SPECIFIEK ONDERZOEK NAAR DE INVESTERINGEN IN HUISVESTING VAN DE STICHTING DOKTER C.P. VAN LEERSUMSCHOOL

Transcriptie

1 RAPPORT SPECIFIEK ONDERZOEK NAAR DE INVESTERINGEN IN HUISVESTING VAN DE STICHTING DOKTER C.P. VAN LEERSUMSCHOOL Status rapport: definitief Datum rapport: 3 april 2018 Kenmerk:

2

3 Voorwoord Dit rapport bevat de resultaten van een specifiek onderzoek naar de investeringen in de nieuwbouw van de Stichting Doktor C.P. van Leersumschool (hierna: de Van Leersumschool). De Van Leersumschool is gefuseerd met Stichting Gewoon Speciaal waardoor dit rapport aan de Stichting Gewoon Speciaal is gericht. De Inspectie van het Onderwijs (hierna: inspectie) heeft het onderzoek uitgevoerd in 2017/2018. Het conceptrapport met nummer is op 26 februari 2018 aan het bestuur toegezonden voor hoor en wederhoor. Het bestuur heeft een reactie ingezonden op 15 maart 2018, die voor zover nodig is verwerkt in het definitieve rapport. Het definitieve rapport met nummer is op 3 april 2018 te Utrecht vastgesteld door dr. Marc Spierings, afdelingshoofd PO/VO directie Rekenschap en Juridische Zaken. Het onderzoeksrapport wordt in de vijfde week na vaststelling openbaar gemaakt via SPECIFIEK ONDERZOEK Naast regulier onderzoek op grond van artikel 11 van de Wet op het onderwijstoezicht (Wot), kan de inspectie uit eigen beweging dan wel op aanwijzing van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap specifiek onderzoek verrichten op grond van artikel 15 van de Wot. Hieronder worden alle niet-reguliere vormen van onderzoek verstaan. De inspectie kan op grond van artikel 3, tweede lid, onder b en d, van de Wot een onderzoek instellen naar, onder meer, de naleving van bij of krachtens onderwijswetten gegeven voorschriften en de rechtmatigheid van de bestedingen. Voor een specifiek onderzoek wordt steeds per onderzoek een onderzoeksvraag of meerdere onderzoeksvragen geformuleerd afhankelijk van de aard en onderwerp van het onderzoek. Ook de onderzoeksopzet en -uitvoering volgen geen vast stramien, maar worden per geval bepaald. De bevindingen naar aanleiding van een specifiek onderzoek worden vastgelegd in een openbaar rapport, tenzij de aard van het onderzoek of de omvang daarvan zich daartegen verzet.

4

5 INHOUD Voorwoord 3 Samenvatting 7 1 Opdracht en werkwijze Aanleiding Onderzoeksvraag en werkwijze Wet- en regelgeving 9 2 Bevindingen en conclusies Bevindingen Conclusies 10

6

7 Samenvatting Uit de analyse van de jaarrekening 2015 blijkt dat de Van Leersumschool in 2015 heeft geïnvesteerd in gebouwen. Gezien dit feit hebben wij een specifiek onderzoek ingesteld met als vraag: Voldoen deze investeringen in gebouwen aan de wet- en regelgeving? Naleving van wet- en regelgeving Volgens de artikelen 89 en 90 van de Wet op de expertisecentra (hierna: de Wec) dienen de voorzieningen in de huisvesting voor rekening van de gemeente te komen. De investeringen in gebouwen voor ten laste van de rijksbijdragen zijn in strijd met artikel 143 van de Wec, waarin is vermeld dat de bekostiging uitsluitend aangewend mag worden voor kosten voor materiële instandhouding en personeelskosten van de school.

8

9 1 Opdracht en werkwijze 1.1 Aanleiding Uit de analyse van de jaarrekening 2015 blijkt dat de Van Leersumschool in 2015 heeft geïnvesteerd in gebouwen. Een nadere specificatie van deze investering is niet in de jaarrekening opgenomen. De inspectie heeft voor een nadere specificatie contact opgenomen met het bestuur van Stichting Gewoon Speciaal. 1.2 Onderzoeksvraag en werkwijze Onderzoeksvraag Voldoen de investeringen in gebouwen aan de wet- en regelgeving? Werkwijze Het onderzoek is uitgevoerd op basis van de jaarrekening 2015 en analyse van documenten die van het bestuur zijn ontvangen. 1.3 Wet- en regelgeving Om vast te stellen of er sprake is van onrechtmatige bestedingen is de aangetroffen situatie getoetst aan de Wec, met name de artikelen 89, 90 en 143 van de Wec. Artikelen 89 en 90 gaan in op de voorzieningen in huisvesting binnen het onderwijs. Deze artikelen bepalen dat de gemeente verantwoordelijk is voor de voorzieningen in huisvesting. In artikel 143 is vermeld dat de bekostiging uitsluitend aangewend mag worden voor kosten voor materiële instandhouding en personeelskosten van de school. Pagina 9 van 10

10 2 Bevindingen en conclusies 2.1 Bevindingen Onderzoeksvraag: Voldoen de investeringen in gebouwen aan de wet- en regelgeving? Uit de analyse van de jaarrekening 2015 van de Van Leersumschool is gebleken dat de school nieuwbouw heeft gerealiseerd. Uit de beschikking blijkt dat volgens de gemeentelijke verordening voor m 2 er (na aanpassing is dit verhoogd naar ) door de gemeente vergoed moet worden om de nieuwbouw te realiseren. De gemeente kiest er echter voor om (na aanpassing is dit verhoogd naar ) te vergoeden en betaalt dus minder dan de gemeentelijke verordening voorschrijft. Het bestuur heeft er vervolgens voor gekozen om rijksmiddelen in te zetten om de nieuwbouw te realiseren. Het bedrag dat de Van Leersumschool zou moeten bijleggen was op vastgesteld. Uit documentatie van het bestuur is echter gebleken dat dit hoger is uitgevallen. De Van Leersumschool heeft in de nieuwbouw geïnvesteerd. Volgens de artikelen 89 en 90 van de Wec dienen de voorzieningen in de huisvesting voor rekening van de gemeente te komen. De investeringen in gebouwen voor ten laste van de rijksbijdragen zijn daarmee in strijd met artikel 143 van de Wec, waarin is vermeld dat de bekostiging uitsluitend aangewend mag worden voor kosten voor materiële instandhouding en personeelskosten van de school. 2.2 Conclusies Onderzoeksvraag: Voldoen de investeringen in gebouwen aan de wet- en regelgeving? Volgens de artikelen 89 en 90 van de Wec dienen de voorzieningen in de huisvesting voor rekening van de gemeente te komen. De investeringen in gebouwen voor ten laste van de rijksbijdragen zijn daarmee in strijd met artikel 143 van de Wec, waarin is vermeld dat de bekostiging uitsluitend aangewend mag worden voor kosten voor materiële instandhouding en personeelskosten van de school. Pagina 10 van 10

11 STICHTING GEWOON SPECIAAL C P. van Leersu mschooj Galerijmuur WX Houten tel /l!'HllMIM~~ Houten, Inspectie van het Onderwijs Park Voorn AC Utrecht t.a.v. financieel inspecteur Betreft: Inhoudelijke reactie rapport (kenmerk ) Geachte Op 22 februari 2018 heeft het bestuur van Stichting Gewoon Speciaal het rapport (kenmerk ) ontvangen betreffende het specifiek onderzoek naar de investeringen in huisvesting van de Stichting Dokter C.P. van Leersumschool hierna te noemen Van Leersumschool. In de rapportage wordt aangegeven dat de investering in de nieuwbouw voor de Van Leersumschool in strijd is met art. 143 WEC, waarin is vermeld dat de bekostiging uitsluitend aangewend mag worden voor kosten voor materiele instandhouding en personeelskosten van de school. Hieronder treft u onze inhoudelijke reactie aan. Ten tijde van het besluit om als school mee te investeren kon het schoolbestuur alleen aanspraak maken op uitbreiding van het oude schoolgebouw en algehele aanpassing en nog niet op vervangende nieuwbouw. Het oude schoolgebouw voldeed niet aan: 1. Onderwijskundige/pedagogische ruimtebehoefte voor de doelgroep; 2. Kwantitatieve ruimtebehoefte passend bij de doelgroep; 3. Frisse scholen normen; 4. Bekostigingsniveau voor de materiele instandhouding (jaarlijks tekort). In 2014 (laatste jaar volledige exploitatie oude schoolgebouw) bedroegen de totale huisvesting lasten ,00. Dit overschrijdt duidelijk de vergoeding materie Ie instandhouding huisvestinglasten. Daarnaast waren vanuit de MJOP voorzien in het bestuurlijk groot onderhoud van het schoolgebouw een tweetal grote onderhoudsposten van en ,-. Als het oude schoolgebouw zou blijven bestaan, moest het schoolbestuur de voornoemde Stichting Gewoon Speciaal, een KANS voor elk kind Je Driehoek dekr.fstal Speciaal Basis Onderwijs kë n IN ONDERWIJS Pagina 1 van 3 dew1ssel Speciaal Basisonder

12 bedragen in het onderhoud van het gebouw, van schilderwerk tot vervangen sanitair etc., steken. Met het geld dat de gemeente kwijt zou zijn aan uitbreiding/algehele aanpassing en de gelden die het schoolbestuur aan onderhoud uit moest geven is gekozen nieuwbouw te plegen. Met de nieuwbouw kregen de leerlingen een duurzame huisvesting en bespaarde het bestuur dus op kosten die voor exploitatie en onderhoud zou moeten worden gemaakt. Bevindingen van de accountant (Flynth): "Bij de controle van 2009 is vastgesteld dat de boekwaarde van de gebouwen niet hoger was dan het eigen vermogen voor invoering lumpsum. In augustus 2014 is de nieuwbouw in Zeist in gebruik genomen. Het bestuur van de Van Leersumschool was hierin bouwheer. De gemeente Zeist heeft middels schrijven op 28 februari 2013 laten weten een krediet beschikbaar te stellen van Als bijlage bij de brief van 28 februari 2013 van de gemeente is tevens een opstelling van de architect opgenomen waaruit blijkt dat de gehele nieuwbouw begroot wordt op De gemeente draagt hiervan dus Het restant ad (incl. btw) is eigen bijdrage voor de Van Leersumschool. Wel is de vraag of deze eigen bijdrage t.a.v. rechtmatigheid verantwoord is. Hiervoor is gekeken wat de vermogenspositie was van de stichting voor invoering van lumpsum ( ). Zie hiervoor de bijgevoegde jaarrekening Hieruit blijkt dat het eigen vermogen per ultimo k bedraagt. Derhalve was het vermogen toereikend en derhalve is er geen sprake van onrechtmatigheid In 2015 zijn er ook nog investeringen gedaan t.a.v. de nieuwbouw, te weten voor een bedrag van 10ok. Totaal komt dan de gehele investering uit op 523k. Dat ligt ook nog onder de hierboven genoemde 564k; akkoord". Zie ook de brieven PO/B&S/121802, PO/B&S/ en PO/B&S/ Vergelijkend financieel overzicht huisvestinglasten: In de onderstaande tabel zijn de huisvesting lasten van de oude locatie opgenomen vergelijkend ten opzichte van de nieuwe locatie. Resultaten De vervroegde nieuwbouw is voor de bedragen die gemeente en het schoolbestuur hebben ingebracht gerealiseerd. De vervroegde nieuwbouw voldoet aan de onderwijskundige en pedagogische wensen en eisen die voor het speciaal onderwijs op basis van het kwaliteitskader gesteld worden. Het binnenklimaat is goed en voldoet aan de normen frisse scholen klasse Ben uiteraard aan de hedendaagse regels van het bouwbesluit die strenge eisen stelt t.a.v. duurzaamheid. De verduurzaming wordt extra sterk onderbouwd door de financiële resultaten die in onderstaande tabel zijn weergegeven. Stichting Gewoon Speciaal, een KANS voor elk kind Pagina 2 van 3 )e Driehoek dekrfstal k ë n de Stuifheuvel dew1ssel Speciaal Basis Onderwijs IN ONDERWIJS Speciaal Baslsonder

13 Vergelijk huisvestinglasten van leersumschool oude en nieuwe locatie Oude locatie Nieuwe locatie Jaar Huur huisvesting terrein ,00 Dotatie onderhoudsvoorziening , , ,00 Onderhoud gebouw /installaties , , ,27 Energie en water , , ,63 Schoonmaakkosten , , ,19 Heffingen 1.448, , ,10 Tuinonderhoud 796,00 764,40 729,71 bewaking en beveiliging , , ,81 overige huisvestinglasten , , ,01 Onderhoud gebouw , , , ,19 Besparing , ,81 Conclusies 1. De instellingsaccountant stelt vast dat er geen rijksmiddelen zijn gebruikt voor huisvestingsvoorzieningen waar de gemeente verantwoordelijk voor is (alleen nog uitbreiding en (vervangende)nieuwbouw), tenzij de uitgave aanvullend is aan een huisvestingsvoorziening en bekostigd is uit de reserve die vóór invoering van lumpsum (1 augustus 2006) is opgebouwd. 2. Door de te voorziene bedragen( en ,-) groot onderhoud in te zetten is vervroegd een gebouw gerealiseerd die voldoet aan de onderwijskundige en pedagogische ruimtebehoefte voor de doelgroep. Daarnaast is een schoolgebouw met een binnenklimaat gerealiseerd dat voldoet aan de normen frisse scholen klasse B. 3. Meermalen is aangetoond dat een betere huisvesting (onderwijskundig, pedagogisch en goed binnenklimaat) bijdraagt aan betere onderwijsresultaten. 4. Tevens bespaart de van Leersumschool 35,9% op de huisvestingslasten (gemiddeld eerste 2jaren). Deze middelen worden nu direct aan het onderwijs besteedt om op die wijze ook weer het onderwijs te verbeteren. ~ F. Meeuwes, voorzitter College van Bestuur Stichting Gewoon Speciaal )e Driehoek Stichting Gewoon Speciaal, een KANS voor elk kind dekrîstal k ë n Speclaal Basis Onderwijs IN ONDERWIJS Pagina 3 van 3 dew1ssel Speciaal Basisonder