COLOFON. Datum: November 2011 Waterschap Vallei & Eem Fokkerstraat 16 Postbus AJ LEUSDEN Telefoon: Fax:

Transcriptie

1 BEGROTING 2012

2 COLOFON Datum: November 2011 Uitgave: Waterschap Vallei & Eem Fokkerstraat 16 Postbus AJ LEUSDEN Telefoon: Fax: Internet: Foto s omslag: Waterschap Vallei & Eem

3 VOORWOORD Samenwerken en doelmatig waterbeheer In het Bestuursakkoord Water, dat op 24 april 2011 is ondertekend door de onderhandelaars namens Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en drinkwaterbedrijven, is onder meer verankerd dat de waterschappen naast het Rijk verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van Nederland tegen buitenwater. Deze beschermende taak is onder andere vastgelegd in het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Voor de jaren 2011, 2012 en 2013 dragen de gezamenlijke waterschappen 81 miljoen bij in de kosten van het HWBP. In 2014 is dat 131 miljoen en vanaf miljoen. Het lukt ons om onze jaarlijkse bijdrage ( 3 miljoen) tot en met 2013 binnen de begroting op te vangen. Dat wil zeggen dat de jaarlijkse groei binnen de 5% norm blijft. Echter vanaf 2014 zullen besparingen moeten plaatsvinden om binnen deze norm te blijven. Het waterschap staat voor schoon water, een goed waterpeil en veiligheid tegen maatschappelijk verantwoorde kosten. Als waterschap zien we kans om daarin te investeren en innoveren. In 2012 worden bijvoorbeeld belangrijke stappen gezet om één van onze zuiveringen energieneutraal te maken. Daarnaast beheersen we onze kosten en voeren besparingen door. Dit doen we niet alleen omdat de regering dat van ons vraagt, maar vooral omdat we zelf niet willen dat onze inwoners teveel betalen. Ondanks de economische recessie en de investeringen die we gaan doen, lukt het ons om de kosten 1,5 miljoen minder te laten stijgen ten opzichte van onze verwachting bij de begroting van Dit komt vooral door efficiënter te werken. Met als gevolg dat de lastendruk voor burgers en bedrijven ook minder stijgt dan verwacht. Zo betalen gezinnen met een eigen huis volgend jaar 208, wat 5 meer is dan in 2011, maar 2 minder dan verwacht. Agrarische bedrijven betalen gemiddeld 31 meer. Voor bedrijven is de stijging circa 3 %. Hiermee maken we opnieuw onze belofte waar om de lasten niet meer dan 5 % te laten stijgen en blijven we één van de goedkoopste waterschappen van Nederland. Ook is in het bestuursakkoord opgenomen dat de waterschappen zich gezamenlijk inspannen om met Rijk, provincie en gemeenten meer samen te werken, ter reductie van de maatschappelijke kosten. Doelmatiger werken in de afvalwaterketen is daarbij een belangrijke component. Wij hebben daarin al belangrijke stappen gezet, mede door de oprichting van het Platform Water Vallei en Eem, waarin gemeenten, waterschap en provincies de samenwerkingsmogelijkheden onderzoeken en implementeren. Landelijk gezien lopen we voorop met deze samenwerking met gemeenten. Het jaar 2012 is het laatste jaar van Waterschap Vallei & Eem. Per 1 januari 2013 gaan we samen met Waterschap Veluwe verder als Waterschap Vallei en Veluwe. Daartoe worden beide organisaties op ambtelijk niveau per 1 januari 2012 samengevoegd. Annemarie Moons Dijkgraaf Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 1

4 Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 2

5 INHOUDSOPGAVE BEGROTING 2012 VOORWOORD DEEL 1 BESTUURLIJKE SAMENVATTING INLEIDING ONTWIKKELINGEN KADERS, UITGANGSPUNTEN EN GRONDSLAGEN BEGROTING EN MEERJARENRAMING PER PROGRAMMA BEGROTING EN MEERJARENRAMING PER TAAK TARIEF- EN BELASTINGDRUK DEEL 2 PROGRAMMA S IN DETAIL PROGRAMMA VEILIGHEID PROGRAMMA VOLDOENDE EN SCHOON WATER PROGRAMMA WATERKETEN PROGRAMMA BESTUUR EN BELASTINGEN DEEL 3 VERPLICHTE PARAGRAFEN DEKKINGSMIDDELEN BEDRIJFSVOERING BEGROTING NAAR KOSTEN- EN OPBRENGSTSOORTEN OVERIGE PARAGRAFEN OVERZICHT VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN EN BEGRIPPEN BESLUIT TER VASTSTELLING Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 3

6 Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 4

7 DEEL 1 BESTUURLIJKE SAMENVATTING 1 INLEIDING De begroting 2012 (B12) is een vertaling van het beleid zoals dat vastgelegd in het Waterbeheersplan (WBP) en in vastgestelde beleidsnotities zoals het Integraal Zuiveringsplan (IZP) en in vastgesteld beleid ten aanzien van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, Innovatie en Buitenland. Dit alles verantwoord in de vier programma s. De begroting volgt op de visie effectrapportage (VER2011) van 30 juni en de tussentijdse voortgangsrapportage (VORAP11), waarbij de in de VER gerapporteerde ontwikkelingen zijn geactualiseerd. Het Algemeen Bestuur heeft op 21 april 2011 en 30 juni 2011 besloten om: In de begroting 2012 een meerjarenraming op te nemen met de reguliere kostenontwikkeling op taak- en programmaniveau voor het waterschap; De uitgangspunten voor wat betreft loon, prijs en rente ontwikkelingen af te stemmen met Waterschap Veluwe. Dit in verband met de op handen zijnde fusie; Een indicatieve meerjarenraming te maken voor het nieuwe waterschap. Deze indicatieve meerjarenraming volgt de kostenontwikkeling van de meerjarenramingen per waterschap, maar houdt daarnaast rekening met: al genomen besluiten tot uniformering beleid besparingen door de fusie mogelijke fusie- en desintegratiekosten voor de berekening van de tarieven Watersysteemheffing een indicatieve inschatting van kostentoedeling. 1.1 Leeswijzer Voorafgaand aan de programma s wordt ingegaan op de kaders, de ontwikkelingen en de uitgangspunten waarmee rekening is gehouden en die van invloed zijn op de kostenontwikkeling, reserve positie en tarieven- en belastingdruk. Vervolgens worden de vier programma s behandeld, waarin aan het eind van ieder programma inzicht wordt verschaft op de kostenontwikkeling tot en met De programma s worden behandeld aan de hand van de 4 vragen. 1. wat willen we bereiken? 2. wanneer zijn we tevreden? 3. wat doen we daarvoor? 4. wat gaat het kosten?. De programma s Veilige Dijken en Zuiveren Afvalwater hebben een nieuwe naam gekregen, te weten: Veiligheid en Waterketen. Hiermee wordt voldaan aan het besluit van het Algemeen Bestuur om uniforme benamingen voor programma s te hanteren zowel bij ons waterschap als dat van Waterschap Veluwe. De 4 programma s heten in vervolg: 1. Veiligheid 2. Voldoende en schoon water 3. Waterketen 4. Bestuur en Belastingen Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 5

8 Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 6

9 2 ONTWIKKELINGEN 2.1 Bestuursakkoord Water Op 24 april 2011 is het Bestuursakkoord water ondertekend door de onderhandelaars namens Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en Vewin. Daarmee zijn concrete afspraken vastgelegd om Nederland met minder kosten en bestuurlijke drukte de komende jaren ( ) droog en veilig te houden. Het Bestuursakkoord Water handelt over: Heldere verantwoordelijkheden, minder bestuurlijke drukte Beheersbaar programma voor de waterkeringen Doelmatig beheer van de waterketen Werkzaamheden slim combineren Het waterschapsbestuur. Het Bestuursakkoord Water zet in op een doelmatigheidswinst die oploopt tot 750 miljoen per jaar in Naast structurele bezuinigingen voorziet het bestuursakkoord in een stevige reductie van bestuurlijke drukte. Het bestuurlijke uitgangspunt is je gaat erover of niet. Verder zijn in het bestuursakkoord acties beschreven waarvan een groot deel nog in 2011 moeten zijn uitgewerkt. Het gaat hierbij onder andere om: Integratie van beleidsplannen; Inhoud van de beheerprogramma s; Taakverdeling van het zwemwaterbeheer; Invulling van de doelmatigheidsprikkel waterkeringen; Afspraken over risico- en crisisbeheersing; 2.2 Beheersbaar programma voor de Waterkeringen (HWBP) In het Bestuursakkoord Water is vastgelegd dat er twee overheden verantwoordelijk zijn voor veiligheid van Nederland tegen buitenwater. Het Rijk is verantwoordelijk voor de normering en de beheerders voor de uitvoering. In het Bestuursakkooord Water is voor de financiering van maatregelen van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP afgesproken dat Rijk en waterschappen vanaf 2014 ieder 50 % financieren van de versterking van de primaire waterkeringen die in beheer zijn van de waterschappen. Medefinanciering betekent ook dat de waterschappen (mede)zeggenschap hebben over de besteding van de middelen. Voor de jaren 2011, 2012 en 2013 dragen de gezamenlijke waterschappen 81 miljoen bij in de kosten van het HWBP. In 2014 is dat 131 miljoen en vanaf miljoen. Bij de begroting 2011 is besloten dat Waterschap Vallei & Eem de bijdrage aanmerkt als investering. Binnen de Unie van Waterschappen loopt op dit moment de discussie hoe om te gaan met de HWBP-bijdrage vanaf In discussie is de verdeling over de waterschappen evenals het wel of niet aanmerken als een investering. Voor de verdeling over de waterschappen wordt nog bepaald welk deel is aan te merken als projectgebonden. Projectgebonden bijdrage wordt verdeeld op basis van de hoeveelheid primaire waterkeringen. Het dan nog resterende deel wordt aan de waterschappen in rekening gebracht via een verdeelsleutel die is gebaseerd op het aantal huishoudens en economische waarde. Volgens planning wordt deze keus in december gemaakt door de ledenvergadering van de Unie. Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 7

10 2.3 Deltaprogramma Binnen het Nationaal Deltaprogramma is een viertal deelprogramma s te onderscheiden. Normering Waterveiligheid Binnen het Deltaprogramma Veiligheid is de actualisering van de waterveiligheidsnormen voor de lange termijn (2050) een belangrijk thema. De huidige waterveiligheidsnormen voor primaire waterkeringen zijn gebaseerd op inzichten uit de jaren '60. Sinds die tijd hebben er veel veranderingen plaatsgevonden in Nederland. Zowel het aantal mensen als de economische waarde achter de waterkeringen is sterk toegenomen. Centraal staat de vraag: past het huidige beschermingsniveau tegen overstromingen nog voldoende bij deze veranderingen? Voor de waterveiligheid wordt 2011 een richtinggevend jaar voor de normering. Een belangrijk en maatschappelijk vraagstuk als veiligheidsnormering vraagt, naast goede analyses, ook om een zorgvuldig proces met alle betrokken partijen. Daarom wordt de komende jaren een gefaseerd proces doorlopen. Na de afronding van beleidsstudies (slachtofferrisicoanalyses en een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse) zal naar verwachting de verantwoordelijk staatssecretaris eind 2011 aan de gebiedsprogramma s van het deltaprogramma vragen om de opgave en maatregelen voor nieuwe veiligheidsnormen in 2012 in beeld te brengen. Voor Waterschap Vallei & Eem is vooral het gebiedsprogramma Rivieren van belang omdat daarin de opgave voor de Grebbedijk uitgewekt gaat worden. De consultatieperiode is ook bedoeld om met alle betrokken partijen, eind 2011 afspraken te maken over de samenwerking in de periode Het doel van de consultatieronde is om eind 2011 bestuurlijke overeenstemming te verkrijgen over de opdrachtomschrijvingen (proces en inhoud) voor de verschillende gebiedsgerichte deelprogramma s. Hiermee kan in de jaren binnen gebiedsgerichte deelprogramma s de veiligheidsopgave worden uitgewerkt in strategieën. Denk aan dijkversterking, rivierverruiming, deltadijken en ruimtelijke oplossingen zoals bouwen met de natuur. Het uitwerkingsbesluit staat voor 2012 tot en met 2014 op de agenda. Aansluitend vindt het definitieve besluit (Deltabeslissing Normering) plaats. Zoals het er nu uitziet krijgen de waterschappen hierin een centrale rol. Verkenning Deltadijken In het Nationaal waterplan is aangekondigd dat een verkenning wordt uitgevoerd naar de toepasbaarheid van Deltadijken. Dit zijn dijken die zo sterk zijn dat ze nauwelijks kunnen bezwijken, ook als onder bovenmaatgevende omstandigheden het water er overheen slaat. De dijken kunnen daarvoor breed, overslagbestendig of intern versterkt worden uitgevoerd. Voor Waterschap Vallei & Eem betekent dit naar verwachting een opgave binnen het deel Deltaprogramma Rivieren (Grebbedijk als Deltadijk). Nieuwbouw en Herstructurering In de afgelopen decennia was het bouwen in Nederland vooral gericht op het op orde brengen van demografische en economische groei. Daarin is niet in alle gevallen rekening gehouden met de opgaven op het gebied van water, ondergrond en klimaatverandering. Daarom ontwikkelt Waterschap Vallei & Eem in 2011 en 2012 met Waterschap Veluwe een ruimtelijke visie over toekomstige wateropgaven gerelateerd aan de ruimtelijke ontwikkelingen en mogelijke klimaatveranderingen. Zoetwater Het deelprogramma Zoetwater richt zich op de vraag wat er gebeuren moet om de (zoet)watervoorziening in Nederland op de lange termijn op peil en klimaatbestendig te maken. In laag Nederland betekent dit vooral het bestrijden van verzilting, in hoog Nederland ligt de focus op water vasthouden en zelfvoorziening. Ook de vraag hoe de strategische watervoorraad in het IJsselmeer het best ingezet kan worden komt in dit deelprogramma aan de orde. Het deelprogramma zoetwater volgt twee sporen: een landelijk spoor en een regionaal spoor. Voor het regionale spoor is Nederland opgedeeld in zeven zoetwaterregio s. Waterschap Vallei & Eem neemt deel aan de regio West-Nederland. Waterschap Veluwe valt in de regio Oost-Nederland. Het deelprogramma volgt de algemene fasering van het deltaprogramma. In een aantal stappen wordt toegewerkt naar vijf deltabeslissingen in Eén van deze beslissingen betreft de zoetwatervoorziening. In fase 1, afgerond in juni 2011, is een knelpuntenanalyse uitgevoerd. Het najaar Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 8

11 van 2011 en het voorjaar van 2012 staan in het teken van fase 2: het selecteren van kansrijke strategieën en maatregelen. De strategieën richten zich op twee vragen: in hoeverre is de zoetwatervoorziening een overheidstaak, en in hoeverre moet het watersysteem sturend zijn bij de vestigingsplaats van watergebruikers. Daarnaast wordt ook gekeken naar concrete maatregelen en de mate waarin zij bijdragen aan ofwel het verkleinen van de watervraag, ofwel het aanbod kunnen vergroten. Deze tweede fase van het deltaprogramma wordt in juni 2012 afgerond met een gezamenlijke rapportage, waarin kansrijke strategieën en maatregelen worden beschreven. In de tweede helft van 2012 start vervolgens de derde fase van het deltaprogramma: het uitwerken van een voorkeursstrategie. 2.4 Realisatie KRW-doelen Op basis van het regeerakkoord in 2010, is een herijking gaande van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Op basis van de brief van Staatssecretaris Bleker d.d. 20 oktober 2010 is de financiering vanuit het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) op hold gezet. Op 20 september 2011 is het Akkoord decentralisatie natuur tussen het Rijk en de provincies ondertekend. Dit akkoord beschrijft de herijking van de EHS en de afronding van het ILG. De belangrijkste punten uit het akkoord zijn: De herijkte EHS wordt afgerond in 2021 in plaats van Om te komen tot een besluit over de wijze waarop na 2021 de doelen worden gerealiseerd wordt in 2016 nagegaan welke andere maatregelen naast de herijkte EHS ingezet kunnen worden om de internationale doelen (Natura 2000, KRW, soortenbescherming) te halen. Provincies zullen de beschikbare middelen gericht inzetten op het realiseren van de internationale verplichtingen. Het Rijk blijft verantwoordelijk voor het halen van de internationale verplichtingen, tenzij de Provincies aantoonbaar nalatig zijn. De herijkte EHS wordt uiterlijk 2012 vastgelegd in provinciale verordeningen. De EHS wordt kleiner, in plaats van hectare. Voor de kleinere EHS moet nog hectare worden gekocht en hectare worden ingericht. Financiële dekking vindt plaats door gronden die buiten de herijkte EHS liggen te ruilen of te verkopen. De afspraken over inrichting zijn exclusief hydrologische maatregelen (waaronder eveneens de maatregelen voor de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)). Betrokken partijen maken daarover nadere afspraken. Provincies zijn vanaf 2014 financieel verantwoordelijk voor het beheer van de EHS en krijgen hiervoor jaarlijks 100 miljoen van het rijk. Na 1 januari 2011 worden de resterende ILG middelen ondermeer ingezet voor beheer in de periode en voor harde financiële verplichtingen voor vervallen rijkstaken als Recreatie om de Stad, reconstructie zandgebieden en Landelijke routenetwerken. Het gaat om een onderhandelingsakkoord. Provincies hebben tot 24 december 2011 de tijd om goedkeuring van Provinciale Staten te krijgen. Staatssecretaris Bleker benut deze periode om goedkeuring van de Tweede Kamer te krijgen. De doorwerking van dit akkoord naar de individuele provincies is nog onduidelijk. Zo is het in Utrecht de vraag of het Akkoord van Utrecht overeind blijft aangezien er geen nieuwe middelen beschikbaar komen terwijl dat wel een uitgangspunt was. In Gelderland vindt op 28 september een bestuurlijk overleg plaats tussen de provincie en de manifestpartners (natuurorganisaties, LTO, waterschappen, particulier grondbezitters, etc.) waar het decentralisatie akkoord zal worden toegelicht. Voor Utrecht is nog geen nieuwe afspraak gepland. Duidelijk mag zijn dat er minder financiële middelen beschikbaar zijn om de EHS te realiseren. Dit betekent dat het risico dat de KRW maatregelen onder druk komen te staan is toegenomen. Wel biedt het Akkoord decentralisatie natuur houvast doordat helder is verwoord dat "de beschikbare middelen gericht ingezet worden op het realiseren van de internationale verplichtingen". Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 9

12 2.5 Fusie Waterschap Vallei & Eem en Waterschap Veluwe Eind 2010 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd met de ambtelijke integratie op 1 januari 2012 en de bestuurlijke fusie per 1 januari Gedeputeerde Staten van beide provincies hebben besloten in te stemmen met de bestuurlijke fusie en de voorbereiding van het reglement is vergevorderd. De voorbereiding van de ambtelijke integratie is in volle gang. De medewerkers zijn geplaatst in hun nieuwe functies. De laatste maanden van 2011 worden gebruikt op elkaar beter te leren kennen en de activiteiten te verdelen. In september is gestart met de verbouw van het Waterschapshuis te Apeldoorn, zodat per 1 maart 2012 dit als hoofdkantoor in gebruik kan worden genomen. Dit kantoor wordt volledig ingericht voor Ons Nieuwe Werken. De huidige Waterschapswet kent nog directe verkiezingen. In het regeerakkoord staat dat waterschapsbesturen in de toekomst indirect gekozen moeten worden. Deze verkiezingen zullen in 2014 na de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvinden. Het ministerie van Verkeer & Waterstaat bereidt daarom een aanpassing van de Waterschapswet voor. Beide waterschappen hebben het ministerie gevraagd om vanaf 1 januari 2013 uit beide besturen een overgangsbestuur te vormen, dat het nieuwe waterschap bestuurt tot er een nieuw Algemeen Bestuur is. Dit vergt echter aanpassing van de Waterschapswet. Deze laatste aanpassing wordt voorbereid door een werkgroep bestaande uit juristen van het ministerie en beide provincies en beide secretarisdirecteuren. Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 10

13 3 KADERS, UITGANGSPUNTEN EN GRONDSLAGEN 3.1 Kaders De rechten en plichten van het waterschap zijn vastgelegd in diverse nationale en provinciale wetten en besluiten. Ook verschillende Europese richtlijnen hebben direct of indirect doorwerking voor het waterschap. Hieronder is aangegeven met welke grondslagen en kaders het waterschap rekening houdt. Grondslagen en kaders Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Nationaal Bestuursakkoord Water (2011). Natura Nationaal Waterplan (NWP) (2009). Richtlijn overstromingsrisico s. Provinciale Waterplannen. Waterwet. Waterbeheersplan De uitgangspunten voor de baten en lastenontwikkelingen De algemene uitgangspunten en grondslagen 1 voor de baten en lasten ontwikkelingen zijn: Waterbeheersplan Visie Effectrapportage 2011 en indicatieve meerjarenraming tot en met Jaarrekening Het effect van de uit de jaarrekening blijkende lagere kosten worden meegenomen in de VER2011. Naar verwachting kan op de taak Watersysteembeheer structureel 0,4 miljoen worden bespaard en op de taak Zuiveringsbeheer 0,6 miljoen. VORAP In verband met de kostenvergelijkingen en de nieuwe geprognosticeerde reservestanden. Prijsstijging gebaseerd op CPB inflatie prognose 2% in 2012, vanaf 2013: 2% tot en met Loonstijging 2012 gebaseerd op de nieuwe CAO van Geactualiseerde investeringskalender en kapitaallastenkalender. Geactualiseerde liquiditeitsprognose, rekening houdend met nieuwe leningen en de volgende rentepercentages, korte rente 1,5% tot en met 2013, daarna 2% en lange rente 4% (5 jaars leningen). 3.3 De uitgangspunten voor de tariefs- en belastingdrukontwikkeling Eenheden De beginstand voor 2012 van de eenheden is gebaseerd op de laatste prognoses van Belastingenkantoor Lococensus-Tricijn. In de eenheden voor de zuiveringsheffing van huishoudens en bedrijven is voor 2012 rekening gehouden met een groei van 0,5%. De WOZ is gebaseerd op de nieuwe prognoses over De waarderingskamer gaat uit van een waardedaling van 1,5% en een volumestijging gebouwd van 0,9%. Voor de watersysteemheffing ingezetenen wordt (conform Waarderingskamer) uitgegaan van een groei van het aantal ingezetenen in ons gebied van 0,75% ten opzichte van Inzet vanuit de tariefsegalisatiereserves Indien nodig worden de tarieven geëgaliseerd door middel van inzet vanuit de tariefsegalisatiereserves per taak. De inzet is afhankelijk van de bestuurlijk gewenste belastingdruk in Daarnaast dient de reservepositie per 1/1/2013 op het afgesproken niveau te liggen zoals opgenomen in het fusie rapport Vergelijking financiën. 1 Deze uitgangspunten zijn gelijk aan de uitgangspunten als gehanteerd bij Waterschap Veluwe, conform besluit AB 21/4/2011. Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 11

14 4 BEGROTING EN MEERJARENRAMING PER PROGRAMMA In dit hoofdstuk wordt de begroting en meerjarenramingen gepresenteerd van de netto kosten en investeringen. Deze wordt afgezet tegen datgene wat als meerjarenraming is gepresenteerd in de begroting 2011 (nov-10) en in de VER2011 (jun-11). Voor nadere detaillering wordt verwezen naar de programmahoofdstukken. 4.1 Financieel overzicht per programma - exploitatie 2012 De opgave om 1 miljoen te besparen in 2012 is gerealiseerd (zie uitgangspunten 3.2). Er is zelfs bijna 0,4 miljoen extra gerealiseerd. Waarbij uit bovenstaande tabel blijkt dat het programma Veiligheid duurder is geworden en de overige programma s goedkoper, dan eerder geprognosticeerd. Wat dit per taak betekent is weergegeven in de tabel van Financieel overzicht per programma meerjarenraming De grafieken bestaan uit twee lijnen. De blauwe lijn vertegenwoordigt de meerjarenraming zoals gepresenteerd in de VER2011. Deze lijn wordt vergeleken met de groene lijn van de meerjarenraming van deze begroting. Het rode vlak geeft een stijging in 2012 aan voor het programma, het groene vlak een daling, ten opzichte van wat verwacht werd ten tijde van de VER2011. Veiligheid Voldoende en Schoon Water Waterketen Bestuur en Belastingen Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 12

15 4.3 Meerjarenraming investeringen per programma Hieronder volgt een samenvatting per programma (grafische weergegeven). Waarbij zichtbaar wordt dat het investeringsprogramma bruto met 18 miljoen stijgt, volledig veroorzaakt door het programma Veiligheid. Netto is dit een toename van 6 miljoen ten opzichte van de programmering in de VER2011. Het verschil tussen bruto en netto zijn de subsidies die ontvangen worden op de programma s, i.c. 80 miljoen. Op het programma Veiligheid wordt de meeste subsidie ontvangen, i.c. 40 miljoen. De cijfers zijn exclusief de financiële bijdrage ( 3,1 miljoen) aan het HWBP. Detail informatie over de investeringskalender is in de programmahoofdstukken terug te vinden. Begroting 2012 Totaal tot en met 2015 bruto 220 miljoen 18 miljoen Begroting 2012 Totaal tot en met 2015 netto 141 miljoen 6 miljoen Visie effectrapportage 2011 Totaal tot en met 2015 bruto 202 miljoen Visie effectrapportage 2011 Totaal tot en met 2015 netto 135 miljoen Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 13

16 5 BEGROTING EN MEERJARENRAMING PER TAAK In dit hoofdstuk wordt de begroting en meerjarenramingen gepresenteerd van de netto kosten per taak. In de gehanteerde tabellen wordt per taak zichtbaar wat de stijging of daling is opzichte van de begroting na mutaties in 2011, zoals gepresenteerd in de VORAP Verder detaillering is te vinden in de programmahoofdstukken. 5.1 Cijfers resultaat voor bestemming per taak 5.2 Cijfers netto kosten per taak Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 14

17 5.3 Cijfers 2012 en meerjarenraming netto kosten per taak In deze paragraaf wordt de meerjarenraming per taak gepresenteerd en vergeleken met de eerder gepresenteerde meerjarenramingen uit de VER2011 en de Begroting In de eerste tabel wordt zichtbaar gemaakt wat ten tijde van de begroting 2011 en de VER 2011 de prognose was voor het jaar Hieruit blijkt dat beide taken in deze begroting gunstiger uitkomen dan destijds geprognosticeerd. In meerjaren geeft dat de volgende nieuwe trends. Watersysteembeheer 2 x De gewijzigde trend wordt in het bijzonder veroorzaakt door het programma Veiligheid. In dit programma zit de nieuwe prognose van de kapitaalslasten van het dijkverbeteringproject Veiligheid Zuidelijke Randmeren. De stijgende trend wordt vooral bepaald door de afschrijvingslast van de bijdrage aan het HWBP (m.a.w. deze bijdrage wordt geactiveerd). Zuiveringsbeheer3 x De trend lijn ligt lager dan eerder geprognosticeerd, dit wordt in het bijzonder veroorzaakt door vervallen kapitaallasten en lagere onderhoudskosten van investeringen die niet of goedkoper zijn uitgevoerd. 2 Watersysteembeheer bestaat uit de programma s: Veiligheid en Voldoende en schoon water en ± 38 % Bestuur en Belastingen. 3 Zuiveringsbeheer bestaat uit de programma s: Waterketen en ± 62% Bestuur en Belastingen. Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 15

18 6 TARIEF- EN BELASTINGDRUK Tarieven en de benodigde reserve inzet In onderstaande tabel zijn de nieuwe tarieven voor 2012 zichtbaar. Het aangegeven percentage is de stijging ten opzichte van het tarief In de kolom reserve inzet wordt zichtbaar wat ingezet wordt vanuit de tariefsegalisatiereserves. Er wordt een vergelijking gemaakt met de VER2011 prognose. B2012 VER2011 Tarieven 2012 Reserve inzet Tarieven 2012 Reserve inzet Tariefsoort % 2012 % 2012 Zuiveringsheffing 47,64 2,1% ,50 4% Watersysteemheffing Ingezetenen 38,12 2,8% 38,12 3% Gebouwd 0,0134% 4,8% 0,0129% 1% Natuur 1,32 4,8% 1,32 5% Ongebouwd 31,52 3,4% 31,80 4% Alle tarieven, behalve tarief gebouwd ( ) en ongebouwd ( ) liggen op het niveau als van de VER2011. Omdat het kostenniveau per taak lager ligt, is er minder inzet nodig vanuit de tariefsegalisatiereserves. Hierdoor zullen de in te brengen tariefsegalisatiereserves in het nieuwe waterschap per 1/1/2013 1,8 miljoen hoger zijn dan het afgesproken niveau van 7 miljoen 4. Omdat de WOZ waarde van het onroerend goed in ons beheersgebied daalt (B ,8 miljard om VER miljard) stijgen de kosten per WOZ eenheid en daarmee het tarief. In de VER2011 werd uitgegaan van een te hoog volume van eenheden met een gemiddeld prijs van Dit is aangepast op basis van de prognose voor 2011, ( eenheden tegen een gemiddelde prijs van = 87,5 miljard) naar eenheden met een gemiddelde prijs van Ten opzichte van 2011 stijgt het tarief gebouwd met 4,8%. Begin 2012 wordt op basis van door de gemeenten verstrekte WOZ waarde gegevens, beoordeeld of verlaging van het tarief gebouwd mogelijk is, indien de WOZ waarde hoger blijkt te liggen. 6.2 Tariefsegalisatiereserves De verwachte stand van de tariefsegalisatiereserves eind 2012 wordt hieronder weergegeven, waarbij rekening is gehouden met de tussentijdse voortgangsrapportage van september Watersysteembeheer x B2012 VER2011 Tarief Egalisatiereserve x Jaarrekening 2010 Vorap Jaarrekening 2010 Originele begroting Stand 1 januari Vermeerdering Onttrekking Stand 31 december Zuiveringsbeheer x B2012 VER2011 Tarief Egalisatiereserve x Jaarrekening 2010 Vorap Jaarrekening 2010 Originele begroting Stand 1 januari Vermeerdering Onttrekking Stand 31 december Zie het fusie rapport Vergelijking financiën, d.d. juni 2011, inzake hoogte tariefsegalisatiereserves. 5 De vermeerdering vanuit de CBL is apart zichtbaar gemaakt. Jaarlijks valt er vrijval vanuit de bestemmingsreserve CBL in de tariefsegalisatiereserves ( watersysteembeheer en zuiveringsbeheer). Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 16

19 6.3 Belastingdruk 2012 De geraamde tarieven zijn door te rekenen naar effecten in de belasting druk voor de ingezetenen (burgers en bedrijven) in ons gebied. Dit wordt zichtbaar gemaakt in de onderstaande profielen. Per profiel is aangegeven hoe de belastingdruk is bepaald. Voorbeeld van een meerpersoonshuishouden in 2012: Voor het zuiveren van het afvalwater, wordt betaald: 3 v.e. tegen een tarief van 47,64 = 142,92 Voor de watersysteemtaak geldt: als ingezetene een tarief van 38,12 voor het bezit van een eigen woning met een gemiddelde WOZ waarde van per WOZ eenheid 0,0134% = 26, TOTALE BELASTINGDRUK = 207,84 B2012 VER2011 B % tov Profiel 2011 Meerpersoonshuishouden 3 ve s / 1 woonruimte / WOZ ,5% Agrarisch bedrijf 3 ve s / WOZ / 25 hectares 963 3,3% Natuurterrein eigenaar hectares ,8% Groothandel 10 ve s / WOZ 2,4 miljoen 798 3,2% Metaalbedrijf 450 ve s / WOZ 12 miljoen ,2% De belastingdruk verandert iets ten opzichte van wat in de VER2011 en Begroting 2011 werd verwacht. Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 17

20 Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 18

21 DEEL 2 PROGRAMMA S IN DETAIL In deel 2 worden de vier programma s in detail aan de hand van de volgende vragen toegelicht: ad 1. Wat willen we bereiken? Hierbij wordt aangegeven het beoogde effect van het programma en vormt daarmee de aansluiting op de beleidsplannen en eerdere bestuursrapportages. ad 2. Wanneer zijn we tevreden? Hierbij wordt aangegeven welk deel van de programmadoelen in 2012 wordt gerealiseerd. ad 3. Wat doen we daarvoor? Hierbij wordt aangegeven in 5 thema s (voor zover van toepassing) wat daadwerkelijk wordt gedaan. Deze thema s zijn Plannen, Inrichting, Operationeel beheer, Calamiteitenbestrijding en Regulering. Om duidelijk te maken waar de veranderingen, nieuwe zaken e.d. zich voor doen, worden de volgende symbolen en kleuren gebruikt. ad 4. Wat gaat het kosten?. Hierbij is een splitsing gemaakt in de exploitatie en investeringen. De exploitatie is uit beleidsproducten opgebouwd en gerubriceerd naar de thema s: Plannen, Inrichting, Operationeel beheer, Calamiteitenbestrijding en Regulering. De gepresenteerde cijfers betreffen de begroting 2011 na wijziging 6, de begroting 2012 en de verschillen in bedragen en % tussen 2011 en De begroting 2011 na wijziging is gelijk aan de Voortgangsrapportage 2011 van 22 september Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 19

22 Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 20

23 7 PROGRAMMA VEILIGHEID Onze Missie Wij beschermen onze inwoners tegen overstromingen en ernstige wateroverlast. Wij werken milieu- en kostenbewust en gericht op samenwerking Het programma Veiligheid betekent dat het waterschap zijn beheersgebied beschermt tegen overstroming vanuit het buitenwater, in ons geval de Nederrijn en de randmeren. 7.1 Wat willen we bereiken? Beoogd effect Het waterschap wil veilige, duurzame en robuuste primaire en regionale waterkeringen. Deze waterkeringen beschermen ons gebied tegen overstromingen, conform de daarvoor vastgestelde normen. Tevens wil het waterschap goed voorbereid zijn op en toegerust zijn voor het bestrijden van calamiteiten en dreiging van dijkdoorbraken. Het waterschap zorgt ervoor dat de inwoners en partijen die activiteiten in het beheersgebied ondernemen op de hoogte kunnen zijn met de spelregels van vergunningverlening, handhaving en schouw en met de daaraan verbonden sancties. 7.2 Wanneer zijn we tevreden? In het onderstaande overzicht zijn de programmadoelen, de programma-indicatoren en de daarbij horende te behalen norm opgenomen. Programmadoel Indicator Al onze primaire waterkeringen (47 km) voldoen vanaf 2015 aan de wettelijke veiligheidsnormen. 2. Al onze regionale waterkeringen (46 km) voldoen vanaf 2015 aan de provinciale veiligheidsnormen. 3. Wij beheersen overstromingsrisico s door een adequate calamiteitenorganisatie. Percentage km primaire waterkeringen dat voldoet aan de norm. Percentage km regionale waterkeringen dat voldoet aan de norm. Percentage opgeleid en geoefend van de leden van de calamiteitenorganisatie. 50% 100% 45% 100% >80% >80% = doel 2012, kolom ernaast is het uiteindelijke doel in Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 21

24 7.3 Wat doen we daarvoor? In deze paragraaf wordt per thema uiteengezet wat het waterschap doet in 2012 om de programmadoelen te realiseren. De nummering komt overeen met de meerjaren doelen uit de VER2011, echter ten behoeve van de begroting worden alleen die zaken genoemd die voor 2012 gelden. Plannen (BPnr(s): 1/2) 8 Ambitie Wij doorzien de kansen en bedreigingen en weten hoe waterkeringen functioneren (studies). Wij spelen op proactieve wijze in op externe ontwikkelingen en participeren in externe gremia. Wij zorgen ervoor dat de vijfjaarlijkse toetsing plaatsvindt. ad 4. Samen met Waterschap Veluwe wordt gewerkt aan een visie over de toekomstige wateropgaven als gevolg van de ruimtelijke ontwikkelingen en veranderingen in het klimaat. ad 6. Vanwege de bezuinigingen is Staatsbosbeheer bezig met een heroverweging van zijn rol in natuur en cultuur. Daardoor kan het waterschap momenteel geen afspraken maken met Staatsbosbeheer over het beheer van de Slaperdijk. Het overleg over het streefbeeld is daarom opgeschort, tot het moment dat Staatsbosbeheer zijn heroverweging heeft afgerond (waarschijnlijk in 2012). Waterkeringen op orde (BPnr(s): 4) Ambitie Wij beschikken over inzicht in toestand en afmetingen van de waterkeringen. Wij verbeteren de waterkeringen om de vereiste toestand en afmetingen te bereiken. Toelichting: ad 1. Het dijkverbeterplan (DVP) wordt ter vaststelling in december 2011 aan het algemeen bestuur voorgelegd. Begin 2012 wordt het ter goedkeuring aan het bevoegd gezag voorgelegd. Hierdoor schuiven de vervolgstappen automatisch door. ad 4. In de programmeringfase is een raming gemaakt gebaseerd op kengetallen voor dijkverbetering gebaseerd op de in de toetsing afgekeurde dijktrajecten van de Maatpolderkade en Zomerdijk (totaal 3,9 km). Het project is nu in de initiatiefase, waarvoor een raming gemaakt is die gebaseerd is op een conservatief ontwerp dat meer dan alleen de afgekeurde stukken beschouwd voor 50 jaar 8 Dit is een verwijzing naar de beleidsproductnummers (BPnr(s)), zoals gebruikt in de kostentoelichting, ( x.4 van ieder hoofdstuk). Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 22

25 vooruit. Daarnaast zijn na de toetsing van 2009 nog enkele knelpunten ontstaan, waardoor rekening gehouden moet worden met een damwand als kering. Als uitgangspunt bij de raming is voor het onderhoud van de dijk een andere beheersvorm gehanteerd. Operationeel beheer waterkeringen op orde (BPnr(s): 3/4) Ambitie Wij beheren en onderhouden de waterkeringen om de vereiste toestand en afmetingen te behouden. Toelichting: ad 1. Twee van de drie onderhoudsplannen zijn gereed. Het nog op te stellen onderhoudsplan Slaperdijk wordt gecombineerd met onderhoudsplan Grebbedijk tot onderhoudsplan Waterkeringen Zuid. Deze start zodra het streefbeeld voor de Slaperdijk begin 2012 is vastgesteld. Calamiteitenbestrijding (BPnr(s): 5) Ambitie Wij bewaken in bedreigende situaties op planmatige en doelmatige wijze de waterkeringen en treffen maatregelen om de waterkerende functie te waarborgen en het beperken van de gevolgen van calamiteiten. Wij onderhouden het niveau van de calamiteitenorganisatie door het trainen van en oefenen met de leden ervan. Toelichting: ad 1. Tot 1 mei 2012 worden diverse opleidingen verzorgd, zodat de 6 crisisteams en ondersteunende functionarissen uit de calamiteitenorganisatie beschikken over de basiskennis voor calamiteiten. Er staan 6 oefeningen gepland, in detail 1x WBT (Waterschap Beleids Team), 1x WOT (Waterschap Operationeel Team) en 4x WAT (Waterschap Actie Team). De oefeningen gelden zowel voor dit programma als het programma Voldoende en Schoon Water. De oefeningen worden na 1 mei 2012 gehouden in de nieuwe calamiteitenruimten. ad 2. De plannen worden eind 2011 opgeleverd en tevens aangepast op de ambtelijke integratie met Waterschap Veluwe. Regulering (BPnr(s): 23/24) Ambitie Wij zien er op toe dat, omdat waterkeringen ook gebruikt worden voor andere functies zoals bewoning, beweiding, verkeer en recreatie, de hoofdfunctie als waterkering, hierdoor niet wordt aangetast. Toelichting: ad 2. In 2011 en 2012 wordt gewerkt aan de nieuwe Keur die geldt voor beide waterschappen, begin 2013 kan deze nieuwe Keur worden vastgesteld. Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 23

26 7.4 Wat gaat het kosten? In deze paragraaf wordt een aantal tabellen met toelichting getoond, de netto lasten ontwikkeling van de exploitatie in 2012 en meerjaren en de investeringen die aan het programma verbonden zijn. Exploitatie (x 1.000) Toelichting op basis van de belangrijkste veroorzaker(s). Plannen 0,2 miljoen In het cijfer van 2011 is een incidentele bijdrage aan de gemeente Spakenburg opgenomen ten behoeve van het project Spuisluis Hongdehemel. Aanleg en onderhoud waterkeringen 0,15 miljoen De stijging wordt veroorzaakt door: Hogere kapitaallasten ( 0,24 miljoen) als gevolg van de bijdrage aan het HWBP; Hogere kapitaallasten ( 0,15 miljoen) als gevolg van de afschrijving vanaf 2012 in 5 jaar van de voorbereidingskosten (toetsing, MER fase 1 en 2) van het project Veiligheid Zuidelijke Randmeren. Omdat in 2011 incidentele uitgaven van 0,25 miljoen zijn opgenomen voor herstelwerkzaamheden als gevolg van het hoogwater komt het verschil met de begroting 2011 uiteindelijk uit op 0,15 miljoen. Exploitatie meerjarenraming (x 1.000) Toelichting op basis van de belangrijkste veroorzaker(s). De trend van dit programma ligt gemiddeld 15% hoger dan ten tijde van de VER2011. Dit wordt volledig veroorzaakt door een nauwkeurigere prognose van de kapitaallasten voortkomend uit het project Veiligheid Zuidelijke Randmeren. Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 24

27 Investeringen meerjarenraming De investeringen kalender is geactualiseerd en bevat alle lopende en nieuwe investeringen die voor 2016 starten. Het totaal van de geprogrammeerde investeringen (netto) is hieronder grafisch weergegeven. In deze cijfers is de jaarlijkse bijdrage aan het HWBP niet opgenomen. Deze wordt in de volgende paragraaf weergegeven. Totaal Investering volgens B12 toelichting Totaal Investering volgens VER11 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0-4,1 15,2 Tot in mio 11,1 Het programma Veiligheid neemt toe met 5,3 miljoen, tot 15,2 miljoen. Hiervan is 11,1 miljoen afgedekt door een geautoriseerd krediet. (aangegeven door het gestippelde vlak van de grafiek). 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0-4,5 9,9 Tot in mio 5,4 Totaal programma t/m NA2015 Begroting Visie Effectrapportage Toelichting op basis van de belangrijkste veroorzaker(s). ad 1. Primaire keringen grondverwerving 2,4 miljoen Om de verantwoordelijkheid voor het onderhoud van de primaire keringen goed in te kunnen vullen is het van belang dat de ondergrond van de primaire keringen in volledige eigendom van het waterschap is. Het waterschap heeft nog niet alle ondergrond van de bestaande primaire keringen in bezit. De kosten ( 2,4 miljoen) van deze gronden zijn echter niet subsidiabel en is geen onderdeel van project VZR. In het door D&H vastgestelde eigendommenbeleid is een en ander nader uitgewerkt. ad 2. Regionale keringen Eemkade westkant (Maatkade) 3 miljoen Tijdens de initiatie fase is duidelijk geworden dat de verbeteringen die getroffen worden ten behoeve van dit tracé 3 miljoen duurder uitvallen dan de eerder geprogrammeerde 1 miljoen. (zie 7.3). HWBP meerjarenraming HWBP groei bijdrage tot 181 miljoen voor alle waterschappen x miljoen 10,0 8,0 6,0 4,0 3,10 3,10 3,10 5,10 7,00 Tot en met 2013 blijft de jaarlijkse HWBP bijdrage 3,1 miljoen. Vanaf 2014 wordt binnen dit programma rekening gehouden met de financiële participatie aan het HWBP, die met 2 miljoen stijgt in 2014 en in 2015 nog eens met 1,9 miljoen. Onze totale bijdrage komt dan op 7 miljoen. 2,0 0, Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 25

28 Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 26

29 8 PROGRAMMA VOLDOENDE EN SCHOON WATER Onze Missie Wij zorgen voor schoon en levend water en een waterpeil dat aansluit bij het gebruik van de grond. Wij werken milieu- en kostenbewust en gericht op samenwerking Het programma Voldoende en schoon water gaat over de waterhuishouding, dat wil zeggen: over de wijze waarop het waterschap omgaat met het zichtbare oppervlaktewater en de nog veel grotere hoeveelheid onzichtbaar grondwater in het beheersgebied. Het doel is dat water beschikbaar is waar nodig, dat het van goede kwaliteit is en dat we er geen overlast van hebben. 8.1 Wat willen we bereiken? Beoogd effect Het waterschap wil dat wateroverlast en watertekort in ons beheersgebied wordt voorkomen door ervoor te zorgen dat het water in de watergangen op het juiste peil is. Daarnaast werkt het waterschap aan schoon water (= goed watersysteem) in het beheersgebied. Een watersysteem wordt als goed beschouwd als het goed is vanuit zowel chemisch (niet vervuild) als ecologisch (goede leefomgeving) oogpunt. Tevens wil het waterschap bij extreme situaties goed voorbereid zijn op en toegerust voor het bestrijden van calamiteiten en dreiging van wateroverlast en watervervuiling. Het waterschap zorgt ervoor dat de inwoners en partijen die activiteiten in het beheersgebied ondernemen op de hoogte zijn met de spelregels van vergunningverlening, handhaving en daaraan verbonden sancties. 8.2 Wanneer zijn we tevreden? In het onderstaande overzicht zijn de programmadoelen, de programma-indicatoren en de daarbij horende te behalen norm opgenomen. Programmadoel Indicator Het voorkomen van wateroverlast en watertekort waarbij het peil en het onderhoud van de waterloop wordt afgestemd op het GGOR zodat het zo goed mogelijk is afgestemd op de functie van het gebied. 2. De waterhuishoudkundige knelpunten van de TOP gebieden (2014) en Natura 2000 gebieden (2015) zijn opgelost. In een aantal SUBTOP-gebieden is maatregelen uitgevoerd. 3. In 2015 voldoet het beheersgebied aan de in de waterverordening vastgelegde normen voor wateroverlast tijdens extreme situaties. 4. In 2015 verkeren al onze wateren in een goede chemische toestand en voldoen aan de vastgestelde normen voor toxische, zogenoemde prioritaire stoffen. 5. In 2015 verkeren de waterlichamen waar een inrichtingsbeeld voor gemaakt is, (14 van de 19) in een goede ecologische toestand conform de KRW normen. Vastgestelde gebiedsdekkende GGOR 100% 100% Al onze peilbesluiten en 100% 100% peilenplannen zijn actueel en GGOR afgestemd. Percentage dagen dat peilstanden worden gerealiseerd. Percentage hectare waarvoor maatregelen zijn uitgevoerd. Percentage hectare waarvoor maatregelen zijn uitgevoerd. Percentage hectare dat voldoet aan de NBW-norm. 100% 100% 95% 95% 19% 100% 21% 100% 95% 100% GCT-norm per prioritaire stof % Percentage waterlichamen dat voldoen aan de GEP-norm. - 74% = doel 2012, kolom ernaast is het uiteindelijke doel in Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 27

30 Toelichting: ad 4. Dit doel wordt eens per zes jaar gemeten, de laatste rapportage is uit 2006, in 2011 wordt het gemeten zodat het in 2012 gerapporteerd kan worden. De GCT-normen voor prioritaire stoffen zijn nog nooit overschreden en, buiten calamiteiten, wordt verwacht dat alle wateren altijd onder deze norm blijven. ad 5. 74% realisatie in 2015 is gebaseerd op het aantal waterlichamen wat zou voldoen als het programma conform inrichtingsbeelden uitgevoerd zou worden. Echter in het WBP is een fasering van maatregelen aangebracht waarbij 60% van de maatregelen voor 2015 gepland staan en 40% voor Ook kan het effect van een maatregel pas later meetbaar zijn. De fasering en de vertraagde meetbaarheid kan leiden tot het niet behalen van de doelen voor 2015, deze zullen in het meest negatieve geval op het huidig niveau van 26% blijven Dit doel wordt roulerend gemeten, elk jaar ongeveer een derde van de 19 waterlichamen. Het opgegeven percentage is op grond van de laatst bekende meting per waterlichaam. 8.3 Wat doen we daarvoor? In deze paragraaf wordt per thema uiteengezet wat het waterschap doet in 2012 om de programmadoelen te realiseren. Plannen (BPnr(s): 1/2) Ambitie Wij doorzien de kansen en bedreigingen en weten hoe ons watersysteem functioneert (studies). Wij spelen op proactieve wijze in op externe ontwikkelingen en participeren in externe gremia. Wij zorgen ervoor dat toetsingen (NBW, KRW.) plaatsvinden. Toelichting: ad 3. Samen met Waterschap Veluwe wordt gewerkt aan een visie over de toekomstige wateropgaven als gevolg van de ruimtelijke ontwikkelingen en veranderingen in het klimaat. Waterstanden op orde (BPnr(s): 6/9) Ambitie Wij beschikken over actuele peilbesluiten en peilenplannen. Wij beschikken over inzicht in toestand en afmetingen van al onze waterlopen. Wij verbeteren de waterlopen om de vereiste toestand en afmetingen te handhaven of te bereiken. Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 28

31 Toelichting: ad 3. De verdrogingsbestrijding is in 2010, als gevolg van het wegvallen van subsidie van Rijk en provincies volledig stil komen te liggen. In 2011 worden geen projecten uitgevoerd. Echter voor 2012 kunnen mogelijk twee projecten worden gerealiseerd: Appelbeek/Rubberbeek (217 ha). Uitvoering vindt plaats in het kader van landgoedontwikkeling onder verantwoordelijkheid van provincie Gelderland. De termijn van uitvoering is onzeker. Voorzichtigheidshalve is de investering geprogrammeerd in Valse bosjes (17 ha). Ook bij deze maatregelen liften we mee met een bredere gebiedsontwikkeling. Watermaatregelen en daarmee de waterschapsbijdrage zijn beperkt en kan gevonden worden in de exploitatie. Anno 2010 maken we ten aanzien van de realisatie onderscheid in drie categorieën: Verdrogingsopgave (3.047 hectare) in hectare TOP SUBTOP totaal a Gebieden waar maatregelen uitgevoerd zijn, of waar na onderzoek bleek dat er geen maatregelen noodzakelijk of mogelijk zijn: b Gebieden waar na onderzoek duidelijk is welke maatregelen uitgevoerd zullen worden t/m 2015: c Gebieden waarvoor de provincies haar ambities naar beneden hebben bijgesteld: Totaal in hectares: (a+b) Opgave deze planperiode Realisatie % per einde % 19% 10% Realisatie % per einde % 21% 20% Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 29

32 Schoon water (BPnr(s): 6/7/8) Ambitie Wij beschikken over inzicht in de huidige en vereiste chemische en ecologische toestand van het watersysteem. Wij verbeteren het watersysteem om de huidige chemische en ecologische toestand te handhaven of de vereiste toestand te bereiken. Toelichting: ad 1. De opgave, die nu voor 2015 geprogrammeerd staat is 93 hectare. Dit is 72,5%, wat ruim is boven de opgave richting Europa, dat ligt op 60% (voor 2016). Op basis van de huidige ontwikkelingen is het mogelijk dat het realisatiepercentage tot 50% zal zakken. De belangrijkste veroorzaker hiervan is de herijking van de EHS (zie 2.4) ad 1. a) Nieuwe opgave voor 2012 is 3,3 hectare binnen de stroomgebieden van de Esvelderbeek en de Barneveldsebeek. Daarnaast wordt verwacht dat de 4,1 hectare uit het project Den Treek wordt doorgeschoven van 2011 naar ad 2. a) Het project erfafspoeling is opgestart. Er zijn offertes aangevraagd. De gunning zal eind 2011 plaatsvinden, zodat de uitvoering kan starten in 2012 met een doorloop tot in ad 2. b) De maatregel Slibvang vervalt omdat onvoldoende grond beschikbaar is. In 2011 wordt door vijf waterschappen, waaronder Waterschap Vallei & Eem en Veluwe, onderzoek naar alternatieve maatregelen uitgevoerd. Hierover dient binnen ons eigen regionaal overleg afstemming plaats te vinden. In 2012 worden de uitkomsten van dit onderzoek bekend. ad 3. b) In relatie tot het onderdeel Milieuvriendelijke gewasbescherming in maïsteelt wordt door betrokken partijen op dit moment geen knelpunt ten aanzien van oppervlaktewater ervaren. De Provincie Utrecht wil het project op de agenda houden in verband met preventiebeleid ten aanzien van het grondwater (drinkwaterwinning), dit past ook binnen de maatregelen voor KRW grondwater. De provincie voert aanvullende monitoring uit. Op basis van de resultaten wordt in 2012 door de Reconstructiecommissie besloten of het project doorgaat. ad 4. Over de uitkomst van de evaluatie Aanpak Diffuse bronnen door gemeenten wordt in het najaar 2011 gerapporteerd. Op basis van de evaluatie wordt beoordeeld of een Meerjarenprogramma Diffuse bronnen stedelijk gebied nodig en haalbaar is. Waterschap Vallei & Eem ( ) - Begroting pagina 30