ïöftrt [iojal eriii2a?ieiagg^ [11]

Transcriptie

1 Octrooracd m ^ ïöftrt [ojal er2a?eagg^ [11] Nederland [19] WL [54] W&rkwjss ter beredng ven een cheïsat. [51] Int.C 2.: A61K2S/00. [71] Aanvrager: Research Corporaton te New York. [74] Gem.: Ir. C.M.R. Davdson c.s. Octroobureau Vresandorp St Gaadö Dr. Kuyperstrast 6 's-gravenhaga, [21] Aanvrage Nr [22] Ingedend 15 aprl [32] Voorrang var.af 2 september [33] Land van voorrang: Ver. St. v. Am. (US). [31 ] Nummer van de voorrangsaanvrage: [23j -- [ [62] -- [43] Ter Image gelegd 4 maart De aan dt blad gehechte stukken zjn een afdruk van de oorspronkeljk ngedende beschrjvng met concuse(s) en eventuele tekerng(en).

2 ! RESEARCH'CORPORATION, te lew York, lew York, Ver.St.v.Amerka. Werkwjze ter beredng van een ehelaat. De utvndng heeft betrekkng op een werkwjze ;.! ter beredng van een chelaat, ^ j I ; Tot nu toe zjn radofarmaceutsche beeldvormende ; mddelen gebrukt voor het utwendg vormen van een beeld van verschllende delen van de anatome. Alleen radofarmaceutca de gamma-fotonen utstralen zjn voor deze toepassng geschkt. Het toepassngsgebed s beperkt wegens het fet, dat vaf de radokernen de gammastralen afgeven, slechts zeer weng voldoen aan de aanvullende veresten de daaraan gesteld worden door de nherente begrenzngen van exterende beeldsystemen en door de noodzaak om de stralngsdoss zo laag mogeljk te houden. Tot deze veresten behoren de noodzaak van een eenvoudg gamrnaspectrum,, een hoge opbrengst aan fotonen pet een energe de laag genoeg s om doelmatg collmeren toe te laten en doelmatge detecte en een halfwaarde tjd dê kort genoeg s om toedenng van mllcure hoeveelheden toe te laten zonder een overmatge stralngsdoss na de proef. De gebrukeljke methode voor het utwendg,vormen van een beeld bestaat n het algemeen ut het merken van een voor ' : toedenng aan een patënt geschkte organsche verbndng met een geschkt I ' '.1 rado-sotoop. Meer n het bjzonder wordt een bologsch mddel waarvan bekend s dat het zch verzamelt n het bepaalde orgaan of anatomsch gedeelte waarvan een beeld moet worden gevormd, n gernge mate gemerkt I I dan mogeljk om een utwendg beeld te vormen van het gewenste orgaan met [ ; - l behulp van gebrukeljke stralngsmeettechneken. {. De problemen de gepaard gaan met bekende pogngen n deze rchtng concentreren ch n hpofdzaak op het combneren van de! veresten (1) dat het bologsche mddel specfek s voor het orgaan! waarvan een beeld moet worden gevormd, (2) datesn geschkte radokern

3 gebrukt wordt als merkmd&el, (3) dat het gemerkte mddel voldoende stabel s n vvo om een doelmatge beeldvormng toe te laten en (4) dat het gemerkte bologsche mddel z'n orgaanspecfctet behoudt» De utvndng heeft ten doel een rado-actef gemerkt bologsch mddel te verschaffen met een hoge mate van n vvo ( stabltets en dat sterk orgaanseleetef s. Verder heeft de utvndng ten doel een werkwjze te verschaffen voor het vervaardgen van een! utwendg beeld met behulp van dt mddel. De bovenstaande doelenden worden berekt met een 1 >.,.... ; werkwjze voor het bereden van een rado gemerkt dagnostsch mddel, dat hoge doelorgaanspecfctet van verschllende geneesmddelen en bochemsche verbndngen koppelt met de utstekende kernbeeldegenschappen van de radometalen technetum-99n> cobalt~57j gallum-67» gallum-68, ndum-111 en ndum-113m. De utvndng "berust op de ontdekkngj, dat chelaten van de bovenstaande rado-acteve metalen net een gesubsttueerd mroüazjnzuur of een 8-hydroxjrchnolne een hoge mate van n vvo stabltet beztten, sterk specfek zjn voor bepaalde organen of < anatomsche gedeelten en utstekende kerrbeeldvormende egenschappen j beztten. De bovengenoemde chelaten kunnen worden bered! door het gewenste rado-sotoop met het cheleermddel te laten reageren, Technetuu-99m s n de handel verkrjgbaar hetzj ut een sotoop generator als een dochterprodukt van molybdeen-99 of als! een drect produkt van een leverancer. Het s ook beschkbaar als een j oplosmddelextracteprodukt ut molybdeen~99 oplossngen, m het algemeen als alkalmetaalpertechnetaatoplossngen van jï-too mc, Nadere beredngs- I methoden zjn vermeld n de.amerkaanse Octrooschrften 3.1* en j Het technetum-99m chelaat, wordt het lefst bered 1 door een oplossng van pertechnetaat, b.v, een alkalmetaalpertechnetaat! te reduceren n aanwezghed van het cheleermddel. De reducte wordt bj voorkeur utgevoerd met-behulp van tn(ii)chlorde als reductemddel. 1 Ieder geschkt reductemddel kan worden gebrukt, met nbegrp van! andere tn(ii)zouten, zoals tn(ii)pyrofosfaat. Ten gevolge van deze '!

4 ! reductetrap bevat het produkt $ok een aanmerkeljke hoeveelhed van het tn(h)chelaat. Het zal dudeljk zjn, dat.de utvndng ook betrekkng! heeft op het produktmengsel, dat'"'zotfel het radtemetaalchelaat als het j overeenkomstge tn(ll)chelaat bevat,, In de prktjk -worden de volgens de utvndng berede preparatèn het geschktst Verschaft als een sterele verpakkng t de bestaat ut net-radoactete ^dem'calën voor het mengen met de ; radometaalbron voorafgaande aan het gebruk. De verpakkng bevat bj voor keur een tn(li)zoutoplossng, éhéleermddeloplossng, ph-bufferoplossng of een combnate daarvan. Onder gebrukmakng van sterele reagenta en aseptsche techneken worden de respecteve oplossngen met elkaar gemengd n wllekeurge volgorde en daarna-met de radometaalbronoplossng De verkregen oplossng de het radometaalchelaat, het tn(ll)chelaat en eventueel vrj chelaat bevat, kan dan drect worden gebrukt voor het maken van beelden. In het algemeen wordt aan de patënt een oplossng, toegedend de geschkt s voor ntraveneuze toedenng en tot 15 mc rado-actvtet bevat, In het algemeen kan dt worden berekt door 0,2-1 ml toe te denen van een oplossng de mg gecombneerd chelaatprodukt bevat. Radoproeven van het rado-rsotoop n het gewenste orgaan kunnen,worden utgevoerd met behulp van gebrukeljke apparatuur, zoals een sntllate-camera. - * Orgaanspecfctet wordt bepaald door het bepaal- 1 de gebrukte cheleermddel. Alle volgens de utvndng verkregen chelaten' worden echter hetzj door de neren of door de lever afgevoerd. Derhalve; kunnen de volgens de utvndng verkregen chelaten van de bovenstaande radometalen met de meeste gesubsttueerde mnodazjnzuren en 8-hydroxychnolnen worden gebrukt voör het maken van een beeld van deze organen. Bj voorkeur voldoen de volgens de utvndng I verkregen cheleermddelen aan formule 1 of formule 2, waarn E een alkylgroep met tot 2k koolstofatomen, bj voorkeur 1h koolstofatomen, een alkenyl,.arylalkyl of cyclo-alfatsche groep, gesubsttueerd door halogeen, hydroxy, carboxy, ntro, amno, keto of heterocyclsche groepen, s. De groepen kunnen onderbroken zjn door-ether of tho-etherbruggen. j ; De-grootste voorkeur gaat ut naar cheleermddelenj - J "

5 de gesubsttueerde mnodazjnzuur en 8-hydroxychnolne homologen zjn van geneesmddelen en bochemsche verbndngen waarvan de orgaan specfeke kenmerken bekend zjn. Andere specfeke cheleermddelen de geschkt zjn om te worden gebrukt bj de toepassng van de utvndng zjn N-methyl-mnodazjnzuur, N-(10-carboxydecyl)mnodazjnzuur, N-/N' - (S,6-dmethylfenyl)carbamoy],methyl7fflnodazjnzuur N-(o-broombenzyl)- j mnodazjnzur t N-/3-(1~nafthyloxy)-2»hydroxypropyl/mnodazLjnzuur, ntrlotrazjnzuur en 5,7-djood~8-hydroxychnolne. Het zal dudeljk zjn, dat de utdrukkng "gesub- ; sttueerd -mnodazjnzuur" de verbndngen omvat, waarn R n de genoemde structuurformules combneert met een methyleengroep onder vormng van een heterocyclsche rng. Een voorbeeld van een dergeljk zuur s 2,6-pyrdnedcarbonzuur, De gallum en ndumchelaten worden bered door toevoegen van hetzj GaCl^ of ndumchlorde n 0,05 molar HCl, aan het 'geschkte cheleermdde bj een ph van 3,5. Na een ncubateperode van 25 mn, wordt de ph verhoogd tot 5-7 De onderstaande voorbeelden denen ter nadere toelchtng van de utvndng, Voorbeeld I 2 g (0,01 mol) a-chloor~2,6-acety2.oxyldde en 2 g (0,01 mol) mnodazjnzuur (dnatrumzout) worden W uur onder terugvloeen verwarmd n 200 ml van een 3:1 EtOH/H^O mengsel. Het mengsel werd tot droog ngedampt waardoor een geel resdu verd verkregen. 25 ml water werden aan het resdu toegevoegd» Het gedeelte dat net n oplossng gng werd door vacuüaf'ltrate verzameld. Aan het fltraat werd geconcentreerd zoutzuur druppelsgewjze toegevoegd en de pïï werd gemeten. Bj-pH 3 werd de heldere oplossng troebel en deze werd een nacht lang gekoeld. Een gebroken wt neerslag werd verza.e.ld en dt werd ' OBgekrstallseerd ut kokend water. Het produkt werd geïdentfceerd ; als lf-/k l -(2,6-dmethylfenyl)carbamoylmethyl7mnodazjnzuur met smpt C«Opbrengst 20 % van de theoretsche. j KMR: DMS0-dg 5 = 7,11 (s,3, aromatsche protonen) j <5 = 3,63 (s,mh 2 -C00-)

6 6 = 3,57 (S,2,-CH 2 ~Ï<) S = 2,20 (S,6,CH 3 ) CHÏÏ: 57,13 C; 6,16 Hj 9»52N Theor. Voorbeeld II 57,10 Cj 6,23 H; 9,^333 Exp, Eet overeenkomstg voorbeeld I berede N~/N, -(2 s 6-dmethylfeny-l)car'bajoylmethyl7mnodazjnzuur werd n een : hoeveelhed van 150 mg (0>51 maol) opgelost n 3 ml 0,1 n NaOH. j De ph van de oplossng werd ngesteld op 3,5 met 1n HCl. Aanvallend 0,1 n NaOH werd daaraan toegevoegd om de daarna toegevoegde zure SnCl 2 oplossng te compenseren. 0,3 cm van een oplossng van SnClg (20 mg, 0,11 mmol n 10 ml 1n HCl) werden toegevoegd. Na 5 mn. wachten werden 80 mc technetum-99m als natrumpertechnetaat toegevoegd. Het produkt werd gechromatografeerd n een zoutoplossng en gemeten op een radoehromatogram meetapparaat. De verkregen grafek vertoonde een pek aan de voorkant van het oplosmddel, ten gevolge van de chelaatverbndng. Er was weng colloïdvormng, Er werd nagenoeg geen vrj technetum-99m (TR f =0,75) gemeten. Voorbeeld III Methylmnodazjnzuur werd n een hoeveelhed van 150 mg opgelost n 3 ml 0,1 n NaOH. De ph van de oplossng werd ngesteld op 3,5 met 1 n HCl. Aanvullend 0,1 n NaOH werd toegevoegd om de zure SnCl p oplossng de daarna werd toegevoegd, te compenseren. d o j Er werden 0,3 cm toegevoegd van een oplossng van SnCl^ (20 mg, 0,11 mmol n 10 ml 1n HCl). Ha 5 mn. wachten werden 80 mc technetum-99m als natrumpertechnetaat toegevoegd. Het produkt Werd gechromatografeerd n zoutoplossng en gemeten op een radochromatogram meetapparaat. De verkregen grafek vertoonde een pek aan de voorkant van het' oplos-! mddel, ten gevolge van -de chelaatverbndng. Er was weng collodvormng. Er werd nagenoeg geen'vrj technetum~99m (TB f =0,75) gemeten. Voorbeeld IV 2 j C (technetrum-99m) van het produkt ut voorbeeld II werden ntraveneus bj muzen geïnjecteerd. De deren werden n sere afgemaakt na de njecte en de actvteten van de belangrjkste j

7 organen verden "bepaald, door een aantal monsters ut eder orgaan n een I sntllateteller te tellen, De n vvo verdelng van het produkt ut voorbeeld II hj muzen werd utgezet-als een functe van de tjd. j Ze fg. 1 met langs de horzontale as de tjd n mn. langs de vertcale as het percentage doserng per gram, de stppelljn voor bloed, de ljn ; met de meetpunten als A voor de maag, de ljn met n voor de neren, de ljn met x voor de lever en de ljn met o voor de darmen. j Voorbeeld V ' De methode van voorbeeld IV werd gevolgd met gebrukmakng van het produkt van voorbeeld III. De n vvo verdelng van dt produkt bj muzen als een functe van de tjd werd utgezet. Ze fg. 2 waarn langs de horzontale as de tjd n mn. langs de vertcale as het percentage van de doserng per gram, de onderste ljn voor de maag, de mddelste ljn voor de lever en bovenste ljn voor de neren» Voorbeeld VI k mc (technetvm-p2m) van het produkt ut voorbeeld II werden ntraveneus geïnjecteerd.n. laboratorumhonden. Een der werd genomen voor het met tjdsntervallen vervaardgen van beelden met behulp van een sntllatecamera. De camerabeelden werden door meervoudge belchtng verkregen en toonden de localsate van teehnetm~99*n n de lever aan. Ze fg. 3, waarn voorafgaande beeldstudes zjn weergegeven en waarut de snelle opname door de lever bljkt, de dudeljk wordt geïdentfceerd na 5 mn. (Opname A). De galblaas verschjnt als een koud defect. Daaropvolgende beelden, genomen na 25, 40 en 50 mn. zjn weergegeven n de opnamen B, C en D, waarbj verwjderng ut de lever werd aangetoond met toenemende opeenhopng van het radofarmaceutcum n de galblaas. Mnder dan 10 % en 3 % van de geïnjecteerde dosfe bleef n het bloed na respecteveljk 10 mn. j en 60 mn. Voldoende cholecystoknne werd ntraveneus n de hond j geïnjecteerd om een samentrekkng van de galblaas te veroorzaken. _ Daaropvolgend onderzoek onthulde radofarmaceutsche actvtet de door de dunne darmen voortschrjdt. Ze fg. Bnnen 1 mn, na njecte van cholecystoknne zet men het technetum~99m gemerkte produkt de ; galblaas verlaten (opname E), De opnames F, G en H de na 10 en 35 mn.

8 verden genomen vertonen een bolusactvtet de voortschrjdt door de dunne darm. De beelden werden verkregen met gebrukmakng van een gammasntllate-camera (Pho Gamma XXI) en een hoge senstvtet-crollmator met parallel openng,. Voorbeeld VII De methode van voorbeeld VI werd utgevoerd en j de resultaten werden vergeleken met de resultaten verkregen na njecte! van dezelfde hond op een later tjdstp met Bengaals Rood." Zowel! j voor als na plasma toedenng met broomsulftalene (BSP) om hyperblrubne- ; me te smuleren, veranderde de BSP gehalten van k~j mg % de plasma verwjderng of beeldkenmerken van het met technetum-99m gemerkte produkt nagenoeg net. Deze beelden waren van een veel betere kwaltet dan de beelden de achtereenvolgens verkregen worden bj dezelfde hond met gebrukmakng van Bengaals Rood. Ze fg. 5. Voorbeeld VIII De methode van de voorbeelden II en III werd, gevolgd voor het bereden van het technetum~99ffl chelaat van 8-hydroxy~ chnolne waarbj een, 7 m molare oplossng van 8-hydroxychnolne en een zure tn(ll)chlordeoplossng als reductemddel werden gebrukt. Het chelaat werd teruggewonnen' door chloroform-extracte n een opbrengst van meer dan PO %» De boverdelngsonderzoeken werden utgevoerd ' met gebrukmakng van de methode van voorbeeld IV. 2 yuc (technetum-99 m )! van het bovengenoemde chelaat werden ntraveneus geïnjecteerd n muzen van 25 g. De deren werden na ëo mn. afgemaakt en de actvteten n de voornaamste organen werden bepaald door een aantal monsters van hetzelfde! orgaan te tellen n een sntllateteller. Vastgesteld werd, dat gemddeld ko % van de geïnjecteerde doss n de lever aanwezg was en 20 % - n de darmen.. ' Voorbeeld IX Het gallum-67 chelaat van 8-hydroxychnolne werd bered door Ga Cl^ n 0,05 molar HC1 toe te Voegen aan een waterge' 7m molare 8-hydroxychnolne-oplossng met een ph van 3,5. Ka 25 mn. ncubateperode werd de ph verhoogd tot 6. Chloroform-extracte van het reacteprodukt leverde een opbrengst van meer dan 90 % van het chelaat

9 Boverdelngsonderzoekngen werden utgevoerd volgens de methode als beschreven n voorbeeld VIII. Ia ntraveneuze njecte van het chelaat bj muzen van 25 g werd 25 % va,n de geïnjecteerde doss n de lever gevonden, 13 % n de darmen en 20 % n het bloed na 60 mn. Voorbeeld X Het technetum-99m chelaat van ntrlotrazjnzuur werd bered volgens de tn(ii)chlorde reductemethode als beschreven n de voorbeelden II, III en VIII. Het chelaat s water-oplosbaar met een meer dan 95 $'ge mgrate bj paperchromatografe met gebrukmakng van een zoutoplossng. Boverdelngsonderzoekngen werden utgevoerd volgens de methode als beschreven n voorbeeld VIII. Het chelaat bleek snel door de neren te gaan naar de urne (*t0 % n de urne verwjderd na 60 mn.) terwjl mnder dan 5 % van de geïnjecteerde doss n de lever en de darmen werd gevonden. Voorbeeld XI Het cob alt-5 7 chelaa,t van N-/I '-(2,6-draethylfenyl)- ~ 57 carbamoylmethyl7mnodazjnzuur werd bered door 2-5 j C van Co Cl^ te verwarmen n aanwezghed van 1 ml (20 mg/ml) van een oplossng van de verbndng (ph 4-5) gedurende 1 uur bj 100 C. Het chelaat werd gechromatografeerd en de boverdelngsonderzoekngen werden utgevoerd.volgens de jethode van voorbeeld VIII. Na 30 mn. komt 28 % van de geïnjecteerde doss voor n de lever en 12 % n de darmen. Voorbeeld XII Het technetum~99 chelaat van 10-carboxydecylmnodazjnzuur werd bered overeenkomst.g de tn(lï)chlorde reducte methode van de voorbeelden II, III en VIII, Het produkt werd gechromatografeerd n zoutoplossng. Meer dan 98 % van het materaal bezat een De boverdelngsonderzoekngen van het chelaat overeenkomstg volgens voorbeeld'viii bj 10 muzen van 25 g vertoonde een snelle verwjderng ut het bloed waarbj mnder dan 6 % van de geïnjecteerde ; doss na 6o mn. nog n het bloed aanwezg was. De rado-actvtet werd afgevoerd door zowel de neren als de lever, waarbj een achterbljvende actvtet n de lever en de longen werd vastgesteld. Voorbeeld XIII! Het technetum-992 :helaat van N-(o-broombenzyl)- j I ' '

10 mnodazjnzuur werd bered volgens de tn(ll)chlorde reductemethode als beschreven n voorbeelden II, III en VIII. Het produkt werd onderj worpen aan paperchromatografe n zoutoplossng (98% bezat-een R f = 1)* j Boverdelngsonderzoekngen werden utgevoerd met 12 muzen van 25 g volgens de methode van voorbeeld VIII waarbj een snelle verwjderng ut het bloed werd waargenomen ('mnder dan 5% s nog aanwezg na 60 mn.) en een hoge opname n de lever (40$) en de darmen (30$) na 30 mn. ; Voorbeeld XIV De methode van voorbeeld XI werd gevolg voor het bereden ; van een cobalt-57 chelaat van methylmnoaazjnzuur. Voorbeeld XV De methode van voorbeeld IX werd gevolgd voor het bereden van het gallum-67 chelaat van methylmnodazjnzuur. Boverdelngsproeven werden utgevoerd volgens de methode van voorbeeld VIII en deze toonden een snelle verwjderng ut de neren aan. Voorbeeld XVI ' ' rr 111 ' 1 De tn(ii)chlorde reductemethode van de voorbeelden II, : III en VIII werd gebrukt voor het bereden van het technetum-99m ' chelaat van ^,7-djood-8-hydroxfchnolne. : Voorbeeld XVII j De tn(ll)chlordereductemethode van de voorbeelden II, '! III en VIII werd gebrukt voor het bereden van het technetum-99m ; chelaat van 2,6-pyr d ned c arbon zuur. C o nel u s e s { 1. Werkwjze ter bereüng van een chelaat, met het kenmerk, : dat men een chelaat beredt van technetum-99m> cobalt-57> gallum-67, j gallum-68, ndum-111 of ndum-113m en een gesubsttueerd mnodazjnzuur. 2. Werkwjze ter beredng van een chelaat, met het kenmerk, dat men een chelaat beredt van technetum-99m, cobalt-57, gallum-67, gallum-68, ndum r 111 of ndum-113m en 8-hydroxychnolne. J 3. Werkwjze ter beredng van een preparaat, met het kenmerk, dat men een mengsel beredt van het technetum-99m chelaat en het tn(ii) chelaat van het gebrukte cheleermddel.»

11 h. Werkwjze ter beredng van een preparaat, met het kenmerk, dat men een mengsel beredt van het technetum-99a chelaat, het tn(ll) chelaat van het cheleermddel en het cheleermddel zelf. 5. Werkwjze volgens concluse 1,3 of met het kenmerk, dat men als mnodazjnzuur cheleermddelïï-methyl-mnodazjnzuur,j I-/ lf l -(2,6-dmethylfenyl)carbamoylmethyl/mnodazjnzuur, N-(10-carboxydecyl) mnodazjnzuur, N-(o-broombenzyl)mnodazjnz-Uur, N/ 3-(1-nafthyloxy)-2- hydroxypropyl /mnodazjnzuur, ntrlotrazjnzuur of 2,6-pyrdnedcar-' bonzuur gebrukt. j! 6. Werkwjze volgens concluse 1, set het kenmerk, dat men ; j B"-/ II'-(2,6-dmethylfenyl)carbamoylmethyl 7mno-dazjnzuur beredt. T. Werkwjze volgens concluse 1, met het kenmerk, dat men het rado-sotoop met het cheleermddel laat reageren. 8. Werkwjze volgens concluse J, met het kenmerk, dat men als rado-sotoop technetum-99m toepast. I. 9«Werkwjze volgens concluse 8, met het kenmerk, dat men' een pertechnetaat reduceert n aanwezghed van het cheleermddel. 10. Werkwjze volgens concluse 9, met het kenmerk, dat men de reducte utvoert met behulp van tn(ii)chlorde als reductemddel. 11. Werkwj ze voor de beredng van een chelaat, zoals j ; hern beschreven..,, ' Werkwjze voor de beredng van een dagnotsch preparaat, met het kenmerk, dat men een chelaat van technetum-99m, cobalt-57, gallum-67, gallua-68, ndum-111 of ndum-113m met een gesubsttueerd mnodazjnzuur n voor toepassng geschktevorm brengt. wjze volgens concluse Gevormd dagnotsch preparaat, verkregen met de werk- J J

12 Fg. / RESEARCH CORPORATION

13 Fg. 2

14 RSEEIffCH CCBFOHATIO^