een boezem is., waarom gingen ze dat eigenlijk doen, wat kenmerkt de boerderijen, toen ging het zo en nu, hoe gaat het nu? Eén of meer van deze vragen is door jullie gekozen. Kijk eens op: Wikipedia of een andere site die je op google vindt als je droogmakerij intypt of kijk in de aardrijkskunde en geschiedenisboekjes en bibliotheekboeken van de school om een antwoord te vinden. Heb je een antwoord gevonden dan maak je daar een kleine poster van (plaatje woordje) en hangt m op naast de flap met de vragen. 5. Afsluiting/reflectie: Wat heb ik geleerd? Doel: De leerlingen leren verwoorden wat zij geleerd hebben. Leerresultaat op tournee: De kinderen gaan langs de antwoorden die opgehangen zijn en noteren op een kaartje wat zij willen onthouden en willen vragen. Na deze ronde (of meer rondes) vertellen de kinderen in hun groepje wat er op hun kaartje staat, misschien heeft iemand een antwoord, en stellen daarna de vraag aan het tweetal dat de vraag heeft behandeld. Wat wil je onthouden gaat even als rondje door de klas; ieder zegt snel één ding. BuitenWijs De hoorn van de Vikingkoning 7

8 4 Bijlagen BuitenWijs De hoorn van de Vikingkoning 8

9 4.1 Bijlage 1: Leerdoelen We leren over de Vikingen over polders en droogmakerijen. BuitenWijs De hoorn van de Vikingkoning 9

10 BuitenWijs De hoorn van de Vikingkoning 10