"! " # $ % & ' ( ) % * ' ( $ +, -! *

Transcriptie

1 !

2 "!"#$ %&' () %*' ($ +,-!*

3 Maatschappelijke kosten baten analyses Jeroen Frissen

4 Maatschappelijk rendement in het nieuws De maatschappelijke nutsfunctie van schiphol als mainport van Nederland wordt de pijler onder het beleid van de nieuwe directeur van Schiphol. Het behalen van een zo hoog mogelijk rendement staat bij mij niet bovenaan Jos Nijhuis, directeur Schiphol, in de Volkskrant De aanleg van een nieuwe IJmeerlijn voor openbaar vervoer tussen Amsterdam en Almere in het kader van de Schaalsprong Almere is maatschappelijk niet rendabel. CPB mkba verstedelijkingsvarianten en openbaarvervoerprojecten voor Almere Sociale investeringen door corporaties hebben geen effect op de leefbaarheid Conclusie SEO in onderzoek de baat op straat

5 Waarom een mkba? Overtuigt van sociale en economische investeringen, maar welke investering draagt efficiënt bij aan doelstelling? Draagt bij aan meer doordachte projectplannen Vergelijkt kosten en baten breder dan project sec

6 Wat is een mkba? MKBA bepaalt maatschappelijke rendement project Vergelijking tussen alle maatschappelijke kosten en baten. Uitgedrukt in Euro s (betere afweging van wat is leefbaarheid waard?) Om een MKBA te kunnen maken moeten we een beeld hebben van: een realistische inschatting van de ontwikkelingen zonder project de waargenomen en te verwachten ontwikkelingen mét project De toetsbare veranderingstheorie

7 Schema MKBA Driehoek = Effecten van het project Projectalternatief: Ontwikkelingen met project Effect Nulalternatief: Ontwikkelingen zonder project Huidige situatie Begin project Einde project Tijd

8 De Toetsbare veranderingstheorie Toename leefbaarheid en aantrekkelijkheid buurt Toename (wijk) economie Toename sociale contact, veiligheidsgevoel Toename werkgelegenheid bij bedrijven, horeca, detailhandel Een verwachte effect, Toename levendigheid en overlast maar ook toetsbaar een causaal effect? Toename cafe, bioscoopbezoek o.a. uit de buurt Toename bedrijven en internetgebruikers Toename toeristen Kriterion: cafe en theater Verzamelgebouw en internetcafe Stay Okay Hostel

9 De Toetsbare veranderingstheorie Toename leefbaarheid en aantrekkelijkheid buurt Toename (wijk) economie Toename werkgelegenheid bij bedrijven, horeca, detailhandel Toename sociale contact, Toename levendigheid Op basis van statistieken, interviews met betrokkenen veiligheidsgevoel en overlast en enquêtes onder bewoners Toename cafe, bioscoopbezoek o.a. uit de buurt Toename bedrijven en internetgebruikers Toename toeristen Kriterion: cafe en theater Verzamelgebouw en internetcafe Stay Okay Hostel

10 De Toetsbare veranderingstheorie Toename leefbaarheid en aantrekkelijkheid buurt Toename (wijk) economie Toename sociale contact, veiligheidsgevoel Toename werkgelegenheid bij bedrijven, horeca, detailhandel Toename levendigheid en overlast Toename cafe, bioscoopbezoek o.a. uit de buurt Toename bedrijven en internetgebruikers Toename toeristen Kriterion: cafe en theater Verzamelgebouw en internetcafe Stay Okay Hostel

11 Kosten-Batenanalyse per partij

12 dank 3 februari 2014 pagina 12

13 .!' #(.,)*, /.0/1

14 "!*! 2) )* 3)* 4

15 #$%& 7* & 2 $% (..'&81/.9:0//; <& *.*, '' 15&0/10 16

16 # ' 15 & 0/10 () * + 1=

17 15&0/10 1>

18 , ' 15 & 0/10 15

19 #),'.',1/,8""'9,,! " 1;

20 ) -,)%&.

21 8""B & 9...,','& )'"&","' '.)*&$. &C)'':* 8D9"&.D BD)

22 *( '/ @FD)&

23 -' G.*) &' &8)*'&9 3F&,& ' )&.* ''B, ',E'0.) C*1/"///')

24

25 012

26 012 ' Effecten Financiële kosten en opbrengsten Betere verkoop / verhuur van woningen Imago & Netwerk Alliantie Lokale bestedingen Werkgelegenheid Imago- & Uitstralingseffect Veiligheid Kwantificering & monetarisering Administratie de Alliantie -Literatuur Deskresearch -Buurtgegevens Interviews Enquête bewoners Baten Baten Broedplaatsen

27 41 2

28 412,')*.!,*.)* '.H)I,*!&'.,?&&? 2 $%?H),. ' *,&& 8,*'9' 4D.& ' ',''?,& ' )!'',*,,

29 5

30 6 -,),%& 4D*.D.* &J 'J,D&,,,& B ' '& J

31 5'%& ')*'"(*, &J '&.,&8&'9&? '&"83 '&,9 )'''*,? '.J *** & :,&& '& '&&. '&& #$%&'$ %&'

32 5 -,) &.'..)'',,D*' ',,.&) D.* ** 15&0/10 0

33 ,7!'$ G',*.& <''.D*&*& ',&& **.*,,

34 7 "."

35 Winkelcentrum Dr. Struyckenplein Breda

36 Herstructureringswijk Heuvel Maatschappelijke Kosten-Baten analyse vooraf Werkgelegenheid (voor jonge mensen en laaggeschoold) Samenstelling bevolking verandert Mutatiegraad daalt Veiligheidsgevoel stijgt Voorspelde baten: 6,9 miljoen (leefbaarheid, werkgelegenheid, woongenot) Baten meeteenheid Contante waarde Leefbaarheid aantal woningen buurt ,95 Werkgelegenheid aantal fte 18 2,49 Woongenot aantal huishoudens 316 0,47 Totaal 6,9 BRON: RIGO, RESEARCH EN ADVIES BV, RAPPORT D.D. SEPTEMBER 2012

37 Lessen MKBA Dr. Struyckenplein Breda Herontwikkeling van het plein is waardevol, Branchering en alternatief voor bibliotheek, Marktvraag en wijkbelang stemmen overeen, Effect van de ontwikkeling voor de wijk is meetbaar, Relatie tussen de ontwikkeling van het plein en de aangrenzende buurt aangetoond, MKBA instrument als ondersteuning voor besluitvorming, sturing en monitoring.

38 Lessen uit MKBA Het Trefpunt Bij aanvang project maatschappelijke doelen formuleren en operationaliseren In verkennende fase project verschillende alternatieven in beeld brengen MKBA inzetten voor legitimatie en om stakeholders belang project te laten zien MKBA inzetten om bijdrage externe stakeholders te onderbouwen Monitoren maatschappelijke effecten Eenduidige onderzoeksopdracht (proces - inhoud) MKBA ex ante inzetten

39 Lessen uit MKBA Timorplein Methode Beschrijf duidelijk je doelen, doordenk het nulalternatief verken alternatieven Bepaal duidelijk het niveau waarop je kosten en baten vergelijkt (waterbedeffect in positieve en negatieve zin) Uitkomsten Alleen maatschappelijk vastgoed vanuit ziel & zakelijkheid Alleen als we veel bezit in de directe omgeving hebben 3 februari 2014

40 *.,'&

41 &7!*