Financieel perspectiefnota gemeente IJsselstein

Transcriptie

1 Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein

2 Inhoudsopgave Inleiding en leeswijzer... 3 Hoofdstuk 1 Actuele financiële situatie Ontwikkeling saldo begroting Ontwikkeling reserves... 8 Hoofdstuk 2 Financiële gevolgen voorstellen nieuw beleid Financiële gevolgen voorstellen kadernota Afweging voorstellen met structurele financiële gevolgen Afweging voorstellen met incidentele financiële gevolgen Hoofdstuk 3 Financieel technische begrotingsuitgangspunten Vernieuwing besluit begroting en verantwoording (BBV) Rekenrente Indexering van lasten en baten Bijlagen Bijlage 1: Actueel overzicht van incidentele baten en lasten Bijlage 2: Begrotingswijziging financiële bijstellingen Bijlage 3: Ontwikkeling algemene reserve en berekening vrij aanwendbare deel Bijlage 4: Taakvelden per thema a.g.v. vernieuwing BBV en relatie met programma-indeling Bijlage 5: Beleidsindicatoren per thema a.g.v. vernieuwing BBV en relatie met programma-indeling Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 2

3 Inleiding en leeswijzer Hierbij bieden wij u de financieel perspectiefnota 2017 van de gemeente IJsselstein aan. Deze nota moet in samenhang worden gezien met de kadernota In de kadernota zijn de beleidsinhoudelijke voorstellen van de fracties uit de gemeenteraad en van het college opgenomen. Op basis daarvan kan de inhoudelijke afweging van deze voorstellen plaatsvinden. Doel van dit document is de integrale financiële afweging van deze voorstellen in relatie tot het actuele financiële perspectief te faciliteren. Om die reden is de financiële informatie, die anders in de voorjaarsrapportage verwerkt was, nu in dit document opgenomen. De voorjaarsrapportage gaat daarmee hoofdzakelijk over de voortgang van de te realiseren prestaties en dit document geeft een zo compleet mogelijk beeld van de financiële stand van zaken en alle financieel af te wegen voorstellen voor nieuw of aangepast beleid. Daarnaast worden in deze nota de financiële uitgangspunten voor de uitwerking van de programmabegroting 2017 opgenomen en toegelicht. Anders dan voorgaande jaren maken deze dus geen deel meer uit van de kadernota. In het eerste hoofdstuk wordt het huidige actuele financiële beeld van de gemeente weergegeven. Het financiële beeld bestaat uit het saldo van en ruimte in de begroting, maar ook in ruimte in het eigen vermogen (de reserves) van de gemeente. Vervolgens worden in het tweede hoofdstuk alle voorstellen opgesomd waarvan na de behandeling van de kadernota 2017 alleen nog de financiële afweging gemaakt wordt. Tot slot gaat het derde hoofdstuk in op de (vooral technische) financiële uitgangspunten die worden gehanteerd bij het uitwerken van de programmabegroting Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 3

4 Hoofdstuk 1 Actuele financiële situatie 1.1 Ontwikkeling saldo begroting Hierna volgt een overzicht van de ontwikkeling van het begrotingssaldo vanaf de programmabegroting 2016 (november 2015) tot en met heden (mei 2016): Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Saldo begroting na programmabegroting N N V V V Mutatie saldo a.g.v. de najaarsrapportage V V N N N Mutatie saldo a.g.v. besluit toekomstvisie begraafplaats N N N N N Vastgesteld saldo begroting N N V V V Saldo financiële gevolgen septembercirculaire 2015 gemeentefonds V V V V V Actueel saldo begroting N N V V V Toelichting Het saldo van de jaarschijf 2020 van de begroting is nog niet exact bepaald. Aangenomen mag worden dat deze ongeveer gelijk is aan het saldo van Over de financiële gevolgen van de septembercirculaire 2015 van het gemeentefonds bent u per brief geïnformeerd. Deze zijn nog niet eerder in de begroting verwerkt. Financiële bijstellingen Zowel de jaarrekening 2015 als tussentijdse financiële analyses in het eerste half jaar van 2016 geven aanleiding tot bijstellingen met gevolgen voor het saldo van de begroting. Deze bijstellingen zijn eerst weergegeven in onderstaand overzicht en zijn vervolgens nader toegelicht. Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Sociaal domein, aframen middelen voor uitvoering en risico s (1) V V V Sociaal domein, aframen onttrekkingen reserve (1) N N N Verlaging budget voormalig personeel (2) V V V V V Lagere kosten BSR a.g.v. terug te ontvangen BTW (3) V V V V V Voordeel BSR t.g.v. taakstelling USP / verbonden partijen (3) N N N N N Leges burgerzaken (4) N N N N N Vrijval budget oninbare vorderingen (5) V V V V V Vrijval kapitaallasten desinvestering Groene kruisgebouw (6) V V V V V Vrijval budget overhead USP / uitvoering UW Samenwerking (7) V V V V V Vrijval resterende taakstelling USP / verbonden partijen (7) N N N N N Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 4

5 Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Gedeeltelijke vrijval bijdrage aan BRU / U10 (8) V V V V V Inzet vrijval middelen BRU 2016 t.b.v. stadsvisie (8) N Inzet vrijval middelen BRU 2016 t.b.v. bestuurskrachtmeting (8) N IHP, lagere kapitaallasten in de eerste vijf jaren (9) V V V V V IHP, afwaardering en incidentele opbrengst in 2020 (9) N IHP, mutatie egalisatiereserve IHP (9) N N N N V Inschatting financiële gevolgen actualisatie beheerplannen (10) N N N N N Inschatting bijstelling onttrekking reserve dekking kapitaallasten (11) N N N N N Saldo bijstellingen begroting N N N N N Toelichting Sociaal domein, aframen middelen voor uitvoering en risico s en onttrekking reserve (1) Bij het opstellen van de begroting 2015 gingen we ervan uit dat voor een aantal jaren extra middelen noodzakelijk waren ten behoeve van de decentralisatie van taken in het sociaal domein naar de gemeenten. Zo is in de jaren 2015 tot en met 2018 een bedrag van 1,0 miljoen in de begroting opgenomen, waarvan 0,5 miljoen beschikbaar was om de uitvoering ervan te organiseren en vorm te geven en 0,5 miljoen voor risico s gereserveerd was. Ter dekking van deze kosten is besloten de reserve decentralisaties hiervoor aan te wenden Deze reserve is gevormd bij de bestemming van de resultaten uit de jaarrekeningen 2013 en Het saldo van deze reserve bedraagt ca. 4,0 miljoen. Uit de eerste inzichten in de financiële resultaten van deze taken in 2015 leiden wij af dat de taken uit de hiervoor door het rijk beschikbaar gestelde middelen kunnen worden bekostigd en dat inzet van de reserve niet noodzakelijk is. Wij stellen daarom voor om de middelen voor uitvoering en risico s en de onttrekkingen hiervoor ten laste van de reserve decentralisatie weer af te ramen. Verlaging budget voormalig personeel (2) In de begroting is rekening gehouden met kosten van uitkeringen aan voormalig personeel van de gemeente. Doordat het personeelsbestand de afgelopen jaren is afgenomen vanwege bezuinigingen en de effectuering van het op afstand plaatsen van uitvoerende taken zijn deze kosten teruggelopen. Het budget hiervoor kan met naar beneden worden bijgesteld. Lagere kosten BSR ten gunste van taakstelling USP / verbonden partijen (3) De bijdrage aan BSR in de begroting van de gemeente is geraamd op het bedrag inclusief een aandeel btw in de kosten van de gemeenschappelijke regeling. De gemeente kan deze btw terugvorderen. Hiermee was in de begroting van de gemeente geen rekening gehouden. Over 2015 bedroeg deze terugvordering Aangenomen wordt dat dit bedrag over de jaren erna ongeveer gelijk zijn aan deze Voorgesteld wordt om dit voordeel in mindering te brengen op de taakstelling die in de begroting is opgenomen op de resterende USP-trajecten en op verbonden partijen (van ca per jaar). Leges burgerzaken (4) In de najaarsrapportage 2015 was de afdracht aan het rijk van de leges die de gemeente ontvangt al bijgesteld met voor 2015 en 2016 en aflopend tot in en vanaf Ondanks dat waren de werkelijke afdrachten aan het rijk vanwege de forse stijging van het rijksdeel van persoonsdocumenten Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 5

6 hoger dan begroot en de opbrengsten lager. Het nadeel over 2015 was ca en een groot deel van dit nadeel is structureel en nauwelijks beïnvloedbaar, doordat de tarieven van de voornaamste persoonsdocumenten wettelijke gemaximeerd zijn. Wij schatten in dat de begroting structureel met moet worden bijgesteld. Vrijval budget oninbaarheid vorderingen (5) Het algemene budget van dat in de begroting is opgenomen vanwege oninbare vorderingen kan vrijvallen. De voorziening voor oninbaarheid wordt gevormd uit de (te) ontvangen baten en komen niet (meer) ten laste van een algemeen budget. Vrijval kapitaallasten voormalig Groene kruisgebouw a.g.v. desinvestering (6) Bij de desinvestering van het voormalige Groene kruisgebouw in 2013 zijn de kapitaallasten van het gebouw in de begroting niet afgeraamd. Deze kunnen alsnog structureel vrijvallen. Deze vrijval bedraagt per jaar. Vrijval restant budget overhead USP / uitvoering UW Samenwerking (7) Het resterende budget voor overhead van de uitvoerende taken die door UW Samenwerking worden verzorgd, kan vanaf 2017 vrijvallen, omdat deze kosten vanaf 2017 volledig in de begroting van de gemeenschappelijke regeling zijn opgenomen. Voorgesteld wordt deze vrijval ten gunste te brengen van de resterende taakstelling USP / verbonden partijen van ca per jaar. Naast de afronding van de business case groen zijn er geen actieve business cases waarmee deze besparing gerealiseerd kan worden en taakstellingen op bijdragen van gemeenschappelijke regelingen worden alleen als realistisch beschouwd als deze door de betreffende organisaties in hun begroting worden opgenomen. Voor 2016 wordt voorgesteld de vrijval te beperken tot de omvang van de taakstelling USP / verbonden partijen in dat jaar, zodat nog een bedrag resteert ter dekking van deze kosten in het lopende jaar. Voor 2016 is het totale effect daarmee neutraal, voor de jaren erna resulteren de hiervoor genoemde mutaties in voordelen. Gedeeltelijke vrijval bijdrage BRU / U10 (8) Met het opheffen van het BRU en de doorstart van U10 valt een gedeelte van de oorspronkelijke bijdrage aan het BRU vrij. Dit is nader uiteengezet in het voorstel dat in de raad van november 2015 is behandeld. De vrijval bedraagt vanaf Voorgesteld wordt de vrijval voor 2016 deels in te zetten voor de stadsvisie en het resterende deel beschikbaar te stellen voor de kosten die gemaakt moeten om de bestuurskrachtmeting uit te voeren. Financiële gevolgen IHP (9) De financiële gevolgen van de vaststelling van het IHP zijn conform het voorstel dat in de raad van januari 2016 is vastgesteld. De vrijvallende kapitaallasten in de eerste jaren worden toegevoegd aan de nieuw gevormde egalisatiereserve IHP. Deze reserve wordt gebruikt om de nadelige effecten van het IHP op te vangen. Inschatting financiële gevolgen actualisatie beheerplannen (10) Er wordt gewerkt aan de actualisatie van de beheerplannen van gemeentelijke kapitaalgoederen. Eerste inzichten hierin laten zien dat er financiële spanning zit in de beschikbare middelen voor onderhoud. Dit komt deels doordat kapitaalgoederen die eerder aangelegd zijn in grondexploitaties nu in een onderhoudscyclus terecht komen, waarmee in de begroting onvoldoende rekening was gehouden. Daarnaast is enkele jaren geen prijsontwikkeling toegepast op de onderhoudsbudgetten. Wij achten de kans zeer groot dat de uiteindelijke actualisatie leidt tot een structurele bijstelling van de begroting. Vooralsnog rekening houden met een nadelige structurele bijstelling van Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 6

7 Inschatting verlaging onttrekking reserve dekking kapitaallasten (11) Tot slot hebben wij u eerder toegezegd nader onderzoek te doen naar het gebruik van de reserve dekking kapitaallasten. In de financiële huishouding van de gemeente is een reserve opgenomen ter dekking van kapitaallasten van investeringen. De reserve is hoofdzakelijk gevoed uit winsten uit grondexploitaties. In de periode van 2004 tot en met 2011 is in totaal 23,5 miljoen aan de reserve gedoteerd. Tot en met 2015 is hieraan 9,1 miljoen onttrokken. En ook komende jaren zijn forse onttrekkingen begroot (ca ). De huidige onttrekking is onvoldoende onderbouwd en voldoet niet aan de strengere eisen die recente ontwikkelingen in de financiële voorschriften hieraan stellen. Bij de uitwerking van de programmabegroting wordt een voorstel voor een nadere onderbouwing uitgewerkt. Uit een eerste analyse leiden wij af dat of de huidige onttrekking naar beneden moet worden bijstelling of extra incidentele middelen aan de reserve moet worden toegevoegd om de huidige onttrekking nog te kunnen handhaven over de totale looptijd van de investering waarvan de kapitaallasten uit deze reserve worden gedekt. Wij gaan uit van een lagere onttrekking aan de reserve van per jaar. Financiële gevolgen bijstellingen Voorgesteld wordt in te stemmen met de hiervoor toegelichte financiële bijstellingen en de begrotingswijziging hiervan die in bijlage 2 is opgenomen. Een overzicht van de ontwikkeling van het actuele begrotingssaldo na de hiervoor toegelichte bijstellingen: Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Actueel saldo begroting (zie eerste tabel van deze paragraaf) N N V V V Financiële gevolgen van de hiervoor toegelichte bijstellingen N N N N N Actueel saldo begroting na bijstellingen N N N N N Waarvan incidentele posten N N N N N Waarvan structurele posten N V V V V Conclusie Op basis van bovenstaande informatie concluderen wij dat uit financieel oogpunt beperkte ruimte in het structurele begrotingssaldo is voor voorstellen voor nieuw beleid. Dit saldo kan nog worden beïnvloed door de financiële gevolgen van de meicirculaire 2016 van het gemeentefonds, die bij het opstellen van deze nota nog niet beschikbaar is. Structureel en reëel financieel evenwicht De provincie ziet er als toezichthouder op toe dat de gemeente een begroting vaststelt die structureel en reëel in evenwicht is. Hoewel het onderscheid tussen incidentele en structurele posten niet altijd zuiver te maken is, wordt er wel steeds nadrukkelijker aandacht voor gevraagd. Dit uit zich ook in één van de nieuwe verplichting kengetallen (structurele exploitatieruimte), die het gevolg zijn van de doorontwikkeling van het besluit begroting en verantwoording gemeenten (BBV). In bijlage 1 is een actueel overzicht opgenomen van het saldo van de incidentele posten in de begroting van de gemeente. Daarnaast heeft de provincie aangegeven dat geen sprake mag zijn van een opschuivend sluitend meerjarenperspectief waarin alleen steeds het laatste jaar van de meerjarenraming structureel financieel evenwicht wordt bereikt. De begrotingssaldi van de structurele posten van de jaarschijven 2019 en 2020 dienen dus tenminste positief te zijn na de uitwerking van de programmabegroting Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 7

8 Huidige saldo en doorkijk naar latere jaren Het huidige saldo van de structurele posten van de begroting laat beperkte financiële ruimte zien vanaf Dit wordt veroorzaakt doordat in deze jaarschijf de eerste gevolgen zichtbaar worden van de toename van de kapitaallasten van investeringen in onderwijshuisvesting conform het IHP. Deze lasten lopen de jaren erna nog verder op. Onderstaand overzicht laat een doorkijk zien van de saldi in de begroting van de jaren 2020, 2025 en Daarbij is ook rekening gehouden met ontwikkeling van de parkeerexploitatie, die gedurende de totale looptijd minder nadelig wordt en uiteindelijk voordelig uitwerkt in de begroting van de gemeente. Tot slot is aangegeven dat de korting die het rijk heeft doorgevoerd in de algemene uitkering als gevolg van de beoogde opschaling naar gemeenten met meer dan inwoners nog een aantal jaren doorloopt. Hier tegenover staat dat deze korting mogelijk gecompenseerd wordt door forse accresontwikkelingen (zie ook paragraaf 3.3). Deze ontwikkelingen in de algemene uitkering zijn niet gekwantificeerd. Wij gaan ervan uit dat deze mutaties tegen elkaar wegvallen. Een beeld van het de begrotingssaldi in de jaren 2020, 2025 en 2030 rekening houdend met de hiervoor genoemde ontwikkelingen: Omschrijving (bedragen x 1) Raming 2020 Raming 2025 Raming 2030 Saldo structurele posten inclusief bijstellingen V N N Ontwikkeling IHP N N Ontwikkeling parkeerexploitatie V V Lagere algemene uitkering i.v.m. opschalingskorting ( ) P.M. P.M. Vrijval accresontwikkeling en overige mutaties algemene uitkering P.M. P.M. Saldo structurele posten incl. toekomstige ontwikkelingen V N N 1.2 Ontwikkeling reserves Financiële ruimte in de reserves voor nieuw beleid komen voort uit mogelijk vrijval van bestemmingsreserves voor zover deze niet noodzakelijk zijn voor de doelen waarvoor deze gevormd zijn en het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve. Dit vrij aanwendbare deel wordt bij ieder jaarrekening en begroting opnieuw berekend (in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing) en bestaat uit het saldo van de algemene reserve minus 1,5 keer het berekend bedrag voor risico s. Een overzicht van de reserves, de saldi per eind 2015 en de bedragen die vrij aanwendbaar zijn: Omschrijving (bedragen x 1) Saldo eind 2015 Vrij aanwendbaar Toelichting Algemene reserves: Algemene reserve Vrije deel, excl. risico s en mutaties (voor berekening zie bijlage 3) Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 8

9 Omschrijving (bedragen x 1) Saldo eind 2015 Vrij aanwendbaar Toelichting Bestemmingsreserves: Reserve dekking kapitaallasten Volledig benodigd ter dekking van kapitaallasten Reserve decentralisaties Saldo reserve per eind 2015 kan vrijvallen, zie toelichting hierna Egalisatiereserve rioolheffing Beschikbaar houden voor ontwikkeling heffing Egalisatiereserve afvalstoffenheffing Wordt al jaarlijks ingezet t.g.v. heffing Reserve ontwikkeling kasteelterrein Wordt ingezet t.b.v. het project Reserve opschorting prestaties Middelen reeds meerjarig ingezet Reserve gebouw A. Spainkstraat Wordt betrokken bij toekomstige ontwikkeling Egalisatiereserve btw-compensatiefonds Onttrekkingen reeds geraamd Reserve project IJsselveld Oost Voornemen inzet vervolg van dit project Reserve flankerend beleid keuzes maken Mogelijk nog inzet t.b.v. business case Groen Reserve project IBP Voorgesteld voor stadsvisie, rest kan vrijvallen Reserve onderhoud openbare ruimte Zie toelichting hieronder Totaal saldo 2015 en vrij aanwendbaar deel Waarvan t.b.v. openbare ruimte Waarvan t.b.v. overige voorstellen Toelichting Vrijval reserve decentralisaties Zoals eerder al toegelicht is schatten wij in dat de reserve niet noodzakelijk is voor de dekking van kosten van uitvoering en risico s van de nieuwe taken. De reserve is destijds gevormd ten laste van de resultaten uit de jaarrekeningen 2013 en De vrijval komt weer ten gunste van de algemene reserve. Bij de vaststelling van de jaarrekening 2015 wordt voorgesteld wordt het overschot op Wmo en jeugd van ca. 1,1 miljoen toe te voegen. Deze middelen blijven daarmee beschikbaar om incidentele kosten voor de taken in het sociaal domein op te vangen. Reserve onderhoud openbare ruimte Bij de actualisatie van de beheerplannen van kapitaalgoederen van de gemeente wordt berekend wat het structurele benodigde budget is om deze op het afgesproken kwaliteitsniveau te houden (zie ook bijstelling in paragraaf 1.1). Deze bedragen worden gebaseerd op de gemiddelde kosten per jaar van de geïnventariseerde uit te voeren onderhoudswerkzaamheden. Daarnaast wordt ook beoordeeld of de in eerdere jaren in de voorziening opgebouwde bedragen toereikend zijn of mogelijk vrij kunnen vallen. Bij de vaststelling van de jaarrekening 2015 wordt voorgesteld dit bedrag toe te voegen aan een nieuw te vormen reserve onderhoud openbare ruimte. Deze reserve kan vervolgens worden ingezet om het startkapitaal te vormen van enkele nieuw te vormen of te onderbouwen onderhoudsvoorzieningen en voor de dekking van kosten van de uitvoering van het verkeerscirculatieplan zoals in de financiële paragraaf van Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 9

10 het raadsvoorstel met het voorkeurscenario autoluwe binnenstad is aangegeven. Verwachting is dat van het vrijgevallen bedrag van een bedrag van ca. 2 miljoen resteert waarvan wij voorstellen deze in te zetten voor investeringen in de openbare ruimte. Vrij aanwenbare deel algemene reserve In bijlage 3 is een berekening opgenomen van het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve. Deze berekening is gebaseerd op het huidige saldo van de algemene reserve, maar ook alle verwachte toekomstige mutaties inclusief de afwikkeling van het saldo van de begroting zijn hierbij betrokken. Daarbij moet worden opgemerkt dat verandering in het saldo van de begroting, doordat bijvoorbeeld voorstellen uit de kadernota met financiële gevolgen worden gehonoreerd, ook weer gevolgen hebben voor de hoogte van dit vrij aanwendbare deel. Bij de ontwikkeling van de algemene reserve is overigens nog geen rekening gehouden met toekomstige winstnemingen uit grondexploitatie. Voor de volledigheid treft u hierna een overzicht hiervan aan: Grondexploitatie (bedragen x 1) Verwacht jaar Verwachte realisatie winstneming Over Oudland Floridalaan Panoven Totaal Inzet van incidentele middelen Inzet van reserves wordt in beginsel altijd als incidenteel aangemerkt. Vanuit financieel oogpunt verdient het de voorkeur hiermee dan ook zuiver incidentele lasten (zoals bijvoorbeeld projectkosten of kosten van een eenmalig onderzoek) te dekken. Uitzondering hierop zijn onttrekkingen ter dekking van kapitaallasten. Kapitaallasten van investeringen zijn structurele lasten. De onttrekkingen aan de reserve worden ook als structureel aangemerkt als hiermee kapitaallasten over de gehele levensduur van de investeringen worden gedekt. Belangrijke kanttekening hierbij is dat deze wijze van dekken van kapitaallasten van investeringen aan het einde van de economische levensduur niet automatisch middelen beschikbaar zijn voor vervanging zonder dat dat gevolgen heeft voor het saldo van de begroting of voor de reserves. In het volgende hoofdstuk zijn de financiële gevolgen weergegeven van de voorstellen uit de kadernota Bij deze voorstellen is aangeven of deze structurele financiële gevolgen hebben of dat deze, mede gelet op de beperkte ruimte in het begrotingssaldo, uit incidentele financiële ruimte kunnen worden gedekt (zie de kolom "I/S" in de tabel in paragraaf 2.1). Indien deze uit incidentele financiële ruimte kunnen worden gedekt is (in de laatste kolom in de tabel in paragraaf 2.1) aangegeven wat het totaal aan incidentele kosten over de gehele looptijd is. Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 10

11 Hoofdstuk 2 Financiële gevolgen voorstellen nieuw beleid 2.1 Financiële gevolgen voorstellen kadernota 2017 Hierna volgt een overzicht van de financiële gevolgen van de voorstellen zoals in de kadernota 2017 zijn opgenomen. De kleur is overgenomen van de codering in de kadernota Onderstaand overzicht geeft eerst een compleet beeld van de financiële gevolgen van alle voorstellen weer. Ten behoeve van de financiële afweging zijn in paragraaf 2.2 vervolgens de voorstellen met structurele financiële gevolgen overgenomen en afgezet tegen het actuele saldo van de structurele posten van begroting. In paragraaf 2.3 zijn de voorstellen overgenomen die uit incidentele middelen bekostigd kunnen worden en afzet tegen de incidentele financiële ruimte. Totaaloverzicht financiële gevolgen voorstellen kadernota 2017: Omschrijving (bedragen x 1) Kleur kadernota I/S Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Totaal incidentele kosten 1.1 Afschaffen hondenbelasting Rood S N N N N 1.2a Toegankelijke dienstverlening, incidenteel Wit I N N 1.2b Toegankelijke dienstverlening, maatregelen Wit? P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. 2.1 Programma verminderen recidive Rood S N N N N 2.2 Aanwijzen locatie coffeeshop Rood I 2.3 Verminderen overlast uitgaanspubliek Geel S N N N N 3.1 Klimaatneutraal bouwen Wit S 3.2a Voetpaden en oversteekplaatsen, inventarisatie Rood I N N 3.2b Voetpaden en oversteekplaatsen, maatregelen Rood? P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. 3.3 Onderzoek gevolgen parkeerbeleid Geel I N N 3.4 Bijstellen parkeerbeleid (voorstel LDIJ / SP) Rood S N N N N 3.5 Bijstellen parkeerbeleid (voorstel VVD) Rood S P.M. P.M. P.M. P.M. 3.6 Stimulering afvalscheiding Rood S 3.7 Meer woonruimte starters Wit I 3.8 Woningbouw kleine woonunits Poortdijk Wit I N N N 3.9 Haalbaarheidsstudie ombouw waterzuivering Rood I 3.10a Afwatering fietspaden, onderzoek Rood I N N 3.10b Afwatering fietspaden, maatregelen Rood? P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 11

12 Omschrijving (bedragen x 1) Kleur kadernota I/S Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Totaal incidentele kosten 3.11 Stimulering activiteiten binnenstad Rood S Onduidelijk Onduidelijk Onduidelijk Onduidelijk 3.12 Initiatief natuurspeeltuin / recreatieplas Groen I 3.13 Expertisecentrum duurzaam wonen en werken Groen I 3.14 Fietspad tot IJsselsteinse bos Rood I Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald 3.14 Fietspad Noord IJsseldijk tot Meerndijk Rood I Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald 3.15 Stimuleren fietsgebruik Geel I N N 3.16 Buurtrelaties i.r.t. omgevingsvergunningen Rood S Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald 3.17 Evaluatie beeldkwaliteit openbare ruimte Groen I 3.18 Passantenhaven aan Eiteren Geel I N N 3.19 Toegankelijkheid binnenstad (straatvoegen) Geel I N N 3.20 Verbeteren uitstraling Kronenburgplantsoen Geel I N N N N N 3.21 Aanpassingen Benschopperweg Geel I N N N N N 3.22 Aanpassen inrichting Havenstraat Geel I N N 3.23a Aanpassing Vingerhoekhof, planvorming Geel I N N 3.23b Aanpassing Vingerhoekhof, maatregelen Geel I P.M. P.M. P.M. P.M. P.M Beleidsplan duurzaamheid Geel I N N N N N N 3.25 Mob.ag. IV, fietsstraat Eiteren / Panoven Geel I N N N N N 3.26 Mob.ag. IV, Baronieweg / Tuinensingel Geel I N N N N N 3.27a Mob.ag. IV, verkeersveiligheidsplan analyse Geel I N N 3.27b Mob.ag. IV, verkeersveiligheidsplan maatreg. Geel I P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. 3.28a Mob.ag. IV, knelpunten wegennet analyse Geel I N N 3.28b Mob.ag. IV, knelpunten wegennet maatregelen Geel I P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. 3.29a Mob.ag. IV, fietsvisie voorbereiding Geel I N N 3.29b Mob.ag. IV, fietsvisie maatregelen Geel I P.M. P.M. P.M. P.M. P.M Omgevingsvisie Geel I N N 3.31 Bestemmingsplan landelijk gebied Geel I N N 3.32 Implementatie gevolgen omgevingswet Geel I P.M. P.M Nieuw hondenuitlaatbeleid, voorzieningen Geel I N N 3.33 Nieuw hondenuitlaatbeleid, structureel Geel S N N N N 4.1 Creëren vestingroute, plan van aanpak Rood I Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 12

13 Omschrijving (bedragen x 1) Kleur kadernota I/S Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Totaal incidentele kosten 4.2 Behoud Nicolaasbasiliek Geel I N N 5.1 Vergroten bereik minimaregelingen Rood S N N N N 5.2 Tandartszorg minima Rood S 5.3 Inrichten steunpunt minima Wit S P.M. P.M. P.M. P.M. 5.4 Zorginnovatie Groen I 5.5 Verminderen pestgedrag en sexting Wit S P.M. P.M. P.M. P.M. 5.6 Pilot maatschappelijke participatie Rood I P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. 5.7 Ondersteuning mantelzorgers Rood S Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald 5.8 pilot wijkconferentie in 2017 Rood I -500 N -500 N 2.2 Afweging voorstellen met structurele financiële gevolgen In onderstaand overzicht zijn de voorstellen uit de paragraaf hiervoor opgenomen met structurele financiële gevolgen. Dekking voor deze voorstellen kan alleen gevonden worden in het saldo van de structurele posten in de begroting na bijstelling. Omschrijving (bedragen x 1) Kleur Begroting Raming Raming Raming Raming kadernota Afschaffen hondenbelasting Rood N N N N 2.1 Programma verminderen recidive Rood N N N N 2.3 Verminderen overlast uitgaanspubliek Geel N N N N 3.1 Klimaatneutraal bouwen Wit 3.4 Bijstellen parkeerbeleid (voorstel LDIJ / SP) Rood N N N N 3.5 Bijstellen parkeerbeleid (voorstel VVD) Rood P.M. P.M. P.M. P.M. 3.6 Stimulering afvalscheiding Rood 3.11 Stimulering activiteiten binnenstad Rood Onduidelijk Onduidelijk Onduidelijk Onduidelijk 3.16 Buurtrelaties i.r.t. omgevingsvergunningen Rood Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald 3.33 Nieuw hondenuitlaatbeleid *), structureel Geel N N N N 5.1 Vergroten bereik minimaregelingen Rood N N N N 5.2 Tandartszorg minima Rood 5.3 Inrichten steunpunt minima Wit P.M. P.M. P.M. P.M. Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 13

14 Omschrijving (bedragen x 1) Kleur Begroting Raming Raming Raming Raming kadernota Verminderen pestgedrag en sexting Wit P.M. P.M. P.M. P.M. 5.7 Ondersteuning mantelzorgers Rood Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Niet bepaald Totaal gele voorstellen N N N N Saldo begroting structurele posten N V V V V Saldo begroting structurele posten na gele voorstellen N V V V V *) Dit voorstel heeft ook incidentele financiële gevolgen die opgenomen zijn in paragraaf 2.3 hierna. Conclusie en voorstel Het huidige saldo van de structurele posten van de begroting laat voldoende ruimte om de twee gele voorstellen uit de kadernota 2017 over te nemen. Voorgesteld wordt deze voorstellen groen te coderen in de kadernota en te verwerken in de programmabegroting Gevolg hiervan is dat de vrije ruimte van de algemene reserve (zoals berekend in paragraaf 1.2), en daarmee ook de totale incidentele ruimte ten behoeve van de afweging van voorstellen met incidentele gevolgen hierna afneemt: Omschrijving Bedrag in Totaal vrij aanwendbare deel reserves excl. openbare ruimte (zie paragraaf 1.2) Bijstelling a.g.v. gele voorstellen in paragraaf Bijgesteld vrij aanwendbaar deel reserves Afweging voorstellen met incidentele financiële gevolgen In onderstaand overzicht zijn de voorstellen uit paragraaf 2.1 opgenomen die uit incidentele financiële ruimte kunnen worden gedekt en afgezet tegen de totale incidentele ruimte. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen incidentele middelen voor voorstellen die kunnen worden gedekt uit de reserve onderhoud openbare ruimte en in overige voorstellen die ten laste van de algemene reserve komen. Omschrijving (bedragen x 1) Kleur kadernota Totaal incidentele kosten Waarvan openbare ruimte Waarvan algemene reserve 1.2a Toegankelijke dienstverlening, incidenteel Wit Aanwijzen locatie coffeeshop Rood 3.2a Voetpaden en oversteekplaatsen, inventarisatie Rood Onderzoek gevolgen parkeerbeleid Geel Meer woonruimte starters Wit Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 14

15 Omschrijving (bedragen x 1) Kleur kadernota Totaal incidentele kosten Waarvan openbare ruimte Waarvan algemene reserve 3.8 Woningbouw kleine woonunits Poortdijk Wit Haalbaarheidsstudie ombouw waterzuivering Rood 3.10a Afwatering fietspaden, onderzoek Rood Initiatief natuurspeeltuin / recreatieplas Groen 3.13 Expertisecentrum duurzaam wonen en werken Groen 3.14 Fietspad tot IJsselsteinse bos Rood Niet bepaald Niet bepaald 3.14 Fietspad Noord IJsseldijk tot Meerndijk Rood Niet bepaald Niet bepaald 3.15 Stimuleren fietsgebruik Geel Evaluatie beeldkwaliteit openbare ruimte Groen 3.18 Passantenhaven aan Eiteren Geel Toegankelijkheid binnenstad (straatvoegen) Geel Verbeteren uitstraling Kronenburgplantsoen Geel Aanpassingen Benschopperweg Geel Aanpassen inrichting Havenstraat Geel a Aanpassing Vingerhoekhof, planvorming Geel b Aanpassing Vingerhoekhof, maatregelen Geel P.M. P.M Beleidsplan duurzaamheid Geel Mobiliteitsagenda IV, fietsstraat Eiteren / Panoven Geel Mobiliteitsagenda IV, Baronieweg / Tuinensingel Geel a Mobiliteitsagenda IV, verkeersveiligheidsplan analyse Geel b Mobiliteitsagenda IV, verkeersveiligheidsplan maatregelen Geel P.M. P.M. 3.28a Mobiliteitsagenda IV, knelpunten wegennet analyse Geel b Mobiliteitsagenda IV, knelpunten wegennet maatregelen Geel P.M. P.M. 3.29a Mobiliteitsagenda IV, fietsvisie voorbereiding Geel b Mobiliteitsagenda IV, fietsvisie maatregelen Geel P.M. P.M Omgevingsvisie Geel Bestemmingsplan landelijk gebied Geel Implementatie gevolgen omgevingswet Geel P.M. P.M Nieuw hondenuitlaatbeleid, voorzieningen Geel Creëren vestingroute, plan van aanpak Rood Niet bepaald Niet bepaald Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 15

16 Omschrijving (bedragen x 1) Kleur kadernota Totaal incidentele kosten Waarvan openbare ruimte Waarvan algemene reserve 4.2 Behoud Nicolaasbasiliek Geel Zorginnovatie Groen 5.6 Pilot maatschappelijke participatie Rood P.M. P.M. 5.8 pilot wijkconferentie in 2017 Rood Totaal gele voorstellen Saldo incidentele ruimte incl. correctie gele voorstellen in paragraaf Saldo incidentele ruimte na gele voorstellen Kanttekening Veel voorstellen, met name die met incidentele financiële gevolgen, zijn in deze nota geraamd in Bij de uitwerking van de programmabegroting 2017 zal mede op basis van de planning en beschikbare capaciteit verfijning of fasering van de bestedingen per jaar plaatsvinden. Conclusie en voorstel Het saldo van incidenteel beschikbare ruimte is voldoende om de kosten van gele voorstellen uit de reserves te dekken. Voorgesteld wordt de groene en gele voorstellen over te nemen en uit te werken in de programmabegroting 2017, met uitzondering van de voorstellen (3.23b, 3.27b, 3.28b, 3.29b) waarvan de financiële gevolgen pas bekend zijn na nader onderzoek. Ter informatie een overzicht van de berekening van de factor weerstandsvermogen na verwerking van de voorstellen: Omschrijving Bedrag in Prognose saldo algemene reserve per eind 2021 (zie bijlage 3) Vrijval reserve decentralisaties Vrijval reserve IBP Inzet gele voorstellen t.l.v. de algemene reserve Bijgesteld saldo algemene reserve per eind Af: Benodigd weerstandsvermogen jaarrekening Factor weerstandsvermogen per eind ,1 Toelichting Ook inclusief de onttrekkingen aan de reserve als gevolg van de uitwerking van de gele voorstellen resteert een saldo in de algemene reserve waarmee de factor weerstandsvermogen met 2,1 nog ruim boven het afgesproken minimum van 1,5 is. Wij stellen voor een veilige ondergrens van 2,0 aan te houden. Zodra de factor daaronder komt, wordt terughoudend omgegaan met uitnamen ten laste van de algemene reserve. En wanneer de factor onder de 1,5 zakt wordt prioriteit gegeven aan het versterken van het weerstandsvermogen. Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 16

17 Hoofdstuk 3 Financieel technische begrotingsuitgangspunten 3.1 Vernieuwing besluit begroting en verantwoording (BBV) Naar aanleiding van de werkzaamheden van de adviescommissie Vernieuwing van de begroting en verantwoording van gemeenten, zijn ingrijpende wijzigingen voorgesteld in de verslagleggingsregels voor gemeenten. Een betere vergelijkbaarheid van kosten en beleidsresultaten en daarnaast een versterkt inzicht in de financiële positie van de gemeente - nu en op termijn - staan centraal in deze vernieuwing. Een deel van deze vernieuwing, de invoering van de kengetallen, is vanaf 2015 al van toepassing en wijzigingen op het gebied van grondexploitaties gelden vanaf Voor 2017 is de vernieuwing van de begrotingsopzet van toepassing. En voor 2018 volgen nog wijzigingen op het gebied van rechtmatigheid en veranderen mogelijk nog de voorschriften op het gebied van rentetoerekening. Hierna volgt een nadere toelichting van de wijzigingen in de begrotingsopzet voor Uniforme taakvelden Om de vergelijkbaarheid van baten en lasten die verbonden zijn aan verschillende taken van gemeenten te verbeteren, is voorgeschreven dat deze naar uniforme taakvelden worden ingedeeld. Het gaat hierbij om 50 taakvelden verdeeld over negen thema s (zie bijlage 4). Deze taakvelden zien wij als een nieuwe productindeling onder de huidige programma s van de gemeente. In bijlage 4 is per taakveld weergegeven onder welk programma deze valt. De huidige programma-indeling kan worden gehandhaafd, met uitzondering van programma Bestuur, organisatie en dekkingsmiddelen. Enkele taakvelden moeten in afzonderlijke overzichten in de begroting en jaarstukken opgenomen worden en mogen deel uitmaken van de programma s. Dit geldt voor algemene dekkingsmiddelen, overhead, heffing vennootschapsbelasting en onvoorzien. Daarom wordt voorgesteld de omschrijving van het programma te veranderen in Bestuur en organisatie. Informatie over de lasten en baten per taakveld worden opgenomen in de productenraming en bij jaarstukken in de productenrealisatie en als bijlage bij de programmabegroting en jaarstukken gevoegd. Beleidsindicatoren Naast een uniforme indeling in taakvelden wordt ook een basisset van 39 beleidsindicatoren in de begroting opgenomen (zie bijlage 5). Deze indicatoren worden in de programma s en betreffende onderdelen van de begroting opgenomen. De beleidsindicatoren zijn er niet alleen voor de raad maar ook voor burgers, bedrijven, organisaties, media en andere belanghebbenden. Ook zij kunnen er belang bij hebben om beleidsresultaten van gemeenten onderling te vergelijken. Deze beleidsindicatoren worden zoveel als mogelijk beschikbaar gesteld via de website Overhead De kosten van overhead zijn een substantiële kostenpost in de begroting van gemeenten. Om dit inzichtelijk te maken is in de vernieuwing van BBV voorgeschreven dat deze kosten afzonderlijk worden weergegeven. In de programma s worden dan alleen de kosten van de primaire processen opgenomen en hoeft dus geen complexe wijze van toerekening van overhead plaats te vinden. Tot overhead worden naast alle loonkosten van de zogenaamde PIOFACH-functies 1, ook de ICT kosten van alle PIOFACH-systemen, alle huisvestingskosten, de uitbestedingskosten van bedrijfsvoering en naar rato de rentekosten die niet zijn toe te delen aan de taakvelden in het primaire proces gerekend. 1 Personeel, Inkoop, Organisatie, Financiën, Automatisering, Communicatie en Huisvesting Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 17

18 Het centraal begroten van de kosten van overhead betekent dat het niet mogelijk is om uit de taakvelden alle kosten voor deze tarieven, die maximaal kostendekkend mogen zijn, in een keer uit de uitvoeringsinformatie af te leiden. Om deze reden is het van belang dat op een andere wijze uit de begroting blijkt hoe de tarieven worden berekend en welke (beleids)keuzes bij de berekening ervan worden gemaakt. Daarom wordt in de paragraaf lokale heffingen voortaan ook opgenomen hoe bij de berekening van tarieven bewerkstelligd wordt dat de geraamde baten de ter zake geraamde lasten niet overschrijden als de beleidsuitgangspunten die ten grondslag liggen aan deze berekeningen en hoe die uitgangspunten bij de tariefstelling worden gehanteerd. Dit geldt dus alleen voor de belastingen en rechten waarvoor uitsluitend kostendekkende tarieven mogen worden geheven, zoals bijvoorbeeld de rioolheffing en de tarieven van de leges. De transparantie omtrent de berekeningswijze voor de kostendekkende tarieven omvat in de eerste plaats een macroniveau (verordening in zijn geheel) en in de tweede plaats een microniveau (tarief of onderdeel van de verordening). Inzicht in prestaties verbonden partijen Informatie over prestaties van verbonden partijen en hoe deze bijdragen aan de realisatie van de doelstellingen van de gemeente wordt voortaan opgenomen in de programma s en niet meer in de paragraaf verbonden partijen. In de paragraaf verbonden partijen wordt de verbonden partijen verbijzonderd naar de verschillende typen (gemeenschappelijke regelingen, vennootschappen en coöperaties, stichtingen en verenigingen en overige verbonden partijen). Daarnaast wordt voorgeschreven dat in de paragraaf inzicht wordt gegeven in de risico s voor de gemeente die van betekenis zijn voor de financiële positie. Investeringen in maatschappelijk nut Het huidige beleid van de gemeente is om investeringen in maatschappelijk nut (bijvoorbeeld de reconstructie van een weg) of direct als kosten te verantwoorden of anders zo snel mogelijk af te schrijven. Om de vergelijkbaarheid van kosten van gemeenten te vergroten wordt voorgeschreven dat deze investeringen vanaf 2017 geactiveerd moeten worden en over de verwachte toekomstige gebruiksduur worden afgeschreven. Rente Bij de vernieuwing van het BBV is de toerekening van rente een belangrijk aandachtspunt. Het toerekenen van rente over investeringen en grondexploitaties aan de taakvelden is met ingang van 2017 verplicht. Bij de gemeente vond dit ten aanzien van investering al plaats, dus dat leidt niet tot een verandering. Over grondexploitaties werd geen rente gerekend. Dit leidt mogelijk tot het bijstellen van voorzieningen voor verliezen op grondexploitaties. Wat daarnaast anders wordt is de berekening van de rekenrente. De berekenwijze hiervan is nu voorgeschreven. De totale kosten van rente wordt berekend over de totaal te financieren activa. Belangrijke keuze die de gemeente hierin kan maken is of naast betaalde rente over leningen ook rente wordt berekend over het eigen vermogen. De rente die over het eigen vermogen mag worden gerekend is in de nieuwe regelgeving gemaximeerd op de rente die over de leningen wordt betaald. De commissie BBV adviseert gemeenten dit vanwege het verlangde inzicht, eenvoud en transparantie niet meer te doen. Dit is voor de commissie BBV onderwerp van nader onderzoek en dit leidt mogelijk in 2018 tot een nieuwe aanpassing van de regelgeving. In paragraaf hierna worden de gevolgen hiervan voor de gemeente toegelicht. De uiteindelijke rekenrente mag worden afgerond op een veelvoud van een half procent. Het renteresultaat mag dan ook maar maximaal 0,5% zijn. 3.2 Rekenrente Wij zijn van mening dat elk beslag dat op het vermogen van de gemeente wordt gelegd op dezelfde wijze financieel moet worden behandeld. Daarnaast vinden wij het onwenselijk dat de hoogte van kostprijzen, waar ook rente deel van uitmaakt, afhankelijk is van de vermogenspositie van de gemeente. Wij stellen daarom voor om ook rente te berekenen over het eigen vermogen en daarvoor uit te gaan van de gemiddelde te betalen rente over langlopende leningen voor Deze is geraamd op 2,9%. Wij stellen voor de om de rekenrente voor 2017 en de jaren erna te verlagen tot 3,0%. Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 18

19 De rente die aan grondexploitaties toegerekend moet worden, wordt op een andere wijze berekend. Hierbij mag geen rente over het eigen vermogen worden toegerekend. Voor 2016 is de rente die aan grondexploitaties mag worden toegerekend berekend op 1,9%. Bij de uitwerking van de programmabegroting 2017 wordt dit voor 2017 opnieuw berekend op basis van de actuele leningenportefeuille en laatste inzichten in de vermogenspositie. Gevolgen verlagen rekenrente Verlaging van de rekenrente resulteert in lagere kosten in de programma s en producten van de gemeente. Hier staat tegenover dat ook het financieringssaldo van de gemeente afneemt. Verlaging van kosten in de programma s en producten kan er toe leiden dat discussies ontstaan over de hoogte van tarieven. Alleen voor zover dat als gevolg van regelgeving noodzakelijk is, worden deze verlaagd als gevolg de lagere rekenrente. Dit kan het geval zijn bij bijvoorbeeld leges en heffingen waarvan de kostendekkendheid hoger zou worden dan 100%. Daarnaast heeft een verlaging van de rekenrente gevolgen voor het saldo van de reserve dekking kapitaallasten. Het gereserveerd bedrag voor rente in de kapitaallasten kan dan ook omlaag. Dit zal worden meegenomen bij de uitwerking van de programmabegroting Indexering van lasten en baten Veel posten binnen de begroting van de gemeente zijn onderhevig aan prijsontwikkeling. Prijsontwikkeling in de lasten zijn onder andere het gevolg van ontwikkeling in de markt of van wijzigingen in loonkosten als gevolg van nieuwe cao s. Ruimte voor prijsontwikkeling in de lasten ontstaat enerzijds doordat als gevolg van (prijs)ontwikkelingen in begroting van het rijk ook de algemene uit het gemeentefonds mee-ontwikkelt ( trap op, trap af-systematiek ). Dit wordt de accresontwikkeling genoemd. Daarnaast ontstaat ruimte doordat ook andere baten van de gemeente worden geïndexeerd. Deze baten bestaan voor een belangrijk deel uit algemene lokale belastingen. Ruimte voor prijsontwikkeling is in de begroting van de gemeente centraal op één stelpost gereserveerd. Deze stelpost wordt vervolgens ingezet ter compensatie van de prijsontwikkeling in de kostenposten in de begroting. Schematisch weergegeven: Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Huidig saldo stelpost prijsontwikkeling BIJ: Accresontwikkeling alg. uitkering septembercirculaire BIJ (of AF): Accres algemene uitkering meicirculaire 2016 P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. BIJ: Prijsindexering algemene belastingen en overige baten 0 P.M. P.M. P.M. P.M. AF: Inzet stelpost conform voorjaarsrapportage AF: Prijsontwikkeling begrotingen gemeenschappelijke regelingen P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. AF: Prijsontwikkeling gemeentelijke subsidies 0 P.M. P.M. P.M. P.M. Resterend saldo stelpost voor overige prijsontwikkeling P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 19

20 Toelichting Accresontwikkeling algemene uitkering Voordelige accresontwikkeling wordt op basis van informatie uit circulaires binnen de begroting van de gemeente gereserveerd op een stelpost. Nadelig bijstellingen komen daarop weer in mindering. De begroting van het rijk fluctueert ieder jaar. Dat is ook de reden dat het huidige saldo van de stelpost prijsontwikkeling niet constant over de jaren is. De financiële gevolgen van de septembercirculaire 2015 van het gemeentefonds zijn nog niet in de begroting verwerkt. De accresontwikkeling was in deze circulaire voordelig voor alle jaren. Prijsindexering algemene lokale belastingen en overige baten De prijsindexering van de algemene lokale belastingen en de overige baten worden afgeleid van de informatie over prijsontwikkeling die in de circulaires over de ontwikkeling van het gemeentefonds zijn weergegeven. Deze zijn gebaseerd op de prijsontwikkeling van het bruto binnenlands product (BBP). Voor 2017 zijn deze in laatste circulaires geraamd op 0,5%. Recente informatie van het centraal planbureau laat zien dat deze ontwikkeling voor 2017 inmiddels ingeschat wordt op 1,0% voor Dit zal naar verwachting ook zichtbaar worden bij de meicirculaire 2016 van het gemeentefonds. Voorgesteld wordt bij de begroting uit te gaan van een verhoging van de algemene lokale belastingen en overige baten voor 2017 van 1,0%. In een eerdere vergadering van het cluster Bestuur is gevraagd of het college in overweging wil nemen het automatisch indexering van lokale belastingen wil afschaffen, net zoals dat afgeschaft is voor te verstrekken subsidies voor zover dit niet is aangevraagd. Hiervan zijn wij geen voorstander, omdat dit resulteert in een situatie waarin in enig toekomstig jaar een forse verhoging noodzakelijk is om de ontwikkeling in de kosten bij te kunnen houden. De huidige automatische jaarlijkse indexering van de baten sluit beter aan op de (geleidelijke) kostenontwikkeling. Prijsindexering begrotingen gemeenschappelijke regelingen De bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen worden geraamd op de bijdragen volgens de door het algemeen bestuur van de betreffende regelingen vastgestelde begrotingen. De prijsontwikkeling in deze begrotingen worden opgevangen binnen de stelpost prijsontwikkeling van de gemeente. Voor enkele gemeenschappelijke regelingen is deze prijsontwikkeling inmiddels bekend. Deze is als volgt: Omschrijving (bedragen x 1) Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019 Raming 2020 Ontwikkeling bijdrage VRU Ontwikkeling bijdrage UW Samenwerking P.M Ontwikkeling bijdrage WIL Ontwikkeling bijdrage RMN Ontwikkeling bijdrage ODRU Ontwikkeling bijdrage GGDrU Ontwikkeling bijdrage overige verbonden partijen 0 P.M. P.M. P.M. P.M. Totaal P.M. P.M. P.M. P.M. P.M. Financieel perspectiefnota 2017 gemeente IJsselstein Pagina 20