VOORSTEL OPSCHRIFT AANHEF MOTIVERING. Vergadering van maart Onderwerp: Wijzigen besluit Ondernemersfonds - Besluitvormend

Transcriptie

1 VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van maart 2016 Besluit nummer: 2016_Raad_00020 Onderwerp: Wijzigen besluit Ondernemersfonds - Besluitvormend Beknopte samenvatting: Het college stelt de gemeenteraad voor het geamendeerde besluit dat zij heeft aangenomen in haar vergadering van 29 oktober 2015 over het Ondernemersfonds in te trekken en een nieuw besluit te nemen. Dit besluit betreft het instemmen met het voorstel van de Stichting Ondernemersfonds Teylingen voor de invoering van het Ondernemersfonds voor geheel Teylingen conform het Memorandum van Antwoord d.d. 15 september DE GEMEENTERAAD AANHEF Bijgevoegde bijlage(n): Mail van de Stichting Ondernemersfonds Teylingen over een aanpassing van hun MvA. Advies van Van den Bosch & partners MvA OF Teylingen 15 september MOTIVERING Aanleiding en context: Op 29 oktober 2015 heeft de gemeenteraad bij de behandeling van het Ondernemersfonds een amendement aangenomen om de sectoren Zorg en gemeentelijk Vastgoed in aanmerking te laten komen voor retributie uit het fonds. Na dat besluit is op verzoek van de gemeenteraad fiscaal-juridisch onderzoek gedaan naar de mogelijke risico's. Onderzoek is gedaan door de de heer A. Schep van de Erasmus universiteit en adviesbureau Van den Bosch & Partners. De conclusie daarbij was dat zover er risico is, dit veroorzaakt wordt doordat de gemeente zich mengt in de uitvoering van het fonds (met name in het rapport van Van den Bosch is een aantal kleine risico's beschreven). In januari zijn er gesprekken geweest met de stichting. Door de stichting is aangegeven dat zij hebben besloten dat de sector Zorg gedurende de proefperiode in aanmerking komt voor retributie. De sector Zorg was door de stichting ingedeeld in groep 2 (= retributie totdat er draagvlak is bereikt voor deelname). Alles overwegende komt de stichting tot de conclusie dat er onvoldoende kansen zijn voor een indeling in de komende periode in groep 3 (= deelname). Ook voor de sector gemeentelijk vastgoed is de stichting tot een gelijke conclusie gekomen. p 1 van 84

2 Door het voorstel van de stichting te volgen wordt een duidelijke scheiding tussen het innen van de belastingen en de uitvoering van het Ondernemersfonds gerealiseerd. Het conceptvoorstel is voorgelegd aan de heer A. Schep en adviesbureau Van den Bosch & Partners. De heer Schep had inhoudelijk geen opmerkingen. Van Van den Bosch is een advies (als bijlage toegevoegd) in lijn van hun eerdere advies ontvangen. Beoogd resultaat: Een goede uitvoering van het Ondernemerfonds. Argumentatie: 1.1. Door het standpunt van de stichting over de sectoren Zorg en gemeentelijk vastgoed is het geamendeerde besluit op dit punt niet meer noodzakelijk Omdat de stichting zelf heeft besloten dat de sectoren Zorg en gemeentelijk vastgoed voor de proefperiode in aanmerking komen voor retributie is het geamendeeerde besluit op dat punt overbodig. Door het geamendeerde besluit in te trekken worden de door het besluit veroorzaakte fiscaal-juridische risico's zoveel mogelijk weggenomen. Het reparatiebesluit wijzigt de positie van de agrariërs niet Een nieuw besluit is noodzakelijk Het intrekken van het geamendeerde besluit betekent dat een nieuw besluit moet worden genomen. Door het oorspronkelijke voorstel van de stichting, aangevuld met haar standpunt over de sectoren Zorg en gemeentelijk vastgoed, te volgen ligt de uitvoering van het Ondernemersfonds geheel bij de stichting Overleg tussen gemeente en stichting over de uitvoering is niet gewenst In het Memorandum van Antwoord van de stichting is opgenomen dat de stichting over de groep 2 sectoren/gebieden beslist na overleg met de gemeenteraad. Dit overleg is niet wenselijk omdat de gemeente daarmee invloed heeft op de uitvoering van het Ondernemersfonds. Er dient een duidelijke scheiding zijn tussen de inning van de gemeentelijke belastingen en de uitvoering door de stichting. Kanttekening: De stichting krijgt in de opstart te maken met een grote hoeveelheid werk. De vraag is in hoeverre dat door alleen de vrijwillige bestuursleden kan worden opgepakt. Voor een succesvolle uitvoering van het fonds is het van belang dat de stichting een duidelijk plan heeft voor haar eigen bedrijfsvoering. Aanpak / uitvoering: Het besluit van oktober 2015 om een startsubsidie toe te kennen aan de Stichting Ondernemersfonds Teylingen wordt meegenomen bij de afhandeling van het subsidieverzoek van de stichting. Participatie: Het voorstel van de Stichting Ondernemerfonds Teylingen wordt overgenomen. Duurzaamheid: NVT p 2 van 84

3 Op voorstel van het college van burgemeester en wethouders Beslist het volgende: VOORSTEL Besluitpunt 1: Het geamendeerde besluit van 29 oktober 2015 over de invoering van het Ondernemersfonds in te trekken conform het mondelinge advies van de heer A. Schep en het schriftelijke advies van Adviesbureau Van den Bosch & Partners d.d. 18 februari Besluitpunt 2: In te stemmen met het voorstel van Stichting Ondernemersfonds Teylingen conform het Memorandum van Antwoord d.d. 15 september 2015 voor de invoering van het Ondernemersfonds voor geheel Teylingen, met dien verstande dat: a. De bijgevoegde van de Stichting d.d. 21 februari 2016 een integraal onderdeel vormt van het Memorandum van Antwoord van de stichting. b. Er geen overleg gevoerd wordt tussen gemeente en Stichting over de nadere indeling van de groep 2 sectoren/gebieden. BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Ruimte Programma's & Projecten Financiële consequenties: Er zijn geen financiele consequenties verbonden aan dit besluit. STEMMING Ontwerpbesluit door de gemeenteraad in vergadering van 24 maart 2016 BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT Mail van de Stichting Ondernemersfonds Teylingen over een aanpassing van hun MvA. Advies van Van den Bosch & partners MvA OF Teylingen 15 september p 3 van 84

4 Mail van de Stichting Ondernemersfonds Teylingen over een aanpassing van hun MvA. Van: Verzonden: Aan: CC: Onderwerp: Kees de Jong zondag 21 februari :13 Wulp,, Fred; Brekelmans, Bas Matthieu van Winsen Indeling sector Zorg en Gemeente Aan dhrn. Brekelmans en Wulp, Ingegeven door het coalitie-akkoord / aangenomen amendement enn alles overziend en gewogen te hebben, stelt het bestuur van Ondernemers Fonds Teylingen voor omm de sector Zorg te retribueren. Er worden te weinig kansen gezien om in de proefperiode (2016, 2017) tot initiatieven te komen. Hiermeee wordt de sector Zorg ingedeeld in categorie 1. Hetzelfde geld voor de Gemeente: ook hier stelt het bestuur voor dee indeling in categorie 1 te t hanteren. Hierbij wordt nadrukkelijk opgemerkt dat dee gemeente een bijdrage dient te leveren aan hett Ondernemersfonds Teylingen door middel van een startsubsidie. De startsubsidie is minimaal gelijk aan de gelden (gerelateerd aan het gemeentelijk vastgoed) zoals deze via het trekkingsrecht het fonds zullen toekomen, in de proefperiode 2016 en Hett trekkingsrecht vervalt voor de gemeente. Met groet, namens het bestuur van het Ondernemersfonds Teylingen Kees de Jong, secretaris p 4 van 84

5 Advies van Van den Bosch & partners Advies ondernemersfonds Teylingen 1. Inleiding Vanuit de gemeente Teylingen is gevraagd om een advies uit te brengen over het voornemen van het college om een (reparatie)voorstel voor te leggen aan de gemeenteraad om de effecten van het amendement dat in oktober 2015 is aangenomen weg te nemen. 2. Advies (reparatie)voorstel ondernemersfonds Besluitpunt 1 In de gemeenteraad van 29 oktober jl. zijn 2 amendementen aangenomen, nl.: 1. "uitsluiting gemeente en zorg bij OF", waardoor besluitpunt 1.1 is gewijzigd; en 2. "evaluatie Ondernemersfonds", waardoor besluitpunt 1.2 is gewijzigd. Nu wordt aan de gemeenteraad voorgesteld om het besluit uitsluiting gemeente en zorg in te trekken. Intrekking van dit besluitpunt is naar onze mening mogelijk en beperkt de fiscaal-juridische risico s. In tegenstelling tot hetgeen in het memorandum van antwoord (behorend bij het Raadsbesluit d.d. 29 oktober 2015) is vermeld, zijn wij van mening dat de gemeente geen invloed mag hebben op de retributieregeling. Het koppelen van de heffing c.q. de retributie aan de mate van profijt dat een bepaalde groep heeft van het ondernemersfonds leidt tot een risico. Andere belastingplichtigen kunnen van mening zijn dat zij (ook) niet of in mindere mate profiteren en aldus ook dienen te worden uitgesloten. Het is mogelijk dat de belastingrechter in een beroepsprocedure zal oordelen dat er ten onrechte een onderscheid gemaakt wordt tussen verschillende categorieën/groepen. Een retributieregeling achten wij dan ook in strijd met de bevoegdheden van een gemeente ten aanzien van belastingheffing. In ons eerdere advies hebben wij hierover opgemerkt: Indien besloten wordt om een zgn. retributieregeling in het leven te roepen, dient de gemeente(raad) hier geen invloed op te hebben. De betreffende belastingverordeningen van de gemeente dienen alle essentialia te vermelden die voor de heffing en de invordering van de betreffende belastingen van belang zijn (art. 217 Gem.w.).. Besluitpunt 2 Aan de gemeenteraad wordt voorgesteld om "In te stemmen met het voorstel van de Stichting Ondernemersfonds Teylingen voor de uitvoering van het Ondernemersfonds.". Hierdoor stemt de gemeente (impliciet) in met de retributieregeling. Zoals wij hiervoor aangegeven hebben, dient de gemeente geen invloed te hebben op de retributieregeling. Als gevolg daarvan stellen wij voor dat aan het besluitpunt wordt toegevoegd dat de gemeente geen invloed heeft op de retributieregeling. 3. Conclusie Met het voorgestelde (reparatie)voorstel worden naar onze mening de fiscaal-juridische risico s verminderd, maar niet geheel weggenomen. Sliedrecht, 18 februari 2016 Van den Bosch & partners Mr. P.J.J.M. (Peter) van den Bosch mr. P.J.M. (Paulien) de Graaff-Saarloos 1 p 5 van 84

6 MvA OF Teylingen 15 september INRICHTING EN ORGANISATIE VAN HET ONDERNEMERSFONDS TEYLINGEN MEMORANDUM VAN ANTWOORD OP HET AMENDEMENT UIT DE VERGADERING VAN DE GEMEENTERAAD VAN 18 DECEMBER 2014 ONDERNEMERSFONDS TEYLINGEN Bestuur Ondernemersfonds Teylingen Esther Overweter Jack Renes Matthieu van Winsen Kees de Jong Ludi van Zanten 15 september p 6 van 84

7 Inhoud Voorwoord - Het Bestuur van het Ondernemersfonds Teylingen is klaar voor de start 1. Doelstelling en mogelijkheden van het Ondernemersfonds Teylingen 2. Gebieden en sectoren met hun werkorganisaties 3. Deelname aan het fonds of retributie? 4. Beschrijving werkgebieden en participatievoorstel 5. Beschrijving van trekkingsrecht- en retributieprocedure 6. Bestuursmodel: stichtingsbestuur, werkorganisaties, adviesraad 7. Evaluatie van het fonds en communicatie met ondernemers in Teylingen 2 p 7 van 84

8 Voorwoord Het Bestuur van het Ondernemersfonds Teylingen is klaar voor de start Op 18 december 2014 heeft de Gemeenteraad van Teylingen besloten om de instelling van een Ondernemersfonds Teylingen (OF Teylingen) per 1 januari 2016 mogelijk te maken. De Raad heeft 2015 gedefinieerd als een opbouwjaar, waarin een aantal voorwaarden moet worden ingevuld. Daaronder de inrichting van het fonds zelve. Maar we beginnen met een cruciale ontwikkeling: het OF Teylingen bestaat. Op 16 juli 2015 is de notariële acte gepasseerd en zijn de statuten vastgesteld. Een initiatief dat reeds jarenlang in ondernemend Teylingen besproken is, is daardoor bij ons neergelegd. Wij zijn het gesprek met College en Raad van Teylingen en met de verschillende ondernemersgeledingen graag aangegaan. Onze eerste taak is het beantwoorden van de vragen die de Raad ons heeft meegegeven, onze tweede taak is het aanspreken van mensen die de schouders er onder willen zetten. Die twee hebben met elkaar te maken. Hoe duidelijker het is dat we inderdaad in januari 2016 van start gaan, hoe meer betrokkenheid wij verwachten. De in gemeentebrede fondsen gebruikelijke pilotperiode van drie jaar is in Teylingen teruggebracht tot twee jaar. Dat is een korte tijd. Het is nu zaak aan de slag te gaan. Nog verder inleveren op de thans voorliggende voorwaarden, zou de pilot bemoeilijken. Om in 2017 echt over nieuwe feiten te beschikken en niet te blijven hangen in de discussie van de afgelopen vijf jaar, is een klaroenstoot nodig. In die zin geven wij met enthousiasme invulling aan de dialoog met de Gemeenteraad. De voorwaarden van de Raad van december 2014 zijn verwoord in een amendement op het collegevoorstel. We herhalen hier de letterlijke tekst van dit amendement. 1. Wij ondersteunen het instellen van een ondernemersfonds per tenzij initiatiefnemers aangeven ervan af te willen zien. 2. De extra heffing per in te voeren voor een periode van 24 maanden en voor de gebieden en sectoren waar de genoemde zaken onder punt 4 niet volledig zijn uitgewerkt voor december 2015, de retributieregeling toe te passen. Het tarief is te stellen op 50 euro per waarde van euro. 3. De werking van het fonds te evalueren in 2017 en dan te besluiten over mogelijke voortzetting. De criteria voor de evaluatie vast te stellen in samenwerking met de ondernemers in De initiatiefnemers te verzoeken de concrete invulling van het ondernemersfonds voor december 2015 uit te werken, waaronder: - De doelstelling en mogelijkheden van het ondernemersfonds; concrete plannen, per cluster, te maken voor mogelijke besteding van de gelden; - Een concrete en precieze beschrijving en invulling van de clusters; - Beschrijving en onderbouwing welke clusters onder het ondernemersfonds vallen en welke in aanmerking komen voor een retributieregeling; - Uitwerking en onderbouwing van de fiscale en juridische aspecten en uitvoering van incasso en retributie; de teruggave van niet- benutte middelen; - De samenwerking met de ongeorganiseerde ondernemers; - Communicatie vanuit de initiatiefnemers en communicatie vanuit de gemeente aan de inwoners en deelnemers aan het fonds; - Verdere invulling van het fonds zelf: bestuursmodel, bestuur, clusters, criteria voor activiteiten; 5. Het College te verzoeken voor 1 juli 2015 te rapporteren over de stand van zaken. Voor het OF Teylingen is dit amendement bepalend voor de werkzaamheden in de oprichtingsfase. Overigens waar in het amendement gesproken wordt over de term çluster 3 p 8 van 84

9 hanteren wij in dit Memorandum de begrippen gebieden en sectoren ; begrippen die meer aansluiten bij de techniek van de gemeentebrede ondernemersfondsen elders in het land. Voordat we aanvangen met de beantwoording van de raadsvragen willen we als bestuur van het nieuwe fonds vaststellen dat we een complexe maar uitdagende opdracht hebben meegekregen. De complexiteit zit m in de polarisatie die de discussie over het fonds hier en daar is gaan vertonen. We hebben gemerkt dat veel ondernemers zich niet meer vrij voelen om hun schouders onder het fonds te zetten, als kwartiermaker in een gebied of sector. Wij betreuren dat, een open debat moet constructief zijn. En het is ook lastig, omdat de plannen pas echt van de grond komen, wanneer de Raad de zekerheid heeft geboden dat het fonds in actie kan komen. De lange voorgeschiedenis heeft tot een kip- of- ei kwestie geleid. In de voorliggende pagina s hebben we een zo concreet mogelijk beeld gegeven van de startsituatie: gebieden, sectoren en plannen. Een nog meer operationele uitwerking heeft een heldere en definitieve politieke uitspraak nodig. De uitdaging zit m in de opbouw van een bloeiend fonds. Ondernemersfondsen zijn vitale onderdelen geworden van de economische infrastructuur van een gemeente. Wellicht niet zo tastbaar als harde infrastructuur van asfalt of rails, maar als verbindend element in de lokale economie en samenleving net zo wezenlijk. In het voorstel voor de inrichting van het fonds zoals dat in december 2014 in de Raad besproken is, is een retributieregeling vastgelegd voor sommige gebieden en sectoren. Genoemd werden de agrariërs / Greenport, de recreatie en mogelijk de zorg. De Raad heeft aangegeven zeker geïnteresseerd te zijn in een retributieregeling, maar niet op voorhand al gebieden en sectoren te willen uitsluiten van participatie aan het fonds. Nu zijn we in alle gebieden en sectoren wel bouwstenen tegengekomen voor plannen en bestedingen, zelfs in de meest voor de hand liggende retributiegebieden en - sectoren, de Greenport- gebonden bedrijvigheid. In die zin is de intentie van de Raad om niet op voorhand al gebieden en sectoren uit te sluiten, inhoudelijk gezien geheel terecht. Maar om de onrust in ondernemend Teylingen zo snel mogelijk te doen beëindigen, zullen wij toch nu reeds de gebieden en sectoren benoemen die we voor retributie in aanmerking willen laten komen. We zullen de situatie in deze gebieden en sectoren in het najaar van 2017 weer onder ogen zien. De sturing op gebieden of sectoren is mede in de hand gewerkt door de kritische toon in de discussie. De toon is vooral bepaald door de what is in it for me - vraag, en minder door de vraag naar het algemeen en gebieden en sectorenoverstijgend belang. Om het fonds zo dicht mogelijk bij de individuele ondernemers te brengen, is een groot aantal trekkingsgerechtigden op de kaart verschenen. In dit memorandum benoemen we er 14. Ter vergelijking: het ondernemersfonds in Helmond ( inwoners) heeft er 3, het fonds in Groningen ( inwoners) 6. Er is met 14 gebieden en sectoren te werken, maar bij de evaluatie in 2017 zal de indeling zeker aan de orde komen. Wat we met de huidige indeling in gebieden en sectoren nog niet benoemd hebben, is een dringende vraag van Teylinger ondernemers die zich in regionaal verband met economisch beleid bezig houden. Zij stellen vast dat het verdwijnen van de Kamer van Koophandel een gat geslagen heeft in de belangenbehartiging van ondernemers. Het regionale lobbyplatform Vereniging Bedrijfsleven Duin- en Bollenstreek heeft geen bron van expertise en ondersteuning meer en dreigt tot een vrijblijvende overlegtafel te vervallen. En dat terwijl er een drukke agenda is voor overleg tussen overheid en bedrijfsleven: de bestuurlijke toekomst van de streek en de intergemeentelijke samenwerking, de 4 p 9 van 84

10 toekomst van de Greenport, het finaliseren van de RijnlandRoute en de noordelijke ontsluiting van de N206, het binden van jongeren aan de streek, enzovoort. Mogelijk kunnen we in de loop der tijd de trekkingsgerechtigde gebieden of sectoren interesseren om aan deze vraag bij te dragen. We vinden het op zich horen bij de leidende rol die Teylingen als grootste gemeente in de regio hoort te spelen. Conform de filosofie van het trekkingsrecht, zou een financiële band tussen de Teylinger gebieden en sectoren en de public affairs van de ondernemers in de streek betekenen dat ze ook inhoudelijk invloed krijgen en aan tafel komen. De vragen voor de evaluatie dienen zich nu al aan. We hebben enige zorg over de termijn. Het is gebruikelijk om bij nieuwe fondsen een pilotperiode van drie jaar in acht te nemen. Na drie jaar volgt een eerste evaluatie, die doorgaans gericht is op de acceptatie van het fonds. Na nog eens drie of vier jaar volgt een tweede evaluatie, die doorgaans gericht is op de strategische effecten, de bijdrage van het fonds aan economische stabiliteit, aan de organisatiegraad en de regie in de lokale economie, aan het onderhandelingsklimaat, enzovoort. Twee jaar is kort, gezien het opinieklimaat waarin het OF Teylingen tot stand is gekomen. We verzoeken de raad te overwegen om per amendement de pilotperiode terug te brengen naar drie jaar. We zullen ons in dat geval verplichten om frequent aan de Raad te rapporteren. We kijken overigens met vertrouwen uit naar de evaluatie. Uit evaluaties van reeds langer bestaande fondsen bijvoorbeeld dat van het redelijk vergelijkbare Pijnacker- Nootdorp weten we dat een moeizame voorgeschiedenis geen beletsel is om een bloeiend fonds te scheppen. Dat is voor ons een inspirerende gedachte. Tenslotte. Teylingen is een mooie gemeente, maar er is ook veel werk te doen. De slogan waarmee dit gebied zich vermarkt Moderne dorpen midden in de wereld - vat het goed samen: de overzichtelijke schaal van de kernen is de uitvalsbasis, maar het is zaak volop de verbindingen te zoeken, onderling en met de buitenwereld. We merkten op dat op 16 juli jl. de oprichtingsakte gepasseerd is, de statuten van de Stichting Ondernemersfonds Teylingen zijn bij de secretaris van het fonds opvraagbaar. Die statuten zijn in hoge mate ontleend aan de statuten van collega- fondsen in den lande, zoals we op veel meer punten volop gebruik maken van de ervaringen die er al zijn. We sluiten aan op een bewezen praktijk. Dat maakt eens te meer duidelijk waar we voor staan: bij een open, goed voor samenwerking en innovatie toegeruste lokale economie hoort een bloeiend en intensief gebruikt ondernemersfonds, als een wezenlijk deel van de infrastructuur. Vanuit die overtuiging gaan we aan de slag. Teylingen, 15 september 2015 Bestuur Ondernemersfonds Teylingen Esther Overweter Jack Renes Matthieu van Winsen Kees de Jong Ludi van Zanten 5 p 10 van 84

11 6 p 11 van 84

12 1. Doelstelling en mogelijkheden van het Ondernemersfonds Teylingen De Raad heeft in december 2014 gevraagd naar de doelen van het ondernemersfonds. We kunnen daar kort over zijn, gezien de rapportage- Blaauwberg die eerder is uitgebracht. Een ondernemersfonds is een financiële positie voor de georganiseerde ondernemers in een gemeente, die hen in staat stelt om gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen voor de behartiging van hun belangen en voor hun bedrijfsomgeving. Omdat het om een structurele financiële positie gaat, kunnen de ondernemers investeren in kwaliteit en professionalisering. De positie wordt verkregen via een subsidie uit de algemene middelen van de gemeente. De gemeente verruimt de algemene middelen daartoe door een hogere opbrengst van de ozb voor de categorie niet- woningen. In ruil voor het gegeven dat de ondernemers hun eigen subsidie betalen, stelt de gemeente die subsidie voorwaardenarm ter beschikking. De ondernemers krijgen daardoor een eigen en stabiele ruimte om een goede infrastructuur voor hun belangenbehartiging op te bouwen. Het geld uit het fonds komt via een systeem van trekkingsrechten weer terecht bij de gebieden of sectoren waar het wordt opgebracht. Met trekkingsrecht wordt bedoeld dat de gebieden of sectoren niet de beschikking krijgen over contante middelen dat zou een onoverzichtelijk aantal subfondsen leiden. De gebieden of sectoren krijgen een tegoed op de gezamenlijke kas, beheerd door de Stichting Ondernemersfonds Teylingen. Met de verwijzing naar de subsidiestatus van het OF Teylingen is impliciet de vraag van de Raad naar de juridische aspecten van de incasso beantwoord. De ozb is een algemeen dekkingsmiddel ten dienste van het gemeentebestuur. De voeding van het fonds hangt formeel gezien niet samen met de ozb- opbrengst, maar met het besluit van de gemeente om een subsidie te verlenen uit de algemene middelen. De gemeente zou ook kunnen besluiten om een ondernemersfonds in te stellen zonder een ozb- verhoging, en dat is elders ook wel gebeurd. Alleen zijn die fondsen feitelijk gemeentelijke subsidiepotten. De ozb- verhoging is bij echte ondernemersfondsen de reden om een voorwaardenarme ruimte te scheppen voor de georganiseerde ondernemers. Er vindt dus geen afzonderlijke incasso voor het ondernemersfonds plaats. Er vindt alleen een incasso van de ozb als geheel plaats, geregeld door de belastingverordening van de Gemeente Teylingen. Op de formele aspecten van de retributieregeling komen we elders in dit memorandum terug. De bestedingsdoelen in een ondernemersfonds zijn vrij. Alles wat de ondernemers als hun gezamenlijk belang definiëren binnen de grenzen van de wet kan door het fonds worden gefinancierd. In de praktijk komt er een mix van bestedingen en bijbehorende doelen op gang. Bij een begrote meeropbrengst van 50 euro per WOZ- waarde (45% gebruikers en 55% eigenaren), zal het fonds in Teylingen bij volledige participatie om een bedrag van tot euro draaien. We gaan uit van een zekere non- participatie, in relatie waarmee een retributieregeling aan de orde zal komen. Daarover elders in dit memorandum. Het Bestuur van het Ondernemersfonds Teylingen ziet tenminste de volgende kansen met de komst van het Ondernemersfonds: De mogelijkheid tot reductie van de bedrijfskosten door gezamenlijke inkoop van beveiliging, grondstoffen, onderhoud, promotie en andere werkzaamheden Een kwalitatief betere bedrijfsomgeving, lokaal en regionaal (binden koopkracht, werven bedrijven, werknemers en klanten etc.) Een betere zichtbaarheid van ondernemers in het politieke proces en een beter woordvoerderschap van hun inzichten en belangen, versterking van hun organiserend vermogen 7 p 12 van 84

13 Versterkte samenwerking van commerciële ondernemers en niet- commerciële ondernemers in sport, zorg, cultuur en onderwijs Toerusten van ondernemers voor het dragen van een maatschappelijke verantwoordelijkheid op gebieden als zorg, onderwijs, vitale wijken, energie, cultuur, arbeidsgehandicapten en sport Opvolging van de bestuurlijke vorming van de Gemeente Teylingen (uit de fusie van Sassenheim, Voorhout en Warmond) in de economie, door een gezamenlijk speelveld en samenwerkingsverband van alle ondernemers in de gemeente Continuïteit in de belangenbehartiging door een sterke financiële positie waaraan iedereen een bijdrage levert Een mogelijkheid om de gemeente/regionale overheid tot meer investeringen aan te zetten (via cofinanciering) Het merk Teylingen versterken met als gevolg een sterkere economische positie en verhoogde aantrekkelijkheid en tevens betere concurrentiepositie ten opzichte van de omgeving. 8 p 13 van 84

14 2. Gebieden en sectoren met hun werkorganisaties In dit lopende jaar zijn op basis van eerder onderzoek en het in opdracht van de Gemeente Teylingen uitgevoerde onderzoek door Vosjan Management op Maat de financiële posities van potentiële trekkingsgerechtigde gebieden of sectoren in kaart gebracht. We nemen de indeling in gebieden en sectoren uit dat rapport (bijna) over (in dit voorstel zijn de kern Warmond en de Veerpolder samen genomen). Gebied / Sector Fondswaarde (euro) Jagtlust Sassenheim- Zuid Akzo / Teylingereind Industriekade Nijverheidsweg Agrarisch Greenib Sport Sassenheim Voorhout Warmond- Veerpolder Recreatie Zorg Gemeente De gebieden staan in het onderstaande kaartje weer gegeven: 9 p 14 van 84

15 Het gaat om bruto- bedragen, inclusief de beheerskosten van het fonds. In de rapportage- Blaauwberg worden de beheers- en ontwikkelkosten op 6% begroot. In deze cijferopstelling is geen gemeentebreed deel voorzien. Dat heeft te maken met de loop van de discussie: daarin is de nadruk op de gebieden en sectoren gelegd, zoals we in de inleiding van dit memorandum al zagen. We hebben de indeling in gebieden en sectoren voor twee zaken nodig. In de eerste plaats zoeken we een startpunt voor de opbouw van de werkorganisatie van het fonds, de gebieden en sectoren waar een gebiedscommissie, vereniging of platform moet ontstaan dat trekkingsrecht kan uitoefenen. We denken dat we met deze indeling een werkbaar startpunt hebben, maar er zal ongetwijfeld dynamiek komen tussen de gebieden en sectoren. Mogelijk zullen ze onderling meer gaan samenwerken of zelfs fuseren. In de tweede plaats is de indeling in gebieden en sectoren nodig om een retributieregeling uit te kunnen voeren. Op de visie van het bestuur op de retributieregeling komen we in de volgende hoofdstukken terug. Eerst hier nog aandacht voor de wijze waarop het bestuur aankijkt tegen de organisatie van de gebieden en sectoren in het fonds. Binnen een gemeentebreed ondernemersfonds is er sprake van een werkorganisatie als actieve ondernemers in een gebied of sector in alle openheid bestedingsvoorstellen hebben voorgelegd aan de overige ondernemers in het trekkingsgebied of sector. Het bestuur van het fonds streeft er naar om dit jaar zoveel mogelijk actieve gebieden en sectoren/ gebieden en sectoren te organiseren. Een klassieke werkorganisatie is een vereniging voor parkmanagement of een vereniging van winkeliers. Maar in sommige kleine gebieden zal volstaan kunnen worden met een gebiedscommissie of een platform. In de gebieden waar op dit moment nog geen werkorganisatie is, zal het bestuur van het fonds zich beijveren om er een op te richten. Het bestuur heeft inmiddels het oog op een aantal kwartiermakers in de betrokken gebieden. Uitgangspunt is dat in de gebieden elke ondernemer die dat wil, voorstellen kan doen en over bestedingen kan meepraten. Er geldt een open uitnodiging aan ondernemers uit het werkgebied en over de bestedingsvoorstellen moet op transparante wijze gesproken worden. Bestedingen worden ook openbaar, tenminste in jaarrekening en jaarverslag van het OF Teylingen. Het stichtingsbestuur ziet toe op transparantie. Maar als ondanks die transparantie slechts een minderheid meepraat, kan die minderheid beschikken over het gehele trekkingsrecht. Het bestuur van OF Teylingen wil er voor waken om voor de werkwijze van de verenigingen, platforms of gebiedscommissies veel regels op te stellen. De eis tot open communicatie en transparantie door publicatie vindt het bestuur afdoende. Elk (zelfs individueel ingebracht) ondernemersinitiatief met deze intentie zou de ruimte moeten krijgen. Het fonds is er om ambities van ondernemers in Teylingen mogelijk te maken. In de huidige opzet is zoals gezegd niet voorzien in een gemeentebreed deel. Elk gebied of sector bepaalt zelf of en zo ja welk deel van het trekkingsrecht besteed kan worden aan gemeentebrede projecten. Het bestuur van het OF Teylingen zal zelf ook gemeentebrede bestedingen opperen het werk ligt voor het opscheppen maar uitsluitend om ter discussie te brengen bij de verenigingen. 10 p 15 van 84

16 Een voorbeeld van een potentieel goed werkend platform is de huidige detailhandelscommissie van de TOV. Binnen deze commissie werken de drie kernen samen aan gemeenschappelijke bestedingsplannen om de winkelgebieden te versterken, onder meer via een vorm van centrummanagement. In de aanloop naar de start van het OF Teylingen wordt nagedacht over een adequate werkorganisatie. De commissie heeft echter verbreding nodig, nu er een fonds komt dat niet alleen door de bestaande leden van de TOV in de kernen, maar door alle ondernemers gedragen wordt. En niet alleen door detaillisten, maar ook door andere ondernemers, profit én not- for- profit. 11 p 16 van 84

17 3. Deelname aan het fonds of retributie? In de gemeenteraad van december 2014 lag een voorstel voor waarin werd uitgegaan van een retributie aan de landbouw / Greenportbedrijvigheid, zorg en recreatie. De raad heeft daarop uitgesproken de visie van het fondsbestuur te willen vernemen op de retributie en ook een regeling te willen zien, maar heeft open gelaten voor welke gebieden of sectoren die retributie moet gelden. Er werd op voorhand geen enkele onderneming uitgesloten van participatie in het fonds. Uitgesproken is slechts dat eventuele retributie niet op individuele basis moet plaatsvinden, ter vermijding van willekeur. Retributie zou per gebied of sector moeten plaatsvinden. In dit hoofdstuk geven we onze visie op de retributie, inclusief de criteria. Het gaat in de kern om de inschatting of een gebied of sector constructief gaat participeren in het fonds. In het volgende hoofdstuk geven we aan welke gebieden en sectoren wel of niet van het retributierecht gebruik kunnen maken. Hoe kijkt het bestuur tegen participatie in het fonds en tegen het beginsel van retributie aan? Om te beginnen: een retributie is, mits goed uitgevoerd, op zich niet strijdig met de systematiek van een ondernemersfonds. In een ondernemersfonds krijgen gebieden en sectoren een trekkingsrecht over hun aandeel in het fonds. Het is aan hen om te besluiten wat ze daar mee doen. Het komt zeer vaak voor dat in elk geval een deel van het trekkingsrecht wordt gebruikt voor een teruggave. Voorbeelden: Op een modaal bedrijventerrein met een vorm van parkmanagement, wordt dat parkmanagement doorgaans door een vereniging gedragen waarvan een kwart tot een derde deel van de ondernemers lid is. Na de komst van een ondernemersfonds kan de contributie voor de parkmanagementvereniging dalen, omdat iedereen meebetaalt. In sommige verenigingen is de bijdrage van individuele bedrijven gemaximeerd. Grote bedrijven die veel meebetalen, krijgen hun bijdrage boven een in de vereniging afgesproken bedrag weer terug van die vereniging. Het bijzondere in Teylingen is wel dat het om een retributie gaat zonder een vereniging ter plekke die er beleid in maakt. Er zijn elders in het land retributieregelingen in met name de landbouw, waarbij LTO als afspraakpartner optreedt. Die afspraak houdt in dat LTO als enige partij kan beslissen om de retributie voort te zetten, gedeeltelijk voort te zetten of te stoppen en in de tussentijd wel contact houdt met het ondernemersfonds. Het gesprek blijft zodoende gaande, zonder dat er financiële gevolgen zijn. In Teylingen is deze variant niet aan de orde geweest, omdat de niet- georganiseerde ondernemers de discussie sterk hebben beïnvloed. Het beleid moet in Teylingen derhalve door het bestuur van het fonds gemaakt worden, plaatsvervangend voor een vereniging of platform in het betrokken gebied of sector en zolang als er geen vereniging of platform is. Het beleid moet ook door het fonds zelf worden uitgevoerd. Besluiten over retributie moeten, bij ontstentenis van verenigingen, door het fonds genomen worden en niet door de gemeenteraad. Besluitvorming door de gemeenteraad zou het beginsel van een fonds voor en door ondernemers verstoren. Het zou wellicht nog lastiger de weg openen voor beroep en bezwaar en achterliggende procedures. De gemeente zou partij worden in een zaak die de ondernemers uiteindelijk onderling moeten uitzoeken. 12 p 17 van 84

18 Retributie is dus een eigen verantwoordelijkheid van de stichting OF Teylingen. Maar in de actualiteit van de discussie over het OF Teylingen ligt het praktisch een nuance anders. De raad heeft gevraagd om een visie op retributie. Wij geven die visie in dit en in het volgende hoofdstuk. Inzichten van de raad, te uiten in en rondom het raadsdebat, zijn zeer welkom. Het fonds is gehouden aan een goede afweging en zal terdege rekening houden met gevoelens van de raad, met behoud van de eigen, private verantwoordelijkheid. Vervolgens komen we op onze inzet. Het bestuur van het OF Teylingen streeft naar een zo volledig mogelijke participatie van ondernemers in de mogelijkheden van het fonds. Groepsgewijze retributies ondermijnen het karakter van een fonds als een economische infrastructuur die voor alle ondernemers werkt. Dat is het grote verschil met een BIZ of een andere manier van fondsvorming in een klein gebied. Een ondernemersfonds combineert de mogelijkheden per gebied of per sector met een gemeentebrede solidariteit. Dat kan ook prima: in al die 35 fondsen die er in het land zijn, zijn retributies nog steeds een uitzondering. Als het in grote gemeenten als Utrecht en Groningen lukt om elkaar te vinden op een gezamenlijke visie en op een belangenparallelliteit, dan zou dat ook in Teylingen moeten kunnen. Een goed voorbeeld uit onze regio van het belang van die gezamenlijke infrastructuur is wellicht de jarenlange lobby van ondernemerszijde voor de komst van de RijnlandRoute. Zonder die lobby was de weg er niet gekomen. En de georganiseerde Teylinger ondernemers hebben via de federatie VBDB en het platform Bedrijfsleven Rijnland hard meegewerkt aan die lobby. De weg wordt straks niet alleen gebruikt door de ondernemers die meegedaan hebben aan de lobby, maar door iedereen, ook door ondernemers die expliciet geen lid waren van een vereniging en ook door ondernemers uit gebieden en sectoren waar een retributie voor geldt. Een fonds bestaat op grond van de aanname dat uiteindelijk alle ondernemers baat hebben bij een goed georganiseerde lokale economie. Dat is ook de praktijk in andere fondsen: het duurt vaak even, maar op den duur vinden ook sectoren die op afstand stonden van het oorspronkelijke initiatief, hun weg en komen tot goede bestedingen. Aan de andere kant moet er oog zijn voor de praktijk. Veel langer bestaande verenigingen die toegang krijgen tot de mogelijkheden van een fonds, beginnen zoals net opgemerkt - met het verlagen van hun contributie. Nu immers iedereen meebetaalt, kan de last voor ondernemers die altijd al bijdroegen aan een goede bedrijfsomgeving, lager worden. Het verlies bij een retributie zit niet eens in het geld dat teruggaat en niet ingezet wordt voor de economische infrastructuur. Het verlies zit vooral in het onttrekken aan de gezamenlijke belangenbehartiging en organisatieversterking. Het bestuur van het OF Teylingen is er, mede op basis van de rapportage- Blaauwberg, vanuit gegaan dat tenminste de landbouw / het buitengebied een onomstreden sector / gebied was als het ging om retributie. In politieke contacten hebben we gemerkt dat ook over de landbouw nog discussie mogelijk is. Dat heeft sterk met de economische politieke werkelijkheid te maken. Het gaat maar matig met de Greenport en eigenlijk wijzen alle seinen op de noodzaak van meer innovatie en meer samenwerking. Daar is het fonds bij uitstek een vehikel voor. Op het moment dat zo n sector prominent op de agenda van de overheid staat en de overheid voortdurend op zoek is naar activiteiten en cofinanciering van private zijde, is het lastig om de mogelijkheid die het fonds biedt, bij voorbaat al niet te benutten. Wij begrijpen die redenering. Maar we hebben ook te maken met een gepolariseerd discussieklimaat. Zelfs wanneer er ondernemers uit de sector zouden opstaan die aan de slag willen met innovatie en samenwerking en 13 p 18 van 84

19 ketenversterking, dan nog moeten we ons afvragen of ze dat in een veilige omgeving kunnen doen. Deze specifieke situatie in de Greenport / het buitengebied maakt al duidelijk dat er geen objectieve criteria zijn om te bepalen welke gebieden en sectoren voor retributie in aanmerking komen. Wegingscriteria voor participatie en retributie Het bestuur van het OF Teylingen heeft de volgende mand van criteria samengesteld om zo te kunnen inschatten welke gebieden en sectoren vanaf de start in 2016 of later kunnen gaan deelnemen aan het ondernemersfonds: Is er al een vorm van samenwerking of organisatie in het gebied of sector en zo ja, hebben die al plannen voor activiteiten met financiering uit het fonds of zijn ze in staat snel tot die plannen te komen? Zo er in een gebied of sector geen samenwerkingsverband is, zijn er kwartiermakers die kansen zien en initiatieven willen nemen in dat gebied of die sector? Kunnen de kwartiermakers constructief aan de slag of moeten zij rekening houden met onoverkomelijke weerstand en beschadiging? Wat is de politieke voorgeschiedenis van een gebied of sector? Zijn er verwachtingen gecreëerd dat een retributie in de rede ligt, zelfs wanneer er goede bestedingen en ook initiatiefnemers in beeld zijn, zoals met de landbouw? Op grond van deze mand van criteria is het bestuur van het Ondernemersfonds Teylingen tot een drieslag gekomen. We gaan onderscheid maken tussen: 1. Gebieden en sectoren waarvan we nu reeds willen vaststellen dat ze retributiewaardig zijn. We gaan er daarbij van uit dat de retributie voor beide jaren (2016 en 2017) geldt en dat het fonds, behoudens het uitvoeren van de retributie, geen diensten zal verlenen aan deze gebieden en sectoren. Pas bij de evaluatie in 2017 komt dit gebied/sector weer in beeld. Dit is groep Gebieden en sectoren waar de situatie op dit moment nog onvoldoende duidelijk is, omdat er op basis van de mand van criteria sprake is van mixed signals. Het bestuur OF neemt een besluit na overleg met de Raad in januari 2016 en Het bestuur OF zal de dienstverlening aan deze gebieden en sectoren ter hand nemen. Dit is groep Gebieden en sectoren waarvan op grond van de criteria duidelijk is dat zij gedurende de hele pilotperiode van twee jaar gebruik zullen maken van de mogelijkheden van het fonds. Natuurlijk kunnen deze gebieden en sectoren volledig aanspraak maken op de dienstverlening door het fonds, inclusief ondersteuning bij de opbouw, inclusief het administratief proces en btw- teruggave. Dit is groep p 19 van 84

20 Tot zover onze visie op en onze inzet ten aanzien van de retributie. Maar ondanks die visie en inzet, is het zaak realistisch te blijven in de verwachtingen. Daarover nog enkele kanttekeningen. De praktijk is dat bij nieuwe fondsen in het eerste jaar al in 60 tot 70% van het areaal bestedingsvoorstellen komen. Om tot 100% dekking te komen is opbouwwerk nodig. Uit de langer bestaande fondsen weten we dat het drie tot vier jaar duurt voordat er ontspaard wordt (dat er zoveel plannen zijn, dat scherp geselecteerd moet worden). Gezien de moeizame voorgeschiedenis, willen we uitgaan van de ambitie dat in 2016 in 50% van het areaal bestedingsvoorstellen tot stand komen en in het tweede jaar in 75% van het areaal. We nemen de technische kant van de retributie integraal over uit de rapportage van Vosjan Management op Maat, die in opdracht van de gemeente is uitgevoerd. De rapportage maakt duidelijk dat de gemeente formeel en ook praktisch buiten de retributie blijft. Maar met overname van de aanpak is wel de politieke wens verzilverd dat er een zo duidelijk mogelijke en consistente regeling komt. We gaan dus in redelijkheid uit van een retributie ter waarde van een kwart van het fonds in De ambitie is om dat percentage verder te laten dalen in latere jaren, mocht het fonds na 1 januari 2018 blijven bestaan. 100% participatie blijft het doel, conform het concept van een fonds als een vorm van solidariteit tussen alle ondernemers. 15 p 20 van 84

21 4. Beschrijving werkgebieden en participatievoorstel In paragraaf 2 hebben we de gebieden en sectoren waarmee het OF Teylingen van start gaat, opgesomd. In de vorige paragraaf hebben we onze visie op participatie en retributie gegeven. In deze paragraaf komen we tot een beschrijving van de gebieden en sectoren en maken we kenbaar tot welke weging het bestuur OF Teylingen is gekomen als het gaat om participatie of retributie. We sommen eerst per gebied of sector de thans bekende informatie op over problematiek, plannen en initiatiefnemers. Cruciaal voor het bestuur is de aanwezigheid van kwartiermakers: ondernemers die bereid zijn om plannen aan te dragen en als voorlopers van de verenigingen of platforms in de gebieden en sectoren willen optreden. Die kwartiermakers zijn bij het bestuur bekend. De bespreking per gebied of sector wordt afgerond met een weging op grond van de criteria, besproken in de vorige paragraaf. Dal leidt tot een indeling in: 1. Groep 1: retributie gedurende de hele pilot 2. Groep 2: participatie/retributie: het bestuur OF besluit na overleg met de Raad In januari 2016 en Groep 3: participatie 16 p 21 van 84

22 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Bedrijventerrein Jagtlust. Trekkingsrecht euro inclusief en euro exclusief agrarisch, recreatie, zorg en gemeente Situatieschets Het bedrijventerrein Jagtlust ziet er niet goed uit. Er is sprake van achterstallig onderhoud, van leegstand en verrommeling. Het heeft geen smoel en is hier en daar zelfs troosteloos. Er ontbreken stoepen en er zitten meer ongerijmdheden in de infrastructuur. Er is in het verleden geprobeerd gezamenlijke beveiliging van de grond te krijgen. Dat is niet gelukt, maar het plan ligt klaar. Met beveiliging alleen is niet te volstaan. Er is ook parkmanagement nodig, om duidelijkheid en betrokkenheid te creëren en een vorm van organisatie op te zetten. Als die organisatie (platform of vereniging) eenmaal goed loopt, kan aan revitalisering gedacht worden. Daar is de overheid voor nodig, maar met een goede gesprekspartner en met beperkte private cofinanciering zal de overheid er sneller instappen. Ook de ontsluiting met snel internet vergt spoedig aandacht. Bestedingsmogelijkheden en plannen Op korte termijn is dringend parkmanagement nodig. Daarna volgt herneming van de plannen voor collectieve beveiliging. Strategische inzet voor de lange termijn is de private kant van de revitalisering organiseren. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Er is nu geen gezamenlijke organisatie op het terrein. In het verleden hebben zich enkele kwartiermakers gemeld, die zich hebben teruggetrokken onder druk van de commotie. Van enkele van hen is bekend dat zij actief zullen worden, zodra er zekerheid is over de komst van het fonds. Er zijn dus kwartiermakers. Ebedrijventereinen.nl, een groep deskundigen die als huisarts voor bedrijventerreinen optreedt, ziet Jagtlust als een pilotgebied, juist omdat er zoveel te doen is en zoveel expertise nodig is. Participatie of retributie Gezien de inhoudelijke problematiek en gezien de waarschijnlijkheid dat zich mensen zullen manifesteren die de schouders er onder willen zetten, achten wij het reëel om Jagtlust gedurende de gehele pilotperiode in het fonds te laten participeren, groep p 22 van 84

23 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Bedrijventerrein Sassenheim- Zuid. Trekkingsrecht euro inclusief en euro exclusief agrarisch, recreatie, zorg en gemeente. Situatieschets Op Sassenheim- Zuid is genoeg te doen, al is de situatie beter dan op Jagtlust. De grotere bedrijven hebben hun beveiliging en terreinbeheer op orde, maar omdat dat niet geldt voor de kleine units, heeft het terrein toch een hier en daar rommelig uiterlijk. Het groen ziet er slecht uit. Afspraken over gemeentelijk onderhoud werken niet: er is geen gesprekspartner. Het is zeer lastig gebleken om de mensen om tafel te krijgen. Er is nog geen snel internet en evenmin gezamenlijke beveiligingsafspraken. Bestedingsmogelijkheden en plannen Het inrichten van een vorm van parkmanagement is een eerste doel, vooral gericht op het gesprekspartnerschap met de gemeente, daarnaast op het uitbouwen van de beveiligingsafspraken per bedrijf tot een collectieve beveiliging. Het is reeel dat de kosten van de bedrijven die hun beveiliging thans op individuele basis hebben geregeld, flink zullen dalen. Afhankelijk van de groei van samenhang tussen de bedrijven, kan een gezamenlijke aanbesteding van snel internet in beeld komen. Ook daar zitten flinke kostenvoordelen voor de deelnemende bedrijven aan. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Het bepalen van de kansen om op Sassenheim- Zuid is lastig. Buiten de gepolariseerde context van de discussie over het ondernemersfonds, zou Sassenheim- Zuid gewoon een gemengd terrein zijn waar parkmanagement nodig is maar oplossingen op basis van vrijblijvendheid gaan er niet komen. Van een aantal ondernemers is bekend dat zij kritisch zijn ten aanzien van het fonds, maar om tafel willen als het er eenmaal is. Maar tegelijk is de weerstand tegen het fonds zeer groot en ideologisch van aard. Participatie of retributie Het bestuur OF Teylingen acht Sassenheim- Zuid een gebied voor groep 2 en houdt de mogelijkheid open dat al tijdens de pilotperiode van het fonds gezamenlijke activiteiten op gang komen. Het bestuur OF besluit na overleg met de Raad in januari 2016 en p 23 van 84

24 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Bedrijventerrein AkzoNobel en Teylingereind. Trekkingsrecht euro inclusief en euro exclusief agrarisch, recreatie, zorg en gemeente. Situatieschets AkzoNobel en Teylingereind (sector zorg) zijn slagboombedrijven, die zelf een intensieve en specifieke vorm van facilitymanagement en beveiliging onderhouden. Daar is vanuit het collectief weinig aan toe te voegen. Gezamenlijke belangen zijn er wel in het verbeteren van de bereikbaarheid voor het personeel (met een shuttlebus), waarbij ook de units langs de Rijksstraatweg worden betrokken. Bestedingsmogelijkheden en plannen Voor het eigen gebied gaan de gedachten vooral uit naar duurzaamheid als wind- en zonne- energie. Maar de bedrijven willen nadrukkelijk een bredere maatschappelijke verantwoordelijkheid dragen en hun trekkingsrecht ook voor de wijdere omgeving inzetten. Dan komen enerzijds Sassenheim- Zuid in beeld ondanks de problematische overlegsituatie aldaar- en anderzijds de drie kernen. AkzoNobel en Teylingereind voelen zich zeer verbonden met de kernen: daar woont hun personeel. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Het aantal bedrijven in dit gebied is te klein om er een vereniging van te maken. Maar er zijn kwartiermakers. Er is belangstelling om de kring groter maken, met onder meer het Van der Valk Hotel en wellicht Sassenheim- Zuid. Uit de kwartiermaakfase kan dus een groter platform ontstaan. Participatie of retributie Akzo en Teylingereind zullen gedurende de gehele pilotperiode participeren in het fonds: groep p 24 van 84

25 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Bedrijventerrein Industriekade. Trekkingsrecht euro inclusief en euro exclusief agrarisch, recreatie, zorg en gemeente. Situatieschets De Industriekade is enige tijd geleden door een bodemsanering heen gegaan, met steun van gemeente en provincie. Daardoor is het onroerend goed up to date. De agenda is minder urgent dan op bijvoorbeeld Jagtlust. Maar ook hier is geen snel internet. Bestedingsmogelijkheden en plannen Eerste bestedingsdoelen zouden zijn een lichte vorm van parkmanagement, gericht op het voorbereiden van de gezamenlijke inkoop van snel internet. Een lange termijn perspectief is planontwikkeling voor de ontsluiting (kwaliteit van de toegangsweg) en de vindbaarheid. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Er is geen gezamenlijke organisatie en er zijn tot op heden gene kwartiermakers. Er zit veel weerstand tegen het ondernemersfonds, net als op Sassenheim- Zuid van ideologische snit. Participatie of retributie Het bestuur ziet de Industriekade als een terrein in groep 2. We houden het voor mogelijk dat er alsnog iets gaat gebeuren, maar houden ook rekening met een retributie. Het bestuur OF besluit na overleg met de Raad In januari 2016 en p 25 van 84

26 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Bedrijventerrein Nijverheidsweg. Trekkingsrecht euro inclusief en euro exclusief agrarisch, recreatie, zorg en gemeente Situatieschets De Nijverheidsweg ziet lijkt op Sassenheim- Zuid. Vanwege de aanwezigheid van de Maregroep en de gemeentelijke milieustraat, is er een evident publiek belang gemoeid met het terrein. De inrichting, de infra, de vindbaarheid van het gebied en de bereikbaarheid van de milieustraat zijn voor verbetering vatbaar. Bestedingsmogelijkheden en plannen Er is vraag naar een vorm van centrummanagement, die een revitalisering gaat voorbereiden en daarbij de gelden uit het ondernemersfonds beschikbaar houdt voor cofinanciering. Daarmee wordt die noodzakelijke revitalisering versneld. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Er is nog geen organisatie, er zijn wel kwartiermakers. en de kans dat met de komst van het fonds daadwerkelijk iets gaat gebeuren op het terrein, is groot. Participatie of retributie Het bestuur acht de Nijverheidsweg daarom een gebied dat gedurende de geheel pilotperiode gaat participeren: groep p 26 van 84

27 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Bedrijventerrein Greenib. Trekkingsrecht euro inclusief en euro exclusief agrarisch, recreatie, zorg en gemeente Situatieschets Het Greenibterrein zelf is goed op orde. Het kwaliteitsniveau past bij de gebruikers van het terrein (zoals een oogkliniek). Greenib definieert de belangen die vanuit het fonds behartigd moeten worden, vooral vanuit de bredere omgeving: Warmond en Teylingen als sterke merknamen in een goed georganiseerde regio. Voor de directe omgeving kijkt Greenib met name naar een betere en meer veilige bereikbaarheid van het NS- station Sassenheim. Het trekkingsrecht is te klein om daar in termen van investeringen iets aan te doen, maar er kan gedacht worden aan expertisewinning en consultatie. Bestedingsmogelijkheden en plannen Greenib huldigt het uitgangspunt dat het trekkingsrecht niet alleen voor de directe omgeving, maar ook voor het grotere geheel ingezet moet worden. Eerste actie zal zijn het benutten van de positie in het fonds om het gehele gebied tussen de A44 en de kern Warmond aan snel internet te helpen, voor zover het om bedrijven gaat die niet in een retributieregeling vallen. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Er is nog geen organisatie, maar die kan snel gevormd worden doordat het grootste deel van het gebied een mono- eigenaar heeft. Er is een kwartiermaker. Conform de voorstellen uit dit memorandum, doen de recreatiebedrijven aan deze kant van Warmond dus wel mee. Participatie of retributie Greenib maakt als gebied onderdeel uit van groep p 27 van 84

28 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Kern Sassenheim. Trekkingsrecht euro inclusief en euro exclusief agrarisch, recreatie, zorg en gemeente Situatieschets De situatie in Sassenheim wijkt slechts in nuances af van die in Voorhout. In de detailhandelsnota wordt het potentieel van Sassenheim voor funshopping hoog aangeslagen. Sassenheim zal zich, meer nog dan Voorhout, ook op de bezoeker van buiten Teylingen richten. Het moet goed toegerust worden voor die concurrentie. Er zal een taakverdeling komen met Voorhout en Warmond. Bestedingsmogelijkheden en plannen Vanuit de kern Sassenheim zijn al voorstellen gelanceerd om te komen tot een vorm van city- of streekmanagement. In de kernen gaat het niet alleen om detailhandel, maar ook om zakelijke dienstverleners en onderwijs. In het citymanagement gaat het dus ook niet alleen om promotie, maar om de gehele dorpseconomie. Idee is een stichting in te richten die als drager van acties in alle drie kernen kan functioneren. Die stichting zal gaan werken met geld uit het ondernemersfonds, met gemeentelijk geld en met andere cofinanciering. Behalve ondernemers uit de drie kernen, zullen ook vastgoedeigenaren en het onderwijs in het bestuur van de stichting participeren. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Er is een organisatie (de detailhandelscommissie van de TOV) en er zijn kwartiermakers. De alertheid bestaat dat de activiteiten verbreed moeten worden naar de gehele dorpseconomie, inclusief de dienstverlening en de zorg. Participatie of retributie De kern Sassenheim gaat de gehele pilotperiode in het fonds participeren, groep p 28 van 84

29 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Kern Voorhout. Trekkingsrecht euro inclusief en euro exclusief agrarisch, recreatie, zorg en gemeente (en 7.400,- euro aan niet- agrarische zakelijke panden van de Gravendamseweg waar mogelijkheden zijn voor een vorming van een apart gebied). Situatieschets De kern Voorhout is dringend op zoek naar capaciteit om uitvoering te geven aan de detailhandelsnota. Voorhout moet, zoals alle lokale verzorgende economieën, een goede samenhang scheppen tussen winkels, horeca, zorg en andere wijkvoorzieningen, teneinde steeds vluchtiger consumenten (internetshopping!) en inwoners aan zich te binden. Bestedingsmogelijkheden en plannen Vanuit de kern Voorhout wordt het initiatief genomen om: Samen met Sassenheim en Warmond een website te ontwikkelen De herkenbaarheid van het centrum van Voorhout te verbeteren door het voeren van een beeldmerk en de aankleding Bij te dragen aan city- of streekmanagement, waarbij uitgangspunt is dat de gemeente als cofinancier optreedt (uitvloeisel van de detailhandelsnota) Een grote december activiteit Na opening van de noordelijke randweg een plan van aanpak maken vanwege de gewijzigde verkeerssituatie in een verkeersluwe Herenstraat (samen met bewoners en scholen) Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Er is een organisatie aanwezig (detailhandelscommissie van de TOV) en er zijn kwartiermakers. Participatie of retributie De kern Voorhout gaat de gehele pilotperiode in het fonds participeren: groep p 29 van 84

30 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Kern Warmond inclusief bedrijventerrein Veerpolder en inclusief de recreatiebedrijven. Trekkingsrecht euro inclusief en euro exclusief agrarisch, recreatie, zorg en gemeente Situatieschets Warmond heeft net als de kernen Sassenheim en Voorhout capaciteit nodig om uitvoering te geven aan de detailhandelsnota. Daarnaast wordt de identiteit van Warmond in hoge mate uitgemaakt door de waterrecreatie. De recreatie staat onder druk en moet innoveren en samenwerken om een antwoord te geven op de vergrijzing van de markt. De Teylinger recreatiebedrijven zijn goeddeels geconcentreerd in Warmond. Bestedingsmogelijkheden en plannen Startpunt zou zijn de bouw van een communicatieplatform met inzet van een website, online marketing, public relations en buitenreclame. Zodra dat platform er is, heeft het zin verder te discussiëren over Warmond branding. Hoewel de infrastructuur in en rondom Warmond zorgelijk wordt geacht, worden geen investeringen voorzien. Daarvoor is het trekkingsrecht te gering. Wel moet het fonds gebruikt worden om externe relaties bijvoorbeeld met de gemeente te activeren en het gesprek over verbetering van de infrastructuur te ondersteunen. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers De kern Warmond heeft een multidisciplinair team (dorpskern, bedrijventerrein, recreatie) klaar staan om te beginnen zodra het fonds er is, mits er vertrouwelijk met de namen wordt omgegaan. Warmond streeft naar een first mover advantage : als eerste in de streek inzetten op de combinatie van recreatie, natuur, sfeer, horeca en cultuur. Participatie of retributie De kern Warmond en de Veerpolder maken gedurende de pilot deel uit van groep 3, volledige participatie. Mocht besloten worden tot een retributie voor de recreatieve sector, dan zou dat een partiële retributie worden: er maken thans al recreatiebedrijven deel uit van de initiatiefgroep. 25 p 30 van 84

31 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Sector Agrarisch. Trekkingsrecht euro waarvan euro in het buitengebied. Het overig aandeel komt van handelsbedrijven uit de greenport. Situatieschets Een blik in de krant of in een willekeurig Greenportrapport maakt al duidelijk dat er veel aan de hand is in de landbouw, dat overheid en private sector daarin gezamenlijk moeten optrekken en dat de landbouw zich daartoe goed moet organiseren. Juist de Greenport in de Bollenstreek is kwetsbaar, door een gebrek aan innovatie en aan onderhandelingsvermogen en door een zwakke plaats in de keten. Bestedingsmogelijkheden en plannen De meest dringende besteding is de private aansluiting op de greenport- agenda. De greenport- agenda beoogt onder meer versterking van de innovatie, aansluiting bij Greenport Holland en een grotere kennisintensiteit. De kosten van de agenda worden nu door de gemeentebesturen gedragen. Dat is, zonder een eigen bijdrage uit de sector, ene eindige zaak. Daarnaast wordt de collectieve aanbesteding van snel internet in het buitengebied als een urgente activiteit gezien. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Er is een organisatie (LTO). Er waren ook kwartiermakers, die zich hebben teruggetrokken in het licht van het gepolariseerde discussieklimaat. Participatie of retributie Gezien het verloop van de discussie over het ondernemersfonds, heeft een inhoudelijke argumentatie geen zin. Ook de werkbare verhoudingen die in de redelijk met Teylingen vergelijkbare gemeente Pijnacker- Nootdorp zijn ontstaan, achten we voor Teylingen niet bereikbaar. We rekenen de landbouw, inclusief de handelsbedrijven uit de Greenport, daarom tot groep 1. We zullen de retributie voor beide jaren van de pilot voorbereiden. De hoop blijft dat er bij de evaluatie van het fonds weer gespreksopeningen zijn. We signaleren daarbij de complicatie dat de niet- georganiseerde ondernemers in de landbouw die al of niet uit principe geen lid zijn van LTO het debat sterk naar zich toe hebben getrokken. We hopen daarom ook op een positieversterking van LTO, zodat gestructureerde afspraken mogelijk worden. 26 p 31 van 84

32 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Sector Sport. Trekkingsrecht euro. Situatieschets De sport is constant op zoek naar intensivering van de relaties met het bedrijfsleven en naar verbreding van de maatschappelijke context. Dat is nodig vanwege het leggen en onderhouden van sponsorrelaties, het steeds weer opsporen van kader en het verkrijgen van maatschappelijk draagvlak. Hoewel er geen acute problemen zijn die met een fonds opgelost worden, is de verwachting dat het fonds vooral als kans zal worden ervaren. Bestedingsmogelijkheden en plannen De sportsector wacht de definitieve start van het ondernemersfonds af. Mogelijk is de eerste stap de vorming van een sportplatform. Het kan gaan om zowel projecten voor heel Teylingen als om projecten per sportkern. De sector sport is nog geen vast gegeven; mogelijk dat sportbedrijven liever aansluiten in het gebied waar men actief is / onderneemt. Ook een gedeeltelijke scheiding van verenigingen en commerciële bedrijven kan aan de orde zijn. In dat geval zouden de commerciële bedrijven met de kernen of gebieden mee doen. Er wordt op aangedrongen dat de Gemeente Teylingen zelf ook aan het fonds gaat meedoen. De participatie van het gemeentelijk sportbedrijf zou een flinke stap voorwaarts zijn in de onderlinge samenwerking. Gesignaleerd wordt dat facturering van sportactiviteiten via het fonds de mogelijkheid biedt tot teruggave van btw. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Er zijn enkele sectorbrede overleggen geweest. De afspraak is om weer bij elkaar te komen zodra de komst van het fonds definitief is. Participatie of retributie De sport zal gedurende de hele pilotperiode in het fonds participeren: groep p 32 van 84

33 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Sector Recreatie. Trekkingsrecht euro. Situatieschets Er is in de recreatiebedrijven veel weerstand tegen de komst van het ondernemersfonds. Enigszins raadselachtig is dat wel. In tal van gemeenten is de toeristisch- recreatieve sector de drijvende kracht achter de komst van een ondernemersfonds, omdat daar sterker als waar ook de behoefte voelbaar is aan gezamenlijke marketing en branding. Dat is ook in Teylingen hard nodig: de markt vergrijst, de vindbaarheid op internet loopt sterk achter bij concurrerende regio s. De weerstand heeft er wellicht mee te maken dat de recreatie nog als een verlengstuk van de landbouw wordt gezien, een activiteit in het buitengebied. De samenhang van het recreatief product wordt nog niet goed herkend. Bestedingsmogelijkheden en plannen De intentie is om Warmond het zwaartepunt van de Teylinger recreatiebedrijven als totaalproduct - recreatie, cultuur, natuur te vermarkten. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers Zoals onder kern Warmond en Veerpolder opgemerkt, staat er een projectgroep klaar om een plan voor Warmond te maken zodra het fonds er is. Er maken recreatiebedrijven deel uit van die projectgroep. Participatie of retributie Vanwege de inhoudelijke argumenten, vanwege de verbondenheid van de recreatie met de kern Warmond en vanwege de aanwezigheid van kwartiermakers, achten wij de recreatie een kansrijke sector. Het voorstel is de recreatie als onderdeel van groep 3 gedurende de gehele pilot in het fonds te laten participeren. 28 p 33 van 84

34 Naam gebied / sector, trekkingsrecht Sector Zorg. Trekkingsrecht euro. Situatieschets Zorginstellingen in Nederland waaronder ook de meerderheid van de instellingen in Teylingen zoeken naar intensivering van de contacten met hun omgeving. Ze hebben steeds meer niet alleen een curatieve maar ook een preventieve taak en hebben de omringende gemeenschap hard nodig. Bestedingsmogelijkheden en plannen De overige zorginstellingen zouden het fonds graag gebruiken voor intensivering van hun contacten met de kernen. Zorgcliënten en hun directe omgeving zijn onlosmakelijk verknoopt. Er rijden busjes rond, er zijn vrijwilligers, zorginstellingen nemen deel aan evenementen. De thuiszorg is enthousiast. Organisatiegraad, aanwezigheid kwartiermakers In het Teylinger coalitieakkoord is de zorg genoemd als een sector die mogelijk voor retributie in aanmerking komt. In het rapport- Blaauwberg is betoogd dat de grotere zorginstellingen in Teylingen die uitzonderingspositie niet ambiëren, met één uitzondering (Marente). Op dit moment wordt vooral afgewacht. En we hebben te maken met een politieke uitspraak. Participatie of retributie We beschouwen de zorg als een sector in groep 2. We zullen tussen nu en januari 2016 bezien of er daadwerkelijk gebruik zal worden gemaakt van de mogelijkheden van het fonds. Instellingen die daar geen gebruik van maken, zullen actief in contact worden gebracht met de verenigingen in de kernen. Het bestuur OF besluit na overleg met de Raad In januari 2016 en p 34 van 84

35 In de recente consultaties over het OF Teylingen zijn nog enkele losse groepen aan de orde geweest. Volledigheidshalve benoemen we de lijn van die consultaties en geven het oordeel van het bestuur OF Teylingen daarbij. Onderwijs De scholen in Teylingen zullen het fonds gebruiken voor intensivering van hun contacten in de kernen. Het trekkingsrecht van de scholen is in de bovenstaande cijferopstelling in de budgetten van de kernen verwerkt. De platforms in de kernen zullen er op toe zien dat de scholen daadwerkelijk toegang krijgen. Het bestuur van het fonds wil daarnaast de mogelijkheid open houden voor sectorale projecten. Ook als de scholen met elkaar een ambitie willen realiseren, moet dat mogelijk zijn. Door de regels van de onderwijsfinanciering verloopt participatie van de scholen in het ondernemersfonds via het gemeentelijk aandeel in het fonds. Dat vergroot de noodzaak dat de gemeente zelf ook mee gaat doen in het fonds. Zonder gemeentelijke participatie zou ondernemend Teylingen een belangrijke partner missen. ZZP- ers zonder vastgoedpositie Er zijn vragen gesteld over de positie van zzp- ers zonder vastgoedpositie. De vrees is dat zij niet meebetalen maar wel profiteren, aldus een nieuwe groep van freeriders vormend. Het bestuur van het fonds deelt die vrees niet. Voor de financiële structuur van het fonds is deze groep ondernemers weliswaar niet belangrijk, maar het gaat wel om een snel groeiende en zeer dynamische groep. Het uitgangspunt van het bestuur is dat participatie van zzp- ers in de verenigingen valt toe te juichen, vanuit de gedachte dat het ondernemersfonds immers verbondenheid tussen alle ondernemers beoogt. ZZP- ers kunnen in energie en tijd bijdragen (en doen dat nu al vaak). Alle talent is nodig. Het is aan de verenigingen of platforms in de gebieden en sectoren om af te wegen of zij ook stemrecht krijgen bij besluiten over bestedingen. We verwachten niet dat het in de praktijk vaak op stemmingen zal aankomen. Zakelijk onroerend goed voor niet- zakelijk gebruik Recent is in discussie gekomen de categorie niet- woning zonder zakelijk gebruik. We gaan er van uit dat hiermee bedoeld wordt de groep bedrijfswoningen. Ook landelijk is er discussie of de groep ondernemers die woont in een huis aan de zaak, voor dat huis terecht wordt aangeslagen met ozb voor een niet- woning. In het algemeen zijn wij van mening dat het niet goed is om lokaal eventuele weeffouten in de wetgeving te repareren. De wetgever heeft een oordeel uitgesproken over de categorie niet- woningen, daar moeten we het mee doen. In de praktijk kan ook hier bovendien sprake zijn van een belangenparallelliteit. Ook het woonhuis aan de zaak is een object dat in termen van waardebehoud en vestigingsomgeving belang heeft bij een goede economische infrastructuur. We zien geen reden voor een groepsgewijze uitzondering. Maar het bestuur van het fonds zal in voorkomende gevallen het voordeel van de twijfel geven aan de eigenaar / gebruiker van het onroerend goed en retribueren. 30 p 35 van 84

36 Overig buitengebied Na aftrek van de retributie van de agrarische sector blijft in het overige buitengebied een trekkingsrecht over van euro. Niet- agrarische bedrijven kunnen aansluiten bij de bestaande trekkingsgerechtigde gebieden (bijvoorbeeld dorpskernen) of sectoren. We beschouwen het overig buitengebied behorende onder groep 2. Wij zullen ons in de komende maanden een beeld vormen van de ontwikkelingen in dit gebied en daarover met de bedrijven communiceren. Het bestuur OF besluit na overleg met de Raad in januari 2016 en Gemeentelijke overheid Tenslotte komen we bij de mogelijke participatie van de gemeente aan het Ondernemersfonds Teylingen. Het gaat om een bedrag van euro. De gemeente kan als enige betaler de extra betaalde OZB- middelen aan zichzelf retribueren. Het bestuur dringt er bij de gemeente (als vastgoedeigenaar) op aan actief bij te dragen aan het fonds. Zonder de gemeente vallen er gaten in de samenwerking van de ondernemers met sport en onderwijs. Daarnaast heeft de gemeente als Teylinger ondernemer evidente belangen, bijvoorbeeld met de milieustraat op de Nijverheidsweg. En tenslotte is gemeentelijke participatie een politiek vertrouwenssignaal aan dit helaas omstreden experiment. Een experiment met een concept dat elders allang z n robuustheid en resultaten heeft bewezen; maar dat steeds weer opnieuw doordacht moet worden, met inzet van alle beschikbare talent. We zien de gemeente vooralsnog als een sector in groep 3. Het resultaat van de beschrijving van de bestedingsplannen en weging van de criteria laat zich samenvatten in de volgende tabel: Resultaat weging participatie en retributie gebieden en sectoren TOF Gebied of sector Categorie 1. Jagtlust 3 2. Sassenheim- Zuid 2 3. Akzo- terrein en Teylingereind 3 4. Industriekade (Sassenheim) 2 5. Nijverheidsweg (Voorhout) 3 6. Veerpolder 3 7. Landbouw 1 8. Greenib- terrein 3 9. Sport Sassenheim Voorhout Warmond Sector recreatie Sector Zorg 2 Onderwijs 3 Zzp- ers zonder vastgoed 3 Zakelijk onroerend goed voor niet- zakelijk gebruik 3 Overig buitengebied 2 Gemeentelijk vastgoed 3 31 p 36 van 84

37 32 p 37 van 84

38 5. Beschrijving van de trekkingsrecht- en retributierechtprocedure Nog in 2015 sluit het bestuur OF Teylingen een uitvoeringsovereenkomst met de gemeente Teylingen. In deze uitvoeringsovereenkomst wordt vastgelegd hoe het fondsbestuur omgaat met de verkregen subsidie en verantwoording aflegt. Nadat deze uitvoeringsovereenkomst is ondertekend is het aan de ondernemersverenigingen zelf om onderling afspraken te maken over het gebruik van het trekkings- en retributierecht. Het bestuur geeft hiervoor de volgende richtlijnen: Procedure trekkingsrecht Een ondernemersvereniging of - platform krijgt aan het begin van elk kalenderjaar per brief van het bestuur van het ondernemersfonds te horen hoeveel trekkingsrecht zij naar schatting heeft op het ondernemersfonds. De hoogte van dit trekkingsrecht (zie schema bij 3) is van tevoren berekend op basis van de inbreng OZB- belasting (50 euro per euro WOZ- waarde in het gebied of sector). De reële opbrengst wordt op nacalculatiebasis verrekend met de jaarlijkse dotatie. De ondernemers in de vereniging maken plannen dat kunnen plannen per activiteit zijn, maar ook een jaarplan of meerjarenplan. De plannen worden ingediend bij het bestuur van de beheerstichting van het fonds. Het bestuur van het fonds toetst de aanvraag aan twee criteria: is er voldoende trekkingsrecht en wordt het voorstel naar behoren gedragen door de leden van de vereniging of het platform? Het bestuur kan inhoudelijke vragen stellen en de vereniging wijzen op omstandigheden zoals dubbelingen met de programma s van anderen, maar kan de aanvraag niet op inhoudelijke gronden afwijzen. De meeste aanvragen worden dus per hamerslag toegekend. Agendering in het fondsbestuur dient niettemin drie doelen: toetsen van de rechtmatigheid, veilig stellen van de transparantie en verenigingen wijzen op mogelijke samenhang in activiteiten. Daarnaast toetst het bestuur van het fonds of de plannen niet des gemeente zijn conform de afspraken in het uitvoeringsovereenkomst De ondernemersvereniging of - platform krijgt bericht van goedkeuring en kan de activiteit aanbesteden of zelf uitvoeren. De rekening van de activiteiten wordt door de vereniging naar het fonds geleid. Het fonds betaalt de rekening en zorgt voor vooraftrek van de btw. Ingeval van een jaarplan (waarbij de btw- aftrek door de trekkingsgerechtigde kan worden geregeld) kan ook budget worden overgemaakt naar de trekkingsgerechtigde. Niet- benutte trekkingsrechten worden opgespaard en toegevoegd aan het trekkingsrecht van het nieuwe jaar. 33 p 38 van 84

39 Procedure retributie In de vorige paragraaf van dit memorandum heeft het bestuur zijn visie gegeven op de participatie- en retributiemogelijkheden. In de nu voorliggende paragraaf geven we aan hoe we een retributie gaan uitvoeren. Deze tekst is integraal overgenomen uit de rapportage van Vosjan, dat in opdracht van de gemeente is gemaakt. In een retributieregeling kan de gemeente formeel niet zelf partij zijn, anders dan als politiek toezichthouder. De ozb is een algemeen dekkingsmiddel en mag niet als doelfinanciering worden gebruikt. De subsidie voor een ondernemersfonds komt formeel niet uit de ozb- opbrengst, maar uit de algemene middelen. Er is geen fiscaal- juridisch verband tussen de ozb en het fonds (natuurlijk is er wel een politiek verband). De gemeente is aan belastinggelijkheid gehouden. Als iedereen die het niet eens is met de besteding van een deel van de algemene middelen van de gemeente een belastingkorting krijgt, vervalt elke grondslag voor belastingheffing. Dat betekent dat de gemeente aan de heffingskant geen rol heeft bij het uitvoeren van de retributie. Aan de kant van de informatieverschaffing is de rol van de gemeente beperkt. Belastinggegevens zijn vertrouwelijk. Het is de gemeente niet toegestaan om gegevens over individuele belastingplichtigen met derden te delen, ook niet met het ondernemersfonds. Uiteraard kan de gemeente, in een bijlage bij de aanslag, alle OZB niet- woningen betalers informeren dat zij bijdragen aan het ondernemersfonds en hoe zij het fonds kunnen gebruiken. Een verwijzing naar de website van het fonds, met alle informatie daarop (ook over de eventuele retributie), zorgt er voor dat alle betalers informatie over het fonds makkelijk kunnen vinden. Retributie is dus alleen mogelijk aan de private kant van de relatie: het ondernemersfonds moet het zelf doen. Omdat het fonds niet beschikt over gegevens van individuele belastingplichtigen, moet het gebeuren op basis van zelfmelding. De ondernemers uit de gebieden en sectoren die in aanmerking komen voor retributie kunnen zich bij het fonds melden om dit te vragen. Het ontworpen proces gaat uit van een zo laagdrempelig mogelijke manier van terug vragen. Retributieproces Om zoveel mogelijk ondernemers hiervan op de hoogte te brengen en de melding zo klantvriendelijk en efficiënt mogelijk in te richten, wordt de volgende procedure voorgesteld: 1. Bij de 1 e aanslag (eind februari) OZB niet- woningen zit een bijsluiter, die alle betalers informeert over dat zij bijdragen aan het ondernemersfonds, met een korte beschrijving van het doel van het fonds, de werking en de hoogte van het bedrag ( 50,- per ,- WOZ). Er wordt voor meer informatie verwezen naar de website van het fonds. 2. De sectoren die in aanmerking komen voor de eventuele retributie, krijgen vanuit het fonds (niet vanuit de gemeente) een brief met informatie over de retributieregeling. Ze worden gevraagd om de teruggave aan te vragen. 3. Het verzoek kan digitaal via de website van het fonds ingediend worden tot 1 april. Er is een mogelijkheid om een copy van de aanslag bij te voegen, zodat het fonds kan controleren of er recht is op restitutie en hoe hoog het bedrag moet zijn. Op de website komt ook een rekenmodule die eenvoudig laat zien hoeveel betalers bijdragen aan het ondernemersfonds. 100% van de bijdrage aan het ondernemersfonds wordt terug betaald. 4. Het retributieproces loopt parallel aan de 1 e betalingstermijn van de aanslag, die loopt tot twee maanden na de aanslagdatum. Met andere woorden, de betaler heeft het deel van de te betalen OZB niet- woningen dat voor het ondernemersfonds bestemd is, terug voordat het betaald is. 34 p 39 van 84

40 5. Het fonds (bestuur) handelt de aanvragen die voor 1 april zijn ingediend, af voordat de 1 e betalingstermijn (twee maanden na dagtekening aanslag, in de regel eind april) is verstreken. De afwikkeling bestaat uit een check van de aangeleverde gegevens en de betaling van het bedrag. 6. Ondernemers die in aanmerking komen voor retributie kunnen verzocht worden een machtiging af te geven aan de gemeente, zodat de gemeente alsnog gerechtigd is om gegevens te overleggen aan het fondsbestuur, waardoor de retributieregeling nog makkelijker verloopt. 7. Het fonds zelf zal in het eerste jaar al een administratie opzetten voor de zelfmeldingen, zodat in het tweede jaar met een reminder gewerkt kan worden. 8. Ondernemers kunnen uiteraard een opdracht neerleggen bij hun administrateur, om bij het verwerken van de ozb- aanslag in de boeken standaard een handeling toe te voegen om retributie te vragen. De ervaring is dat het eerste jaar voor dit soort categorale regelingen vaak wat rompslomp oplevert. Een reclamebelasting, bijvoorbeeld, wordt ook na lange en grondige voorbereidingen niet direct begrepen wanneer de aanslag op de mat valt. Maar na een jaar zit de regeling in het systeem van de ondernemer. Tot zover de rapportage- Vosjan. Aanvullend daarop, melden we nog het volgende. Geld dat niet wordt teruggevraagd, blijft in de kas van het Ondernemersfonds. Na twee jaar zal in de evaluatie na afloop van het tweede jaar van het ondernemersfonds een besluit genomen worden over de (nieuwe) bestemming van dit retributiegeld. 35 p 40 van 84

41 6. Bestuursmodel: stichtingsbestuur, werkorganisaties, adviesraad De governance van het OF Teylingen volgt de praktijk die in andere fondsen ontstaan is. Die werkt goed en er is vooralsnog geen reden om een Teylinger bestuursmodel te ontwikkelen. Het gaat bij de governance om drie geledingen: het stichtingsbestuur, de verenigingen of platforms in de werkgebieden en de adviesraad. We bespreken ze in het kort. Bestuur OF Teylingen We sommen de taken van het bestuur als volgt op: Het bestuur beheert de trekkingsrechten en informeert de partijen met trekkingsrecht over hun tegoeden. Het bestuur neemt zelf geen inhoudelijke beslissingen over bestedingen uit het fonds (daar gaan de trekkingsgerechtigde verenigingen zelf over) Het bestuur zal in 2015 met de gemeente een uitvoeringsovereenkomst afsluiten waarin de afspraken tussen gemeente en ondernemersfonds worden vastgelegd, waaronder afspraken over non- substitutie Het bestuur draagt zorg voor tijdige vaststelling en goedkeuring van de jaarrekening, en verantwoording richting de gemeente Het bestuur bewaakt de goodwill naar de gemeente en de representatie van het fonds naar derde partijen (overheid, andere fondsen, andere ondernemersorganisaties) Het bestuur zorgt ervoor dat ondernemers overal in Teylingen georganiseerd raken, zodat in de hele gemeente trekkingsrecht kan worden uitgeoefend Het bestuur draagt zorg voor transparantie in het hele netwerk: beschikbaar stellen van informatie over bestedingen, bevorderen van samenwerking tussen ondernemersorganisaties Het bestuur signaleert behoeftes en problemen en ontwikkelt, indien nodig beleid Het bestuur levert praktische hulp bij conflicten en problemen en grijpt zo nodig in bij ontsporingen Het bestuur jaagt de vorming van plannen aan, zeker als het gaat om gemeentebrede zaken (voorbeelden die genoemd worden zijn zonne- energie en streekmarketing), zonder besluiten te nemen of de rol van de gebieden of sectoren anderszins over te nemen Het bestuur is verantwoordelijk voor het in gang zetten van de evaluatie van het fonds na 2 jaar functioneren, derde kwartaal 2017, conform het besluit van de Gemeenteraad in december Daarnaast draagt het bestuur in de oprichtingsfase zelf zorg voor: Opbouwwerk : het ondersteunen van het tot stand komen van verenigingen en allianties in gebieden in de gemeente die nu nog een witte vlek zijn. Ondernemers waar nodig helpen bij het formuleren van een project, contacten leggen, praktische problemen oplossen, enzovoort Communicatie, informatie verspreiden, goede praktijkvoorbeelden laten zien, mensen op ideeën brengen (o.a. via een website) 36 p 41 van 84

42 De keuze is gemaakt om de oprichtingsfase van het fonds de jaren 2015 en 2016 in te gaan met een compact bestuur met nieuwe en onafhankelijke mensen. De overweging daarbij is dat het fonds een onafhankelijke rol moet gaan spelen, ook ten opzichte van de bestaande Teylinger ondernemersverenigingen. Bij de selectie is gezorgd voor een presentie vanuit de drie kernen, voor een representatie uit profit en not for profit, huurder- eigenaar en vrouw- man en voor een voldoende expertise met een financiële achtergrond. In de inmiddels vastgestelde en ondertekende statuten is ingezet op een onafhankelijke stichting, die los staat van bestaande verenigingen. De volgende personen maken deel uit van het bestuur: Esther Overweter, voorzitter Jack Renes, vicevoorzitter Matthieu van Winsen, penningmeester Kees de Jong, secretaris Ludi van Zanten, algemeen bestuurslid De bestuursleden hebben aangegeven in september 2016 hun positie als bestuurslid te willen evalueren. Indien gewenst is er dan ruimte om tot een eventuele bestuurswisseling te komen in de verwachting dat de oprichtingsfase van het fonds dan grotendeels achter de rug is. De bestuursleden nemen ene flinke werklast op hun schouders, zeker in de pioniersfase van het fonds. Niettemin verrichten zij hun werkzaamheden om niet. Het bestuur houdt de mogelijkheid open om in de pioniersfase deskundige hulp in te roepen. Na de oprichtingsfase zal omstreeks 6% van het fonds besteed worden aan het soepel laten verlopen van het administratief proces: samen met de gemeente de hoogte van het trekkingsrecht per deelgebied vast stellen, de verenigingen daarover berichten, financieringsaanvragen begeleiden, facturen voldoen, administreren, zorgen voor een begroting en een jaarrekening. De partijen die gebruik maken van het fonds, hebben geen administratieve last. Die wordt vanuit deze 6% gedragen. De 6% is een praktijknorm, ontleend aan de ervaring van de andere fondsen. Zoals bekend heeft de Minister van Financiën de ondernemersfondsen btw- plichtig verklaard. Ook het terugvorderen van de btw op ingekochte diensten behoort tot de taak van de administratieve capaciteit van het fonds. Werkorganisaties in gebieden en sectoren De tweede geleding in de governance van het OF Teylingen zijn de platforms en verenigingen in de gebieden en sectoren. In paragraaf 2 van dit memorandum is al toegelicht hoe we hun functioneren zien. Op dit moment zijn in de drie kernen al de detailhandelscommissies van de TOV actief. Zij zullen zich omvormen tot gebiedscommissies die voor de gehele dorpseconomie voorstellen zullen ontwikkelen. In de andere gebieden zal naar oprichting van nieuwe werkorganisaties gestreefd worden. De inhoud van het fonds het maken en uitvoeren van plannen zal voor het overgrote deel in de verenigingen en platforms plaatsvinden. Publicitair zal van het fonds niet al te veel meer worden vernomen; van de werkorganisaties in de gebieden des te meer. 37 p 42 van 84

43 Adviesraad Het OF Teylingen krijgt een Adviesraad. De functie van de Adviesraad is tweeledig: gesprekspartner voor het bestuur, met name bij de bespreking van de jaarstukken; en platform voor uitwisseling van ideeën en voorstellen tussen alle partijen. De Adviesraad Ondernemersfonds Teylingen zal gaan bestaan uit bestuursleden en vertegenwoordigers van alle ondernemersverenigingen en - platforms die gebruik maken van de financiële positie van het fonds. Het bestuur OF Teylingen heeft zich voorgenomen om de komende twee jaar tenminste drie maal per jaar de Adviesraad bijeen te roepen om de gang van zaken van het fonds te bespreken. De vergaderingen van de Adviesraad zijn openbaar en ook toegankelijk voor bijvoorbeeld gemeenteraadsleden. 38 p 43 van 84