Culemborg: leefbaarheid tussen water, weg en spoor

Transcriptie

1 Culemborg: leefbaarheid tussen water, weg en spoor Lemon Leefbaarheidsmonitor In opdracht van Gemeente Culemborg Stichting Betuwse Combinatie Woongoed Sandra Butter Amanda Hogenes Jeroen Rous april 2002 RIGO Research en Advies BV De Ruyterkade AC Amsterdam telefoon telefax Rapportnummer: 81510

2

3 Inhoudsopgave 1 INLEIDING INLEIDING LEESWIJZER 5 2 UITWERKING RAPPORTAGE INLEIDING ENQUÊTE EN BUURTINDELING RESPONS 9 3 LEEFBAARHEIDSASPECTEN INLEIDING WONINGEN WOONOMGEVING GROENVOORZIENINGEN SPEELVOORZIENINGEN SCHOLEN WINKELS DIENSTEN SAMENLEVEN BINNEN DE BUURT SAMENLEVEN VAN ALLOCHTONE EN AUTOCHTONE MENSEN BETROKKENHEID BIJ DE BUURT OVERLAST VAN PERSONEN VERVUILING OVERLAST VAN ACTIVITEITEN CRIMINALITEIT VEILIGHEIDSGEVOEL 9

4 3.17 VERKEERSOVERLAST 9 4 TOTAALOORDEEL EN CONCLUSIES INLEIDING TOTAALBEELD LEEFBAARHEID CULEMBORG BUURTPROFIELEN 9

5

6

7 INLEIDING 5 1 Inleiding 1.1 Inleiding Gemeente Culemborg en Stichting Betuwse Combinatie Woongoed (BCW) hebben 12 december 2001 een intentieverklaring ondertekend. De overeengekomen samenwerking heeft tot doel om in de komende jaren samen de leefbaarheid van de Culemborgse buurten te monitoren. Door middel van tweejaarlijks terugkerende enquêtes is het mogelijk om een beeld te vormen hoe de bewoners het leven in hun buurt ervaren. De resultaten uit de bewonersoordelen zullen gebruikt worden om het wijkgericht werken in de gemeente een extra impuls te geven. Voor de uitvoering van de leefbaarheidsmonitor is gekozen voor gebruik van het instrument Lemon. Dit programma biedt op eenvoudige wijze de mogelijkheid om verschillende leefbaarheidsaspecten op buurtniveau in kaarten te presenteren. De eerste meting onder de bevolking van Culemborg is inmiddels gehouden en het onderliggende document is hiervan de weerslag. 1.2 Leeswijzer Hoofdstuk twee bestaat uit een korte uitleg bij en een verantwoording van het onderzoek. Hoofdstuk drie betreft de uitwerking van de zestien afzonderlijke leefbaarheidsfacetten. Per aspect wordt een beeld gegeven van de gemiddelde score en de onderlinge verhouding tussen de buurten. Vervolgens is er ook een vergelijking opgenomen van de Culemborgse buurten met het Nederlands gemiddelde op ieder aspect (spiegeling aan Nederlandse referentiebuurten). Hierbij zijn, ter illustratie, opmerkelijke opmerkingen van de bewoners over de leefbaarheid in hun buurt toegevoegd. In hoofdstuk vier wordt naast een totaalbeeld een concluderend beeld gevormd over de leefbaarheid in Culemborg. Dit gebeurt per buurt. In de bijlagen tenslotte zijn enkele relevante achtergrondgegevens, waaronder de vragenlijst, opgenomen.

8 6 INLEIDING

9 ALGEMENE TOELICHTING 7 2 Algemene toelichting 2.1 Inleiding Alvorens te komen tot de uitwerking van de resultaten van het onderzoek zal onderliggend hoofdstuk de opzet van de rapportage behandelen. De verschillende items van de rapportage worden toegelicht en de respons en betrouwbaarheid worden behandeld. 2.2 Enquête en buurtindeling De Lemon leefbaarheidsmonitor behandelt een 16 tal aspecten van leefbaarheid uiteenlopend van de woningvoorraad en de gebouwde omgeving via sociale indicatoren zoals burenoverlast tot zaken als vuil, stank en hondenpoep. De bewoners van Culemborg zijn gevraagd om op ieder van de 16 vragen telkens een rapportcijfer te geven uiteenlopend van een 1 voor het laagste oordeel tot een 10 voor een aspect dat uitmuntend is. Bij de opzet van het onderzoek is uitgegaan van de onderstaande buurtindeling. Nadrukkelijk dient in acht te worden genomen dat de rapportage een weerspiegeling is van de oordelen van bewoners over aspecten van leefbaarheid. Beleving hoeft niet noodzakelijkerwijs overeen te komen met de werkelijkheid. Het onderstaande tekstvak geeft een voorbeeld. In buurt A worden per jaar gemiddeld tien inbraken gepleegd en in buurt B gemiddeld 20 per jaar. Toch geven de bewoners van buurt A aan zich onveiliger te voelen dan de bewoners van buurt B. In buurt A was het aantal inbraken de voorgaande jaren lager. Echter, de inbraken die werden gepleegd hebben veel aandacht gekregen in de lokale pers. Dit heeft erin geresulteerd dat de bewoners zich onveiliger zijn gaan voelen in hun buurt. Het aantal inbraken in buurt B was in de afgelopen jaren hoger dan nu het geval is. Preventieve maatregelen en extra inzet van politie heeft het aantal inbraken omlaag gebracht, maar bovenal de bewoners een veilig gevoel gegeven over hun buurt. De resultaten uit Lemon geven enkel de gevoelens van bewoners aan en niet in hoeverre deze gevoelens terecht zijn.

10 8 ALGEMENE TOELICHTING figuur 2-1 Buurtkaart van Culemborg Buurtcode Buurtnaam Buurtcode Buurtnaam 11 Achter de Poort 25 Bloemenbuurt 12 Landzicht 26 Oranjebuurt 13 Molenzicht 27 De Hond 14 Hoge Prijs 31 Voorkoop Noord 15 Dijkzicht 32 Voorkoop Midden 16 Parijsch 33 Voorkoop Zuid 21 Binnenstad/Centrum 34 Terweijde Componisten 22 Veerweg/ Havenkwartier/ Dreven 35 Terweijde Staatslieden 23 Nieuwstad 36 Achter t Zand-Lanxmeer 24 Westerkwartier/Triosingel De buurten vergeleken Bij ieder aspect zal in de rapportage een vergelijking van de buurten van Culemborg worden opgenomen. Wat zijn de minst en best scorende buurten en zijn er opmerkelijke verschillen te vinden tussen de buurten? De vergelijking is aangevuld met opvallende opmerkingen van bewoners Vergelijking Culemborg met Nederland Naast een onderlinge vergelijking van de buurten is het mogelijk om aan de hand van een benchmarkbestand een vergelijking met Nederlandse referentiebuurten

11 ALGEMENE TOELICHTING 9 op te nemen. Aangezien buurten sterk verschillen in karakter, bewoners van een flatwijk zullen immers anders oordelen over hun buurt dan de buurtbewoners van een villawijk, is er een indeling ontwikkeld waarbij enkel buurten met eenzelfde opbouw met elkaar worden vergeleken. Op ieder leefbaarheidsfacet is het door vergelijking mogelijk om te bezien hoe de Culemborgse buurt scoort ten opzichte van het Nederlands gemiddelde. Een lijst met buurten die zijn opgenomen in de landelijke vergelijking is terug te vinden in de bijlagen Gemiddelden en spreiding Naast de oordelen op de leefbaarheidaspecten, de vergelijking van de verschillende buurten en de vergelijking met Nederland zal er in de rapportage aandacht worden besteed aan de verdeling van het oordeel dat door de bewoners van de buurt is gegeven. Met verdeling wordt de manier bedoeld, waarop een gemiddeld oordeel tot stand is gekomen. Dit is misschien het best te omschrijven aan de hand van een voorbeeld. Het gemiddelde oordeel op het aspect woningen is een vijf en een half. Betekent dit dat alle respondenten een vijf als cijfer hebben gegeven en dus niet heel tevreden zijn met hun woning en de woningen in de omgeving? Nee, dit hoeft uiteraard niet het geval te zijn. Het is heel goed mogelijk dat een deel van de bewoners zeer tevreden is en een ander deel zeer ontevreden. Met een gemiddeld cijfer zijn niet alle vragen te beantwoorden. Bij ieder leefbaarheidsaspect zal daarom ook gekeken worden naar de spreiding van de oordelen. 2.3 Respons Voordat wordt afgetrapt met de beschrijving van het onderzoek zal deze paragraaf een korte toelichting geven op de gehanteerde onderzoeksopzet. In totaal zijn inwoners van Culemborg benaderd om een oordeel te geven over de beleving van hun buurt. Op een totale bevolking van personen is dit bijna 7% van de inwoners. Alle aangeschreven bewoners zijn 18 jaar of ouder en per adres is ernaar gestreefd maximaal 1 persoon te ondervragen. De verhouding tussen het aantal interviews ingevuld door mannen en vrouwen is gelijk. Bij het uitzetten van de vragenlijst was het streven om een respons van 45% te halen. Dit is behoorlijk hoog en garandeert een hoge betrouwbaarheid van de uitkomsten. In totaal 727 mensen hebben hun vragenlijst ingevuld retour gezonden. De respons op het aantal uitgezette enquêtes is lager uitgevallen dan de beoogde 45%, maar is met 40,8% nog steeds zeer goed. Van de 727 inzendingen hebben 280 respondenten gebruik gemaakt van de gelegenheid om naast de rapportcijfers een eigen commentaar aan de vragen toe te voegen.

12 10 ALGEMENE TOELICHTING Het aantal ingezonden enquêtes is voldoende om algemeen geldende uitspraken te kunnen doen voor Culemborg, zowel voor de stad als geheel als op buurtniveau. In de bijlagen van de rapportage is een overzicht terug te lezen met een onderzoeksmatige verantwoording van het onderzoek. Hierin zijn ondermeer de betrouwbaarheidsintervallen terug te vinden.

13 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 11 3 Leefbaarheidsaspecten 3.1 Inleiding De Culemborgse versie van de Lemon leefbaarheidsmonitor behandelt zestien verschillende aspecten of indicatoren van leefbaarheid. De aspecten behandelen onderwerpen als de kwaliteit van de ruimtelijke en sociale structuur en de veiligheid van de buurt. De leefbaarheidsindicatoren worden stuksgewijs behandeld: 1 Woningen 2 Omgeving 3 Groenvoorzieningen 4 Speelvoorzieningen* 5 Scholen* 6 Winkels* 7 Diensten* 8 Samenleven* 9 Samenleven van allochtone en autochtone mensen 10 Betrokkenheid bij de buurt 11 Burenoverlast 12 Vuil en stank 13 Ongewenste activiteiten 14 Criminaliteit 15 Onveiligheid 16 Verkeersoverlast voetnoot De vraagstelling op deze leefbaarheidsfacetten is anders geformuleerd dan bij de standaard vragenlijst. Als gevolg hiervan is een vergelijking met Nederlandse referentiebuurten bij deze aspecten niet opgenomen.

14 12 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.2 Woningen Oordeel In de kaartjes zijn de gemiddelde rapportcijfers op het oordeel woningen per buurt af te lezen. De legenda, links bovenin, bestaat uit een glijdende schaal. Rapportcijfers van laag naar hoog worden in kleurschakeringen van rood naar groen weergegeven. Daar waar de gemiddelden dicht bij elkaar liggen, zoals Voorkoop Noord en Voorkoop Midden liggen de kleurschakeringen ook dicht bij elkaar. figuur 3-1 Gemiddeld oordeel over de woningen per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 5,6 Bloemenbuurt 6,2 Landzicht 7,4 Oranjebuurt 7,2 Molenzicht 7,8 De Hond 8,0 Hoge Prijs 7,6 Voorkoop Noord 6,8 Dijkzicht 7,9 Voorkoop Midden 7,1 Parijsch 7,3 Voorkoop Zuid 7,0 Binnenstad/Centrum 6,7 Terweijde Componisten 7,1 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 7,0 Terweijde Staatslieden 6,6 Nieuwstad 6,2 Achter t Zand-Lanxmeer 6,6 Westerkwartier/Triosingel 4,9 Gemiddeld totaaloordeel woningen Culemborg: 7,1

15 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 13 Achter in de rapportage is een uitklapflap toegevoegd. Hierop is een kaart met de buurten en buurtnamen van Culemborg geprojecteerd. Deze bladzijde kunt u uitklappen en gebruiken bij het lezen van de rapportage. De inwoners van Culemborg is gevraagd een oordeel te geven over de woningen in de buurt. Daarbij gaat het niet om de geschiktheid van de eigen woning voor de bewoner, maar om de aantrekkelijkheid (uitstraling) en staat van onderhoud van de woningen in de buurt. Figuur 3.1 laat zien dat het merendeel van de buurten op het aspect woningen voldoende scoort. Het gemiddelde oordeel ten aanzien van de woningen is een 7,1 (zie de tabel bij figuur 3.1). Uitschieters naar boven zijn De Hond met een acht en Dijkzicht en Molenzicht met respectievelijk een 7,9 en een 7,8. Daarnaast scoren nog 7 buurten een zeven of hoger. Er zijn twee buurten die onder het cijfer zes scoren. Dit zijn Achter de Poort met een 5,6 en Westerkwartier/Triosingel met een 4, Vergelijking met Nederland figuur 3-2 Vergelijking met de Nederlandse voorbeeldbuurt op het aspect woningen 11: Achter de Poort 12: Landzicht 13: Molenzicht 14: Hoge Prijs 15: Dijkzicht 16: Parijsch 21: Binnenstad/Centrum 22: Veerweg/Havenkwartier/Dreven 23: Nieuwstad 24: Westerkwartier/Triosingel 25: Bloemenbuurt 26: Oranjebuurt 27: De Hond 31: Voorkoop Noord 32: Voorkoop Midden 33: Voorkoop Zuid 34: Terweijde Componisten 35: Terweijde Staatslieden 36: Achter 't Zand-Lanxmeer -4,5-4,0-3,5-3,0-2,5-2,0-1,5-1,0-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 De bovenstaande figuur laat zich als volgt lezen: De buurten van Culemborg (links in de figuur) zijn vergeleken met Nederlandse buurten die in fysiek opzicht vergelijkbaar zijn. In de bijlagen is een overzicht weergegeven van deze vergelijking. Op de x- as staat het verschil weergegeven in rapportcijfer ten opzichte van het Nederlands gemiddelde. Zo scoort de buurt Achter de Poort (bovenin de figuur) bijvoorbeeld gemiddeld een 5,5 op het aspect woningvoorraad, terwijl de bewoners van soortgelijke buurten in Nederland gemiddeld een 6,6 aan de woningvoorraad toekenden. Het verschil, 1,1 is aan de hand van de oranje balk af te lezen in de figuur. Als de balk naar rechts wijst vanuit het punt 0,0, dan scoort de Culemborgse buurt bovengemiddeld. Wijst de balk naar links, dan scoort de buurt onder het Nederlands gemiddelde. Een blik op figuur 3-2 laat zien dat bij een vergelijking met Nederlandse voorbeeldbuurten er een wisselend beeld ontstaat. De meeste buurten wijken weinig af van

16 14 LEEFBAARHEIDSASPECTEN het landelijk gemiddelde (een afwijking van het landelijk gemiddelde tot één rapportpunt aan beide kanten is acceptabel). Enkel de buurt Westerkwartier/Triosingel wijkt sterk af. De bewoners van deze buurt geven aan de woningvoorraad gemiddeld twee rapportpunten lager dan landelijk het geval is. Te weten een 4,9 tegenover een zeven (de rapportcijfers zijn in de bijlage na te lezen). Een bewoner schrijft over zijn woning; Alle straatgeluiden dringen door tot in de keuken, gesprekken van buiten zijn letterlijk te verstaan en andersom Spreiding oordelen De gemiddelde oordelen van de buurten geven een beeld van de algemene consensus in een buurt. Door te kijken naar de spreiding van de rapportcijfers die zijn gegeven is het ook mogelijk om te zien hoe deze consensus tot stand is gekomen. figuur 3-3 Spreiding van de oordelen over de woningen in percentages De bovenstaande figuur laat zien dat het merendeel van de bewoners een 7 of 8 heeft gegeven voor de woningen in de buurt. Slechts een enkeling heeft een zeer laag of heel hoog cijfer gegeven. Verder is de figuur normaal verdeeld, piramidevormig, wat erop wijst dat er geen grote meningsverschillen zijn in de beoordeling van de woningen. In totaal hebben op het oordeel woningen slechts zeven mensen geen rapportcijfer ingevuld (minder dan 1%).

17 LEEFBAARHEIDSASPECTEN Woonomgeving De bewoners is gevraagd naar hun mening over de woonomgeving. Hierbij moet gedacht worden aan de bruikbaarheid en tevredenheid met de inrichting van de openbare ruimte. De bestrating, het straatmeubilair, de vormgeving van pleintjes bepalen onder andere hoe mensen de omgeving beleven Oordeel figuur 3-4 Gemiddeld oordeel over de woonomgeving per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 5,6 Bloemenbuurt 5,9 Landzicht 6,3 Oranjebuurt 5,6 Molenzicht 7,1 De Hond 7,4 Hoge Prijs 6,2 Voorkoop Noord 7,1 Dijkzicht 6,9 Voorkoop Midden 6,6 Parijsch 5,0 Voorkoop Zuid 5,6 Binnenstad/Centrum 6,1 Terweijde Componisten 6,1 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 6,3 Terweijde Staatslieden 5,6 Nieuwstad 5,5 Achter t Zand-Lanxmeer 6,5 Westerkwartier/Triosingel 4,9 Gemiddeld totaaloordeel woonomgeving Culemborg: 6,3 De woonomgeving krijgt van bewoners gemiddeld een 6,3. Hiermee wordt de woonomgeving minder goed beoordeeld dan de woningen. Er zijn enkele buurten

18 16 LEEFBAARHEIDSASPECTEN die er positief uitspringen. Het oostelijk gelegen De Hond wordt met 7,4 het meest positief beoordeeld. Het iets zuidelijker gelegen Voorkoop Noord volgt met een gemiddelde van 7,1. Ook in de nieuw gebouwde Molenzicht en Dijkzicht zijn de oordelen over de woonomgeving goed. In het Westerkwartier/Triosingel en Parijsch wordt de woonomgeving relatief slecht beoordeeld. Van alle Culemborgse respondenten hebben vijftig bewoners in de enquête een aanvullende opmerking over de bestrating gemaakt. Kennelijk is dit een punt in de omgeving die bij de bewoners veel reacties oproept. Een van de ondervraagden geeft aan prima tevreden te zijn met de woonomgeving, maar er is achterstallig onderhoud van de kant van de gemeente voor wat betreft groenvoorzieningen en bestrating. Bij regen veel last van modderige plassen Vergelijking met Nederland figuur 3-5 Vergelijking met de Nederlandse voorbeeldbuurt op het aspect woonomgeving 11: Achter de Poort 12: Landzicht 13: Molenzicht 14: Hoge Prijs 15: Dijkzicht 16: Parijsch 21: Binnenstad/Centrum 22: Veerweg/Havenkwartier/Dreven 23: Nieuwstad 24: Westerkwartier/Triosingel 25: Bloemenbuurt 26: Oranjebuurt 27: De Hond 31: Voorkoop Noord 32: Voorkoop Midden 33: Voorkoop Zuid 34: Terweijde Componisten 35: Terweijde Staatslieden 36: Achter 't Zand-Lanxmeer -4,5-4,0-3,5-3,0-2,5-2,0-1,5-1,0-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 De vergelijking met Nederland laat zien dat eigenlijk alle buurten onder het landelijk gemiddelde scoren. Enkel De Hond scoort gelijk aan haar landelijke referentie. Uitschieters in negatief opzicht zijn Parijsch, Westerkwartier/Triosingel en Voorkoop Zuid Spreiding oordelen De oordelen zijn redelijk geconcentreerd rond de rapportcijfers 6, 7 en 8. De 7 is door 28% van de ondervraagden gegeven. Een enkeling geeft de woonomgeving een 9.

19 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 17 figuur 3-6 Spreiding van de oordelen over de woonomgeving in percentages Vijf mensen gaven geen oordeel. Het percentage geïnterviewden dat de woonomgeving een 4 of lager heeft gegeven is niet groot, maar zeker niet te verwaarlozen.

20 18 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.4 Groenvoorzieningen Groen vormt voor veel mensen een belangrijk aspect van de woonomgeving. Het biedt onder andere mogelijkheden om de vrije tijd door te brengen. Veel groen kan echter ook nadelig zijn, omdat het gevoelens van onveiligheid kan genereren Oordeel figuur 3-7 Gemiddeld oordeel over de groenvoorzieningen per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 6,0 Bloemenbuurt 5,2 Landzicht 7,3 Oranjebuurt 6,5 Molenzicht 7,0 De Hond 7,3 Hoge Prijs 5,8 Voorkoop Noord 6,6 Dijkzicht 7,1 Voorkoop Midden 6,1 Parijsch 5,4 Voorkoop Zuid 6,1 Binnenstad/Centrum 4,8 Terweijde Componisten 6,5 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 6,3 Terweijde Staatslieden 6,1 Nieuwstad 6,1 Achter t Zand-Lanxmeer 6,7 Westerkwartier/Triosingel 5,1 Gemiddeld totaaloordeel groenvoorzieningen Culemborg: 6,3 Het gemiddelde oordeel over de groenvoorzieningen in Culemborg is een 6,3. De variatie is vrij groot: van 4,8 tot 7,3. Positieve uitschieters zijn Landzicht en De Hond, waar de groenvoorzieningen met een 7,3 gewaardeerd worden. Dijkzicht en

21 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 19 Molenzicht volgen met respectievelijk een 7,1 en 7. In de twee laatstgenoemde nieuwbouwbuurten is, zoals mag worden verwacht, beter aangesloten op de wensen van de bewoners. Buurten die in het centrum van Culemborg zijn gelegen zijn dichter bebouwd en hebben van oudsher minder groen. In Westerkwartier /Triosingel, Bloemenbuurt en Centrum wordt het groen dan ook minder positief beoordeeld. De nieuwbouwbuurten Hoge Prijs en Parijsch hebben eveneens een laag oordeel over de groenvoorzieningen. Mogelijk komt dit doordat het groen, als gevolg van de recente aanleg, nog niet tot volledige wasdom heeft kunnen komen. Een ondervraagde geeft aan Mooi groen in de buurt! en geeft vervolgens tips om, in dit geval de Plantage, nog verder te verbeteren. Een andere bewoner geeft aan; Een belangrijke toegevoegde waarde voor de leefbaarheid in en om onze buurt zijn de nabije uiterwaarden en de mogelijkheid om heerlijk met onze hond te wandelen. Ik hoop dat dat zo blijft! Spreiding oordelen Het grootste deel van de geïnterviewden geeft groen een 6, 7 of 8. Een klein aandeel gaat voor een 9 of zelfs 10. Daar staat tegenover dat ook een aanzienlijk deel van de respondenten het groen in de buurt een laag cijfer geeft. Acht mensen onthielden zich van een oordeel op het facet groenvoorzieningen *. figuur 3-8 Spreiding van de oordelen over de groenvoorzieningen in percentages voetnoot * De vraagstelling op deze leefbaarheidsfacetten is anders geformuleerd dan bij de standaard vragenlijst. Als gevolg hiervan is een vergelijking met Nederlandse referentiebuurten bij deze aspecten niet opgenomen.

22 20 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.5 Speelvoorzieningen Speelvoorzieningen zijn op het eerste gezicht vooral voor mensen met kinderen van belang. Daarnaast behoren ze bij de inrichting van de woonomgeving en hebben ze een onderhoudsaspect. Dit leidt ertoe dat speelvoorzieningen in zekere zin alle bewoners aangaan. Iedereen is gevraagd om een mening te geven over de speelvoorzieningen in de buurt: de manier waarop er gebruik van gemaakt kan worden, de onderhoudsstaat en de mogelijkheid om er leuk en veilig op te spelen Oordeel figuur 3-9 Gemiddeld oordeel over de speelvoorzieningen per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 7,5 Bloemenbuurt 7,5 Landzicht 6,3 Oranjebuurt 7,5 Molenzicht 6,7 De Hond 8,1 Hoge Prijs 8,1 Voorkoop Noord 7,0 Dijkzicht 7,1 Voorkoop Midden 7,9 Parijsch 8,1 Voorkoop Zuid 6,7 Binnenstad/Centrum 5,2 Terweijde Componisten 6,9 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 6,7 Terweijde Staatslieden 6,0 Nieuwstad 6,5 Achter t Zand-Lanxmeer 6,8 Westerkwartier/Triosingel 6,6 Gemiddeld totaaloordeel speelvoorzieningen Culemborg: 7,1

23 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 21 Uit het gemiddelde voor de gemeente blijkt dat de speeltoestellen over het algemeen aan de wensen van de bewoners voldoen: ze krijgen een 7,1. In de meeste buurten worden de speelvoorzieningen goed beoordeeld met een cijfer tussen de 6 en 7,5. Parijsch, De Hond, Hoge Prijs en Voorkoop Midden scoren alledrie erg goed, met een gemiddelde waardering rond de 8. Ook in de meer bij het centrum gelegen Bloemenbuurt, Oranjebuurt en Achter de Poort zijn de speelvoorzieningen dik in orde. Er zijn twee buurten die minder goed beoordeeld worden: het centrum en Terweijde Staatslieden. In het centrum is dit door ruimtegebrek niet verrassend Spreiding oordelen Het oordeel over speelvoorzieningen vertoont een opvallende spreiding. Een aanzienlijk aandeel (30%) van de bewoners geeft voor speelvoorzieningen een 9 of 10. De 8 is het meest genoemde rapportcijfer. Daarnaast zijn er ook respondenten die de voorzieningen als slecht bestempelen. Het totaalbeeld van de spreiding van rapportcijfers geeft een onevenwichtig beeld. Kennelijk is er geen unaniem oordeel over de kwaliteit van de speelvoorzieningen. Net als bij de groenvoorzieningen onthielden acht respondenten zich van een stem *. figuur 3-10 Spreiding van de oordelen over de speelvoorzieningen in percentages voetnoot * De vraagstelling op deze leefbaarheidsfacetten is anders geformuleerd dan bij de standaard vragenlijst. Als gevolg hiervan is een vergelijking met Nederlandse referentiebuurten bij deze aspecten niet opgenomen.

24 22 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.6 Scholen Voor de kwaliteit van de buurt kan de aanwezigheid van goede scholing een voordeel zijn. Scholing is voor gezinnen met kinderen een belangrijk item. Zij kijken in belangrijke mate naar de kwaliteit van het onderwijs. Voor andere buurtbewoners kan de schoolgaande jeugd daarentegen weer overlast veroorzaken. Mogelijk gaat er zelfs enige dreiging vanuit. In de enquête is de respondent gevraagd wat men van de kwaliteit van de scholen in de buurt vindt Oordeel figuur 3-11 Gemiddeld oordeel over de scholen per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 5,7 Bloemenbuurt 4,7 Landzicht 6,5 Oranjebuurt 6,0 Molenzicht 6,9 De Hond 7,3 Hoge Prijs 5,7 Voorkoop Noord 6,7 Dijkzicht 6,8 Voorkoop Midden 5,8 Parijsch 4,2 Voorkoop Zuid 4,9 Binnenstad/Centrum 4,9 Terweijde Componisten 6,1 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 5,0 Terweijde Staatslieden 5,6 Nieuwstad 4,4 Achter t Zand-Lanxmeer 6,0 Westerkwartier/Triosingel 2,8 Gemiddeld totaaloordeel scholen Culemborg: 5,8

25 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 23 De verschillen tussen de buurten zijn groot. De scores variëren van 2,8 tot 7,3. De buurt Westerkwartier/Triosingel scoort op de kwaliteit van scholing extreem slecht. Het gemiddelde oordeel is een 2,8. Daarnaast vormen de buurten Parijsch, Nieuwstad, Bloemenbuurt, Voorkoop Zuid en Binnenstad wat betreft scholing een zorg. Ze scoren met cijfers tussen de vier en vijf onder de maat. Voor in het centrum gelegen buurten geldt dit in mindere mate. Het is zoals gezegd niet eenvoudig af te leiden waarom de buurten op dit punt slecht scoren. Uitzondering zijn wederom De Hond, Voorkoop Noord, Molenzicht en Dijkzicht, waar de scholing gewaardeerd wordt met een 6,7 tot 7,3. Opmerkelijk is het feit dat de buurten zonder scholen beter scoren dan de buurten zonder Spreiding oordelen De spreiding van oordelen over scholing is redelijk normaal verdeeld. Er is echter wel een groot verschil tussen het aandeel mensen dat een 6, 7, of 8 geeft en het aandeel dat zeer tevreden is over de kwaliteit en dit waardeert met een 9 of zelfs 10. Opvallend is het relatief grote aandeel mensen dat een 1 geeft. figuur 3-12 Spreiding van de oordelen over de scholen in percentages Kennelijk was het geven van een rapportcijfer voor de kwaliteit van de scholen niet eenvoudig. 6,5 Procent van de ondervraagden heeft geen oordeel geveld *. Aangezien de vraagstelling zeer breed is, was het voor bewoners niet altijd duidelijk hoe de vraag over scholen te interpreteren. De uitkomsten op deze vraag verdienen dan ook nader onderzoek, voordat er heldere conclusies kunnen worden getrokken. voetnoot * De vraagstelling op deze leefbaarheidsfacetten is anders geformuleerd dan bij de standaard vragenlijst. Als gevolg hiervan is een vergelijking met Nederlandse referentiebuurten bij deze aspecten niet opgenomen.

26 24 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.7 Winkels Het tweede aspect dat onder het kopje voorzieningen kan worden geschaard, naast scholing, is de kwaliteit van de winkels in de buurt Oordeel figuur 3-13 Gemiddeld oordeel over de winkels per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 6,8 Bloemenbuurt 7,5 Landzicht 6,4 Oranjebuurt 7,4 Molenzicht 7,0 De Hond 7,9 Hoge Prijs 7,9 Voorkoop Noord 7,7 Dijkzicht 7,2 Voorkoop Midden 7,5 Parijsch 7,4 Voorkoop Zuid 6,6 Binnenstad/Centrum 6,2 Terweijde Componisten 7,2 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 6,8 Terweijde Staatslieden 5,9 Nieuwstad 6,8 Achter t Zand-Lanxmeer 7,2 Westerkwartier/Triosingel 6,7 Gemiddeld totaaloordeel winkels Culemborg: 7,1 De kwaliteit van de winkels krijgt een aanzienlijk betere beoordeling dan de scholing. De belangrijkste uitschieter is naar beneden is Terweijde Staatslieden. Deze buurt scoort met een 5,9 lager dan de andere buurten. Opvallend is ook dat het centrum, normaal gesproken de locatie met de grootste diversiteit aan winkels, vrij

27 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 25 laag scoort. De, voor een binnenstad, lage diversiteit aan winkels zou een mogelijke verklaring kunnen zijn. Hoge Prijs en De Hond zijn de best gewaardeerde buurten. Voorkoop Noord doet hier weinig voor onder. Een bewoner schreef ten aanzien van de winkels; Ik zou het op prijs stellen als er een C1000 hier in de buurt zou komen, wellicht ben ik niet de enige die hier behoefte aan heeft Spreiding oordelen De scores op de kwaliteit van winkels vertonen een mooie spreiding. 7 en 8 zijn de meest voorkomende waarden. Er is een vrij groot aandeel mensen dat de winkels met een 9 of 10 waardeert. Lage waarden worden door een klein aandeel respondenten gegeven. Acht mensen gaven in het geheel geen oordeel *. figuur 3-14 Spreiding van de oordelen over de winkels in percentages voetnoot * De vraagstelling op deze leefbaarheidsfacetten is anders geformuleerd dan bij de standaard vragenlijst. Als gevolg hiervan is een vergelijking met Nederlandse referentiebuurten bij deze aspecten niet opgenomen.

28 26 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.8 Diensten Onder voorzieningen vallen ook diensten. De respondenten is gevraagd hoe zij de diensten in hun buurt waarderen. Hierbij moet gedacht worden aan bibliotheek, apotheek, huisarts en andere voorzieningen Oordeel figuur 3-15 Gemiddeld oordeel over de diensten per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 5,6 Bloemenbuurt 4,7 Landzicht 7,4 Oranjebuurt 6,0 Molenzicht 6,3 De Hond 7,8 Hoge Prijs 6,0 Voorkoop Noord 6,9 Dijkzicht 6,1 Voorkoop Midden 7,1 Parijsch 6,4 Voorkoop Zuid 6,8 Binnenstad/Centrum 7,0 Terweijde Componisten 6,8 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 7,0 Terweijde Staatslieden 6,3 Nieuwstad 5,8 Achter t Zand-Lanxmeer 5,5 Westerkwartier/Triosingel 4,8 Gemiddeld totaaloordeel diensten Culemborg: 6,4 De waardering van de diensten ligt met een gemiddelde van 6,4 tussen scholing en winkels. De spreiding is wederom groot, van 4,7 in de Bloemenbuurt tot 7,8 in De

29 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 27 Hond. In de nieuwbouwwijken zijn de diensten nog niet helemaal op peil. Deze komen vaak pas enige tijd na voltooiing van de wijk op het gewenste niveau. Een van de ondervraagden geeft aan; De bibliotheek is niet in onze buurt en bovendien moeilijk met de auto te bereiken. De kinderboerderij is geweldig Spreiding oordelen De spreiding van de scores op diensten is groot. Het aandeel mensen dat een 8 heeft gegeven, de meest voorkomende score, bedraagt maar 18%. Een aanzienlijk aandeel heeft een hoog cijfer gegeven, maar ook een aanzienlijk aandeel een 4 of lager. Toch had vrijwel iedereen een oordeel over de diensten, slechts 9 mensen vulden niets in *. figuur 3-16 Spreiding van de oordelen over de diensten in percentages voetnoot * De vraagstelling op deze leefbaarheidsfacetten is anders geformuleerd dan bij de standaard vragenlijst. Als gevolg hiervan is een vergelijking met Nederlandse referentiebuurten bij deze aspecten niet opgenomen.

30 28 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.9 Samenleven binnen de buurt Voor een prettige woonomgeving is het van belang dat de sfeer in de buurt goed is. Een graadmeter hiervoor is hoe mensen in de buurt met elkaar omgaan. Of mensen sociaal in de omgang zijn, of er rekening met elkaar wordt gehouden en of er een bepaalde mate van sociale controle is, zijn hierbij belangrijke aspecten Oordeel figuur 3-17 Gemiddeld oordeel over het samenleven in de buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 6,7 Bloemenbuurt 7,2 Landzicht 6,9 Oranjebuurt 6,2 Molenzicht 7,3 De Hond 7,2 Hoge Prijs 7,2 Voorkoop Noord 7,3 Dijkzicht 7,1 Voorkoop Midden 7,6 Parijsch 6,6 Voorkoop Zuid 7,2 Binnenstad/Centrum 6,6 Terweijde Componisten 6,8 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 7,8 Terweijde Staatslieden 6,8 Nieuwstad 6,5 Achter t Zand-Lanxmeer 7,3 Westerkwartier/Triosingel 5,9 Gemiddeld totaaloordeel samenleven in de buurt Culemborg: 7,0 Gemiddeld genomen ervaren de Culemborgers de onderlinge omgang als goed. De respondenten waarderen het contact met hun buurtgenoten met een 7. Uiteraard

31 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 29 zijn er verschillen tussen buurten, maar de variatie is niet erg groot. De score verschilt van 5,9 in de buurt Westerkwartier/Triosingel tot 7,8 in Veerweg/ Havenkwartier/ Dreven. Zowel bij de laagst scorende als bij de hoogst scorende buurt dient vermeld te worden dat slechts een beperkt aantal mensen in deze buurten een oordeel op dit aspect heeft gegeven, namelijk 11 en 10. Dit maakt het doen van uitspraken voor de hele buurt minder betrouwbaar. Naast Westerkwartier/Triosingel scoort de Oranjebuurt op sociaal vlak minder goed. De nieuwbouw ten westen van het spoor en de oostelijke rand van Culemborg wordt daarentegen als sociaal ervaren Spreiding oordelen De respondenten zijn het in belangrijke mate met elkaar eens als het over de sociale contacten gaat. Althans dat zegt een eerste blik op de figuur. Opmerkelijk is echter het grote aantal mensen dat geen oordeel heeft ingevuld. Maar liefst 30% van de ondervraagden weerhield zich van het geven van een oordeel op dit punt *. figuur 3-18 Spreiding van de rapportcijfers over het samenleven in de buurt in percentages voetnoot * De vraagstelling op deze leefbaarheidsfacetten is anders geformuleerd dan bij de standaard vragenlijst. Als gevolg hiervan is een vergelijking met Nederlandse referentiebuurten bij deze aspecten niet opgenomen.

32 30 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.10 Samenleven van allochtone en autochtone mensen Het al dan niet prettig wonen in de buurt hangt mede samen met het type mensen dat de buurt bewoont. Mensen blijken het vaak prettig te vinden als de andere buurtbewoners in zekere zin hetzelfde leefpatroon hebben of met andere woorden op hen lijken. Etniciteit speelt hierin een rol. De buurtbewoners is gevraagd hoe mensen van verschillende etnische afkomst met elkaar omgaan Oordeel figuur 3-19 Gemiddeld oordeel over het samenleven van allochtone en autochtone mensen per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 6,8 Bloemenbuurt 7,4 Landzicht 5,6 Oranjebuurt 6,9 Molenzicht 5,5 De Hond 7,2 Hoge Prijs 3,8 Voorkoop Noord 7,7 Dijkzicht 4,9 Voorkoop Midden 7,0 Parijsch 3,2 Voorkoop Zuid 7,2 Binnenstad/Centrum 7,4 Terweijde Componisten 7,6 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 7,6 Terweijde Staatslieden 7,9 Nieuwstad 7,7 Achter t Zand-Lanxmeer 6,8 Westerkwartier/Triosingel 6,8 Gemiddeld totaaloordeel samenleven van etniciteiten Culemborg: 6,4

33 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 31 De uitkomsten laten zien dat er een tweedeling is te constateren. In de nieuwbouwbuurten wordt de manier waarop de groepen met elkaar omgaan negatief beoordeeld. Cijfers variëren van 3,2 in Parijsch tot 4,9 in Dijkzicht. Mogelijk spelen de aanwezigheid van het asielzoekerscentrum en het woonwagenkamp een rol in het lage oordeel. Terweijde Staatslieden scoort met het cijfer 7,9 het hoogst. Buurten met een gemêleerde bevolking scoren over het algemeen beter op dit leefbaarheidsaspect dan de buurten met een sterk homogene bevolking (geheel autochtoon) Vergelijking met Nederland figuur 3-20 Vergelijking met de Nederlandse voorbeeldbuurt op het aspect samenwonen van allochtone en autochtone mensen 11: Achter de Poort 12: Landzicht 13: Molenzicht 14: Hoge Prijs 15: Dijkzicht 16: Parijsch 21: Binnenstad/Centrum 22: Veerweg/Havenkwartier/Dreven 23: Nieuwstad 24: Westerkwartier/Triosingel 25: Bloemenbuurt 26: Oranjebuurt 27: De Hond 31: Voorkoop Noord 32: Voorkoop Midden 33: Voorkoop Zuid 34: Terweijde Componisten 35: Terweijde Staatslieden 36: Achter 't Zand-Lanxmeer -4,5-4,0-3,5-3,0-2,5-2,0-1,5-1,0-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 De bovenstaande figuur is in hoofdlijnen een bevestiging van de conclusies bij de kaart met gemiddelde oordelen voor Culemborg. Hij laat zien dat de nieuwbouwbuurten zeer negatief oordelen, zelfs ten opzichte van vergelijkbare buurten in Nederland. Zo valt af te lezen dat Parijsch met een gemiddeld oordeel van 3,2 maar liefst 4,2 punten onder het Nederlands gemiddelde van 7,4 scoort. De overige buurten van Culemborg scoren gemiddeld en de hele wijk Terweijde scoort zelfs bovengemiddeld Spreiding oordelen De spreiding in de oordelen van respondenten over de manier waarop verschillende etniciteiten samenleven, is vrij groot. Zoals eerder is het aandeel zevens en achten het grootst, maar ook lage en hoge cijfers zijn door een redelijk groot deel van de respondenten genoemd. Zo n 7,5% heeft zelfs een 1 gegeven.

34 32 LEEFBAARHEIDSASPECTEN figuur 3-21 Spreiding van de oordelen over samenleven van allochtone en autochtone mensen in percentages Van de respondenten gaf 14% geen oordeel op het punt samenleven van autochtonen en allochtonen.

35 LEEFBAARHEIDSASPECTEN Betrokkenheid bij de buurt De betrokkenheid van bewoners bij de buurt geeft aan of de respondenten vinden dat andere buurtbewoners zich voor de buurt inzetten en of ze denken dat de buurt hen een warm gevoel geeft Oordeel figuur 3-22 Gemiddeld oordeel over de betrokkenheid bij de buurt per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 5,9 Bloemenbuurt 6,6 Landzicht 5,7 Oranjebuurt 6,3 Molenzicht 5,4 De Hond 7,1 Hoge Prijs 4,1 Voorkoop Noord 6,2 Dijkzicht 4,8 Voorkoop Midden 6,2 Parijsch 4,3 Voorkoop Zuid 6,3 Binnenstad/Centrum 7,1 Terweijde Componisten 7,0 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 7,5 Terweijde Staatslieden 6,5 Nieuwstad 6,9 Achter t Zand-Lanxmeer 6,8 Westerkwartier/Triosingel 6,3 Gemiddeld totaaloordeel betrokkenheid Culemborg: 6,0 Uit de gemiddelde score van 6 blijkt dat de respondenten niet al teveel vertrouwen hebben in de betrokkenheid bij de wijk van hun buurtgenoten. In het bijzonder de betrokkenheid van bewoners van de nieuwbouwwijken wordt erg laag geschat. In

36 34 LEEFBAARHEIDSASPECTEN Achter t Zand-Lanxmeer is de betrokkenheid hoger. Dit komt mogelijk doordat bewonersgroepen van de nieuwbouwwoningen hebben mogen meedenken over de inrichting van delen van hun buurt. In de langer bestaande buurten is Achter de Poort de buurt met de geringste betrokkenheid. In Veerweg/Havenkwartier/Dreven is de betrokkenheid het grootst. Deze buurt heeft als cijfer een 7,5. De betrokkenheid in De Hond, Centrum, Terweijde Componisten en Staatslieden is met een 7,1 en 7,0 ook vrij groot. In de nieuwbouwwijken moet de betrokkenheid met de buurt nog groeien, of moet de betrokkenheid nog ergens in tot uiting komen Vergelijking met Nederland figuur 3-23 Vergelijking met de Nederlandse voorbeeldbuurt op het aspect betrokkenheid bij de buurt 11: Achter de Poort 12: Landzicht 13: Molenzicht 14: Hoge Prijs 15: Dijkzicht 16: Parijsch 21: Binnenstad/Centrum 22: Veerweg/Havenkwartier/Dreven 23: Nieuwstad 24: Westerkwartier/Triosingel 25: Bloemenbuurt 26: Oranjebuurt 27: De Hond 31: Voorkoop Noord 32: Voorkoop Midden 33: Voorkoop Zuid 34: Terweijde Componisten 35: Terweijde Staatslieden 36: Achter 't Zand-Lanxmeer -4,5-4,0-3,5-3,0-2,5-2,0-1,5-1,0-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 Opnieuw zijn het de nieuwbouwbuurten die, net als bij het aspect samenleven van allochtonen en autochtonen, benedengemiddeld scoren. Kennelijk voelen de bewoners van deze buurten nog minder dan in vergelijkbare Nederlandse buurten betrokkenheid met de buurt. De overige buurten van Culemborg scoren rond het gemiddelde en Terweijde Componisten zelfs goed.

37 LEEFBAARHEIDSASPECTEN Spreiding oordelen De betrokkenheid is redelijk verspreid. Relatief veel mensen hebben een lage score opgegeven. Van de ondervraagden gaf 17% geen rapportcijfer. figuur 3-24 Spreiding van de oordelen over de betrokkenheid bij de buurt in percentages

38 36 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.12 Overlast van personen In de enquête is de buurtbewoners gevraagd of ze overlast ervaren van het gedrag van anderen. Burengerucht kan door mensen als zeer storend worden ervaren evenals rondhangende groepen jongeren Oordeel figuur 3-25 Gemiddeld oordeel over overlast van personen per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 6,3 Bloemenbuurt 6,9 Landzicht 6,4 Oranjebuurt 6,8 Molenzicht 7,2 De Hond 7,5 Hoge Prijs 7,3 Voorkoop Noord 7,2 Dijkzicht 7,1 Voorkoop Midden 6,5 Parijsch 7,2 Voorkoop Zuid 6,7 Binnenstad/Centrum 6,7 Terweijde Componisten 7,2 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 7,2 Terweijde Staatslieden 5,9 Nieuwstad 6,9 Achter t Zand-Lanxmeer 7,3 Westerkwartier/Triosingel 7,3 Gemiddeld totaaloordeel overlast van personen Culemborg: 6,9 Over het algemeen ervaren de bewoners van Culemborg weinig overlast. Het gemiddelde cijfer is een 6,9. Terweijde Staatslieden wordt het laagst beoordeeld (5,9). In De Hond geeft men aan de minste hinder van personen te ondervinden.

39 LEEFBAARHEIDSASPECTEN Vergelijking met Nederland figuur 3-26 Vergelijking met de Nederlandse voorbeeldbuurt op het aspect overlast van personen 11: Achter de Poort 12: Landzicht 13: Molenzicht 14: Hoge Prijs 15: Dijkzicht 16: Parijsch 21: Binnenstad/Centrum 22: Veerweg/Havenkwartier/Dreven 23: Nieuwstad 24: Westerkwartier/Triosingel 25: Bloemenbuurt 26: Oranjebuurt 27: De Hond 31: Voorkoop Noord 32: Voorkoop Midden 33: Voorkoop Zuid 34: Terweijde Componisten 35: Terweijde Staatslieden 36: Achter 't Zand-Lanxmeer -4,5-4,0-3,5-3,0-2,5-2,0-1,5-1,0-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 Het beeld dat de inwoners van Culemborg over het algemeen geen overlast ondervinden van personen, bijvoorbeeld door burengerucht, wordt in de bovenstaande tabel nog eens onderstreept. Terweijde Componisten scoort zelfs verhoudingsgewijs hoog Spreiding oordelen Er is relatief weinig spreiding in de oordelen over overlast van personen. De meeste mensen geven een 7 of 8. Het aantal niet gegeven oordelen bedroeg 13%. figuur 3-27 Spreiding van de oordelen over de overlast van personen in percentages

40 38 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.13 Vervuiling De buurtbewoners is gevraagd of zij in hun buurt overlast hebben van vervuiling, zoals zwerfvuil, verkeerd geplaatst vuilnis of hondenpoep Oordeel figuur 3-28 Gemiddeld oordeel over vervuiling per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 5,9 Bloemenbuurt 5,7 Landzicht 5,3 Oranjebuurt 5,8 Molenzicht 6,1 De Hond 6,8 Hoge Prijs 6,8 Voorkoop Noord 6,5 Dijkzicht 6,6 Voorkoop Midden 6,3 Parijsch 6,8 Voorkoop Zuid 5,5 Binnenstad/Centrum 4,8 Terweijde Componisten 6,3 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 6,6 Terweijde Staatslieden 5,6 Nieuwstad 6,2 Achter t Zand-Lanxmeer 6,5 Westerkwartier/Triosingel 6,5 Gemiddeld totaaloordeel vervuiling Culemborg: 6,2 Van de 727 respondenten heeft 11% een aanvullende opmerking gemaakt over de vervuiling in hun buurt. Het oordeel op vervuiling in Culemborg is gemiddeld een 6,2. De vervuiling is in het centrum en Landzicht het grootst, deze wijken krijgen respectievelijk een 4,8 en een 5,3. In De Hond, Parijsch en Hoge Prijs is de omgeving

41 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 39 naar het oordeel van de bewoners het minst vervuild. De score bedraagt hier een 6,8. Een bewoner in Terweijde geeft in de opmerkingen aan dat het storend is dat de zijmuren van de boxen bekladderd zijn en vraagt of de BCW de eigenaren van de garageboxen hierop kan attenderen Vergelijking met Nederland figuur 3-29 Vergelijking met de Nederlandse voorbeeldbuurt op het aspect vervuiling 11: Achter de Poort 12: Landzicht 13: Molenzicht 14: Hoge Prijs 15: Dijkzicht 16: Parijsch 21: Binnenstad/Centrum 22: Veerweg/Havenkwartier/Dreven 23: Nieuwstad 24: Westerkwartier/Triosingel 25: Bloemenbuurt 26: Oranjebuurt 27: De Hond 31: Voorkoop Noord 32: Voorkoop Midden 33: Voorkoop Zuid 34: Terweijde Componisten 35: Terweijde Staatslieden 36: Achter 't Zand-Lanxmeer -4,5-4,0-3,5-3,0-2,5-2,0-1,5-1,0-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 Een spiegeling aan de Nederlandse buurt leidt tot een opmerkelijke constatering. De bewoners van Culemborg oordelen in alle gevallen lager dan hun Nederlandse buurgenoten. In een groot deel van de buurten is het verschil slechts klein, maar bij enkele buurten, zoals Landzicht, de Binnenstad en Voorkoop Zuid is dit verschil toch aanzienlijk te noemen Spreiding oordelen De spreiding wijkt af van de andere aspecten van leefbaarheid in de zin dat er relatief veel zessen zijn toegekend en weinig achten en hoger. Het aandeel lage cijfers is vrij gering. Van de ondervraagden heeft 26% geen oordeel gegeven. figuur 3-30 Spreiding van de oordelen over vervuiling in percentages

42 40 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.14 Overlast van activiteiten Overlast van activiteiten hangt enigszins samen met overlast van personen en vervuiling. Onder overlast van activiteiten worden onder andere overlast van horeca, drugshandel of prostitutie geschaard Oordeel figuur 3-31 Gemiddeld oordeel overlast van activiteiten per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 5,5 Bloemenbuurt 6,3 Landzicht 5,7 Oranjebuurt 5,9 Molenzicht 6,0 De Hond 6,6 Hoge Prijs 6,5 Voorkoop Noord 6,0 Dijkzicht 6,1 Voorkoop Midden 5,5 Parijsch 6,2 Voorkoop Zuid 5,7 Binnenstad/Centrum 6,0 Terweijde Componisten 5,8 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 6,5 Terweijde Staatslieden 5,1 Nieuwstad 6,0 Achter t Zand-Lanxmeer 6,9 Westerkwartier/Triosingel 6,6 Gemiddeld totaaloordeel overlast van activiteiten Culemborg: 6,0 Het gemiddelde cijfer is een 6. De meeste overlast wordt ondervonden in Terweijde Staatslieden. Deze buurt scoort met een 5,1 sterk onder het gemiddelde. In de omliggende buurten in Voorkoop en Terweijde ondervinden de bewoners ook relatief

43 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 41 veel overlast. Dit geldt ook voor Achter de Poort en de aangrenzende Landzicht. In Achter t Zand-Lanxmeer is de overlast van activiteiten het kleinst (6,9), gevolgd door De Hond en Westerkwartier. Dat de beleving van ongewenste activiteiten heel verschillend kan zijn, en zich niet altijd richt op de in de vraag gestelde onderwerpen, laat de volgende opmerking zien. bewoner schrijft hierover Het vreselijke draaiorgel elke zaterdag en het overdreven klokkengeluid! Vergelijking met Nederland figuur 3-32 Vergelijking met de Nederlandse voorbeeldbuurt op het aspect ongewenste activiteiten 11: Achter de Poort 12: Landzicht 13: Molenzicht 14: Hoge Prijs 15: Dijkzicht 16: Parijsch 21: Binnenstad/Centrum 22: Veerweg/Havenkwartier/Dreven 23: Nieuwstad 24: Westerkwartier/Triosingel 25: Bloemenbuurt 26: Oranjebuurt 27: De Hond 31: Voorkoop Noord 32: Voorkoop Midden 33: Voorkoop Zuid 34: Terweijde Componisten 35: Terweijde Staatslieden 36: Achter 't Zand-Lanxmeer -4,5-4,0-3,5-3,0-2,5-2,0-1,5-1,0-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 Net als op het aspect vervuiling geven de inwoners van Culemborg structureel een lager cijfer op het oordeel ongewenste activiteiten. Het verschil is overigens enkel in Voorkoop Midden, met 1,5 rapportpunt, groot te noemen Spreiding oordelen De verdeling van de rapportcijfers is zeer evenwichtig te noemen. De figuur is normaal verdeeld (klokvormig), wat er op wijst dat de overlast van ongewenste activiteiten binnen de gemeente geen hot item is dat leidt tot extreme oordelen.

44 42 LEEFBAARHEIDSASPECTEN figuur 3-33 Spreiding van de oordelen over de overlast van activiteiten in percentages Het aantal mensen dat geen antwoord op deze vraag heeft gegeven is in vergelijking met andere oordelen niet opmerkelijk te noemen (15%).

45 LEEFBAARHEIDSASPECTEN Criminaliteit Criminaliteit kan verschillende vormen aannemen. In dit geval is bewoners gevraagd in hoeverre inbraak, diefstal, vernielingen en geweldpleging in de buurt voorkomen Oordeel figuur 3-34 Gemiddeld oordeel over criminaliteit per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 5,9 Bloemenbuurt 7,2 Landzicht 5,2 Oranjebuurt 7,4 Molenzicht 5,9 De Hond 7,9 Hoge Prijs 7,1 Voorkoop Noord 6,2 Dijkzicht 5,8 Voorkoop Midden 6,5 Parijsch 7,2 Voorkoop Zuid 7,2 Binnenstad/Centrum 4,6 Terweijde Componisten 6,9 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 7,0 Terweijde Staatslieden 5,6 Nieuwstad 7,1 Achter t Zand-Lanxmeer 6,9 Westerkwartier/Triosingel 6,1 Gemiddeld totaaloordeel criminaliteit Culemborg: 6,4 In de Binnenstad hebben de bewoners het gevoel dat er veel criminaliteit is. De buurten aan het spoor geven ook in relatief grotere mate aan met criminaliteit te kampen hebben. Voornamelijk Molenzicht en Dijkzicht. Ook in het hieraan gren-

46 44 LEEFBAARHEIDSASPECTEN zende en nabij het centrum gelegen Westerkwartier heeft relatief meer overlast. De Hond scoort in tegenstelling tot deze wijken goed. Met een 7,9 is de overlast van criminaliteit aanzienlijk lager dan in de andere buurten. Afgezien van Westerkwartier scoren ook de andere nabij het centrum gelegen buurten goed Vergelijking met Nederland figuur 3-35 Vergelijking met de Nederlandse voorbeeldbuurt op het aspect criminaliteit 11: Achter de Poort 12: Landzicht 13: Molenzicht 14: Hoge Prijs 15: Dijkzicht 16: Parijsch 21: Binnenstad/Centrum 22: Veerweg/Havenkwartier/Dreven 23: Nieuwstad 24: Westerkwartier/Triosingel 25: Bloemenbuurt 26: Oranjebuurt 27: De Hond 31: Voorkoop Noord 32: Voorkoop Midden 33: Voorkoop Zuid 34: Terweijde Componisten 35: Terweijde Staatslieden 36: Achter 't Zand-Lanxmeer -4,5-4,0-3,5-3,0-2,5-2,0-1,5-1,0-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 De bovenstaande figuur levert een divers beeld. Een deel van de buurten scoort bovengemiddeld, ondermeer De Hond en Terweijde Componisten. Een aantal buurten schommelt rond het gemiddelde, bijvoorbeeld Westerkwartier/ Triosingel en Achter de Poort. En twee buurten doen het verhoudingsgewijs in Nederland niet goed. Dat zijn de buurten Landzicht en de Binnenstad Spreiding oordelen De spreiding in de oordelen is groot. Een acht is als rapportcijfer het meeste gegeven, maar ook hoge en lage cijfers komen vaak voor. Opvallend is dat er relatief veel tienen zijn gegeven, maar dat ook enen vaak voorkomen. figuur 3-36 Spreiding van de oordelen over de criminaliteit in percentages

47 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 45 In tegenstelling tot het voorgaande leefbaarheidsitem, ongewenste activiteiten, bestaat er bij criminaliteit onder de bevolking duidelijk geen consensus. Het oordeel op dit aspect wordt in grote mate bepaald door de persoonlijke beleving. Kennelijk vinden bewoners dit aspect overigens wel belangrijk. Het aantal mensen dat niets invulde is met 11% lager dan bij de voorgaande leefbaarheidsaspecten.

48 46 LEEFBAARHEIDSASPECTEN 3.16 Veiligheidsgevoel Veiligheid is vandaag de dag een belangrijk thema, waar veel over gepraat en in geïnvesteerd wordt. De bewoners hebben aangegeven in hoeverre ze zich veilig voelen in hun buurt. Daarbij hebben ze onder andere rekening gehouden met onoverzichtelijke plekken en plekken met een onprettige sfeer Oordeel figuur 3-37 Gemiddeld oordeel over veiligheidsgevoel per buurt Buurt Oordeel Buurt Oordeel Achter de Poort 5,2 Bloemenbuurt 6,7 Landzicht 5,6 Oranjebuurt 7,2 Molenzicht 6,5 De Hond 7,0 Hoge Prijs 7,0 Voorkoop Noord 7,1 Dijkzicht 6,0 Voorkoop Midden 6,1 Parijsch 6,5 Voorkoop Zuid 6,1 Binnenstad/Centrum 5,4 Terweijde Componisten 5,6 Veerweg/ Havenkwartier/Dreven 6,0 Terweijde Staatslieden 5,6 Nieuwstad 5,4 Achter t Zand-Lanxmeer 6,9 Westerkwartier/Triosingel 4,8 Gemiddeld totaaloordeel veiligheidsgevoel Culemborg: 6,3 Het gemiddelde cijfer dat de bewoners van Culemborg aan veiligheid geven is een 6,3. Er zijn echter aanzienlijke verschillen tussen de buurten. De Oranjebuurt, De