Bij opwarmen ontstaat een normale isotrope vloeibare. Bij afkoelen van een vloeibaar kristal ontstaat een

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bij opwarmen ontstaat een normale isotrope vloeibare. Bij afkoelen van een vloeibaar kristal ontstaat een"

Transcriptie

1 Vloebaar-krstal schermen Wat s een vloebaar krstal? Wat jn de bouwstenen? Optsche egenschappen van vloebare krstallen. en vloebaar krstal n een aangelegd elektrsch veld. Vloebaar-krstal cellen en vloebaar krstal scherm Verschllende fasen De nematsche fase: Lange afstand orde n de molekulare orëntate (geen orde n poste). De smectsche fase: Lange afstand orde n de molekulare orëntate (gelaagde structuur). De cholestersche fase: et als nematsch, n de rchtng loodrecht de molekulare as ontstaat een schroef. 3 Wat s een vloebaar krstal? en materaal dat ch n een toestand tussen vast en vloebaar bevndt. Het materaal s mn of meer vloebaar (hoge vscostet). Het materaal s mn of meer geordend. Bj afkoelen van een vloebaar krstal ontstaat een normaal vast krstalljn materaal. Bj opwarmen ontstaat een normale sotrope vloebare fase. Hun egenschappen (mechansch, optsch) jn eer ansotroop. Ze jn opgebouwd ut staafvormge molekulen. De cholestersche fase 4

2 Molekulen voor vloebare krstallen Temperatuurgebed waarn nematsch Optsche egenschappen ematsche en smectsche vloebare krstallen jn dubbelbrekend. De brekngsnde hangt af van de voortplantngsrchtng door het vloebare krstal en van de polarsaterchtng van het nvallende lcht (denk aan krstalljn kwarts en kalkspaat!). De gemddelde rchtng van de molekulare lange as (de drector ) legt de optsche as van het materaal vast. Voor een vloebaar-krstal scherm s de dubbele brekng essenteel lke cel moet een éénkrstal bevatten. Drector Optsche as Dubbele brekng s aanenljk: 5CB (@ λ=55 nm): n e =.736; n o = Fase overgangen P-ethobenoc acd Isobare faseljn 6 In een elektrsch veld Door mddel van een elektrsch veld kan je de rchtng van de drector veranderen. Ooraak: ansotrope van de dëlektrsche coëffcënt. ε ε n θ Om verder te komen moeten we eerst een ustapje naar de elektrostatca maken! 8 5

3 Dëlektrsche verplaatsng In het elektromagnetsme wordt naast het elektrsche veld een dëlektrsche verplaatsng D ngevoerd. In sotrope materalen s de D = ε dëlektrsche permttvtet ε een constante. In ansotrope materalen (oals nematsche en smectsche vloebaar krstallen s de dëlektrsche permttvtet een tensor; en D jn net langer evenwjdg! Men schrjft dan: D = ε D ε ε ε D = ε ε ε D ε ε ε D ematsch vloebaar krstal n etern veld n θ D D cos θ 0 sn θ ε 0 0 cos θ 0 sn θ 0 = D = ε D sn θ 0 cos θ 0 0 ε sn θ 0 cos θ Terugdraang naar de rchtng van de -vector. Dëlektrsche coëffcënt op hoofdassen. Draang van de -vector naar de drector. ffekteve dëlektrsche tensor ( ) εcos θ + ε sn θ 0 ε ε sn θ cos θ εeff = 0 ε 0 ( ε ε ) sn θ cos θ 0 εsn θ + ε cos θ Ansotrope materalen Je kan de dëlektrsche tensor dagonalseren door over te gaan op een gedraad coördnatenstelsel. De neuwe coördnaat-assen heten de hoofdassen. Als je het elektrsche veld langs een van de hoofdassen aanlegt staat de dëlektrsche verplaatsng n deelfde rchtng. Voor een materaal met één smmetreas (oals een nematsch of smectsch vloebaar krstal) geldt: ε 0 0 ε = 0 ε ε 3 dëlektrsche tensor op hoofassen ε 0 0 εlc = 0 ε ε 0 n θ D ( ) ε ε sn θ cos θ = 0 ε sn θ + ε cos θ Reorëntate van nematsch vloebaar krstal n etern veld Q nerge U = C A D A Capactet C = ε eff = d d d A Lqud Crstal Condensator nerge U = d Q A ε cos θ ε sn θ ( + ) 9

4 ematsch vloebaar krstal n etern veld Door ch te reorënteren gaat de potentële energe omlaag. nerge U = d Q A ε cos θ ε sn θ ( + ) Mnmaal bj θ=0 als ε ε > 0 Mnmaal bj θ=π/ als ε ε < 0 Je kan ook schrjven: A nerge U = ( cos sn ) V d ε θ ε θ + Dat levert tegenovergestelde voorwaarden op voor mnmale potentële energe. Je bent nu op een dwaalspoor (e Grffths, Introducton to lectrodnamcs, 4.4.4). Cellen met gewreven wanden In een LC scherm t het vloebare krstal ngeklemd tussen twee gewreven wanden! Wrjfrchtng: antparallel parallel parallel Soort cel: parallel spla bend Dt s het soort cel waar we verder naar ullen kjken Door de opljnng van de molekulen n een LC-cel heeft o een cel eer ansotrope optsche egenschappen! 3 5 ematsche éénkrstallen Om een vloebaar-krstal cel goed te laten werken moet het materaal een éénkrstal vormen. énkrstallen worden gevormd door de wanden van de cel te prepareren. Het fssch mechansme achter dt proces wordt nog altjd net volledg begrepen. Homeotrope opljnng Parallele homogene opljnng Door mechansch wrjven van een op het substraat aangebrachte polmeerlaag ontstaat parallele homogene opljnng: o ontstaat een éénkrstal en vloebaar-krstal cel en complete LC-cel s een comple optsch element. 5 µm Lcht We moeten orgvuldg kjken naar de polarsaterchtng van het lcht op elke plek n de cel. 4 6

5 Gepolarseerd lcht Beschrjvng van gepolarseerd lcht; (, t) = ep( ( ω t k+ )) + ep( ( ω t k+ )) Faseverschl ϕ -ϕ bepaalt het soort gepolarseerd lcht:» ϕ -ϕ =0: Lnear gepolarseerd» ϕ -ϕ =±π/: crcular gepolarseerd (als = ).» andere stuates: ellptsch gepolarseerd. Alternateve beschrjvng: de complee veldcomponenten worden samen als een twee-dmensonale eenhedsvector geschreven. cos e (,) t = 0 ep(( ω tk )) sn e Andere Jones matrces Invallend veld parallel aan optsche as gepolarseerd: Half-lambda plaatje: 0 0 OA Kwart-lambda plaatje: Invallend veld gepolarseerd onder hoek t.o.v. optsche as: Half-lambda plaatje: Kwart-lambda plaatje: 0 0 Optsche As cos sn 0 cos sn sn cos 0 sn cos cos sn 0 cos sn sn cos 0 sn cos 7 9 Jones-matr beschrjvng Voor de beschrjvng van manpulates van de polarsate toestand van het lcht gebruken we enkel de Jones vector: cos e sn e cos Lnear gepolarseerd lcht: sn Crcular gepolarseerd lcht: ± Hoe beschrjf je een element de de polarsate toestand verandert? Door mddel van een matr (de.g. Jones matr). Jones matr voor -polarsator: Wllekeurg vertragngsplaatje OA Invallend lcht gepolarseerd parallel aan optsche as: e 0 M = 0 e Invallend veld gepolarseerd onder hoek t.o.v. optsche as: cos sn e 0 cos sn M = sn cos 0 e sn cos Polarsator Invallend lcht gepolarseerd parallel aan transmsse-as: ' 0 M = 0 0 Invallend veld gepolarseerd onder hoek t.o.v. transmsse- as: ' cos sn 0 cos sn M = sn cos 0 0 sn cos 0

6 De kracht van het Jones-matr formalsme Beschouw een sere polarsate-veranderende elementen: Ieder plaatje een andere vertragng. eder plaatje een ander orëntate van de optsche as β. OA OA β 4 β 3 OA β OA β 4 3 Achter de sere wordt de polarsate van het lcht gegeven door: cos = R ( β4) M( 4) R ( β4) R ( β 3) M ( 3) R( β 3) R ( β ) M ( ) R ( β ) R ( β) M( ) R( β) s n cos β sn β e 0 R ( β ) = M ( j ) = sn β cos β 0 e Twsted ematc cel In een twsted-nematc cel draat de drector over 90 graden tussen de elektroden. De drector staat altjd loodrecht op de voortplantngsrchtng van het lcht. Deel de cel op n dunne plakjes; elk dun plakje fungeert als dubbelbrekend element met bepaalde relateve vertragng. De dubbelbrekende elementen jn ten opchte van elkaar gedraad. 3 De kracht van het Jones-matr formalsme r geldt: ( ) ( ) R β R β = ( ) ( ) ( ) R β R β = R β ( ) ( ) R β R β = R( β) en sere polarsatoren op een rjtje β4 β3 = β3 β = β β = β β β β 3 TA β 4 Per polarsator: M 0 cos β sn β cos β sn β = = 0 0 snβ cosβ 0 0 Ver polarsatoren: M cos β sn β cos β sn βcos β = = Twsted nematc cel Totale vertragng over celdkte d: π = ( ne no ) d λ Totale drector-draang (twst) over celdkte d: Per dunne plak: Vertragng / Draang ρ=/ν M = R ( ρ ) W ( ) R( ρ ) R (( ) ρ) W( ) R(( ) ρ) R ( ρ ) W( ) R( ρ ) R ( ρ) W( ) R ( ρ) ( ) R ρ M = R ( ρ) W( ) R( ρ) W ( ( R ) ( ( / )) ( R( / ) ) = R ( ρ) W( ) ( ρ) = R ( ) W( ) R = R( ) W( ) ) R ( ρ ) W ( ) R ( ρ ) W ( ) R ( ρ ) 4 j j

7 Twsted ematc cel 3 cos ep sn ep M = R( ) sn ep cos ep Men kan laten en dat dt kan worden herschreven als: sn X sn X cos X M R( ) X X = sn X sn X cos X + X X Bjna altjd geldt: π n d π λ X met M R( ) = + X cos 0 0 cos 5 Polmer-dspersed lqud crstals In polmer-dspersed lqud crstals tten klene bolletjes vloebaar krstal opgesloten n een matr van polmeer (eg maar plastc). Omdat de drector van een bolletje een wllekeurge rchtng utwjst, heeft, ten gevolge van de dubbele brekng van het materaal, elk bolletje effectef een andere brekngsnde. Dt geldt voor elke keue van de voortplantngsrchtng van het lcht. en materaal opgebouwd ut bolletjes de een andere brekngsnde hebben dan hun omgevng verstroot het lcht heel effectef. In een utwendg elektrsch veld ljnen de drectors van de bolletjes op. De brekngsnde van het materaal wordt homogeen; de verstroong verdwjnt. Ongeordend Geordend Sterk verstrooend et verstrooend 6

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Facultet Technsche Natuurkunde Tentamen Optca 3NA7 Dnsdag 16 augustus 211 van 14. tot 17. uur Dt tentamen bestaat ut 4 vraagstukken met n totaal 1 deelopgaven en 2 pagna

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Facultet Technsche Natuurkunde Tentamen Optca 3NA7 Dnsdag 14 augustus 212 van 14. tot 17. uur Dt tentamen bestaat ut 4 vraagstukken met n totaal 12 deelopgaven en 1 pagna

Nadere informatie

Een vloeibaar kristal in een aangelegd elektrisch veld. Universiteit Leiden, Opleiding Natuur- en Sterrenkunde. Fysica van Moderne technologie

Een vloeibaar kristal in een aangelegd elektrisch veld. Universiteit Leiden, Opleiding Natuur- en Sterrenkunde. Fysica van Moderne technologie Moderne beeldscherm technieken Vloeibare-kristal schermen (LCDs) Electrowetting displays Elektronische inkt Wat is een vloeibaar kristal? Een materiaal dat ich in een toestand tussen vast en vloeibaar

Nadere informatie

5.1 Elektrische stroom en spanning

5.1 Elektrische stroom en spanning 5. Elektrsche stroom en spannng Opgave a lleen elektronen kunnen zch verplaatsen en net de postef geladen kern. Omdat de ladng van emer postef s, s hj negatef geladen elektronen kwjtgeraakt. Je erekent

Nadere informatie

Scalair en vectorieel product

Scalair en vectorieel product (HOOFDSTUK, ut Theory and problems of Vector Analyss, door Murray, R. Spegel, Schaum s Seres, McGraw-Hll, New Yor). Scalar en vectoreel product SCALAIR PRODUCT. Het scalar product (of nwendg product) van

Nadere informatie

Gebruikershandleiding

Gebruikershandleiding Apex Dynamcs bv Churchlllaan 101 NL-5705 BK Helmond The Netherlands Tel. : +31 (0)492 509 995 Fax : +31 (0)492 509 997 E-mal : sales@apexdyna.nl Internet : www.apexdyna.nl Gebrukershandledng Planetare

Nadere informatie

1 Rekenen met complexe getallen

1 Rekenen met complexe getallen Rekenen met complexe getallen In dt hoofdstuk leer je rekenen met complexe getallen. Ze vormen een getallensysteem dat een utbredng s van het bekende systeem van de reële getallen. Je leert ook hoe je

Nadere informatie

is gelijk aan de open-klemmen spanning van het netwerk. De impedantie Z th

is gelijk aan de open-klemmen spanning van het netwerk. De impedantie Z th 3 Ladngseffecten treden ten eerste op wanneer een gegeven element ut het systeem de karakterstek van een vorg element beïnvloedt of wjzgt. Op haar beurt kunnen de egenschappen van dt element gewjzgd worden

Nadere informatie

MRT/RT MKT/KT. Wormwielreductoren. www.triston.nl

MRT/RT MKT/KT. Wormwielreductoren. www.triston.nl MRT/RT MKT/KT Wormwelreductoren www.trston.nl Het s tjd voor Trston! Natuurljk wlt u dat uw producteproces soepel verloopt. Trston helpt. Want met de wormwelreductoren van Trston kest u voor langdurge

Nadere informatie

inner living i nnerarchitecture vrijstaande woonhuizen en verbouwingen

inner living i nnerarchitecture vrijstaande woonhuizen en verbouwingen nner lvng nnerarchtecture vrjstaande woonhuzen en verbouwngen 0 10 25 nnerarchtecture feelng good n natural archtecture nspred by nature, buldng for people, creatng envronments, wth a natural touch 03

Nadere informatie

Elementaire Deeltjesfysica

Elementaire Deeltjesfysica Elementare Deeltjesfysca FEW Cursus Jo van den Brand 8 December, 9 Structuur der Matere Inhoud Inledng Deeltjes Interactes Relatvstsche knematca Lorentz transformates Vervectoren Energe en mpuls Symmetreën

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Examen Neurale Netwerken (2L490), op woensdag 28 juni 2006, uur.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Examen Neurale Netwerken (2L490), op woensdag 28 juni 2006, uur. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Facultet Wskunde en Informatca Examen Neurale Netwerken 2L49, op woensdag 28 jun 26, 9. - 2. uur. Alle antwoorden denen dudeljk geformuleerd en gemotveerd te worden..

Nadere informatie

Toepassing: Codes. Hoofdstuk 3

Toepassing: Codes. Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 3 Toepassng: Codes Als toepassng van vectorrumten over endge lchamen kjken we naar foutenverbeterende codes. We benutten slechts elementare kenns van vectorrumten, en van de volgende functe.

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE I, code

Tentamen MATERIAALKUNDE I, code Unverstet Tente Facultet der Construerende Technsche Wetenschappen Vakgroep Productetechnek Materaalkundg Laboratorum Agrcola Tentamen MATRIAALKUND I, code 11505 4 aprl 008, 09.00-1.30 uur AANWIJZINGN

Nadere informatie

Hertentamen Optica. 20 maart 2007. Zet je naam, studentennummer en studierichting bovenaan elk vel dat je gebruikt. Lees de 6 opgaven eerst eens door.

Hertentamen Optica. 20 maart 2007. Zet je naam, studentennummer en studierichting bovenaan elk vel dat je gebruikt. Lees de 6 opgaven eerst eens door. Hertentamen Optica 20 maart 2007 Zet je naam, studentennummer en studierichting bovenaan elk vel dat je gebruikt. Lees de 6 opgaven eerst eens door. Opgave 1 Slechts eenmaal heeft God de natuurwetten blijvend

Nadere informatie

inner living i nnerarchitecture vrijstaande woonhuizen en verbouwingen

inner living i nnerarchitecture vrijstaande woonhuizen en verbouwingen nner lvng nnerarchtecture vrjstaande woonhuzen en verbouwngen 0 10 25 nnerarchtecture feelng good n natural archtecture nspred by nature, buldng for people, creatng envronments, wth a natural touch 03

Nadere informatie

inner living i nnerarchitecture vrijstaande woonhuizen en verbouwingen

inner living i nnerarchitecture vrijstaande woonhuizen en verbouwingen nner lvng nnerarchtecture vrjstaande woonhuzen en verbouwngen 0 10 25 2 nspred by nature, buldng for people, creatng envronments, wth a natural touch nnerarchtecture feelng good n natural archtecture aboratorum

Nadere informatie

AÏerinzagelegging nu 7513490

AÏerinzagelegging nu 7513490 Octrooraad AÏernzageleggng nu 7513490 Nederland [19] NL [54] Werkwze voor het verwaardgen van een elektrsch geledende aag op een nwendg wandgedeelte van een kathodestraalbus en een kathodestraalbus vervaardgd

Nadere informatie

Statica in een notendop

Statica in een notendop Statca n een notendop Systematsche Probleem Analyse (SPA) 1. Gegevens: Lees de vraag goed door. Maak een schematsche tekenng van het probleem. 2. Gevraagd: Schrjf puntsgewjs alle dngen op waar naar gevraagd

Nadere informatie

7 College 01/12: Electrische velden, Wet van Gauss

7 College 01/12: Electrische velden, Wet van Gauss 7 College 01/12: Electrische velden, Wet van Gauss Berekening van electrische flux Alleen de component van het veld loodrecht op het oppervlak draagt bij aan de netto flux. We definieren de electrische

Nadere informatie

Bij een invalshoek i =(15.0 ± 0.5) meet hij r =(9.5 ± 0.5). 100%-intervallen. Welke conclusie kan de onderzoeker trekken?

Bij een invalshoek i =(15.0 ± 0.5) meet hij r =(9.5 ± 0.5). 100%-intervallen. Welke conclusie kan de onderzoeker trekken? INLEIDING FYSISCH-EPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) --003, 9.00-.00 UUR Dt tentamen bestaat ut 3 opgaven. Geef noot alleen maar het antwoord op een vraag, maar laat altjd zen hoe je tot dat antwoord gekomen

Nadere informatie

Automatic-schakelaar Komfort Gebruiksaanwijzing

Automatic-schakelaar Komfort Gebruiksaanwijzing opzetstuk Systeem 2000 Art. nr.: 0661 xx / 0671 xx Inhoudsopgave 1. Velghedsnstructes 2. Functe 2.1. Werkngsprncpe 2.2. Detecteveld verse met 1,10 m lens 2.3. Detecteveld verse met 2,20 m lens 3. Montage

Nadere informatie

Uitwerkingen tentamen optica

Uitwerkingen tentamen optica Uitwerkingen tentamen optica april 00 Opgave a) (3pt) Voor de visibility, fringe contrast of zichtbaarheid geldt: waarbij zodat V = I max I min I max + I min, () I max = I A + I B + I A I B cos δ met cos

Nadere informatie

Verslag Regeltechniek 2

Verslag Regeltechniek 2 Verslag Regeltechnek 2 Door: Arjan Koen en Bert Schultz Studenten Werktugbouw deeltjd Cohort 2004 Inhoudsogave Inledng blz. 3 2 Oen lus eerste-orde systeem blz. 4 3 Gesloten lus P-geregeld eerste orde

Nadere informatie

innerhousing by innerarchitecture for TBI-WOONlab gevels voor lekkereigenwoonhuis

innerhousing by innerarchitecture for TBI-WOONlab gevels voor lekkereigenwoonhuis nnerhousng by nnerarchtecture for TBI-WOONlab gevels voor lekkereigenwoonhus 0 10 25 nnerhousng by nnerarchtecture Mensen wllen een buurt waar ze prettg kunnen wonen. Een buurt waarn een rjk woongevoel

Nadere informatie

De nieuwe kijk op gezond en duurzaam

De nieuwe kijk op gezond en duurzaam Ecoheat Holland BV De neuwe kjk op gezond en duurzaam tot 70 % besparen op verwarmen uw energerekenng De deale warmtebron De zon s de natuurljke warmtebron van onze aarde en daarom de bass van ver- De

Nadere informatie

Wiskundige Technieken 1 Uitwerkingen Hertentamen 23 december 2014

Wiskundige Technieken 1 Uitwerkingen Hertentamen 23 december 2014 Wiskundige Technieken Uitwerkingen Hertentamen 3 december 04 Normering voor 4 pt vragen andere vragen naar rato: 4pt 3pt pt pt 0pt goed begrepen én goed uitgevoerd, eventueel met enkele onbelangrijke rekenfoutjes

Nadere informatie

Prijs ƒ 3.- "OCTllCO' HA AD

Prijs ƒ 3.- OCTllCO' HA AD Prjs ƒ 3.- "OCTllCO' HA AD._,-, Ter nzage gelegde, j^-vk Octrooaanvrage Nr./ 7 3 1 4 8 6 0 Int. Cl. G 01 t l/l8. NEDERLAND ludenugsdatum: 25 oktober 1973? Datum van ternzageleggmg: 19 november 1974. 15

Nadere informatie

Variantie-analyse (ANOVA)

Variantie-analyse (ANOVA) Statstek voor Informatekunde, 2006 Les 6 Varante-analyse (ANOVA) Met de χ 2 -toetsen zjn we nagegaan of verschllende steekproeven bj dezelfde verdelng horen. Vaak komt men echter ook de vraag tegen of

Nadere informatie

VOOR EEN GOED RESULTAAT IS HET ABSOLUUT NOODZAKELIJK DEZE LEGINSTRUCTRIES NAUWKEURIG TE VOLGEN.

VOOR EEN GOED RESULTAAT IS HET ABSOLUUT NOODZAKELIJK DEZE LEGINSTRUCTRIES NAUWKEURIG TE VOLGEN. VOOR EEN GOED RESULTAAT IS HET ABSOLUUT NOODZAKELIJK DEZE LEGINSTRUCTRIES NAUWKEURIG TE VOLGEN. - 8h -% RH www.quck-step.com www.quck-step.com Cement

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faultet Tehnshe Natuurkunde Tentamen Golven & Opta 3AA70/Opta 3NA70 Dnsdag 0 augustus 00 van 9.00 tot.00 uur Dt tentamen bestaat ut 5 vraagstukken met eder deelopgaven

Nadere informatie

Faculteit Biomedische Technologie Tentamen OPTICA (8N040) 16 augustus 2012, 9:00-12:00 uur

Faculteit Biomedische Technologie Tentamen OPTICA (8N040) 16 augustus 2012, 9:00-12:00 uur Faculteit Biomedische Technologie Tentamen OPTICA (8N040) 16 augustus 2012, 9:00-12:00 uur Opmerkingen: 1) Lijsten met de punten toegekend door de corrector worden op OASE gepubliceerd. De antwoorden van

Nadere informatie

Methode met ladder operatoren deel 2

Methode met ladder operatoren deel 2 Methode met ladder operatoren deel We zullen de ladder operatoren gebruken om egenschappen van de egenfunctes van de Hamlonaan te bepalen. Hermtsch geconjugeerde We defnëren de hermtsche geconjugeerde

Nadere informatie

Beoordelingscriteria tentamen G&O, 5 juli 2006

Beoordelingscriteria tentamen G&O, 5 juli 2006 Beoordelingscriteria tentamen G&O, 5 juli 006 Opgave 1 a. 5 pt y 1 f x v t ; D y 1, t, v ^ D y 1, x, True y g x v t ; D y, t, v ^ D y, x, True Gewoon invullen in de golfvergelijking. Je moet dus weten

Nadere informatie

Uitwerkingen tentamen Statistiek 2 voor TeMa Maandag 08-03-2004.

Uitwerkingen tentamen Statistiek 2 voor TeMa Maandag 08-03-2004. Utwerkngen tentamen Statstek voor TeMa Maandag 8-3-4. Opgave a. Model: Y = β + β* x+ ε met ε ~ Nd(, σ ) Y s het energeverbruk, x s de omgevngstemperatuur.. Volgens het scatterplot n de bjlage ljkt er sprake

Nadere informatie

Combinatoriek groep 2

Combinatoriek groep 2 Combatorek groep Tragsweeked ovember 013 Theore De opgave deze hadout hebbe allemaal wat te make met éé of meer va oderstaade oderwerpe Belagrjk bj het make va opgave s om et allee de theore de je ket

Nadere informatie

34 e Internationale Natuurkunde Olympiade Taipei, Taiwan Experimentele toets Woensdag 6 augustus 2003 Beschikbare tijd: 5 uur. Lees dit eerst!

34 e Internationale Natuurkunde Olympiade Taipei, Taiwan Experimentele toets Woensdag 6 augustus 2003 Beschikbare tijd: 5 uur. Lees dit eerst! 34 e Internationale Natuurkunde Olympiade Taipei, Taiwan Experimentele toets Woensdag 6 augustus 2003 Beschikbare tijd: 5 uur Lees dit eerst! 1. Gebruik uitsluitend de pen die ter beschikking is gesteld.

Nadere informatie

1 Van Mechansche tot Optsche Gyroscopen Het eerste waar men aan denkt, bj het horen van het woord gyroscoop, s natuurljk de mechansche gyroscoop met z

1 Van Mechansche tot Optsche Gyroscopen Het eerste waar men aan denkt, bj het horen van het woord gyroscoop, s natuurljk de mechansche gyroscoop met z Optsche Gyroscopen Wm Aerts Chrstophe De Cann ere 9 februar 2001 Inhoudsopgave 1 Van Mechansche tot Optsche Gyroscopen 1 2 Het Sagnac Effect 2 2.1 Een vereenvoudgde beschrjvng........................ 2

Nadere informatie

Toets spectrometrie 6 november 2007 blz 1

Toets spectrometrie 6 november 2007 blz 1 Toets spectrometre 6 november 2007 blz 1 Klassen: Type: Vak: Vakcode: NH4 toets spectrometre SPECTN0T1 Docent: M.C. Vloemans Datum: 6 november 2007 Tjd: 10.30 12.10 uur blad 1 van 4 bladen Bj deze toets

Nadere informatie

Uitwerkingen Tentamen Optica

Uitwerkingen Tentamen Optica Uitwerkingen Tentamen Optica Datum van het tentamen: 19 februari 2008 Opgave 1 a) Het hoekoplossend vermogen van een lens (of een holle spiegel) is direct gerelateerd aan het Fraunhofer diffractiepatroon

Nadere informatie

6 BEREKENINGSVOORBEELDEN

6 BEREKENINGSVOORBEELDEN Voorbeelden ISSO-publcate 51 6 BEREKENINGSVOORBEELDEN In dt hoofdstuk zjn een tweetal berekenngsvoorbeelden opgenomen: één voor een portekwonng (een tussenwonng) en een hoekwonng van een rj wonngen. Voor

Nadere informatie

Gegevensverwerving en verwerking

Gegevensverwerving en verwerking Gegevensverwervng en verwerkng Staalname Bblotheek - aantal stalen/replcaten - grootte staal - apparatuur - beschrjvend - varante-analyse Expermentele setup Statstek - correlate - regresse - ordnate -

Nadere informatie

Tentamen Golven en Optica

Tentamen Golven en Optica Tentamen Golven en Optica 5 juni 008, uitwerking 1 Lopende golven en interferentie op een snaar a In[1]:= y 0 1; y 1 x, t : y x, t : y 0 x 300 t 4 y 0 x 300 t 4 4 In[4]:= Ploty 1 x, 0, y x, 0, x, 10, 10,

Nadere informatie

Dubbelplaneten. Vakantiecursus

Dubbelplaneten. Vakantiecursus Raner Kaenders Dubbelplaneten AW 5/8 nr. 4 december 2007 287 Raner Kaenders Semnar für Mathematk und hre Ddaktk Mathematsch-aturwssenschaftlche Fakultät Unverstät zu Köln Gronewaldstrasse 2 5093 Köln r.kaenders@un-koeln.de

Nadere informatie

ïöftrt [iojal eriii2a?ieiagg^ [11]

ïöftrt [iojal eriii2a?ieiagg^ [11] Octrooracd m ^ ïöftrt [ojal er2a?eagg^ [11] Nederland [19] WL [54] W&rkwjss ter beredng ven een cheïsat. [51] Int.C 2.: A61K2S/00. [71] Aanvrager: Research Corporaton te New York. [74] Gem.: Ir. C.M.R.

Nadere informatie

Archimedes, De methode van de mechanische stellingen, inleiding

Archimedes, De methode van de mechanische stellingen, inleiding Archimedes, De methode van de mechanische stellingen, inleiding en propositie 2. De volgende vertaling is gebaseerd op de editie van Heiberg, vol. 2, pp. 426-430, 438-446, vergeleken met de vertaling van

Nadere informatie

I I f I I I I I I i i i i i i i

I I f I I I I I I i i i i i i i f Mnstere van Verkeer en Waterstaat Drectoraat-Generaal Rjkswaterstaat Denst Weg- en Waterbouwkunde Dynamsch traxaalonderzoek op asfalt Onderzoek op mengsels DAB /16 en ZOAB /16 A \r> f f f C.' ur B DO

Nadere informatie

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR

INLEIDING FYSISCH-EXPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) , UUR INLEIDING FYSISCH-EPERIMENTELE VAARDIGHEDEN (3A560) 4-11-003, 9.00-1.00 UUR Dt tentamen bestaat ut opgaven. Geef noot alleen maar het antwoord op een vraag, maar laat altjd zen hoe je tot dat antwoord

Nadere informatie

ACCU-CHEK. Compact Plus. Gebruiksaanwijzing SYSTEEM VOOR DE BEPALING VAN BLOEDGLUCOSE

ACCU-CHEK. Compact Plus. Gebruiksaanwijzing SYSTEEM VOOR DE BEPALING VAN BLOEDGLUCOSE ACCU-CHEK Compact Plus SYSTEEM VOOR DE BEPALING VAN BLOEDGLUCOSE Gebruksaanwjzng Op het verpakkngsmateraal, het typeplaatje van de meter en de prkpen kunnen volgende symbolen voorkomen. De betekens hervan

Nadere informatie

Formularium Formule voor de constante versnelling

Formularium Formule voor de constante versnelling Formularum Formule voor de constante versnellng v = v 0 + a(y y 0 ) (neare versnellng) ω z = ω z0 + α z (θ θ 0 ) (Hoekversnellng) Hoek- en lneare versnellng n functe van de hoeksnelhed α z = ω θ a x =

Nadere informatie

Digital Image Processing

Digital Image Processing Dgtal Image Processng 3 November 006 Dr. r. Aleksandra Pzurca Prof. Dr. Ir. Wlfred Phlps Aleksandra.Pzurca @teln.ugent.be Tel: 09/64.3415 UNIVERSITEIT GENT Telecommuncate en Informateverwerkng Spatale

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Technische Natuurkunde

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Technische Natuurkunde TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Technische Natuurkunde Uitwerking Tentamen Quantumfysica van 15 april 010. 1. (a) De ket α is een vector in de Hilbertruimte H, en de bra β een co-variante vector

Nadere informatie

Uitgebreide aandacht warmtapwatersystemen. Door afnemende warmtevraag voor ruimteverwarming, neemt het belang van het

Uitgebreide aandacht warmtapwatersystemen. Door afnemende warmtevraag voor ruimteverwarming, neemt het belang van het NEN 5128: overzcht van rendementen Utgebrede aandacht warmtapwatersystemen Door afnemende warmtevraag voor rumteverwarmng, neemt het belang van het opwekkngsrendement voor warmtapwater toe. In de norm

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Lineaire Algebra en Lineaire Analyse (Y550/Y530), op donderdag 5 november 00, 9:00 :00 uur. De uitwerkingen van de opgaven dienen

Nadere informatie

Simulatie van een installatietechnische component : Simple Building.

Simulatie van een installatietechnische component : Simple Building. 8 Smulate van een nstallatetechnsche component : Smple Buldng. februar utger ojakkers 48484 r.rojakkers@student.tue.nl echnsche Unverstet Endhoven opledng Installatetechnek r. A.W.M. van Schjndel Inhoud

Nadere informatie

Installatiehandleiding. ExaMaster

Installatiehandleiding. ExaMaster Installatehandledng ExaMaster INHOUDSOPGAVE INLEIDING Installatehandledng.... Productdocumentate.... Bjbehorende documenten.... Utleg van symbolen... Beschrjvng van het apparaat.... Wetteljke verplchtngen....

Nadere informatie

3.7.3 Welke meetinstrumenten zijn geschikt voor het vastleggen van motorische vaardigheden?

3.7.3 Welke meetinstrumenten zijn geschikt voor het vastleggen van motorische vaardigheden? 3. Dagnostek 3.7. Hoe meet je verbeterng of verslechterng n het dageljks functoneren met betrekkng tot de mobltet (ztten, staan, lopen, verplaatsen) bj CP? 3.7.3 Welke meetnstrumenten zjn geschkt voor

Nadere informatie

FORMULARIUM. www.basiswiskunde.be. Inhoudsopgave. 1 Algebra 2. 2 Lineaire algebra 4. 3 Vlakke meetkunde 5. 4 Goniometrie 7. 5 Ruimtemeetkunde 10

FORMULARIUM. www.basiswiskunde.be. Inhoudsopgave. 1 Algebra 2. 2 Lineaire algebra 4. 3 Vlakke meetkunde 5. 4 Goniometrie 7. 5 Ruimtemeetkunde 10 FORMULARIUM wwwbasiswiskundebe Inhoudsopgave Algebra 2 2 Lineaire algebra 4 3 Vlakke meetkunde 5 4 Goniometrie 7 5 Ruimtemeetkunde 0 6 Reële functies 2 7 Analyse 3 8 Logica en verzamelingen 6 9 Kansrekening

Nadere informatie

WISKUNDE 5 PERIODEN. DATUM : 5 juni 2008 ( s morgens) Niet-programmeerbare, niet-grafische rekenmachine

WISKUNDE 5 PERIODEN. DATUM : 5 juni 2008 ( s morgens) Niet-programmeerbare, niet-grafische rekenmachine EUROPEES BACCALAUREAAT 2008 WISKUNDE 5 PERIODEN DATUM : 5 juni 2008 ( s morgens) DUUR VAN HET EXAMEN : 4 uur (240 minuten) TOEGESTANE HULPMIDDELEN Formuleboekje voor de Europese scholen Niet-programmeerbare,

Nadere informatie

Knik en de Eurocode 3

Knik en de Eurocode 3 Staltet van het evenwcht Knk en de Voorschrten Knk en de Eurocode 3 Bj het dmensoneren van een constructe op knk wordt n de Eurocode 3 utgegaan van een toets n de uterste grenstoestand waarj de rekenwaarde

Nadere informatie

Getal & Ruimte. Uitwerkingen. vwo. complexe getallen. J. v.d. Meer H. v. Tilburg

Getal & Ruimte. Uitwerkingen. vwo. complexe getallen. J. v.d. Meer H. v. Tilburg J vd Meer H v lurg Getl & Rumte vwo complee getllen Utwerkngen Hoofdstuk Complee getllen Neuwe getllen ( ( ( ( c ( ( ( d ( 7 7 e f ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( c ( ( ( 9 d ( ln(,9, ( ln,77, c e d, 7 ( en, en

Nadere informatie

Uitgeest 28 Mei 2013. Geachte Voorzitter en Commissieleden

Uitgeest 28 Mei 2013. Geachte Voorzitter en Commissieleden Utgeest 28 Me 203 Geachte Voorztter en Commsseleden Vanwege neuwe ontwkkelngen n verband met het verwjderen van de scootmobelen ut het atrum van De Slmp wl k dt n de GGZ-vergaderng nogmaals onder uw aandacht

Nadere informatie

Tentamen vak 4S581, d.d. 13 april 2011 Chemie en Transport in Energie Conversie Processen

Tentamen vak 4S581, d.d. 13 april 2011 Chemie en Transport in Energie Conversie Processen Tentamen vak 4S581, d.d. 13 aprl 2011 Cheme en Transport n Energe Converse Processen Maak elke opgave op een afzonderljk vel paper Dctaat mag gebrukt worden, aantekenngen net Succes! Opgave 1: Euro 95

Nadere informatie

Eindopdracht Wiskunde en Cultuur 2-4: Geostationaire satellieten Door: Yoeri Groffen en Mohamed El Majoudi Datum: 20 juni 2011

Eindopdracht Wiskunde en Cultuur 2-4: Geostationaire satellieten Door: Yoeri Groffen en Mohamed El Majoudi Datum: 20 juni 2011 Eindopdracht Wiskunde en Cultuur 2-4: Geostationaire satellieten Door: Yoeri Groffen en Mohamed El Majoudi Datum: 20 juni 2011 1 Voorwoord Satellieten zijn er in vele soorten en maten. Zo heb je bijvoorbeeld

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Tentamen Numerieke Methoden voor Werktuigbouwkunde N460 op donderdag 4 juni 010, 14.00-17.00 uur. De uitwerkingen van de opgaven dienen

Nadere informatie

Hints en antwoorden bij de vragen van de cursus Lineaire Algebra en Meetkunde

Hints en antwoorden bij de vragen van de cursus Lineaire Algebra en Meetkunde Hints en antwoorden bij de vragen van de cursus Lineaire Algebra en Meetkunde Ik heb de vragen die in de nota s staan en de vragen van de samenvattingen samengebracht in deze tekst en voorzien van hints

Nadere informatie

ASCII Tekenset - voor webdesigners

ASCII Tekenset - voor webdesigners Latin 1 tekens Code Entity Teken Omschrijving Geforceerde spatie Omgekeerd uitroepteken Cent teken Pond sterling teken Algemeen wisselkoersteken Yen teken Gebroken (verticaal) bar Paragraaf teken Umlaut

Nadere informatie

inner living vrijstaande woonhuizen en verbouwingen i nnerarchitecture

inner living vrijstaande woonhuizen en verbouwingen i nnerarchitecture nner lvng vrjstaande woonhuzen en verbouwngen nnerarchtecture I am nspred by nature, nspred by nature, and I love to buld buldng for people, wth and for people, creatng sustanable archtecture, our am

Nadere informatie

HOOFDSTUK 2: DE WERKING VAN DE MARKT HET PRIJSMECHANISME

HOOFDSTUK 2: DE WERKING VAN DE MARKT HET PRIJSMECHANISME HOOFDSTUK 2: De werkng van de markt HOOFDSTUK 2: DE WERKING N DE MRKT HET PRIJSMECHNISME. DE RG.. De ndvduele vraag lgemeen:,x f ( x, a,,, y, geznsgrootte, sezoen, ) vraag van ndvdu naar goed x rjs van

Nadere informatie

Grote Synagoge. Sjoelgasse. Walter Süskindzaal. Snoge (Portugese Synagoge) Museumcafé (JHM) Auditorium (JHM)

Grote Synagoge. Sjoelgasse. Walter Süskindzaal. Snoge (Portugese Synagoge) Museumcafé (JHM) Auditorium (JHM) Zaalverhuur Bjzondere locates voor uw evenement Het Joods Hstorsch Museum heeft verschllende locates beschkbaar voor externe verhuur, elk met een egen functe en sfeer. Zo organseert u samen met het JHM

Nadere informatie

Combinatoriek groep 2

Combinatoriek groep 2 Combatore groep Mx: ducte, ladeprcpe, bomaalcoëffcëte, paaseereprcpe Tragsweeed ovember 015 Theore De opgave deze hadout hebbe allemaal wat te mae met éé of meer va oderstaade oderwerpe Belagrj bj het

Nadere informatie

Tentamen Optica. 19 februari 2008, 14:00 uur tot 17:00 uur

Tentamen Optica. 19 februari 2008, 14:00 uur tot 17:00 uur Tentamen Optica 19 februari 2008, 14:00 uur tot 17:00 uur Zet je naam en studierichting bovenaan elk vel dat je gebruikt. Lees de 8 opgaven eerst eens door. De opgaven kunnen in willekeurige volgorde gemaakt

Nadere informatie

vergelijkingen 6.1 Systematisch onderzoek Inhoud P Q x Q Grafieken van functies en vergelijkingen Grafieken van functies 6-2 en vergelijkingen

vergelijkingen 6.1 Systematisch onderzoek Inhoud P Q x Q Grafieken van functies en vergelijkingen Grafieken van functies 6-2 en vergelijkingen Grafieken van functies en vergelijkingen Grafieken van functies 6-0 en vergelijkingen Grafieken van functies en vergelijkingen Inhoud 1. Sstematisch onderzoek van grafieken Conveiteit en uigpunten Asmptoten

Nadere informatie

Eindronde Natuurkunde Olympiade 2015 theorietoets deel 1

Eindronde Natuurkunde Olympiade 2015 theorietoets deel 1 Eindronde Natuurkunde Olympiade 2015 theorietoets deel 1 Opgave 1 Botsend blokje (5p) Een blok met een massa van 10 kg glijdt over een glad oppervlak. Hoek D botst tegen een klein vastzittend blokje S

Nadere informatie

Uitwerkingen Tentamen Natuurkunde-1

Uitwerkingen Tentamen Natuurkunde-1 Uitwerkingen Tentamen Natuurkunde-1 5 november 2015 Patrick Baesjou Vraag 1 [17]: a. Voor de veerconstante moeten we de hoekfrequentie ω weten. Die wordt gegeven door: ω = 2π f ( = 62.8 s 1 ) Vervolgens

Nadere informatie

6. Goniometrische functies.

6. Goniometrische functies. Uitwerkingen R-vragen hodstuk 6 6. Goniometrische functies. R1 Wat heeft een cirkelomwenteling te maken met een sinus cosinus? ls een punt met constante snelheid een cirkelbeweging uitvoert en je zet hoogte

Nadere informatie

Lineaire dv van orde 2 met constante coefficienten

Lineaire dv van orde 2 met constante coefficienten Lineaire dv van orde 2 met constante coefficienten Homogene vergelijkingen We bekijken eerst homogene vergelijkingen van orde twee met constante coefficienten, d.w.z. dv s van de vorm a 0 y + a 1 y + a

Nadere informatie

Toegepaste wiskunde. voor het hoger beroepsonderwijs. Deel 2 Derde, herziene druk. Uitwerking herhalingsopgaven hoofdstuk 3

Toegepaste wiskunde. voor het hoger beroepsonderwijs. Deel 2 Derde, herziene druk. Uitwerking herhalingsopgaven hoofdstuk 3 Drs. J.H. Blanespoor Drs. C. de Joode Ir. A. Slujter Toegepaste wsunde voor het hoger beroepsonderwjs Deel Derde, herene dru Utwerng herhalngsopgaven hoofdstu HButgevers, Baarn Toegepaste wsunde, deel

Nadere informatie

Combinatoriek-mix groep 2

Combinatoriek-mix groep 2 Combatore-mx groep Tragsweeed, ovember 0 Theore De opgave deze hadout hebbe allemaal wat te mae met éé of meer va oderstaade oderwerpe Belagrj bj het mae va opgave s om et allee de theore de je et goed

Nadere informatie

Faculteit Biomedische Technologie. 9 april 2018, 18:00-21:00 uur

Faculteit Biomedische Technologie. 9 april 2018, 18:00-21:00 uur Faculteit Biomedische Technologie Tentamen ELEKTROMAGNETISME en OPTICA (8NC00) 9 april 2018, 18:00-21:00 uur Opmerkingen: 1) Het is toegestaan gebruik te maken van het uitgedeelde formuleblad. Het is ook

Nadere informatie

Fysische modellen De Aarde zonder en met atmosfeer

Fysische modellen De Aarde zonder en met atmosfeer Fysische modellen De Aarde zonder en met atmosfeer J. Kortland Cdb, Universiteit Utrecht Inleiding Bij het ontwerpen van een computermodel van de broeikas Aarde maak je gebruik van fysische modellen. Deze

Nadere informatie

Waardeoverdracht. Uw opgebouwde pensioen meenemen naar uw nieuwe pensioenuitvoerder

Waardeoverdracht. Uw opgebouwde pensioen meenemen naar uw nieuwe pensioenuitvoerder Waardeoverdracht Uw opgebouwde pensoen meenemen naar uw neuwe pensoenutvoerder In deze brochure 3 4 5 6 Gefelcteerd! Een neuwe baan Wel of net kezen voor waardeoverdracht? Vergeljk de regelngen Hoe waardevast

Nadere informatie

MEERJAREN OPBRENGSTEN VO 2013 TOELICHTING

MEERJAREN OPBRENGSTEN VO 2013 TOELICHTING MEERJAREN OPBRENGSTEN VO 2013 TOELICHTING Utrecht, me 2013 INHOUD 1 Algemeen 5 2 Het opbrengstenoordeel 7 3 Rendement onderbouw 8 4 Van 3e leerjaar naar dploma (rendement bovenbouw) 11 5 Gemddeld CE-cjfer

Nadere informatie

Labo Fysica. Michael De Nil

Labo Fysica. Michael De Nil Labo Fysica Michael De Nil 4 februari 2004 Inhoudsopgave 1 Foutentheorie 2 1.1 Soorten fouten............................ 2 1.2 Absolute & relatieve fouten..................... 2 2 Geometrische Optica

Nadere informatie

Tentamen Natuurkunde 1A 09.00 uur - 12.00 uur vrijdag 14 januari 2011 docent drs.j.b. Vrijdaghs

Tentamen Natuurkunde 1A 09.00 uur - 12.00 uur vrijdag 14 januari 2011 docent drs.j.b. Vrijdaghs Tentamen Natuurkunde 1A 09.00 uur - 12.00 uur vrijdag 14 januari 2011 docent drs.j.b. Vrijdaghs Aanwijzingen: Dit tentamen omvat 6 opgaven met totaal 20 deelvragen Begin elke opgave op een nieuwe kant

Nadere informatie

inner education i nnerarchitecture

inner education i nnerarchitecture nner educaton nnerarchtecture I am nspred by nature, nspred by nature, and I love to buld buldng for people, wth and for people, creatng sustanable archtecture, our am s to create smple wth a natural

Nadere informatie

2 Keten met een weerstand R in serie met een condensator met capaciteit C.

2 Keten met een weerstand R in serie met een condensator met capaciteit C. Hoofdstuk 3. Serekrngen. Algeeenheden. In dt hoofdstuk worden twee of eer eleenten n sere geplaatst. TIP : o geakkeljk te werken s het aangeraden de stroo als referente te kezen, verts de stroo door elk

Nadere informatie

Tentamen van Wiskunde B voor CiT (151217) Tentamen van Statistiek voor BIT (153031) Vrijdag 27 januari 2006 van 9.00 tot uur

Tentamen van Wiskunde B voor CiT (151217) Tentamen van Statistiek voor BIT (153031) Vrijdag 27 januari 2006 van 9.00 tot uur Kenmerk: TW6/SK/5/kp Datum: 9--6 Tentamen van Wskunde B voor CT (57) Tentamen van Statstek voor BIT (533) Vrjdag 7 januar 6 van 9. tot. uur Dt tentamen bestaat ut 9 opgaven, tabellen en formulebladen.

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E020 22 april 2009, 9.00-12.00 uur

Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E020 22 april 2009, 9.00-12.00 uur Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E april 9, 9. -. uur Dit tentamen bestaat uit opgaven. Indien u een opgave niet kunt maken, geeft u dan aan hoe u de opgave zou maken. Dat kan een deel van de punten opleveren.

Nadere informatie

Tentamen E&M 13-mei-2004

Tentamen E&M 13-mei-2004 E&M Tentamen E&M 3-mei-2004 Boller, Offerhaus, Verschuur E&M 40305 Aanwijzingen De toets bestaat uit twee delen, waarvan het eerste deel binnen 60 minuten moet worden ingeleverd. In het eerste deel worden

Nadere informatie

Rekenvaardigheden voor het vak natuurkunde

Rekenvaardigheden voor het vak natuurkunde Inhoud Formules uitrekenen... 2 Balansmethode... 2 Categorie eenvoudig... 3 Categorie moeilijker... 4 Categorie moeilijkst... 5 Uitgebreidere formules... 8 Balansmethode en abc-formule... 8 1/11 Formules

Nadere informatie

Lineaire Algebra voor ST

Lineaire Algebra voor ST Lineaire Algebra voor ST docent: Judith Keijsper TUE, HG 9.3 email: J.C.M.Keijsper@tue.nl studiewijzer: http://www.win.tue.nl/wsk/onderwijs/2ds6 Technische Universiteit Eindhoven college 2 J.Keijsper (TUE)

Nadere informatie

Analyse: vraagstuk van Kepler

Analyse: vraagstuk van Kepler Analyse: vraagstuk van Kepler Deel : Afleiden tweede wet (wet der perken) Redelijk simpel. Uit de bewegingsvergelijking volgt dat =. Dit impliceert dat = =. Als je weet dat de tangentiële component van

Nadere informatie

IJkingstoets burgerlijk ingenieur juni 2014: algemene feedback

IJkingstoets burgerlijk ingenieur juni 2014: algemene feedback IJkingstoets burgerlijk ingenieur 30 juni 2014 - reeks 1 - p. 1 IJkingstoets burgerlijk ingenieur juni 2014: algemene feedback In totaal namen 716 studenten deel aan de ijkingstoets burgerlijk ingenieur

Nadere informatie

Juli blauw Vraag 1. Fysica

Juli blauw Vraag 1. Fysica Vraag 1 Beschouw volgende situatie in een kamer aan het aardoppervlak. Een homogene balk met massa 6, kg is symmetrisch opgehangen aan de touwen A en B. De touwen maken elk een hoek van 3 met de horizontale.

Nadere informatie

Tentamen E&M 25 Juni 2012

Tentamen E&M 25 Juni 2012 / E&M Aanwijzingen De toets bestaat uit twee delen. Het eerste deel behelst begripsvragen en moet na 60 mi;ft,~e ~\'lo.j:ai~tll verd. De antwoorden op de begripsvragen moeten op een apart vel worden gemaakt.

Nadere informatie

Installatiehandleiding. ModuZone Z20

Installatiehandleiding. ModuZone Z20 Installatehandledng ModuZone Z20 INHOUDSOPGAVE INLEIDING 1 Installatehandledng...2 1.1 Productdocumentate...2 1.2 Utleg van symbolen...2 2 Beschrjvng van het apparaat...2 2.1 Hydraulsch schema...2 3 Velghedsvoorschrften

Nadere informatie

Oefening 9a (10.17a)

Oefening 9a (10.17a) Oefenng 9a (10.17a) Gven: The saturaton pressure for vapor-lqud equlbra for a gven speces ftted to the Antone equaton: ln(p VAP /P REF )=c 1 -c 2 /(T+c 3 ) The vapour obeys the equaton of state P=nRT/(V-nb)

Nadere informatie

Schriftelijk examen 2e Ba Biologie Fysica: elektromagnetisme 2011-2012

Schriftelijk examen 2e Ba Biologie Fysica: elektromagnetisme 2011-2012 - Biologie Schriftelijk examen 2e Ba Biologie 2011-2012 Naam en studierichting: Aantal afgegeven bladen, deze opgaven niet meegerekend: Gebruik voor elke nieuwe vraag een nieuw blad. Zet op elk blad de

Nadere informatie