I N H O U D. Voorwoord 11. Inleiding: een kader voor kwaliteitsontwikkeling 15

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "I N H O U D. Voorwoord 11. Inleiding: een kader voor kwaliteitsontwikkeling 15"

Transcriptie

1 modellen 5 I N H O U D Voorwoord 11 Inleiding: een kader voor kwaliteitsontwikkeling 15 1 Kwaliteit Situering Beheersbaarheid Waarden Kernprocessen in de non-profitsector Kwaliteit Definitie Containerbegrip Dimensies van kwaliteit Integrale kwaliteitsontwikkeling (IKO) Van kwaliteitszorg tot kwaliteitsontwikkeling Kenmerken Waarom kwaliteit? Relationeel proces Context Maatschappelijke verantwoordelijkheid Arbeidstevredenheid Efficiëntie Kritieke succesfactoren Betrokkenheid van de leidinggevenden De organisatiecultuur moet IKO mogelijk maken Opleiding Motivatie Inzicht in de effecten Een organisatiebrede en holistische benadering Integratie in het beleid Hindernissen 46

2 6 zorgen voor kwaliteit 2 Belanghebbenden Belanghebbenden, een complex samenspel De cliënten Het management Leider versus manager Motiveren Micropolitiek Communiceren De medewerkers Personeelsbeleid Professionele relaties Investors in People Opleiding De externe partners 65 3 Integrale kwaliteitsontwikkeling Bewustwording van de noodzaak tot kwaliteitsontwikkeling Externe factoren Interne factoren Kwaliteitsontwikkeling als vorm van permanent leren Individueel leren en organisatieleren Niveaus van leren Hoe kunnen we blijvend leren? Hoe een lerende organisatie worden? Procesdenken Bepaling Procesbeschrijving Ordening De PDCA-cirkel als leerinstrument Plannen (Plan) Uitvoeren (Do) Evalueren (Check) Bijsturen (Act) Zelfevaluatie Begripsomschrijving Zelfevaluatie inde praktijk Kaderpersoneel Kwaliteitscoördinator Kwaliteitsraad 105

3 modellen inhoud 7 4 Kwaliteitsontwikkeling vanuit een waarderende benadering Achtergronden Pijlers van een waarderende benadering Het constructionistische principe Het principe van de gelijktijdigheid Het poëtische principe Het anticipatorische principe Het positieve principe Verschil met de traditionele benadering Wat kan een waarderende benadering betekenen voor kwaliteitsontwikkeling? Aan de slag met een waarderende benadering Ontdekkingsfase Droomfase Vernieuwingsfase Realisatiefase Tot besluit Meten is weten Meten, een kritische reflectie Meten als proces Kenmerken van effectief meten Soorten metingen Moment van de meting Reikwijdte van de meting Contingentie van de meting Negatieve reacties op metingen Stappenplan Modellen EFQM Situering Basisconcepten Het model De RADAR-methodiek TRIS De vier voorwaardengebieden en de processen De resultaatgebieden Scoring TRIS voor afdelingen van organisaties 171

4 8 zorgen voor kwaliteit 6.4 CAF Situering Structuur Factoren Resultaten Investors in People Situering Indicatoren INK Kenmerken Beschrijving van het INK-managementmodel Vijf ontwikkelingsfasen Kwalidroom en kwaliscoop Kwalidroom Kwaliscoop Kwadrant Situering Opbouw van het model Scoring ISO (International Organization for Standardization) Algemeen Principes van kwaliteitszorg Kwaliteitsinstrumenten Technieken om ideeën te ontwikkelen Brainstorming Verwantschapsdiagram Nominale groepstechniek Benchmarking Technieken voor oorzaak-gevolganalyse Pareto-analyse Visgraatdiagram Wwwwh-techniek Krachtenveldanalyse Technieken voor evaluatie en besluitvorming Sterkte-zwakteanalyse Besluitvormingsmatrix Multivoting Technieken voor de analyse van processen Foutenboomanalyse 223

5 modellen inhoud Faalwijzen & Effecten Analyse (FEA) Planningstechnieken Gantt Chart Process Decision Program Chart Belangrijke figuren en ideeën William Edwards Deming Leven en werk Veertien aandachtspunten Dodelijke ziekten Joseph Juran Leven en werk Belangrijkste ideeën: de Jurantrilogie Philip Crosby Leven en werk Gedachtegoed Veertien stappen naar kwaliteitsverbetering Vijf kenmerken van een eeuwig succesvolle organisatie Kaoru Ishikawa Leven en werk Kwaliteitskringen Genichi Taguchi Leven en werk De methode Vilfredo Pareto Maasaki Imai Leven en werk Principes Aanpak De tien Kaizen-regels Kwaliteitsontwikkeling als relationele praktijk Risico s De relationele dimensie Betekeniscreatie Participatie Kennisontwikkeling De praktijk Een draagvlak Een kompas Community of practice 260

6 10 zorgen voor kwaliteit Literatuur 263 Register 269 Informatie 275 Over de auteur 279

Zorgen voor kwaliteit

Zorgen voor kwaliteit GUIDO CUYVERS Zorgen voor kwaliteit KWALITEITSONTWIKKELING VOOR NON-PROFITORGANISATIES D/2019/45/93 978 94 014 5932 7 NUR 807 Vormgeving omslag : Keppie & Keppie Vormgeving binnenwerk : Karakters, Gent

Nadere informatie

Duurzame integratieve kwaliteitszorg. Andre Vyt

Duurzame integratieve kwaliteitszorg. Andre Vyt Duurzame integratieve kwaliteitszorg Andre Vyt Kernaspecten Hoe integreren we alle relevante aspecten in ons kwaliteitsbeleid? Hoe integreren we het kwaliteitsbeleid in onze dagelijkse werking? Wat zijn

Nadere informatie

VISIETEKST INTEGRALE KWALITEITSZORG (IKZ)

VISIETEKST INTEGRALE KWALITEITSZORG (IKZ) VISIETEKST INTEGRALE KWALITEITSZORG (IKZ) Binnen onze vzw Jeugdzorg Sint-Vincentius zien we kwaliteit als een dynamisch en evolutief gegeven (cfr. Prose-model). Wij willen in eerste instantie een kwaliteitsvolle

Nadere informatie

Inhoudstafel. Kwaliteit in de publieke sector. Deel 1. Voorwoord...i. Algemene inleiding... 1 Leeswijzer... 3. Inleiding... 7

Inhoudstafel. Kwaliteit in de publieke sector. Deel 1. Voorwoord...i. Algemene inleiding... 1 Leeswijzer... 3. Inleiding... 7 Voorwoord....................................................i Algemene inleiding........................................... 1 Leeswijzer.............................................. 3 Deel 1 Kwaliteit

Nadere informatie

Algemene inleiding... 9 Stilstaan om vooruit te komen... 9 Opzet van het boek... 9 Een woord van dank... 11 Tot slot... 12

Algemene inleiding... 9 Stilstaan om vooruit te komen... 9 Opzet van het boek... 9 Een woord van dank... 11 Tot slot... 12 Inhoudstafel Algemene inleiding... 9 Stilstaan om vooruit te komen... 9 Opzet van het boek... 9 Een woord van dank... 11 Tot slot... 12 Hoofdstuk 1 Kwaliteit in de publieke sector... 13 Inleiding... 13

Nadere informatie

Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model.

Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model. Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model. 1. Wat is het INK-model? Het INK-model is afgeleid van de European Foundation for Quality Management (EFQM). Het EFQM stelt zich ten doel Europese bedrijven

Nadere informatie

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder

Nadere informatie

Zelfevaluatie van de organisatie

Zelfevaluatie van de organisatie STUDIEDAG Zelfevaluatie van de organisatie Een stappenplan voor een eigen zelfevaluatie ANTWERPEN 26 november 2010 Heidi Declercq Kwaliteitscoördinator OCMW De Pinte OCMW Deinze OCMW Lochristi OCMW Nazareth

Nadere informatie

HR Performance Management

HR Performance Management HR Performance Management Door: Bernadette van de Laak Inleiding Bij Performance Management (PM) gaat het erom dat menselijk kapitaal binnen een organisatie dusdanig wordt georganiseerd, dat stijging van

Nadere informatie

Hilde Sels Ria Van Huffel Ria Van Looveren

Hilde Sels Ria Van Huffel Ria Van Looveren Een kennismaking met het TRIS-instrument Hilde Sels (hilde.sels@khk.be) Ria Van Huffel (ria.vanhuffel@vsko.be) Ria Van Looveren (riavanlooveren.br@skynet.be) 2011-06-10 2 Overzicht in stappen 1 Wat is

Nadere informatie

Investors in People. Willem E.A.J. Scheepers MBA

Investors in People. Willem E.A.J. Scheepers MBA Investors in People. Willem E.A.J. Scheepers MBA LINCOLN STEFFENS I have seen the future and it works IiP = Meer dan Opleiden! (veel meer.) Recent Onderzoek Informeel Leren ( Research voor Onderwijs &

Nadere informatie

Asset Management gemeente SWF in het kort. Aanleiding Risico Gestuurd Asset Management. Aanpak Risico Gestuurd Asset Management

Asset Management gemeente SWF in het kort. Aanleiding Risico Gestuurd Asset Management. Aanpak Risico Gestuurd Asset Management 1 2 3 4 Asset Management gemeente SWF in het kort Aanleiding Risico Gestuurd Asset Management Aanpak Risico Gestuurd Asset Management Risico-gebaseerde lange termijn planning 15 tips (Do s) Asset Management

Nadere informatie

Zelfevaluatie InZicht Zelfevaluatie binnen het woon- en zorgcentrum

Zelfevaluatie InZicht Zelfevaluatie binnen het woon- en zorgcentrum Zelfevaluatie InZicht Zelfevaluatie binnen het woon- en zorgcentrum Aanleiding onderzoek Tegen 2012 moet een woon- en zorgcentrum zelfevaluatie uitvoeren (Vlaamse Regering, 2009) Vraag vanuit externe stuurgroep

Nadere informatie

HET VERNIEUWDE INK-MANAGEMENT- MODEL

HET VERNIEUWDE INK-MANAGEMENT- MODEL Trefwoorden INK INK-managementmodel Managementmodel KLAAS TUITJER EN HAN VAN BUSSEL HET VERNIEUWDE INK-MANAGEMENT- MODEL Het INK-managementmodel is ingrijpend vernieuwd. Na een ervaring met het toepassen

Nadere informatie

Het INK-managementmodel is ontstaan vanuit de vraag van veertien presidenten van grote multinationals

Het INK-managementmodel is ontstaan vanuit de vraag van veertien presidenten van grote multinationals A. INK-filosofie Bron: www.ink.nl Wat zijn de kernpunten? Het INK-managementmodel is ontstaan vanuit de vraag van veertien presidenten van grote multinationals wat succesvol ondernemen is, zeker ook vanuit

Nadere informatie

Kwaliteitsmanagement theoretisch kader

Kwaliteitsmanagement theoretisch kader 1 Kwaliteitsmanagement theoretisch kader Versie 1.0 2000-2009, Biloxi Business Professionals BV 1 1. Kwaliteitsmanagement Kwaliteitsmanagement richt zich op de kwaliteit organisaties. Eerst wordt het begrip

Nadere informatie

Het kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties

Het kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties Het kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties Organisatie-ontwikkeling door integrale kwaliteitszorg Presentatie NMKG / 22-11-2001 Het kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties. Afgeleide van het INK-model

Nadere informatie

WAT ZIJN DE BASICS VAN KWALITEITSZORG?

WAT ZIJN DE BASICS VAN KWALITEITSZORG? WAT ZIJN DE BASICS VAN KWALITEITSZORG? Gilbert Deketelaere Even voorstellen Beleidsondersteuner, kwaliteitscoördinator aan het Sint-Godelievecollege, Gistel-Eernegem www.sigo.be Stichter van het SOK-netwerk

Nadere informatie

Passend onderwijs en kwaliteitsbeleid

Passend onderwijs en kwaliteitsbeleid Passend onderwijs en kwaliteitsbeleid Lia van Meegen Kwaliteitsbeleid Wettelijk kader: inspectie Kwaliteitsbeleid op twee niveaus: Niveau van het swv Niveau afzonderlijke besturen en scholen Kwaliteitszorg

Nadere informatie

Inleiding... 9. Hoofdstuk 2: Positie van de leidinggevenden op middenkaderniveau

Inleiding... 9. Hoofdstuk 2: Positie van de leidinggevenden op middenkaderniveau Inhoud Inleiding... 9 Hoofdstuk 1: Managen versus leidinggeven... 13 1.1 Management... 13 1.2 Leiding geven... 13 1.3 Competenties en taakaspecten van de leidinggevende... 16 1.4 Samenvattend... 16 Hoofdstuk

Nadere informatie

Duurzame integratie van kansengroepen in het arbeidsproces vanuit het Kwaliteitsgroeimodel en de vernieuwingen in de sociale economie

Duurzame integratie van kansengroepen in het arbeidsproces vanuit het Kwaliteitsgroeimodel en de vernieuwingen in de sociale economie Duurzame integratie van kansengroepen in het arbeidsproces vanuit het Kwaliteitsgroeimodel en de vernieuwingen in de sociale economie Erik Conings Kwaliteitsauditcel ESF-Agentschap Vlaanderen MISSIE ESF

Nadere informatie

Effectief Risicomanagement. Peter Heijmans, senior adviseur

Effectief Risicomanagement. Peter Heijmans, senior adviseur Effectief Risicomanagement Peter Heijmans, senior adviseur De uitdaging De gezondheidszorg wordt steeds complexer. Uitdagingen worden groter. KERTEZA biedt oplossingen in de zorgsector. Onze missie De

Nadere informatie

De Staat en het Kwaliteitsmodel voor Overheidsorganisaties Jan Kerkhof en Helga Witjes Gemeente Nunspeet Bestuursacademie Nederland d 30 november

De Staat en het Kwaliteitsmodel voor Overheidsorganisaties Jan Kerkhof en Helga Witjes Gemeente Nunspeet Bestuursacademie Nederland d 30 november De Staat en het Kwaliteitsmodel voor Overheidsorganisaties Jan Kerkhof en Helga Witjes Gemeente Nunspeet Bestuursacademie Nederland d 30 november 2006 1 Programma Workshop Inventariseren van vragen Toelichting

Nadere informatie

GOEDE PRAKTIJK/BONNE PRATIQUE Het voorbereiden, uitvoeren en opvolgen van een personeelstevredenheidsonderzoek op basis van het CAF.

GOEDE PRAKTIJK/BONNE PRATIQUE Het voorbereiden, uitvoeren en opvolgen van een personeelstevredenheidsonderzoek op basis van het CAF. GOEDE PRAKTIJK/BONNE PRATIQUE Het voorbereiden, uitvoeren en opvolgen van een personeelstevredenheidsonderzoek op basis van het CAF. Albert De Smet Adelbrecht Haenebalcke Agenda korte voorstelling van

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 13 SOORTEN MANAGEMENTTAKEN EN ALGEMENE TRENDS IN

Inhoud. Voorwoord 13 SOORTEN MANAGEMENTTAKEN EN ALGEMENE TRENDS IN Inhoud Voorwoord 13 DEEL I SOORTEN MANAGEMENTTAKEN EN ALGEMENE TRENDS IN MANAGEMENTLAND 19 Soorten managementtaken 20 Operationeel management 23 Strategisch management 26 Structurerend management 46 Vergelijking

Nadere informatie

KWALITEITSBELEID & -ANALYSE

KWALITEITSBELEID & -ANALYSE MANAGEMENT 13 MBO+ / Intermediate vocational education Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Wat is kwaliteit? F de mate waarin de kenmerken van een product voldoen

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5

Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5 Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5 (uit: Model Kwaliteitshandboek; Polderman, J en Sirre, W., uitgave Q*Primair) A Accountability Verantwoording

Nadere informatie

Zelfevaluatie. 1. Inleiding: er was eens Zelfevaluatie. 2. Zelfevaluatie gekaderd in de regelgeving. 3. Zelfevaluatie gekaderd in de ROK

Zelfevaluatie. 1. Inleiding: er was eens Zelfevaluatie. 2. Zelfevaluatie gekaderd in de regelgeving. 3. Zelfevaluatie gekaderd in de ROK 2. gekaderd in de regelgeving 3. gekaderd in de ROK 4. Het -instrument 2. gekaderd in de regelgeving 3. gekaderd in de ROK 4. Het -instrument 1 Er was eens Inspiratiedag: Buitenschoolse Opvang - 20/03/14

Nadere informatie

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 50

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 50 INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op kwaliteitsmanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing... 16 1.1.1.2. Het uitgangspunt van

Nadere informatie

Zelfevaluatie-instrument in verband met belemmerende en bevorderende organisatiefactoren voor inclusie van personen met een handicap.

Zelfevaluatie-instrument in verband met belemmerende en bevorderende organisatiefactoren voor inclusie van personen met een handicap. Zelfevaluatie-instrument in verband met belemmerende en bevorderende organisatiefactoren voor inclusie van personen met een handicap Bea Maes, Claudia Claes, Karlien Deroover INSTRUCTIES 1. Inhoud van

Nadere informatie

Opbrengstgericht besturen en leidinggeven is samen te vatten als: het stellen van doelen en het

Opbrengstgericht besturen en leidinggeven is samen te vatten als: het stellen van doelen en het De strategische beleidscyclus en beleidsagenda van De Veenplas Opbrengstgericht systeemleiderschap! Aanpak t.b.v. de jaren 2012 2016 Vastgesteld juli 2013 Inleiding De Veenplas ziet zichzelf als een lerende

Nadere informatie

Zelfevaluatie. 1. Inleiding: er was eens Zelfevaluatie. 2. Zelfevaluatie gekaderd in de regelgeving. 3. Zelfevaluatie gekaderd in de ROK

Zelfevaluatie. 1. Inleiding: er was eens Zelfevaluatie. 2. Zelfevaluatie gekaderd in de regelgeving. 3. Zelfevaluatie gekaderd in de ROK 1. Inleiding: er was eens 2. gekaderd in de regelgeving 3. gekaderd in de ROK 4. Het -instrument 1. Inleiding: er was eens 2. gekaderd in de regelgeving 3. gekaderd in de ROK 4. Het -instrument 1 Er was

Nadere informatie

Aspecten van integrale kwaliteitszorg. Bij de verklaring van integrale kwaliteitszorg worden vijf aspecten onderscheiden:

Aspecten van integrale kwaliteitszorg. Bij de verklaring van integrale kwaliteitszorg worden vijf aspecten onderscheiden: Modellenoverzicht kwaliteit H3 Wat is kwaliteit? De kwaliteit van een product of dienst, zowel intern als extern geleverd, is de mate, waarin het geheel van eigenschappen voldoet aan de gebruiksverwachtingen

Nadere informatie

ISO 9001:2000 en EFQM bij AOSO Marc Gernaey

ISO 9001:2000 en EFQM bij AOSO Marc Gernaey INFOSHOP ISO 9001:2000 en EFQM bij AOSO Marc Gernaey 1 Doelstelling Implementatie van ISO 9001:2000 bij een overheidsadministratie ISO 9001 en AOSO Doelstelling van AOSO Filosofie en uitgangspunten van

Nadere informatie

Kwaliteitszorg UHasselt. Voorstelling intern kwaliteitszorgsysteem

Kwaliteitszorg UHasselt. Voorstelling intern kwaliteitszorgsysteem Kwaliteitszorg UHasselt Voorstelling intern kwaliteitszorgsysteem Inhoud Kwaliteitszorgsysteem UHasselt: kader Interne kwaliteitszorg: PLAN: Beleidsdocumenten DO: Actoren (instelling/faculteit/opleiding)

Nadere informatie

Managementmodellen. voor interne analyse van organisaties. 13-november 2012

Managementmodellen. voor interne analyse van organisaties. 13-november 2012 Managementmodellen voor interne analyse van organisaties 13-november 2012 Wim Hoyer Interaction Interim VOF Ondernemer, organisatie adviseur, coach, docent, ontwikkelaar Helmond www.interactioninterim.nl

Nadere informatie

versie: 2005 Strategieën ontwikkelen om de prestaties van de organisatie te verbeteren Plannen De Investors In People standaard

versie: 2005 Strategieën ontwikkelen om de prestaties van de organisatie te verbeteren Plannen De Investors In People standaard versie: 2005 De Investors In People standaard Strategieën ontwikkelen om de prestaties van de organisatie te verbeteren Plannen Een Investor in People ontwikkelt effectieve strategieën om de prestaties

Nadere informatie

Inleiding... 9. Matrix managementmodellen... 13

Inleiding... 9. Matrix managementmodellen... 13 Inhoudsopgave Inleiding... 9 Matrix managementmodellen... 13 1. Activity Based Costing... 15 1.1. Beschrijving van het model... 15 1.2. Meerwaarde van het model... 18 1.3. Valkuilen en hindernissen...

Nadere informatie

1 februari Anke Valent

1 februari Anke Valent 1 februari 2013 Anke Valent Achtergrond onderzoek 1 3 2 Resultaten 4 Beste werkgevers Aan de slag! Ontwikkelingen in de sector Bezuinigingen en onzekerheid Overgang naar de WMO Vervoersmaatregel Flexibilisering

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding 15

Inhoudsopgave. Inleiding 15 Inhoudsopgave Inleiding 15 Deel 1 Achtergronden en grondslagen van actieonderzoek Inleiding 21 1. Actieonderzoek verkend 22 1.1 Opkomst van praktijkgericht onderzoek 22 1.2 Praktijkgericht onderzoek en

Nadere informatie

Software Testen: Algemene kennis

Software Testen: Algemene kennis Software Testen: Algemene kennis Uit Wikiversity Software Testen Inhoud 1 Introductie 2 Definities van kwaliteit 1 Crosby 1 Vertaling naar een "IT-project" 2 Enkele overwegingen 3 Modellen 1 Deming 1 Korte

Nadere informatie

PERMANENTE ZORG VOOR DE CONTROLEOMGEVING

PERMANENTE ZORG VOOR DE CONTROLEOMGEVING PERMANENTE ZORG VOOR DE CONTROLEOMGEVING Goede praktijk van de afdeling hogescholen (departement onderwijs / ministerie van de Vlaamse Gemeenschap) Systematische innovatie vereist de wil om naar veranderingen

Nadere informatie

4-11-2013. pagina x van y 1. Onderwerp. Qubic Solutions. Ansur gebruikersdag 2013 30 oktober 2013. Vision meets Precision. Vision meets Precision

4-11-2013. pagina x van y 1. Onderwerp. Qubic Solutions. Ansur gebruikersdag 2013 30 oktober 2013. Vision meets Precision. Vision meets Precision Ansur gebruikersdag 2013 30 oktober 2013 1 Onderwerp Kwaliteitsborging Medische Technologie met Qbus en Ansur door: Hans Schop 2 Qubic Solutions Oplossingen in procesbeheer Qubic Solutions ontwikkelt vanuit

Nadere informatie

Investors in People. Info van het IiP-blog: http://investorsinpeople.spaces.live.com. 25-4-2008 www.willemscheepers.eu

Investors in People. Info van het IiP-blog: http://investorsinpeople.spaces.live.com. 25-4-2008 www.willemscheepers.eu Investors in People Info van het IiP-blog: http://investorsinpeople.spaces.live.com De plaats van IiP. Greiner & IiP IiP Cyclus. & de O-Meting Investors in People in het Organisatie Model www.willemscheepers.eu

Nadere informatie

Zelfevaluatie van de organisatie

Zelfevaluatie van de organisatie STUDIEDAG Zelfevaluatie van de organisatie Werken met het nieuwe zelfevaluatiemodel van de VVSG Verbeteren door zelfevaluatie ANTWERPEN 26 november 2010 Werken met het nieuwe zelfevaluatiemodel van de

Nadere informatie

Middle Management. Inhoudsopgave. Les 1. Les 3. Les 2. Les 4. Organisaties, een inleiding. Organisaties en hun omgeving (meso - macro)

Middle Management. Inhoudsopgave. Les 1. Les 3. Les 2. Les 4. Organisaties, een inleiding. Organisaties en hun omgeving (meso - macro) Middle Management Inhoudsopgave Les 1 Organisaties, een inleiding 1.1 Inleiding 1.2 Management 1.3 Managementniveaus en besluitvorming 1.4 Vakgebied management en organisatie 1.5 Bedrijfsprocessen en toegevoegde

Nadere informatie

Zelfevaluatie van de organisatie

Zelfevaluatie van de organisatie STUDIEDAG Zelfevaluatie van de organisatie Een integrale benadering en aanpak ANTWERPEN 26 november 2010 Een integrale benadering en aanpak Ruud Bourmanne Stafmedewerker Organisatieontwikkeling VVSG 2

Nadere informatie

Klachten en Meldingen. Managementdashboard

Klachten en Meldingen. Managementdashboard Welkom bij de demonstratie van het Welkom bij de systeem demonstratie van Welkom bij de systeem demonstratie van het Management Klachten en Meldingen System Managementdashboard Systemen van Inception Borgen

Nadere informatie

Inleiding... 9. Hoofdstuk 2 Essentiële waarden... 21. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 23

Inleiding... 9. Hoofdstuk 2 Essentiële waarden... 21. Hoofdstuk 3 Management en leidinggevende structuur... 23 Inhoud Inleiding... 9 Hoofdstuk 1 Visie op leidinggeven... 13 1.1. Organisatiecultuur... 13 1.2. Noodzaak van cultuuromslag... 15 1.3. Structuur-, cultuurdiscussie... 15 1.4. Organisatiecultuur... een

Nadere informatie

Structurering van de FM-kwaliteitsdocumenten en -methodieken

Structurering van de FM-kwaliteitsdocumenten en -methodieken Structurering van de FM-kwaliteitsdocumenten en -methodieken H1700 1 Structurering van de FM-kwaliteitsdocumenten en -methodieken Het groter geheel zien om te komen tot TQM Mw. M.J. Klootwijk 1 Inleiding

Nadere informatie

LEAN LEIDERSCHAP. Een kwestie van vertrouwen. Tosca Klinkenberg Wil van der Heijden

LEAN LEIDERSCHAP. Een kwestie van vertrouwen. Tosca Klinkenberg Wil van der Heijden LEAN LEIDERSCHAP Een kwestie van vertrouwen Tosca Klinkenberg Wil van der Heijden DOEL AGENDA Definities van lean Soorten leiderschap Lean leiderschap; principes en profiel Reflectie Hoe word je een lean

Nadere informatie

Middle Management NEMAS

Middle Management NEMAS Middle Management NEMAS Editie 2015 Morel Opleiding en Training B.V. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze

Nadere informatie

Kwaliteitsdenken met structuur. Jos Hendriks Helicon Opleidingen Nijmegen

Kwaliteitsdenken met structuur. Jos Hendriks Helicon Opleidingen Nijmegen Kwaliteitsdenken met structuur Jos Hendriks Helicon Opleidingen Nijmegen Kwaliteit verwachtingen goed / slecht kosten duurzaamheid Maar wat is kwaliteit? Kwaliteit Geen kwantitatieve maat voor kwaliteit

Nadere informatie

Projectplan. Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers. [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen

Projectplan. Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers. [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen Projectplan Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen [Naam organisatie] vindt het belangrijk om alert te zijn op

Nadere informatie

Een symbiose van onderwijskwaliteit en kwaliteitszorg

Een symbiose van onderwijskwaliteit en kwaliteitszorg I nleiding Een symbiose van onderwijskwaliteit en kwaliteitszorg Onderwijskwaliteit en kwaliteitszorg zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden in het primair onderwijs (PO). Onderwijskwaliteit staat voor

Nadere informatie

Audit Vlaanderen & de Leidraad Organisatiebeheersing

Audit Vlaanderen & de Leidraad Organisatiebeheersing Wat u zeker moet weten over Audit Vlaanderen & de Leidraad Organisatiebeheersing VOOR LOKALE BESTUREN AUDIT VLAANDEREN www.auditvlaanderen.be 1 Inhoud AUDIT VLAANDEREN 5 INTERNE CONTROLE OF ORGANISATIEBEHEERSING?

Nadere informatie

Voor vandaag. Balanced Scorecard & EFQM. 2de Netwerk Kwaliteit Brussel 22-apr-2004. Aan de hand van het 4x4 model. De 3 facetten.

Voor vandaag. Balanced Scorecard & EFQM. 2de Netwerk Kwaliteit Brussel 22-apr-2004. Aan de hand van het 4x4 model. De 3 facetten. Balanced Scorecard & EFQM 2de Netwerk Kwaliteit Brussel 22-apr-2004 Voor vandaag! Grondslagen van Balanced Scorecard Aan de hand van het 4x4 model! Het EFQM model in vogelvlucht De 3 facetten! De LAT-relatie

Nadere informatie

I nhoud. Voorwoord 9. Inleiding 11

I nhoud. Voorwoord 9. Inleiding 11 I nhoud Voorwoord 9 Inleiding 11 Deel I Achtergrond 1 Kijken naar onderwijs kwaliteit 19 1.1 Onderwijs als product 19 1.2 De bepalende factoren van onderwijskwaliteit 21 1.2.1 Voor 2000: de school doet

Nadere informatie

2 volgens het boekje

2 volgens het boekje 10 balanced scorecard 2 volgens het boekje Hoeveel beleidsplannen leven alleen op de directieverdieping, of komen na voltooiing in een stoffige bureaula terecht? Hoeveel strategische verkenningen verzanden

Nadere informatie

Pedagogisch management in de kinderopvang. Michel Vandenbroeck (red.)

Pedagogisch management in de kinderopvang. Michel Vandenbroeck (red.) Pedagogisch management in de kinderopvang Michel Vandenbroeck (red.) Inhoudsopgave Inleiding 9 Deel 1 Pedagogische reflectie Inleiding 15 1. Een stapje terug: historische perspectieven Michel Vandenbroeck

Nadere informatie

Verandermanagement. Hoofdstuk 8 Implementatie

Verandermanagement. Hoofdstuk 8 Implementatie Verandermanagement Hoofdstuk 8 Implementatie Schema implementatie IST situatie Interne organisatie SOLL situatie Marketing Afnemers & Markten Strategie en vaststellen ondernemingsdoelstellingen Organisatiestructuur

Nadere informatie

ISO 9001: Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet?

ISO 9001: Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet? ISO 9001:2015... Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet? NNK bijeenkomst, 09 september 2014 Bob Alisic / ActinQ V2.1 Waarom een nieuwe versie van ISO 9001? De norm in lijn te

Nadere informatie

Balanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

Balanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Balanced Scorecard Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER... 3 2 DE

Nadere informatie

INTEGRATIE VAN MANAGEMENTSYSTEMEN. Leen Scheers Senior consultant

INTEGRATIE VAN MANAGEMENTSYSTEMEN. Leen Scheers Senior consultant Welkom INTEGRATIE VAN MANAGEMENTSYSTEMEN Leen Scheers Senior consultant GEGEVEN bedrijven wensen verschillende managementsystemen met certificaten meerdere invalshoeken (KVM), zowel op managementniveau

Nadere informatie

Cultureel management van hogescholen

Cultureel management van hogescholen Cultureel management van hogescholen Workshop Fontys Docentevent Yolanda te Poel Lector Diversiteit in de jeugdzorg Fontys Hogeschool Pedagagogiek Eindhoven 10 januari 2013 Dialoog: Wat is goed cultureel

Nadere informatie

HANDREIKING KWALITEITSSYSTEEM INFORMATIEBEHEER DECENTRALE OVERHEDEN

HANDREIKING KWALITEITSSYSTEEM INFORMATIEBEHEER DECENTRALE OVERHEDEN 1 Archiefinnovatie Decentrale Overheden HANDREIKING KWALITEITSSYSTEEM INFORMATIEBEHEER DECENTRALE OVERHEDEN AIDO-REGIOBIJEENKOMSTEN DEN BOSCH EN ZWOLLE, 14 EN 15 DECEMBER 2016 2 PROGRAMMA Even voorstellen

Nadere informatie

ORGANISEREN BINNEN FM

ORGANISEREN BINNEN FM Marjon Klootwijk KWALITEITSDOCUMENTEN ORGANISEREN BINNEN FM De hoeveelheid documenten neemt alsmaar toe en het overzicht in het aantal en soorten documenten verdwijnt geleidelijk. De relaties of de interdependentie

Nadere informatie

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen 1 Waarom? : Succesvol zijn is een keuze! Organisaties worden door haar omgeving meer en meer gedwongen om beter te presteren. Voornamelijk wordt dit ingegeven door de klant die haar eisen en wensen m.b.t.

Nadere informatie

GOEDE PRAKTIJK/BONNE PRATIQUE Verbetermanagement en strategische planning bij OCMW Genk Lut Brenard Carlo Pecquet

GOEDE PRAKTIJK/BONNE PRATIQUE Verbetermanagement en strategische planning bij OCMW Genk Lut Brenard Carlo Pecquet GOEDE PRAKTIJK/BONNE PRATIQUE Verbetermanagement en strategische planning bij OCMW Genk Lut Brenard Carlo Pecquet Voorstelling OCMW-Genk Aantal inwoners Stad Genk: 63.550, aantal personeelsleden OCMW-Genk:

Nadere informatie

Luc Aelen Pascal de Bruijn Dennis Dierx Sven Drissen Jorn Lutters Mark Peggen

Luc Aelen Pascal de Bruijn Dennis Dierx Sven Drissen Jorn Lutters Mark Peggen Denken over organisatie en management Luc Aelen Pascal de Bruijn Dennis Dierx Sven Drissen Jorn Lutters Mark Peggen Historische Denkrichtingen Niccolo Machiavelli / Adam Smith Scientific Management General

Nadere informatie

www.hrwijs.be Inleiding coachend leidinggeven

www.hrwijs.be Inleiding coachend leidinggeven www.hrwijs.be Inleiding coachend leidinggeven Coachend Leidinggeven Koen Joly Coach, inspirator, motivator & facilitator bij KEIK Mensen in beweging Definiëring Coach - Iemand die sporters adviseert

Nadere informatie

Externe audit en interne controle

Externe audit en interne controle OPLEIDINGSTRAJECT Externe audit en interne controle Organisatiebeheersing en interne controle. Bent u klaar voor de externe audit? OPLEIDINGSTRAJECT Organisatiebeheersing en interne controle. Bent u klaar

Nadere informatie

Workshop Kwaliteitszorg Basistraject Kwalificatie Onderwijs 22 mei 2013. Leo Wagemans

Workshop Kwaliteitszorg Basistraject Kwalificatie Onderwijs 22 mei 2013. Leo Wagemans Workshop Kwaliteitszorg Basistraject Kwalificatie Onderwijs 22 mei 2013 Leo Wagemans Programma Opening en kennismaking Terugblik op zelfstudieopdrachten Het interne kwaliteitszorgsysteem van mijn faculteit

Nadere informatie

Efficiëntie en effectiveit in de vrije tijd. De 100 eerste dagen van de verantwoordelijke. Inleiding 1. Hoofdstuk 1. Zelfanalyse 1

Efficiëntie en effectiveit in de vrije tijd. De 100 eerste dagen van de verantwoordelijke. Inleiding 1. Hoofdstuk 1. Zelfanalyse 1 INHOUDSTAFEL De 100 eerste dagen van de verantwoordelijke Inleiding 1 Hoofdstuk 1. Zelfanalyse 1 Hoofdstuk 2. Het grote plaatje 1 2.1. Voordelen verbonden aan dit hoofdstuk 1 2.2. Overzicht van de tools

Nadere informatie

KWALITEITSBELEID ROHA

KWALITEITSBELEID ROHA KWALITEITSBELEID ROHA September 2018 Versie 5.0 Inhoudsopgave 1. VOORWOORD 3 2. VISIE OP KWALITEIT 3 3. UITGANGSPUNTEN VOOR HET WERKEN AAN KWALITEIT 4 4. WAT IS GOEDE KWALITEIT VAN DE CHRONISCHE ZORG?

Nadere informatie

De invoering van kwaliteitszorg in de Vlaamse voorzieningen BJB

De invoering van kwaliteitszorg in de Vlaamse voorzieningen BJB De invoering van kwaliteitszorg in de Vlaamse voorzieningen BJB Waarop moet ik letten bij de toepassing van het uitvoeringsbesluit? Ben ik verplicht om het kader bij dit besluit te gebruiken? Moeten we

Nadere informatie

Wat heeft Qmentum te vertellen over ziekenhuisbestuur? Zorgnet Studiedag ziekenhuisgovernance Woensdag 17 juni 2015 Jo Leysen

Wat heeft Qmentum te vertellen over ziekenhuisbestuur? Zorgnet Studiedag ziekenhuisgovernance Woensdag 17 juni 2015 Jo Leysen Wat heeft Qmentum te vertellen over ziekenhuisbestuur? Zorgnet Studiedag ziekenhuisgovernance Woensdag 17 juni 2015 Jo Leysen Nalevingstoezicht Accreditering Indicatoren Continue verbetering van kwaliteit,

Nadere informatie

Performant agressiebeleid

Performant agressiebeleid Performant agressiebeleid Aanpak van het OPZ Geel Nancy Steurs - Mieke Monlaers Situering agressieproblematiek Hulpverlers word in toem mate geconfronteerd met agressie Nood aan e eduidig agressiebeleid:

Nadere informatie

Gids voor zelfevaluatie bij de brandweer

Gids voor zelfevaluatie bij de brandweer III Gids voor zelfevaluatie bij de brandweer Handboek Kwaliteitszorg Brandweer juni 2004 III-0-1 Postbus 30435 2500 GK Den Haag Telefax: 070-3169201 www.vnguitgeverij.nl VNG Uitgeverij, Den Haag 2004 Alle

Nadere informatie

Kwaliteit en toezicht

Kwaliteit en toezicht Kwaliteit en toezicht H.ROBLES DE MEDINA. M S C N Kwaliteit van onderwijs Kwaliteitssysteem Interne controle Externe controle Het begrip kwaliteit van onderwijs Kwaliteit is het leveren van producten die

Nadere informatie

De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen!

De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen! De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM- alleen! Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl 1 Wat kunt u verwachten? Ontwikkelingen systeemnormen Plug-in

Nadere informatie

Functiefamilie ES Experten organisatieondersteuning

Functiefamilie ES Experten organisatieondersteuning Functiefamilie ES Experten ondersteuning DOEL Instrumenten en methodes ontwikkelen* en aanpassen in een domein en de interne klanten ondersteunen bij de implementatie ervan teneinde de werking van de te

Nadere informatie

Onderwijskwaliteit bewaken en ontwikkelen. Een benadering vanuit een lokaal perspectief

Onderwijskwaliteit bewaken en ontwikkelen. Een benadering vanuit een lokaal perspectief Onderwijskwaliteit bewaken en ontwikkelen. Een benadering vanuit een lokaal perspectief Het inspectieverslag als databron voor kwaliteitsontwikkeling Interne kwaliteitszorg en externe evaluatie Kwaliteitsbeleid

Nadere informatie

Kwaliteitszorg en/of het beleidsvoerend vermogen van scholen!? Jan Vanhoof SOK-studiedag 10 december 2010

Kwaliteitszorg en/of het beleidsvoerend vermogen van scholen!? Jan Vanhoof SOK-studiedag 10 december 2010 Kwaliteitszorg en/of het beleidsvoerend vermogen van scholen!? Jan Vanhoof SOK-studiedag 10 december 2010 1 Wat verwacht men van een top - school? Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs Art 4.

Nadere informatie

Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk

Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING DIENSTHOOFD (M/V)

FUNCTIEBESCHRIJVING DIENSTHOOFD (M/V) 1. SITUERING VAN DE FUNCTIE Standplaats Gent Weddeschaal A4a - A4b (Loopbaanpad Organisatie) 1 2. DOEL Verantwoordelijkheid opnemen door een dienst te leiden in lijn met de doelstellingen van het departement

Nadere informatie

Interne analyse. 1 Publicatiereeks Verbeteren door zelfevaluatie. Bijdrage voor de lokale meerjarenplanning

Interne analyse. 1 Publicatiereeks Verbeteren door zelfevaluatie. Bijdrage voor de lokale meerjarenplanning Interne analyse Bijdrage voor de lokale meerjarenplanning 2020-2025 In het kader van de beleids- en beheerscyclus zijn heel wat besturen bezig met het voorbereide n en/of uitvoeren van interne en externe

Nadere informatie

Visie. Kopschuif Een frisse kijk op professionalisering. Internationalisering. Kopschuif Arteveldehogeschool 14/05/2013. Soorten veranderingen

Visie. Kopschuif Een frisse kijk op professionalisering. Internationalisering. Kopschuif Arteveldehogeschool 14/05/2013. Soorten veranderingen Een frisse kijk op professionalisering Visie Internationalisering Comenius Individueel of collectief? Individueel = collectief Professionalisering Individueel collectief POP functioneringsgesprekken Oranisatiedoelen

Nadere informatie

Risicobeoordeling. Jan DILLEN

Risicobeoordeling. Jan DILLEN Risicobeoordeling Jan DILLEN 22 november 2012 Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk 2012 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno Business Park Motstraat 30 B-2800 Mechelen Tel. 0200 30 144 Fax 0800 17

Nadere informatie

Met de referentieniveaus naar schoolsucces

Met de referentieniveaus naar schoolsucces Met de referentieniveaus naar schoolsucces Zo stuurt u op taal- en rekenresultaten Corine Ballering René van Drunen 15 Bijlage 2 Format rekenbeleidsplan In dit format komen achtereenvolgens de volgende

Nadere informatie

Ik zorg dus ik Phamous. Meten en verbeteren. Achtergronden: Multidisciplinaire Richtlijn Schizofrenie 2012 (1)

Ik zorg dus ik Phamous. Meten en verbeteren. Achtergronden: Multidisciplinaire Richtlijn Schizofrenie 2012 (1) Implementatie van shared decision making in het behandelproces door invoering van FUR (Follow Up Rom) gesprekken 31 januari 2013 Marga van Leersum Verpleegkundig Specialist (MANP) UMCG, UCP Ik zorg dus

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1. INLEIDING Introductie Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement...

HOOFDSTUK 1. INLEIDING Introductie Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement... Inhoud INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing...

Nadere informatie

Kwaliteit. 1. Introductie. Deel 1. Algemene Kennis

Kwaliteit. 1. Introductie. Deel 1. Algemene Kennis 1. Introductie Kwaliteit In deze module gaan we iets verder in op het begrip "kwaliteit". Het is de bedoeling om wat achtergrondinformatie te geven die van pas kan komen bij de andere modules. Kwaliteit

Nadere informatie

Functiebeschrijving Manager Kwaliteitsbeleid

Functiebeschrijving Manager Kwaliteitsbeleid Functiebeschrijving Manager Kwaliteitsbeleid Binnen O2A5 staat een belangrijke verandering voor de deur, namelijk de invoering van zgn. onderwijsteams. Voor een succesvolle implementatie van deze organisatieverandering

Nadere informatie

Inhoud. Persoonlijk-professionele hulpverlening. Een integrale rehabilitatiebenadering. Ten geleide...11. Voorwoord...15.

Inhoud. Persoonlijk-professionele hulpverlening. Een integrale rehabilitatiebenadering. Ten geleide...11. Voorwoord...15. Inhoud Ten geleide...11 Voorwoord...15 Hoofdstuk 1 Een integrale rehabilitatiebenadering 1.1 Een korte historie...19 1.2 De rehabilitatiebenadering: een rijke vijver...21 1.3 Definities en richtingen...23

Nadere informatie

Methodiek Actieonderzoek

Methodiek Actieonderzoek Methodiek Actieonderzoek C O M M U N I T Y D E V E L O P M E N T College 4 17 september 2012 Docent: Elly Hellings Leerdoel college 4 Leerdoel: meer kennis over de verschillende methodieken van actieonderzoek

Nadere informatie

Kwaliteitsbeleidsplan van het Sint-Godelievecollege

Kwaliteitsbeleidsplan van het Sint-Godelievecollege Kwaliteitsbeleidsplan van het Sint-Godelievecollege 1. Doelstellingen In een maatschappij die voortdurend verandert, is het voor een school essentieel om zich open en flexibel op te stellen. De verwachtingen

Nadere informatie

CP IT-COMENIUS-C3PP

CP IT-COMENIUS-C3PP 114426 CP-1-2004-1-IT-COMENIUS-C3PP Elk kind heeft recht op een school met een cultuur van kwaliteitsontwikkeling gebaseerd op synergie tussen interne en externe evaluatieprocessen Deze verklaring komt

Nadere informatie

KWALITEITSBELEID

KWALITEITSBELEID KWALITEITSBELEID 201.01 1 Dit plan is vastgesteld tijdens de teambijeenkomst d.d. 16.01.201 tevens is toen de betreffende kwaliteitskaart door het team ingevuld. 1. VISIE OP KWALITEITSBELEID. OBS de Robbedoes

Nadere informatie

INTEGRALE KWALITEITSZORG PASSEND ONDERWIJS GOEREE-OVERFLAKKEE

INTEGRALE KWALITEITSZORG PASSEND ONDERWIJS GOEREE-OVERFLAKKEE INTEGRALE KWALITEITSZORG PASSEND ONDERWIJS GOEREE-OVERFLAKKEE Inhoud 1. Inleiding 2. Kwaliteit gedefinieerd 3. Parameters en normen 4. Het cyclische systeem van kwaliteitszorg 5. Instrumenten 6. Planning

Nadere informatie