Verslag Het heft in eigen handen Conferentie Pharos en RVZ Over de migrant als klant in de zorg

Transcriptie

1 Verslag Het heft in eigen handen Conferentie Pharos en RVZ Over de migrant als klant in de zorg Jack Hutten, Ministerie VWS: Overheidsbeleid op kwaliteit en toegankelijkheid van gezondheidszorg voor iedereen, inclusief migranten Ronald Mooij, TNO: Zelfmanagement en E-health als nieuwe vormen van eigen regie en verantwoordelijkheid Een jaar verder, interviews met stakeholders over state of the art in kwaliteit en cliëntenparticipatie Terugblik workshops Avicennaprijs

2 Inhoudsopgave 3 Inleiding 4 Jack Hutten, Ministerie VWS: Overheidsbeleid op kwaliteit en toegankelijkheid van gezondheidszorg voor iedereen, inclusief migranten 5 Ronald Mooij, TNO: Zelfmanagement en E-health als nieuwe vormen van eigen regie en verantwoordelijkheid 6 Een jaar verder, interviews met stakeholders over state of the art in kwaliteit en cliëntenparticipatie (1) Freddy May (NOOM) en Mehmet Uygun (SAK) (2) Yvonne van Gilse (LOC) en Jan Benedictus (NCPF) (3) Anne-Rose Abendanon (Cordaan) en John van der Stel (Azivo) (4) Alies Struijs (RVZ) en Robbert van Bokhoven (Pharos) 9 Terugblik workshops (1) De migrant als klant op het netvlies. (2) Hoe maken we zelfmanagement cultuursensitief? (3) Living Lab: Senioren met Turkse achtergrond testen technologie om langer zelfstandig en plezierig te wonen. (4) MijnZorgnet: de implementatie van 16 miljoen netwerken. 12 Avicennaprijs P. 4 P. 6 P Vooruitblik volgend jaar Colofon Uitgave: Contact: p.baars@pharos.nl Tekst: Rietje Krijnen Foto: Eveline Renaud (p. 2-9), Louise Romijn, RVZ (p. 10, 11) Tekeningen: Dennis Wijmer P. 10 Vormgeving: Studio Casper Klaasse 2 HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ

3 Brede belangstelling voor Heft in eigen handen Er is al veel gebeurd, maar we zijn er nog lang niet Zonder dat de conferentie van Pharos en RVZ Het heft in eigen handen breed kenbaar is gemaakt, blijkt er al een overweldigende belangstelling te zijn. Vertegenwoordigers vanuit zeer verschillende organisaties melden zich massaal aan voor de conferentie van 1 november in Utrecht. Het onderwerp leeft sterk. Met het thema Het heft in eigen handen willen de organisatoren in kaart brengen welke successen er al zijn geboekt, maar vooral ook de nadruk leggen op wat patiënten/cliënten zelf kunnen doen om de zorg goed te laten aansluiten bij hun wensen en behoeften. Dagvoorzitter Maarten Bouwhuis (BNR nieuwsradio) leidt de conferentie kundig met scherpe vragen én hij zorgt voor een ontspannen sfeer. Het is passen en meten in de conferentielocatie Silverijn om alle aanwezigen een plek te kunnen geven. Dagvoorzitter Bouwhuis: De belangstelling voor het onderwerp Migrant als klant groeit. Vorig jaar is er een conferentie geweest waarbij is vastgesteld dat de migrant een zorgklant is als elke andere. De zorg moet ook voor hen toegankelijk zijn. Dat heeft veel organisaties aangesproken. Vandaag zijn er vertegenwoordigers aanwezig van zorgverzekeraars, zorgaanbieders, ambtenaren, patiënten- en cliëntenorganisaties, kenniscentra, Vluchtelingenwerk, WMO-raden, docenten en studenten. Kortom een heel brede groep die belangstelling toont voor het thema en vooruit wil. HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ 3

4 Jack Hutten Eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid Twee inleidingen markeren het eerste gedeelte van de conferentie. Die zijn gelardeerd met een serie interviews. In het middaggedeelte zijn er workshops waarvan de aanbevelingen vervolgens plenair worden besproken. Jack Hutten van de Directie Publieke Gezondheid van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bijt het spits af met: Heft in eigen handen = eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid. Hutten zet daarmee het huidige overheidsbeleid krachtig neer. De basis van mijn betoog is de nota Gezondheidsbeleid Gezondheid dichtbij. Dit kabinet richt zich op het individu. Dat staat centraal. Elk individu maakt dagelijks keuzes, zoals ga ik wel of niet naar de dokter. Volgens ons zit daar de kracht van mensen. Zelf beslissen Essentieel is dat mensen zelf beslissen, zelf horen te beslissen over hun leefstijl, aldus Hutten. Als er elementen zijn waarop mensen geen invloed kunnen uitoefenen, dan komt de overheid in beeld. Soms moeten we burgers verleiden tot het maken van goede keuzes en dat betekent dat er betrouwbare en toegankelijke informatie komt die op maat gesneden is. Het betekent ook dat voorzieningen dichtbij in de buurt van mensen gesitueerd moeten zijn, want dan is het mogelijk om zelf Jack Hutten: Essentieel is dat mensen zelf beslissen. Zelf horen te beslissen over hun leefstijl. verantwoordelijkheid te kunnen nemen. Het draait niet alleen om het optuigen van meer voorzieningen in de buurt, erkent Hutten. Belangrijke elementen zijn de toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid van zorg. Iedere Nederlander moet kunnen rekenen op zorg van hoge kwaliteit die snel wordt geleverd, goed en veilig is. De Zorgverzekeringswet (ZVW) is een goede basis, maar er is meer. De patiënt moet informatie hebben om goede afwegingen te maken. Professionals moeten zijn toegerust om goede zorg te bieden en tenslotte moet de zorgverzekeraar zorg inkopen van goede kwaliteit voor de beste prijs. De overheid heeft hierin een controlerende taak. Van cultuurspecifiek naar cultuursensitief Hutten geeft aan dat er een omslag gaande is van cultuurspecifiek naar cultuursensitief beleid. Het accent moet, zo zegt hij, op het individu liggen in plaats van op de groep. De buurt waar iemand woont, kan bijvoorbeeld meer bepalend zijn voor de gezondheid van een burger dan het land van herkomst. Dat moet meegewogen worden. Op individueel niveau gaat het om persoonskenmerken, leeftijd en basisvaardigheden. In zijn conclusie stelt Hutten: In ons huidige stelsel is er genoeg ruimte om zorg op maat te leveren en waar nodig rekening te houden met diversiteit. Patiënten, professionals en zorgverzekeraars kunnen samen aan de slag om de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaar- 4 HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ

5 heid van de zorg te verbeteren. Vanuit de zaal komen enkele reacties op het verhaal van Jack Hutten. Wim Kroon van PGO Support vraagt zich af hoe patiënten aan hun eigen kwaliteit kunnen werken, als zo fors wordt bezuinigd op patiëntenorganisaties. Vanuit de GGZ-hoek stelt Rob van Dijk van de Parnassia Bavo Groep de vraag hoe het openen van een speciale Poolse GGZ-instelling zich verhoudt tot het generalistische beleid van de minister. Hutten zegt dat er door de marktwerking in de zorg ook specialistisch aanbod is. Ronald Mooij E-health: hype of realiteit? Ronald Mooij van TNO behandelt het onderwerp Zelfmanagement en e-health: hype of realiteit? Hij schetst een beeld van de huidige stand van zaken. Mensen zitten nog lang niet allemaal in dezelfde fase van zelfmanagement. Het ligt erg aan de situatie van mensen in hoeverre ze in staat zijn tot zelfmanagement. Een deel van de ouderen wil nog altijd dat de dokter bepaalt welke zorg de beste is. Een deel van de mensen is door de kennis van de zorg goed in staat om informatie op waarde te schatten en daarnaar te handelen. En een deel combineert nu al multimedia met zorg. Mensen maken, bijvoorbeeld, zelf filmpjes en plaatsen die op YouTube, waardoor er reacties worden gegenereerd of waardoor anderen verder worden geholpen. E-health neemt ook de vorm aan van zorg op afstand. Op het moment dat er meer zorg geproduceerd zal moeten worden, is dit bijna niet te vermijden. Ken je klant Het credo van Mooij is: ken je klant. Weet niet alleen over je klant welke ziekte die heeft of in welke diagnose behandelcombinatie (dbc) die valt, want in feite zegt dat niets over die persoon. Je moet de persoon zien in een context: hoe zijn familierelaties, hoe ziet zijn omgeving eruit, wat is de historie? Als je die persoon in zijn context in beeld hebt, kun je informatie goed overbrengen. De verschuiving die gaande is van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag is het toneel waartegen zich alles afspeelt. We moeten echt meer gaan kijken naar wat mensen wel kunnen in plaats van wat ze niet kunnen. Je moet de winst van dit alles terug laten vloeien naar degene die de inzet heeft gedaan. Dus als de gemeente zorg dichtbij de burger regelt, dan moet de gemeente er ook profijt van hebben. Ronald Mooij: We moeten echt kijken naar wat mensen wel kunnen in plaats van niet kunnen. HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ 5

6 Interview 1 Freddy May, Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten (NOOM) en Mehmet Uygun, Stichting Allochtonen en Kanker (SAK) Zowel May als Uygun leggen de vinger op de zere plek: er is wel het een en ander veranderd als het gaat om participatie van allochtone patiënten, maar door bezuinigingsoperaties is het er allemaal niet gemakkelijker op gemaakt. Uygun richt zich op de bezuinigingen op de tolken. May grijpt nog verder terug en schetste het beeld van veel oudere migranten die dachten ooit nog eens terug te gaan maar toch hebben besloten hier te blijven. Ze moeten nu mee in het Nederlandse systeem en dat is lang niet altijd gemakkelijk. Dagvoorzitter Maarten Bouwhuis: Begrijpen cliënten de weg in de zorg nu beter? May: Ik heb de indruk dat het een stukje beter gaat, maar we merken nog steeds dat het zorgaanbod onvoldoende aansluit op de behoeftes van oudere migranten. We krijgen wel steeds meer voor elkaar. NOOM participeert in heel veel projecten en de ontwikkelingen zijn gunstig. Uygun: We hebben kwaliteitscriteria opgesteld, omdat bleek dat zorgverleners moeite hebben met de communicatie. Hulpverleners waarderen dit. Er zijn afspraken gemaakt over het geven van voorlichting en over verandering van de rol van de patiënt. Het blijkt dat NOOM zorgverzekeraar Agis al heeft geïnformeerd over wat er speelt binnen hun achterban. Op basis van die informatie geven ze nu voorlichting over Mehmet Uygun, SAK, en Freddy May, NOOM. zorgverzekeringen. May: Dat is een mooie ontwikkeling. We zien echt wel vooruitgang. SAK is inmiddels aangesloten bij de CG-Raad om zo aan te haken bij de reguliere kanalen. Uygun: We moeten wel. Er komen steeds meer migranten met kanker bij. Dat betekent dat we hun belangen goed moeten behartigen. May: We boeken vooruitgang en dat doen we in kleine stapjes. Dat is ook beter dan overal snel doorheen te lopen. Aan de andere kant vind ik het verbazingwekkend dat een supermarkt het assortiment moeiteloos aanpast aan de migrantenpopulatie in bepaalde wijken, maar dat de gezondheidszorg dat nauwelijks doet. Gebeurt dat wel, dan zul je sneller resultaat zien! Interview 2 Yvonne van Gilse Landelijk Overleg Cliëntenraden in de zorg (LOC) en Jan Benedictus Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) In hoeverre staan migranten op het netvlies van de LOC en de NPCF? Dat blijkt volgens Van Gilse niet het probleem te zijn: Bij ons staan ze wel degelijk op het netvlies, maar binnen cliëntenraden zelf is dat nog wat lastig. Die moeten een afspiegeling vormen van de 6 HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ

7 zorggebruikers en dat is lang niet altijd het geval. Migranten moeten daar ook veel meer in vertegenwoordigd zijn. Benedictus: Ik denk dat cliënten- en patiëntenorganisaties meer kunnen doen. Maar we zijn al best ver gevorderd, omdat we ons focussen op zaken waar individuele cliënten tegenaan lopen. Samen met zorgverzekeraar Agis voeren we een experiment uit om beter in beeld te krijgen wat individuele cliënten willen. De vraag is ook of er goede instrumenten zijn als het gaat om het vergroten van patiëntenparticipatie van migranten. Volgens Van Gilse zijn er vanuit het LOC momenteel experimenten om nieuwe vormen van medezeggenschap te ontwikkelen, omdat veel migranten maar ook anderen niet van de werkwijze van cliëntenraden houden. Het is de bedoeling om cliënten bij de zorgorganisatie te betrekken en we vinden daar nieuwe vormen in. Denk aan gesprekken s ochtends bij de koffie tussen zorgverlener en cliënten, waarbij bijvoorbeeld bewoners kunnen aangeven welke activiteiten ze die dag leuk vinden of wat ze vandaag het liefste eten. Dat klink banaal, maar daar draait het wel om: zinvolle dagactiviteiten, een bijdrage kunnen leveren en dat samen doen. Daarnaast hebben we projecten ontwikkeld om mensen te kunnen laten aangeven wat ze willen met hun eigen leven. Het is erg moeilijk om, als je afhankelijk wordt van zorg, nog altijd helder te hebben wat je zèlf vindt. Daar werken we aan. De NPCF is bezig met het trainen van medewerkers om de inzet van migranten beter zichtbaar te krijgen en hen daadwerkelijk bij organisaties te betrekken. Grote patiëntenorganisaties zijn samen met PGO-support stappen gaan zetten om migranten beter zichtbaar te maken en er zijn tools ontwikkeld om in gesprek te gaan met patiënten. Beide organisaties zoeken de samenwerking. Het LOC trekt op met NOOM. We betrekken organisaties bij ons werk die van belang zijn. We willen graag dat in de Raad van Toezicht van het LOC vacatures opgevuld worden door migranten, zodat we een betere afspiegeling van de bevolking vormen. Het doet Van Gilse en Benedictus goed om te zien dat er zoveel belangstelling is voor het onderwerp. Maar, zegt de laatste, eigenlijk vind ik de vertegenwoordiging nog niet representatief genoeg. Op het niveau van zorgverleners kunnen flink wat stappen worden gezet. We moeten echt de werkvloer op. Van Gilse voegt daaraan toe: Waardevolle zorg is voor ons de stip aan de horizon. We moeten toe naar zorg die aansluit bij datgene wat voor elk mens van waarde is. Iedereen zegt wel stel de cliënt centraal, maar hoe doe je dat dan? Het is van belang om visie te ontwikkelen. Benedictus besluit: Patiënten moeten bij hun eigen zorgproces worden betrokken! Jan Benedictus, NPCF, en Yvonne van Gilse, LOC. HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ 7

8 Interview 3 John van der Stel, Azivo, en Anne-Rose Abendanon, Cordaan Als het gaat om klantervaringen in kaart brengen, is het de vraag hoe zorgverzekeraars en zorgverleners dat doen. Hoe kunnen zij echt een beeld krijgen van wat klanten van de zorg vinden? Abendanon: Wij hanteren het Amsterdamse model voor ontmoetingscentra. Eerst moeten we mensen zien te bereiken en dan kijken welke informatie zij specifiek nodig hebben. Vervolgens kunnen we daarop inspelen door deskundigen in te huren. Wij gaan ervan uit dat we niet achter ons bureau blijven zitten om te bedenken hoe het allemaal moet. Nee, we gaan actief de wijk in. En dan blijkt de vraag achter de vraag belangrijk te zijn. Veel mensen weten niet eens hoe het systeem is georganiseerd, omdat ze bijvoorbeeld uit een andere cultuur komen. Je moet mensen soms bij de hand nemen en openstaan voor vragen. Van der Stel: We hebben heel lang dezelfde fouten gemaakt. We stuurden hen vragenlijsten toe en hoopten dat ze ingevuld terug zouden komen. Maar zo werkt het allang niet meer. Je moet inderdaad de straat op: naar buurthuizen, zorgaanbieders, huisartsen en eerstelijncentra. Die moeten de zorgvraag goed kunnen interpreteren. Hierin trekken we samen op met gemeenten. Voor het tweetal is het ook commercieel interessant. Van der Stel: We moeten ervoor zorgen dat we klanten binnenhalen. Het is ons echt wel duidelijk dat er een Anne-Rose Abendanon, Cordaan, en John van der Stel, Azivo. noodzaak is om op een andere manier deze patiëntengroep te benaderen. In die zin zijn we met ons eigen slechte gedrag geconfronteerd: we hebben te lang te weinig zicht gehad op een deel van onze doelgroep. Het is niet zo dat bij Azivo andere criteria voor zorginkoop zijn ontwikkeld. Maar we pakken het wel anders aan. We hebben wijkzorg ontworpen die aangepast is aan de wijk. Wij financieren dat, maar we zijn niet alleen verantwoordelijk, omdat de zorgaanbieder samen met ons optrekt. Feitelijk kopen we nu dus anders in dan vier jaar geleden. In januari gaan we kijken of de investeringen die we hebben gedaan ook wat opleveren. Het is voor ons een proeftuin: werkt het, dan kunnen we dit ook elders uitzetten. Wat Abendanon betreft moet cultuursensitieve zorg opgenomen worden in opleidingen van professionals. Dat gebeurt nog lang niet genoeg. We moeten dit verder gaan uitwerken en dan stilstaan bij het aanbod. Het betekent ook dat we onszelf continu de vraag moeten stellen: is wat we doen wel vraaggestuurd genoeg? 8 HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ

9 Interview 4 Robbert van Bokhoven, Pharos, en Alies Struijs, RVZ Ik vind dat er sinds vorig jaar veel is gebeurd, begint Van Bokhoven. Er zijn concrete stappen gezet, maar er moet natuurlijk nog altijd veel gebeuren. We moeten ons realiseren dat migranten echt klanten zijn als ieder ander. En met 20% van de populatie vormen migranten ook een heel aantrekkelijk marktsegment. We moeten zorgen dat de reguliere sturingsinstrumenten ook voor hen werken én inderdaad belangrijk opleidingen moeten oog hebben voor migranten. Het punt is dat tot op heden te veel initiatieven in de projectencarrousel blijven hangen, waardoor ze niet in het reguliere zorgaanbod terecht komen. Daarom is het belangrijk om niet eenmalig een bijeenkomst over het onderwerp Migrant als klant te houden, maar dit jaarlijks te laten terugkeren, meent Struijs. Een kwaliteitsinstituut in de zorg moet kwalitatief goede zorg waarborgen. Er moet een directe link worden gelegd met de migrantengroep en de kennis erover. Vergeet niet dat er ook al grote slagen zijn gemaakt. Met het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) zijn al afspraken gemaakt om in huisartsenstandaarden waar nodig ook aandachtspunten voor kwalitatief goede zorg aan migranten in te bouwen. Dat is erg concreet! Ook financieel gezien is er winst te behalen. Van Bokhoven: Pharos heeft businesscases ontwikkeld waarbij is gekeken naar gezondheidswinst en kosteneffectiviteit. We hebben onder andere laten doorrekenen wat het je oplevert als je met de juiste interventies doelgroepen beter bereikt. Denk aan allochtone vrouwen die veel actiever worden benaderd voor de borstkankerscreening. Omdat borstkanker daardoor in een vroeger stadium wordt opgespoord, zijn dure behandelingen niet nodig. En het bespaart levens. Dan praat je over pure winst! Pharos schuwt innovatie niet. We moeten luisteren naar migrantengroepen en nieuwe zorgvormen in durven zetten. Zorg op afstand wordt cultuursensitieve telezorg. Daar kunnen we verder mee! Alies Struijs, RVZ, en Robbert van Bokhoven, Pharos. HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ 9

10 Monica van Berkum, Pharos, en Pieter Vos, RVZ. Reactie van Pieter Vos en Monica van Berkum Tot voor kort stond de migrant niet als klant in de zorg op het netvlies. Migranten worden altijd gezien als moeilijke doelgroep, maar we hebben al een grote stap voorwaarts gezet doordat ze nu veel meer worden gezien als gewone klanten van wie artsen informatie nodig hebben om goede zorg te kunnen verlenen. Deze aanbevelingen zijn dan ook belangrijk! Uit een onderzoek van Pharos blijkt dat zorgverleners niet goed in contact komen met hun patiënten. Het blijkt dat ze elkaar niet begrijpen, omdat er niet goed wordt geluisterd. Wij willen heel graag dat het niet alleen bij betrokken professionals op de agenda komt. Dit onderwerp moet ook op de bestuurdersagenda komen. Workshops, terugblik De deelnemers splitsen zich in het tweede deel van de conferentie op in workshops. Per workshop wordt een thema behandeld waarvoor de deelnemers aanbevelingen formuleren. Deze worden voorgelegd aan Pieter Vos, algemeen secretaris RVZ en Monica van Berkum, directeur Pharos tijdens het laatste deel van de conferentie. Workshop 1 De migrant als klant op het netvlies Over cliëntparticipatie en klantervaring: wat zegt de Consumer Quality Index over klantervaringen van migranten en hoe dragen migrantenpanels bij aan betere zorginkoop in de GGZ door zorgverzekeraars? Aanbevelingen Breng zowel migranten als zorgaanbieders en verzekeraars met elkaar in dialoog. Dit kan in de vorm van bijvoorbeeld panels, wijkgesprekken, aan de keukentafel, klantenarena s en spiegelbijeenkomsten; Zorgverlener, neem de cliënt serieus! Luister goed naar cliënt, stel vragen, blijf in gesprek met elkaar. Workshop 2 Hoe maken we zelfmanagement cultuursensitief? Chronische aandoeningen zoals diabetes, COPD en hart- en vaatziekten komen veel voor onder migranten. Wat houdt (cultuursensitief) zelfmanagement dan in? Hoe kom je er als zorgverlener achter hoe de patiënt met zijn ziekte omgaat? En hoe je de patiënt kunt ondersteunen bij het nemen van de eigen regie? Aanbevelingen Bouw diversiteit vanaf het begin in het generieke model van zelfmanagement in; Niet alleen een vragenlijst afnemen, maar bouw aan een vertrouwensband en voer een open gesprek. Reactie van Pieter Vos en Monica van Berkum Het is belangrijk om meteen rekening te houden met diversiteit van de bevolking, zodat zorg toepasbaar is voor iedereen. Je kunt een generiek model hanteren als uitgangspunt, maar je moet oog hebben voor het individu en zorg op maat. In die zin komt diversiteit ten goede aan de hele bevolking. 10 HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ

11 Workshop 3 Living Lab: Senioren met Turkse achtergrond testen technologie om langer zelfstandig en plezierig te wonen In het Living Lab in Eindhoven testen senioren met een Turkse achtergrond en hun mantelzorgers technologische toepassingen die de kwaliteit van hun leven verbeteren, thuis en in hun woonomgeving. Denk bijvoorbeeld aan een beeld-spraakverbinding waarmee ouderen eenvoudig contact hebben met hun mantelzorger, familie en vrienden. Of thuis bewegen : deelnemers krijgen individuele fysio- en fitnessinstructie met hulp van een touch screen en digitale meetapparatuur. Uniek in dit project is dat deelnemers gecoacht worden door onder andere hun (klein)kinderen. Workshop 4 MijnZorgnet: de implementatie van 16 miljoen netwerken MijnZorgnet geeft alle Nederlanders de mogelijkheid om de regie over hun eigen zorgproces te voeren. De eerste ervaringen met MijnZorgnet zijn opgedaan binnen diverse klinische afdelingen waarbij MijnZorgnet is ingezet als online zorgverlening in aanvulling op de reguliere zorg. In deze workshop ziet u de mogelijkheden van MijnZorgnet, krijgt u tips over de implementatie en bespreken we mogelijke aandachtspunten voor mensen met taalbarrières en beperkte gezondheidsvaardigheden. De toegevoegde waarde van MijnZorgnet wordt aan de hand van praktijkvoorbeelden geïllustreerd. Aanbevelingen Inzetten van andere communicatiemiddelen, zoals beeld en film; MijnZorgnet ook in de eerste lijn met inzet van patiëntenverenigingen. Reactie van Pieter Vos en Monica van Berkum De andere communicatiemiddelen zijn voor heel veel bevolkingsgroepen van belang. MijnZorgnet moet vooral in de eerste lijn met inzet van patiëntenverenigingen. Het komt eigenlijk voort uit ziekenhuizen, maar moet nu verder worden gedragen, zodat er een toegangspoort is tot zorg en welzijn. Aanbevelingen Inzet ICT technologie biedt meer dan alleen gezondheidswinst; Laat de overheid de eerste lijn prikkelen tot meer inzet van ICT in de zorg. Reactie van Pieter Vos en Monica van Berkum Hier zit nog iets anders in: interactiviteit van social media. Je kunt met elkaar praten over ziekte en zorg. Alles draait om wijkgericht werken. Eerstelijns organisaties moeten hier mee kunnen gaan werken. Nu zijn er geen prikkels, maar als patiënten keuzevrijheid hebben, gaan ze kiezen voor zorgverleners die dit wel doen. De overheid kan dit stimuleren en faciliteren. HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ 11

12 Vooruitblik volgend jaar Een vervolg De conferentie van Pharos en de RVZ krijgt in 2012 zeker een vervolg. De organisatoren hebben sterk het gevoel dat ze met een stijgende lijn bezig zijn. Was de eerste conferentie van 2010 vooral een verkenning, in 2011 konden er al successen worden gemeld. De toenemende belangstelling voor het onderwerp is opvallend. Voor het volgende jaar wordt verwacht dat een nog sterkere vooruitgang kan worden geboekt. Winnaar Zorghuis Şefkat met Wil Voogt, Avicennaprijs, en Pieter Vos, RVZ. Avicennaprijs Tijdens de conferentie reikt Pieter Vos, algemeen secretaris van de RVZ, de Avicennaprijs uit. Deze prijs wordt om de twee jaar uitgereikt aan de persoon of organisatie die een wezenlijke verbetering in de zorg voor migranten teweeg heeft gebracht. De jury selecteerde eerder drie nominaties uit vijftien voordrachten. Prijswinnaar is Zorghuis Şefkat uit Boxtel, onderdeel van de Zorggroep Eelde. In mei 2009 is Dagverzorging Şefkat van start gegaan voor allochtone ouderen die lijden aan dementie. Samen met Alzheimer Nederland is een Alzheimer theehuis opgezet. Medio september 2011 is het Zorghuis Şefkat geopend. De bevindingen, ervaringen en onderzoeksresultaten van Şefkat zijn gebundeld in de vorm van leerproducten die voor iedereen beschikbaar zijn op Het project heeft geleid tot instroom van twaalf allochtone leerlingen die opgeleid worden tot verzorgende. De tweede en derde prijs zijn voor respectievelijk de Stichting Allochtonen en Kanker (SAK) en Selina van Ooijen, coordinator bij MEE Rotterdam Rijnmond. De prijs is voor de zevende keer uitgereikt. 12 HET HEFT IN EIGEN HANDEN CONFERENTIE PHAROS EN RVZ