Pedagogisch werkplan Peutergroep Schatduikers 1&2

Transcriptie

1 1. Inleiding Dit werkplan is een locatie specifieke vertaling van het van KOW en maakt duidelijk op welke manier het pedagogisch handelen vorm krijgt op de locatie waar dit werkplan betrekking op heeft. Het geeft u als ouder een duidelijk beeld van de pedagogische doelen die op de locatie centraal staan en van de manier waarop aan deze doelen wordt gewerkt. 2. Algemeen Naam locatie Peutergroep Schatduikers Straat en huisnummer: Kroonjuweel 9 Postcode en plaats: 4388MD Oost-Souburg Telefoonnummer: PG 1: PG 2: Locatiebeschrijving Alle peutergroepen van KOW hebben ambitieniveau 2. Dit betekent dat er gewerkt wordt met twee pedagogisch medewerkers. De peutergroep is een plek voor kinderen om te spelen, ontmoeten en ontwikkelen. De pedagogisch medewerkers signaleren en ondersteunen waar nodig. Peutergroep Schatduikers is gelegen aan de noordzijde van Oost-Souburg, in de brede school Het Kroonjuweel. Behalve de peutergroep zijn er twee basisscholen (OBS Het Mozaïek en CBS Het Kompas), BSO De Schatduikers, een mediatheek en een gymzaal gehuisvest. De peutergroep heeft contacten met alle basisscholen in Oost-Souburg. Op de locatie van Schatduikers zijn twee peutergroepen. Hier komen kinderen van twee tot vier jaar twee dagdelen per week spelen. De groepen hebben ieder een groepsgrootte van maximaal zestien peuters en is elke dag, in de ochtend open. Onze peutergroepen hebben de beschikking over een groot lokaal met verschillende speelhoeken. In het lokaal van peutergroep 1 is er nog een extra ruimte die o.a. gebruikt wordt om kinderen in kleine groepjes voor te lezen. Daarnaast kunnen we regelmatig gebruik maken van het 'speellokaal' van de kleuterklassen van de basisscholen. Daar kunnen de kinderen zich heerlijk uitleven in een zaal met allerlei gymattributen, speciaal bedoeld voor jonge kinderen. Natuurlijk gaan we ook regelmatig buiten spelen. Hiervoor is er een ruim en overzichtelijk plein met een speelhuisje met glijbaan en een zandbak. Het plein is veilig afgesloten met een hek. De mediatheek in Het Kroonjuweel staat open voor de peuters van Schatduikers en hun ouders. Er is een collectie peuterboeken aanwezig. Als uw kind lid is van de bibliotheek kunnen hier boeken geleend worden. U kunt aan de pedagogisch medewerkers vragen op welke dag er een medewerker van de bibliotheek aanwezig is. Openingstijden De openingstijden van de peutergroepen Schatduikers zijn als volgt: Brengen: uur tot uur Ophalen: uur tot uur KOW heeft een achterwachtregeling. Een achterwachtregeling betekent, dat er op alle locaties in geval van calamiteiten, altijd een beroep gedaan moet kunnen worden op een tweede pedagogisch medewerker of tweede volwassene die binnen 15 minuten op de locatie aanwezig kan zijn. Bij Schatduikers 1en 2 zijn er altijd twee pedagogisch medewerkers op de groep aanwezig. Op deze wijze wordt aan de voorwaarden van de achterwachtregeling voldaan. Pagina 1 van 12

2 3. Dagelijkse leiding Manager: De manager is verantwoordelijk voor en geeft leiding aan de unit (met als primair proces kinderopvang) in algemene zin op het gebied van personele, organisatorische en budgettaire aangelegenheden binnen de daartoe geldende richtlijnen. Senior pedagogisch medewerker: Pedagogisch medewerker die naast de dagelijkse verzorging, begeleiding en medeopvoeding van een groep kinderen ook uren heeft waarin specifiek aandacht besteed wordt aan de versterking van het pedagogisch handelen op de locatie, het coachen van en kennis overdragen aan collega s. Pedagogisch medewerker: Deze heeft de verantwoordelijkheid voor de dagelijkse verzorging, begeleiding en medeopvoeding van een groep kinderen. De pedagogisch medewerker zorgt ervoor dat kinderen zich veilig voelen en stimuleert kinderen door middel van uitvoering van het pedagogisch beleidsplan om zich verder te ontwikkelen. Stagiaires: Dit zijn beroeps opleidende- of beroeps begeleidende leerlingen die vanuit Scalda (opleiding Pedagogisch Werker) stage lopen binnen de kinderopvang. Deze stagiaires verrichten alle voorkomende werkzaamheden op de groep. Ze doen dit boventallig, ofwel onder begeleiding van de pedagogisch medewerker. Huishoudelijk medewerker: Deze draagt zorg voor het schoonhouden van de locatie en voert haar taken in het algemeen buiten de openingstijden uit. 4. Pedagogische doelen De visie op kinderen en hun ontwikkeling en de rol die pedagogisch medewerkers daarin spelen, zoals verwoord in het pedagogisch beleidsplan, leidt tot de volgende pedagogische doelen: Veilige opvang Elk kind voelt zich veilig en vertrouwd op de peutergroep/peuterspeelzaal, door de geborgenheid en structuur die er wordt geboden door de pedagogisch medewerkers. Op zowel peutergroep Schatduikers 1 als Schatduikers 2 wordt gewerkt met een team van vier vaste pedagogisch medewerkers en de groep bestaat uit zestien kinderen. Tijdens de openingstijden zijn altijd twee medewerkers aanwezig. Het is het streven dat er altijd minimaal een van de vaste personen op de groep aanwezig om de kinderen een veilige en vertrouwde omgeving te bieden. Dit vinden we belangrijk voor zowel uw kind als u als ouder. Het biedt uw kind veiligheid en structuur. Wij vinden het belangrijk om een vertrouwensband op te bouwen met u. U moet met een goed gevoel uw kind bij ons achter kunnen laten. Naast de vaste pedagogisch medewerkers werkt er regelmatig een senior pedagogisch medewerker mee, deze heeft naast de dagelijkse verzorging, begeleiding en medeopvoeding van een groep kinderen ook specifiek aandacht voor de versterking van het pedagogisch handelen op de locatie. Naast de vaste pedagogisch medewerkers werkt KOW met stagiaires die de opleiding Pedagogisch werker vanuit erkende opleidingsinstanties volgen. Wanneer wij starten, worden u en uw kind welkom geheten. U heeft de gelegenheid om ons te informeren over eventuele bijzonderheden ten aanzien van het kind, waar wij van op de hoogte moeten zijn. Daarnaast is er gelegenheid om nog eventjes met uw kind te spelen. Voor veel Pagina 2 van 12

3 kinderen is dat een prettige manier om de overgang te maken tussen thuis en de peutergroep. Wanneer u vertrekt is er voor uw kind gelegenheid om afscheid te nemen. Het afscheid nemen gebeurt bewust: het wordt benoemd en we zwaaien, als de kinderen dat willen. Wanneer het afscheid moeizaam verloopt, zoeken we samen met de ouders naar oplossingen. Natuurlijk kunnen ouders even bellen om te informeren hoe het gaat, we bespreken mogelijkheden van een bepaald ritueel, bijvoorbeeld een knuffel van thuis of we zoeken samen met ouders naar andere mogelijkheden. Op het moment dat u afscheid neemt, draagt u de verantwoordelijkheid voor het kind over aan ons. Als u uw kind weer op komt halen, begroeten wij u en zullen wij ervoor zorgen dat het mogelijk is, om, indien nodig, bijzonderheden van de ochtend of middag over te dragen. Eén pedagogisch medewerker staat bij de deur, zodat er toezicht is dat kinderen samen met hun ouder weggaan. Op moment dat u op de groep komt, neemt u de verantwoordelijkheid voor uw kind over. Dagindeling: 8:30-8:45 Ontvangst van ouders en kinderen. De kinderen mogen samen met de ouder(s) meteen beginnen met spelen. 8:45-10:15 Er wordt voorgelezen, gepraat en/of een spelletje gedaan. Vrij spel. Daarnaast worden er activiteiten (zoals voorlezen en knutselen) aangeboden aan kleine groepjes kinderen. Uitgangspunt is het thema waaraan we op dat moment werken. De activiteiten zijn er op gericht de verschillende ontwikkelingsgebieden van de kinderen te stimuleren en zoveel mogelijk aan te sluiten op de ontwikkelingsbehoefte van het kind. 10:05-10:30 De peuters gaan zo nodig naar de wc of worden verschoond. Daarna ruimen we samen al het speelgoed op. 10:30-10:45 In de kring. Eerst wordt er een liedje gezongen, een versje verteld of een spelletje gedaan. Meestal met het thema als uitgangspunt. Daarna wordt er fruit gegeten en gedronken. 10:45-11:15 Buiten spelen of, bij slecht weer, naar het speellokaal of beweegspelletjes in onze eigen klas. Feestjes worden om uur gevierd. Natuurlijk bent u welkom bij de verjaardag van uw kind. We sluiten de dag af in de kring. De tijden van de dagindeling zijn een richtlijn. Wij sluiten zoveel mogelijk aan op de behoeften van de kinderen. Om u nog een beter beeld te geven wat uw kind doet op de peutergroep staat hieronder ook een uitgebreide dagindeling beschreven. Bij binnenkomst worden ieder kind en iedere ouder begroet. Kinderen kunnen samen met de ouder kiezen wat ze willen gaan doen. Ouders krijgen de gelegenheid om nog even mee te spelen. Wanneer alle ouders weg zijn lezen we de namen van de kinderen. Wie is er wel en wie niet, waarom is iemand er niet? Ziek of vakantie? Maar ook: Wat ben je aan het doen of met wat ga je spelen? Tijdens vrij spel kunnen de kinderen kiezen uit de hoeken om te spelen. Uit de puzzelkast mogen puzzels gepakt worden om vervolgens op de tafel te maken. Op de lage tafel wordt constructie materiaal of klei aangeboden. Tijdens het vrij spel geven we structuur door met materiaal te spelen in de hoek waar het hoort, bv. auto s in de autohoek, boeken in de leeshoek, klei op tafel etc. Kinderen leren op deze manier keuzes maken. Er kan samen of alleen gespeeld worden. Tijdens vrij spel wordt er, in kleine groepjes, voorgelezen. Dit gebeurt in de ruimte van de speel-otheek en de boekenhoek. Alle kinderen krijgen dit dagelijks aangeboden. Ook kan er, in een kleine groep, een creatieve activiteit aangeboden worden. We doen dit niet met Pagina 3 van 12

4 alle kinderen tegelijk, om kinderen de gelegenheid te geven hier van te genieten en er alle tijd en aandacht aan te besteden. We stimuleren alle kinderen kennis te maken met verschillende materialen en technieken. De jongsten, tot ±3 jaar, laten we hierin nog wat vrijer. Bij de oudere peuters stimuleren we extra om mee te doen. Voordat we gaan opruimen, en op aangeven van de kinderen zelf, gaan de kinderen naar het toilet of krijgen een schone luier. De overgang van vrij spel naar de kring geven we aan met het opruimliedje. Het is voor de kinderen duidelijk dat we stoppen met spelen. Ieder kind krijgt een opdrachtje om een bepaalde hoek of spel op te ruimen, onder begeleiding van de pedagogisch medewerkers. Vervolgens gaan we in een kring zitten: kinderen pakken zelf een stoel en zetten die bij de tafel. In principe staat het thema van dat moment in de kring centraal. De thematafel wordt erbij betrokken, we zingen of vertellen nog wat over het thema. De kinderen worden gestimuleerd zelf met inbreng te komen. In de kring eten fruit. Om de beurt mogen de kinderen helpen en worden taken gegeven. Om de namen van elkaar te leren deelt een kind de bekers, de pedagogisch medewerker noemt de naam en het kind van wie de beker is zegt: Hier ben ik. We wachten op elkaar en zingen als we gaan eten en drinken. Daarna gaan we buiten spelen. Iedereen probeert zelf de jas aan te doen. Tijdens het buiten spelen kan gekozen worden voor rijdend materiaal, zandbak, stoep krijten en het klimhuisje met de glijbaan. We proberen iedere dag naar buiten te gaan. Als het in het thema past wordt ook het buitenspel hierin betrokken. Bij slecht weer maken we zo mogelijk gebruik van het speellokaal. Anders blijven we in de klas en zetten bijvoorbeeld een muziekje aan zodat de kinderen kunnen dansen. Tegen het eind van het dagdeel ruimen we buiten met zijn allen de materialen op en gaan naar binnen. We gaan weer in de kring zitten en delen evt. werkjes en een meegebrachte knuffel uit om mee naar huis te nemen. We kijken terug naar wat we die morgen gedaan hebben en zingen een liedje om aan te geven dat de ouders binnen kunnen komen: Kom maar binnen, kom maar binnen.. De ouders wachten op de gang en worden binnen geroepen door een pedagogisch medewerker. Bijzonderheden worden doorgegeven en er is gelegenheid voor vragen of het maken van een afspraak. Wij streven ernaar, indien de weersomstandigheden het toelaten, een half uur naar buiten te gaan met de kinderen. Vanaf het moment dat uw contract ingaat, is uw kind van harte welkom op de peutergroep. We vinden het belangrijk dat deze nieuwe omgeving een vertrouwde plaats wordt, waar uw kind en u als ouder zich snel veilig voelen. Wij zullen ons uiterste best doen om aan ieder kind en aan iedere ouder voldoende aandacht te besteden. We maken tijdens het intakegesprek afspraken over de start op de peutergroep. Het kind komt de eerste dag bij voorkeur wat later zodat we voldoende aandacht aan hem of haar kunnen besteden. Na een korte tijd nemen we afscheid van de ouders, zoals het op een normaal dagdeel ook gaat en kan het kind wennen aan het ritme van de peutergroep. Op deze manier kan hij/zij vertrouwen opbouwen dat papa en/of mama weggaan en weer terug komen. De ouders komen aan het eind van het dagdeel hun kind weer ophalen, waarbij ruimte is voor vragen en wij vertellen hoe het is gegaan. Mocht blijken dat uw kind onverhoopt echt niet kan wennen, dan kunt u contact opnemen met de manager. Mocht uw kind onverhoopt een dag niet kunnen komen dan bestaat er incidenteel de mogelijkheid om een dagdeel te ruilen. Voorwaarde is wel dat het mogelijk is op de groep qua kindaantal. Kinderen die nog niet zindelijk zijn, worden indien nodig verschoond. U kunt hiervoor bij KOW een contract inclusief luiers afsluiten of luiers van thuis meenemen. Kinderen die zindelijk zijn gaan op vaste momenten en op vraag naar het toilet. Op de vaste momenten gaan ook de jongere kinderen mee. In de praktijk blijkt dat het voorbeeld van andere kinderen een stimulerende werking heeft op het zindelijk worden. Kinderen willen zelf ook op de WC plassen. Wanneer u aangeeft thuis bezig te zijn met zindelijkheidstraining, zal hier, binnen de mogelijkheden van de peutergroep, bij worden Pagina 4 van 12

5 aangesloten. Als er met zindelijkheidstraining wordt gestart, neemt u extra schone kleren van thuis mee. We houden rekening met eventuele ongelukjes tijdens de zindelijkheidstraining. De mogelijkheden van uw kind en een positieve benadering staan bij ons voorop. Het lokaal van peutergroep Schatduikers is ingedeeld in overzichtelijke hoeken, waar de kinderen kunnen spelen en zelf kunnen kiezen. Uit sommige open kasten mogen de kinderen zelf pakken, ander speelgoed moeten de kinderen om vragen. De materialen staan altijd op dezelfde plaats, dit geeft structuur en voor kinderen een vertrouwd gevoel dat ze terug kunnen vinden waarmee ze willen spelen. Op deze manier kunnen ze ook zelf opruimen. Puzzels kunnen ze zelf pakken en op de tafel maken, ze zetten ze zelf weer terug. Aan de grote lage tafel kan gespeeld worden met constructiemateriaal, klei of ontwikkelingsmateriaal, wat klaar ligt als de kinderen binnen komen en elk dagdeel wisselt. De buitenspeelplaats ligt aangrenzend en is bereikbaar via dubbele deuren in de speelruimte. Schatduikers 2 loopt met de Pm via de hal en het schoolplein. De buitenspeelruimte is omheind. Hier spelen alleen de kinderen van de peutergroep. De ruimte bestaat uit een plein met volop ruimte voor rijdend materiaal, een zandbak en een speelhuisje met een glijbaan. Elk kind wordt positief benaderd door de pedagogisch medewerker en er is sprake van respect en waardering voor de eigenheid van het kind. Wij streven ernaar elk kind als individu te benaderen en zichzelf te laten zijn in de groep. Elk kind is uniek en heeft een eigen inbreng waarnaar geluisterd wordt. Wij zijn er voor de kinderen en staan open voor de initiatieven die kinderen nemen. We observeren de kinderen en bieden activiteiten aan die aansluiten op de ontwikkelingslijnen en de belangstellingswereld van de kinderen. We proberen kinderen te prikkelen en uit te dagen om ook een activiteit te proberen die het kind zelf nooit zou kiezen of nog nooit gedaan heeft, om zo het kind te laten ervaren/ontdekken, dat hij/zij veel kwaliteiten bezit en waardoor het kind een bredere interesse ontwikkelt. Hierbij wordt in het oog gehouden dat uw kind voldoende vrije keuze blijft houden. Tijdens verjaardagen van de kinderen is er persoonlijke en positieve aandacht voor het jarige kind. Er worden op een kaart persoonlijke wensen van de pedagogisch medewerkers geschreven. Alle kinderen zijn verschillend van elkaar, maar samen vormen ze een groep. Wij benaderen elk kind gelijkwaardig. Een kind heeft altijd recht op aandacht en pedagogisch medewerkers zien het kind zoals het is en proberen het zo goed mogelijk te begrijpen. Een kind met druk gedrag zal eerder aandacht trekken dan een kind dat zich afzijdig houdt. Beide kinderen hebben echter evenveel aandacht nodig en wij hebben hier oog voor. We communiceren veel onderling om kinderen op dezelfde manier te kunnen benaderen. We zijn consequent en positief in onze benadering van de kinderen. We stimuleren kinderen en motiveren hen zoveel mogelijk om problemen zelf op te lossen. Kinderen kunnen op een bepaald moment meer begeleiding nodig hebben in de stimulering van de ontwikkelingsgebieden. Soms is hierbij extra ondersteuning nodig van externe organisaties. We signaleren door middel van observaties de ontwikkeling en zo nodig wordt het instrument KIJK! ingezet. Met deze informatie kunnen we, met toestemming van ouder(s)/verzorger(s) contact opnemen met passende instanties (staan vermeld op de sociale kaart), eventueel via de jeugdverpleegkundige van het consultatiebureau of schoolmaatschappelijk werk. De locaties van KOW zijn veilig en voldoen aan de eisen van de brandweer, Wet Kinderopvang en Voedsel- en Warenwet. Op iedere locatie, per stamgroep, wordt jaarlijks een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) ingevuld. Wij zijn op de hoogte van de inhoud van de RI&E (en dus van de risico s op onze locatie), waaruit eveneens de huisregels en werkafspraken ontstaan. Indien er een ongeval of bijna ongeval plaatsvindt bij Schatduikers, melden wij dit bij de unitmanager en beleidsmedewerker. Pagina 5 van 12

6 We handelen adequaat bij verschillende gebeurtenissen die zich in het leven van een kind kunnen voordoen. Er zijn protocollen bij KOW, onder andere voor het handelen in geval van ongevallen, ziekte, kindermishandeling en ontwikkelingsproblemen. Iedere medewerker handelt naar deze protocollen. Bij Schatduikers wordt voldaan aan het vierogenprincipe. Het vierogenprincipe betekent volgens de wet dat de pedagogisch medewerker tijdens het werk altijd gezien of gehoord kan worden door een andere volwassene. In de praktijk betekent dit bij ons het volgende: er werken altijd twee medewerkers op de groep. Deze kunnen elkaar vrijwel altijd zien en horen (de deur naar de toiletjes/commode staat bijvoorbeeld altijd open). Daarnaast laten collega s het aan elkaar weten als ze de groep verlaten met enkele kinderen of gaan voorlezen in bijvoorbeeld de speel-o-theek. Ze kunnen elkaar dan nog steeds horen en makkelijk bij elkaar naar binnen lopen. In het speellokaal zitten ramen, waardoor medewerker en kinderen ook altijd zichtbaar zijn. Bij Schatduikers controleert de GGD of aan de eisen van de wet Kinderopvang wordt voldaan. Het meest recente rapport van de GGD ligt ter inzage op de locatie of kunt u nalezen via Daarnaast geeft de gemeente opdracht aan de brandweer om o.a. de brandveiligheid van onze locatie te controleren. Ontwikkeling: samen spelen, leren en genieten Elk kind ontdekt in een eigen tempo hoe de wereld in elkaar zit door het opdoen van allerlei ervaringen. Onze medewerkers bieden daartoe mogelijkheden voor uitdaging, verwondering, ontdekken en genieten. We stimuleren de kinderen in hun ontwikkeling door middel van een gevarieerd activiteiten aanbod. Daarmee proberen we tegemoet te komen aan de drie basisbehoeften van kinderen in ontwikkeling: de behoefte aan sociale relaties (veiligheid en ondersteuning), de behoefte aan competentie (dit kan ik) en de behoefte aan autonomie (onafhankelijkheid). De ruimtes zijn ingericht met hoeken, bijvoorbeeld een poppenhoek, een leeshoek en een blokkenhoek. Er is spelmateriaal aanwezig voor elke leeftijd en -niveau, passend bij de verschillende ontwikkelingsfases. Kinderen kiezen zelf waarmee ze willen spelen (behoefte aan autonomie). Als een kind steeds hetzelfde kiest, proberen we het kind te stimuleren om ook iets anders te gaan doen. Dit biedt uitdaging en verwondering aan het kind, geeft zelfvertrouwen en helpt het kind een bredere interesse te ontwikkelen. Ander spel aanbieden kan door samen met ons iets te gaan doen, te kijken naar het spel van andere kinderen en eventueel mee te gaan spelen. Door in de groep te communiceren, onderhandelen en samenwerken, ontwikkelt het kind zijn behoefte aan sociale relaties. De kinderen praten en spelen met elkaar en mogen bijvoorbeeld helpen met een kleine taak. Ieder kind ontwikkelt zijn verstandelijke en lichamelijke mogelijkheden in zijn of haar eigen tempo en ieder kind wordt in zijn eigen ontwikkeling begeleid en gestimuleerd. Door gericht naar uw kind te kijken en te observeren hebben wij oog voor kansen op alle terreinen: cognitief, motorisch, zintuiglijk, sociaal-emotioneel, taal en creatief om uw kind te stimuleren in zijn/haar ontwikkeling. Mocht uw kind achterlopen in een bepaald ontwikkelingsgebied, neem als voorbeeld zijn/haar taalontwikkeling, dan zullen wij de kans grijpen om bepaalde woorden te oefenen, nieuwe woorden aan te leren, veel te praten tegen uw kind en uw kind te stimuleren om ook te praten. Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) VVE is een stimuleringsmaatregel van de gemeente om preventief en actief ontwikkelingsachterstanden bij jonge kinderen van 0 tot 4 jaar te voorkomen. Kinderen die voor deze stimuleringsmaatregel in aanmerking komen worden doelgroepkinderen genoemd. Deze komen in aanmerking voor VVE wanneer zij hiervoor zijn doorverwezen door de GGD (consultatiebureau), wanneer uit observatie door de pedagogisch medewerkers blijkt dat er sprake is van een ontwikkelingsachterstand van meer dan een half jaar of wanneer de opleiding van de ouders maximaal een beroepsgerichte leerweg binnen het VMBO is. Het doel van VVE is om ervoor Pagina 6 van 12

7 te zorgen dat deze kinderen zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen, zodat zij op de basisschool goed mee kunnen komen in de groep en het creëren van een doorgaande ontwikkelingslijn tussen de peutergroep en basisschool. Kenmerken van VVE zijn onder meer het werken met een integraal VVE programma, werken met voor VVE toereikend geschoolde (a.d.h.v. een jaarlijks opleidingsplan) pedagogisch medewerkers en met een maximum aantal kinderen per groep en een doorgaande lijn/samenwerking met de basisschool. Doelgroepkinderen maken tenminste 10 uur gebruik van het aanbod van de peutergroep/peuterspeelzaal. VVE wordt geboden op alle peutergroepen en peuterspeelzalen van KOW. Peuters worden periodiek besproken door de pedagogisch medewerkers met de verpleegkundigen van de GGD. Wanneer er ondersteuning door andere instanties noodzakelijk is, neemt de GGD daartoe het initiatief. De methode Uk en Puk Op de peutergroep van Schatduikers werken we met de methode Uk en Puk. Het is een programma voor peutergroepen dat pedagogisch medewerkers een handvat biedt om methodisch en gericht te werken aan de ontwikkeling van kinderen tussen 2 en 4 jaar. Het doel van de methode is de kinderen een betere start te geven in het basisonderwijs om zo onderwijsachterstanden te voorkomen. Hoe werkt Uk en Puk? De methode werkt met thema s die dicht aansluiten op de belevingswereld van de kinderen. Elk thema bevat verschillende activiteiten die de volgende ontwikkelingsgebieden stimuleren; 1. De spraaktaalontwikkeling 2. De sociaal-emotionele ontwikkeling 3. De motorisch en zintuiglijke ontwikkeling 4. Rekenprikkels om de ontluikende rekenvaardigheid te stimuleren. Elk doel is weer onderverdeeld in een aantal subdoelen. Zo bevat de spraaktaalontwikkeling onder meer doelen op het gebied van luisteren en reageren, gespreksvaardigheden en woord en zinsbegrip. En de rekenprikkels vallen bijvoorbeeld uiteen in meten, ruimtelijke oriëntatie en ontluikende gecijferdheid. De handpop Puk staat centraal tijdens de activiteiten. Puk is het speelkameraadje van de kinderen. Puk maakt altijd wel iets mee wat de kinderen herkennen. Hij heeft bijvoorbeeld nieuwe schoenen of hij is verkouden. Puk biedt ook troost waar nodig en is een vriendje bij wie kinderen zich veilig voelen. Kinderen kunnen zich identificeren met Puk. Hij zorgt voor een speelse leeromgeving, waarbij spelend leren het uitgangspunt is. De initiatieven en reacties van de kinderen zijn erg belangrijk bij de activiteiten van Puk. Door goed naar de initiatieven van de kinderen te kijken weten de pedagogisch medewerkers waar de kinderen zich in willen en kunnen ontwikkelen en kunnen ze daar op in spelen. De pedagogisch medewerkers gebruiken, op verschillende manieren, de groep als een sociale leeromgeving, daarbij zijn zij zich bewust van de eerder genoemde basisbehoeften die aan de ontwikkeling ten grondslag liggen; de behoefte aan sociale relaties (veiligheid en ondersteuning), de behoefte aan competentie (dit kan ik) en de behoefte aan autonomie (onafhankelijkheid). Hieronder staan een aantal voorbeelden op welke manier zij dit doen. De pedagogisch medewerker: verwoord zoveel mogelijk wat de kinderen voelen, willen en denken. Op deze manier geven zij taal aan wat een kind doet op de groep. geeft de kinderen ruimte om te experimenteren en leert ze ook omgaan met grenzen die ze daarbij tegen komen. leert de kinderen om emoties van elkaar te accepteren. We vinden het belangrijk om kinderen attent te maken op elkaars emoties en hoe je daar op kunt reageren. Dit doen we bijvoorbeeld door concreet benoemen van actuele situaties op de groep. stimuleert de kinderen om zoveel mogelijk zelf conflicten op te laten lossen, zodat ze de mogelijkheid hebben om te experimenteren hiermee. Indien nodig gebeurt dit samen met de pedagogisch medewerker. is zich bewust van de ontwikkelingsfasen van een kind en reageert vanuit deze kennis. Pagina 7 van 12

8 stimuleert de sociale competentie door kinderen attent te maken op elkaar tijdens sociaal spel Boekstart Schatduikers doet mee aan het project Boekstart. In samenwerking met de bibliotheek hebben we een gezellige boekenhoek ingericht in het lokaal met een aantal prentenboeken. De kinderen kunnen deze zelf pakken en bekijken. Elk kind ontwikkelt persoonlijke competenties als zelfvertrouwen, zelfstandigheid, veerkracht en creativiteit, onder andere door een positieve stimulerende benadering door de pedagogisch medewerkers. Uw kind heeft en krijgt veel mogelijkheden om persoonlijke competenties te ontwikkelen. We benaderen uw kind positief. Uw kind wordt gestimuleerd om op eigen initiatief dingen te ondernemen zoals zelf speelgoed kiezen. Voorop staat het plezier van uw kind. We spreken ieder kind aan op zijn/haar mogelijkheden. Met alles wat we aan de kinderen vragen, laten wij merken dat wij vertrouwen hebben in de mogelijkheden van het kind. Wanneer het kind merkt dat hij/zij het kan, dan geeft dit het kind een plezierig en tevreden gevoel. Het kind heeft een succeservaring, een gevoel van "Dat kan ik!" (behoefte aan competentie). Wij stimuleren uw kind de eigen grenzen te verleggen, wanneer hij/zij dit durft. Hierbij vinden wij het belangrijk dat uw kind eigen keuzes maakt. Wij stimuleren de kinderen om hun eigen ideeën, wensen en verlangens uit te spreken en waar mogelijk te volgen. Elk kind heeft zijn eigen leermomenten waarop wij bewust in willen spelen. Het gebouw, de inrichting en de pedagogisch medewerkers zorgen voor uitdagingen zodat uw kind zelf alles kan ontdekken. De groepsruimte is ingedeeld in diverse speelhoeken; zoals een autohoek, poppenhoek en een leeshoek. Hierdoor is de ruimte afgebakend, is het duidelijk waar de kinderen met bepaald spelmateriaal kunnen spelen en kunnen ze zelf, of samen met ander kinderen rustig spelen en verder ontwikkelen. Uw kind moet kunnen experimenteren en dit kan absoluut bij ons. De speelruimte vormt daarom een balans tussen veiligheid en uitdaging voor uw kind. Zelfvertrouwen is een belangrijk aandachtspunt. Het is van belang dat de kinderen zich vrij voelen van emotionele belemmeringen, dat ze zich veilig voelen op de groep en dat ze een positief zelfbeeld ontwikkelen. Mede door het zelfvertrouwen van de kinderen te bevorderen is de benadering van ons naar de kinderen positief. Het zelfvertrouwen wordt gestimuleerd door het bieden van uitdagingen, het aansporen tot verantwoordelijkheid d.m.v. taken geven, zelfstandig bezig zijn met activiteiten zonder tussenkomst van volwassenen en het maken van afspraken. Uw kind mag vaak helpen bij taken als de kring klaar zetten, opruimen en vegen. De kinderen voelen zich dan vaak gewaardeerd en zijn trots op wat ze kunnen. Dit bevordert hun zelfstandigheid en vergroot hun zelfvertrouwen. De creativiteitsontwikkeling stimuleren wij door verschillende materialen aan te bieden op gebied van taal, cognitie, motoriek, creativiteit, muziek, dans en beweging. Er kan worden gedacht aan zand, water, klei, potloden, verf, binnen- en buiten spelen, puzzelen, boekjes lezen etc. Hierbij kunnen kinderen ontdekken en leren en zo worden de kinderen uitgedaagd tot fantasiespel. Door kinderen vrij te laten in hun eigen spel leren ze van elkaar, zoals eigen grenzen ontdekken en opzoeken, opkomen voor jezelf en daarmee wordt tevens hun aanpassingsvermogen verder ontwikkeld. Tijdens allerlei momenten liggen de ontwikkelingskansen voor uw kind voor het oprapen: Pagina 8 van 12

9 We doen op een speelse manier van alles voor, geven instructies en zo leert uw kind hoe hij/zij bijvoorbeeld zelf de jas aan kan doen. Door samen op te ruimen ervaren kinderen niet alleen het plezier van samen dingen doen, de kinderen leren ook rekening houden met elkaar. Bij Schatduikers wordt, zoals eerder genoemd, gewerkt met thema s. Per thema worden er activiteiten aangeboden die passen bij het ontwikkelingsniveau van de kinderen uit diverse leeftijdsgroepen. In ieder thema komen bij de verschillende activiteiten alle ontwikkelingsgebieden aan bod: - Sociaal emotionele ontwikkeling; - Cognitieve ontwikkeling; - Motorische ontwikkeling; - Taal- en/of spraakontwikkeling; - Creatieve ontwikkeling. Elk kind ontwikkelt sociale competenties door in de groep te communiceren met anderen, te onderhandelen en samen te werken. Wij benutten de groep als sociale leeromgeving door de kinderen te stimuleren om samen te spelen, naar elkaar te luisteren, elkaar te troosten, op elkaar te wachten, elkaar te helpen, samen op te ruimen en het allerbelangrijkste: plezier te maken met elkaar. In de diverse hoeken in de groepsruimte kunnen kinderen zowel alleen, als naast elkaar- of samenspelen. Kinderen leren van elkaar door interactie en imitatie. De gezamenlijke momenten worden aangegrepen om een activiteit met de hele groep te doen, zoals zingen, voorlezen, een verjaardag vieren, muziek maken, praten met elkaar over het thema of iets waar de kinderen zelf mee komen. Bij deze activiteiten leert uw kind op zijn/haar beurt te wachten, naar anderen te luisteren en komen ook vaak nieuwe begrippen aan bod. Wij zijn ons ervan bewust dat wij voortdurend voorbeeldgedrag vertonen in de groep en verwoorden zoveel mogelijk de gevoelens en wensen van uw kind. Ieder kind is uniek en een individu, aan kinderen wordt geleerd om de emoties van andere kinderen te accepteren en hoe ze hierop kunnen reageren. Wij laten de kinderen onderling sociaal gedrag ontwikkelen en leren hen weerbaar te zijn/worden. Wij streven ernaar om in eerste instantie de (vooral) wat grotere kinderen zelf eventuele conflicten op te laten lossen. De kinderen komen namelijk vaak zelf tot een goede oplossing. Dit vergroot tevens de veerkracht en de sociale ontwikkeling. Samen met ouders De communicatie tussen ouders en pedagogisch medewerkers verloopt open en er wordt informatie uitgewisseld aan het begin en eind van de dag tussen de thuis- en de opvangsituatie. U wordt altijd begroet door de pedagogisch medewerker wanneer u op de groep binnenkomt. Wij gaan, wanneer de werkzaamheden dit toelaten naar u toe om u te woord te staan. Tijdens het brengen en halen geven we u kort informatie over de activiteiten die uw kind die dag heeft gedaan. Oudergesprekken worden gevoerd als het nodig is, dit bekent dat wanneer u of wij behoefte hebben aan een gesprek, we hiervoor een afspraak kunnen maken. Tijdens het methodisch werken observeren we de ontwikkeling van uw kind. Als deze observaties hiertoe aanleiding geven, kunnen we u toestemming vragen voor het invullen van de KIJK!. Na beëindiging van de opvang krijgt u een evaluatieformulier thuisgestuurd Op de website heeft elke locatie een eigen pagina, waarop foto)s te vinden zijn. Ook is KOW actief op Facebook. Pagina 9 van 12

10 Schatduikers heeft een actieve ouderwerkgroep die bestaat uit gemiddeld vijf ouders. De taak van de ouderwerkgroep is de belangen van de kinderen en ouders te behartigen. Tevens zijn deze ouders aanspreekpunt voor alle ouders van de locatie. De ouderwerkgroep helpt mee bij het organiseren van feesten, activiteiten en het beleid van de peutergroep. Daarnaast kan de ouderwerkgroep eenmaal per jaar een ouderavond organiseren. De ouderwerkgroep vergadert drie à vier keer per jaar. Eenmaal per jaar is de manager aanwezig en de overige vergaderingen zullen worden bijgewoond door een teamlid van de locatie. Op de poster van de ouderwerkgroep in het lokaal kunt u zien welke ouders betrokken zijn bij de ouderwerkgroep en kunt u de notulen inzien van de meest recente ouderwerkgroepvergadering. Wilt u de ouderwerkgroep versterken en/of wilt u hier meer informatie over, laat het ons weten. Naast de gesprekken en de ouderwerkgroep worden ouders betrokken in allerlei andere zaken; - Aan het begin van elk nieuw thema krijgt u een themabrief. Hierin staan thema activiteiten benoemd die de komende weken met uw kind worden ondernomen. Deze brief wordt eventueel aangevuld met informatie over de locatie. - Drie keer per jaar verschijnt de TamTam, met beleidsmatige informatie over KOW. - Jaarlijks kan er een ouderavond plaatsvinden op de locatie. Deze avond wordt door de ouderwerkgroep in samenspraak met het team georganiseerd. Ieder jaar wordt er een ander onderwerp behandeld en eventueel kan er een deskundige uitgenodigd worden om over een bepaald thema te komen vertellen; - Ieder jaar vindt het zomerfeest plaats. Op deze feestelijke dag worden de kinderen met hun ouder(s)/verzorger(s) uitgenodigd. Tijdens het zomerfeest gaan we meestal met de kinderen naar de speeltuin. Het is tevens een ontmoeting voor ouders die hun kind(eren) naar Schatduikers brengen. - In de week voor de kerstvakantie worden de ouders uitgenodigd om samen met hun kind een kerststukje te komen maken. - Ook zijn de ouders welkom tijdens het trakteren als hun kind de verjaardag viert op de peutergroep. - Bij elk thema is er een ouderactiviteit voor de ouders van de VVE-kinderen. - Er wordt periodiek onderzoek gedaan naar de klanttevredenheid om de diensten van KOW te evalueren en waar mogelijk te verbeteren. - Er bestaat een klachtenregeling. Op Schatduikers is een klachtenfolder aanwezig. Zie tevens de website van KOW ( - Ouders worden vertegenwoordigd door de cliëntenraad (CR). De cliëntenraad is een vertegenwoordiging van ouders, functionerend voor KOW. De cliëntenraad heeft mandaat van alle ouderwerkgroepen. Oog voor elkaar Wij werken aan de hand van huisregels en werkafspraken. Deze komen voort uit de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) die wij elk jaar uitvoeren op de locatie. Deze regels en afspraken bieden de kinderen, ons en ouders duidelijkheid en zijn er voor de veiligheid. Wij houden ons aan deze afspraken door ze dagelijks in de praktijk te hanteren, de huisregels onder de aandacht te brengen bij ouders in dit pedagogisch werkplan (zie bijlage) en verder bespreken wij de werkafspraken tijdens vergaderingen. Wij besteden aandacht aan beleefdheid en omgangsvormen, voorbeelden hiervan zijn: - Luisteren naar elkaar; - Vriendelijk zijn tegen elkaar; - Conflicten oplossen door met elkaar te praten; - Mond leegeten voordat je gaat praten; - Hand voor je mond als je moet hoesten. Pagina 10 van 12

11 Uw kind wordt persoonlijk benaderd met een open en geïnteresseerde houding. Wij stimuleren de kinderen respectvol met elkaar om te gaan. We vinden het belangrijk dat ieder kind een eigen plaats in de groep heeft. Als de sfeer in de groep goed is, is dit zichtbaar in de manier waarop kinderen met elkaar omgaan. Wij proberen een sfeer te scheppen waarbij iedereen zich veilig en op zijn gemak voelt. Dit is één van de voorwaarden die nodig zijn om uw kind de kans te geven zich verder te ontwikkelen. Als uw kind met een idee komt of iets aangeeft gaan wij hierop in of zullen wij er in ieder geval op reageren, zodat uw kind weet dat wij er voor hem/haar zijn. We vinden het belangrijk dat de kinderen het speelgoed juist gebruiken. Wij laten zien of leggen uit hoe het speelgoed gebruikt kan worden, indien een kind hier niet juist mee omgaat. Verder is het een proces samen spelen, samen delen en rekening houden met elkaar. Wij helpen mee bij het opruimen, zodat de kinderen zien wat er verwacht wordt. We schenken aandacht aan de eigenwaarde van het kind en bieden hen datgene wat ze nodig hebben om zich lekker te voelen in de groep. Bij Schatduikers zijn duidelijke regels, hierdoor weten de kinderen wat wel en niet mag. Wanneer de kinderen worden gecorrigeerd, gebeurt dit op een (zoveel mogelijk) positieve manier. We zeggen duidelijk wanneer iets niet mag en wanneer wij een kind corrigeren, benoemen we zo duidelijk mogelijk het gedrag van het kind. Hierna benoemen we het wenselijke gedrag en we bieden een alternatief aan. Het is belangrijk om aan kinderen te laten zien wat dan wel gewenst gedrag is. Wij zijn ons ervan bewust dat iedereen vanuit een eigen achtergrond en ervaring een eigen manier van kijken heeft. Daarom wordt er naar elkaar geluisterd en staat men open voor ieders ideeën zowel van ouders en kinderen, als van medewerkers. Kinderen komen uit verschillende gezinnen. Hierdoor hebben ze soms thuis andere gewoonten, taal, waarden en normen geleerd. Enerzijds is de groep voor alle kinderen anders dan thuis en passen alle kinderen zich aan. Anderzijds kan het verschil voor sommige kinderen moeilijker overbrugbaar zijn. Wij letten vooral op het volgende: Vanzelfsprekend zijn alle kinderen welkom. Wij hebben aandacht voor taalverschillen; Wij hebben aandacht voor verschil in waarden en normen; Wij leren de kinderen om op een positieve manier om te gaan met de verschillen en overeenkomsten. Tijdens het intakegesprek vragen wij aan u of er sprake is van een bepaalde religie. Tijdens dit gesprek is het dan ook het juiste moment om aan u te vragen wat dit betekent voor de opvang van uw kind en waar wij eventueel rekening mee dienen te houden. Bij KOW wordt er, waar mogelijk, tijdens de opvang rekening gehouden met specifieke zaken die voortkomen uit de religie van kinderen die de locatie bezoeken. Er zijn op de locaties geen kinderbijbels of andere religieuze boeken aanwezig. Een goed functionerend team bestaat bij KOW uit prettige collegae die samen een veilige werkomgeving creëren, die goed voor elkaar zorgen, respect hebben voor elkaar en waardering voelen van elkaar en de leiding. Deze werkomgeving maken wij samen. Iedere medewerker werkt volgens de protocollen, waarden, normen en afspraken van KOW en specifiek van Schatduikers. Bij Schatduikers heerst een duidelijke, open, eerlijke en respectvolle communicatie. We zijn professioneel, betrouwbaar, hulpvaardig, zakelijk én betrokken. We geven elkaar feedback en complimenten. Iedere medewerker heeft weer andere kwaliteiten, zodat we elkaar aanvullen en ieder als individu blijft leren en ontwikkelen; juist ook van elkaar. Pagina 11 van 12

12 We vinden het van belang dat het team één geheel vormt en dat wij allemaal op één lijn zitten wat betreft pedagogisch handelen. Een goede samenwerking tussen pedagogisch medewerkers geeft positieve energie en is de basis van hartelijkheid en gezelligheid in de groep. De sfeer bij Schatduikers wordt door ons ervaren als open, ontspannen en gezellig. Tijdens iedere kindbespreking wordt onder andere de samenwerking binnen het team besproken en worden eventuele aanpassingen gedaan. We streven naar een goede communicatie met u en de verzorging en ontwikkeling van uw kind staat voorop! Pagina 12 van 12