- 2 - April e JAARGANG Nr

Transcriptie

1 - 2 - April e JAARGANG Nr

2 -3- RIVIERENLAND April e JAARGANG NR 2 Opgericht: 19 januari Deken: Do Cranen Den Dolvert GP Dinther Voorzitter: Bert Pollaert Wilhelminasingel CC Berghem adres: pollaert@caiway.nl Secretaris: vacant adres: zie voorzitter & penningmeester Penningmeester: Sjef Mordang Zwaardvis XV Schijndel adres: jmamordang@ziggo.nl Bestuurslid: Jo v. Giersbergen Lariestraat LH Schijndel adres: jomieke5482@gmail.com Bestuurslid: Mari van Beek Jan Habrakenstraat GV Heeswijk-Dinther adres: vanbeekmari@gmail.com Opgave rubriek Lief & Leed bij: het bestuur Op internet te bezoeken via onze website: Lidmaatschap: 40,00 per jaar, Bankrekeningen: Rabobank NL13RABO op naam van: Brabants Am. Wijn- en Bierm. gilde Rivierenland Maandelijkse gildenavond in: t Spectrum Steeg 9 te Schijndel Aanvang uur, tenzij anders vermeld in de agenda Redactie: Jan van Langen adres: janvanlangenloosbroek@hetnet.nl Vacature Verzending: Jan van Langen Dorpsstraat PH Loosbroek -31- INHOUD: Inhoud Competitie April 2016 Tripel bier en Medium wijn Voorwoord In Memoriam Do Cranen Algemene ledenvergadering Uitslagen jaarlijkse competitie 2015 wijn Uitslagen jaarlijkse competitie 2015 Bier en Likeur Uitslagen bier competitie Oktober Uitslagen likeur competitie Oktober Uitslagen bier en likeur competitie Februari Uitslagen wijn competitie November Likeurrecept: Baileys (34 AV%) Hoe krijg ik een goede en fijne schuimkraag op mijn bier Open landelijke wijnkeuring toch nog mogelijk? Bierrecept van 1 e prijs van Piet de Vries? Agenda ********************** Competitie April 2016 Voor de eerstvolgende biercompetitie avond is het Thema bier een Klasse C Tripel Voor de wijnkeuring: Medium wijnen, Rood, Wit en Rosé. Per deelnemer mogen slechts 2 wijnen naar keuze worden ingezet. ***************** Voor de landelijke keuring is het belangreik aan te geven of je belangstelling hebt om mee te doen voor zondag 15 Mei zie blz

3 VOORWOORD Beste Gildeleden, -5- Helaas begin ik met een droevig bericht, dat onze Deken, Do Cranen ons op 1 april is ontvallen en we hebben met vele afscheid genomen van dappere DODO tijdens een hele mooie dienst op 7 april. In de opening van de jaarvergadering wisten we dat het heel slecht ging met Do maar het heeft ons wel verrast dat dit al gebeurde tijdens deze bijeenkomst. Een groot gemis voor ons Gilde en ons Bierclubke, we zullen zijn kennis en kunde en het vele werk dat hij verzette enorm missen. Wij wensen Jet de kinderen en kleinkinderen alle sterkte toe om dit grote verlies te kunnen dragen. Na de vergadering hebben we Albert van Kaathoven gehuldigd voor het 25 jarig lidmaatschap en bedankt met een Schildje en bloemen voor het vele werk dat hij voor het Gilde heeft gedaan,albert bedankt. Daarna is de feestavond op gepaste wijze voortgezet en de winnaars van de competitie in het zonnetje gezet met de bijbehorende bekers en bloemen. Alle prijswinnaars alsnog van harte gefeliciteerd. Een compliment is zeker op zijn plaats voor de AC die deze avond op een geweldige manier heeft verzorgd,ruiken en voelen,kom maar op het idée, was een leuke ervaring voor velen, en was heel goed in elkaar gezet, A.C. Chapeau!!! Heel bijzonder, dat we met 9 serieuze deelnemers de sjampanje cursus hebben gedaan bij Geert Hermans, om zo te proberen deze, nog te maken Feestwijn in het jubileumjaar op de proeftafel te kunnen zetten. Het was een zeer geslaagde leerzame avond, Geert Bedankt! Graag zie ik net zo veel leden als op de vergadering-feestavond op onze volgende Gildeavond 29 april met op de proeftafel medium wijn en tripel bier. Voorzitter: Bert Pollaert. -6- In Memoriam Helaas hebben we afscheid moeten nemen van onze Gilde Deken Do Cranen Op vrijdag 1 April om uur, net voor onze jaarvergadering is Do overleden. Do heeft erg veel betekend binnen ons Gilde. Hij was betrokken bij de opleidingen binnen ons gilde en was ook officieel keurmeester en als zodanig moest hij ook vaak wijnen keuren bij andere verenigingen. Voor het promoten van het Gilde was hij op vele plaatsen aanwezig, zoals op braderieën, de Hopfeesten, open dagen bij wijngaarden en dat soort gelegenheden, Elke Gilde avond was hij actief bezig om de uitslagen van de keuringen op de computer te verwerken en na afloop van de avond bekend te maken Ook had hij voor de jaarvergadering, zijn sterfdag, nog alle voorbereidingen gedaan. De lijsten van uitslagen en prijzen van de jaarcompetitie lagen klaar en ook de oorkondes waren gemaakt. Alle bekers en prijzen stonden klaar, maar helaas kon hij ze zelf niet meer uitreiken. Wij zullen hem erg missen en hem blijven herinneren als een harde werker met zijn speciale humor en iemand die veel genoot van onze gezamenlijke hobby. Wij wensen Jet en de familie veel sterkte om dit verlies te dragen. Jan van Langen

4 -7- Verslag algemene ledenvergadering en feestavond Uit aantekeninge van Jo, Sjef, Do en Jan Alle aanwezigen werden bij binnenkomst ontvangen met een lekker kopje koffie of thee en konden kiezen uit diverse soorten gebak. De algemene ledenvergadering was bezocht door 42 personen Er waren enkele afmeldingen, Jan van Heeren, Albert v.d. Lee en Jo v.d. Berg 1 Opening De voorzitter opende de vergadering met de droevige mededeling dat onze Deken Do vanmorgen opgenomen was in het ziekenhuis met een hersenbloeding en in zeer kritieke toestand verkeerde. 2 Ingekomen stukken Geen ingekomen stukken 3 Goedkeuring notulen 2015 De notulen opgenomen in het boekje en tijdens de vergadering verstrekt aan de aanwezigen werden zonder op of aanmerkingen goedgekeurd. 4 Verslag van de activiteiten commissie: Voor de opening van het seizoen in Augustus is het de vraag van wel of niet doorgaan op de huidige manier, afgelopen jaar was deze maar matig bezocht en het is moeilijk om een barbecue te regelen voor een laag aantal personen. Als er suggesties zijn dit graag doorgeven aan de activiteiten commissie. 5 Verslag Penningmeester Er was afgelopen jaar een positief saldo van 207,19. Dit werd voornamelijk veroorzaakt doordat er een aantal cursussen zijn gegeven. Ook is er weer een extra bedrag gestort in de reserve pot 40-jarig jubileum. Begroting 2016 De begroting is verstrekt en ligt ter inzage van de leden. Er zijn geen opmerkingen en daarmee is de begroting vastgesteld voor het jaar Kascontrole: De kascontrole was gedaan door Albert van der Lee en Toon Nabuurs. Toon Nabuurs deed namens hen het woord en bedankte de penningmeester voor het gedane werk en verzocht de vergadering om het bestuur decharge te verlenen voor het gevoerde financiële beleid. De nieuw benoemde kas controle commissie bestaat uit Albert van er Lee en Albert van Kaathoven met als reserve Sjef van Amelsfort Bestuursverkiezing: Door het bestuur werd toch weer een verzoek gedaan voor aanvulling in de vorm van een secretaris. Tijdens de vergadering is daar nog geen verandering in gekomen. Als er alsnog iemand bereid is om die functie op te vullen zou dit erg gewaardeerd worden en kan men contact opnemen met het bestuur. De penningmeester was aftredend maar er waren geen nieuwe kandidaten aangemeld. Gelukkig heeft Sjef Mordang aangeboden het nog voor 2 jaar te doen. Ook voor de functie van voorzitter activiteiten commissie waren geen nieuwe kandidaten aangemeld en heeft Jo van Giersbergen deze taak weer voor 2 jaar op zich genomen. 8 Ideeën voor het jubileumfeest: Gevraagd werd naar suggesties voor ons 40-jarig jubileum. De activiteiten commissie wil graag input hebben vanuit de leden om verder uit te werken. Ideeën blijven welkom. Voor extra deelname aan de sjampanje keuring gaat Geert Hermans een cursus geven, kosten 7,50. Er waren 11 aanmeldingen en de eerste cursus avond is op vrijdag 8 April. 9 Huldiging jubilarissen: Albert van Kaathoven en Albert van der Lee zijn 25 jaar lid van het Gilde. Albert werd verast met een herinnering plaquette en een bos bloemen. Albert van der Lee was niet aanwezig en de plaquette met bos bloemen zou door Joop Johannessen bij Albert bezorgd worden. 10 Rondvraag en sluiting: Joop Johannessen vroeg om mensen van buiten uit te nodigen en sjampagne te laten proeven. Bert geeft hierop antwoord dat gezien het weinig aantal mensen wat sjampagne maakt dit niet overgenomen zal worden. Bert van Os merkte op dat er een presentielijst voor de algemene vergadering zou moeten zijn. Wegens het ontbreken van en secretaris is dit erbij ingeschoten. Die zou er volgende keer zijn. Voorts had Bert nog een vraag over de wijngaardeniersdag. De voorzitter geeft door wat er op de laatste federatievergadering hierover is gezegd. Steef Scheffers vroeg of het mogelijk was om een internationale keuring te organiseren in ons jubileum jaar. Dat zou natuurlijk mooi zijn, maar om het te organiseren zijn veel vrijwilligers nodig die wij waarschijnlijk niet meer kunnen krijgen Voorzitter Bert pollaert en jubilaris Albert van

5 -9- Ronald Spits zegt dat op 12 Juni weer een bijenmarkt in Nistelrode wordt gehouden, in het verleden is daar door het Gilde een demonstratie bierbrouwen geweest. Zijn vraag is nu of er weer iemand bereid is om het gilde daar te promoten. Men kan dan contact opnemen met Ronald Spits of het bestuur. De vergadering werd gesloten en de avond werd voortgezet met de: Jaarlijkse Feestavond met bekendmaking jaarcompetitie. De voorzitter maakte tijdens de avond de winnaars bekend van de jaar competitie. De AC had voor deze avond een speciale reuk en voel quiz georganiseerd. Er werd een lijn met 14 zakjes opgehangen en nog 8 reukpotjes neergezet Er werden formuleren uitgereikt waarop iedereen in kon vullen wat er in de zakjes zat en welke reuken in de reukpotjes zaten. In totaal waren 28 formulieren ingeleverd De uitslag van deze quiz was: 1 e Luce Bogemann 41 punten 2 e Will Geurts van Kessel 37 punten 3 e Ronald Spits 33 punten -10- Bier: Plaats Naam Punten 1 e Jan van Langen Kampioen 9,50 2 e Jo van Giersbergen 8,50 2 e e.e. Mies Schuurmans 8,50 3 e Do Cranen e Bert Pollaert 6,50 5e Albert van Kaathoven 6.00 Likeur: Plaats Naam Punten 1 e Annie Hoefnagels Kampioen 10, e Sjef Mordang 9,00 3 e Jan van Langen 7,50 4 e Gert Leijten 7,00 4 e Jo van Heertum 7,00 5 e Albert v.d. Lee 6,50 6 e Joop Johannesen 6,50 Prijswinnaars biercompetitie Do staat niet op de foto Prijswinnaars likeurcopetitie UITSLAGEN JAARLIJKSE COMPETITIE 2015 WIJN: Plaats Naam Punten 1 e Joop Johannesen Kampioen 9,67 2 e Martien Claassen 9,33 2 e e.e. Mieke van Giersbergen 9,33 3 e Jan van Langen 8,33 4 e Bert Pollaert 6,86 Prijswinnaars wijncompetitie Uitslag bier competitie Oktober 2015 Klasse: Tripel (kloon La Chouffe) Plaats: Naaam: Fles nr. Punten: Score: 1 Ronald Spits 5 76, Jan van Langen 8 73, Mies Schuurmans 6 73, Bert Pollaert 2 73, Do Cranen 9 72, Albert van Kaathoven 3 71, Mari van Beek 1 70, Piet de Vries 7 69, Jo van Giersbergen 4 69,

6 -11- Uitslag likeur competitie Oktober 2015 Klasse: L3 Plaats: Naaam: Soort Fles nr. Punten: Score: 1 Annie Hoefnagels Advokaat 3 84, Jo van Heertum Bier 7 82, Sjef Mordang Yrisch koffie 4 80, Jan van Langen Essence bitter 6 78, Joop Johannessen Donker bier 2 76, Albert van der Lee Baileys 1 74, Gert Leyten Paddestoel 5 72,30 4 Uitslag bier competitie Februari 2016 Klasse: Dubbel Plaats: Naaam: Fles nr. Punten: Score: 1 Mies Schuurmans 1 77, Gerard Spierings 8 74, Bert Pollaert 7 74, Jo van Giersbergen 3 73, Albert van Kaathoven 5 70, Jan van Langen 4 70, Piet de Vries 6 69, Gerard van Rijbroek 2 69,40 3 Uitslag likeur competitie Februari 2016 Klasse: L3 Plaats: Naaam: Soort Fles nr. Punten: Score: 1 Mieke van Giersbergen Koffie 3 87, Jan van Langen Groene noten 2 83, Albert van der Lee Amaretto 4 83, Jo van Heertum Groene noten 5 80, Joop Johannessen Amandel 8 80, Annie Hoefnagels Droge noten 1 77, Sjef Mordang Speculaas 6 75, Ad Leijten Groene noten 7 70, Uitslag wijn competitie November 2015 Klasse: Medium Wit Plaats: Naaam: Fles nr. Punten: Score: 1 Jan van Langen 5 76, Mieke van Giersbergen 3 75, Joop Johannesen 2 68, Martien Claassen 1 68, Bert Pollaert 4 62,72 6 Klasse: Medium Rosé Plaats: Naaam: Fles nr. Punten: Score: 1 Jan van Langen 51 70, Mieke van Giersbergen 52 67, Bert Pollaert 53 63, Martien Claassen 54 62,71 7 Klasse: Medium Rood Plaats: Naaam: Fles nr. Punten: Score: 1 Martien Claassen , Mieke van Giersbergen , Gert Leijten , Bert Pollaert , Jan van Langen , Joop Johannesen , Emmy Heidkamp ,14 4 ************************ Likeurrecept: Baileys (34 AV%), koffie Ingrediënten voor ruim 1 liter: 250 gram suiker 500 ml alcohol van 70 AV% 200 ml whisky 400 ml slagroom 5 zakjes vanillesuiker 50 gram koffie 5 gram cacao Bereiding:Laat de koffie en de cacao 30 minuten macereren in de alcohol, daarna filteren en vanillesuiker, slagroom, whisky en suiker toevoegen. Goed roeren niet kloppen -40-

7 -13- ZELF sjampanje MAKEN. Bij de uitreiking van de sjampanjebokaal tijdens de Gilde bijeenkomst van Januari heeft de voorzitter een oproep gedaan om volgend jaar, ons jubileumjaar, meer mensen te interesseren om een sjampanje te maken en natuurlijk ook in te zetten. In de Gilde boekjes van het jaar 2000 heeft Do een beschrijving van ene William Beeckman gepubliceerd uit het blad Proost nr 29 uit De belangrijkste punten om een schuimwijn te kunnen maken komen daaruit. Zelf een schuimwijn maken. We gaan uit van een gewone stille, meestal, witte wijn om te veredelen. We kunnen daarvoor een wijn gebruiken gemaakt van Witte druiven, rabarber, appelen(zure), kruisbes, abrikoos, perzik of een combinatie van appelen en peren of perzikken. Wil men wat meer body, gebruik dan 0,5 tot 1 kg rozijnen per 10 ltr most. Bij het verwerken van de vruchten moet men er voor zorgen dat geen pitten vermalen of gebroken worden en een lichte persing toe te passen. Alle rotte delen of onreinheden moeten worden verwijderd. Het is ook aan te raden om onze vruchten eerst in sulfietwater te spoelen om ongewenste elementen te weren. Zuurgehalte : begin zuurgehalte van de most voor vergisting moet gelegen zijn tussen 7,5 tot 10 gram wijnsteenzuur. Een mooi gemiddelde is 9 gram per liter most. Moet men nog wat bijzuren, gebruik dan appelzuur en wijnsteenzuur in gelijke delen. Alcoholgehalte : het alcoholgehalte van de basiswijn moet liggen tussen 9 tot maximum 11 vol. % alcohol Dit houdt in dat we zullen moeten starten met een begindichtheid gelegen tussen 1065 en Ideaal is 10 Vol % alcohol met een begindichtheid van (Een hoger alcohol percentage remt de hergisting op de fles.) Want tijdens de tweede gisting wordt er nog wat alcohol gevormd, zodat ons eindproduct tot 11 à 12 vol. % wordt. Deze basiswijn zullen we helemaal droog laten uitgisten tot 990. Most: de most zal gesulfiteerd worden met maximaal 1 gram sulfiet per 10 liter most, zodat hij niet gaat oxideren, en het toepassen van een voorklaring met bentoniet is sterk aan te raden (1-2 gr/l). Vergeet niet een dubbele hoeveelheid gistvoeding toe te passen. Dit kan gelijktijdig met het sulfiteren gebeuren Men laat de most 1 dag staan en men zal, voor men de giststarter toevoegt, het sap van de droesem afhevelen. Bij het toevoegen van de giststarter mag men de gistvoeding (1 gr/ 1 most) niet vergeten. Bij de eerste oversteek zal men 0,5 gram sulfiet toevoegen. Bij de beginfase en het opzetten van de wijn zal men de gebruikelijke enzymen toevoegen. Dus de nodige vloeibare pecto-enzymen (8 ml per 10 liter most) en vloeibaar alfa-amylase (4 ml per 10 liter most) toepassen. Normaal zal men een most- of sapgist toepassen, voor sommige vruchten een pulpgisting, maar dan zo kort mogelijk, maximaal 3 tot 4 dagen. Het beste zal men vergisten bij lage temperatuur ( C). Hierdoor krijgt men een fruitiger boeket. Hiervoor kan men de volgende gisten gaan gebruiken: Saccharomyces cerevisiae LW : vergist bij 5 0 C; dosering 1,5 tot 3 gr/10 liter most. Saccharomyces bayanus (= oviformis) "Champagne" vergist vanaf 12 0 C; dosering 2-5 gr /10 liter most. Saccharomyces bayanus killer "Champagne" vergist vanaf 12 0 C; dosering 2-4 gr /10 liter most. Men kan om deze stille wijn te maken ook de normale korrelgist gebruiken. Maar het is noodzakelijk dat men de bovengenoemde gisten voor de tweede gisting zal gaan gebruiken. Deze eerste vergisting zal normaal 3 tot 4 weken duren, met 2 weken een onstuimige gisting en de twee daarop volgende weken een tragere vergisting bij een temperatuur van C. Na deze 4de week volgt de eerste overheveling en zal men 0,5 gr /10 liter wijn sulfitren, de flessen moeten volledig tot onder het waterslot gevuld zijn. Vanaf nu gebeurt de verdere vergisting bij C. Daarna volgt de rijping en verdere klaring gedurende 4-6 maanden. In de 4de maand de wijn overhevelen, zonder te sulfitreren. Dan kan men de wijn proeven en eventueel mengen met andere wijnen. We kunnen dus onze basiswijn samenstellen. Men laat dit mengsel van wijnen opnieuw klaren. Eventueel nog een bentonietklaring toepassen en/of vervolgens een kiezelsol/ gelatine klaring. Als de wijn goed helder is nogmaals overhevelen zonder te sulfitreren. Bij deze bewerking zal men de volgende metingen uitvoeren: * Zuurmeting : Het zuurgehalte moet 7 tot 9 gr wijnsteenzuur zijn. Bij onvoldoende zuur kan men bijzuren met het onvergistbare melkzuur 80% oplossing

8 * Suikermeting : met de wijnweger of densimeter kan men het restsuikergehalte bepalen. Zodat de hoeveelheid toe te voegen suiker voor de flesgisting of tweede gisting berekend kan worden. * Alcoholbepaling : eveneens met de wijnweger (uitkookmethode) kan men het alcoholgehalte bepalen om dit eventueel aan te passen. Daarna gaat men over naar de tweede gisting of de gisting op fles om een overdruk in de fles te krijgen waardoor de nodige belletjes ontstaan. Bij onze basiswijn, voegen we voor de tweede gisting de volgende stoffen toe: * gistvoeding 1 g /10 liter wijn. De gistvoeding van onze basiswijn is namenlijk reeds verbruikt. * Bentoniet naar rato van 0,5 tot 2 g /10 liter wijn. Om troebels te vermijden na de tweede gisting of flesgisting is het noodzakelijk om een kleine hoeveelheid bentoniet toe te voegen. * glycerol 5 tot 10 ml per liter wijn. De droog uitgegiste wijnen zijn dikwijls naar de schrale kant en de koolzuurvorming tijdens de tweede gisting zal dit nog verergeren, tenzij men bij de opstart van de basiswijn rozijnen (2 kg per10 kg vruchten) heeft gebruikt, is de toevoeging van glycerol minder noodzakelijk. * suikertoevoeging dient te gebeuren om de gisting op de fles te verwezenlijken en zodoende koolzuurgas te vormen om de nodige druk in de fles te verkrijgen, of m.a.w. het nodige koolzuurgas in oplossing te krijgen in de wijn. Hoe lager de temperatuur, hoe meer koolzuurgas er opgelost is in de wijn en hoe lager de druk in de fles. Bij de vergisting van 4 g suiker ontstaan er ongeveer 2 g alcohol en 2 g koolzuurgas, 1 bar absoluut en 0 bar overdruk. Bij toevoeging van telkens 4 g suiker verhoogt de koolzuurdruk met 1 bar. De gistingslimiet komt overeen met een dosis suiker van 28 g /1 wijn, dit geeft een overdruk in de fles van 6 bar bij 10 0 C en een C02-gehalte van 14 gram. Doch met deze waarden zitten we op de limietcapaciteiten van onze fles, die wel minstens 8 bar kan verdragen. Om deze reden zullen we onze suikertoevoeging beperken tot 16 à 20 g /1 wijn. Bij 16 gram perltr wijn onstaat er ongeveer 8 gr alohol en 8 gr koolzuurgas en 3 bar overdruk en 0,95 % alcohol verhoging -43- Opendeurdagen 14, 15 en 16 Mei -44-

9 -17- Opmerking Wanneer de fles uit de kelder komt en in de kamer opwarmt tot 20 0 C, zal de druk in de fles oplopen naar 6 bar (bij 16 g suikertoevoeging). De druk stijgt namelijk met 1 bar per temperatuurstijging van 5 0 C. Uiteraard als men de fles onmiddellijk ontstopt, krijgt men deze verhoging van druk niet en ook niet als men ze nog verder koelt tot C om een ideale schenktemperatuur te krijgen. * giststarter : men zal een giststarter maken die ongeveer 3 â 5% van het volume wijn uitmaakt, dus gemiddeld circa 0,4 liter per 10 liter wijn. Men kan dus een steriel appelsap gebruiken waarin we alle vernoemde ingrediënten goed zullen mengen. Samenvattend krijgen we dus appelsap, de gisten eerder vermeld, gistvoeding, bentoniet, de nodige suiker (zie tabel), eventueel glycerol. De suiker is zuiver geraffineerde kristalsuiker, al dan niet geïnverteerd of glucose suikersiroop. Zodra de giststarter goed werkt, zullen we hem goed homogeen door de basiswijn roeren. We sluiten de gistingsfles af met het waterslot en wachten tot het waterslot goed werkt. Op deze manier zijn we zeker dat de gisting goed op gang is gekomen. Is dit het geval, dan gaan we de wijn onmiddellijk bottelen op champagneflessen. Flessen : de te gebruiken flessen moeten stevige schuimflessen zijn met een minimaal gewicht van 850 gram. Sommige wegen zelfs 950 gram. Elke champagnefles moet dus: tussen 850 en 950 gram wegen Vrij zijn van barsten en beschadigingen Vrij zijn van ingesloten luchtbelletjes in het glas goed gereinigd en ontsmet zijn en nagespoeld. De fles wordt gecontroleerd door ze aan te tikken. De klank moet helder zijn, een dof geluid wijst op een gebrek. We zullen de flessen vullen tot 7 cm van de bovenkant van de fles. Deze vrije ruimte moet dan dienst doen als gasreservoir, als bufferkamer. Sluit vervolgens de fles af met een bidule ofwel een champagne onderstopje. Bidule of onderstop Dit zijn speciale kleine dopjes die in de flessenhals passen en onder de kroonkurk kunnen Daarna gaan we de fles afdichten met een kroonkurk diameter 29 mm. Dit gebeurt het gemakkelijkst met een kroonkurkapparaat met een hoogteregeling inclusief aanpasstuk voor 29 mm kroonkurken Na dit aanbrengen van de kroonkurk blijven de flessen nog 1 week op kamertemperatuur zodat de gisting zich goed inzet. Af en toe kunnen we de flessen even licht schudden zodat de gist zich goed verdeelt. Daarna zal men de flessen plat leggen in de kelder bij een temperatuur van 10 tot 12 0 C. Gedurende deze periode van 2 tot 3 maanden krijgt men de "price de mousse". Het is al spoedig Kroonkurkappaaat zichtbaar dat de wijn mousserend wordt want de wijn wordt troebel en vormt bezinksel. De gisting moet traag op een lage temperatuur verlopen om de koolzuur-anhydride te laten oplossen in de wijn en te laten binden met de ethylalcohol. Na deze 2-3 maand is de gisting voltooid en laten we de wijn ten minste 9 maanden, maar nog beter 12 maanden en indien mogelijk 2 jaar in contact met de droesem om te verouderen. Tijdens deze periode mag men de flessen regelmatig draaien om de droesem van de flessenwand los te maken en te mengen in de wijn.de gistcellen zetten zich neer, sterven en beginnen langzaam te ontbinden. De aminozuren komen, naast andere stoffen, vrij en lossen in de schuimwijn op. Ze zullen naast de aanwezige esters, het typisch boeket van de schuimwijn vormen. Bij iedere manipulatie van de flessen die onder druk staan, is het dragen van lederen handschoenen en een veiligheidsbril belangrijk. * Remuage of droesemvergaren: Na de lange tijd van rijping dient de droesem uit de fles verwijderd te worden, zonder dat al te veel druk verloren gaat. Daarom zal men de volgende bewerking op een zo laag mogelijke temperatuur verrichten omdat bij lage temperatuur het gevormde gas in oplossing in de wijn blijft en de druk ook laag blijft.het is de bedoeling om de droesem te vergaren bij de stop, zonder dat de wijn troebel wordt. We plaatsen daarom de flessen in een pupitter, eerst horizontaal en stelselmatig in een periode van 6 weken tot 3 maand komt de fles in een verticale stand. -46-

10 -19- Tijdens deze periode wordt in de beginperiode eerst krachtig geschud, in een latere periode gebeurd dit voorzichtiger. De fles wordt stelselmatig over 1/8 over haar lengte-as gedraaid, zodat de droesem van de wand loslaat en stelselmatig opschuift naar de onderstop en kroonkurk toe. * Purgeren of dégorgement: Deze behandeling heeft tot doel om het bezinksel dat in de flessenhals en tegen de onderstop is verzameld, te verwijderen. Hiervoor moet men de flessenhals bevriezen, zodanig dat het bezinksel, dat zich gevormd heeft, gevangen zit in een ijsprop. Bij het ontkurken zal door de aanwezige druk de ijsprop worden uitgedreven. Deze bewerking gebeurt het gemakkelijkst met een aangepaste ontkurker. U kunt dit beter buiten doen. Indien binnen, kan men beter een beschermkap gebruiken. Deze kap kan men maken van een plastic vat waarvan men de bodem en één zijwand heeft weggesneden. Men dient het verlies aan wijn zoveel mogelijk te beperken. De ontstane leegte dient weer opgevuld te worden door een doseringslikeur. We gaan deze likeur ook voorafgaandelijk koelen. Als mengsels om in te vriezen, kunnen we samenstellingen als in onderstaande tabel gebruiken. Deze mengsels goed mengen. Het pekelwater van 1 kg zout op 3 ltr water vriezen we op voorhand in. Voorafgaandelijk zullen we de flessen zoveel mogelijk koelen in de ijskast of eventueel diepvriezer (2 uur), wel te verstaan nog altijd de flessen in hun We plaatsen in de verticale stand, zonder al te veel het bezinksel te beroeren.vertikale stand de fles in het koelend mengsel, afhankelijk van de gekozen samenstelling gedurende 5 tot 15 minuten, over een diepte van 2 cm vanaf de bovenkant van de fles. We kunnen hiervoor ook een standaard gebruiken, zodat we de fles niet vast hoeven te houden. Bij het ontkurken van de fles zullen we lederen handschoenen gebruiken, want de flessenhals heeft een temperatuur van circa C. * Doseringslikeur. Een voorbeeld van een doseringslikeur kan zijn: 500 gr suiker, 1000 ml droge wijn, 50 ml cognac of andere eau de vie. Deze likeur, die we op voorhand hebben klaargemaakt wordt eveneens gekoeld. Afhankelijk van het verlangde type schuimwijn, zullen we een bepaalde hoeveelheid van deze likeur toevoegen. Men kan er ook de voorkeur aan geven om geen toevoeging van een cognac toe te passen, maar enkel suiker en droge, witte wijn of enkel suiker Likeur toevoeging. Soort bevat normaal restsuiker/ltr toe te voegen likeur in ml/fles Brut 0 tot 15 gr 10 tot 15 ml Extra-sec 12 tot 20 gr 15 tot 20 ml Sec 17 tot 35 gr 20 tot 30 ml Demi-sec 33 tot 50 gr 30 tot 50 ml Zoet > 50 gr 60 ml en meer Wanneer de fles weer vol is, moet je de fles met een kunststof champagnekurk (en metalen muilband) dichtmaken. Na 3 maand rust is onze schuimwijn drinkbaar. Langer dan 2 jaar kan men de zelfgemaakte schuimwijn niet bewaren. Na deze periode vermindert de kwaliteit. Een schuimwijn moet jong gedronken worden. Bron: Gilde boekjes van het jaar 2000 en het blad Proost van William Beeckman ********************* Hoe krijg ik een goede en fijne schuimkraag op mijn bier? Het wel of niet goed schuimen van een bier is afhankelijk van vele factoren. Tijdens de clubavond werden een aantal factoren genoemd. De factoren aangevuld met een paar eigen ervaringen (Jacques Bertens) zijn als volgt: Maischtijden en -temperatuur. Inmaischen op een hogere temperatuur (52C of hoger) heeft volgens onderzoeken een zeer gunstige invloed op de schuimhoudbaarheid. Als je ongemoute granen gebruikt in je brouwsel moet je daar voorzichtig mee zijn. Je zult dan toch bij 40C moeten starten omdat je anders grote kans hebt dat het bier een botersmaak krijgt. Laat de maisch niet te lang bij deze lagere temperaturen maar verhoog na maximaal 15 minuten de temperatuur

11 -21- Bierbrouwerij Sint Servattumus Ericastraat 11 b 5482 WR Schijndel Officieel verdeler van Brouwland. Voor leden geldt een korting van 10% op Brouwlandprijzen. Speciale prijzen voor mouten. Mouten en hop en gist is altijd op voorraad. Voor alle andere artikelen geldt : vóór maandag besteld vrijdag of zaterdagochtend ophalen. Kijk op: voor het bestelformulier -22- Moutsoorten en granen. Ook de gebruikte moutsoorten en granen hebben hun invloed op de schuimhoudbaarheid. Er zijn diverse amateur-bierbrouwers die om een goede schuimkraag te krijgen aan al hun bieren tarwe toevoegen. Er is een artikel geweest waaarin beschreven werd, dat donkere moutsoorten voor een betere schuimhoudbaarheid zorgt dan lichtere mout. Er zijn ook ervaringen dat ook de leeftijd van het mout effect heeft op de schuimhoudbaarheid. Oude mout geeft minder schuim. Hopgift. Een andere grondstof die van belang is bij de schuimhoudbaarheid is de hop. Volgens de vakliteratuur zou een zwaarder gehopt bier een betere schuimhoudbaarheid geven. Gist. De ene gist geeft een beter schuimend bier dan de andere. Een belangrijke factor daarbij kan zijn de hoeveelheid hogere alcoholen die gevormd wordt door een gistsoort. Vergistingstemperatuur. Bij hogere vergistingstemperaturen worden meer hogere alcoholen gevormd. Hogere alcoholen hebben een bijzonder slechte invloed op de schuimhoudbaarheid. Op een college dag van professor Prof. Baetslé in Gent liet hij zien wat het gevolg was van een zeer geringe hoeveelheid hogere alcohol op de schuimhoudbaarheid. Hij doopte een speld in een potje met hogere alcohol, streek de speld af langs de rand van het potje en tikte met de speld op een dikke laag schuim op een biertje dat hij net had ingeschonken. Het schuim siste weg en er bleef een net zoveel schuim op het bier staan als op een glas cola. Alcoholgehalte. Een zwaar bier met een hoger alcoholgehalte schuimt in de regel minder goed dan een bier met een lager alcoholgehalte. Alcohol werkt schuimnegatief. Uiteraard worden er bij een grotere alcoholproductie ook meer hogere alcoholen aangemaakt. Koolzuurgehalte. Schuim bestaat uit belletjes koolzuur. Hoe meer koolzuur hoe meer schuim. Voeg daarom voldoende suiker toe bij het bottelen. Gebruikelijk is 8 tot 10 gram per liter bier. Leeftijd bier. Tenslotte is het opmerkelijk dat een ouder bier minder goed schuimt dan een jonger bier. Bron: internet Jacques Bertens

12 FAWBG Open landelijke wijnkeuring toch nog mogelijk? Deze brief is een verkenning om deelname te peilen, maar er is enige haast geboden. Geacht bestuur, geachte wijnmaker m/v, Wij zijn vrij plotseling in de gelegenheid om in het kader van het wijngebeuren chateau-voor-buren zie: een open landelijke keuring voor amateurwijnen, zoals de landelijke keuring van de, en volgens de reglementen van de FAWBG, te organiseren. Wij kunnen daar met betrekkelijke lage kosten in participeren. Zoals het er nu voorstaat zal de accommodatie door de organisatie Chateauvoor-Buren ter beschikking worden gesteld. De vraag is echter of er voldoende belangstelling vanuit de Gilden bestaat en of er voldoende wijnen kunnen worden ingezet, want hieruit moet de eigenlijke keuring worden betaald. De keuring zal op zondag 28 augustus in het stadje Buren plaats vinden. Wat de kosten van deelname samen met het bezoek aan het evenement zullen zijn is nog niet bekend, maar zullen op korte termijn na deze verkenning worden bekend gemaakt. Let wel, antwoord op deze brief is geen definitieve aanmelding maar een indicatie van de interesse om deel te nemen en een indicatie van het aantal flessen dat we kunnen verwachten. We gaan er echter wel vanuit dat uw gilde er alles aan zal doen om zo veel mogelijk flessen ter keuring te krijgen. Omdat het organiseren enige tijd vergt, wil ik graag vóór zondag 15 mei antwoord op deze brief. ADVERTENTIE 8 Met vriendelijke groet Theo Jacobi Secretaris FAWBG

13 -25- Bierrecept van de 1 e Prijs Quadrupel St Bernardus Abt 12 van Piet de Vries met 74,78 Punten Bouwdatum Volume 21 ltr Brouwzaalrendement 75 % Begin sg Eind sg 1024 Alcoholgehalte 8.8 % Berekende Kleur 36 EBC Bitterheidsindex 0,50 BU/GU Kooktijd 75 min. Ingredienten 3,704kg Pilsmout 1,75 kg Cara hell 0,5 kg Lichte tarwe mout 0,45 kg Cara 120 1,22 kg Bruine basterd suiker Maisschema: Temp. Opwarmtijd Rust Inmaishen 40 C 1 minuut 10 minuten Eiwit afbraak 52 C 12 minuten 10 minuten Byta amylase 63 C 11 minuten 40 minuten Alpha amylase 72 C 9 minuten 15 minuten Uitmaishen 78 C 6 minuten 5 minuten Hop 35,9 gr challenger 6,9% 60 minuten koken 13,7 gr Northern Brewer 5,5 % 20 minuten koken 7,5 gr Sterian Goldings 2,9 % 20 minuten koken Gist: droog starter S 04 SafeAle English Ale bovengist AGENDA -26- Vrijdag 29 April Gilde-avond wijnkeuring medium wijn en bierkeuring Klasse C Tripel 30 April t/m 8 Mei HKW Hemelvaart kampeerweekend en 16 Mei Opendeurdagen Brouwland. Vrijdag 27 Mei Gilde-avond Likeurkeuring L1 en bierkeuring klasse C Meibock Vrijdag 24 Juni Gilde-avond wijnkeuring droge wijn en bierkeuring klasse A Weissen Zondag 28 augustus Open landelijke keuring in Buren zie blz.50 Vrijdag 2 September Opening seizoen Vrijdag 30 September Gildeavond wijnkeuring medium wijn en Likeurkeuring L2 Limocello Zondag 2 Oktober Open dag Gemert Vrijdag 28 Oktober Gilde-avond Wijnkeuring droge wijn en bierkeuring Klasse D Dubbel bock Vrijdag 4 November Vrijdag 25 November uur commissievergadering Gilde-avond Wijnkeuring zoete wijn en Likeurkeuring L3 Cream likeur Pinksterweekend en 16 Mei opendeurdagen bij Brouwland Tijdens het pinksterweekend organiseert Brouwland de Brouw Belevenissen, een uniek event voor de hobbybrouwer; van beginner tot expert. Volledig in het teken van bier en brouwen. Een evenement om te proeven en te beleven. Kom inspiratie opdoen, nieuwigheden ontdekken, voordelig shoppen en advies inwinnen. En natuurlijk lekkere bieren en gerechten savoureren KOPIJ VOOR HET VOLGENDE BOEKJE DIENT UITERLIJK DONDERDAG 12 JUNI BIJ DE REDACTIE TE ZIJN -54-

14