Zorgplan Zorgplan Versie: 1.0. OBS de Krullevaar Sperwerstraat VW Brummen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zorgplan 2013-2014. Zorgplan Versie: 1.0. OBS de Krullevaar Sperwerstraat 53 6971 VW Brummen"

Transcriptie

1 Zorgplan Zorgplan Versie: 1.0 OBS de Krullevaar Sperwerstraat VW Brummen

2 Inhoud 1. Algemeen gedeelte Doel Missie visie van de school Leerlingenzorg Handelingsgericht werken (HGW/HGPD) De 1-Zorgroute Leerlingenzorg op schoolniveau Ontwikkelingsperspectief (OPP) Bijlage 1 Uitgangspunten handelingsgerichtwerken(hgw/hgpd) Bijlage 2 LOVS en toetskalender Bijlage 3 Groepsbepsrekingsformulier Zorgplan Pagina 1

3 1. Algemeen gedeelte 1.1 Doel Het zorgplan is een document dat de kwaliteit van het beleid van de zorg op het gebied van onderwijsbehoeften van leerlingen beschrijft. Het plan geeft aan op welke wijze de school omgaat met leerlingen en afstemming op onderwijsbehoeften. Dit met als doel om tegemoet te komen aan de specifieke onderwijsbehoeften voor leerlingen van groep 1 t/m Missie visie van de school Waar staan wij voor? Ideaal Wij geloven in een wereld waarin ieder mens zichzelf kan zijn. Een wereld waarin uniek zijn normaal is en waarin de omgeving juist het andere aan mensen kan waarderen. Realiteit We zien in de praktijk juist dat mensen op elkaar willen lijken. Dat kinderen leren om als een ander te zijn. Uniek is dus vaak lastig en in ieder geval afwijkend van de norm: het gemiddelde. Kinderen leren al heel vroeg dat zij niet goed genoeg zijn wanneer ze zichzelf zijn. Daar hebben wij een andere visie op. We zien dat het kinderen verlamd: ze komen niet meer in beweging en vallen stil. Belofte We dringen je niets op, maar laten je wel ontdekken. We erkennen jouw eigenheid en helpen je om op jouw manier je plek te vinden in de wereld. Dat begint al bij ons op school. Een gezonde geest in een gezond lichaam, dat vinden wij belangrijk. Belangrijk voor jou en voor de mensen om je heen. We zien jouw kracht en dus word je wie je bent. Unieke kracht Wij zijn een bijzondere school, omdat wij echt aandacht voor jou hebben. Wij willen weten wie jij bent, waar je vandaan komt en wat jou bezig houdt. Die interesse hebben wij in iedereen, zeker in de mensen die voor jou belangrijk zijn. Doordat wij jou kennen, weten wij ook op welke manier we jou het best kunnen helpen om je te ontwikkelen. Daar hebben we namelijk echt verstand van. Kernwaarden Omdat we een school zijn herken je ons natuurlijk aan het feit dat we goed onderwijs bieden en jou voorbereiden op een zelfstandige plek in de maatschappij. Net als elke andere school. Wij zijn bijzonder omdat wij in alles geheel gezond gedreven, ons werk doen. Zorgplan Pagina 2

4 2. Leerlingenzorg 2.1 WSNS O.b.s. De Krullevaar maakt deel uit van het samenwerkingsverband Zutphen, waaraan vier deelnetwerken zijn verbonden te weten: Brummen, Warnsveld/Vorden, Gorssel/Eefde en Zutphen. Binnen het netwerk (Brummen) participeren acht scholen, waarbinnen de intern begeleiders eens per zes weken overleg hebben. Binnen dit werkoverleg kan men: - ervaringen uitwisselen, - gezamenlijk ontwikkelen van visies, - leren van elkaar. De I.B ers doen aan deskundigheidsbevordering door: - studie(mid)dagen, - externe consultatie, - volgen van scholing. 2.2 Handelingsgericht werken (HGW/HGPD) Volgens Pameijer et al. (2009) is handelingsgericht werken een planmatige en cyclische werkwijze die tot doel heeft beter af te kunnen stemmen op de verschillen tussen leerlingen; genaamd adaptief onderwijs. Het heeft tevens als doel de kwaliteit van het onderwijs en de begeleiding van leerlingen te verbeteren. De volgende 7 uitgangspunten gelden voor handelingsgericht werken (bijlage 1): 1 De onderwijsbehoeften van leerlingen staan centraal. 2 Het gaat om afstemming en afwisseling. 3 De leerkracht doet ertoe. 4 Positieve aspecten zijn van groot belang. 5 We werken constructief samen. 6 Ons handelen is doelgericht. 7 De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant. 2.3 De 1-Zorgroute De HG(P)D is de onderliggende visie van waaruit de 1-Zorgroute is opgebouwd. Binnen alle zes stappen van deze Zorgroute geldt: het bieden van passend onderwijs binnen een goed pedagogisch klimaat door handelingsgericht te werken in de groep, uitgaande van de drie basisbehoeften van kinderen (relatie, competentie en autonomie: adaptief onderwijs). Het wordt ook wel het HG(P)D-traject genoemd, met als startpunt de leerkracht binnen de groep die zich zorgen maakt over een kind. Het goed volgen én evalueren van het geboden onderwijs binnen het basispakket van de school (stappen 1-3) zorgt ervoor dat duidelijk wordt of: De leerlingen de gestelde doelen halen De leerlingen profiteren van het onderwijs en van de extra hulp De instructie en/of hulp van de leerkracht en het curriculum effectief zijn Blijkt dat het kind meer zorg nodig heeft dan de school kan bieden binnen het basispakket, dan kan de school een beroep doen op ondersteuning door deskundigen (stappen 4-6 binnen de 1- Zorgroute), zoals bijvoorbeeld geboden door het samenwerkingsverband WSNS regio Zutphen. Zo biedt de 1-Zorgroute een sluitend vangnet om alle kinderen die extra zorg behoeven in meer of mindere mate- goed te ondersteunen. De stappen binnen de 1-Zorgroute worden als logisch vervolg stap voor stap na elkaar gezet. Zorgplan Pagina 3

5 Op het moment dat er onvoldoende effect is van het gebodene in de betreffende stap, moet worden overgegaan naar de volgende stap, maar altijd handelingsgericht. Als blijkt dat het kind profiteert van het geboden onderwijs en de geboden hulp, dan blijft men handelingsgericht werken binnen die en voorgaande stappen: het onderwijs/de ondersteuning is immers effectief. Onderwijs op maat wordt op deze wijze voor elk kind mogelijk. Zorgplan Pagina 4

6 Stappenplan Stap 1 STAP 1: DE LEERKRACHT IN DE GROEP (basispakket onderwijs en zorg óp en dóór de school) Acties Leerkracht observeert, signaleert en werkt handelingsgericht Leerkracht gaat in gesprek met ouders over ontwikkelingen van hun kind Leerkracht informeert ouders over HGW en wisselt ervaringen uit Door wie Leerkracht In stap 1 werkt de leerkracht handelingsgericht. Hij doet interventies n.a.v. eigen observaties en (toets)resultaten van de leerlingen. De ontwikkeling van iedere leerling wordt nauwkeurig gevolgd d.m.v. methode gebonden toetsen en methode onafhankelijke toetsen. Ook de eigen observaties spelen een rol bij beslissingen hoe er het beste gehandeld kan worden. Bij interventies in deze stap denken we onder andere aan voorinstructie of juist verlengde instructie, kleine aanpassingen in het standaard leerstof aanbod en het investeren in en onderhouden van een goede relatie met iedere leerling. De leerkracht legt deze interventies in deze stap vast in de parnassys en de eigen groepsmap. Met de ouders zijn regelmatig gesprekken over handelingsgericht werken m.b.t. de ontwikkeling van hun kind. Stap 2 STAP 2: DE LEERKRACHT OVERLEGT MET COLLEGA(S) (basispakket onderwijs en zorg óp en dóór de school) Acties Leerkracht overlegt met collega ( s) / intercollegiale consultatie Leerkracht brengt onderwijsbehoeften in kaart Leerkracht maakt (groeps)handelingsplan Leerkracht gaat in gesprek met ouders: zorgen delen, uitwisselen ervaringen en afstemmen van aanpak Leerkracht informeert ouders over HGW en wisselt ervaringen uit Door wie Leerkracht met collega In stap 2 gaat de leerkracht op collegiaal niveau op zoek naar reflectie en feedback om oplossingen te zoeken voor gestelde problemen. Dat kan doordat de leerkracht samen met een (duo)collega reflecteert op de ontwikkeling van leerlingen die opvallen. Ook wordt begonnen met een eerste inventarisatie van de onderwijsbehoeften. In deze stap gaat het om het uitwisselen van ideeën en oplossingen waarmee de inbrenger als het ware de volgende dag verder kan. Dit kan worden vastgelegd in een (groeps)handelingsplan. In deze fase kan de leerling ook worden ingebracht bij een teambespreking. Met de ouders worden regelmatig gesprekken gevoerd over handelingsgericht werken en over de ontwikkeling van hun kind. Zorgplan Pagina 5

7 Stap 3 STAP 3: LEERKRACHT OVERLEGT MET INTERNE BEGELEIDER (basispakket onderwijs en zorg óp en dóór de school) Acties Onderwijsbehoeften bespreken en eventueel aanpassen (zie ook voorbeelden bij stap 2) HG(P)D-formulier invullen Inventariseren wie of wat er verder nodig is binnen de school Inventariseren wie of wat er verder nodig is buiten de school Ouders betrekken bij de HG(P)D-gesprekken Door wie Leerkracht en interne begeleider Leerkracht met ib er: collegiale consultatie m.b.v. het HGPD-formulier. Dit formulier wordt samen met de leerkracht ingevuld waardoor belemmerende en beschermende factoren in beeld worden gebracht. Op grond hiervan volgt een voorlopige probleemverklaring en worden handelingsgerichte acties geformuleerd. De visie en ervaringen van de ouders/verzorgers worden hierbij altijd betrokken. De ouders krijgen uitleg over het specifieke van een HG(P)D-traject: voortzetting van handelingsgericht werken, met als extra het gerichter in kaart brengen van alle kansen en belemmeringen van de ontwikkeling van hun kind die tot dan toe bekend zijn. Ook wordt bekeken welke andere (externe) expertise eventueel nodig is om verder te kunnen met dit kind. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan ondersteuning door een orthopedagoog, de jeugdverpleegkundige van de GGD of de (school)maatschappelijk werker. Ook kan een beroep gedaan worden op de dyslexie experts, SVIB, expertise SEO en andere expertise die beschikbaar is binnen het SWV. Ouders worden in stap 3 altijd actief betrokken. Zij kunnen hun toestemming geven voor een eventueel vervolg (binnen stap 4). Overwogen kan worden om ook gesprekspartners te betrekken uit de omgeving van het kind, als het om belemmerende en risico factoren gaat in de thuissituatie of om risico s in de vrije tijd. Afspraken worden vastgelegd in het HGPD-formulier (procesgericht). De daar genoemde acties kunnen ook verder worden uitgewerkt in een handelingsplan (resultaatgericht), maar altijd rekening houdend met de onderwijsbehoeften. De onderwijsbehoeften, voor zover bekend, kunnen kort worden genoemd in het HGPD-formulier. Zorgplan Pagina 6

8 Stap 4 STAP 4: INSCHAKELEN EXTERNE EXPERTISE IN ÓP SCHOOL (aanvullende schoolnabije zorg: óp school aangevuld met externe zorg) Acties - Interne begeleider / leerkracht regelt met toestemming van ouders de inzet van één van onderstaande professionals - Interne begeleider heeft consultatief overleg /schakelt in: Experts van WSNS: bijv. dyslexperts of SEO SMW of Schakelfunctionaris REC Preventief ambulant begeleider Orthopedagoog IJsselgroep of WSNS GGD jeugdverpleegkundige Andere relevante professionals Door wie Interne begeleider In stap 4 wordt van buiten de school extra expertise ingeschakeld die kan worden ingezet in en op de school zelf. De leerling wordt besproken door de leerkracht en/of de ib er tijdens een consultatie met externe deskundigen (en bij voorkeur met ouders). In deze fase vinden er gesprekken plaats met de orthopedagoog van de IJsselgroep of WSNS, de logopediste en/of iemand uit de zorg/hulpverlening zoals maatschappelijk werk. Tevens kan het gaan om bijvoorbeeld de inzet van dyslexie experts of om experts vanuit het SEO-team (Sociaal Emotionele Ondersteuning). Er zijn 4 tot 5 bespreekmomenten met de orthopedagoog voor het schooljaar ingepland. Binnen deze gesprekken wordt vooral gekeken hoe de leerkracht handelingsgericht verder kan op de werkvloer. Alle betrokkenen zoeken vanuit de eigen deskundigheid met elkaar naar bruikbare oplossingen en kijken daarbij naar de rol van alle betrokkenen in de omgeving van het kind. Samen wordt er gezocht naar de kansen in zowel de onderwijsleersituatie, de thuissituatie als ook binnen de vrije tijd, om het gestelde probleem samen aan te pakken. Er kan besloten worden tot nader (deel)onderzoek, waar dat zinvol is en beter inzicht geeft in het functioneren van het kind. Als de leerkracht handelingsverlegenheid ervaart, wordt besproken welke ondersteuning zij nodig heeft om goed aan te sluiten bij de onderwijsbehoeften van het kind. Indien de betrokkenen (school en ingezette experts) samen onvoldoende tot oplossingen komen om het kind die ondersteuning te bieden die het nodig heeft, dan kan men samen besluiten tot het nemen van stap 5: het vragen van advies aan het (multidisciplinair) Zorg en Advies Team (ZAT). Stap 5 STAP 5: INSCHAKELING BOVENSCHOOLSE EXPERTISE (aanvullende Bovenschoolse zorg: ZAT van WSNS) Acties Interne begeleider / leerkracht: -regelt toestemming van ouders voor multidisciplinair ZAT-overleg -verzamelt alle relevante informatie -neemt deel aan ZAT-overleg -koppelt resultaten terug uit ZAT-overleg naar ouders Door wie Interne begeleider In stap 5 wil de school advies en/of ondersteuning vragen op bovenschools-niveau via het multidisciplinaire Zorg Advies Team (ZAT) door de inzet van bijvoorbeeld gespecialiseerde expertise of PAB vanuit de REC-scholen. In deze stap gaat er een kind dossier de school uit. Zorgplan Pagina 7

9 Voor alle aanvragen bij het ZAT moet formulier 2 worden gebruikt, dat bestaat uit een A en een B deel. Formulier 2A is bestemd voor ouders. De school vult Formulier 2B in, aangevuld met relevante gegevens. Het ZAT koppelt de actiepunten uit het overleg schriftelijk terug naar de school en de ouders. Indien de school zelf weer verder kan, geeft zij bij het ZAT aan dat het dossier daar gesloten kan worden. Stap 6 STAP 6: OP MAAT AANBOD VOOR DE LEERLING (aanvullend pakket vervolgonderwijs en zorg op maat ) Acties Interne begeleider / leerkracht én ouders regelen de toeleiding naar indicering voor: - Aangepaste ondersteuning binnen het reguliere onderwijs (huidige of nieuwe school) eventueel met rugzak (LGF via CvI of PGB via CIZ) - Aangepaste onderwijsvorm buiten het reguliere onderwijs, zoals Speciaal Basis Onderwijs (via PCL) of Speciaal Onderwijs (clusterscholen via CvI) - Aangepaste voorzieningen voor zorg na en onder schooltijd (Onderwijs- en Zorgarrangementen) - De (externe) zorgaanbieder biedt extra ouderondersteuning - Monitoren van de acties rondom de leerling d.m.v. het doorlopen van stappen 1, 2 3 en 4 Door wie Interne begeleider én ouders In stap 6 vragen de ouders, in samenspraak met de school, een beschikking of indicatie aan voor aangepast onderwijs buiten de gewone basisschool. Dit kan zijn een vorm van speciaal onderwijs (SO) en of Speciaal Basis Onderwijs(SBO) zijn. Voor speciaal onderwijs wordt de verwijzing door het CVI (commissie voor indicatiestelling) vastgesteld en voor het speciaal Basis Onderwijs(SBO) wordt dit door het PCL(permanente commissie leerlingenzorg) vastgesteld. Zorgplan Pagina 8

10 2.4 Leerlingenzorg De zorg wordt gecoördineerd door de intern begeleider. Deze zorg wordt aangestuurd door de directie en het samenwerkingsverband regio Zutphen(WSNS). De stappen in de 1-zorgroute, beschreven in H.2.3, zijn leidend voor manier waarop de school de zorg heeft georganiseerd. Leerlingdossier Van elke leerling wordt een digitaal leerlingdossier bijgehouden in het systeem van parnassys. In dit systeem wordt, naast de uitslagen van de methoden gebonden toetsen, informatie over een leerling geregistreerd. De volgende registraties vinden plaats: Methoden gebonden toetsen (alle toetsresultaten van de methoden) Handelingsplan/groepsplan (individuele en groepsgewijze interventie) Eigen notitie leerkracht (opmerkingen en signalen) Oudercontact (korte notitie/melding van het contact) Contact met externen (korte notitie/melding van het contact) Gespreksverslagen (verslag van de inhoud en doel van het gesprek) 10 minuten gesprekken (aandachts- en bespreekpunten/afspraken en acties) Documenten van externen (verslagen of onderzoeken) Signalering en diagnostisering Vanuit het transactionele model kijken we naar het functioneren van de leerling in zijn geheel. Dit is in eerste instantie gebaseerd op schoolniveau (micro systeem). Indien informatie over het functioneren van de leerling op marcro en of meso-niveau nodig blijkt voor een betere beeldvorming van een de problematiek dan stelt school zich hiervan op de hoogte. De leerkracht heeft een cruciale rol in het signaleren en diagnosticeren van eventuele stagnaties in de onderwijsleerprocessen in de groep of van een individuele leerling. De leerkracht draagt volgens de 1-zorgroute hiervoor de eerste zorg en kan hiervoor de internbegeleider inschakelen voor advisering en of vervolgstappen. Om ontwikkeling en vorderingen te kunnen beoordelen maken wij gebruik van: 1. een registratiesysteem voor de ontwikkeling van kinderen van groep 1 en 2 2. methodegebonden toetsen voor de groepen 3 t/m 8 3. landelijk genormeerde toetsen van het CITO-leerlingvolgsysteem 4. observaties in de groep Hierbij wordt gebruik gemaakt van het digitale leerlingdossier en het cito leerlingvolgsysteem (LOVS). Voor het LOVS is een jaarlijkse toetskalender vastgesteld (bijlage 2). Groeps- en leerlingbespreking De intern begeleider heeft 5 tot 6 maal per jaar een bespreking rondom de ontwikkelingen betreffende de groep en of de individuele leerling. De bespreking wordt gehouden conform de uitgangspunten van handelingsgericht werken. Het HGW formulier voor de groepsbespreking is het uitgangpunt voor het gesprek met de leerkracht (bijlage 3). Hierbij worden de stappen van de 1-zorgroute voortdurend gevolgd en indien wenselijk kan een vervolgstap in de 1-zorgroute worden genomen, waarbij externen worden betrokken in het proces. Zorgplan Pagina 9

11 Groepsplannen- en handelingsplannen In het schooljaar is een start gemaakt met de invoering van de groepsplannen voor Begrijpend lezen, technisch lezen en rekenen. Elke groepsplan bestaat uit drie aanpakniveaus: Aanpak 1: instructie afhankelijke leerlingen (apart extra instructie) Aanpak 2: instructie gevoelige leerlingen( basisinstructie) Aanpak 3: instructie onafhankelijke leerlingen(geen instructie nodig) De doelen van de verschillende onderwijsleervakken worden per blokeenheid opgesteld en geëvalueerd door de leerkracht. In een groepsoverzicht worden alle vorderingen en onderwijsbehoeften per leerling weergegeven. Op basis van dit groepsoverzicht wordt de groep op drie aanpakniveaus ingedeeld en wordt het nieuwe groepsplan voor de komende periode opgesteld. Echter indien er meerdere malen uitval is op minimum leerstofdoelen dan dient er voor de desbetreffende leerling of groepje leerlingen een handelingsplan worden opgeteld. Dit plan wordt dan opgesteld in het systeem van parnassys en duurt gemiddeld zo n 8 weken. Daarna wordt dit plan geëvalueerd, afhankelijke van de behaalde doelstellingen kan dit plan worden afgesloten of gecontinueerd. De interim directeur en de intern begeleider hebben hier een coachende rol in. Zowel op groepsniveau, tijdens de groepsbesprekingen, als op schoolniveau worden de leeropbrengsten en plannen geëvalueerd. HGPD/HGW trajecten Volgens Ruijssenaars et al. (2012) geeft het stellen van ondersteuningsvragen richting aan het bepalen van onderwijsbehoeften van de leerling. Er wordt gedacht in kansen met in ogenschouw nemende mogelijk belemmerende factoren. Een ondersteuningsvraag heeft in eerste instantie betrekking op het microsysteem: de leerling, de leerkracht en de ouders. Maar de ondersteuningsvraag kan ook op andere systemen worden toegepast. Het zorgt ervoor dat wij als betrokkenen van de leerling en zijn problematiek blijven handelen. Binnen de Stichting wordt er gewerkt met zorgteams, waarvan er 5 bespreekmomenten in een schooljaar worden ingepland. Aan het zorgteam nemen deel een orthopedagoog en een maatschappelijke werker. Soms is het wenselijk om bij complexe problematiek andere externen hierin te betrekken, zoals bureau jeugdzorg of GG-Net. De intern begeleider zorg ervoor dat andere externe deskundigen voor het zorgteam worden uitgenodigd. In deze fase van de 1-zorgroute zijn de ouders altijd betrokken bij de HGW- gesprekken. Binnen deze gesprekken wordt vooral gekeken hoe de leerkracht handelingsgericht verder kan op de werkvloer. Alle betrokkenen zoeken vanuit de eigen deskundigheid met elkaar naar bruikbare oplossingen en kijken daarbij naar de rol van alle betrokkenen in de omgeving van het kind. Samen wordt gezocht naar de kansen in zowel de onderwijsleersituatie, de thuissituatie als ook binnen de vrije tijd, om het gestelde probleem samen aan te pakken. Er kan besloten worden tot nader (deel)onderzoek, waar dat zinvol is en beter inzicht geeft in het functioneren van het kind. Als de leerkracht handelingsverlegenheid ervaart, wordt besproken welke ondersteuning zij nodig heeft om goed aan te sluiten bij de onderwijsbehoeften van het kind. Zorgplan Pagina 10

12 2.6 Ontwikkelperspectief (OPP) Als blijkt dat een handelingsplan onvoldoende mogelijkheden biedt voor een kind en de stof van de methode van de betreffende jaargroep onvoldoende aansluit bij zijn of haar niveau dan wordt met behulp van toetsen (methode & methodeonafhankelijk) zo nauwkeurig mogelijk bekeken hoe groot de onderwijsleerachterstand is. Vervolgens wordt getracht een zo goed mogelijke inschatting (evt. door verder diagnostisch onderzoek) van het verwachte eindniveau van de leerling te maken. Ook moeten heldere tussendoelen worden opgesteld. De intern begeleider stelt samen met de leerkracht een programma op voor de leerling. Voorafgaand aan het opstellen van een OPP gaat altijd een HGPD consult met de orthopedagoge (stap 4 van de 1-zorgroute). Het OPP wordt met ouders besproken en door hen ondertekend op een formulier OPP. De kinderen maken wel Cito toetsen, maar veelal toetsen van een lager jaar (aansluitend bij hun niveau). Met behulp van het LOVS op de computer kan de ontwikkelingslijn van het kind nauwkeurig gevolgd worden en wordt half jaarlijks dit plan geëvalueerd met alle betrokkenen. Zorgplan Pagina 11

13 Bijlage 1 Uitgangspunten handelingsgerichtwerken(hgw/hgpd) Beschrijving van de 7 uitgangspunten handelingsgericht werken: 1. De onderwijsbehoeften van leerlingen staan centraal. Onderwijsbehoeften geven aan wat een leerling nodig heeft om onderwijsdoelen te bereiken. Het denken en handelen vanuit onderwijsbehoeften is een centraal uitgangspunt van HGW. We handelen niet door ons af te vragen wat er mis is met deze leerling of wat de leerling niet kan, maar wat deze leerling aan extra ondersteuning of instructie nodig heeft om een volgende stap in zijn ontwikkeling te maken. 2. Het gaat om afstemming en wisselwerking Het gaat dus niet alleen om het kind, maar om het kind in interactie met zijn omgeving. In de literatuur noemt men dit het transactionele model. We richten ons dan op deze leerling, in deze groep, bij deze leerkracht, op deze school en van deze ouders. Dit theoretisch kader is vergelijkbaar met het systeem denken waarbij de interactie patronen tussen leerkracht, leerling, de groep en ouders voortdurend op elkaar inspelen en op elkaar afgestemd dienen te worden. 3. De leraar doet er toe Leraren leveren een cruciale bijdrage aan de positieve ontwikkeling van leerlingen. Zij zijn de spil in passend onderwijs. Binnen de school hebben zij de meeste invloed op leerlingen. Een sterke leraar is effectief voor alle leerlingen. Een goede leraar heeft invloed op zowel het leren, de werkhouding en het sociaal-emotioneel functioneren. 4. Positieve aspecten zijn van groot belang Positieve aspecten van het kind, leerkracht, groep, school en ouders zijn van groot belang hij HGW. Naast problematische aspecten zijn deze nodig om de situatie op schol te begrijpen, doelen te formulerenen om en goed plan van aanpak te maken. Hier wordt gedoeld op het denken in kansen en krachten van alle betrokkenen. 5. We werken constructief samen Constructieve samenwerking is de constructieve communicatie tussen school en ouders is effectief als het gaat om het verbeteren van het welzijn, werkhouding, het sociaalemotioneel functioneren van leerlingen en hun schoolprestaties. Samenwerking tussen leerkracht, leerling, ouders, interne en externe begeleiders is noodzakelijk voor: - het analyseren van de situatie - het formuleren van doelen en onderwijsbehoeften - het zoeken en concretiseren van oplossingen 6. Ons handelen is doelgericht Er worden sterke doelen gesteld met hoge verwachtingen om het opbrengstgericht werken te bevorderen. Het werken met doelen geeft duidelijk richting wat er van iedereen in het proces verwacht wordt, hetgeen aan het eind van de cyclus geëvalueerd wordt. 7. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant Er wordt systematisch, planmatig, gehandeld binnen de school. De werkwijze wordt stapvoor-stap doorlopen en het is voor alle betrokkenen duidelijk waar een leerling zich binnen het model van leerlingenzorg bevindt. Er zijn heldere afspraken binnen het schoolteam over welke stappen er in de zorgniveau te nemen zijn, hoe wij registreren en hoe dit gecommuniceerd wordt met de ouders: transparantie. Zorgplan Pagina 12

14 Bijlage 2 LOVS en toetskalender Volgens onderstaande toetskalender worden de toetsen van het leerlingvolgsysteem afgenomen. cito lovs sep okt nov dec jan feb mrt apr mei juni Rekenen voor kleuters M1-M2 E1-E2 Taal voor kleuters M1-M2 E1-E2 Rekenen en wiskunde B8 M3-M7 E3-E6 Technisch lezen B8 M3-M7 E3-E6 Begrijpend lezen B8 M4-M7 E3-E4 Spelling B8 M3-M7 E3-E6 Woordenschat B8 M3-M7 E3-E6 Entreetoets E7 Eindtoets M8 1. De toetsen worden conform handleiding afgenomen. Voor leerlingen met een dyslexieverklaring kunnen aanpassingen worden gedaan. Dit in overleg met de intern begeleider. 2. Alle leerlingen doen mee aan de toetsen. 3. Afwijkingen worden besproken met de intern begeleider. 4. Spellingtoetsen worden digitaal afgenomen. 5. Voor de groepen 3 t/m 7 wordt in het schooljaar de nieuwe normering gebruikt. 6. Bij leerlingen met een I, II, III score wordt het aantal goed ingevoerd. 7. Bij leerlingen met IV of V score worden nadere analyses gemaakt. 8. De leerkracht voert in het computerprogramma lovs de resultaten van de leerlingen in. Op de in de werkkalender opgenomen data zijn de alle toetsresultaten ingevoerd. Groep 3: November: herfstsignalering na kern 3 Januari: wintersignalering na kern 6 April: lentesignalering na kern 8 Juni: Eindsignalering na kern 12 Groep 4 t/m 8: In november en april een tussenmeting voor leerlingen met zwakke lees- en/of spellingvaardigheden ( zie protocol Leesproblemen en dyslexie, tweede druk 2011.) De SCOL vragenlijst wordt twee maal per jaar door de groepsleerkacht ingevuld. Mogelijke aanpassingen van toetsen in overleg met intern begeleider Hulpmiddelen Bij de papieren varianten van de LVS-toetsen zijn geen hulpmiddelen beschikbaar. De digitale varianten van de toetsen Rekenen-Wiskunde, Woordenschat en Spelling beschikken over auditieve ondersteuning. Begrijpend lezen is niet auditief ondersteund. Algemeen Voor de LVS-toetsen - met uitzondering van de toetsen op het gebied van technisch lezen - zijn de volgende aanpassingen mogelijk: - Extra afnametijd - Toets in meerdere delen afnemen (bijvoorbeeld in drie of vier keer, in plaats van twee keer) - Vergroten van de teksten van A4 naar A3 Spelling Bij de toetsen Spelling is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: - In groep 4 en 5 kan ervoor gekozen worden om standaard dus ongeacht de toetsscore op de startmodule vervolgmodule 1 (dictee) af te nemen bij leerlingen met dyslexie in plaats van vervolgmodule 2 (meerkeuze). Zorgplan Pagina 13

15 Bijlage 3 Groepsbesprekingsformulier Bespreekpunten en vragen betreffende Organisatie, sfeer en communicatie - Hoe verloopt het klassenmanagement en zelfstandig werken? - Hoe verloopt de samenwerking tussen leerlingen onderling en met jou? - Hoe verlopen de gesprekken met ouders? - Waar ben je tevreden over? Welke twijfels heb je nog? Concrete bespreekpunten Leerlingen die extra begeleiding nodig hebben Is het gelukt om de leerlingen te signaleren die: - Extra begeleiding nodig hebben? - Meer uitdaging en verdieping nodig hebben? Leerlingen waarvan je hun onderwijsbehoeften nader wilt bespreken - Wat is precies je vraag bij die leerlingen? - Bij welke leerlingen denk je aan nader onderzoek? - Bij welke leerlingen denk je aan aanmelding voor een leerlingbespreking of zorgteam en met welke vraag? - Welke voorbereiding is daarvoor nodig? Wie zou je bij die bespreking willen uitnodigen en waarom? - Clustering van leerlingen / instructiebehoeften - Welke vragen/twijfels heb je over het clusteren? - Is deze clustering voor jou haalbaar qua organisatie? - Wat zijn jouw ontwikkelpunten en begeleidingsvragen? - Opstellen van het handelingsplan/ groepsplan - Welke vragen heb je bij de doelen voor de hele groep, de subgroepjes of een individuele leerling? - Welke vragen heb je over het onderwijsaanbod voor de hele groep, de subgroepjes of een individuele leerling? - Is duidelijk wanneer, hoe en door iwe er geëvalueerd wordt of de doelen bereikt zijn? - Realiseren van het groepsplan/handelingsplan. Hoe ziet het er volgens jou in de praktijk uit? - Hoe maak je de vertaling naar week- en dagplanning? - Waar twijfel je over en wat zijn je vragen? - Hoe schat jij in dat de samenwerking met de andere betrokkenen zal verlopen? - Wat heb jij nodig aan ondersteuning of begeleiding om je groepsplan/handelingsplan uit te voeren? - Welke observatie- en/of bespreekpunten heb je voor eventueel groepsbezoek? - Zorgplan Pagina 14

Niveaus van zorg in 6 stappen

Niveaus van zorg in 6 stappen Niveaus van zorg in 6 stappen Acties op school (inter)actie naar ouders Ondersteuning op school Stap 1 Leerkracht werkt handelingsgericht in de groep Stap 2 Leerkracht overlegt met collega-leerkrachten

Nadere informatie

De Zorgstructuur van de Wiekslag. Schooljaar

De Zorgstructuur van de Wiekslag. Schooljaar De Zorgstructuur de Wiekslag Schooljaar 2013-2014 1 Zorgschema. Werken met het zorgmodel binnen de Wiekslag naast basisschema WSNS IJssel/Berkel Uitgangspunten: Er wordt handelingsgericht gewerkt wat o.a.

Nadere informatie

7 Passend onderwijs. 7.1 Algemeen. 7.2 Interne begeleiding. Schoolgids 2012-2013

7 Passend onderwijs. 7.1 Algemeen. 7.2 Interne begeleiding. Schoolgids 2012-2013 7 Passend onderwijs 7.1 Algemeen Kinderen zijn nieuwsgierig en willen graag leren. Deze eigenschap hoort bij het kind zijn. Alle kinderen verdienen aandacht en zorg, maar zeker ook diegenen die moeite

Nadere informatie

1-zorgroute voorschoolse voorzieningen. Plein Midden Twente

1-zorgroute voorschoolse voorzieningen. Plein Midden Twente 1-zorgroute voorschoolse voorzieningen Plein Midden Twente Voorwoord De 1-zorgroute in de praktijk; 6 stappen Binnen alle zes stappen binnen de zorgroute geldt: het bieden van een goed pedagogisch klimaat

Nadere informatie

De Zorgstructuur van de Wiekslag. Schooljaar

De Zorgstructuur van de Wiekslag. Schooljaar De Zorgstruct van de Wiekslag Schooljaar 2017-2018 1 Zorgschema. Werken met het zorgmodel binnen de Wiekslag. Uitgangspunten: Er wordt handelingsgericht gewerkt wat o.a. inhoudt dat er gedifferentieerde

Nadere informatie

Masterclass Handelingsgericht Werken voor IB ers en rekenspecialisten

Masterclass Handelingsgericht Werken voor IB ers en rekenspecialisten Masterclass Handelingsgericht Werken voor IB ers en rekenspecialisten 15 september 2010 9.00 16.00 Berber Klein Henk Logtenberg & Liesbeth van Well Agenda (1) 1. Introductie 1.1: Voorstellen 1.2: Warming

Nadere informatie

Arjan Clijsen, Noëlle Pameijer & Ad Kappen

Arjan Clijsen, Noëlle Pameijer & Ad Kappen Met handelingsgericht werken opbrengstgericht aan de slag 1. Inleiding Arjan Clijsen, Noëlle Pameijer & Ad Kappen Wat is de samenhang tussen handelingsgericht werken (HGW) en opbrengstgericht werken (OGW)?

Nadere informatie

De Zorgstructuur van de Wiekslag. Schooljaar

De Zorgstructuur van de Wiekslag. Schooljaar De Zorgstruct van de Wiekslag Schooljaar 2016-2017 1 Zorgschema. Werken met het zorgmodel binnen de Wiekslag. Uitgangspunten: Er wordt handelingsgericht gewerkt wat o.a. inhoudt dat er gedifferentieerde

Nadere informatie

5 oktober 2010 ZORGTRAJECT DE POELJEUGD

5 oktober 2010 ZORGTRAJECT DE POELJEUGD Schema 1 zorgroute: Er zijn 3 niveau s te onderscheiden: Zorg op groepsniveau, zorg op schoolniveau en bovenschoolse zorg. In het bovenstaande model zijn deze als volgt weergegeven: De rode cirkel (linksbovenin

Nadere informatie

ZORG OP MAAT OMDAT IEDER KIND TELT

ZORG OP MAAT OMDAT IEDER KIND TELT Telefoon 0317-350815 ZORG OP MAAT OMDAT IEDER KIND TELT DON BOSCOSCHOOL RENKUM Versie april 2011 ZORGSYSTEEM DON BOSCOSCHOOL RENKUM Iedere school heeft de plicht voor alle kinderen zorg op maat te bieden.

Nadere informatie

De vijf stappen van de meldcode worden ook beschreven op de website van ZorgOog-jeugd en gezin Achterhoek: www.zorgoogachterhoek.nl.

De vijf stappen van de meldcode worden ook beschreven op de website van ZorgOog-jeugd en gezin Achterhoek: www.zorgoogachterhoek.nl. Verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling De wet Verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling treedt 1 juli 2013 in werking. De meldcode is bedoeld om professionals sneller

Nadere informatie

Interne zorgstructuur

Interne zorgstructuur Interne zorgstructuur Zorgniveau 1: Adaptief onderwijs Doel: Preventie van problemen door tegemoet te komen aan de basisbehoeften van kinderen: relatie, competentie en autonomie. In deze fase staat het

Nadere informatie

Ondersteuningsstructuur. Kbs Petrus en Paulus

Ondersteuningsstructuur. Kbs Petrus en Paulus Ondersteuningsstructuur Kbs Petrus en Paulus Ondersteuningsstructuur Kbs Petrus en Paulus versie 07-04-2017 Inhoud: Voorwoord pag. 3 1 Stap verder met 1-Zorgroute pag. 4 Groepsniveau pag. 6 Intern niveau

Nadere informatie

Hoe volgt en begeleidt Montessori-Zuid de leerlingen?

Hoe volgt en begeleidt Montessori-Zuid de leerlingen? Hoe volgt en begeleidt Montessori-Zuid de leerlingen? Opbrengstgericht onderwijs, een verzamelnaam voor het doelgericht werken aan het optimaliseren van leerlingprestaties. systeem van effectieve schoolontwikkeling

Nadere informatie

2013-2014 Openbare basisschool De Barchschole Beukenlaan 24 7244 BB Barchem. Zorgplan

2013-2014 Openbare basisschool De Barchschole Beukenlaan 24 7244 BB Barchem. Zorgplan 2013-2014 Openbare basisschool De Barchschole Beukenlaan 24 7244 BB Barchem Zorgplan Inhoudsopgave pagina Inleiding 3 Zorgverbreding op groepsniveau 4 Extra ondersteuning 4 Meerbegaafden 4 Rugzakje 5 Zorgverbreding

Nadere informatie

Jaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016

Jaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016 Jaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016 Inleiding Elk jaar stellen wij als team van o.b.s. De Boomhut gezamenlijk een jaarplan op. Vanuit de evaluatie van het vorige jaarplan, gekoppeld aan de strategische

Nadere informatie

Ondersteuningsstructuur. Kbs Petrus en Paulus

Ondersteuningsstructuur. Kbs Petrus en Paulus Ondersteuningsstructuur Kbs Petrus en Paulus Ondersteuningsstructuur Kbs Petrus en Paulus versie 7-11-2014 Inhoud: Voorwoord pag. 3 1 Stap verder met 1-Zorgroute pag. 4 Groepsniveau pag. 6 Intern niveau

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Visie 3. Kernwaarden. 4. Zorgstructuur. 5. Zorgniveau 1 6. Zorgniveau Zorgniveau 3 9. Zorgniveau Zorgniveau 5.

Inhoudsopgave. Visie 3. Kernwaarden. 4. Zorgstructuur. 5. Zorgniveau 1 6. Zorgniveau Zorgniveau 3 9. Zorgniveau Zorgniveau 5. Zorgstructuur 1 Inhoudsopgave Visie 3 Kernwaarden. 4 Zorgstructuur. 5 Zorgniveau 1 6 Zorgniveau 2... 7 Zorgniveau 3 9 Zorgniveau 4 11 Zorgniveau 5. 13 Bijlagen.. 15 2 Visie De visie van de Fonkelsteen:

Nadere informatie

Ondersteuning van leerlingen op. CBS De Rank

Ondersteuning van leerlingen op. CBS De Rank Ondersteuning van leerlingen op CBS De Rank Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Onze uitgangspunten en ambitie... 2 3. De organisatie van de zorg op De Rank... 2 4. Wanneer spreken we van leerlingen die ondersteuning

Nadere informatie

Handelingsgericht Werken. Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher

Handelingsgericht Werken. Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher Handelingsgericht Werken Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher Doelen Kennismaking met de uitgangspunten HGW Reflecteren op uitgangspunten HGW Zicht op de betekenis van HGW op de eigen praktijksituatie

Nadere informatie

Handboek Handelingsgerichte Procesdiagnostiek (HGPD)

Handboek Handelingsgerichte Procesdiagnostiek (HGPD) Handboek Handelingsgerichte Procesdiagnostiek (HGPD) Schooljaar 2012/2013 Handelingsgerichte Procesdiagnostiek (HGPD) Binnen Stichting Op Kop is sinds enkele jaren op alle basisscholen het handelingsgericht

Nadere informatie

Leerling-zorg op onze school

Leerling-zorg op onze school Leerling-zorg op onze school Inhoud 1. Inleiding blz. 3 1.1 Onze visie op zorg 1.2 Doelstelling van de zorg 1.3 Zorgbreedte 2. Wanneer is een leerling een zorgleerling? 4 3. leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften:

Nadere informatie

Zorgplan PCBS Impuls

Zorgplan PCBS Impuls Zorgplan PCBS Impuls Zwijndrecht 07-02-2011 Inhoud: 1. Handelingsgericht werken blz. 3 2. Groepsoverzicht blz. 5 3. Groepsplan blz. 5 4. Groepsbespreking blz.6 5. Leerlingbespreking blz. 7 6. Ontwikkelingsperspectief

Nadere informatie

Binnen deze driehoek geldt een aantal randvoorwaarden:

Binnen deze driehoek geldt een aantal randvoorwaarden: Beleidsstuk ouderbetrokkenheid 3.0 In onderstaand document geven wij weer hoe we als school omgaan met oudercommunicatie en het weergeven van de behaalde resultaten van leerlingen. Dit beleidsstuk is geschreven

Nadere informatie

Zorgstructuur de Hasselbraam

Zorgstructuur de Hasselbraam Zorgstructuur de Hasselbraam Aanpak Er worden 5 niveaus van zorg onderscheiden. Per zorgniveau brengen we in kaart: Inhoud Verantwoordelijkheid: wie is waar verantwoordelijk voor Communicatie: wie praat

Nadere informatie

Beleidsplan. Ieder kind telt. Werken volgens de 1-zorgroute

Beleidsplan. Ieder kind telt. Werken volgens de 1-zorgroute Beleidsplan Ieder kind telt Werken volgens de 1-zorgroute November 2012 Voorwoord 3 Schematisch overzicht van de 1-zorgroute 4 Handelingsgericht werken op groepsniveau 5 Waarnemen 5 1. Groepsoverzicht

Nadere informatie

ZORGGids CBS TOERMALIJN FRANEKER

ZORGGids CBS TOERMALIJN FRANEKER ZORGGids CBS TOERMALIJN FRANEKER Inleiding In deze zorggids willen we de zorgstructuur van de Toermalijn uitleggen. U zult zicht krijgen op de afgesproken procedures rondom de leerlingenzorg. Leerlingenzorg

Nadere informatie

6. Ondersteuning voor de leerlingen

6. Ondersteuning voor de leerlingen 6. Ondersteuning voor de leerlingen 6.1 Passend onderwijs SWV Unita Op 1 augustus 2014 gaat de wet Passend Onderwijs van kracht. Deze wet regelt de samenwerking tussen het regulier en het speciaal basisonderwijs

Nadere informatie

Zorgplan

Zorgplan Zorgplan 2017-2018 1 Inhoudsopgave De zorg voor kinderen 3 Het zorgsysteem op groepsniveau 4 Signaleren Registreren Analyseren Diagnosticeren Handelen Het zorgsysteem op schoolniveau 5 Het leerlingvolgsysteem

Nadere informatie

Handboek. Handelingsgerichte Procesdiagnostiek (HGPD)

Handboek. Handelingsgerichte Procesdiagnostiek (HGPD) Handboek Handelingsgerichte Procesdiagnostiek (HGPD) Handelinggerichte Proces diagnos1ek (HGPD) Op de scholen van de Tjongerwerven CPO wordt handelingsgericht gewerkt. Het doel van HGW is om het onderwijs

Nadere informatie

ZORGPLAN 2011-2012. Meester G. Propschool Openbare basisschool in Lochem. Groenewegje 1-3 7241 HB Lochem 0573252430

ZORGPLAN 2011-2012. Meester G. Propschool Openbare basisschool in Lochem. Groenewegje 1-3 7241 HB Lochem 0573252430 ZORGPLAN 2011-2012 Meester G. Propschool Openbare basisschool in Lochem Groenewegje 1-3 7241 HB Lochem 0573252430 Zorgplan OBS meester G. Propschool 2011-2012 Inhoudsopgave pagina Inleiding 2 Zorgverbreding

Nadere informatie

Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider

Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider Opbrengst-en handelingsgericht werken Ad Kappen, Gerdie Deterd Oude Weme Programma 16.00 16.15 17.30 17.45 18.30 20.30 opening Marielle lezing ogw

Nadere informatie

Agenda. 1. Externen 2. Taken IB-er 3. Zorgstructuur nu 4. Zorgstructuur toekomst 5. Vragen 6. Zorgmarkt

Agenda. 1. Externen 2. Taken IB-er 3. Zorgstructuur nu 4. Zorgstructuur toekomst 5. Vragen 6. Zorgmarkt Hart voor zorg Even voorstellen Agenda 1. Externen. Taken IB-er 3. Zorgstructuur nu 4. Zorgstructuur toekomst 5. Vragen 6. Zorgmarkt Externen Met wie hebben wij te maken en in welke mate? WSNS-Salland

Nadere informatie

De inrichting van de organisatie, een overzicht van de betrokkenen en een overzicht van de zorgniveaus. De cyclus handelings gericht werken

De inrichting van de organisatie, een overzicht van de betrokkenen en een overzicht van de zorgniveaus. De cyclus handelings gericht werken Zorg op de Overlaet Voor u ligt het zorgplan van de Overlaet. In dit document maken we inzichtelijk dat we planmatig omgaan met zorg. Het document is als volgt opgesteld: Onderdeel 1: Onderdeel 2: Onderdeel

Nadere informatie

In het zorgplan wordt beschreven hoe er op de CBS De Ark invulling wordt gegeven aan de leerlingenzorg.

In het zorgplan wordt beschreven hoe er op de CBS De Ark invulling wordt gegeven aan de leerlingenzorg. Zorgplan In het zorgplan wordt beschreven hoe er op de invulling wordt gegeven aan de leerlingenzorg. Inleiding In onze missie staat beschreven dat wij op onze school het kind centraal stellen. Dit betekent

Nadere informatie

Handelingsgerichte ontwikkelingsperspectieven in het basisonderwijs. 24 maart 2010

Handelingsgerichte ontwikkelingsperspectieven in het basisonderwijs. 24 maart 2010 Handelingsgerichte ontwikkelingsperspectieven in het basisonderwijs 24 maart 2010 Programma Wat is een ontwikkelingsperspectief (OPP) Voor wie een OPP? Waarom van een OPP? Wanneer een OPP opstellen? Hoe

Nadere informatie

Protocol leesproblemen en dyslexie

Protocol leesproblemen en dyslexie 1 KC Den Krommen Hoek Protocol leesproblemen en dyslexie Verantwoording: Het protocol leesproblemen en dyslexie van kindcentrum Den Krommen Hoek is opgesteld op basis van het Protocol Leesproblemen en

Nadere informatie

Zorgverbreding. Rekenen/wiskunde. Basisschool Jahesuja Jantine, Heleen, Suzanna, Jacobine

Zorgverbreding. Rekenen/wiskunde. Basisschool Jahesuja Jantine, Heleen, Suzanna, Jacobine Zorgverbreding Rekenen/wiskunde Basisschool Jahesuja Jantine, Heleen, Suzanna, Jacobine ZORG OP MAAT Rekening houden met de mogelijkheden van ieder kind. hoge eisen pedagogische en didactische vaardigheden

Nadere informatie

U kunt hieronder zien in welke periode welke toets wordt afgenomen.

U kunt hieronder zien in welke periode welke toets wordt afgenomen. 6. KWALITEITSZORG Het Leerlingvolgsysteem (LVS) Om de kwaliteit van ons onderwijs te bewaken en de ontwikkeling van de leerling goed te volgen, gebruiken we een Leerlingvolgsysteem. Een goed LVS moet een

Nadere informatie

Ondersteuning van uw kind Ouderversie school-ondersteuningsplan

Ondersteuning van uw kind Ouderversie school-ondersteuningsplan Ondersteuning van uw kind 2015-2016 Ouderversie school-ondersteuningsplan 1 Het school ondersteuningsprofiel Het ondersteuningsprofiel is geschreven voor ouders zodat ouders weten welke ondersteuning een

Nadere informatie

BIJLAGE 5: UITWERKING STAPPEN ARRANGEREN

BIJLAGE 5: UITWERKING STAPPEN ARRANGEREN BIJLAGE 5: UITWERKING STAPPEN ARRANGEREN ARRANGEREN IN VERSCHILLENDE STAPPEN Stap 1: Groep Stap 2: School Stap 3: Wijk Stap 4: MDT Omschrijving De leerkracht werkt in de groep vanuit de handelingsgerichte

Nadere informatie

1. Inleiding m.b.t. Passend onderwijs. 2. Samenwerkingsverband Amstelronde. 3. Ondersteuning op de Zwaluw

1. Inleiding m.b.t. Passend onderwijs. 2. Samenwerkingsverband Amstelronde. 3. Ondersteuning op de Zwaluw Zorgplan 2016-2017 Inhoud 1. Inleiding m.b.t. Passend onderwijs 2. Samenwerkingsverband Amstelronde 2.1 Missie en visie van samenwerkingsverband Amstelronde 2.2 Ontwikkelingen in 2016-2017 3. Ondersteuning

Nadere informatie

Ondersteuning van uw kind Ouderversie school-ondersteuningsplan

Ondersteuning van uw kind Ouderversie school-ondersteuningsplan Ondersteuning van uw kind 2016-2017 Ouderversie school-ondersteuningsplan 1 Het school ondersteuningsprofiel Het ondersteuningsprofiel is geschreven voor ouders zodat ouders weten welke ondersteuning een

Nadere informatie

C:\Users\admin\AppData\Local\Microsoft\Windows\Temporary Internet Files\Content.Outlook\DY4SI3QT\Zorgstructuur de Reuzepas.doc

C:\Users\admin\AppData\Local\Microsoft\Windows\Temporary Internet Files\Content.Outlook\DY4SI3QT\Zorgstructuur de Reuzepas.doc De zorgstructuur op de Reuzepas Het team van de Reuzepas heeft voor zichzelf de volgende missie geformuleerd: De Reuzepas biedt onderwijs, dat kinderen in een sociale, veilige en uitdagende leeromgeving

Nadere informatie

Strategische kernen Passend Onderwijs. Sander, groep 8. Belangrijke overgangsmomenten in de ontwikkeling van kinderen

Strategische kernen Passend Onderwijs. Sander, groep 8. Belangrijke overgangsmomenten in de ontwikkeling van kinderen Leerlingen met een opvallende ontwikkeling Hoe ga je om met leerlingen met speciale onderwijsbehoeften? Cruciaal in de zorgstructuur is de kwaliteit van instructie. Maar inspelen op onderwijsbehoeften

Nadere informatie

Onderwijskundig jaarplan GBS Het Talent 1

Onderwijskundig jaarplan GBS Het Talent 1 Onderwijskundig jaarplan Jaar: 2017-2018 School: Gbs Het Talent Schoolleider: W.Bos Datum: juni 2017 Laatst geactualiseerd: 8 juni 2017 Inleiding In ons jaarplan 2017-2018 geven we per onderdeel aan welke

Nadere informatie

onderwijs, de ontwikkelingen op een rij

onderwijs, de ontwikkelingen op een rij onderwijs, de ontwikkelingen op een rij Veel scholen zijn begonnen met het werken met groepsplannen. Anderen zijn zich aan het oriënteren hierop. Om groepsplannen goed in te kunnen voeren is het belangrijk

Nadere informatie

INTERNE ZORGSTRUCTUUR

INTERNE ZORGSTRUCTUUR Basisondersteuning Niveau 1 Groepsniveau In deze fase staat het handelen van de leerkracht centraal. Deze signaleert met behulp van toetsen en observaties de voortgangsresultaten van de leerlingen, zowel

Nadere informatie

Organisatie van de leerlingen zorg CBS De Akker

Organisatie van de leerlingen zorg CBS De Akker Organisatie van de leerlingen zorg CBS De Akker September 2018 Organisatie van de leerlingenzorg CBS De Akker Inhoud: De coördinatie van de leerlingenzorg op CBS De Akker... 3 De structuur van de leerlingenzorg

Nadere informatie

Schooljaar 2014-2015. Schoolondersteuningsprofiel van Anne Frankschool De Basis

Schooljaar 2014-2015. Schoolondersteuningsprofiel van Anne Frankschool De Basis Schooljaar 2014-2015 Schoolondersteuningsprofiel van Anne Frankschool De Basis VRAGENLIJST Met het Schoolondersteuningsprofiel worden de volgende onderdelen in beeld gebracht (zie kader): Specifieke kennis

Nadere informatie

Zorgstructuur de Hasselbraam

Zorgstructuur de Hasselbraam Zorgstructuur de Hasselbraam Aanpak Er worden 5 niveaus van zorg onderscheiden. Per zorgniveau brengen we in kaart: Inhoud Verantwoordelijkheid: wie is waar verantwoordelijk voor Communicatie: wie praat

Nadere informatie

Organisatie van de leerlingen zorg CBS De Akker

Organisatie van de leerlingen zorg CBS De Akker Organisatie van de leerlingen zorg CBS De Akker Juli 2019 Organisatie van de leerlingenzorg CBS De Akker Inhoud: De coördinatie van de leerlingenzorg op CBS De Akker... 3 De structuur van de leerlingenzorg

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel

Schoolondersteuningsprofiel Schoolondersteuningsprofiel 2017-2018 Naam school: CBS t Kompas Radewijk Ingevuld op: 1 oktober 2017 Typering van de school als onderwijsondersteuningsvoorziening We hebben in ons team 1 interne begeleider

Nadere informatie

U kunt hieronder zien in welke periode welke toets wordt afgenomen.

U kunt hieronder zien in welke periode welke toets wordt afgenomen. 6. KWALITEITSZORG Het Leerlingvolgsysteem (LVS) Om de kwaliteit van ons onderwijs te bewaken en de ontwikkeling van de leerling goed te volgen, toetsen we leerlingen. Dat doen we toetsen uit de methode.

Nadere informatie

Beschrijving van de leerlingenzorg van RK. Bs. De Achtsprong

Beschrijving van de leerlingenzorg van RK. Bs. De Achtsprong Vakgebieden groepsplannen: Technisch lezen Rekenen Spelling Begrijpend lezen Taal woordenschat (SEO) Beschrijving van de leerlingenzorg van RK. Bs. De Achtsprong Afspraken doublures: - 1 e periode doublurejaar

Nadere informatie

PCBS De Schalm Zorgplan PCOAZ

PCBS De Schalm Zorgplan PCOAZ PCBS De Schalm Zorgplan PCOAZ Zwijndrecht Alblasserdam 07-01-2011 Inhoud: 1. Handelingsgericht werken blz. 3 2. Groepsoverzicht blz. 5 3. Groepsplan blz. 5 4. Groepsbespreking blz.6 5. Leerlingbespreking

Nadere informatie

Zorgplan. Basisschool Vlasgaard 2014-2016

Zorgplan. Basisschool Vlasgaard 2014-2016 Zorgplan Basisschool Vlasgaard 2014-2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Zorgstructuur op Vlasgaard 2.1. Route van de ondersteuning 2.1.1. Voorwaarden 2.1.2. De stappen van de route 2.2. Groepsbesprekingen

Nadere informatie

3. De zorg voor de leerlingen Passend Onderwijs

3. De zorg voor de leerlingen Passend Onderwijs 3. De zorg voor de leerlingen 3.1. Passend Onderwijs Het doel van Passend Onderwijs is dat scholen in de regio gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de zorg voor de leerlingen. Onze scholen zijn aangesloten

Nadere informatie

Simeacongres 12 december. Handelingsgericht werken (ppt gebaseerd op Pameijer en 1 zorgroute, zie beschrijving workshop Aartje Bouman Fontys OSO

Simeacongres 12 december. Handelingsgericht werken (ppt gebaseerd op Pameijer en 1 zorgroute, zie beschrijving workshop Aartje Bouman Fontys OSO Simeacongres 12 december Handelingsgericht werken (ppt gebaseerd op Pameijer en 1 zorgroute, zie beschrijving workshop Aartje Bouman Fontys OSO Programma Welkom en toelichting: interactie!!!! Inventarisatie

Nadere informatie

Protocol. Doorstroom. CBS Mons Sinaϊ

Protocol. Doorstroom. CBS Mons Sinaϊ Protocol Doorstroom CBS Mons Sinaϊ versie 2014 Inhoudsopgave Overgangscriteria van groep 1 naar groep 2 Pag.3 Kinderen die instromen in groep 1 en geboren zijn in de periode 1 oktober 31 december Pag.6

Nadere informatie

Protocol Doublure. Doublure protocol Basisschool De Zonnewijzer Diepenveen

Protocol Doublure. Doublure protocol Basisschool De Zonnewijzer Diepenveen Protocol Doublure 1.Inleiding Het doel van doublure is in eerste instantie dat een opgelopen achterstand het komende schooljaar wordt ingehaald zodat het kind in ieder geval de minimumdoelen van de basisschool

Nadere informatie

Handelingsgericht werken

Handelingsgericht werken Handelingsgericht werken 16-09-2013 Waarom en hoe Door: Jose Oosterheert Uitgangspunten van HGW 1. Onderwijsbehoeften 2. Systematisch en transparant 3. Doelgericht werken 4. Transactioneel kader 5. Constructieve

Nadere informatie

Verantwoording 3. Hoofdstuk 1 Gegevens school Hoofdstuk 2 Interne procedure: Handelingsgericht werken 7

Verantwoording 3. Hoofdstuk 1 Gegevens school Hoofdstuk 2 Interne procedure: Handelingsgericht werken 7 Ondersteuningsplan 2016-2017 1 Inhoudsopgave: Verantwoording 3 Hoofdstuk 1 Gegevens school 2016-2017 4 Hoofdstuk 2 Interne procedure: Handelingsgericht werken 7 3.1 Schoolvisie op ondersteuning 3.2 Cyclus

Nadere informatie

Protocol Herfstleerlingen

Protocol Herfstleerlingen Protocol Herfstleerlingen Procedure voor herfstleerlingen in groep 1 Wat te doen Activiteiten Betrokkenen Tijdpad 1.Signalering en leggen de procedure uit over de ontwikkeling en de vorderingen van het

Nadere informatie

Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA

Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA VOORWOORD In dit verslag van obs de Delta treft u op schoolniveau een verslag aan van de ontwikkelingen in het afgelopen schooljaar in het kader van de onderwijskundige ontwikkelingen,

Nadere informatie

Dit protocol is vastgesteld op

Dit protocol is vastgesteld op Dit protocol is vastgesteld op 29-10-2018 0 Inhoudsopgave 1.Inleiding... 2 2. Uitgangspunten ten aanzien van doublure... 2 3. Overgangscriteria... 3 3.1. Overgangscriteria voor groep 1 en 2... 3 3.2. Overgangscriteria

Nadere informatie

Handelingsgericht werken

Handelingsgericht werken Handelingsgericht werken HGW en Passend Onderwijs: kansen en belemmeringen? De week van de IB-er 5 november 2012, Zwolle Noëlle Pameijer, school/kinderpsycholoog, SWV Annie M.G. Schmidt 1 Doelen bijdrage

Nadere informatie

Bijlage I: Formulieren en checklists HGW

Bijlage I: Formulieren en checklists HGW Bijlage I: Formulieren en checklists HGW Met formulieren en checklists bewaken we de uitgangspunten van HGW en voorkomen we dat ze verwateren. Ze fungeren als een leidraad en steun. Vanuit een inhoudelijke

Nadere informatie

HGW en OGW, de Groepsbespreking centraal! Jildou Grovenstein- Piersma November 2016

HGW en OGW, de Groepsbespreking centraal! Jildou Grovenstein- Piersma November 2016 HGW en OGW, de Groepsbespreking centraal! Jildou Grovenstein- Piersma November 2016 De groepsbespreking. Daar waar de ontwikkeling van individuele leerlingen en de ambities van de school samenkomen. Het

Nadere informatie

EVALUATIE STRUCTUURWIJZIGING SPOE JUNI 2012, directeuren, interne begeleiders, taal-en rekencoördinatoren N=31. (max.

EVALUATIE STRUCTUURWIJZIGING SPOE JUNI 2012, directeuren, interne begeleiders, taal-en rekencoördinatoren N=31. (max. EVALUATIE STRUCTUURWIJZIGING SPOE 2011-2012. JUNI 2012, directeuren, interne begeleiders, taal-en rekencoördinatoren N=31. (max. 43) Ad Kappen In het schooljaar 2011-2012 zijn de scholen behorend bij het

Nadere informatie

Zorg voor onze kinderen

Zorg voor onze kinderen Zorg voor onze kinderen Versie 5.0 juni 2011 Gelukkig de kinderen, die zonder angst, naar school gaan. Gelukkig de kinderen, die zonder hoge cijfers zich geaccepteerd weten. Gelukkig de kinderen, die ondanks

Nadere informatie

Basisondersteuning. Preventieve en licht curatieve ondersteuning. Berséba - PO0001. School Plaats Directeur Datum

Basisondersteuning. Preventieve en licht curatieve ondersteuning. Berséba - PO0001. School Plaats Directeur Datum Preventieve en licht curatieve ondersteuning Berséba - PO0001 School Plaats Directeur Datum 1 HGW Handelingsgericht en preventief werken De school werkt handelingsgericht en preventief. De school signaleert

Nadere informatie

SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL SCHOOLJAAR

SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL SCHOOLJAAR SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL SCHOOLJAAR 2016-2017 1 Voorwoord Voor u ligt het Schoolondersteuningsprofiel (SOP) van Jenaplan basisschool De Sterrenkring. Iedere school stelt een SOP op, dit is een wettelijke

Nadere informatie

Onderwijskundig jaarplan GBS Het Talent 1

Onderwijskundig jaarplan GBS Het Talent 1 Onderwijskundig jaarplan Jaar: 2018-2019 School: Gbs Het Talent Schoolleider: W.Bos Datum: juni 2018 Laatst geactualiseerd: 5 juli 2018 Inleiding In ons jaarplan 2018-2019 geven we per onderdeel aan welke

Nadere informatie

SCHOOL ONDERSTEUNINGS PROFIEL

SCHOOL ONDERSTEUNINGS PROFIEL Met het Schoolondersteuningsprofiel worden de volgende onderdelen in beeld gebracht (zie kader): Specifieke kennis en kunde Aantoonbare specifieke deskundigheid Extra ondersteuning ism externe partners

Nadere informatie

PROTOCOLLEN. leerlingenzorg

PROTOCOLLEN. leerlingenzorg pag.: 1 versie: 3 Doel Het doel van dit protocol is ouders te informeren over de werkwijze op onze school t.a.v.. Tevens is het een werkvoorschrift voor het personeel bij de omgang met zorgleerlingen.

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. 1-Zorgroute. Opbrengstgericht werken

KWALITEITSKAART. 1-Zorgroute. Opbrengstgericht werken KWALITEITSKAART Opbrengstgericht werken PO Deze kaart biedt een aantal indicatoren om bij de uitvoering van de stappen uit 1-zorgroute op groepsniveau en op schoolniveau de kwaliteit te monitoren en te

Nadere informatie

Er is een gericht plan van aanpak; met instemming van team en MR op de onderdelen: - Zorgstructuur - Verhogen van de opbrengsten

Er is een gericht plan van aanpak; met instemming van team en MR op de onderdelen: - Zorgstructuur - Verhogen van de opbrengsten Ambitie Doel Strategie Metingen Begroting Dashboard Actieplan (wie, wanneer) I De inspectie heeft vlak voor de zomervakantie van 2014 de school bezocht. Het bestuur heeft de inspectie toegezegd dat er

Nadere informatie

Horizontaal rooster Op Bij de Bron wordt met een horizontaal

Horizontaal rooster Op Bij de Bron wordt met een horizontaal 4.4 De leerlingenzorg Kinderen hebben een natuurlijke behoefte om zich te ontwikkelen. Ieder kind is nieuwsgierig en in principe leergierig. Om de ontwikkelingen en leervorderingen van een kind te volgen,

Nadere informatie

Stroomdiagram zorg. Versie september 2008

Stroomdiagram zorg. Versie september 2008 Stroomdiagram zorg Versie september 2008 1 Fase 1: Reguliere zorg in de groep Start 2. Lkr differentieert: * aanpassing leerstof (weektaak) * instructie (afpelmodel) * leertijd (zelfstandig werken) 1.

Nadere informatie

Overzicht voorbereiden / verwerken plaatsing (zie ook bijlage)

Overzicht voorbereiden / verwerken plaatsing (zie ook bijlage) De intakefase Vóór plaatsing. Kinderen met specifieke onderwijsbehoeften zijn alleen toelaatbaar tot sbo de Blinker indien het SWV PO 31.04 een toelaatbaarheidsverklaring heeft afgegeven. De procedure

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Wijzigingenoverzicht

Inhoudsopgave. Wijzigingenoverzicht Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Wijzigingenoverzicht... 1 Inleiding... 2 Basisondersteuning... 3 1 Handelingsrepertoire leerkracht... 3 2 Opschalen naar Ondersteuningsteam (OT)... 3 3 BAO arrangement...

Nadere informatie

Zorgroute voor alle kinderen Juni 2017

Zorgroute voor alle kinderen Juni 2017 Zorgroute voor alle kinderen Juni 2017 Leerkrachten en school (Inter)actie naar ouders Stap 1 Leerkracht observeert, signaleert, toetst en werkt handelingsgericht. Dit betekent o.a. dat wij werken met

Nadere informatie

Zorgplan Obs W.A. Scholtenschool Pluvierstraat 13 Postbus RJ Foxhol 9600 AB Hoogezand

Zorgplan Obs W.A. Scholtenschool Pluvierstraat 13 Postbus RJ Foxhol 9600 AB Hoogezand Zorgplan 2011-2012 Obs W.A. Scholtenschool Pluvierstraat 13 Postbus 87 9607 RJ Foxhol 9600 AB Hoogezand 0598 393699 directie@wascholtenschool.nl ib@wascholtenschool.nl www.wascholtenschool.nl INHOUD Inleiding

Nadere informatie

ALGEMENE INFORMATIEBROCHURE

ALGEMENE INFORMATIEBROCHURE ALGEMENE INFORMATIEBROCHURE Educonnect informatiebrochure Pagina 1 Inhoudsopgave algemene informatiebrochure Educonnect Educonnect - pagina 3. De SCSOG Het aanbod van Educonnect De kern van Educonnect

Nadere informatie

Toets Protocol Paulus

Toets Protocol Paulus Toets Protocol Paulus Voor u ligt het toets protocol van Basisschool Paulus. Hierin kunt u lezen waarom wij toetsen en welke afspraken gelden voor het afnemen van toetsen. Tot slot vindt u de toetskalender,

Nadere informatie

ROUTE A: LEERLING WORDT AANGEMELD BIJ EEN BASISSCHOOL

ROUTE A: LEERLING WORDT AANGEMELD BIJ EEN BASISSCHOOL ONDERSTEUNINGTOEWIJZINGSROUTE De toeleiding naar passende ondersteuning vindt plaats op basis van arrangeren. Arrangeren wordt gedefinieerd als het proces om te komen tot een match tussen onderwijsbehoefte

Nadere informatie

Handleiding Esis opstellen van een groepsplan

Handleiding Esis opstellen van een groepsplan Handleiding Esis opstellen van een groepsplan december 2014 versie 0, uitsluitend voor intern gebruik Inhoud Werken met groepsplannen binnen Esis-B 3 Groepsoverzicht maken. 4 Groepsplan opstellen.. 11

Nadere informatie

Zorgplan Primato. OBS t Schöppert Daltonschool met Leonardo-onderwijs. Missie: Samen leren leven: betrokken op ontwikkeling, focus op succes!

Zorgplan Primato. OBS t Schöppert Daltonschool met Leonardo-onderwijs. Missie: Samen leren leven: betrokken op ontwikkeling, focus op succes! Zorgplan Primato OBS t Schöppert Daltonschool met Leonardo-onderwijs Missie: Samen leren leven: betrokken op ontwikkeling, focus op succes! Sept. 2013 1 Inhoudsopgave Scholenlijst p. 3 Voorwoord p. 4 1.

Nadere informatie

Schoolspecifiek ondersteuningsplan basisschool de Beiaard

Schoolspecifiek ondersteuningsplan basisschool de Beiaard Schoolspecifiek ondersteuningsplan basisschool de Beiaard 2016-2017 1. Inleiding De Beiaard is een school, waar ieder kind wordt gezien Deze missie sluit naadloos aan bij die van het samenwerkingsverband

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel

Schoolondersteuningsprofiel Schoolondersteuningsprofiel samenwerkingsverband primair onderwijs Inhoudsopgave Inleiding 3 1. 4 2. Missie en Visie 4 3. ondersteuning 5 4. Wat kan de 6 4.1 Regionale afspraken minimaal te bieden ondersteuning

Nadere informatie

Zorgstructuur Basisschool Op Weg

Zorgstructuur Basisschool Op Weg Zorgstructuur Basisschool Op Weg Inhoud Inhoud... 2 Visie op onderwijs... 3 Organisatie van de zorgstructuur... 4 Schoolse Zorgstructuur... 5 Leerlingenzorg binnen de groep... 5 Signalering en registratie...

Nadere informatie

September Ondersteuningsplan Afspraken en protocollen R.K. Basisschool Willibrordus

September Ondersteuningsplan Afspraken en protocollen R.K. Basisschool Willibrordus September 2018 Ondersteuningsplan Afspraken en protocollen R.K. Basisschool Willibrordus 2018-2019 Inhoudsopgave Algemene inleiding 1. Inleiding 2. De doelen 2.1 Ondersteuningsniveaus 3. Ondersteuning

Nadere informatie

Ben jij een cluster intern begeleider die verbindt?

Ben jij een cluster intern begeleider die verbindt? Ben jij een cluster intern begeleider die verbindt? Misschien herken je het wel: je bent op zoek naar een nieuwe uitdaging in het onderwijs. Dan ben je bij WereldKidz aan het goede adres. Voor onze scholen

Nadere informatie

ZORGPLAN 5 NIVEAUS VAN ZORG

ZORGPLAN 5 NIVEAUS VAN ZORG ZORGPLAN 5 NIVEAUS VAN ZORG 1 NIVEAU 1: ALGEMENE PREVENTIEVE ZORG IN DE GROEP De leerkracht geeft kwalitatief goed onderwijs aan een groep leerlingen en realiseert een positief werkklimaat. De algemene

Nadere informatie

Zorg op maat voor elke leerling!

Zorg op maat voor elke leerling! Zorg op maat voor elke leerling! Elk kind is gelijk elk kind heeft recht op een andere behandeling Zorgplan 2015-2019 Inleiding: In dit plan wordt de zorg die gegeven wordt op de Valentijnschool beschreven

Nadere informatie

Ouderavond 16 november. 7 mei 2007

Ouderavond 16 november. 7 mei 2007 Ouderavond 16 november 7 mei 2007 Durf te stralen, je dient de wereld niet door je klein te houden! Durf te ervaren wat je kunt! Kijk naar mogelijkheden, dat motiveert om het beste naar boven te halen!

Nadere informatie

zorgplan Jenaplanbasisschool Elckerlyc

zorgplan Jenaplanbasisschool Elckerlyc zorgplan Jenaplanbasisschool Elckerlyc 1 Zorgplan Jenaplan Basisschool Elckerlyc Inhoudsopgave Hoofdstuk I Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5 Inleiding Zorgniveaus Leerling en groepsbespreking

Nadere informatie

Taken van interne begeleiders in de samenwerking

Taken van interne begeleiders in de samenwerking Taken van interne begeleiders in de samenwerking Hoewel dé intern begeleider niet bestaat, heeft de Landelijke Beroepsgroep voor Intern Begeleiders (LBib) toch geprobeerd wat overzicht te brengen in de

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. SO Het Mozaïek. onderbouw

Schoolondersteuningsprofiel. SO Het Mozaïek. onderbouw Schoolondersteuningsprofiel SO Het Mozaïek onderbouw 1. Inleiding Alle scholen baseren hun onderwijs op de zeven kernwaarden zoals die door het Landelijk Expertise Centrum Speciaal Onderwijs zijn ontwikkeld:

Nadere informatie