Borstkanker Welke interessante vernieuwingen waren er de voorbije 10 jaar?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Borstkanker Welke interessante vernieuwingen waren er de voorbije 10 jaar?"

Transcriptie

1 Borstkanker Welke interessante vernieuwingen waren er de voorbije 10 jaar? Annemie Rutten Medische oncologie AZ Sint Augustinus Wilrijk Partner Leuvens Kankerinstituut UZ Leuven

2 Evolutie incidentie en mortaliteit Borstkanker blijft meest voorkomende tumor bij vrouwen 1 vrouw op 10 voor leeftijd van 70j

3 Evolutie incidentie en mortaliteit Borstkanker blijft voornaamste dodelijke kanker bij vrouwen Gestandaardiseerde sterfte in laatste 10j daalde met 10% 5jaars overleving steeg van 65% naar 68%

4 Borstkanker Welke interessante vernieuwingen waren er de voorbije 10 jaar? Multidisciplinaire benadering Borstsparende heelkunde, sentinelklier techniek, radiotherapie Borstkanker typering Systemische therapie: targeted therapy

5 Multidisciplinaire benadering Multidisciplinair oncologisch consult: Multidisciplinair overleg over oncologische patient, zonder fysieke aanwezigheid van patient. Fysieke aanwezigheid van minstens 4 artsen van een verschillende specialiteit, waaronder minstens een oncoloog. Oncoloog, radiotherapeut, orgaanspecialist, chirurg, anatomopatholoog, radioloog. Schriftelijk verslag met beschrijving van diagnose en behandelingsplan Kankerregistratie. BJM 2012: Retrospective, comparative cohort study, pten, NHS ziekenhuizen. 18% van borstkanker gerelateerde mortaliteit en 11% globale mortaliteit na 5j.

6 Borstsparende heelkunde Gelijkwaardige survival en risico op lokaal herval Mits Volledige chirurgische verwijdering van tumor (tumorvrije snijranden) Aanvullend radiotherapie Exclusiecriteria: Multifocale tumor Grote tumor in verhouding borst Aanwezigheid van verdachte calcificaties op beeldvorming Voorafgaande thoraxwandbestraling

7 Optimaliseren van borstbestraling Lokaal herval 16-30% Borstkanker sterfte 5-7% Verminderen toxiciteit IMRT Respiratory gating Prone positioning IGRT Verminderen intensiteit Hypofractionatie Partiele borstrt

8 Sentinel klierbiopsie Lymfeklierstatus: belangrijke prognostische faktor. Histologisch onderzoek van lymfeklieren meest accuraat. Axillair klierevidement: Ziektecontrole Prognostische waarde Keuze van adjuvante behandeling MAAR Risico op lymfoedeem Zenuwbeschadiging Schouderdysfunctie DUS impact op quality of life

9 Sentinel klierbiopsie Lymfeklierevidement standaard bij Palpabele klieren Bewezen pathologische klieren dmv fijne naald aspiratie Sentinelklierbiopsie Tumorcellen> 1of enkele klieren voor aantasting van verdere klierstations Injectie van radioactief colloid of patent blue rondom primaire tumor > identificatie van schildwachtknoop. Histologische status van schildwachtknoop > predictie voor lymfeknoopaantatsing

10 Sentinelklier biopsie

11 Sentinelklier biopsie Vals negatieve ratio 5-10% ASCO review, 69 trials, 8059ptn, succes ratio 95%, vals negatief 7.3% (0-39%), radiocolloid + patent blue succes ratio en vals negatieven. NSABP B-32 trial, 5611 ptn, succes ratio 97%, vals negatief 9.8%, geen lokale controle, OS of DFS (follow up 8j) Positieve sentinel >> 40% bijkomende axillaire aantasting.

12 Borstkanker typering Heterogene ziekte met verschillende subtypes met verschillend ziekteverloop, therapiegevoeligheid en dus prognose; Traditionele histopathologische criteria: Differentiatiegraad, histologie and immuunhistochemie: hormoonreceptorstatus en Her-2_neu overexpressie. Moleculaire profiling: Gene expression arrays

13 Gene expression arrays

14 Gene expression arrays

15 Borstkanker typering Luminal A en B: ER +borsttumoren Luminal A: beste prognose Lumnial B: lagere Er expressie, variabele Her-2-Neu expressie, slechtere prognose. Her-2 enriched: Her-2-Neu +borsttumoren; ER- Slechtere prognose (doch erg verbeterd sinds Her-2-Neu therapie) ER negatieve Basal like: Triple negatieve tumoren, slechte prognose, BRCA mutaties, premenopausale patienten

16 Systemische therapie Hormonale therapie Chemotherapie Targeted therapie Adjuvante setting Gemetastaseerde setting

17 Systemische therapie Hormonale therapie: ER-PR positieve borstkanker Adjuvante setting: Tamoxifen versus aromatase inhibitoren Switch, extended use Gemetastaseerde setting: Combinatie small molecules

18 Systemische therapie Chemotherapie Adjuvante setting Terugbetaling Taxotere (sequentieel vs combinatie) Dose dense schema s Uitbreiding gebruik groeifactoren Antiemetica Gemetastaseerde setting Gepegyleerde producten: Caelyx Albumine gebonden producten: NAB-Paclitaxel Wekelijkse schema s Doelgerichte therapie

19 Targeted Therapy Klassieke chemotherapie Tumorremmend door celdeling tegen te gaan. Niet selectief Ook effect op gezonde weefsels Neveneffecten Targeted therapy Gericht op specifieke processen bij bepaalde vormen van kanker Gebaseerd op een gedetailleerd inzicht in processen binnen tumorcel Blockeren van celgroei of veroorzaken van celdood Mogelijkheid tot selectie van patienten Mogelijkheid tot reductie van toxiciteit 19

20 Targeted therapy: Mab s en Nib s Ertumaxomab Pertuzumab Trastuzumab VEGF Bevacizumab Other ErbBs ErbB2 Other ErbBs ErbB2 IGF-IR VEGFR PDGFR Vascular endothelial cell membrane TYK/VERB TYK/VERB TYK/VERB Pazopanib Sunitinib TYK/VERB TYK/VERB TYK/VERB Tyk/verb PI3K HDAC Vorinostat Akt mtor HSP90 Temsirolimus Everolimus Tanespimycin Alvespimycin IGF-IR=Insulin-like growth factor I receptor; VEGFR=vascular endothelial growth factor receptor; PDGFR=platelet-derived growth

21 Targeted therapy Monoclonale antilichamen Mab s Werken buiten de cel Lange halfwaarde tijd IV toediening Tyrosine kinase inhibitoren Nib s Small molecules Werken in de cel Korte halfwaarde tijd Tabletten Voorbeelden Bevacizumab = Avastin < VEGF receptor Trastuzumab = Herceptin < Her-2 receptor Voorbeelden Lapatinib = Tyverb < Her- 2 receptor

22 Her-2-Neu receptor 18-20% van borstkankers. Transmembranair glycoproteine met tyrosine kinase activiteit. Anti-Her-2-Neu producten > inhibitie van signaal transductie in tumorcel. Immuunhistochemische kleuring. Sensitiviteit voor anti-her-2-neu producten als IHC 3+ of evidentie voor gen amplificatie = Fish + (24% van ICH 2+ is Fish +)

23 HER2 IHC Staining Intensity a = 0 b = 1+ c = 2+ d = 3+ 23

24 Her2 Fish HER2 Non-Amplified HER2 Amplified Green probe: CEP17 Red Probe: HER2 24

25 Herceptin Gehumaniseerd monoclonaal antilichaam dat bindt aan Her-2-Neu receptor op celoppervlak. Inhibitie van signaal transductie en dus celproliferatie. Toename van humorale en cellulaire immuniteit. Corrigeren van resistentie voor endocriene en bepaalde chemotherapie.

26 Surgeryy Relapsee Progressionn Herceptin : Expertise in alle stadia van borstkanker EBC BC Neoadjuvant Adjuvant 1 st line 2 nd + lines NOAH MDACC GeparQuattro Numerous Phase II studies HERA NSABP-B31 NCCTG N9831 BCIRG 006 FinHer PACS-04 HO648g M77001 BCIRG 007 CHAT TAnDEM RHEA GBG-26 EGF Numerous Phase II studies EBC: Early Breast Cancer MBC: Metastatic Breast Cancer

27 Herceptin in adjuvante setting Gecombineerde resultaten van 2 studies met adjuvante Herceptin toediening gedurende 1 jaar (NSABP B-31 en NCCTG N9831)

28 Herceptin monotherapie bij MBC Eerste studie met Herceptin bij met chemor/ voorbehandelde patienten. Eerste lijn therapie. 114 pten, 1 lijn, monotherapie 4mg/kg 1 week, 2mg/kg wekelijks 8mg/kg 1 week, 4mg/kg wekelijks OR 35% bij IHC 3+ Geen dosisgerelateerde verschillende betreffende RR, survival of neveneffecten. 105 pten, 1 lijn, monotherapie 8mg/kg 1 week, 6mg/kg driewekelijks OR 23% bij ICH 3+ en/of Fish +, clinical benefit rate 36%.

29 Months Herceptin en chemotherapie 1 lijn Progression Free Survival months (TTP) months (TTP) +5.6 months p= months (PFS) months p< months p= n=188 H0648g n=186 M77001 n=207 TAnDEM Slamon 2001 Marty 2005 Kaufman 2009

30 Months Herceptin en chemotherapie 1 lijn Overall survival months months months +3.7 months p=0.17%* +8.5 months p= months p=0.325** 5 0 n=188 H0648g n=186 M77001 n=207 TAnDEM Slamon 2001 Marty 2005 Kaufman 2009

31 1. Marty et al. J Clin Oncol 2005;23: ; 2. Slamon et al. N Engl J Med 2001;344:783 92; 3. Smith et al. AntiCancer Drugs 2001;12(Suppl 4):S3 10 Behandeling van Her-2-Neu + borstca Trials met eerste lijn trastuzumab taxane combinaties tonen dat belangrijke groep patienten niet beantwoordt. Trial Patienten in combinatie arm ORR M77001 (Marty 2005) % H0648g (Slamon/Smith 2001) 2,3 68* 49% *ErbB2 IHC 3+ subgroup; IHC=immunohistochemistry; ORR=overall response rate

32 Median TTP 1. Burstein et al. Cancer 2007;110(5):965 72; 2. Slamon et al. N Engl J Med 2001;344:783 92; 3. Smith et al. AntiCancer Drugs 2001;12(Suppl 4):S3 10; 4. Burstein et al. J Clin Oncol 2001;19: ; 5. Gasparini et al. Breast Cancer Res Treat 2007;110(5):965 72; 6. Pegram et al. J Clin Oncol ASCO Annual Meeting Proceedings 2007;25(18S):Abstract #LBA1008; 7. Marty et al. J Clin Oncol 2005;23: ; 8. Tedesco et al. J Clin Oncol 2004;22(6): Behandeling van Her-2-Neu + borstca Patienten met Her-2-Neu + ziekte die beantwoorden aan trastuzumab plus taxane of vinorelbine in eerste lijn is progressief binnen 1 jaar months ,3* *ErbB2 IHC 3+ subgroup; IHC=immunohistochemistry; MBC=metastatic breast cancer; TTP=time to progression

33 1. Bendell et al. Cancer 2003;97:2972 7; 2. Clayton et al. Br J Cancer 2004;91:639 43; 3. Stemmler et al. Breast 2006;15:219 25; 4. Alltaha et al. J Clin Oncol ASCO Annual Meeting Proceedings 2004;22;47S; 5. Yau et al. Acta Oncol 2006;45: ; 6. Tosoni et al. Crit Rev Oncol Hematol 2004;52: ; 7. Lin & Winer. Clin Cancer Res 2007;13: ; 8. Mahmoud-Ahmed et al. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2002;54:810 7; 9. Pelletier et al. Breast Cancer Res Treat 2007;108:297; 10. Cottrell et al. Eur J Cancer Suppl 2008;6(7):Abstract 423 Behandeling van Her-2-Neu + borstca Incidentie van hersenmetastasen van 25,36% bij Her- 2-Neu positieve borstca Hersenmetastasen onder behandeling met Herceptin Onvoldoende penetratie van herceptin in hersenen? Verlengde controle van overige systemische ziekte? Intrinsieke biologische en moleculaire factoren, meer agressieve ziekte? Beperkte overleving Gemiddeld 13 maanden 1-jaarsoverleving < 20%

34 4 Lapatinib = Tyverb Lapatinib is een orale inhibitor van erbb 1 en 2 TK inhibitor Her-2-Neu (erbb-2) EGFR (erbb1)

35 Antilichaam versus small molecule ErbB2-targeted agents Monoclonaal antilichaam Trastuzumab Gericht tegen extracellulair domein van receptor Triggering antibodydependent cellular cytotoxicity Small molecule Tyverb Gericht tegen kinase domein = intracellulair target Inhibeert direct phosphorylatie en activatie van dowstream signaling pathways 1. Gennari et al. Clin Cancer Res 2004;10:5650 5; 2. Rusnak. Mol Cancer Ther 2001;1:85 94; 3. Hegde et al. Mol Cancer Ther 2007;6(5): ; 4. Xia et al. Oncogene 2002;21(41):

36 Tyverb plus Xeloda: study design Patients with ErbB2-positive locally advanced or metastatic breast cancer that progressed after prior anthracycline, taxane and trastuzumab (N=399) RANDOMISATION Lapatinib 1250 mg po qd continuously + capecitabine 2000 mg/m 2 /d po days 1 14 q 3 wk Capecitabine 2500 mg/m 2 /day po days 1 14 q 3 wk po = oral; qd = once daily; q 3 wk = once every 3 weeks Treatment continued until progression 1. Cameron et al. Breast Can Res Treat 2008;[Epub ahead of print]; 2. Geyer et al. N Engl J Med 2006;355:2733

37 Cumulative progression-free (%) Tyverb plus Xeloda weeks (4.3 months) HR: 0.57 (95% CI: 0.43, 0.77) p= weeks (6.2 months) Tyverb + capecitabine Capecitabine Time (weeks) TTP=time to progression; HR=hazard ratio; CI=confidence interval Cameron et al. Breast Can Res Treat 2008;112(3)533-43

38 Tyverb plus Xeloda Lapatinib plus Capecitabine is beter dan Capecitabine alleen in vrouwen met HER2-positive MBC progressief na behandeling met Anthracycline, taxane, en trastuzumab bevattende schema s. Goede tolerantie met slechts zelden asymptomatische daling in LVEF. Observatie van afname in aantal hersenmetastasen in de combinatie arm.

39 Tyverb combinaties in borstkanker Tyverb dose Combination agent Agent class Phase N Combination agent dose Ref 1250 mg qd Capecitabine Thymidylate synthase inhibitor III mg/m 2 /d, d1 14 q3wk 1, mg/d Letrozole Aromatase inhibitor III mg/d mg/d Letrozole Aromatase inhibitor II mg/d mg qd Paclitaxel Taxane III mg/m 2 q3wk mg qd Paclitaxel Taxane II mg/m 2 qwk 6 MTD 1250 mg qd Epirubicin Anthracycline I 9 MTD 75 mg/m 2 q3wk mg qd Pegylated liposomal doxorubicin Anthracycline I 7 20, 30 and 45 mg/m 2 q4wk Study ongoing; not MTD 8 MTD 1000 mg qd Vinorelbine Vinca alkyloid I 16 MTD 22.5 mg/m 2 iv D1, 8 q3w mg qd Bevacizumab Monoclonal antibody II mg/kg q2wk mg qd Trastuzumab Monoclonal antibody III mg/kg qwk 11, mg qd (initiated after AC) Study concluded dose not tolerable AC Paclitaxel + trastuzumab trastuzumab Taxane/ monoclonal antibody I 95 AC: 60/600 mg/m 2 q2wk x4; P: 80 mg/m 2 qwk x12; trastuzumab: 2 mg/kg qwk x12 6 mg/kg q3wk mg qd Pazopanib Multiple kinase inhibitor II mg qd 14 qd=once daily; q3wk=every 3 weeks; qwk=weekly; MTD=maximum tolerated dose; AC=anthracyclines; P=paclitaxel Full list of references provided on the slide notes

40 T-DM1 Trastuzumab-DM1, super Herceptin Chemotherapeuticum is chemisch gebonden aan Herceptin, wordt zo tot bij tumorcel gebracht, wordt in cel gebracht waarna chemotherapeuticum vrijkomt. Minder toxiciteit Combinatie van cytotoxische effecten Mooie resultaten, zeer beperkte toxiciteit (vermoeidheid, thrombopenie)

41 T-DM1 Target expression: HER2 Monoclonal antibody: trastuzumab Cytotoxic agent: DM1 Highly potent chemotherapy (maytansine derivative) Linker T-DM1 Systemically stable Breaks down in target cancer cell Baselga 2009

42 T-DM1

43 T-DM1 02/2013: US FDA + 2 lijn Emilia trial: Fase III 978 ptn Progressie na trastuzumab + taxaan T-DM1 versus Capecitabine +lapatinib Median PFS 10 vs 6m, median OS 31 vs 25 maanden (FU 19 maanden), overall respons rate 44 vs 31% Duidelijk betere tolerantie Ook trials eerste lijn, adjuvante setting,

44 Pertuzumab Trastuzumab HER2 receptor Pertuzumab Subdomain IV of HER2 Dimerisation domain of HER2 Pertuzumab en trastuzumab binden op verschillende plaatsen van Her2 receptor en hebben synergistische activiteit. Baselga 2009

45 Pertuzumab 06/2012: US FDA + 1 lijn Fase III 808pten Trastuzumab + Docetaxel +/- Pertuzumab Median PFS 19 vs 12m, overall respons rate 80 vs 69% Wel toename van toxiciteit: diarree, rash, mucositis en neutropenie

46 Bevacizumab = Avastin Monoclonaal antilichaam tegen VEGF (vascular endothelial growth factor), belangrijkste regulator van tumor angiogenese.

47 Tumor angiogenese Kleine avasculaire tumor Tumor secretie VEGF > angiogenese Tumorgroei en metastasering Angiogenese inhibitie

48 E2100 : resultaten Avastin met paclitaxel verdubbelt progressievrije overleving Avastin verdubbelt de kans om te leven zonder ziekteprogressie Een significant en klinisch beduidend voordeel voor patiënten 1. Avastin SPK 2. Miller K. N Engl J Med. 2007;357: Gray et al. J Clin Oncol. 2009;27(30):

49 E2100 : resultaten Avastin heeft een significante impact op het responspercentage Verdubbelt responspercentage vs paclitaxel alleen 1. Avastin SPK 2. Gray et al. J Clin Oncol. 2009;27(30):

50 Avastin + Paclitaxel: resultaten Klinisch voordeel bereikt ongeacht de subgroep van patiënten, inclusief triple negatieve patiënten (ER-, PR-, HER2-) 1-4 Hoge medische nood bij triple negatieve (TN) patiënten: 6 PFS bij TN patiënten (n= 232) 4,5 Chemotherapie, enige behandelingsoptie Slechte prognose Jongere patiënten (<50 jaar) Avastin + P Paclitaxel (P) Hogere intratumorale VEGF waarden months Het toevoegen van Avastin aan paclitaxel bij TN patiënten toont een verbetering van 5 maanden in de mediane PFS (HR=0.49) 50

51 Borstkanker Er waren interessante vernieuwingen de voorbije 10 jaar!!! Dank voor de aandacht! Partner Leuvens Kankerinstituut UZ Leuven

Behandeling op maat. Mammacarcinoom en targeted therapy 4 e mammacongres Harderwijk. Carolien P. Schröder, MD, PhD Internist oncoloog UMCG

Behandeling op maat. Mammacarcinoom en targeted therapy 4 e mammacongres Harderwijk. Carolien P. Schröder, MD, PhD Internist oncoloog UMCG Behandeling op maat Carolien P. Schröder, MD, PhD Internist oncoloog UMCG Mammacarcinoom en targeted therapy 4 e mammacongres Harderwijk C.P. Schröder internist oncoloog Mammacarcinoom en targeted therapy

Nadere informatie

BORSTKANKER. Wat is borstkanker? kanker < cancer (krab) kanker: ongecontroleerde groei van cellen borstkanker: cellen van borstklierweefsel voorkomen:

BORSTKANKER. Wat is borstkanker? kanker < cancer (krab) kanker: ongecontroleerde groei van cellen borstkanker: cellen van borstklierweefsel voorkomen: BORSTKANKER Apr.Greet Engelmann / Apr.Hilde Augustyns AZ St Maarten campus Duffel Bopp-opleiding assistenten 2009 1) wat is borstkanker 2) diagnose en indeling 3) behandeling therapieplan behandeling per

Nadere informatie

Ontwikkelingen en behandelmogelijkheden bij de patiënt met oesofagus- of maagcarcinoom. 17-9-2015 dr. Marije Slingerland, internist-oncoloog

Ontwikkelingen en behandelmogelijkheden bij de patiënt met oesofagus- of maagcarcinoom. 17-9-2015 dr. Marije Slingerland, internist-oncoloog Ontwikkelingen en behandelmogelijkheden bij de patiënt met oesofagus- of maagcarcinoom 17-9-2015 dr. Marije Slingerland, internist-oncoloog Doelgerichte therapie bij het lokaal gevorderd en gemetastaseerd

Nadere informatie

Biologicals; nieuwe therapeutische opties

Biologicals; nieuwe therapeutische opties Biologicals; nieuwe therapeutische opties Lidwine Tick, internist hemato-oncoloog Veldhoven, 19 september 2013 "De wereld van Mab-jes, Nib-jes en Mus-sen". Anti-tumor behandeling Chirurgie Radiotherapie

Nadere informatie

Wel of Niet starten?

Wel of Niet starten? Chemotherapie in de palliatieve setting van het pancreascarcinoom Wel of Niet starten? Dick Richel AMC / MST 3 e Verpleegkundig Congres 10 januari 2014 Pancreascarcinoom feiten Incidentie in Nederland

Nadere informatie

10 e Post O.N.S. Meeting. Els Meuleman Verpleegkundig specialist oncologie Slingeland Ziekenhuis Doetinchem

10 e Post O.N.S. Meeting. Els Meuleman Verpleegkundig specialist oncologie Slingeland Ziekenhuis Doetinchem 10 e Post O.N.S. Meeting Els Meuleman Verpleegkundig specialist oncologie Slingeland Ziekenhuis Doetinchem Breast cancer update Update behandelopties bij hormoongevoeligheid Update behandelopties bij Her

Nadere informatie

O.N.S.. Meeting. What s new in HER1 and 2

O.N.S.. Meeting. What s new in HER1 and 2 9 e Post-O.N.S O.N.S.. Meeting What s new in HER1 and 2 Diagnostiek en behandelingsopties Manon Komen Research Coördinator Oncologie Medisch Centrum Alkmaar Introductie De erbb tyrosine kinase familie

Nadere informatie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Annemie Rutten Medische Oncologie AZ St. Augustinus Maligne melanoma 10% van alle huidkankers, maar meest agressieve. Incidentie van maligne melanoma neemt

Nadere informatie

Overbehandeling bij gemetastaseerd borstcarcinoma. Hans Wildiers Medisch oncoloog, UZLeuven, MBC

Overbehandeling bij gemetastaseerd borstcarcinoma. Hans Wildiers Medisch oncoloog, UZLeuven, MBC Overbehandeling bij gemetastaseerd borstcarcinoma Hans Wildiers Medisch oncoloog, UZLeuven, MBC Gemetastaseerd borstcarcinoma Gemiddelde overleving 2-4 jaar Vele behandelingen werken (tijdelijk) maar de

Nadere informatie

Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog 28-02-2015

Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog 28-02-2015 Wat brengt 2015 voor de borstkliniek? Dr. Hetty Sonnemans Gynaecoloog 28-02-2015 Huisartsensymposium Borstkanker 35% van kankers bij vrouwen 1989-1993 5 jaars overleving borstkanker: 77% inmiddels 5 jaars

Nadere informatie

TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER. Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden

TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER. Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden Triple negatief borstkanker TNBC Geen ER Geen PR Geen HER2 (Nog) geen target

Nadere informatie

Deze presentatie is bedoeld voor het ontbijtsymposium tijdens de V&VN oncologiedagen en zijn gemaakt door I.O Baas.

Deze presentatie is bedoeld voor het ontbijtsymposium tijdens de V&VN oncologiedagen en zijn gemaakt door I.O Baas. Deze presentatie is bedoeld voor het ontbijtsymposium tijdens de V&VN oncologiedagen en zijn gemaakt door I.O Baas. Het ontbijtsymposium zal staan in het teken van de ontwikkelingen binnen HER2- positieve

Nadere informatie

Systeemtherapie bij erfelijke borstkanker (BRCA mutatie) Hans Wildiers Medisch oncoloog, UZLeuven, MBC

Systeemtherapie bij erfelijke borstkanker (BRCA mutatie) Hans Wildiers Medisch oncoloog, UZLeuven, MBC Systeemtherapie bij erfelijke borstkanker (BRCA mutatie) Hans Wildiers Medisch oncoloog, UZLeuven, MBC Wat is er speciaal aan BRCAm borstkanker? - BRCA = tumor suppresor gen - Zorgt voor herstel van double

Nadere informatie

Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut

Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom M. van der Sangen, radiotherapeut Borstkanker in perspectief Borstkanker in Nederland Nieuwe borstkankers per jaar: 15.000 Metastasen bij diagnose: 750 (5%)

Nadere informatie

Zwangerschap en een Her2/Neu positief Mammacarcinoom. 4 e Nascholingsdag Targeted Therapy, 8 april 2010. Casus

Zwangerschap en een Her2/Neu positief Mammacarcinoom. 4 e Nascholingsdag Targeted Therapy, 8 april 2010. Casus Zwangerschap en een Her2/Neu positief Mammacarcinoom Jan Willem de Groot Carolien Schröder 4 e Nascholingsdag Targeted Therapy, 8 april 200 Casus 33-jarige vrouw 7 weken gemelli-zwangerschap Palpabele

Nadere informatie

Symposium Borstkanker bij jong en oud. Chemotherapie bij jonge patiënten K. Punie

Symposium Borstkanker bij jong en oud. Chemotherapie bij jonge patiënten K. Punie Symposium Borstkanker bij jong en oud 15-10-2016 K. Punie Algemene Medische Oncologie Multidisciplinair Borstcentrum UZ Leuven - Gasthuisberg Mortality rate reduction in breast cancer EBCTCG, Lancet 2012;

Nadere informatie

Individualized treatment in Breast Cancer op het scherpst van de snede

Individualized treatment in Breast Cancer op het scherpst van de snede 19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht Individualized treatment in Breast Cancer op het scherpst van de snede Hella Bosch Verpleegkundig specialist oncologie Máxima medisch centrum Eindhoven Opening ONS: Lezing

Nadere informatie

Gemetastaseerd mammacarcinoom. Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis

Gemetastaseerd mammacarcinoom. Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis Gemetastaseerd mammacarcinoom Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis 19 maart 2018 Inhoud o Cijfers over borstkanker o Verschillende behandelmogelijkheden o casus o quiz Cijfers over borstkanker

Nadere informatie

Significante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus?

Significante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus? Significante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus? Dr. L. Dirix Medische Oncologie Behandeling van vaste tumoren Adjuverende therapie Uitgezaaide ziekte Gerandomizeerd onderzoek

Nadere informatie

Behandelingsmogelijkheden en trials bij het oesophagus- en maagcarcinoom M. Wumkes, Medische Oncologie VUmc

Behandelingsmogelijkheden en trials bij het oesophagus- en maagcarcinoom M. Wumkes, Medische Oncologie VUmc Behandelingsmogelijkheden en trials bij het oesophagus- en maagcarcinoom 2017 M. Wumkes, 21-09-2017 Medische Oncologie VUmc 1 Te bespreken Standaardbehandeling Studiebehandeling Ontwikkeling nieuwe medicijnen

Nadere informatie

Lage tractus digestivus. Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum

Lage tractus digestivus. Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum Lage tractus digestivus Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Pancreascarcinoom en kansen voor de toekomst

Pancreascarcinoom en kansen voor de toekomst 18 mei 2006 Jaarbeurs Utrecht Pancreascarcinoom en kansen voor de toekomst Jan Ouwerkerk Research Coördinator Oncologie Leids Universitair Medisch Centrum Pancreas Carcinoom Incidencie: 33.730 nieuwe patiënten

Nadere informatie

Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands

Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands Maagcarcinoom Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands Inhoud Therapie Systemisch Gericht op klachten Nieuwe ontwikkelingen/toekomst Epidemiologie Verschil Europa en Noord-Amerika vs Azië,

Nadere informatie

De indicatoren omtrent borstkanker, die in kader van het VIP²-project worden opgevolgd zijn :

De indicatoren omtrent borstkanker, die in kader van het VIP²-project worden opgevolgd zijn : Indicatoren VIP²-project Oncologie In België is, net als in Europa, borstkanker de meest voorkomende oorzaak van overlijden door kanker bij vrouwen (20,6 % van alle overlijdens ingevolge kanker). In 2009

Nadere informatie

Genetica en borstkanker voor de patholoog

Genetica en borstkanker voor de patholoog Genetica en borstkanker voor de patholoog Giuseppe Floris Pathologische Ontleedkunde, UZ Leuven Multidisciplinair Borst Centrum (MBC) Symposium 2017 21/10/2016; Leuven Morfologische heterogeneiteit van

Nadere informatie

OLIJFdag 3 oktober 2015

OLIJFdag 3 oktober 2015 OLIJFdag 3 oktober 2015 Nieuwe behandelingen bij eierstokkanker Els Witteveen Internist-oncoloog Huidige en nieuwe inzichten Intraperitoneale toediening Toevoeging van bevacizumab Dose dense toediening

Nadere informatie

Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog

Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog Nieuwe antikanker medicijnen, hoge kosten Waarom ontsporen cellen in ons lichaam? De normale cel bevat 46 chromosomen, ook wel DNA genoemd - het DNA vormt ons genetisch

Nadere informatie

Mw. dr. C.P. Schröder Medisch Oncoloog UMCG. Systeembehandeling mammacarcinoom: San Antonio and beyond. Groninger Mammasymposium 2014

Mw. dr. C.P. Schröder Medisch Oncoloog UMCG. Systeembehandeling mammacarcinoom: San Antonio and beyond. Groninger Mammasymposium 2014 Mw. dr. C.P. Schröder Medisch Oncoloog UMCG Systeembehandeling mammacarcinoom: San Antonio and beyond Groninger Mammasymposium 2014 Disclosure belangen spreker Groninger Mammasymposium 2014 focus systeemtherapie

Nadere informatie

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC?

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Nina Bijker, radiotherapeut AMC BBB symposium 7 september 2017 No conflict of interest Focus op postmastectomie radiotherapie (PMRT)

Nadere informatie

Aandeel van patiënten met invasieve borstkanker waarbij een ER, PR en/of HER2 statusbepaling werd uitgevoerd vóór enige systemische behandeling

Aandeel van patiënten met invasieve borstkanker waarbij een ER, PR en/of HER2 statusbepaling werd uitgevoerd vóór enige systemische behandeling Status bepaling: 99,4% Aandeel van patiënten met invasieve borstkanker waarbij een ER, PR en/of HER2 statusbepaling werd uitgevoerd vóór enige systemische behandeling Vóór het starten van de behandeling

Nadere informatie

Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom

Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Disclosures Ik heb geen belangenverstrengeling in relatie tot deze presentatie Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Bij

Nadere informatie

ILC > 3 cm: neoadjuvante chemotherapie heeft geen nut! Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie

ILC > 3 cm: neoadjuvante chemotherapie heeft geen nut! Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie ILC > 3 cm: neoadjuvante chemotherapie heeft geen nut! Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie Heeft neoadjuvant chemotherapie nut bij ILC > 3 cm? Ja Nee Weet niet/geen

Nadere informatie

Coloncarcinoom. Inleiding 13/11/2009. Epidemiologie van het colorectaal carcinoom (CRC)

Coloncarcinoom. Inleiding 13/11/2009. Epidemiologie van het colorectaal carcinoom (CRC) Coloncarcinoom Ann Van Mechelen ZNA Stuivenberg Inleiding Definitie: kwaadaardige wildgroei van weefsel van de dikke darm. Epidemiologie van het colorectaal carcinoom (CRC) Belgie: 6.500 nieuwe gevallen/jaar

Nadere informatie

Basiscursus Oncologie Hormonale therapie en doelgerichte behandeling bij kanker

Basiscursus Oncologie Hormonale therapie en doelgerichte behandeling bij kanker Basiscursus Oncologie Hormonale therapie en doelgerichte behandeling bij kanker Koos van der Hoeven Hoofd Afdeling Klinische Oncologie LUMC 5 Maart 2015 Maligniteiten gevoelig voor hormonale therapie Borstkanker

Nadere informatie

Masterclass gemetastaseerd mammacarcinoom

Masterclass gemetastaseerd mammacarcinoom Masterclass gemetastaseerd mammacarcinoom J.(Anja) NH Timmer-Bonte Internist-oncoloog Alexander Monro Borstkankerziekenhuis Medische oncologie Radboud None Disclosure Definitie gemetastaseerd mammaca Definitie

Nadere informatie

Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017

Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017 Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker Judith Herder 2017 Deze presentatie Enkele feiten over kanker Wat is longkanker nou eigenlijk? Behandeling bij uitgezaaid longkanker

Nadere informatie

Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker 2007-2008

Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker 2007-2008 Project Kwaliteitsindicatoren 2007-2008 De borstkliniek: Iedere nieuwe diagnose van een borsttumor dient door de borstkliniek te worden geregistreerd bij het Nationaal Kankerregister. Het Project Kwaliteitsindicatoren

Nadere informatie

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom 15-06-2017 Willemijn Theelen w.theelen@nki.nl Risicofactoren Longcarcinoom Roken in 90% de oorzaak Passief roken : 1,2-1,3 x verhoogd

Nadere informatie

Moleculaire pathways/merkers/therapie. Wim Demey, medische oncologie

Moleculaire pathways/merkers/therapie. Wim Demey, medische oncologie Moleculaire pathways/merkers/therapie Wim Demey, medische oncologie Receptor tyrosine kinase: Transmembranaire groeifactorreceptor met een intrinsieke ligandgecontroleerde tyrosine kinase activiteit

Nadere informatie

Profylactische chirurgie bij erfelijke borstkanker. I. Nevelsteen

Profylactische chirurgie bij erfelijke borstkanker. I. Nevelsteen Profylactische chirurgie bij erfelijke borstkanker I. Nevelsteen Erfelijke belasting 1. Incidentie wereldwijd - België Beleid 2. Borstcentra in België UZ Leuven High risk screening 3. Risico - Analyse

Nadere informatie

ONTWIKKELINGEN IN NEOADJUVANTE CHEMORADIOTHERAPIE OESOPHAGUSCARCINOOM. 5D s, 8 februari 2018 Francine Voncken

ONTWIKKELINGEN IN NEOADJUVANTE CHEMORADIOTHERAPIE OESOPHAGUSCARCINOOM. 5D s, 8 februari 2018 Francine Voncken ONTWIKKELINGEN IN NEOADJUVANTE CHEMORADIOTHERAPIE OESOPHAGUSCARCINOOM 5D s, 8 februari 2018 Francine Voncken GEEN DISCLOSURES NEOADJUVANT CHEMORADIOTHERAPIE OESOPHAGUS [TEKST] [tekst] 5y OS 33% vs 47%

Nadere informatie

Iedereen is anders. T.Smilde, 29 Oktober 2013

Iedereen is anders. T.Smilde, 29 Oktober 2013 Iedereen is anders T.Smilde, 29 Oktober 2013 Het traject Punctie??? MST Stereotactisch Localisatie MRI K+ ablatio XMG echo Knobbel SNB Amputatie/ OKT angst OKT Neo-adjuvant SNB RT Adjuvant N+ chemotherapie

Nadere informatie

IMMUNOTHERAPIE BIJ LONGTUMOREN

IMMUNOTHERAPIE BIJ LONGTUMOREN IMMUNOTHERAPIE BIJ LONGTUMOREN HET GLAS IS NIET LANGER LEEG Paul Germonpré Pneumoloog Oncoloog geintegreerd Kankercentrum Gent Klinische Studiedienst Oncologie Disclaimer In the past I received unrestricted

Nadere informatie

Behandeling borstkanker

Behandeling borstkanker Behandeling borstkanker 1. Heelkunde (chirurgie) (operatie): - Borstsparend: betekent wegname van het gezwel met veiligheidsmarge van gezond weefsel rondom en wegname van de schildwachtklier (poortwachterklier

Nadere informatie

Vroegstadium borstkanker Medicamenteuze behandeling. Jan Drooger Internist-oncoloog Huisartsensymposium 20 september 2017

Vroegstadium borstkanker Medicamenteuze behandeling. Jan Drooger Internist-oncoloog Huisartsensymposium 20 september 2017 Vroegstadium borstkanker Medicamenteuze behandeling Jan Drooger Internist-oncoloog Huisartsensymposium 20 september 2017 Disclosures spreker (potentiële) belangenverstrengeling Nothing to disclose Voor

Nadere informatie

De indicatoren over borstkanker, die in kader van het VIP²-project worden opgevolgd zijn:

De indicatoren over borstkanker, die in kader van het VIP²-project worden opgevolgd zijn: Indicatoren VIP²-project Oncologie In België is, net als in Europa, borstkanker de meest voorkomende oorzaak van overlijden door kanker bij vrouwen (20,6 % van alle overlijdens ingevolge kanker). In 2009

Nadere informatie

Gemetastaseerd mammacarcinoom. Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis

Gemetastaseerd mammacarcinoom. Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis Gemetastaseerd mammacarcinoom Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis 1 april 2019 Disclosures Organisatie van gesponsord congres door Novartis en Eisai Ik doe niet (meer) mee aan advisory

Nadere informatie

Targeted Therapy Casus Oesofaguscarcinoom. Dokter, dit is mijn tumor. Marion Stevense AIOS Interne Oncologie 31-3-2015

Targeted Therapy Casus Oesofaguscarcinoom. Dokter, dit is mijn tumor. Marion Stevense AIOS Interne Oncologie 31-3-2015 Targeted Therapy Casus Oesofaguscarcinoom Dokter, dit is mijn tumor Marion Stevense AIOS Interne Oncologie 31-3-2015 Disclosure Belangen (Potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

ASCO 2015 Behandeling van oesofagus/maag en pancreas carcinoom: The future starts now?

ASCO 2015 Behandeling van oesofagus/maag en pancreas carcinoom: The future starts now? ASCO 2015 Behandeling van oesofagus/maag en pancreas carcinoom: The future starts now? Hanneke W.M. van Laarhoven Medical Oncology Academic Medical Centre University of Amsterdam Disclosures Consultant

Nadere informatie

Borstkanker bij ouderen: opereren of niet? Hans Wildiers Medisch oncoloog, MBC, Leuven, Belgium

Borstkanker bij ouderen: opereren of niet? Hans Wildiers Medisch oncoloog, MBC, Leuven, Belgium Borstkanker bij ouderen: opereren of niet? Hans Wildiers Medisch oncoloog, MBC, Leuven, Belgium Lancet Oncol 2007 Wildiers et al; Lancet Oncol 2012 Biganzoli et al. Ann Oncol 2015 Wildiers and Brain Ouderen

Nadere informatie

CHAPTER 10. Nederlandse samenvatting

CHAPTER 10. Nederlandse samenvatting CHAPTER 10 Nederlandse samenvatting Om uit te groeien tot een kwaadaardige tumor met uitzaaiïngen moeten kankercellen een aantal karakteristieken verwerven. Eén daarvan is het vermogen om angiogenese,

Nadere informatie

Samenvatting 129. Samenvatting

Samenvatting 129. Samenvatting Samenvatting 128 Samenvatting 129 Samenvatting Het mammacarcinoom is de meest voorkomende maligniteit bij vrouwen, met wereldwijd een jaarlijkse incidentie van 1,67 miljoen. De prognose van patiënten met

Nadere informatie

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV Rol van de pathologische anatomie in de oncologie 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV De oncologische patiënt Multidisciplinaire benadering: huisarts patholoog chirurg oncoloog

Nadere informatie

Therapie & Prognose. Dr. A. Janssen

Therapie & Prognose. Dr. A. Janssen Therapie & Prognose Dr. A. Janssen Therapie & Prognose Heelkunde Radiotherapie Chemotherapie Hormonaal Herceptine Follow up Heelkunde van de borst Heelkunde van de borst Invloed leeftijd op de heelkunde

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 175

Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 175 Samenvatting Chapter 11 174 Samenvatting In dit hoofdstuk worden de studies die in dit proefschrift worden beschreven samengevat en bediscussieerd. Dit proefschrift richt zich op kankercel specifieke middelen,

Nadere informatie

Systeemtherapie bij mammacarcinoom. Symposium Ontwikkelingen bij borstkanker 20 juni 2013 Utrecht

Systeemtherapie bij mammacarcinoom. Symposium Ontwikkelingen bij borstkanker 20 juni 2013 Utrecht Systeemtherapie bij mammacarcinoom Symposium Ontwikkelingen bij borstkanker 20 juni 2013 Utrecht Welke therapieën zijn er anno 2013? Chemotherapie Targeted therapy Hormonale therapie MTOR remming Her2

Nadere informatie

Gemetastaseerd mammacarcinoom

Gemetastaseerd mammacarcinoom Gemetastaseerd mammacarcinoom Is helaas een niet curabele ziekte Mediane overleving ongeveer 2 jaar Grote heterogeniteit in overleving 5 jrs overleving verbeterd van 15% (1989-1994) naar 23%(2005-2009)

Nadere informatie

Basisbegrippen Oncologie

Basisbegrippen Oncologie Basisbegrippen Oncologie Tumor afmeting Diagnose periode Behandel periode Preventie/interventie periode Invasie interventie Tijd Detectie drempel Van normale naar kankercel Normale cel Van celkern naar

Nadere informatie

Systemische therapie bij het colorectaal carcinoom

Systemische therapie bij het colorectaal carcinoom Systemische therapie bij het colorectaal carcinoom Dr W. Demey 19 april 2008 19/04/2008 Darmkanker na de Chirurg Surgical stage Patients at diagnosis (%) 5-year survival (%) I 15% 85 95% II (trans) 20

Nadere informatie

Precisie geneeskunde in de longoncologie. Michel van den Heuvel, longarts

Precisie geneeskunde in de longoncologie. Michel van den Heuvel, longarts Precisie geneeskunde in de longoncologie Michel van den Heuvel, longarts Leerdoelen Therapie op maat bij longkanker De huidige standaardzorg bij longkanker Wat komt er aan Immuuntherapie http://www.cijfersoverkanker.nl/

Nadere informatie

CHAPTER XII. Nederlandse Samenvatting

CHAPTER XII. Nederlandse Samenvatting CHAPTER XII Nederlandse Samenvatting Dit proefschrift behelst een aantal klinische en translationele studies met betrekking tot de behandeling van het primair operabel mammacarcinoom. Zowel aspecten van

Nadere informatie

Incidentie Behandeling Kostprijs

Incidentie Behandeling Kostprijs Borstcarcinoom 2002 Incidentie Behandeling Kostprijs AZ Groeninge Philippe Vercruysse - Gynaecologie Borstcarcinoom 2002 Incidentie Behandeling Kostprijs Borstcarcinoom 2002» Incidentie» n=201 Borstcarcinoom

Nadere informatie

ASCO 2014 mammacarcinoom C.P. Schröder

ASCO 2014 mammacarcinoom C.P. Schröder ASCO 2014 mammacarcinoom C.P. Schröder disclosures Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijke relevante studies Sponsoring of onderzoeksgeld geen geen Support clinical trials Novartis,

Nadere informatie

PALLIATIEVE (CHEMO)THERAPIE JA OF NEE?

PALLIATIEVE (CHEMO)THERAPIE JA OF NEE? PALLIATIEVE (CHEMO)THERAPIE JA OF NEE? Astrid Demandt Internist-hematoloog OMC 10 November 2011 CHEMOTHERAPIE/ TARGETED THERAPY Curatief (Neo)-adjuvant Palliatief: geen locale therapie mogelijk of gemetastaseerde

Nadere informatie

Onderste deel tractus digestivus: behandeling colorectaal carcinoom

Onderste deel tractus digestivus: behandeling colorectaal carcinoom Onderste deel tractus digestivus: behandeling colorectaal carcinoom 19-06-2014 Post-ASCO, Ede Miriam Koopman Internist-oncoloog, UMC Utrecht Disclosures Advisory role: Amgen, Bayer, Merck-Serono, Roche

Nadere informatie

Maligne melanomen. Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven

Maligne melanomen. Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven Maligne melanomen Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven Inhoud Introductie Diagnose & staging onderzoeken Classificatie Therapie Follow-up Introductie Maligne tumor

Nadere informatie

Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen

Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen 85% via de axilla Mammaria interna alleen aantasting is zeldzaam

Nadere informatie

Wanneer geen chemo? Sabine Linn Internist-oncoloog NKI-AVL

Wanneer geen chemo? Sabine Linn Internist-oncoloog NKI-AVL Wanneer geen chemo? Sabine Linn Internist-oncoloog NKI-AVL Wanneer geen chemo? Als de patiënt al genezen is na locoregionale behandeling Prognostische factoren Als er geen extra overlevingswinst optreedt

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting en toekomstperspectieven

Nederlandse samenvatting en toekomstperspectieven Nederlandse samenvatting en toekomstperspectieven Per jaar krijgen in Nederland tenminste 2150 patiënten een rectum tumor. Vijf jaar na behandeling leeft ongeveer de helft van die patiënten nog. Hierbij

Nadere informatie

neu MLPA bij borsttumoren De toepassing van MLPA in de diagnostiek van het mammacarcinoom MLPA HER2 amplificatie detectie

neu MLPA bij borsttumoren De toepassing van MLPA in de diagnostiek van het mammacarcinoom MLPA HER2 amplificatie detectie MLPA bij borsttumoren De toepassing van MLPA in de diagnostiek van het mammacarcinoom C.B.Moelans,, UMCU 29-01 01-2010 Multiplex Ligation-dependent Probe Amplification MLPA voor HER2 amplificatie detectie

Nadere informatie

Borstkanker indicatoren - Resultaten voor

Borstkanker indicatoren - Resultaten voor Borstkanker indicatoren - Resultaten voor 2009-2011 AZ Sint-Jozef Malle maakt samen met AZ Klina Brasschaat deel uit van de Borstkliniek Voorkempen. Recent werden vanuit het Vlaams Indicatoren Project

Nadere informatie

Chemotherapie en stolling

Chemotherapie en stolling Chemotherapie en stolling Therapie, preventie en risicofactoren Karen Geboes UZ Gent 4 december 2015 Avastin en longembolen: hoe behandelen en Avastin al dan niet verder? Chemotherapie en stolling: Therapie,

Nadere informatie

Mammacarcinoom & targeted therapy

Mammacarcinoom & targeted therapy Mammacarcinoom & targeted therapy Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie NKI-AVL Amsterdam Moleculaire (IHC) subtypes en therapie subtype Chemo Endocrien trastuzumab

Nadere informatie

Uitleg over de interpretatie van de grafiek : De resultaten worden weergegeven via een trechtertechniek (= Funnel plot).

Uitleg over de interpretatie van de grafiek : De resultaten worden weergegeven via een trechtertechniek (= Funnel plot). Het H.-Hartziekenhuis scoort bij het Vlaams Indicatoren Project! Het initiatief voor het Vlaams Indicatoren Project (VIP²) gaat uit van de Vlaamse overheid, de Vlaamse vereniging van hoofdartsen en de

Nadere informatie

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk

Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Siemens Biograph true point PET/CT 40 slice Sinds 21 januari 2011 Sinds

Nadere informatie

Micrometastasen helpen je echt niet voor de indicatie voor aanvullende chemotherapie TEGEN: debat AvL 3 november 2010. Vivianne Tjan-Heijnen

Micrometastasen helpen je echt niet voor de indicatie voor aanvullende chemotherapie TEGEN: debat AvL 3 november 2010. Vivianne Tjan-Heijnen Micrometastasen helpen je echt niet voor de indicatie voor aanvullende chemotherapie TEGEN: debat AvL 3 november 2010 Vivianne Tjan-Heijnen Met dank voor de uitnodiging Faculty name 2 Faculty name 3 NABON

Nadere informatie

HER2-status bepaling in borstcarcinoma met FISH: wetgeving, richtlijnen en resultaten van de provincie Limburg

HER2-status bepaling in borstcarcinoma met FISH: wetgeving, richtlijnen en resultaten van de provincie Limburg HER2-status bepaling in borstcarcinoma met FISH: wetgeving, richtlijnen en resultaten van de provincie Limburg Brigitte Maes Laboratorium voor Moleculaire Diagnostiek VJZ FISH voor HER2 gen amplificatie

Nadere informatie

Symposium Multidisciplinair Borstcentrum Overdiagnose en overbehandeling. Chemotherapie overbehandeling bij vroegtijdig borstkanker K.

Symposium Multidisciplinair Borstcentrum Overdiagnose en overbehandeling. Chemotherapie overbehandeling bij vroegtijdig borstkanker K. Overdiagnose en overbehandeling Chemotherapie overbehandeling bij vroegtijdig borstkanker K. Punie Algemene Medische Oncologie Multidisciplinair Borstcentrum UZ Leuven - Gasthuisberg Chemotherapie overbehandeling

Nadere informatie

Overbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens

Overbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens Overbehandeling in radiotherapie Prof. Dr. Caroline Weltens 29-09-2018 veilig de lokale therapie verminderen zonder de uitkomst te compromiteren Juiste balans tussen benefit en neveneffecten Bij combinatie

Nadere informatie

Post-ASCO 2014 Nieuwe geneesmiddelen. Hans Gelderblom

Post-ASCO 2014 Nieuwe geneesmiddelen. Hans Gelderblom Post-ASCO 2014 Nieuwe geneesmiddelen Hans Gelderblom Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

MSI/ KRAS/ NRAS consequenties behandeling? Hanneke Wilmink Internist-oncoloog AMC

MSI/ KRAS/ NRAS consequenties behandeling? Hanneke Wilmink Internist-oncoloog AMC MSI/ KRAS/ NRAS consequenties behandeling? Hanneke Wilmink Internist-oncoloog AMC Casus 1 74-jarige man, stadium II (T3N0M0) sigmoid carcinoom, nu 30 dagen na laparoscopische sigmoid resectie, MSS tumor,

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting 105 Nederlandse Samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift is het bestuderen van de relatie tussen de expressie van potentieel prognostische tumormarkers

Nadere informatie

Chirurgische overbehandeling van borstkanker. Ann Smeets Oncologische Heelkunde MBC symposium 2018

Chirurgische overbehandeling van borstkanker. Ann Smeets Oncologische Heelkunde MBC symposium 2018 Chirurgische overbehandeling van borstkanker Ann Smeets Oncologische Heelkunde MBC symposium 2018 Preventieve mastectomie 1. Profylactisch 2. Contralateraal 2 Preventieve mastectomie Meer vraag sinds Besef

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen binnen de GE Oncologie: wordt de behandeling te duur? Hanneke Wilmink Internist- oncoloog

Nieuwe ontwikkelingen binnen de GE Oncologie: wordt de behandeling te duur? Hanneke Wilmink Internist- oncoloog Nieuwe ontwikkelingen binnen de GE Oncologie: wordt de behandeling te duur? Hanneke Wilmink Internist- oncoloog Kosten kanker behandeling 2011 NL: 100.600 nieuwe gevallen kanker Vooral op oudere leedijd

Nadere informatie

De plaats van trastuzumab bij het mammacarcinoom in Nederland

De plaats van trastuzumab bij het mammacarcinoom in Nederland commentaren De plaats van trastuzumab bij het mammacarcinoom in Nederland.H.B.Willemse en E.G.E.de Vries Zie ook het artikel op bl. 776. Borstkanker is in Nederland een toenemend probleem. Jaarlijks wordt

Nadere informatie

az groeninge scoort zeer goed op de borstkankerindicatoren uit VIP²

az groeninge scoort zeer goed op de borstkankerindicatoren uit VIP² az groeninge scoort zeer goed op de borstkankerindicatoren uit VIP² We zijn als ziekenhuis trots op onze goede resultaten, maar we hebben ook aandacht voor enkele punten waar we minder dan gemiddeld lijken

Nadere informatie

Rol van de apotheker bij het afleveren van dure en speciale geneesmiddelen. Tine Hendrickx Dag van de Ziekenhuisapotheker Affligem, 22 februari 2011

Rol van de apotheker bij het afleveren van dure en speciale geneesmiddelen. Tine Hendrickx Dag van de Ziekenhuisapotheker Affligem, 22 februari 2011 Rol van de apotheker bij het afleveren van dure en speciale geneesmiddelen Tine Hendrickx Dag van de Ziekenhuisapotheker Affligem, 22 februari 2011 ROTS: Raadpleging voor patiënten op Orale anti-tumorale

Nadere informatie

HER2/NEU kleuringen (IH en FISH) identificatie hoog risico (stadia 1&2) gevoeligheid aan Herceptine (behandeling meta s en zelfs adjuvant)

HER2/NEU kleuringen (IH en FISH) identificatie hoog risico (stadia 1&2) gevoeligheid aan Herceptine (behandeling meta s en zelfs adjuvant) 2.7. Therapie keuze 2.7.1 Predictie van respons Hormoonreceptor kleuringen (IH) voor ER en PR evaluatie van gevoeligheid aan hormonen evaluatie indicatie voor anti-hormonale behandeling HER2/NEU kleuringen

Nadere informatie

Cardiotoxiciteit door radiotherapie. PROF. CAROLINE WELTENS Dienst Radiotherapie-Oncologie UZ Leuven

Cardiotoxiciteit door radiotherapie. PROF. CAROLINE WELTENS Dienst Radiotherapie-Oncologie UZ Leuven Cardiotoxiciteit door radiotherapie PROF. CAROLINE WELTENS Dienst Radiotherapie-Oncologie UZ Leuven Agenda I. Wat is het effect van radiotherapie op het hart? II. Waarom toch stralen op het hart? III.

Nadere informatie

Vlaams Indicatoren Project VIP²

Vlaams Indicatoren Project VIP² Vlaams Indicatoren Project VIP² Het initiatief voor het Vlaams Indicatoren Project VIP² gaat uit van de Vlaamse overheid, de Vlaamse vereniging van hoofdartsen en de ziekenhuiskoepels Zorgnet en Icuro.

Nadere informatie

Vlaams Indicatoren Project VIP²

Vlaams Indicatoren Project VIP² Vlaams Indicatoren Project VIP² Het initiatief voor het Vlaams Indicatoren Project VIP² gaat uit van de Vlaamse overheid, de Vlaamse vereniging van hoofdartsen en de ziekenhuiskoepels Zorgnet en Icuro.

Nadere informatie

communicatie indicatoren borstkanker

communicatie indicatoren borstkanker communicatie indicatoren borstkanker Dr. Stevens Ellen De Vos 8/1/2015 De Sint-Jozefkliniek neemt zoveel mogelijk deel aan nationale en internationale initiatieven om de kwaliteit van zorg te verbeteren.

Nadere informatie

Kanker Therapie Gevaren

Kanker Therapie Gevaren Opleiding apotheekassistenten 2008 Anti-tumorale geneesmiddelen Karen Vermis UZ Gent 1 Kanker Therapie Gevaren Opleiding apotheekassistenten 2008 2 Kanker Therapie Gevaren Opleiding apotheekassistenten

Nadere informatie

Multipel myeloom 2012

Multipel myeloom 2012 Multipel myeloom 2012 Op weg naar genezing? Prof. Dr. R Schots MYELOOMKLINIEK UZ Brussel Mijlpalen in de geschiedenis 1969 2008 1996 Mijlpalen in de behandeling van multipel myeloom Autologe stamceltransplantatie

Nadere informatie

Angiogeneseremming: fundamenteel en klinisch 05 maart 2015

Angiogeneseremming: fundamenteel en klinisch 05 maart 2015 Angiogeneseremming: fundamenteel en klinisch 05 maart 2015 Annemarie Thijs Internist-klinisch farmacoloog Medisch oncoloog io Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht. Longkanker. Nieuwe inzichten en aanpak. Annemieke Kreiter Nurse practitioner oncologie SKB Winterswijk

19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht. Longkanker. Nieuwe inzichten en aanpak. Annemieke Kreiter Nurse practitioner oncologie SKB Winterswijk 19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht Longkanker Nieuwe inzichten en aanpak Annemieke Kreiter Nurse practitioner oncologie SKB Winterswijk Met dank aan Diane Paolilli, Elizabeth Waxman en Cynthia Chernecky Cijfers

Nadere informatie

(Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom. Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam

(Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom. Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam (Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam Adjuvante chemotherapie bij rectumcarcinoom in Nederland Geloof Gewoonte Evidence-based medicine

Nadere informatie

INLEIDING kwaliteitsindicatoren.

INLEIDING kwaliteitsindicatoren. INLEIDING Om objectief zicht te krijgen op de resultaten en de geleverde kwaliteit van onze patiëntenzorg, heeft het Borstcentrum Zuiderkempen (ziekenhuizen Geel-Mol) in 2013 besloten in het Vlaamse indicatorenproject

Nadere informatie

(Neo)adjuvante behandeling: Zijn er nieuwe inzichten?

(Neo)adjuvante behandeling: Zijn er nieuwe inzichten? (Neo)adjuvante behandeling: Zijn er nieuwe inzichten? Dr. Inge Baas Medisch Oncoloog Meander Medisch Centrum Amersfoort io.baas@meandermc.nl Disclosures Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie