jaarverslag 13 thuis in Deventer

Transcriptie

1 jaarverslag 13 thuis in Deventer

2 Jaarverslag 2013 Voorwoord 7 Samenvatting 8 1. Huisvesten van mensen Betaalbaarheid Huurprijsverhoging Woonruimteverdeling Verkoop van woningen Bijzondere doelgroepen Wonen en zorg Leefbaarheid Inleiding Wijken en buurten Sociaal beheer Vastgoed Inleiding Samenstelling en mutaties vastgoedportefeuille Verbeteren samenstelling woningbezit Beheer en onderhoud Projecten Duurzaamheid Rivierenwijk Inleiding Fysiek Sociaal Stakeholders, samenwerking en kwaliteit Gemeente Deventer Participatie bewoners en stakeholders Samenwerking maatschappelijke organisaties Kwaliteit De organisatie Bedrijfsvoering en organisatieoptimalisatie Personeel Ondernemingsraad Juridische structuur 59 4

3 7. Bestuur en Raad van Commissarissen Het bestuur Verslag van de Raad van Commissarissen Samenstelling van de Raad van Commissarissen Financieel Inleiding Liquiditeit en solvabiliteit Resultaat Beoordeling CFV en WSW Fiscale positie Risicomanagement Verbindingen Volkshuisvestingsbelang Verklaring uitsluitend werkzaam in belang volkshuisvesting Kengetallen Kengetallen Geconsolideerde jaarrekening (inclusief enkelvoudige) 83 5

4 6

5 Voorwoord Voor de hele woningsector was 2013 wederom een onrustig jaar. Na 2 regeerakkoorden, een gedoogakkoord, een Lente-akkoord en een Woonakkoord kwam er eind 2013 iets meer duidelijkheid. In december 2013 stemde de Eerste Kamer in met de Wet maatregelen woningmarkt 2014 van minister Blok met daarin een aantal belangrijke maatregelen die betrekking hebben op de woningmarkt. De inkomensafhankelijke huurverhoging is een feit, evenals de verhuurderheffing. Op de koopmarkt zijn de eerste schreden gezet richting vermindering van de hypotheekrenteaftrek. De Wet Normering Topinkomens met de bijbehorende staffel voor de corporatiesector biedt duidelijkheid over de bezoldiging van directeurbestuurders. In het najaar van 2014 komt de parlementaire enquête met haar bevindingen over de sector. Op 11 februari 2013 heeft de minister de novelle als aanvulling op de Herzieningswet vrijgegeven voor de consultatieronde. Daarmee komt voorlopig een einde aan een lange periode van discussie over rol- en taakopvatting van corporaties. Ondanks alle perikelen zijn we als corporatie doorgegaan met ons werk. De verhuurderheffing is een bittere pil (in feite een extra belasting opgebracht door huurders) die we moeten slikken. We kunnen deze opvangen doordat we onze bedrijfslasten naar beneden hebben gebracht, door een inkomensafhankelijke huurverhoging voor 2014 in te voeren en door onze investeringsopgave meer in tijd uit te smeren. Omdat we nog niet weten hoe de huursombenadering gaat uitpakken, zijn we na 2015 vooralsnog uitgegaan van een inflatievolgend huurbeleid. Voor onze investeringsopgave blijven we afhankelijk van onze verkopen. Deze hebben we de afgelopen jaren goed op peil weten te houden. Het is afwachten hoe de koopwoningmarkt zich ontwikkelt nu de regels opnieuw wijzigen, maar we zijn optimistisch. Verder blijven we zoeken naar manieren om bij te dragen aan de lokale opgaven in Deventer. Daar sluit de nieuwe slogan van Rentree Thuis in Deventer mooi op aan. In 2013 was er voor Rentree ook goed nieuws. Het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) gaf in haar oordeel aan dat we niet langer onder verscherpt toezicht staan. Dat is een mooi resultaat. Ondanks alle onzekerheden en forse kabinetsmaatregelen is onze doelstelling uit het financieringsplan 2010 gerealiseerd: zorgdragen voor een gezonde financiële basis om huisvesting te blijven bieden aan mensen met een afstand tot de woningmarkt. Iets waar we trots op zijn. Voor 2014 en verder zien we volop uitdagingen op het terrein van de volkshuisvesting waar we met plezier en vol overgave aan werken. 7

6 Samenvatting Doelgroep In 2013 heeft Rentree een belangrijke bijdrage geleverd aan de volkshuisvestelijke opgave van Deventer. Van de sociale huurwoningen is 97% toegewezen aan woningzoekenden met een inkomen lager dan ,00. Er zijn 417 nieuwe huurcontracten afgesloten waarvan 289 reguliere contracten voor woningen. De mutatiegraad voor huurwoningen bedraagt 7,7%. De taakstelling voor het huisvesten van bijzondere doelgroepen is gerealiseerd. In 2013 is de inkomensafhankelijke huurverhoging doorgevoerd. Daarmee kan Rentree de verhuurderheffing (opgelegd in 2013) deels opvangen. Hoewel de huurachterstanden oplopen, is het aantal huisuitzettingen voor het vierde jaar op rij gedaald naar 5 uitzetting in In samenwerking met het Budget Adviesbureau Deventer (BAD) wordt gewerkt aan het verder terugbrengen van de huurachterstanden door snel te acteren zodra er huurachterstand optreedt. Vastgoed Ten aanzien van onze 4 focusprojecten is veel vooruitgang geboekt. In december 2013 is de afronding van het groot onderhoud van 253 woningen in het Rode Dorp samen met bewoners gevierd. Het Rode Dorp is een voorbeeldproject als het gaat om vergaande energetische verbetering in bestaande bouw. Ook zijn bij 7 woningen zorgkamers aangebouwd waardoor ouderen langer in de buurt kunnen blijven wonen. Parallel aan de fysieke ontwikkelingen liep een sociaal programma. Op het T&D Kwartier zijn 36 huurwoningen en 12 koopwoningen opgeleverd. In de Rivierenwijk nadert de reconstructie van de Amstellaan haar voltooiing en is de eerste ontwikkellocatie met 35 huurwoningen en 12 koopwoningen afgerond. Het stedenbouwkundig plan en het bestemmingsplan voor het middengebied zijn vastgesteld. De uitvraag voor de ontwikkeling van het eerste deel is uitgezet. Binnen het Sociaal Programma met activiteiten op het gebied van onderwijs, wijkeconomie, sport en participatie springt met name het energieproject eruit. Hier hebben bewoners zelf actie ondernomen om met kleine maatregelen en praktische middelen de energielasten omlaag te brengen. De voorbereidingen voor het groot onderhoud in Sluiswijk zijn gestart. Begin 2014 vindt de voorlichting aan bewoners plaats, is de modelwoning ingericht en start de uitvoering. Belangrijk voor de financiering van de investeringen is onze verkoopopgave. In 2013 is de doelstelling om 72 bestaande woningen te verkopen niet gehaald, door een matig eerste halfjaar. Door het aantrekken van de markt en een intensief marketingprogramma kwam de teller toch een eind in de buurt met 63 verkochte woningen. 8 Begin 2013 is het vastgoedbeleid voor de komende jaren vastgesteld en de gewenste basiskwaliteit benoemd. Voor 50% van ons bezit is een conditiemeting uitgevoerd conform NEN norm In 2014 wordt de andere 50% in kaart gebracht. Stakeholders In 2013 heeft Rentree de samenwerking met diverse partners doorontwikkeld. Voor het dagelijks en het planmatig onderhoud zijn er met 2 partijen prestatiegerichte contracten afgesloten. We zijn ervan overtuigd dat we op basis van deze contracten effectiever en efficiënter onderhoud kunnen realiseren.

7 Met het BAD zijn vergaande afspraken gemaakt over het aanbieden van schuldhulpverleningstrajecten in een vroeg stadium voor mensen met een huurachterstand. Rentree participeert in het buurtcoachproject waarbij verschillende partijen in de stad samen met de gemeente werken aan een preventieve en vroegtijdige aanpak van sociale problemen. Rentree levert daarvoor 1 medewerker en verleent mandaat aan andere buurtcoaches om problemen op het gebied van wonen op te lossen. We onderzoeken samen met de gemeente de mogelijkheid om woningen in woonpacht uit te geven. Daarmee willen we een impuls geven aan de woningbouwproductie. Deze nieuwe manier van werken leidt tot een herordening van rollen in de bouwkolom. Rentree participeert in Blok-voor-Blok dat zich meer en meer ontwikkelt als een kennislab en -platform waar nieuwe systemen uitgewerkt en toegepast worden om de energetische kwaliteit van de bestaande woningvoorraad te verbeteren. Naast de verschillende vormen van samenwerking bestaan ook de reguliere contacten met de gemeente, welzijn- en zorgpartijen en huurders. Met het Bewoners Adviesorgaan Rentree (BAR) vindt 5 keer per jaar overleg plaats. Door te overleggen met bewonerscommissies in de wijken weten we wat daar speelt. In 2013 is een huurderspanel opgericht om input en feedback te vragen bij de ontwikkeling van een digitaal huurdersloket, dat in 2014 live zal gaan. Tijdens de stakeholdersmiddag in september 2013 hebben we onze partners in de stad meegenomen in de werkwijze van Rentree aan de hand van concrete voorbeelden. Bedrijfsvoering In 2012 zijn we gestart met het doorlichten van onze processen middels de lean methode. Met de lancering van een nieuw primair systeem in januari 2013 hebben we een flinke stap gezet naar een efficiëntere organisatie. We hebben tevens onze organisatie geoptimaliseerd, de structuur aangepast en vervolgens een reorganisatie doorgevoerd. Op deze manier realiseren we voor de komende jaren een forse reductie op de personeelskosten en zijn we door de nieuwe functie van woonmakelaar beter zichtbaar voor onze huurders in de wijken. Tot slot hebben we ons als Rentree opnieuw gepositioneerd. Met de slogan Thuis in Deventer drukken we uit hoezeer we lokaal verankerd zijn. Het bestuur van Woningstichting Rentree drs. E.W.M. van Asten directeurbestuurder De Raad van Commissarissen van Woningstichting Rentree drs. H.F.A.M. Huijsmans mr. T.A. Nieuwenhuijsen ir. L.J. van der Ree Voorzitter drs. G.J.J. Prins J.T. Blok 9

8 10

9 1 Huisvesten van mensen We zijn er voor het bieden van een betaalbare woning aan mensen met een bescheiden inkomen. Onze missie is excelleren in eenvoud en wonen met aandacht. 11

10 1.1 Betaalbaarheid De kerntaak van Rentree is het bieden van passende en betaalbare huisvesting aan mensen met een kwetsbare positie op de woningmarkt, zoals mensen met een bescheiden inkomen. Rentree heeft circa 4000 woningen die bijna allemaal (98%) een huurprijs hebben binnen de grenzen van de huurtoeslag. Dat betekent dat de netto huur niet hoger is dan 681,02 per maand. Bij deze huurprijzen komen mensen met een laag inkomen in aanmerking voor huurtoeslag. Rentree levert hiermee een grote bijdrage aan de volkshuisvesting in Deventer. Huurbeleid De huurprijs van een woning wordt bepaald door een mix gebaseerd op het woningwaarderingsstelsel en de Wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ). De gemiddelde huurprijs na mutatie bedraagt 81% van de maximaal toegestane huurprijs op basis van het woningwaarderingsstelsel. Inkomensgrens Rentree moet net als alle woningcorporaties minimaal 90% van de vrijgekomen sociale huurwoningen toewijzen aan woningzoekenden met een jaarinkomen tot ,00. Deze inkomensgrens is vastgesteld door de Europese Commissie. In 2013 heeft Rentree 97% van haar sociale huurwoningen toegewezen aan woningzoekenden met een inkomen lager dan ,00 en voldoet hiermee ruim aan de gestelde norm. 12

11 1.2 Huurprijsverhoging In 2013 konden de corporaties kiezen voor een inkomensafhankelijke huurverhoging voor zelfstandige woningen onder de huurtoeslaggrens. Rentree heeft hiervan gebruik gemaakt en de volgende percentages doorgevoerd: Categorie % huurverhoging % van sociaal Inkomen tot ,00 Maximaal 4% 79% Inkomen tussen ,00 en ,00 4,5% 10% Inkomen boven ,00 6,5% 11% Totaal 100% Vrije sector 3,5% BOG op basis van CBS-index 2,9% De doelgroep met een huishoudinkomen tot ,00 kreeg niet standaard het maximale percentage van 4% huurverhoging. Wanneer de huur door de huurverhoging boven de streefhuur uitkwam, werd het percentage verlaagd tot aan de streefhuur. Hierdoor heeft Rentree de doelgroep zoveel mogelijk ontzien. Exclusief de inkomensafhankelijke huurverhoging kwam de gemiddelde huurverhoging op 3,8% per 1 juli Hiermee voldoet Rentree aan de wettelijke eis dat de huursomstijging van zelfstandige woningen niet hoger mag zijn dan 4%. Samenstelling van de woningvoorraad In 2013 hebben de volgende wijzigingen in de woningvoorraad van Rentree plaatsgevonden (zie ook paragraaf 3.2). Goedkoop Betaalbaar Duur Geliberaliseerd Totaal < > december Correctie jaarverslag Verkochte woningen Van regulier naar SHD (adm. correctie) -1-1 Gesloopte woningen Nieuwbouw Aankoop 1 1 Van SHD naar regulier (adm. correctie) Mutatie huurprijzen december

12 Goedkoop 18% 22,60% 26% 27,90% Betaalbaar 68% 68,60% 66,30% 64,80% Duur 11,80% 7,50% 6,40% 6,10% Geliberaliseerd 2,20% 1,20% 1,30% 1,20% Totaal 100% 100% 100% 100% 14

13 1.3 Woonruimteverdeling Verhuurmutaties bij Rentree In 2013 zijn 417 nieuwe huurcontracten afgesloten. Naast 289 reguliere contracten voor woningen betreft dit 103 kamers, 19 andere verhuureenheden (zoals garages en bedrijfsruimten) en 6 tijdelijke huurcontracten in verband met geplande sloop of renovatie. De mutatiegraad voor huurwoningen bedraagt 7,7% (289 nieuwe contracten op een voorraad van huurwoningen). Woningtoewijzing via Woonkeus De woningtoewijzing gebeurt via Woonkeus Stedendriehoek. Dit is een samenwerking van de woningcorporaties in de gemeenten Apeldoorn, Brummen, Deventer, Lochem, Voorst en Zutphen. Woningzoekenden kunnen reageren op woningen in deze gemeenten. De samenwerkingsafspraken zijn vastgelegd in een convenant. In 2013 waren woningzoekenden uit Deventer actief op zoek naar een woning. Het grootste deel van het aanbod wordt toegewezen op basis van inschrijfduur. Daardoor kunnen bepaalde groepen woningzoekenden echter niet tijdig een woning verkrijgen. Om hieraan tegemoet te komen, worden er sinds 2012 ook woningen verdeeld via het lotingsysteem. Voor lotingwoningen gelden geen wachttijden. Voor 2013 is afgesproken dat minimaal 10% tot maximaal 15% van de woningen via loting wordt verdeeld. In Deventer zijn in totaal 74 woningzoekenden via loting bemiddeld, waarvan 17 door Rentree. Dit komt neer op 10% van het woningaanbod. Naast deze verdeelsystemen worden op basis van afspraken (zie paragraaf 1.5) woningen via directe bemiddeling toegewezen. In onderstaande tabel is de verdeling over Deventer en het aandeel van Rentree hierin samengevat. Toegewezen woningen in 2013 Deventer % Rentree % Reguliere woningzoekenden Directe bemiddeling Urgenten Herstructureringsurgenten Totaal Bron: Woonkeus Stedendriehoek 15

14 1.4 Verkoop van woningen Rentree biedt betaalbare koopwoningen aan, die voorzien in een behoefte van mensen met een bescheiden inkomen en starters op de woningmarkt. Dit draagt bij aan de doorstroming op de woningmarkt. Daarbij is de verkoop van woningen een belangrijk onderdeel voor de financiering van de investeringsopgave van Rentree. Bestaande woningen In 2013 zijn 63 woningen verkocht en geleverd. Er zijn vooral betaalbare tussen- en hoekwoningen verkocht. Rentree verkocht 22 woningen aan zittende huurders (35% van het totaal aantal verkochte woningen). In 2012 werden 68 woningen verkocht en geleverd. De verkoop van bestaande woningen in 2013 is, ten opzichte van 2012, met 9% gedaald. Dit is vooral te wijten aan de slechte woningmarkt in het eerste halfjaar. De onzekerheid over hypotheekmogelijkheden is daarvan een belangrijke oorzaak. De lage resultaten in het eerste halfjaar (19) zijn gecompenseerd door veel betere resultaten in het tweede halfjaar (44). De vraag naar betaalbare koopwoningen onder woningzoekenden is nog altijd aanwezig. Nieuwbouw In 2013 zijn 7 nieuwbouwwoningen verkocht op het T&D Kwartier. Op deze locatie staan eind 2013 nog 5 nieuwbouwwoningen te koop en is de bouw van nog 2 koopwoningen gepland. In september 2013 is gestart met de verkoop van de 12 hoekwoningen op Deltaveld in de Rivierenwijk. Daarvan zijn 4 woningen eind 2013 verkocht. Verkoop Bestaande woningen Waarvan aan zittende huurder Nieuwbouw 0 11 Totaal verkoop

15 1.5 Bijzondere doelgroepen Wonen is een eerste levensbehoefte. Niet iedereen kan daar op eigen kracht in voorzien. Rentree zorgt voor huisvesting van mensen die daar om de een of andere reden hulp bij nodig hebben. De grootste groep bestaat uit mensen die, op basis van hun inkomen, recht hebben op huurtoeslag. Daarnaast zijn er nog andere bijzondere groepen die om diverse redenen hulp nodig hebben. Bijzondere bemiddeling Rentree, Woonbedrijf ieder1 en de gemeente Deventer maken jaarlijks afspraken over de huisvesting van bijzondere doelgroepen. Verschillende instellingen leveren kandidaten die via de Commissie Bijzondere Bemiddeling van de woningcorporaties worden bemiddeld. De huurovereenkomst komt in principe op naam van de kandidaat te staan. Indien nodig wordt er een begeleidingscontract bij de huurovereenkomst afgesloten. De taakstelling in Deventer over 2013 betrof 46 woningen, onderverdeeld in verschillende doelgroepen en gekoppeld aan diverse Deventer instellingen. Rentree heeft 11 woningen op deze manier verhuurd. Verhuur aan maatschappelijke instellingen Rentree verhuurt ook woningen aan instellingen wanneer het niet wenselijk is de huurovereenkomst direct op naam van de cliënt te zetten. Daarnaast worden woningen beschikbaar gesteld voor diverse vormen van begeleid groepswonen. De instellingen stellen dan de woning of kamers beschikbaar aan hun cliënten op basis van een zorgovereenkomst. Op deze manier verhuurde Rentree eind 2013 in totaal 51 woningen. Reguliere verhuur aan instellingen eind 2013 Organisatie Aantal VHE s Doelgroep Stichting Philadelphia Zorg 1 Verstandelijke beperking Stichting Zozijn 3 Verstandelijke beperking JP van den Bentstichting 19 Verstandelijke beperking Stichting Ambiq 8 Jongeren/pedagogiek Iriszorg 5 Maatschappelijke opvang Dimence 7 Psychiatrie Stichting Jade 5 Alleenstaande minderjarige asielzoekers Boompje Beestje 1 Opvang in eigen beheer Stichting de Straal 2 Begeleiding personen met een detentie en/of reclasseringsgeschiedenis Totaal 51 17

16 Vergunninghouders Als uitvloeisel van het landelijk asielbeleid heeft de gemeente Deventer de opdracht jaarlijks een aantal huishoudens te huisvesten met de vluchtelingenstatus. Met de corporaties is afgesproken dat zij deze taakstelling op zich nemen en via directe bemiddeling vergunninghouders een woning aanbieden. De taakstelling voor 2013 was het huisvesten van in totaal 63 personen. De corporaties hebben nauw samengewerkt met de gemeente en vluchtelingenwerk om de taakstelling te realiseren. Taakstelling 2013 Bemiddeld totaal corporaties Deventer 2013 Resterend saldo eind personen 60 personen, waarvan 17 personen door Rentree 3 personen nog te bemiddelen in januari

17 1.6 Wonen en zorg Woonservicezones In 2013 is het project Woonservicezones in de uitvoeringsfase gekomen. Rentree was kwartiermaker van de zones Voorstad en Rivierenwijk/Hoornwerk. De gemeente Deventer heeft in overleg met de provincie Overijssel subsidies toegekend waarmee verschillende projecten zijn gerealiseerd, die in 2012 bij de vraag- en aanbodinventarisaties naar voren zijn gekomen als knelpunt. De woningen in het Rode Dorp waren niet geschikt voor mensen met een zorgvraag. Rentree heeft in het Rode Dorp 7 woningen voorzien van een slaapkamer op de begane grond. Deze woningen worden bij mutatie met voorrang beschikbaar gesteld aan mensen uit het Rode Dorp met een zorgvraag. Zorgwoningen Rentree participeert in het toewijzingssysteem voor zorgwoningen. Er is in Deventer 1 loket voor het aanvragen van een zorgwoning. Mensen die op zoek zijn naar een zorgwoning melden zich bij de gemeente. Deze woningen worden toegewezen op basis van urgentie. In 2013 zijn er binnen de Rentree-woningen geen woningen toegewezen omdat er geen mutaties zijn geweest bij dit type woningen. 19

18 20

19 2 Leefbaarheid Onze medewerkers kennen Deventer als hun broekzak. Daar zijn we trots op en zo maken we het verschil voor onze klanten. 21

20 2.1 Inleiding Rentree besteedt veel tijd en aandacht aan leefbaarheid in de buurten waar haar woningen staan. Om sociaal-maatschappelijke problemen aan te pakken of bewoners de kans te bieden om kleine projecten op het gebied van leefbaarheid uit te voeren, werkt Rentree samen met andere maatschappelijke organisaties in Deventer. Rentree stimuleert de bewoners om ook zelf verantwoordelijkheid te nemen voor de woonomgeving. Het buurtcoachproject in Voorstad-Oost en het Rode Dorp is - mede door de actieve deelname van Rentree - een voorbeeld van vergaande samenwerking in Dit project richt zich op de behoefte en de kracht van de bewoners in deze buurten. De buurtcoaches geven een impuls aan kwetsbare huishoudens om actief deel te nemen in de samenleving en te zorgen dat zij niet in complexe problemen verzeild raken. De buurtcoach richt zich op vraagstukken uit alle leefgebieden en voorkomt zo extra inzet en kosten van hulpverlening, zorg, wonen en openbare orde. Na een evaluatie in 2013 is besloten het project uit te breiden naar andere wijken in Deventer. Ook in 2013 heeft Rentree ingezet op activering van bewoners om initiatieven in hun buurt te ontwikkelen. Dit heeft geresulteerd in een aantal kleinschalige bewonersinitiatieven, gericht op verbetering van de leefomgeving en vergroting van de zelfredzaamheid. Een groot project op het gebied van leefbaarheid vindt plaats binnen de herstructurering Rivierenwijk. Hieraan levert Rentree een substantiële bijdrage. Het uitgebreide verslag van dit project staat beschreven in hoofdstuk 4. 22

21 2.2 Wijken en buurten Woonmakelaar Vanaf 1 juli 2013 heeft Rentree de nieuwe functie van woonmakelaar ingevoerd. De bestaande buitendienstfuncties (buurtbeheerder, verhuurmedewerker en technisch consulent) zijn in deze nieuwe functie geïntegreerd. De woonmakelaar is voor Rentree het gezicht in de wijk en is uitgerust om het werk in de wijk te doen. Met deze functie is er een efficiencyslag en een kwaliteitsslag gemaakt. Door het mobiele kantoor in de wijk is Rentree zichtbaarder voor huurders. De woonmakelaar voelt zich eigenaar van woonvragen en knelpunten van huurders in de wijk en handelt daarnaar. De rol van de woonmakelaar is signaleren, agenderen, verbinden en bewaken tussen verschillende partijen (huurders, externe organisaties en de interne organisatie). Rentree heeft als doel alle woonvragen adequaat en naar tevredenheid van de huurder te beantwoorden en problemen integraal en slim op te lossen. Dit gaat van verhuur naar schoon, heel en veilig tot overlast. 23

22 2.3 Sociaal beheer Rentree besteedt ook aandacht aan het welzijn van haar huurders. Een deel van de bewoners redt het niet op eigen kracht en heeft tijdelijk steun of begeleiding nodig. De sociaal-maatschappelijke problemen van huurders zijn zeer divers van aard en intensiteit. Naast de nieuwe functie van woonmakelaar is er binnen Rentree ook een functie van sociaal wijkconsulent. De woonmakelaar schakelt de sociaal wijkconsulenten in zodra er zorgwekkende signalen zijn van sociale problematiek, overlast en woonfraude. De sociaal wijkconsulenten van Rentree beschikken over een groot netwerk van vrijwilligersorganisaties en professionals waarop zij een beroep kunnen doen. Rentree heeft ook in 2013 een belangrijke signaalfunctie vervuld. In 2013 was er op 93 adressen sprake van sociale problematiek, overlast of een combinatie van beide. Op diverse manieren is gezocht naar een oplossing, bijvoorbeeld door middel van Eigenkrachtconferenties, buurtbemiddeling, huisbezoeken en samenwerking met partners in de stad. Eind 2013 is er op 20 adressen nog sprake van overlast of sociale problematiek. In 2013 waren er 18 officiële aanmeldingen voor het Bijzondere Zorgteam en 26 meldingen richting de buurtcoaches van Voorstad-Oost en het Rode Dorp. Huurachterstand en schuldenproblematiek Wanneer een huurachterstand ontstaat, zijn er naast betalingsproblemen vaak ook andere problemen aan de orde. De sociaal wijkconsulent legt bij huurachterstand al in een vroeg stadium persoonlijk contact met de huurder. Dit gebeurt al bij een huurachterstand aan het begin van de 2de maand. Het uitgangspunt is de betaling van de lopende huur snel te hervatten om een grotere huurachterstand te voorkomen. Naast de betalingsproblemen worden ook eventuele andere problemen in kaart gebracht. Op basis van deze informatie wordt een vervolgtraject ingezet. Dit kan een betalingsregeling, een verwijzing naar (schuld)hulpverlening of een traject met preventieve woonbegeleiding zijn. Ontwikkeling huurachterstand Ook in 2013 hebben huurders minder te besteden als gevolg van de crisis, werkloosheid en/of terugval in het inkomen. Het percentage huurachterstand voor de zittende huurders bedraagt 0,8% van de jaar huur. De huurachterstand van vertrokken huurders bedraagt 0,39% van de jaarhuur. Er zijn 300 reguliere betalingsregelingen getroffen wegens huurachterstand. Dit is een forse stijging ten opzichte van 2012 toen er 214 betalingsregelingen werden getroffen. 24

23 Slepersactie In april 2013 is er een brief verstuurd naar alle huurders die de huur structureel te laat in de maand betalen. In deze brief zijn de betreffende huurders verzocht om een betalingsregeling te treffen zodat ze de huur vooraf gaan betalen. Met deze slepersactie wil Rentree voorkomen dat huurders een achterstand opbouwen die steeds moeilijker op te lossen is. Er zijn 105 huurders aangeschreven en met 50 huurders is een betalingsregeling getroffen. Samenwerking met de schuldhulpverlening In 2012 is Rentree gestart met een optimalisatie van de samenwerking met de schuldhulpverlening. Dit heeft geleid tot de ondertekening van een nieuw convenant schuldhulpverlening op 1 juli 2013 waar de 3 woningcorporaties in Deventer aan meewerken. Het convenant met het Budget Adviesbureau Deventer (BAD) gaat uit van een preventieve werking. Als er een huurachterstand ontstaat die de huurder niet meer zelf kan oplossen, kan deze zich aanmelden bij het BAD. De huurder dient zich aan te melden, voordat een dossier wordt overgedragen aan de deurwaarder. Voor de huurder heeft dit grote voordelen: de huurachterstand van dat moment wordt aangehouden, de lopende huurbetaling wordt overgenomen door het BAD en er vindt binnen 5 werkdagen een eerste gesprek bij het BAD plaats. Tussen 1 juli en 31 december 2013 hebben zich 37 huurders aangemeld bij het BAD in verband met een huurachterstand. Preventieve woonbegeleiding Met preventieve woonbegeleiding ondersteunt Rentree huurders die kampen met een beginnende huurachterstand en psychosociale problemen. Deze huurders hebben wel de wil, maar kunnen (tijdelijk) niet. Om erger te voorkomen, ondersteunt Rentree deze huurders actief met tijdelijke begeleiding door Iriszorg, die de zelfredzaamheid op meerdere leefgebieden verstevigt en de financiële situatie normaliseert. Vanaf 2010 werken Rentree, Woonbedrijf ieder1, de gemeente Deventer en Iriszorg op deze manier samen. In het jaar 2013 liepen er gemiddeld steeds 12 trajecten waarin huurders van Rentree werden ondersteund. De inzet is erop gericht om binnen een jaar de huurder weer volledig zelfstandig te laten functioneren en terugval te voorkomen. Laatste-kansbeleid Het laatste-kansbeleid is erop gericht de instroom in de maatschappelijke opvang zoveel mogelijk te beperken en dakloosheid te voorkomen. Huurders, die vanwege structurele overlast of ernstige huurschuldenproblematiek hun woning kwijt dreigen te raken, kunnen hiervoor in aanmerking komen. Deze laatste kans houdt in dat de huurder gedurende een jaar een passende vorm van hulpverlening en woonbegeleiding moet accepteren. Het huurcontract voor de huidige- of vervangende woning wordt aangepast. Hierin is vastgelegd dat de huurovereenkomst wordt ontbonden als de huurder niet wil meewerken en terugvalt in zijn oude (woon) gedrag. Het laatste-kansbeleid moet de vicieuze cirkel doorbreken, door samen met hulpverlenende instanties en de huurder de problemen structureel en adequaat aan te pakken. In 2013 is er één nieuwe huurder aangemeld voor het laatste-kansbeleid. Dit traject loopt door in Er liepen nog drie trajecten vanuit 2012, deze zijn in 2013 positief afgerond. Ontruimingen Rentree zet sterk in op het voorkomen van ontruimingen als gevolg van huurschulden. Bij een huurachterstand is het van belang dat Rentree zo vroeg mogelijk in contact komt met de huurder. Dit om te voorkomen dat de achterstand verder oploopt en dit tot een ontruiming leidt. In 2013 is in 43 gevallen een ontruiming ten gevolge van huurachterstand aangekondigd. In 38 gevallen werd de ontruiming afgewend, omdat alsnog betaald werd. Er zijn 5 ontruimingen uitgevoerd. Ten opzichte van 11 ontruimingen in 2012 is het aantal ontruimingen in 2013 gedaald. 25

24 Onderstaande grafiek laat een daling zien in het aantal ontruimingen op basis van huurachterstand Aangekondigd Uitgevoerd Naast deze 5 gevallen zijn er nog 2 ontruimingen uitgevoerd vanuit sociaal beheer: één ontruiming als gevolg van woonfraude en één na een juridische procedure vanwege hennepteelt. Hennep Het hennepbeleid van Rentree is begin 2012 aangescherpt. Op verschillende manieren heeft Rentree haar huurders kenbaar gemaakt dat bij constatering van hennep direct de procedure tot ontruiming van start gaat. In 2013 is 6 keer hennepteelt geconstateerd in woningen. Drie huurders hebben na een gesprek met Rentree besloten de huur van hun woning op te zeggen. In de andere 3 zaken is een juridische procedure opgestart. Eén hiervan heeft tot uitzetting geleid, 1 procedure heeft Rentree verloren en 1 procedure loopt nog. Illegale bewoning en woonfraude Illegale bewoning onttrekt schaarse woningen aan het reguliere verhuurproces en roept zeer negatieve gevoelens op bij goedwillende buurtbewoners. Rentree kent sinds begin 2011 een actieve aanpak van woonfraude. In 2013 heeft Rentree 16 mogelijke woonfraude-adressen onderzocht. In 2 gevallen was er geen sprake van woonfraude. Op 4 adressen is het contract ontbonden, waaronder 1 na een langdurige gerechtelijke procedure. Het onderzoek bij 10 adressen loopt nog. Aanpak van woonoverlast In samenwerking met gemeente, politie en Woonbedrijf ieder1 is in 2009 al besloten tot een gezamenlijke aanpak van ernstige woonoverlast. Het betreft hier een aanpak gericht op huishoudens die langdurig ernstige overlast veroorzaken voor omwonenden en anderen. Een repressieve aanpak is hier noodzakelijk, omdat vanuit zorg en hulpverlening zonder drang of dwang geen effectieve aanpak mogelijk blijkt. De aanpak concentreerde zich steeds op de top 30 van overlastveroorzakers in Deventer. Nu de aanpak van extreme woonoverlast middels het samenwerkingsverband enkele jaren loopt, is er geen sprake meer van een top 30. Het aantal gevallen, waarbij sprake is van extreme overlast, ligt nu onder de 10. In 2013 zijn er voor Rentree 2 zaken positief afgesloten, 2 zaken lopen nog door in

25 Het Rode Dorp Eind 2013 is het renovatieproject De Grote Aanpak Rode Dorp afgerond (zie ook paragraaf 3.5). Naast fysieke ingrepen is het sociaal programma Trots op de buurt! uitgevoerd. Er zijn huisbezoeken afgelegd, themabijeenkomsten georganiseerd, projecten vanuit de buurt begeleid, toewijzingsgesprekken gevoerd, schrijnende situaties opgelost, tuinen, openbare ruimte en groen aangepakt en spreekuren gehouden. Tijdens de verbouwing konden mensen gebruik maken van ingerichte rustwoningen. Vanuit sociaal beheer is er in 2013 extra capaciteit ingezet om dit programma te kunnen uitvoeren. Gedurende het gehele project is er nauw samengewerkt met de bewonerscommissie en de bewoners van het Rode Dorp. Om de sociale cohesie in de buurt te bevorderen en de bewoners meer te betrekken bij de eigen leefomgeving is er eind 2012 een fotografieproject Het Rode Dorp verzamelt gestart. Het resultaat is een boek over de verzamelingen en dierbare voorwerpen van de verschillende bewoners van het Rode Dorp. De boeken zijn aan de bewoners uitgereikt. Op de feestelijke oplevering van De Grote Aanpak op 4 december 2012 waren naast de bewoners, medewerkers van BAM en Rentree ook wethouder Swart, Gedeputeerde Rietkerk en de vertegenwoordiger van Agentschap.nl aanwezig. Sluiswijk In 2013 is gestart met de voorbereidingen voor de renovatie in Sluiswijk. Met de bewonerscommissie Sluiswijk is bijna maandelijks overleg geweest. De commissie heeft over diverse onderwerpen meegedacht en geadviseerd, waaronder het sociaal plan voor Sluiswijk. Eind 2013 zijn de bewoners geïnformeerd over de plannen. Door de oplevering van nieuwbouwwoningen op het naastgelegen T&D Kwartier in 2013 kwamen er in korte tijd veel woningen beschikbaar in Sluiswijk. Ook in 2014 komen er nog woningen vrij. In nauw overleg met de gemeente en de bewoners zijn afspraken gemaakt over een tijdelijk aangescherpt toewijzingsbeleid van deze woningen. Burgersdijk In de buurt Burgersdijk is in 2012 het activeringsproject Kris Kras Burgersdijk van start gegaan. Rentree is dit project gestart op basis van signalen dat de buurt dreigde af te zakken. Uit het activeringsproject kwam in 2013 naar voren dat bewoners positief zijn over het wonen in hun buurt! Ze zijn echter niet snel actief in de buurt. In 2014 volgen er activiteiten op basis van de bevindingen uit dit project. 27

26 28

27 3 Vastgoed Voor het huisvesten van mensen zorgen wij voor voldoende woningen met een goede basiskwaliteit. 29

28 3.1 Inleiding Rentree staat voor betaalbaar wonen voor mensen met een bescheiden inkomen. In 2013 heeft Rentree de basiskwaliteit voor haar woningen vastgelegd. Deze basiskwaliteit past bij een bescheiden inkomen, de leefstijl van de bewoners en de levensduur van de woning. Bij nieuwe verhuur moet elke woning minimaal aan deze kwaliteit voldoen. Rentree zorgt door middel van beheer en onderhoud voor een woningvoorraad die technisch in orde en economisch verantwoord is. De kwaliteit, eisen vanuit gezondheid en het milieu zijn conform wettelijke voorschriften en eisen van het bouwbesluit gewaarborgd. Hiervoor vinden er structureel controles, inspecties en metingen plaats. Daarnaast vindt verbetering van de woningvoorraad plaats door sloop en nieuwbouw op basis van bestaande plannen en renovatie. In dit hoofdstuk komen de volgende onderwerpen aan bod: Samenstelling en mutaties vastgoedportefeuille Verbeteren samenstelling woningbezit Beheer en onderhoud Projecten Duurzaamheid 30

29 3.2 Samenstelling en mutaties vastgoedportefeuille Onderstaande tabel toont de samenstelling en de mutaties in 2013 in de vastgoedportefeuille van Rentree. Woningen Studenten Overige Garages Overig bezit Winkels/ Totaal woningen woon- niet woon- Bedrijfsgelegenheden gelegenheid ruimte Saldo per 31 december Correctie Van SHD naar reguliere verhuur Reguliere verkoop Aankoop van Gemeente Deventer 9 9 Nieuwbouw Sloop Samenvoeging -1-1 Uit exploitatie Saldo per 31 december N.B.: bovenstaande indeling is op basis van dvi-definities. Deze aantallen komen niet precies overeen met de aantallen in de tabel van paragraaf 1.2. In 2014 worden de indelingen op elkaar afgestemd. Het aantal verhuurbare eenheden nam af met 19 eenheden naar eenheden: Bij de typering is verdere aansluiting gezocht met de definities voor de Verantwoordingsinformatie (dvi) Dit heeft tot enkele correcties ten opzichte van de stand per 31 december 2012 geleid Er zijn 63 woningen verkocht Er zijn 8 woonwagenstandplaatsen en een woonwagen in het kader van de herstructurering Rivierenwijk overgenomen van de Gemeente Deventer Er zijn 71 nieuwbouwhuurwoningen gerealiseerd: 35 in de Rivierenwijk en 36 in het T&D Kwartier Er zijn 26 woningen gesloopt in de Rivierenwijk ter voorbereiding op verdere nieuwbouw De verhuur van 4 studentenkamers is stopgezet en de betreffende woning is aangeboden in de reguliere verhuur Er zijn 4 studentenkamers uit exploitatie genomen, omdat ze niet meer voldeden aan de eisen van deze tijd 31

30 3.3 Verbeteren samenstelling van het woningbezit Prestatieafspraken Met de gemeente Deventer zijn er prestatieafspraken gemaakt over de kernvoorraad sociale huurwoningen voor de periode 2008 tot en met De woonvisie van de gemeente is naar aanleiding van de maatschappelijke, economische en politieke ontwikkelingen in 2013 herijkt. Daarop volgen in 2014 nieuwe prestatieafspraken. Onderstaand overzicht toont het aandeel van Rentree in de bestaande afspraken: Afspraak totaal Aandeel Rentree Prestatieafspraken kernvoorraad Gem. Deventer t/m totaal Afname als gevolg van sloop Afname als gevolg van verkoop Toename nieuwbouw stad Toename nieuwbouw uitleg In het kader van de stedelijke vernieuwing en het verbeteren van de leefbaarheid worden er na 2013 in de Rivierenwijk nog 169 woningen gesloopt. Eerder werden er in deze wijk al 314 woningen gesloopt, waarvan 26 in In 2013 heeft Rentree 71 nieuwbouwhuurwoningen opgeleverd. Tot en met 2018 zal Rentree nog circa 204 nieuwbouwwoningen realiseren. Om deze investeringsopgave te financieren, zal Rentree 286 bestaande huurwoningen tot en met 2018 verkopen. In totaal bouwt Rentree circa 350 nieuwe huurwoningen in de Rivierenwijk en op het T&D Kwartier. De realisatie hiervan was gepland tot en met Door de invoering van de verhuurderheffing is de periode verlengd van 2018 naar In 2014 zullen 389 woningen ingrijpend worden verbeterd. 32

31 3.4 Beheer en onderhoud Op basis van conditiemetingen en inspecties is een Meer Jaren Onderhoudsplan (MJOP) opgesteld. Het MJOP bestaat uit verschillende onderhoudscomponenten: Planmatig onderhoud In 2013 heeft Rentree de geplande onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Bij woningen (circa 50% van het woningbezit) is in samenwerking met Wolters TVO de conditiemeting NEN norm 2767 (inventariseren, inspecteren, adviseren) uitgevoerd. De uitkomsten zijn vergeleken met de reguliere manier van aanbesteden. Werken conform de uitgangspunten resultaatgericht vastgoedonderhoud bleek in meerdere opzichten aantrekkelijker te zijn. Uitgaande van die aanpak is in 2013 een meerjarige samenwerkingsovereenkomst met Wolters TVO gesloten op basis waarvan prestatieafspraken worden gemaakt. Deze nieuwe manier van samenwerken en de doorrekening van de onderhoudskosten levert een besparing op van 17% ten opzichte van de geprognotiseerde kosten. De samenwerking wordt jaarlijks geëvalueerd en kan tussentijds worden beëindigd als niet aan de prestaties wordt voldaan. Opsomming van de belangrijkste werkzaamheden die zijn uitgevoerd: Traditioneel proces - Schilderwerkzaamheden in 23 complexen (350 woningen) - CV-ketels (centrale verwarming) vervangen in 150 woningen - MV-units (mechanische ventilatie) vervangen in 50 woningen Conditiemeting NEN norm 2767 voor woningen Resultaatgericht Vastgoedonderhoud casco in 25 complexen (688 woningen) - Schilderwerkzaamheden in 17 complexen (450 woningen) - Dakwerkzaamheden in 15 complexen (400 woningen) - Bestrating achterpaden bij 5 complexen (165 woningen) Contractonderhoud In 2013 heeft Rentree de geplande onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd inclusief de wettelijke legionellabeheerverplichtingen voor 23 zorgcomplexen. Het contractonderhoud heeft vooral betrekking op onderhoud aan CV/MV, veiligheidskeuringen, schoonmaak, groen en inspecties. De onderhoudscontracten zijn geïnventariseerd, gescreend en getoetst op noodzaak, volledigheid en prijs/kwaliteit. Waar het kan zijn deze contracten geïntegreerd in de prestatieafspraken met Wolters TVO (resultaatgericht Vastgoedonderhoud). Interieurvernieuwing In 2013 zijn 140 interieurvernieuwingen uitgevoerd (60 badkamers, 50 keukens, 30 toiletten). De uitvoering hiervan gebeurt op verzoek van de huurder en na beoordeling van de woonmakelaar. De toetsing vindt plaats op schoon, heel en veilig en functionaliteit. De interieurvernieuwingen die vanaf november 2013 zijn gepland, worden in 2014 uitgevoerd. 33

32 Conditiemeting Naar aanleiding van positieve resultaten en het vertrouwen in het resultaatgericht Vastgoedonderhoud is tevens gestart met de conditiemeting van de overige verhuureenheden (exclusief de studentenhuisvesting en VvE) door Wolters TVO. Indien het advies vergelijkbaar is met de eerdere resultaten dan wordt het onderhoudsbeheer van de overige verhuureenheden ook resultaatgericht uitgezet op basis van hetzelfde prestatiecontract/dezelfde raamovereenkomst. Dagelijks onderhoud In 2013 is het mutatie- en reparatieonderhoud door Salverda en van Wijnen uitgevoerd. Elk kwartaal vindt er een evaluatie plaats van de samenwerking met deze contractpartners. De resultaten van het tevredenheidsonderzoek klantmonitor (zie paragraaf 5.4) komen daarbij aan de orde. Naar aanleiding van de evaluatiegesprekken zijn er nieuwe afspraken gemaakt om het mutatie- en reparatieonderhoud beheersbaar en betaalbaar te maken. In het verlengde daarvan heeft Rentree op 1 november 2013 een samenwerkingscontract met prestatieafspraken afgesloten met Salverda als enige contractpartner. 34

33 3.5 Projecten Goede woonkwaliteit en woonlastenbeheersing staan voorop bij de vastgoedrealisatie van Rentree. Rentree ontwikkelt huurwoningen voor de doelgroep en renoveert een deel van haar bestaande bezit. In 2013 liepen de volgende projecten: Herstructurering van de Rivierenwijk (zie hoofdstuk 4) Inbreidingslocatie T&D Kwartier Groot onderhoud van het Rode Dorp Groot onderhoud van Sluiswijk (planvorming) Renovatie Rijkmanstraat (planvorming) Brandwerende voorzieningen en isolerende maatregelen in Zandweerd (planvorming) Asbest (inventarisatie) De realisatie in 2013 en meerjarenplanning van renovatie/groot onderhoud en nieuwbouw is als volgt: na 2018 Totaal Renovatie/groot onderhoud Rode Dorp Sluiswijk Rijkmanstraat Zandweerd Nieuwbouw huur Rivierenwijk T&D Kwartier Sluiswijk Nieuwbouw koop Rivierenwijk T&D Kwartier Totaal

34 T&D Kwartier Het T&D Kwartier maakt deel uit van de wijk Voorstad-Oost. Dit is een inbreidingslocatie die grenst aan het bezit van Rentree in Sluiswijk. Op deze locatie realiseert Rentree 62 huurwoningen en 14 koopwoningen. De woningtypes variëren van tuindorp stijl tot industriële stijl. Ook worden er 3 appartementengebouwen gerealiseerd. In 2013 zijn er 36 nieuwe huurwoningen opgeleverd. Van de 12 koopwoningen zijn er 7 verkocht en opgeleverd. Medio 2013 is gestart met de realisatie van 15 huurappartementen aan de Veenweg. Hiervan is de oplevering gepland in het eerste kwartaal van Eind 2013 is de bouw gestart van 11 huurappartementen voor de J.P. van den Bentstichting en van de laatste 2 koopwoningen van Rentree. Het Rode Dorp In het vierde kwartaal van 2012 is de Grote Aanpak gestart in het Rode Dorp. De 289 woningen van Rentree in het hart van deze wijk waren toe aan onderhoud. De werkzaamheden bestonden uit groot onderhoud met energiebesparende maatregelen. Voor de komende 30 jaar hebben deze woningen een goed onderhoudsniveau. Bij 253 woningen is een isolatiepakket toegepast waardoor deze woningen een forse sprong hebben gemaakt van energielabel F/G naar B. Circa 85% van de huurders heeft gekozen voor de energiebesparende maatregelen die gepaard gingen met een huurverhoging. In december 2013 is dit project officieel opgeleverd. De Grote Aanpak Rode Dorp was een van de Blok-voor-Blok projecten (zie paragraaf 3.6) waarbij voor een deel van de kosten financiering is aangetrokken vanuit het Energiefonds Overijssel. Sluiswijk Rentree bezit in Sluiswijk 93 eengezinswoningen en 18 duplexwoningen die aan groot onderhoud toe zijn. Begin 2014 staat voor deze woningen De Grote Aanpak gepland. Rentree renoveert 91 woningen. Voor de overige woningen wordt nog een plan uitgewerkt. Met de bewonerscommissie wordt maandelijks constructief overleg gevoerd. Voor De Grote Aanpak Sluiswijk is binnen het Blok-voor-Blok project financiering aangetrokken vanuit het Energiefonds Overijssel. Voor het Rode Dorp en Sluiswijk bedraagt dit in totaal 2,9 miljoen. Rijkmanstraat De 15 appartementen aan de Rijkmanstraat zijn toe aan een grondige opknapbeurt. De mogelijkheden om dit complex opnieuw te ontwikkelen, zijn onderzocht maar bleken niet haalbaar te zijn. Eind 2013 zijn de laatste huurders uit het complex vertrokken en zijn de appartementen afgesloten. 3 Huurders willen gebruik maken van het recht om terug te keren naar de gerenoveerde woning. Zandweerd In 2013 is de vervanging van brandgevoelige zolderisolatie bij 290 woningen voorbereid. Er was al onderhoud gepland aan de platte daken van deze woningen. Rentree heeft besloten het onderhoud aan de daken te combineren met het aanbrengen van brandvertragende voorzieningen en extra isolerende maatregelen (waar nodig). Deze werkzaamheden worden in de eerste helft van 2014 uitgevoerd. Asbest In 2013 is gestart met de asbestrisico-inventarisatie. Er is in kaart gebracht in welke complexen van Rentree mogelijk asbest kan voorkomen. Op basis van de uitkomsten is in 2013 een gericht onderzoek opgestart dat in 2014 wordt afgerond. 36

35 3.6 Duurzaamheid Rentree besteedt aandacht aan duurzaamheid in de volgende projecten: CO2-uitstoot en betaalbaarheid Betaalbaar wonen voor de doelgroep staat bij Rentree voorop als het gaat om het verduurzamen van haar bezit. Het verminderen van CO2-uitstoot komt daarbij op de tweede plaats. Daar waar beide principes niet samengaan, geeft Rentree voorrang aan het verlagen van de woonlasten boven het terugdringen van de CO2-uitstoot. Dit dient als leidraad bij de uitvoering van het convenant Energiebesparing Huursector (woningen naar een gemiddeld energielabel B brengen in 2020) dat mede door Aedes is ondertekend. Blok-voor-Blok Op landelijke schaal zijn 14 projecten gestart die zich richten op grootschalige energiebesparing in de bestaande woningbouw. Elk project heeft als doel om minimaal tot woningen energiezuiniger te maken in 2013 en Deze projecten worden geïnitieerd en uitgevoerd door marktpartijen. Het doel is vanuit de praktijk te bekijken welke mogelijkheden er zijn om tot grootschalige energiebesparing van de bestaande woningvoorraad te komen. Het Blok-voor-Blok project in Deventer heeft ,00 subsidie gekregen om de organisatorische kosten van het project af te dekken. In Deventer zijn de deelnemers Rentree, Woonbedrijf Ieder1, gemeente Deventer, Wolters Totaal Vastgoedonderhoud, Van Dorp installatiebedrijf, Bam Woningbouw, Talen installatiebedrijf, Löwik installatiebedrijf, Van Wijnen aannemingsbedrijf en de Sociale werkvoorziening Sallcon. In 2013 heeft Rentree de ervaringen met de Grote Aanpak Rode Dorp, de Grote Aanpak in Sluiswijk en de energiecoaches van Rivierenwijk ingebracht. Energielabel In 2013 heeft Rentree alle resterende woningen laten labellen met uitzondering van woningen die in de Rivierenwijk worden gesloopt en een renovatieproject in de binnenstad. Alle woningen die na 2003 zijn gebouwd hadden geen officieel label, maar kregen op basis van het bouwjaar label A toegekend. In 2013 hebben deze woningen een officieel label gekregen. Opvallend hierbij is dat meer dan de helft van deze woningen (198 stuks) label B heeft gekregen in plaats van het verwachte label A. In het Rode Dorp hebben circa 215 woningen in 2013 door middel van groot onderhoud een labelsprong gemaakt van label F/G naar label B en soms zelfs naar A. De nieuwe energielabels van deze woningen zijn echter nog niet afgegeven en daarom niet meegenomen in onderstaand overzicht. Eind 2013 heeft 53% van het woningbestand een officieel label D of hoger. Inclusief de gerenoveerde woningen van het Rode Dorp is dit 59%. 37

36 De officiële stand op is als volgt: Bouwjaar Label Geen van tot aantal A B C D E F G label Totaal % 100,0% 7,6% 17,5% 13,2% 14,9% 17,1% 16,0% 9,1% 4,7% N.B. de aantallen kloppen niet met de tabel in paragraaf 3.2, omdat bij de labelling niet naar de verhuurvorm wordt gekeken maar naar het technisch type. Energielabels 2013 Label G 9% NB 5% Label A 8% Label B 17% Label F 16% Label C 13% Label E 17% Label D 15% Woonpacht Uit het Platform Wonen is een initiatief naar voren gekomen om de woningproductie te stimuleren. Er is gezocht naar een vorm tussen huren en kopen. De gemeente en de Deventer corporaties hebben de intentie uitgesproken om samen een pilot te starten om de haalbaarheid te toetsen van een erfpachtconstructie voor het uitgeven van grond en opstal. Begin 2014 zal blijken of de pilot Woonpacht juridisch, financieel en fiscaal kan worden doorgezet. Voor Rentree kan dit een manier zijn om de woningbouw in de Rivierenwijk te versnellen. Onderzoek naar haalbaarheid van zonneparken Op initiatief van de gemeente wordt onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van een zonnepark op grond van Rentree in Schalkhaar. De gemeente heeft hiervoor een structuurplan opgesteld dat echter niet door de gemeenteraad is goedgekeurd. Het onderzoek wordt toch doorgezet, omdat de verwachting is dat landelijk beleid dergelijke ontwikkelingen zal stimuleren. 38

37 4 Rivierenwijk We werken aan het vernieuwen van de Rivierenwijk waarbij bewoners alle ruimte hebben om zichzelf te zijn. 39

38 4.1 Inleiding In de Rivierenwijk voert Rentree een omvangrijk herstructureringsprogramma uit. In de wijk bezit Rentree ruim 50% van de woningen. In totaal zijn of worden er 485 woningen van Rentree gesloopt en vervangen door circa 480 nieuwbouwwoningen. Daarnaast draagt Rentree bij aan de realisatie van de nieuwe Amstellaan, een fietstunnel, aan sociale projecten die gericht zijn op huurders en bewoners en op het verbeteren van het imago van de wijk. In 2007 is de Rivierenwijk aangewezen als 1 van de 40 wijken die in aanmerking komen voor een wijkenaanpak. Met het ministerie zijn daarover afspraken vastgelegd in een Charter. De doelen voor de wijkvernieuwing zijn samen met gemeente en wijkbewoners vastgesteld. Deze doelen zijn: Een gezonde en gewilde Rivierenwijk Verbetering van de sociale kwaliteit Een gedifferentieerde aantrekkelijke woonwijk Een vernieuwde wijk voor huidige en nieuwe bewoners 40