Zaaknummer : S21-67 Datum uitspraak : 21 september 2016 Plaats uitspraak : Zeist

Transcriptie

1 Zaaknummer : S21-67 Datum uitspraak : 21 september 2016 Plaats uitspraak : Zeist in het geschil tussen: R. Hulzebosch en M.J.G. ter Elst te Hengelo hierna te noemen: Hulzebosch c.s. tegen: R.J. Vos te Hengelo hierna te noemen: Vos Bindend Advies gegeven door mr. J.S. Reid, verder te noemen de rijdende rechter.

2 De procedure. Partijen zijn schriftelijk overeengekomen dit geschil door middel van een bindend advies op basis van het bindend advies reglement "De Rijdende Rechter" te laten beslechten. De rijdende rechter heeft kennisgenomen van alle door partijen overgelegde stukken. Het geschil is behandeld op de hoorzitting van 15 september 2016, die is gehouden te Beckum (gemeente Hengelo). Partijen zijn behoorlijk opgeroepen voor de hoorzitting. Voorafgaande daaraan heeft de rijdende rechter zich naar de in deze zaak bedoelde percelen begeven en heeft deze in het bijzijn van partijen bezichtigd. Aldaar zijn ook verschenen de deskundigen S. van den Bergh (bouwpatholoog); C. van Gelderen (beplantingsdeskundige), en S. Dijkstra (kadaster). Partijen zijn de gelegenheid gesteld op- en aanmerkingen te maken. Partijen zijn op de hoorzitting verschenen en hebben hun standpunten toegelicht. Hierna is de uitspraak bepaald op vandaag. Vaststaande feiten. In deze procedure mag van de volgende feiten worden uitgegaan, omdat deze voldoende zijn komen vast te staan. 1. Partijen zijn buren. Hulzebosch c.s. wonen te Hengelo aan de Bornsestraat 168. Vos woont aan de Bornsestraat 168A. 2. Hulzebosch c.s. wonen er sinds 2015 en Vos sinds De rechtsvoorganger van Hulzebosch c.s. heeft in 2001 aan de achterzijde een aanbouw geplaatst. De noordwestelijke muur van deze uitbouw vormt een deel van de erfgrens tussen partijen. 3. Vos mocht van de rechtsvoorganger van Hulzebosch c.s. klimop tegen de uitbouw laten groeien. Ook thans laat Vos klimop tegen genoemde muur groeien. De vorderingen van partijen met hun beoordeling 2

3 Van wie is de muur? 1. Het kadaster heeft de ligging van de muur ten opzichte van de perceelsgrens tussen partijen bepaald. Gebleken is dat de muur niet geheel parallel aan deze perceelsgrens loopt. Hij staat ten opzichte hiervan een beetje met de klok mee gedraaid. Daardoor staat de zuidkant van de muur 5 centimeter op het land van Vos, en de noordkant 6 centimeter vanaf de perceelsgrens op het land van Hulzebosch c.s. 2. Hulzebosch c.s. wensen een verklaring van recht dat de bewuste muur hun eigendom is. Vos eist daarentegen een verklaring van recht dat de muur een gezamenlijke (mandelige) is. 3. Mandeligheid van een muur ontstaat door een rechtshandeling (5:60 BW) of op grond van de wet (5:62 BW). Rechtshandeling In deze zaak is niet gesteld en ook niet anderszins gebleken dat partijen zijn overeengekomen dat de muur als mandelig moet worden aangemerkt, zodat de rijdende rechter aanneemt dat zulks niet het geval is. Wet Op grond van de wet is sprake van mandeligheid wanneer sprake is van een vrijstaande muur boven de erfgrens, dan wel van een gezamenlijke muur tussen twee gebouwen die aan verschillende eigenaren toebehoren. Van een vrijstaande muur is hier geen sprake. Ook van een gezamenlijke muur tussen twee gebouwen is geen sprake. Naast de uitbouw van Hulzebosch c.s. ligt de tuin van Vos, zodat sprake is van een muur die slechts aan één zijde is bebouwd. Conclusie Noch op grond van de wet noch op grond van een rechtshandeling is de muur mandelig. Als een bestanddeel van een gebouw zoals een kelder, uitbouw of muur zich bevindt in, op of boven grond die aan een ander toebehoort, is dit bestanddeel geen eigendom van de grondeigenaar, maar behoort dit - door middel van horizontale natrekking - aan de eigenaar van het gebouw waarvan het deel uitmaakt (HR 28 oktober 1994, NJ 1995, 96). In deze zaak voldoet de noordwestelijke muur van de 3

4 aanbouw van Hulzenbosch hieraan. Door horizontale natrekking is de muur hierdoor eigendom van Hulzenbosch c.s.. Mag de klimop? Verjaring 4. Vos stelt dat de vordering tot verwijdering van de klimop is verjaard. De klimop zit er al meer dan 20 jaar en in ieder geval meer dan 10 jaren. 5. Wat betreft de verjaringstermijn van 10 jaren: deze termijn ziet op artikel 3:99 BW dat bepaalt dat een bezitter te goeder trouw het recht op een onroerende zaak verkrijgt door een onafgebroken bezit van tien jaren. Van bezit van een onroerende zaak is in dit geval echter geen sprake. De vordering van Hulzebosch c.s. ziet namelijk op de opheffing van een (gesteld) onrechtmatige toestand. De tienjaarstermijn speelt hier dus geen rol. 6. De vordering tot opheffing van een onrechtmatige toestand verjaart ex artikel 3:314 juncto 3:306 BW na verloop van 20 jaren. Uit artikel 3:314 BW volgt dat de verjaringstermijn aanvangt op de dag volgend op de dag waarop de onmiddellijke opheffing van de onrechtmatige toestand kan worden gevorderd. 7. In dat kader heeft Vos aangevoerd dat er meer dan 20 jaar klimop op de bewuste plek zit. Voordat de uitbouw van Hulzebosch c.s. in 2001 werd gerealiseerd, stond er een mandelige muur op die plek waartegen hij al klimop liet groeien, aldus Vos. Dit betoog faalt echter. De rijdende rechter is namelijk met Hulzebosch c.s. van oordeel dat met het neerzetten van de uitbouw in 2001, een nieuwe verjaring is aangevangen. De voormalige mandelige muur is vervangen door een andere. Hiertegen is nieuwe klimop gekomen. Die kan er niet langer dan 15 jaar zitten. 8. Hulzebosch c.s. hebben voorts terecht betoogd dat zij de afspraken die Vos met zijn vorige buurman heeft gemaakt niet tegen zich hoeven te laten gelden. Dat zijn afspraken die geen zakelijke werking hebben en dus niet tegen een nieuwe koper ingeroepen kunnen worden. De nieuwe koper kon ze immers niet kennen toen hij het huis kocht. 9. De privé-eigendom van de muur van Hulzebosch c.s. brengt evenwel niet met zich mee dat Vos geen enkel gebruik mag maken van deze muur. Hulzebosch c.s. heeft recht en belang bij een onbeperkt gebruik van zijn eigendom, maar hij 4

5 dient onder omstandigheden inbreuken op dit eigendomsrecht toe te staan voor zover hij daardoor geen schade lijdt, niet in zijn gebruiksmogelijkheden van het eigendomsrecht wordt beperkt en geen hinder ondervindt van de inbreuk. Het is verder, zo oordeelt de rijdende rechter, naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet ongebruikelijk dat de aan een tuin grenzende zijmuur van een ander perceel door de eigenaar van die tuin wordt gebruikt om er beplanting tegen te zetten en er bescheiden voorwerpen aan op te hangen, zolang daardoor geen hinder of schade voor de eigenaar van de muur ontstaat. Verwijdering van de klimop 10. De deskundigen Van den Bergh en Van Gelderen hebben verklaard dat de bewuste klimop geen schade veroorzaakt aan de muur van Hulzebosch c.s. Het betreft Hedera Helix, die slechts vocht aan de muur onttrekt. Zo lang de muur geen scheuren kent, loopt de muur geen risico op schade. Dit kan anders zijn bij Wilde Wingerd (Parthenocissus), die bij oude muren met zijn zuignapjes wel kalk aan de muren onttrekt, en daardoor op de lange termijn zorgt voor enige verzwakking van de stenen en het cement. 11. De stelling van Hulzebosch c.s. dat de klimop de ventilatie hindert of de keuken extra vochtig maakt, is niet aannemelijk geworden. Conclusie De klimop hoeft dus niet weg. Hij mag echter zeker geen schade aanrichten. Wat dit laatste betreft overweegt de rijdende rechter als volgt. 12. Vos is het met Hulzebosch c.s. eens dat de klimop de boeidelen van Hulzebosch c.s. niet mag bereiken. Ze zijn het erover eens dat dit schade kan veroorzaken. Partijen verschillen echter duidelijk van mening wat ter zake als risico op schade heeft te gelden. Immers, toen Hulzebosch c.s. een foto toonde van de situatie 2 weken voorafgaand aan de hoorzitting was evident dat twee takken van de klimop alweer onder het boeideel van Hulzebosch c.s. zaten. Vos ontkende dat echter desondanks. De rijdende rechter zal daarom een grens te stellen waar de klimop niet voorbij mag. Vos zal een lijn van 20 centimeter onder het boeideel aanhouden waar voorbij de klimop niet mag komen (nog geen blaadje of takje). Aan de nakoming hiervan zal de rijdende rechter een dwangsom verbinden. 5

6 Schade 13. De rijdende rechter acht het aannemelijk geworden dat het boeideel van Hulzebosch c.s. dat grenst aan de tuin van Vos, is beschadigd door de klimop. Het hout is aangetast, er is verf vanaf, en het is enkele centimeters van de muur af gekomen. De rijdende rechter volgt niet de stelling van Vos dat dit zich met een enkel spijkertje laat oplossen. Het boeideel moet vervangen worden. 14. De deskundige Van den Bergh heeft verklaard dat de boeidelen van Hulzebosch c.s. van inferieure kwaliteit zijn, en dat dit heeft bijgedragen aan het ontstaan van de schade. De onder- en overwoekering door de klimop heeft naar het oordeel van de deskundige het ontstaan van schade wel versneld. Onder deze omstandigheden is het redelijk de kosten voor vervanging van het beschadigde boeideel voor 50% voor rekening van Vos de laten komen en voor 50% voor rekening van Hulzebosch c.s. 15. Vos heeft nog aangevoerd dat Hulzebosch c.s. de woning hebben gekocht toen de klimop er al zat. Dit zou aan toewijzing van de vorderingen van Hulzebosch c.s. in de weg moeten staan. Waar Vos waarschijnlijk aan refereert is de vraag in welke mate de eigenaar van een onroerende zaak hinder heeft te tolereren voordat deze hinder onrechtmatig wordt. Als een hinderlijke omstandigheid kenbaar aanwezig was bij de aanschaf, kan men zich soms minder snel op onrechtmatige hinder beroepen: dan had je er maar niet moeten gaan wonen. Die situatie doet zich hier niet voor. Het betreft namelijk geen hinder, maar een beroep op onrechtmatige schade aan eigendom. Dat hoeft niemand te accepteren. 16. Niet aannemelijk is geworden dat de muur of het dak, schade hebben geleden door de klimop. Vos zal niet worden veroordeeld in de eventuele kosten van herstel daarvan. 6

7 B E S L I S S I N G De rijdende rechter: Verklaart van recht dat de muur waaraan de klimop groeit, van Hulzebosch c.s. is; Veroordeelt Vos in 50% van de kosten van vervanging van het boeideel dat grenst aan de tuin van Vos; Veroordeelt Vos door middel van regelmatig snoeien ervoor te zorgen dat geen enkel deel (nog geen blaadje of takje) van de klimop binnen 20 centimeter van de onderzijde van het boeideel komt; bepaalt dat Vos een dwangsom verbeurt van 100,- voor iedere dag of gedeelte van een dag dat hij met de nakoming van voormelde veroordeling in gebreke blijft, zulks tot een maximum van 2.000,-;. wijst iedere andere vordering af. Dit bindend advies is gegeven door mr J.S. Reid als rijdende rechter en uitgesproken te Zeist op 21 september Bindend Adviseur Secretaris mr J.S. Reid mr C.M. Sharif 7