Patiëntenpanels, hoe maken we die meer cultuursensitief?

Transcriptie

1 Patiëntenpanels, hoe maken we die meer cultuursensitief? Walter Devillé, bijzonder hoogleraar Vluchtelingen en Gezondheid, UvA / Pharos Helena Kosec, senior projectleider / adviseur Pharos

2 Pharos Landelijk kennis- en adviescentrum op het gebied van gezondheid van migranten en vluchtelingen. Ondersteuning professionals en organisaties bij realiseren cultuursensitieve zorg. Ontwikkeling praktisch toepasbare kennis b.v. quick scans, methodieken en interventies, standaarden, richtlijnen en kwaliteitscriteria.

3 Expertise van Pharos op het gebied van participatie van migranten Onderzoek: gebruik van peer researchers (Vloebergs 2010) Verbetertrajecten in de zorg: expertmeetings, spiegelgesprekken, focusgroepen en panelbijeenkomsten (Hemke 2010, Mistiaen 2011)

4 Programma Migrant als Klant participatieve projecten In samenwerking met migranten valideren/aanpassen CQ-index Opstellen van criteria voor zorginkoop door zorgverzekeraars waarbij migranten-experts betrokken worden Basis-set kwaliteitscriteria voor chronische zorg vanuit patiëntenperspectief valideren voor gebruik bij migranten

5 Belemmeringen in patiënten- participatie van migranten Communicatiebelemmeringen (taalbarrière) Verschillen in cultureel bepaalde communicatieregels Verschillen in verwachtingspatronen Traditionele visie op de verhouding tussen zorgverlener en patiënt Onbekendheid met patiëntenrechten zoals het recht op informatie, klachtenrecht en het recht op medezeggenschap Onbekendheid met het Nederlandse zorgstelsel en stelsel van patiëntenorganisaties (De Graaf 2004)

6 Verdiepingsproject migranten van Cliëntenbelang Amsterdam en Pharos Het aanvullen van de tien inkoopcriteria ontwikkeld door RET s voor de zorginkoop GGZ door Agis Het versterken van de inbreng van migranten in het GG-zorginkoopproces Het verbeteren van de kwaliteit van de hulpverlening aan migranten met GGZproblematiek.

7 Tien inkoopcriteria GGZ Preventie Aandacht voor het kind uit een gezin met een GGZ patiënt Herstelbenadering Daginvulling / dagbesteding Familie betrekken bij de behandeling Cliëntenraad en familieraad betrekken Signaleringslijst / crisiskaart aanbieden Jeugd: afstemming Aandacht voor lichamelijke gezondheid Zelfsturing en wijkgericht werken

8 Projectactiviteiten Desk research: GGZ problematiek van migranten in het algemeen en toegespitst op tien criteria Werven van ervaringsdeskundige migranten Expertmeeting met een migranten panel: beoordelen van tien inkoopcriteria vanuit migrantenperspectief Verslaglegging, analyse en eindrapportage Presentatie van eindresultaten aan de GGZ - zorginkopers van Agis Opnemen van migranten in RET s

9 Werving ervaringsdeskundige migranten 1. Analyse van de omvang en samenstelling migranten in het werkgebied van Agis Opstellen van een deelnemersprofiel Pro-actief en persoonlijk benaderen van migrantenorganisaties, -intermediairs en netwerken Randvoorwaarden: veilige sfeer, reisvergoeding, toezegging eindverslag

10 Werving ervaringsdeskundige migranten 2. Tijd nemen voor een gesprek Inventariseren van voor migranten belangrijke thema's in de GGZ Investeren in een vertrouwensrelatie Verdiepingsvragen stellen (Butter 2005)

11 Expertmeeting met ervaringsdeskundigen Mix tussen presentaties en interactieve verdieping in de workshops Gastvrije opstelling: tijd voor kennismaking en informeel samenzijn Gespreksleiders met kennis en ervaring in intercultureel werken: korte vragen, goed luisteren en samenvatten Inzet van visueel materiaal afgestemd op de behoeften van migranten

12 Resultaten expertmeeting Tien inkoopcriteria zijn geprioriteerd en aangevuld door dertien migranten Taal- en cultuursensitief werken is toegevoegd als een apart inkoopcriterium Een aantal migranten is uitgenodigd deel te nemen aan de RET s

13 Aanbevelingen voor gemengde patiëntenpanels Betrek migranten die al actief zijn als ervaringsdeskundigen (b.v. GGZ ambassadeurs, Onze Hoop, SAK en Wmo allochtonen-raad Dordrecht) Zorg voor een substantiële deelname van migranten aan het panel (ca. 30%) Cultuursensitief werken komt alle patiënten ten goede Agendeer thema's die voor migranten belangrijk zijn

14 Literatuur Van Leeuwen M. Kleurrijk spiegelen, spiegelbijeenkomsten met allochtone zorggebruikers, Pharos 2010 Kosec H. N.Wassie Handreiking Wmo participatie oudere migranten en vluchtelingen, Pharos 2008 De Graaf F. Participatie van allochtonen in de gezondheidszorg, Mutant 2004 Vloebergs E. Versluierde pijn, Pharos 2009 Butter E. Bruggenbouwers: over ondersteuning van allochtone vrijwilligers, ACB, 2005

15 Bedankt!