Fietsvisie IJsselstein 2017

Transcriptie

1 IJsselstein: een fietsvriendelijke stad

2 Voorwoord door de portefeuillehouder FIETSVRIENDELIJK IJSSELSTEIN Op de fiets door IJsselstein: bijna iedereen doet dat wel eens. Van de bezoekers aan de binnenstad komt maar liefst 87 % op de fiets. Logische routes en goede fietsstallingsmogelijkheden rond de binnenstad zijn dan hard nodig. Zodra het weer het toelaat pakken veel IJsselsteiners de fiets om het buitengebied te verkennen voor ontspanning. Goede ontsluitingen en veilige routes zijn daarbij van groot belang: het moet fietsvriendelijk zijn. We moeten gebruik maken van de prachtige recreatieve mogelijkheden die onze omgeving ons te bieden heeft en aansluiten op het regionale fietsnetwerk. Het gebruik van de elektrische fiets neemt enorm toe. Afstanden die afgelegd worden met deze fiets worden groter en de snelheden op de fietspaden nemen toe. Daar moeten we als gemeente op inspelen. Daarnaast biedt het huidige fietsnetwerk mooie kansen en mogelijkheden om het fietsen binnen en buiten IJsselstein te verbeteren en uit te breiden. Daar is deze fietsvisie voor bedoeld, zodat we kunnen zeggen: "IJsselstein: een fietsvriendelijke stad!" Hans Lappee, wethouder mobiliteit 2

3 Samenvatting Met de speelt de gemeente IJsselstein in op een aantal belangrijke thema s Deze thema s zijn: Fietsnetwerk (lokaal en regionaal); Fietsveiligheid; Fietsgebruik in de keten; Recreatief fietsgebruik; Veilig en gezond fietsgedrag. In deze Fietsvisie staat de ambitie die de gemeente heeft op deze verschillende thema s. De is een update van het vigerende Fietsbeleidsplan In vergelijking met 2008 is het drukker op de fietspaden en heeft de elektrische fiets op grote schaal haar intrede gedaan. De elektrische fiets was eerder vooral geliefd onder 65-plussers, maar vandaag de dag wordt hij ook steeds meer gebruikt door jongere mensen. De elektrische fiets is een aantrekkelijk alternatief voor woon-werk- of woon-schoolverkeer tot 15 kilometer. IJsselstein is hierdoor beter bereikbaar geworden op de fiets, wat kan bijdragen aan het aanpakken van bereikbaarheids- en duurzaamheidsproblemen. Hier is echter wel een goed ingericht regionaal fietsnetwerk voor nodig, dat verbonden is met het IJsselsteinse netwerk. Met de provincie Utrecht en onze buurgemeenten zullen we aan deze verbindingen gaan werken. Ook wordt in deze visie aandacht gevraagd voor de fiets in combinatie met het openbaar vervoer. De fiets moet makkelijk gebruikt kunnen worden om bij een OV-halte te komen als de loopafstand te groot is. Daarnaast worden mogelijkheden bekeken om fietsen als natransport op een aantal strategische locaties aan te bieden, zodat de last mile vanaf een OV-halte met de fiets kan worden afgelegd. Hierbij moet met de provincie worden gekeken naar de mogelijkheden. Naast een stijging in het utilitaire fietsverkeer, is er ook een stijging te zien in het recreatieve fietsverkeer. Door het inrichten van leuke, doorgaande recreatieve fietsroutes en het realiseren van bijbehorende voorzieningen is er voor IJsselstein een kans om recreatieve fietsers te trekken. Ook de recreatieve IJsselsteinse fietsers kunnen van dit netwerk gebruik maken om de omliggende plaatsen te ontdekken. Ten slotte wil de gemeente dat iedereen veilig en gezond gedrag vertoond. Met de provincie Utrecht blijven we in gesprek om in te springen op kansen voor fietseducatie. Zo worden er lespakketten aangeboden op de scholen, worden er fietsveiligheidstrainingen voor risicogroepen georganiseerd en blijft de oefenroute in tact. Daarnaast worden mensen gestimuleerd om (vaker) de fiets te pakken en de auto te laten staan. Met deze fietsvisie wil de gemeente IJsselstein zich nog beter profileren als een fietsvriendelijke stad. 3

4 Inhoudsopgave Voorwoord door de portefeuillehouder...2 Samenvatting...3 Inhoudsopgave Inleiding: Waarom een IJsselsteinse Fietsvisie? Mobiliteitsagenda Ambities Uitvoeringsprogramma Proces Leeswijzer...6 De IJsselsteinse Fietsvisie: trends en ontwikkelingen Toename mobiliteit Elektrische fiets Stijgende regionale aandacht voor de fiets...8 Thema s Fietsvisie gemeente IJsselstein...9 Thema 1: Regionaal Fietsnetwerk Ambitie 1.1: Het IJsselsteinse fietsnetwerk sluit naadloos aan op de regionale fietsroutes Ambitie 1.2: Het fietsnetwerk nodigt uit om te fietsen Thema 2: Fietsveiligheid Ambitie 2.1: De kans op (eenzijdige) fietsongevallen is geminimaliseerd Ambitie 2.2: Mensen voelen zich veilig op de fietspaden Thema 3: Fietsgebruik in de keten Ambitie 3.1: De fiets is makkelijk te gebruiken in combinatie met OV Ambitie 3.2: Op bestemmingen is voldoende en veilige fietsparkeergelegenheid Thema 4: Recreatief fietsnetwerk Ambitie 4.1: Inwoners uit IJsselstein en omliggende plaatsen worden verleid om door IJsselstein te fietsen, als Poort naar de Lopikerwaard Thema 5: Veilig en gezond gedrag Ambitie 5.1: Fietseducatie staat hoog in het vaandel Ambitie 5.2: Steeds meer mensen gaan fietsen Colofon Bronnen Bijlage 1: Regionaal fietsnetwerk uit Realisatieplan Fiets Bijlage 2 Fietsnetwerk IJsselstein uit Fietsbeleidsplan Bijlage 3 Hoofdfietsnetwerk IJsselstein Bijlage 4: Knooppuntennetwerk rondom IJsselstein

5 1. Inleiding: Waarom een IJsselsteinse Fietsvisie? Voor u ligt de Fietsvisie 2017 van de gemeente IJsselstein. Met deze Fietsvisie spreekt de gemeente IJsselstein haar ambitie uit om haar fietsnetwerk klaar te maken voor de toekomst en het fietsgebruik in de gemeente te stimuleren. Het gebruik van de fiets heeft vele voordelen op het gebied van veiligheid, gezondheid, luchtkwaliteit, mobiliteit, bereikbaarheid en duurzaamheid. Deze fietsvisie is een actualisatie van het Fietsbeleidsplan uit 2008 en heeft tot doel om het fietsen in IJsselstein nog beter en veiliger te maken en verder te stimuleren. Om inwoners van IJsselstein te verleiden om vaker de fiets te gebruiken, zijn goede fietsvoorzieningen onmisbaar. De gemeente hecht daarom veel waarde aan een goede fietsinfrastructuur. Als er in IJsselstein meer wordt gefietst heeft dat een positief effect op IJsselstein en haar inwoners. 1.1 Mobiliteitsagenda Op 10 maart 2016 heeft de gemeenteraad van IJsselstein de Mobiliteitsagenda vastgesteld. In deze mobiliteitsagenda is het verbeteren van de fietsvoorzieningen een van de speerpunten. Doordat IJsselstein een compacte gemeente is, leent deze gemeente zich uitstekend voor het gebruik van de fiets. De kerndoelstelling voor de fiets in de mobiliteitsagenda luidt: Het verbeteren van de fietsvoorzieningen om het fietsgebruik in de gemeente te stimuleren. Het verbeteren en in stand houden van een dicht en samenhangend netwerk van directe en veilige routes, tezamen met goede fietsparkeervoorzieningen. Daarom is er in de Mobiliteitsagenda besloten om het vigerende Fietsbeleidsplan uit 2008 te actualiseren, om beter in te kunnen spelen op de huidige trends en ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen en hun gevolgen voor het fietsen in IJsselstein zullen worden besproken in deze fietsvisie. 1.2 Ambities In deze visie worden de ambities van de gemeente IJsselstein voor het fietsgebruik beschreven. Deze ambities spelen in op de huidige trends en ontwikkelingen. Daarnaast wordt er zo veel mogelijk aangesloten op bestaande kaders en richtlijnen, evenals het Realisatieplan Fiets van de provincie Utrecht en andere regionale plannen. Uit deze ambities vloeien een aantal maatregelen voort voor toekomstige aanpassingen aan de (fiets)infrastructuur, waarmee het fietsen in IJsselstein continu blijft verbeteren. Er zijn ambities opgesteld rondom de volgende thema s: Fietsnetwerk (lokaal en regionaal); Fietsveiligheid; Fietsgebruik in de keten; Recreatief fietsgebruik; Veilig en gezond fietsgedrag. 5

6 1.3 Uitvoeringsprogramma De Fietsvisie geeft aan hoe het op dit moment gesteld is met fietsen in IJsselstein. Daarnaast wordt uitgesproken waar de gemeente naartoe wilt, als stip op de horizon. In navolging van deze visie wordt een uitvoeringsprogramma opgesteld, waarin de maatregelen worden beschreven die nodig zijn om de gewenste ambities te verwezenlijken. Bij het uitvoeren van dit programma worden zoveel mogelijk koppelkansen gezocht en aangesloten op geplande onderhoudswerkzaamheden. 1.4 Proces Voor het ontwikkelen van deze visie zijn, in samenwerking met de provincie Utrecht, het CROW 1 en de Fietsersbond, de belangrijkste trends in kaart gebracht. Om de IJsselsteinse situatie te analyseren zijn diverse IJsselsteinse beleidsstukken geanalyseerd, zoals het Fietsbeleidsplan 2008, Mobiliteitsagenda , Verkeersmeldpunt VVD, Fietsknelpuntennotitie D 66 en de Duurzaamheidsplan Duurzaamheid. Ook de inwoners zijn actief betrokken, om te horen waar zij verbeterpunten zien als het gaat om fietsen in de gemeente IJsselstein. In februari is er een enquête gehouden onder de leden van het inwonerspanel. Daarnaast is in april per wijk een fietsschouw georganiseerd waar inwoners de gemeente hebben laten zien waar het fietsen in hun wijk verbeterd kan worden. De punten die tijdens de fietsschouw en het inwonerspanel naar voren kwamen komen veelal overeen met de landelijke en regionale trends. Onder IJsselsteinse ondernemers is er een enquête gehouden om het fietsgebruik van hun medewerkers in kaart te brengen. Ten slotte heeft Ingenieursbureau Movares het IJsselsteinse fietsnetwerk geanalyseerd. Movares heeft haar bevindingen gecombineerd met de overige verzamelde informatie en een advies uitgebracht over hoe het IJsselsteinse fietsnetwerk verbeterd kan worden en waar de belangrijkste fietsroutes liggen. 1.5 Leeswijzer In hoofdstuk 2 worden de ontwikkelingen en trends van de laatste tijd weergegeven. Deze ontwikkelingen hebben invloed op het fietsen in IJsselstein, en geeft redenen weer waarom het IJsselsteinse fietsbeleid een update behoeft. In hoofdstuk 3 staan de belangrijkste thema s weergegeven waar de gemeente de komende jaren haar aandacht op moet leggen. Ook is hier uitgesproken welke ambitie de gemeente IJsselstein heeft per thema, en welke prestatie de gemeente levert om deze ambitie waar te maken. In hoofdstuk 4 t/m 8 worden deze prestaties nader uitgewerkt. 1 Het CROW is het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte. 6

7 De IJsselsteinse Fietsvisie: trends en ontwikkelingen Het fietsen verandert, maar hoe? Sinds het vigerende Fietsbeleidsplan uit 2008 zijn er zowel landelijk als regionaal diverse ontwikkelingen gaande. Gemeente IJsselstein moet hierop inspelen om de fietsvoorzieningen in de gemeente op peil te houden. De belangrijkste trends op fietsgebied zijn in kaart gebracht. 2.1 Toename mobiliteit Zowel landelijk als regionaal is de mobiliteit toegenomen. Het Mobiliteitsbeeld 2016 laat sinds 2005 een stijging zien van het aantal autokilometers met 7% en het aantal fietskilometers met 11%. Hierbij zijn niet alleen meer mensen gaan fietsen, maar fietsen mensen ook vaker en verder. Deze ontwikkeling zorgt ervoor dat het steeds drukker wordt op de wegen en fietspaden. Landelijk is er veel aandacht om mensen uit de auto en op de fiets te krijgen, met initiatieven als Beter Benutten en Tour de Force. Vanwege de vele voordelen die fietsgebruik met zich mee brengt op het gebied van veiligheid, gezondheid, luchtkwaliteit, mobiliteit, bereikbaarheid en duurzaamheid, wordt er landelijk ingezet op een stijging van het fietsgebruik met 20% in de periode Ook de provincie Utrecht zet in op een stijging van het fietsgebruik. Daarnaast zijn er steeds meer verschillende vervoersmiddelen die gebruik maken van de fietspaden naast de stadsfiets: transportfietsen (fiets met rek en/of krat voorop), E-bikes, racefietsen, speed pedelecs, segways, bakfietsen, scootmobiels, skaters, etc. Deze vervoersmiddelen hebben allemaal een specifieke breedte/ruimtebeslag en eigen snelheid. De verschillen in snelheid op het fietspad nemen hierdoor toe. Figuur 1: fietsers op het Basiliekpad 2.2 Elektrische fiets De introductie van de elektrische fiets heeft de laatste jaren een grote verandering in het fietsgebruik teweeg gebracht. Met een elektrische fiets is het mogelijk om bij gelijke inspanning langere afstanden af te leggen dan met een niet-elektrische fiets. In eerste instantie waren dit vooral 65-plussers die hierdoor meer gingen fietsen, maar de elektrische fiets wordt ook steeds vaker door mensen onder de 7

8 65 gebruikt voor woon-werk, woon-school en recreatief verkeer. Het betekent echter ook dat het hierdoor drukker wordt op de fietspaden. Daarnaast is er een stijging te zien in het aantal (eenzijdige) fietsongevallen, die in ieder geval deels toe te schrijven zijn aan ouderen die op een elektrische fiets fietsen. De fietsinfrastructuur is nog niet overal ingericht op snelheden tot 25 kilometer per uur. Ook wordt door de elektrische fiets de snelheidsverschillen tussen fietsers groter. 2.3 Stijgende regionale aandacht voor de fiets Binnen de provincie Utrecht is er ook steeds meer aandacht voor de fiets. Met het Realisatieplan Fiets stelt de provincie zichzelf het doel om de fiets tot een afstand van 15 kilometer een volwaardig alternatief te maken voor de auto. Een van de maatregelen hiervoor is de inrichting van een regionaal fietsnetwerk, te zien is in bijlage 1. Ook krijgt de fiets een steeds prominentere rol in regionale initiatieven als Healthy Urban Living en de Ruimtelijke Economische Koers, vanwege de positieve invloed van de fiets op gezondheid, duurzaamheid en mobiliteit. Daarnaast komt er steeds meer aandacht voor het fietsgebruik in de keten, waar de fiets in combinatie met een ander vervoersmiddel wordt gebruikt. Vooral de opkomst van deelfietsen, zoals de OV-fiets, speelt hierbij een belangrijke rol. 8

9 Thema s Fietsvisie gemeente IJsselstein In IJsselstein wordt veel gefietst en de fiets is dan ook een belangrijk vervoersmiddel. Om de fietspotentie in IJsselstein nog beter te benutten en in te spelen op de nieuwe ontwikkelingen, zijn er verbeteringen mogelijk. In onderstaande tabel staan de 5 thema s genoemd waar de gemeente IJsselstein de komende jaren op in zal spelen om zich nog beter te profileren als een fietsvriendelijke stad. Per thema staan de ambities en de gewenste prestaties vermeld. Tabel 1: Thema's, ambities en prestaties gemeente IJsselstein Thema Ambitie Prestaties (Regionaal) fietsnetwerk Fietsveiligheid Het IJsselsteinse fietsnetwerk sluit naadloos aan op de regionale fietsroutes Het fietsnetwerk nodigt uit om te fietsen De kans op (eenzijdige) fietsongevallen is geminimaliseerd De verbindingen met regionale routes zijn verbeterd Het fietsnetwerk is samenhangend Alle locaties verbonden Kleine maaswijdte Het fietsnetwerk is direct Zo kort mogelijke omrijdafstand/omrijdfactor Garanderen vlotte doorstroming Goede ontwerpsnelheid Het fietsnetwerk is aantrekkelijk en wordt ervaren als sociaal veilig Goede openbare verlichting Voldoende overzicht op omgeving Geen enge onoverzichtelijke bochten Het fietsnetwerk is comfortabel Uniforme inrichting Vlak en prettig wegdek Zo min mogelijk stops Geen haakse aansluitingen en krappe bochtstralen Goede bewegwijzering Afwisselend en boeiend uitzicht Nieuw gerealiseerde fietsinfrastructuur voldoet aan de nieuwste inrichtingseisen van het CROW Drukke fietspaden worden aangepakt 9

10 Fietsgebruik in de keten Recreatief fietsgebruik Veilig en gezond gedrag Mensen voelen zich veilig op de fietspaden De fiets is makkelijk te gebruiken in combinatie met OV Op bestemmingen is voldoende en veilige fietsparkeergelegenheid Inwoners uit IJsselstein en omliggende plaatsen worden verleid om door IJsselstein te fietsen, als Poort naar de Lopikerwaard Fietseducatie staat hoog in het vaandel Steeds meer mensen gaan fietsen Knelpunten/conflictpunten worden verbeterd Overbodige paaltjes zijn weggehaald, noodzakelijke paaltjes krijgen een veiligere inrichting Fietspaden worden zoveel mogelijk vergevingsgezind ingericht Actief verwijzen naar meldpunten waar onveilige fietssituaties kunnen worden gemeld Mensen kunnen makkelijk de fiets gebruiken om over te stappen naar het OV Mensen kunnen zich makkelijk vanaf het OV met de fiets door IJsselstein verplaatsen Bij OV-haltes zijn voldoende fietsparkeervoorzieningen Bij de binnenstad zijn goede en duidelijke fietsparkeervoorzieningen, dichtbij winkels Bij overige voorzieningen zijn voldoende fietsparkeervoorzieningen De fietsparkeervoorzieningen zijn van goede kwaliteit Goede inrichting recreatief fietsnetwerk: Samenhangend Aantrekkelijk Duidelijke bewegwijzering Voorzieningen IJsselstein kan in de markt gezet worden als Poort naar de Lopikerwaard Op scholen is aandacht voor verkeerseducatie Er zijn in IJsselstein voldoende mogelijkheden voor kinderen om veilig te fietsen, vooral rondom scholen Er is aandacht voor educatie en hulp bij risicogroepen Mensen worden actief gestimuleerd om te fietsen Woon-werk verkeer Fietsen naar voorzieningen 10

11 Thema 1: Regionaal Fietsnetwerk Om aan te sluiten bij de landelijke en regionale doelstellingen om de fiets een volwaardig vervoersmiddel te laten zijn voor afstanden tot 15 kilometer, is het noodzakelijk dat het IJsselsteinse fietsnetwerk goed is aangesloten op het regionale fietsnetwerk en daarbij een veilige en goede inrichting heeft. Ambitie 1.1: Het IJsselsteinse fietsnetwerk sluit naadloos aan op de regionale fietsroutes Prestatie 1.1.1: De verbindingen met regionale routes zijn verbeterd Uit het inwonerspanel blijkt dat 64% van de IJsselsteinse inwoners hun fiets gebruikt om naar direct omliggende plaatsen te fietsen. Om deze inwoners te faciliteren, en anderen te stimuleren, moet het regionale fietsnetwerk aansluiten op de belangrijke fietsroutes van de gemeente IJsselstein en goed zijn ingericht. In bijlage 1 is te zien op welke regionale routes IJsselstein moet aansluiten. De meeste van deze routes zijn in het Fietsbeleidsplan 2008 al aangewezen als belangrijke fietsroutes, zoals te zien is in bijlage 2. Sinds 2008 zijn hier al veel verbeteringen doorgevoerd, maar uit de uitgevoerde onderzoeken blijkt dat hier nog meer kansen liggen voor de gemeente IJsselstein. De regionale routes moeten naadloos over gaan op het lokale IJsselsteinse netwerk en mensen in IJsselstein moeten makkelijk hun weg kunnen vinden. Dit is op dit moment nog niet overal het geval. De gemeente moet zich daarom in zetten om deze verbindingen te verbeteren en daarmee een goede regionale aansluiting te realiseren, samen met de provincie en buurgemeenten. Op deze manier kan het regionale fietsen gestimuleerd worden. De grootste verbeterslagen zijn te maken bij de verbinding over de Nedereindse Plas vanuit Utrecht en bij de Randdijk vanuit Nieuwegein. In bijlage 3 staan de belangrijkste IJsselsteinse doorgaande fietsroutes aangegeven, waar de gemeente de komende jaren haar aandacht op moet focussen om deze te verbeteren. Via deze routes zijn de omliggende plaatsen snel en veilig te bereiken, en zijn de belangrijkste IJsselsteinse locaties gemakkelijk te bereiken per fiets. Figuur 2: Verbinding vanaf de Nedereindse Plas 11

12 Ambitie 1.2: Het fietsnetwerk nodigt uit om te fietsen Goed ingerichte fietsinfrastructuur nodigt mensen uit om hiervan gebruik te maken. Het CROW heeft kwaliteitseisen opgesteld om te analyseren of het fietsnetwerk goed is ingericht. Deze kwaliteitseisen gaan over samenhang, directheid, aantrekkelijkheid, comfort en veiligheid. De gemeente heeft deze kwaliteitseisen omgezet in prestaties die de gemeente wilt leveren om het IJsselsteinse fietsnetwerk uitnodigend in te richten. Fietsveiligheid heeft voor de gemeente de grootste prioriteit. Daarom wordt deze apart besproken, in hoofdstuk 5. Prestatie 1.2.1: Het fietsnetwerk is samenhangend Een samenhangende fietsinfrastructuur verbindt alle herkomst- en bestemmingslocaties van fietsers in IJsselstein in een logisch en gestructureerd netwerk. Dit betekent dat in IJsselstein alle woningen, werklocaties en voorzieningen aangesloten zijn op het fietsnetwerk. Het voorgestelde fietsnetwerk, in bijlage 3, verbindt alle belangrijke functies en voorzieningen in IJsselstein of binnen een korte afstand zijn deze te bereiken. Daarnaast moet de gemeente een kleine maaswijdte van het fietsnetwerk nastreven. De ideale maximale maaswijdte van het fietsnetwerk ligt tussen de 250 en 350 meter. De grootste obstakels voor het behalen van een goede maaswijdte zijn de Baronieweg en de Hollandse IJssel. Zeker vanaf de Beneluxweg richting Nieuwegein is het een lange afstand voordat de IJssel weer overgestoken kan worden, namelijk 2 kilometer. Voor het regionale netwerk heeft de N210 een grote impact op de maaswijdte. Vanuit het Zenderpark is het bijvoorbeeld niet mogelijk om met de fiets IJsselstein te verlaten en naar omliggende plaatsen te fietsen. Daarnaast zijn er ook nog wat ontbrekende schakels in het fietsnetwerk, die vooral tijdens de fietsschouw naar voren zijn gekomen. Om de samenhang in het IJsselsteinse fietsnetwerk te vergroten, dienen de belangrijkste fietsroutes, zoals weergegeven in bijlage 3, naadloos met elkaar verbonden te zijn. Prestatie 1.2.2: Het fietsnetwerk is direct Voor directheid van het fietsroutenetwerk zijn twee componenten van belang: directheid in afstand en directheid in tijd. Bij fietsers gaat de voorkeur meestal uit naar de kortste route qua afstand. In drukke en stedelijke gebieden kiest de fietser echter vaker de snelste route qua reistijd. Als met de fiets een directe route kan worden afgelegd terwijl dit met de auto niet mogelijk is, kan de reistijd op de fiets korter zijn dan met de auto. Dit kan ervoor zorgen dat de verplaatsing eerder met de fiets wordt gemaakt in plaats van met de auto. Directheid in afstand De directheid in afstand wordt uitgedrukt met de omrijdfactor. Deze factor wordt berekend door de afstand die gefietst moet worden, te vergelijken met de hemelsbrede afstand. Hoe kleiner de omrijdfactor, hoe directer het fietsnetwerk. Vanuit de provincie wordt gestreefd naar een omrijdfactor van 1,20. In het fietsbeleidsplan uit 2008 is de ambitie uitgesproken om voor het fietsnetwerk in IJsselstein een omrijdfactor van 1,25 te realiseren. Deze doelstelling is behaald. Er zijn echter verdere aanpassingen nodig om de doelstelling van de provincie te behalen, hoewel dit niet voor heel IJsselstein haalbaar is. 12

13 Directheid in tijd De directheid in tijd gaat niet alleen over de korte afstand, maar ook over de mate waarin het fietsnetwerk een vlotte doorstroming garandeert. Hiervoor moeten fietsers zo veel mogelijk ongehinderd door kunnen rijden. Een groot deel van de verliestijd van fietsers binnen de bebouwde kom is voor rekening van conflictsituaties met gemotoriseerd verkeer. Om de reistijd van fietsers te verlagen dient op zoveel mogelijk kruispunten de fietser voorrang te krijgen op gemotoriseerd verkeer. Ook staan er op de hoofdfietsroutes een aantal verkeerslichten. Deze dienen optimaal afgesteld te worden op fietsers, om de wachttijd te verminderen. Een veelgehoorde klacht in het inwonerspanel is dat de wachttijd voor fietsers als erg lang wordt ervaren. Figuur 3: Fietsers hebben voorrang op de Televisiebaan Prestatie 1.2.3: Het fietsnetwerk is aantrekkelijk en wordt ervaren als sociaal veilig Fietsen in IJsselstein moet plezierig zijn. Een belangrijke factor hierin is de sociale veiligheid. Hiervoor moet het fietsnetwerk lopen door een levendig gebied en afwisselende omgeving. Ook moet de openbare ruimte rondom het fietspad goed zijn onderhouden en zoveel mogelijk van verlichting zijn voorzien. Op het netwerk moet er voldoende zicht zijn op de omgeving en de medeweggebruikers. Er moet echter wel sprake zijn van uniformiteit, zodat weggebruikers de inrichting niet als rommelig ervaren. Vanuit het inwonerspanel blijkt dat op een aantal locaties in IJsselstein de routes niet aantrekkelijk zijn ingericht en dat in het donker fietsen niet overal als prettig ervaren wordt. Prestatie 1.2.4: Het fietsnetwerk is comfortabel Fietsen in IJsselstein moet comfortabel zijn. Comfort is een belangrijke factor om fietsen te stimuleren en daarmee bijvoorbeeld forensen uit de auto te krijgen. Op fietsnetwerkniveau heeft comfort betrekking op de mate waarin het geheel aan verbindingen op een comfortabele wijze door de fietser kan worden gebruikt. Zo min mogelijk hinder, een goede vindbaarheid en begrijpelijkheid van het netwerk zijn daarbij drie belangrijke elementen. Maar ook een vlak en prettig te berijden wegdek en beperking van het aantal afslaande bewegingen dragen bij aan het comfort. 13

14 Voorkomen of beperken van stops en afremmende bewegingen Elke keer dat er gestopt of afgeremd moet worden ervaart een fietser discomfort. Een netwerk waarin fietsers door kunnen fietsen, vooral rechtdoor kunnen fietsen en niet genoodzaakt zijn om telkens af te slaan om hun bestemming te bereiken, is het comfortabelst. De aanwezige bochten moeten zo zijn ingericht dat deze met redelijke snelheid genomen kunnen worden. In IJsselstein blijken nog een aantal scherpe en krappe bochten te liggen waar fietsers niet comfortabel door kunnen fietsen. Ook vinden de leden van het Inwonerspanel dat op een aantal locaties onnodig gestopt moet worden omdat ze geen voorrang hebben op automobilisten. Op de belangrijkste doorfietsroutes moet per conflictsituatie gekeken worden hoe de situatie het veiligst en comfortabelst ingericht kan worden. Optimaliseren van de vindbaarheid Het bewegwijzeringssysteem in IJsselstein moet zo zijn ingericht dat fietsers makkelijk hun bestemming kunnen vinden binnen en buiten IJsselstein. Aangezien er tegenwoordig makkelijker naar andere plaatsen gefietst kan worden door de opkomst van de elektrische fiets, dienen in IJsselstein ook verwijzingen te staan voor goede fietsroutes naar andere plaatsen. De bewegwijzering blijkt echter op veel locaties te ontbreken en het centrum is niet vanuit alle wijken goed vindbaar. De fietsbewegwijzering naar het hoofdfietsnetwerk en de belangrijke locaties in IJsselstein moet op orde worden gebracht. Optimaliseren begrijpbaarheid Een comfortabel fietsnetwerk is een fietsnetwerk dat makkelijk te begrijpen is. Naast de juiste bewegwijzering moeten conflictsituaties ook direct begrijpelijk zijn. Voor fietsers en automobilisten moet op een kruispunt direct duidelijk zijn welke handelingen er worden verwacht en hoe de voorrang geregeld is. In IJsselstein schort het op een aantal kruisingen aan deze begrijpbaarheid en is niet altijd direct duidelijk wie er voorrang heeft. De gemeente IJsselstein moet daarom nog eens goed kijken naar de uniforme inrichting op kruisingen en voorrangssituaties. Figuur 4 Op de Poortdijk wordt de status van de kruising duidelijk weergegeven 14

15 Vlak en prettig te berijden wegdek Om een zo hoog mogelijk comfort op fietspaden in IJsselstein te realiseren, moet het wegdek niet hobbelig zijn en er mogen geen onverwachte overgangen in zitten. Zeker door de harde banden die onder de elektrische fiets zitten worden alle oneffenheden sterker ervaren en kan een ongelijke verharding leiden tot onveilige situaties. Ook moet gladheid door bladval en door winterse neerslag zo veel mogelijk voorkomen blijven worden, in het bijzonder op de hoofdfietsroutes. 15

16 Thema 2: Fietsveiligheid Ambitie 2.1: De kans op (eenzijdige) fietsongevallen is geminimaliseerd Prestatie 2.1.1: Nieuw gerealiseerde fietsinfrastructuur voldoet aan de nieuwste inrichtingseisen van het CROW Veiligheid wordt door het CROW omschreven als het ontbreken van fysiek of psychisch gevaar alsook de dreiging daarvan. Aangezien de sociale veiligheid al bij prestatie is besproken, komt alleen de verkeersveiligheid in dit hoofdstuk aan bod. Voor de veiligheid van de fietsers moeten conflicten met kruisend verkeer zoveel mogelijk worden vermeden. Elke kruising met een verkeersstroom geeft een potentieel conflict. Zeker kruisingen met autoverkeer dienen er zo min mogelijk te zijn. Daarnaast heeft het CROW inrichtingseisen opgesteld voor het inrichten van wegen en kruisingen. Deze moeten, waar mogelijk, altijd gevolgd worden bij de inrichting en aanleg van fietspaden. Prestatie 2.1.2: Drukke fietspaden worden aangepakt De afgelopen jaren is de drukte op de fietspaden toegenomen, evenals de verschillen in snelheid. Dit komt mede doordat er meer verschillende gebruikers van fietspaden zijn bijgekomen, van bakfietsen, tot elektrische fietsen en speed pedelecs. Deze grotere drukte leidt tot een hogere kans op botsingen op de fietspaden. Daarnaast zorgt deze drukte ervoor dat fietsers elkaar lastiger kunnen inhalen en passeren. Door deze verscheidenheid aan voertuigen die gebruik maken van het fietspad, ook verschillend in breedte en snelheid, moet goed overwogen worden welke voertuigen in IJsselstein wel en niet worden toegelaten op de fietspaden. Om meer veiligheid te creëren op de fietspaden, kunnen scooters en speed pedelecs van de fietspaden geweerd indien dit verantwoord kan. Dit is echter een discussie die gemeente IJsselstein niet alleen kan oplossen maar regionaal gevoerd moet worden, om meer eenheid op het regionale fietsnetwerk te krijgen. Op deze manier worden de snelheidsverschillen en op de fietspaden kleiner en wordt het daarmee veiliger. Anderzijds moet er gekeken worden hoe de paden zijn ingericht, of er verantwoord in 1 of 2 richtingen over de paden gereden kan worden en of de paden voldoende breed zijn om de stroom fietsers te kunnen afwikkelen. Voor de inrichting van de fietsinfrastructuur moeten zoveel mogelijk de nieuwste richtlijnen van het CROW worden gehanteerd. Uit een inventarisatie blijkt dat veel fietsinfrastructuur in IJsselstein hier op dit moment nog niet aan voldoen. Prestatie 2.1.3: Knelpunten/conflictpunten worden verbeterd Fietsers zijn kwetsbare verkeersdeelnemers. Daarom moet de fietser zo min mogelijk in conflict komen met andere vervoersmiddelen. Voor de veiligheid van fietsers is het van belang dat fietsers en motorvoertuigen worden gescheiden via vrij liggende of zelfstandige fietsvoorzieningen als de snelheidsverschillen groter worden. Er moet zoveel mogelijk gekeken worden naar mogelijkheden voor vrij liggende fietspaden langs drukke wegen. Ook het verbreden van fietsstroken langs de weg kan het veiligheidsgevoel van de fietsers vergroten. 16

17 Op kruispunten waar het fietsverkeer andere verkeersstromen kruist, adviseert het CROW de snelheidsverschillen te minimaliseren. In de praktijk betekent dit dat het kruisende verkeer zich zal moeten aanpassen aan de snelheid van de fiets. De fietssnelheid is hierbij het uitgangspunt. Ten slotte moet het netwerk, en ook kruisingen, uniform worden ingericht. Alle voorrangssituaties dienen dezelfde uitstraling te krijgen zodat alle verkeersdeelnemers weten wat er van hen verwacht word. In IJsselstein is hier zeker nog een inhaalslag te maken in het uniform inrichten van kruisingen. Prestatie 2.1.4: Overbodige paaltjes zijn weggehaald, noodzakelijke paaltjes krijgen een veiligere inrichting Paaltjes op het fietspad zorgen dat de fietspaden alleen toegankelijk zijn voor de bestemde gebruikers. Paaltjes vormen echter ook een obstakel op het fietspad. Slecht geplaatste paaltjes kunnen onveilige situaties veroorzaken en leiden tot veel eenzijdige verkeersongevallen. In IJsselstein staan een aantal paaltjes die niet direct nodig zijn om sluipverkeer te voorkomen, maar toch zijn geplaatst. Daarnaast zijn er ook een aantal noodzakelijke paaltjes geplaatst, maar hebben deze een gevaarlijke inrichting. Er zal gekeken worden welke geplaatste paaltjes nodig zijn. De overbodige paaltjes zullen worden weggehaald en bij benodigde paaltjes zal gekeken worden of deze een duidelijke en veilige inrichting hebben. De richtlijnen vanuit het CROW zullen hierin worden gevolgd. Figuur 5: Fietspaaltjes geplaatst op het Sevenhovenpad Prestatie 2.1.5: Fietspaden worden zoveel mogelijk vergevingsgezind ingericht De stijging in het aantal fietsers zorgt ook voor een stijging in het aantal fietsongevallen. Met name de enkelvoudige ongevallen van ouderen op een elektrische fiets is een negatieve uitspringer. De verwachting is dat het aantal ouderen op elektrische fietsen zal blijven toenemen, als gevolg van de doorgaande vergrijzing en het steeds vitaler worden van deze groep. Het is daarom van toenemend belang om de IJsselsteinse fietspaden vergevingsgezind in te richten. Door vergevingsgezinde fietspaden aan te leggen wordt de kans op een ongeluk geminimaliseerd. Mocht er toch een ongeluk zijn, is de kans op letsel zo klein mogelijk. Maatregelen voor vergevingsgezinde fietspaden richten zich op balans houden, koers houden, ruimte creëren voor foutcorrectie en het verwijderen of afschermen van obstakels. Voorbeelden van maatregelen zijn fietspaden voldoende breed maken, bochten soepel 17

18 laten verlopen, verschillende vormen van markeringen en bermverhardingen toepassen en het opvallender of vriendelijker maken van obstakels. Ambitie 2.2: Mensen voelen zich veilig op de fietspaden Prestatie 2.2.1: Actief verwijzen naar meldpunten waar onveilige fietssituaties kunnen worden gemeld Als mensen een probleempunt of onveilige locatie ervaren moeten zij deze kunnen melden bij de gemeente. Ook als er een enkelvoudig fietsongeval plaatsgevonden heeft, die niet in de registratie van de politie terecht komt, kunnen deze worden gemeld. Als de oorzaak van het enkelvoudige ongeluk te wijten is aan de fietsinfrastructuur, kan het noodzakelijk zijn om hier aanpassingen te doen om ongelukken in de toekomst te voorkomen. Op dit moment kunnen fietsers hiervoor bij verschillende instanties terecht: het meldpunt van De Fietsersbond, op de website via het webformulier of telefonisch contact met de gemeente IJsselstein. Deze meldpunten worden over het algemeen goed gevonden. Om te zorgen voor de beste vindbaarheid van deze meldpunten, moet er op de website van de gemeente IJsselstein actief naar verwezen worden. 18

19 Thema 3: Fietsgebruik in de keten Een fiets is een transportmiddel dat veel in de keten word gebruikt: met andere woorden, als voor- of natransport. Dit is voornamelijk het geval in combinatie met het openbaar vervoer. Landelijk is er brede aandacht om de combinatie van het fiets- en OV-netwerk goed in elkaar te laten over lopen. Wanneer deze fiets-ov keten goed is georganiseerd in de gemeente IJsselstein, is het mogelijk om meer mensen van en naar IJsselstein met het openbaar vervoer te laten reizen. Hiervoor kan de fiets gebruikt worden als voor- en natransport, waarbij de fiets als vervoersmiddel van en naar de OV-verbinding dient. Ook gezien de geringe parkeermogelijkheid voor auto s bij bedrijven en het betaald parkeren in het centrum, kan een goede keten een ideale oplossing zijn in IJsselstein. Ambitie 3.1: De fiets is makkelijk te gebruiken in combinatie met OV Prestatie 3.1.1: Mensen kunnen makkelijk de fiets gebruiken om over te stappen naar het OV Om de fiets als voortransportmiddel te gebruiken, moeten de fietsen goed kunnen worden gestald bij OV punten. Ook moeten deze OV-punten nabij het fietsnetwerk van de gemeente IJsselstein liggen, zodat deze goed bereikbaar zijn voor fietsers. In IJsselstein maken al redelijk wat mensen gebruik van de fiets om bij een OV-halte te komen. Van de deelnemers van het inwonerspanel die aangeven gebruik te maken van het openbaar vervoer, maakt 34% gebruik van de fiets om bij een halte te komen. Tijdens de fietsschouw bleek echter dat het niet altijd even gemakkelijk is om met de fiets bij de halte te komen, door bijvoorbeeld opstaande stoepranden bij de fietsenstalling. Prestatie 3.1.2: Mensen kunnen zich makkelijk vanaf het OV met de fiets door IJsselstein verplaatsen De laatste jaren is ook het gebruik van de fiets als natransport gestegen. Hierbij gaat het om de last mile van OV-punt naar bijvoorbeeld werklocatie. Daarnaast kan het ook gebruikt worden om de auto buiten de stad te parkeren, en de last mile per fiets af te leggen naar het centrum van IJsselstein. Om de last mile per fiets af te leggen, is een fiets noodzakelijk bij de halte van aankomst. Indien een eigen fiets gebruikt wordt, zijn ook hier voldoende stallingen nodig om de fiets te stallen. Daarnaast biedt de opkomst van nieuwe deel- en huurfietssystemen mogelijkheden om de fiets als natransport middel te gebruiken. Zeker gezien de moeilijke bereikbaarheid van de bedrijventerreinen Lagedijk en Over Oudland met het openbaar vervoer, kan een deelfietssysteem een belangrijke rol spelen om de route naar deze terreinen aantrekkelijk te maken met het openbaar vervoer. Op dit moment staan er 8 kluizen voor OV-fietsen bij de tramhalte Binnenstad. Eventuele uitbreidingen kunnen gezocht worden bij de overige tram- of bushaltes. Met de provincie Utrecht en diverse organisaties die het openbaar vervoer aanbieden in IJsselstein zullen gesprekken moeten worden opgestart om mogelijkheden voor fiets als natransport te bespreken. 19

20 Ambitie 3.2: Op bestemmingen is voldoende en veilige fietsparkeergelegenheid Naast dat de gemeente zorgt voor goede en veilige fietsroutes om het fietsen in IJsselstein te stimuleren, moeten mensen hun fiets gemakkelijk, veilig en ordelijk kunnen stallen. Veel mensen geven in het inwonerspanel aan dat het ontbreken van een goede stallingsvoorziening bij de haltes een belemmering is om te gaan fietsen. Niets is zo vervelend als een gestolen of vernielde fiets. Bovendien is het voor de bereikbaarheid en ordelijkheid bij diverse voorzieningen noodzakelijk om op logische plaatsen fietsparkeervoorzieningen te plaatsen of uit te breiden. Daarnaast moet er gekeken worden naar innovatieve oplossingen om ook de bijzondere fietsen als transportfietsen, bakfietsen en elektrische fietsen op een ordelijke manier te stallen. Prestatie 3.2.1: Bij OV-haltes zijn voldoende fietsparkeervoorzieningen In IJsselstein ligt er een openbaarvervoersnetwerk om verschillende locaties binnen en buiten IJsselstein te bereiken. Aangezien veel mensen de fiets in combinatie met het OV gebruiken, moeten er voldoende faciliteiten zijn om de fiets bij een halte te stallen. Uit een eerste evaluatie van de haltes bleek dat bij een aantal locaties te weinig fietsklemmen zijn. Fietsen stonden opgesteld in het gras of tegen een boom. Het is niet stimulerend om je dure fiets in het gras te moeten parkeren om daarna de bus te nemen. Met de huidige resultaten wordt gekeken naar de juiste invulling van de fietsenstallingen bij OV-punten. Daarnaast kunnen er speciale vakken voor bakfietsen en transportfietsen worden aangewezen. Bij de schouw van de OV-stallingen bleken de moeilijk stalbare transportfietsen te zorgen voor een rommelig beeld en zorgden deze kratten voor de bezetting van meerdere stallingsplaatsen. De telling van de OV-haltes wordt elke twee jaar herhaald, om het aantal stallingen bij de haltes up-to-date te houden. Figuur 6: Fietsenstalling met voldoende rekken bij tramhalte IJsselstein-Zuid Prestatie 3.2.2: Bij de binnenstad zijn goede en duidelijke fietsparkeervoorzieningen, dichtbij winkels Een van de speerpunten van de mobiliteitsagenda is het verbeteren van de fietsenstallingen in het centrum, om een goede bereikbaarheid van de binnenstad te garanderen. 87% van de respondenten van het inwonerspanel geeft aan dat ze de fiets gebruiken om naar de binnenstad te gaan. Ze geven echter ook aan dat het lastig is om de fiets in of bij de binnenstad te 20

21 stallen. Daarom zal op een aantal locaties, dichtbij de winkels en vooral in de zijstraten, gezorgd moeten worden voor fietsenklemmen. Ook moet er langs een aantal hoofdfietsroutes rondom het centrum voldoende stallingsmogelijkheden gerealiseerd worden, zodat mensen die wat langer in de binnenstad verblijven daar gedurende meerdere uren hun fiets kunnen stallen. De doorgaande fietsverbinding zal over de Schuttersgracht blijven gaan. Hierop zal ook actief moeten worden ingezet, zodat doorgaande fietsers niet met het winkelend publiek in conflict komen. Prestatie 3.2.3: Bij overige voorzieningen zijn voldoende fietsparkeervoorzieningen Bij overige voorzieningen zoals sportclubs, de bibliotheek en scholen is een vraag gestuurd beleid van kracht bij de gemeente IJsselstein. Wanneer er bij deze voorzieningen geconstateerd wordt dat ze structureel te weinig fietsparkeervoorzieningen hebben, worden deze bijgeplaatst door de gemeente. Dit beleid blijft ongewijzigd. Prestatie 3.2.4: De fietsparkeervoorzieningen zijn van goede kwaliteit In het Fietsbeleidsplan 2008 is afgesproken dat de fietsparkeervoorzieningen in IJsselstein moeten voldoen aan het Fietsparkeur keurmerk. Fietsparkeur stelt op de volgende punten eisen aan fietsparkeervoorzieningen: Gemak bij het plaatsen van de fietsen; Kraakbestendigheid; Gemak bij het vastzetten van een fiets; Vandalismebestendigheid; Kans op letsel bij de gebruiker of passant; Duurzaamheid; Kans op schade aan de fiets; Informatie over het systeem. Aangezien het Fietsparkeurmerk nog steeds als belangrijk keurmerk gezien wordt door onder andere de Fietsersbond blijft dit keurmerk ook in deze Fietsvisie gehandhaafd. 21

22 Thema 4: Recreatief fietsnetwerk Ambitie 4.1: Inwoners uit IJsselstein en omliggende plaatsen worden verleid om door IJsselstein te fietsen, als Poort naar de Lopikerwaard Er is een groeiend aantal recreatieve fietsers. Dankzij de elektrische fiets is het recreatieve fietsgebruik gestegen, met name onder ouderen. Aangezien recreatief fietsen goed is voor de gezondheid van mensen, moet de gemeente IJsselstein faciliteiten bieden zodat het voor recreatieve fietsers nog aantrekkelijker wordt om naar IJsselstein te komen. Ook moet het recreatieve fietsnetwerk goed en veilig zijn ingericht. Prestatie 4.1.1: Goede inrichting recreatief fietsnetwerk Recreatieve fietsroutes en utilitaire fietsroutes krijgen steeds meer dezelfde inrichting, daar de meeste fietsers geen onderscheid maken tussen recreatieve en utilitaire fietsroutes. Het is daarom ook voor de gemeente IJsselstein van belang om recreatieve fietsroutes, die ook aangemerkt kunnen worden als utilitaire fietsroutes, ook als dusdanig te behandelen in onderhoud. Een aantal routes waar weinig utilitair fietsverkeer overheen gaat kunnen wel een speciale en uitdagende inrichting krijgen. De eisen voor een fietsroutenetwerk zijn voor recreatieve fietsers anders dan voor utilitaire fietsers. Voor een goed recreatief fietsnetwerk zijn de volgende voorwaarden van belang: Afwisselende omgeving: de fietstocht is een beleving; Toegankelijkheid: een ruim aanbod van paden en wegen moet beschikbaar zijn; Productontwikkeling: aanvullende producten zoals routes en bewegwijzering zijn noodzakelijk; Aanvullende voorzieningen zijn nodig, zoals horeca, overige rustpunten, oplaadpalen voor de elektrische fiets, watertappunt; Marketing: voorlichting zoals campagnes en evenementen en promotie, zoals publicaties, routeplanners, fietsbewegwijzering en gps. Figuur 7: Recreatieve route over de Paardenlaan 22

23 Door IJsselstein lopen verschillende recreatieve fietsroutes, zoals het knooppuntennetwerk (zie bijlage 4). De knooppuntenroutes verbinden Utrecht en Nieuwegein via IJsselstein met het buitengebied. De gemeente moet mede zorgen dat de bewegwijzering van deze routes in orde is en dat deze routes prettig zijn om te fietsen. Ook moet de gemeente zorgen dat de voorzieningen langs deze routes op peil zijn. Daarnaast moet er in IJsselstein wat te beleven zijn voor de recreatieve fietser. Hiervoor moet de gemeente goed inspringen op bovengenoemde voorwaarden en initiatieven vanuit de samenleving op deze punten ondersteunen. De gemeente zal hiervoor actief met verschillende organisaties in gesprek gaan, om het recreatieve fietsen in IJsselstein te faciliteren en promoten. Prestatie 4.1.2: IJsselstein kan in de markt gezet worden als Poort naar de Lopikerwaard Voor de gemeente IJsselstein liggen er verschillende kansen als het gaat om recreatief fietsverkeer. De ligging van de gemeente, met ten noorden en oosten de steden Utrecht en Nieuwegein en ten westen de prachtige Lopikerwaard en het buitengebied, biedt kansen om in IJsselstein recreatieve fietsroutes aan te leggen met diverse voorzieningen. Ook liggen hier kansen voor bijvoorbeeld horeca en toeristische trekpleisters. Daarnaast zullen initiatieven uit de gemeenschap en ondernemers zelf moeten komen, en bijvoorbeeld in samenwerking met Stichting Stadsmarketing IJsselstein, om diverse recreatieve mogelijkheden te kunnen realiseren. Ook voor de organisatie van diverse toertochten en lokale fietsroutes staat de gemeente open. 23

24 Thema 5: Veilig en gezond gedrag Naast dat in de gemeente IJsselstein moet worden ingezet op een goed en veilig fietsnetwerk, is het van belang dat de fietsers zich veilig gedragen op het fietsnetwerk. Eveneens kunnen verschillende activiteiten en afspraken ervoor zorgen dat steeds meer mensen de fiets pakken en voor afstanden tot 15 kilometer de auto vaker laten staan. Ambitie 5.1: Fietseducatie staat hoog in het vaandel Prestatie 5.1.1: Op scholen is aandacht voor verkeerseducatie Om fietseducatie te bevorderen in IJsselstein wordt er aangesloten bij verschillende educatieprogramma s die aangeboden worden door de provincie Utrecht. Vanuit de provincie worden scholen aangeschreven om deel te nemen aan verschillende lesprogramma s. Om kinderen goed te leren fietsen, zal de fiets oefenroute in stand gehouden worden. Op deze route kunnen kinderen zelfstandig oefenen met verschillende verkeerssituaties voordat ze aan een fietsexamen deelnemen. Prestatie 5.1.2: Er zijn in IJsselstein voldoende mogelijkheden voor kinderen om veilig te fietsen, vooral rondom scholen Het is wenselijk dat kinderen al op jonge leeftijd met hun ouders naar school fietsen. Hierdoor kunnen kinderen vast wennen aan het verkeer. Zeker als ze op latere leeftijd zelfstandig naar de middelbare school fietsen, is het verstandig dat de kinderen samen met hun ouders al naar de basisschool fietsen en zo met het verkeer leren om te gaan. Ook moet er bij basisscholen rekening worden gehouden met ouders die met de fiets hun kinderen ophalen. Deze ouders moeten niet op een dusdanige positie komen te staan dat het tot gevaarlijke verkeerssituaties leidt. Hier wordt bij de realisatie van nieuwe scholen en de lokale schoolaanpak rekening mee gehouden. Prestatie 5.1.3: Er is aandacht voor educatie en hulp bij risicogroepen Ondanks dat fietsen voor veel mensen vanzelfsprekend is, zijn er groepen waarbij dit niet het geval is. Naast dat kinderen moeten leren fietsen en omgaan met het verkeer, krijgen ook ouderen steeds meer moeite om zich zelfstandig op de fiets door het verkeer te verplaatsen. Ook voor mensen met een migratieachtergrond is fietsen niet altijd vanzelfsprekend, terwijl fietsen een positieve invloed heeft op de zelfstandigheid en integratie van deze mensen. Daarom is het wenselijk om ook deze groepen te ondersteunen om zich veilig op de fiets door het verkeer te verplaatsen. Met de provincie wordt gezocht naar mogelijkheden. Ambitie 5.2: Steeds meer mensen gaan fietsen Prestatie 5.2.1: Mensen worden actief gestimuleerd om te fietsen Het verplaatsen en de mobiliteitskeuze van mensen is gebaseerd op ervaringen uit het verleden en mogelijkheden. In feite wordt de keuze voor de mobiliteitskeuze routinematig gemaakt, dus uit gewoontegedrag. Mensen kunnen echter wel actief gestimuleerd worden om vaker de fiets te pakken 24

25 en zo het gewoontegedrag te doorbreken. Om mensen die een verplaatsing binnen IJsselstein maken, bijvoorbeeld om boodschappen te doen, familie bezoeken of naar een voorziening gaan, kunnen campagnes opgestart worden om deze mensen bewust te maken van de mogelijkheden van verplaatsingen per fiets. Uit een enquête onder ondernemers in IJsselstein blijkt dat veel werknemers in IJsselstein uit IJsselstein en omliggende plaatsen komen. De respondenten gaven aan dat hun bedrijf voldoende tot goed bereikbaar is met de fiets. Niet alle werknemers die op een fietsbare afstand wonen komen echter op de fiets naar het werk. Daarnaast viel in de resultaten op dat meer dan 50% van de bedrijven op geen enkele manier het fietsen onder werknemers stimuleert. Hiervoor zal het gesprek met werkgevers aangegaan worden om het fietsen onder de aandacht te brengen en kunnen er evenementen en acties worden gehouden om mensen te stimuleren om te fietsen naar hun werk. Wanneer mensen de fietsmogelijkheden kennen en de voordelen van het fietsen ervaren is het makkelijker om vaker de fiets te pakken en de auto te laten staan. 25

26 Colofon IJsselstein: de fietsvriendelijke stad Auteurs: Robin Koppers Hester Hellinga Arnoud Egbers Beleidsmedewerker gemeente IJsselstein Beleidsmedewerker gemeente IJsselstein Beleidsadviseur gemeente IJsselstein Afbeeldingen: R. Koppers & A. Egbers Beeldbank gemeente IJsselstein IJsselstein, augustus 2017 Versie

27 Bronnen Blauw, 2016, Recreatief fietsen in Utrecht College van Rijksadviseurs, 2014, Nederland Fietsland D 66 IJsselstein, Fietsknelpuntennotitie DUO Market Research, Rapportage Onderzoek Fietsgebruik gemeente IJsselstein, februari 2017 Gemeente IJsselstein, 2006, Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan Gemeente IJsselstein, Fietsbeleidsplan 2008 Gemeente IJsselstein, 2016, Beleidsplan Duurzaamheid Gemeente IJsselstein Gemeente IJsselstein, Fietsschouw 2017 Gemeente IJsselstein, Mobiliteitsagenda Ministerie van I&M, Mobiliteitsbeeld 2016: Movares, 2017, Rapportage onderzoek ten behoeve van Fietsvisie gemeente IJsselstein, Provincie Utrecht, Realisatieplan Fiets Tour de Force, 2016, Agenda Fiets , VVD IJsselstein, 2014, Verkeersmeldpunt XTNT, 2013, De elektrische fiets vraagt om een upgrade van het fietsbeleid. 27

28 Bijlage 1: Regionaal fietsnetwerk uit Realisatieplan Fiets

29 Bijlage 2 Fietsnetwerk IJsselstein uit Fietsbeleidsplan

30 Bijlage 3 Hoofdfietsnetwerk IJsselstein 30

31 Bijlage 4: Knooppuntennetwerk rondom IJsselstein 31