Thema 3 Vervoer. Inhoudsopgave

Transcriptie

1

2 Thema 3 Vervoer Inhoudsopgave 3.1 Met de taxi Regels in het verkeer De tijd Reizen met de trein Wie, wat, waar? Komen en gaan Reizen met de auto Noord, Oost, Zuid, West De weg vragen Klemtoon Woorden leren 172

3 THEMA VERVOER 3 1 Welk woord hoort bij welk plaatje? oversteken de file de bushalte de fietser Beantwoord de vragen. 1. Ga je soms met het openbaar vervoer? Ga je dan met de bus, de trein, de tram of de metro? 2. Vind je het makkelijk om met het openbaar vervoer te gaan? Waarom? 3. Weet je welke regels er zijn in het verkeer? En weet je wat de verkeersborden betekenen? 4. Heb je een keer de weg aan iemand gevraagd? Vond je dat moeilijk of makkelijk? Waarom? 154

4 5. Heb je een keer iemand de weg gewezen? Vond je dat moeilijk of makkelijk? Waarom? 3.1 Met de taxi ** Pawel is in Rotterdam. Het is laat. Pawel wil naar huis, maar hij heeft geen vervoer. De tram en de metro rijden niet meer. Daarom kan hij niet meer met het openbaar vervoer reizen. Pawel ziet een taxi. Hieronder zie je het gesprek dat Pawel heeft met de chauffeur. Pawel chauffeur Pawel chauffeur Pawel chauffeur Pawel chauffeur Pawel Goedenavond! Goedenavond, meneer! Ik wil graag naar de Spaaklaan. Wat kost dat? Dat kost tien euro. Dat is duur. Is vijf euro ook goed? Nee, sorry. Ik heb een vaste prijs per kilometer. Oké. Ik wil niet lopen. Ik neem de taxi. Stap maar in. Dank u wel. 3 Maak de opdracht.* Ga naar en maak de opdracht op de computer. 4 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst. 5 6 * 7 ** Maak de opdrachten. 8 Maak het briefje af. Gisteravond was je naar een feestje in Amsterdam. Je ging om 3.00 uur pas naar huis. Je schrijft een briefje aan je vriend. Schrijf hoe je thuis bent gekomen. Hoi Özkan, Gisteren was ik naar een feestje in Amsterdam. Ik had geen toen ik naar huis wilde. Ik kon niet 155

5 THEMA VERVOER 3 met het reizen, want het was al laat. s Nachts rijden de niet. Daarom ben ik met naar huis gegaan. De was erg aardig! Ik moest betalen. Goedkoop, hè? Groetjes, Regels in het verkeer ** In het verkeer zijn regels. Als iedereen zich aan de regels houdt, dan gebeuren er minder ongelukken. Daardoor kan iedereen veilig zijn huis of werk bereiken. Sommige regels zijn in Nederland anders dan in andere landen. Dit zijn Nederlandse verkeersborden: Hier ben je in een stad of dorp. Je mag hier 50 kilometer per uur rijden. Hier ben je buiten een stad of dorp. Je mag hier 80 kilometer per uur rijden. Dit is een autoweg. Hier mag je 100 kilometer per uur rijden. Dit is een snelweg. Hier mag je 130 kilometer per uur rijden. Op sommige snelwegen mag je maar 100 of 120 kilometer per uur rijden. Dit is een fietspad. Hier mogen alleen fietsers rijden. Het is verboden om hier bijvoorbeeld met je auto te rijden. 156

6 9 Maak de opdracht.* Ga naar en maak de opdracht op de computer. 10 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst * 14 * 15 ** 16 ** Maak de opdrachten. 17 Vul in.* Kies uit: autoweg dorp fietsers mag per snelweg verboden Wegen in Nederland Als je in een stad of... bent,... je 50 kilometer... uur rijden. Op een... mag je 100 kilometer per uur rijden. En op een... mag je 130 kilometer per uur rijden.... moeten op het fietspad rijden. Daar is het... voor auto s. 3.3 De tijd ** Een dag heeft 24 uur. Een uur heeft 60 minuten. Een minuut heeft 60 seconden. Een kwartier heeft 15 minuten. Een halfuur heeft 30 minuten. Je kunt de tijd op twee verschillende manieren opschrijven: Voor twaalf uur s middags gebruik je getallen onder de twaalf. Bijvoorbeeld: 1.00 uur, 6.00 uur en uur. Na twaalf uur s middags gebruik je getallen boven de twaalf. Bijvoorbeeld: uur, uur en uur. 157

7 THEMA VERVOER 3 Je zegt: Het is zes uur. Je schrijft: Het is 6.00 uur. Of: Het is uur. Je zegt: Het is half vier. Je schrijft: Het is 3.30 uur. Of: Het is uur. Je zegt: Het is kwart over één. Je schrijft: Het is 1.15 uur. Of: Het is uur. Je zegt: Het is kwart voor vier. Je zegt: Het is vijf over twee. Je zegt: Het is tien over negen. Je schrijft: Het is 3.45 uur. Of: Het is uur. Je schrijft: Het is 2.05 uur. Of: Het is uur. Je schrijft: Het is 9.10 uur. Of: Het is uur. Je zegt: Het is tien voor acht. Je zegt: Het is tien voor half vier. Je zegt: Het is vijf over half zeven. Je schrijft: Het is 7.50 uur. Of: Het is uur. Je schrijft: Het is 3.20 uur. Of: Het is uur. Je schrijft: Het is 6.35 uur. Of: Het is uur. Zinnen maken met tijd Hoe laat is het? Hoe laat kom je? Hoe laat vertrekt de trein? Wanneer kom je? Wanneer vertrek je? Het is kwart voor tien. Ik kom om half acht. De trein vertrekt om vijf voor drie. Ik kom over een kwartier. Ik vertrek over tien minuten. 158

8 18 Maak de opdracht.* Ga naar en maak de opdracht op de computer. 19 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst * 22 ** Maak de opdrachten. 23 Maak de zinnen.** Kijk naar de klok. Beantwoord de vraag met letters. En beantwoord de vraag met cijfers. Voorbeeld Hoe laat doe je boodschappen? a. Ik doe om half twee boodschappen. b. Ik doe om uur boodschappen. 1. Hoe laat eet jij het ontbijt? a. Ik eet... b. Ik eet Hoe laat begint de middag? a.... b Hoe laat is de les klaar? a.... b Hoe laat gaat Nuwa slapen? a.... b

9 THEMA VERVOER 3 5. Hoe laat vertrekt de metro? a.... b Reizen met de trein ** 24 Luister naar de tekst.** Ga naar en luister naar tekst 3.4. Je hoort Vera en een conducteur. Vera is op het station. Ze wil met de trein naar Rotterdam en weer terug. Bij de ingang van het station praat ze met de conducteur. 25 Maak de opdracht.* Ga naar en maak de opdracht op de computer. 26 Print uit. Ga naar en print de tekst uit. 27 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe of onderstreepte woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst * 31 * 32 ** 33 ** Maak de opdrachten. 34 Maak de zinnen af.* Gebruik de woorden die tussen haakjes staan. Kijk naar het plaatje op de volgende bladzijde. 160

10 1. Het is uur. Je.... (missen) 2. De trein naar Amersfoort.... (spoor) 3. De trein naar Amsterdam Centraal... in Weesp. (stoppen) om uur. (vertrekken) 5. Het is uur. Ik... naar Utrecht. (nemen) 6. Ik ga naar spoor 3. Ik.... (reizen) 3.5 Wie, wat, waar? ** Je wilt iets vragen. Dan kun je deze woorden gebruiken: wie, wat, waar, wanneer, welke, waarom, hoe en hoeveel. Dit zijn vraagwoorden. Na een vraagzin staat altijd een vraagteken:? Wie vraagt naar een persoon: Wat vraagt naar een ding: Waar vraagt naar een plaats: Wanneer vraagt naar een tijd: Welke vraagt naar een ding of een persoon: Waarom vraagt naar een reden: Wie is dat meisje? Dat is mijn zus, Anna. Wat ligt daar op de tafel? Dat is een boek. Waar zijn mijn sleutels? Die liggen op de kast. Wanneer ga je op vakantie? Ik ga in juli op vakantie. Welke hond is van jou? Die hond is van mij. Welk huis is van jou? Dat huis is van mij. Waarom ga je met de trein? Omdat de trein sneller is dan de auto. 161

11 THEMA VERVOER 3 Hoe vraagt naar de manier: Hoe kan ook vragen naar de tijd of de lengte: Hoeveel vraagt naar het aantal. 35 Wat betekenen de woorden? Hoe ga je naar je werk? Ik ga met de bus naar mijn werk. Hoe laat is het? Het is twaalf uur. Hoe lang ben je? Ik ben 1 meter 70. Hoeveel schoenen heb jij? Ik heb zes paar schoenen. Wat betekenen de blauwe woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst * 39 * 40 ** 41 ** Maak de opdrachten. 42 Kijk naar de vragen en de antwoorden. Zet een streep onder het vraagwoord. Zet een rondje om het goede antwoord. Voorbeeld 1. Waar woon jij? a. Ik woon in Rotterdam. b. Ik woon hier al zes jaar. 1. Waar reist u heen? a. Ik reis om uur. b. Ik reis naar Groningen. 2. Hoe lang is hij? a. Hij is bijna twee meter. b. Hij is dertig jaar. 3. Hoeveel taxi s staan daar? a. Ik neem de eerste taxi. b. Daar staan zes taxi s. 4. Wat ligt er in die kast? a. De kast staat naast de deur. b. In die kast liggen borden. 5. Hoe ga je naar je werk? a. Ik ga met de metro naar mijn werk. b. Ik ga vanmiddag naar mijn werk. 6. Welke trein neem je? a. Ik neem de trein van spoor 5. b. Omdat dat sneller is dan met de auto ** Maak de opdrachten. 162

12 46 Wat vraag je?** Schrijf op wat jij zou vragen. Gebruik vraagwoorden. 1. Je kunt het station niet vinden. Wat vraag je? 2. Je ziet iets op tafel liggen wat je nog nooit gezien hebt. Wat vraag je? 3. Je bent op een feestje. Je ziet een vrouw die je niet kent. Wat vraag je aan haar? 4. Je wilt weten of Rajan met de metro of met de tram naar de stad gaat. Wat vraag je aan hem? 5. Je wilt naar Maastricht. Je weet niet of je naar spoor 7 of spoor 9 moet. Wat vraag je aan de conducteur? 6. Jij en je zus zien een man. Jij denkt dat de man veertig is. Je zus denkt dat de man dertig is. Wat vraag je aan de man? 3.6 Komen en gaan ** In thema 2 heb je geleerd dat werkwoorden zoals drinken en werken op dezelfde manier gaan. Er zijn ook werkwoorden die anders zijn. Bijvoorbeeld komen en gaan. komen: ik kom Ik kom naar huis. jij komt kom jij? Jij komt uit Utrecht. Kom jij uit Utrecht? u komt U komt altijd te laat. hij / zij komt Hij komt om drie uur. wij komen Wij komen naar de uitgang. jullie komen Jullie komen hier vaak. zij komen Zij komen met de bus. 163

13 THEMA VERVOER 3 gaan: ik ga Ik ga met de trap naar beneden. jij gaat ga jij? Jij gaat naar het station. Ga jij naar het station? u gaat U gaat naar de wedstrijd. hij / zij gaat Zij gaat naar haar vriend. wij gaan Wij gaan naar Frankrijk. jullie gaan Jullie gaan naar de bushalte. zij gaan Zij gaan tegenwoordig vaak met de bus. 47 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst ** Maak de opdrachten. 51 Kijk naar de zinnen. Zet een streep onder het werkwoord komen. Zet een rondje om het werkwoord gaan. 1. Ik ga met de fiets. 2. Wij komen morgen niet. 3. Hij gaat naar de ingang. 4. Kom je naast me zitten? 5. Joep en Martijn gaan werken. 6. Zij komt altijd om uur binnen. 7. Ga jij vaak met het openbaar vervoer? 8. Komen jullie tegenwoordig vaak op het station? 164

14 * 55 * 56 ** 57 ** Maak de opdrachten. 58 Maak zinnen met de woorden.** 1. ik gaan auto 2. Ferdi gaan trap 3. Elif komen station 4. Joy gaan bushalte 5. Krystyna komen niet 6. Naima komen uur 7. Dilara komen tegenwoordig 8. Gökhan gaan openbaar vervoer 3.7 Reizen met de auto ** 59 Luister naar de tekst.** Ga naar en luister naar tekst 3.7. Je hoort Mark en zijn baas. Mark vertrekt iedere ochtend om 7.00 uur met de auto naar zijn werk. Hij woont in Almere en hij werkt in Amsterdam. Vandaag komt Mark pas om 9.00 uur op zijn werk. 165

15 THEMA VERVOER 3 60 Maak de opdracht. Ga naar en maak de opdracht op de computer. 61 Print uit. Ga naar en print de tekst uit. 62 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe of onderstreepte woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst ** Maak de opdrachten. 66 Schrijf een ** Je gaat over tien minuten naar je werk met de auto. Op de radio hoor je dat er tien kilometer file staat. Je komt dus later op je werk. Stuur een naar je baas: Victor Berent. Nieuw bericht Aan: Onderwerp: v.berent@mail.com file Beste, Groetjes, 166

16 3.8 Noord, Oost, Zuid, West ** Met de letters N, O, Z en W kun je over een richting praten: N: Noord O: Oost Z: Zuid W: West Dit is een kaart van Nederland: Op de kaart zie je bijvoorbeeld dat Groningen in het noorden ligt. En Eindhoven ligt in het zuiden van Nederland. Je ziet op de kaart ook dat Nederland twaalf provincies heeft. En dat Nederland een paar eilanden heeft, zoals Texel. 167

17 THEMA VERVOER 3 67 Maak de opdracht.* Ga naar en maak de opdracht op de computer. 68 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst * 72 ** Maak de opdrachten. 73 Maak de zinnen af.** 1. Den Haag ligt in het westen van Nederland. Rotterdam In het zuiden van Nederland liggen Ik woon zelf in Dat ligt in het Nederland heeft twaalf... en een paar......, zoals Texel. 5. Tilburg en Eindhoven ligt in het midden van Nederland. 3.9 De weg vragen ** Vera is in Den Haag. Ze wil naar het station. Ze vraagt de weg aan een man op straat. Je ziet hieronder hoe ze dat doet. Vera man Vera man Vera man Vera man Vera man Sorry, mag ik wat vragen? Ja, natuurlijk. Weet u de weg naar het station? Ja, dat is niet ver. Eerst moet u hier oversteken. Daarna loopt u rechtdoor de Bomenlaan in. Na de supermarkt moet u bij het kruispunt naar rechts. Dan moet u naar links. Dan bent u bij het station. Dus vóór de supermarkt moet ik naar rechts? Nee, ná de supermarkt. Oké. Hoeveel minuten is het lopen? Ongeveer een kwartier. Oké, dank u wel! Graag gedaan! 168

18 Je gaat rechtdoor. Je gaat linksaf. Je gaat rechtsaf. Je wilt de weg wijzen. Dan kun je deze woorden gebruiken: eerst dan daarna ten slotte Bijvoorbeeld: Eerst moet u naar rechts. Daarna moet u naar links. Je kunt deze woorden ook gebruiken om iets anders te vertellen. Bijvoorbeeld: Eerst ga ik met de trein naar Amsterdam. Daarna ga ik boodschappen doen. Dan ga ik met de bus naar mijn tante. Ten slotte ga ik naar huis. 74 Maak de opdracht.* Ga naar en maak de opdracht op de computer. 75 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst * 79 ** 80 ** Maak de opdrachten. 169

19 THEMA VERVOER 3 81 maak de sms af.** Je vriend Adib komt bij jou. Jij woont op de Margrietlaan. Hij stuurt een sms om de weg te vragen. Lees de sms van Adib en stuur een sms terug. Kijk naar het kaartje en wijs de weg. Hoi! Ik ben met de trein gekomen. Ik ben nu op Station Soestdijk. Hoe moet ik naar de Margrietlaan lopen? Tot straks! Adib. Hoi Adib!

20 3.10 Klemtoon ** In thema 2 heb je geleerd dat een woord lettergrepen heeft. Bijvoorbeeld het woord reizen. Dit woord heeft twee lettergrepen: rei-zen. Een woord met twee of meer lettergrepen heeft altijd een klemtoon. De belangrijkste lettergreep krijgt de klemtoon. Die lettergreep spreek je extra duidelijk uit. Bijvoorbeeld: REI-zen. Voorbeelden: binnenkort bin-nen-kort centraal cen-traal proberen pro-be-ren vertrekken ver-trek-ken kruispunt KRUIS-punt richting RICH-ting liefde LIEF-de wachten WACH-ten Je kunt vaak niet aan een woord zien waar de klemtoon komt. Daarom moet je de klemtoon leren. Je kunt de klemtoon ook opzoeken in het woordenboek. In het woordenboek staat vaak een streepje onder de klemtoon. 82 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst * 85 ** Maak de opdrachten. 86 Kijk naar de woorden. Verdeel de woorden in lettergrepen. Zet een streep onder de lettergreep met de klemtoon. Voorbeeld rechtdoor recht door 1. metro vervoer snelweg bushalte file bereiken openbaar instappen conducteur ongeluk

21 THEMA VERVOER 3 87 * 88 * Maak de opdrachten Woorden leren ** In dit boek leer je veel nieuwe woorden. Beantwoord de vragen. 1. Wat doe jij met de nieuwe woorden in dit boek? Je mag meer antwoorden kiezen. a. Ik schrijf de woorden over. b. Ik zeg de woorden hardop. c. Ik zoek de betekenis op in het woordenboek. d. Ik tel de lettergrepen. e. Ik zeg waar de klemtoon ligt. f. Anders: Wat doe je als je niet weet wat een woord betekent? Je mag meer antwoorden kiezen. a. Ik zoek de betekenis in het woordenboek. b. Ik zoek de betekenis op internet. c. Ik vraag de betekenis aan iemand. d. Anders: Hoe leer jij de woorden? Je mag meer antwoorden kiezen. a. Ik lees de woorden een paar keer. b. Ik schrijf de woorden een paar keer op. c. Ik schrijf de betekenis op. d. Ik maak een tekening van de betekenis. e. Ik maak zinnen met de woorden. f. Ik bedenk de betekenis in mijn eigen taal. g. Ik vraag of iemand mij helpt. h. Ik maak opdrachten met de woorden. i. Ik leer de woorden uit mijn hoofd. j. Anders:... Manieren om woorden te leren Er zijn veel manieren om woorden te leren. Bijvoorbeeld: Zeg de woorden uit de woordenlijst hardop. Laat iemand luisteren of je de woorden goed uitspreekt. Maak een tekening bij het woord. Laat iemand raden welk woord bij de tekening hoort. Maak een zin met het woord. Laat iemand kijken of het een goede zin is. Schrijf een woord op een stuk papier. Schrijf er een woord bij dat met het woord te maken heeft. Schrijf zo veel mogelijk woorden om het eerste woord. Bijvoorbeeld: 172

22 taal boek opdrachten woorden Nederlands leren klemtoon Vul in. Welke woorden hebben nog meer te maken met Nederlands leren? Schrijf ze hierboven op. 89 Wat betekenen de woorden? Wat betekenen de blauwe woorden in de tekst? Schrijf de betekenis op in de woordenlijst * 92 ** Maak de opdrachten. 93 Maak de opdracht.** Ga naar en maak de toets op de computer. 173

23 THEMA VERVOER 3 94 Maak de puzzel. Je ziet een aantal zinnen en een aantal woorden. Er is steeds een woord weg. Vul de woorden in de puzzel in. Kies uit: autoweg bushalte fietspad links reis verkeer vertrekt vervoer Van links naar rechts 2. Hij staat bij de te wachten. 5. Er zijn veel regels in het. 6. Ik wens u een prettige. 7. Op een mag je 100 kilometer per uur rijden. Van boven naar beneden 1. U moet aan het einde van de weg naar. 2. Op het mogen geen auto s rijden. 3. De trein over drie minuten. 4. Reis jij vaak met het openbaar?