Handleiding. Leerlijnen voor de leerkracht

Transcriptie

1 Handleiding Leerlijnen voor de leerkracht

2 1. Inhoudsopgave 1. Inhoudsopgave Voordat u begint... 5 De leerkrachtwerkwijze in vogelvlucht... 5 Handelingsgericht werken en de leerlijnenmodule... 6 De leerlijnenmodule en training... 7 Uitgangspunten van de leerlijnenmodule Stap 1: Koppelen leerling aan het leerlijnenpakket + leerroute... 9 Overwegingen bij het kiezen van een leerlijnenpakket... 9 Overzicht leerlijnenpakket... 9 Koppelen leerlijnenpakket...10 Veranderen van leerroute...13 Historie van leerroutes per leergebied...14 Koppelen van een selectie van leerlingen aan een leerlijnenpakket...14 Samenvatting stap Stap 2: Afvinken van de doelen Didactische leeftijd / kalenderleeftijd...15 Negatieve didactische leeftijd in de kleuterjaren...16 Didactische leeftijd wijzigen...16 Didactische leeftijd in het VSO...16 Afvinken bij start...16 Doelen één voor één afvinken...17 Alle doelen in één keer afvinken...18 Samenvatting stap Stap 3. Het maken van een werkplanning Werkplanning in relatie tot groepsplan en handelingsplan (verantwoording)...19 Achtergrondinformatie over de sublesgroep...20 Percentages op het planscherm...20 Werkwijze aanmaken sublesgroepen in vogelvlucht...21 Sublesgroepenloopbaan van een leerling...21 Leerling uit sublesgroep overplaatsen of verwijderen...22 Plannen op groeps- en schoolniveau...23 Plannen binnen de stamgroep...23 Het inplannen van leerlingen in een sublesgroep...26 Het volledig maken van de verantwoording...28 Individuele aanpak van een leerling noteren in een sublesgroepplan...29 Plannen op schoolniveau...30 Het inplannen van leerlingen in een sublesgroep...30 Het volledig maken van de verantwoording...31 Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 2 van 57

3 Verdere toelichting groepsplanbord...32 Percentages: voor- of achterlopende leerlingen...32 Leerroute en DL, sublesgroep, leerlijn...32 Overzicht werkplannen groep...32 Samenvatting stap Stap 4: Beoordelen Manier 1: Afvinken...35 Berekening van percentages...35 Voorlopen, achterlopen en op schema lopen...36 Uitzonderingssituaties bij afvinken...36 Afvinken op sublesgroepniveau...38 Afvinken op het planscherm...38 Manier 2: Score toekennen...40 Het aangeven van een historie bij een score...40 Sublesgroep deactiveren na beoordelen leerlingen...41 Samenvatting stap Veranderingen in leerroute of leerlijnenpakket Gevolgen veranderen van leerroute...43 Gevolgen veranderen van leerlijnenpakket Leerlijnenpakket verlengen naar volgend schooljaar Verantwoording: ontwikkelingsperspectief, hulpplan, notitiecategorie Ontwikkelingsperspectief...45 Het uitstroomniveau...45 De tussendoelen...45 De onderbouwing van het uitstroomniveau en de tussendoelen...45 Verantwoording naar ouders...46 Overzicht Streefplan leerling (voortgang)...46 Overzicht werkplannen leerling (werkplanning) Groepskaart Snelkeuzelijst overzichten Veel gestelde vragen Wat is een leerroute?...53 Wat is een leerlijnenpakket?...53 Wat is een streefplanning?...53 Voor de kleutergroepen gebruikt onze school de Plancius leerlijnen. Wanneer de leerlingen naar groep 3 gaan, gebruiken we de ZML leerlijnen. Hoe moet ik dit in de praktijk instellen?...53 Totaal aantal doelen tot huidige DL...53 Ik zie geen leerdoelen en leerlingen in het planscherm. Hoe kan dat?...53 Starten met het planscherm op groepsniveau...54 Ik zie alleen de kleuren geel en oranje op het planscherm. Hoe kan dat?...54 Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 3 van 57

4 Hoe koppel ik bronnen aan een leerdoel?...54 Als ik als leerkracht een bron toevoeg, blijft deze bron dan gekoppeld aan het leerdoel?...54 Hoe verwijder ik een sublesgroep?...55 Als ik één hoofdleergebied wil verwijderen, krijg ik de melding: U kunt dit hoofdleergebied niet verwijderen, er zijn al leergebieden bij dit hoofdleergebied. 55 Ik wil graag een leerling aan een andere sublesgroep toevoegen, maar ik weet niet of de leerdoelen van deze groep overlappen met de leerdoelen uit de andere sublesgroep van de leerling Is het mogelijk om binnen een sublesgroep voor één leerling (of voor een deel van de leerlingen) een leerdoel éxtra te plannen?...55 Ik wil een sublesgroep maken, waarbij ik ook een leerling in wil delen die de doelen al behaald heeft. Kan dat?...55 Is de kop aanpak in de sublesgroep aan te passen?...55 Als ik klik op groep > sublesgroep > begeleiding > leerdoelen, staan de leerdoelen op een andere volgorde dan op het planscherm. Waarom is dat?...55 Kan ik hetzelfde doel opnemen in twee verschillende plannen? Bijv. doelen van mondelinge taal waaraan in de klas wordt gewerkt en ook bij logopedie Vragen met betrekking tot overzichten...56 Hoe werken de vensters waarmee ik een begin-dl en een eind-dl kan selecteren?...56 Zijn Start- DL en Eind-Dl hetzelfde als Begin- en EindDL?...56 Ik zie bij het filter begindl niet alle didactische leeftijden terug. Hoe kan dat? 57 In één van de leerlijnenoverzichten lijken er geen leerdoelen te zijn bij het kerndoel. Hoe kan dat?...57 Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 4 van 57

5 2. Voordat u begint De leerlijnenmodule biedt een methode om de leerdoelen in een leerlijnenpakket systematisch te plannen en te beoordelen. Een leerlijnenpakket is het geheel van leerdoelen voor verschillende vakgebieden; in feite is het een geheel curriculum aan doelen. Als leerkracht ziet u de volgende indeling in de module: 1. Leerlijnenpakket; 2. Leergebied; 3. Leerdoel. Een leergebied is het overkoepelende geheel van een aantal leerlijnen. Het leergebied Spreken overkoepelt bijvoorbeeld de leerlijnen Spreken, Sociaal taalgebruik en meningen over gesproken taal en conclusies trekken. Onder iedere leerlijn vallen diverse leerdoelen. Uw applicatiebeheerder heeft de leerlijnenpakketten uitgewerkt in leerroutes. Deze leerroutes bestaan uit series van opeenvolgende leerdoelen, die op basis van de didactische leeftijd in een planning zijn gevat. Uw applicatiebeheerder heeft leerroutes geformuleerd voor de snellere leerlingen en voor de wat zwakkere leerlingen. De leerkrachtwerkwijze in vogelvlucht 1. U koppelt leerlingen aan een leerlijnenpakket en een leerroute; 2. U geeft aan waar de leerling zich in diens leerroute bevindt, oftewel: welke doelen van het leerlijnenpakket beheerst de leerling al. Dit doet u door de beheerste leerdoelen af te vinken; 3. Als u in kaart heeft gebracht waar de leerling zich in de leerroute bevindt, kunt u zien of de leerling voorloopt, op schema, of achterloopt. Ook kunt u zien welke leerlingen aan dezelfde doelen toe zijn. Deze informatie gebruikt u voor het indelen van leerlingen in sublesgroepen. Dit wordt ook wel het maken van een werkplanning genoemd; 4. U begeleidt de leerling door diens werkplanning; 5. Als de leerlingen een periode aan de doelen hebben gewerkt, is het tijd voor de beoordeling. U beoordeelt door doelen af te vinken. Eventueel kunt u aan een behaald doel een score toekennen. Deze handleiding licht de bovenstaande stappen één voor één uitgebreid toe. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 5 van 57

6 Handelingsgericht werken en de leerlijnenmodule Handelingsgericht werken (hierna te noemen HGW) is een systematische manier van werken, waarbij de volgende processen worden doorlopen: Waarnemen > begrijpen > wegen > plannen > handelen > evalueren. In het werken met de leerlijnen komen deze activiteiten terug. 1. U koppelt leerlingen aan een leerlijnenpakket en een leerroute. Waarnemen van de huidige situatie van de leerling; Begrijpen van de huidige situatie van de leerling; U weegt de vaardigheid van de leerling, om zodoende het best passende leerlijnenpakket bij de leerling te vinden; Op een grove manier plannen van de doelen van de leerling. 2. U geeft aan waar de leerling zich in diens leerroute bevindt, oftewel: welke doelen van het leerlijnenpakket beheerst de leerling al. Dit doet u door de beheerste leerdoelen af te vinken. Waarnemen van de huidige situatie van de leerling; Begrijpen van de huidige situatie van de leerling; U weegt de vaardigheid van de leerling, om zodoende de best passende leergebieden aan de leerling te koppelen; Op een verfijndere manier plannen van de doelen van de leerling. 3. Als u in kaart heeft gebracht waar de leerling zich in de leerroute bevindt, kunt u zien of de leerling voorloopt, op schema, of achterloopt. Ook kunt u zien welke leerlingen aan dezelfde doelen toe zijn. Deze informatie gebruikt u voor het indelen van leerlingen in sublesgroepen. Dit wordt ook wel het maken van een werkplanning genoemd. U weegt af met welke doelen de leerling aan het werk moet, en in welke sublesgroep (met welke andere leerlingen) de leerling het best tot zijn recht komt; op de meest verfijnde manier plannen van de doelen van de leerling. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 6 van 57

7 4. U begeleidt de leerling door diens werkplanning. Handelen. 5. Als de leerlingen een periode aan de doelen hebben gewerkt, is het tijd voor de evaluatie en beoordeling. U beoordeelt door doelen af te vinken. Eventueel kunt u aan een behaald doel een score toekennen. 6. De cyclus herhaalt zich. De leerlijnenmodule en training De leerlijnenmodule is dermate complex, dat een begeleidende training van belang is. Voor technische vragen kunt u bij de helpdesk terecht. Gebruiksvragen, onderwijskundige en inrichtingsvragen kunt u stellen in een training. Driestar Educatief biedt een dergelijke training. Voor meer informatie, kijk op Uitgangspunten van de leerlijnenmodule Het ontwerp van de leerlijnen is op aantal uitgangspunten gebaseerd: - Door leerlingen eenzelfde leerroute te geven, kunt u deze leerlingen met elkaar vergelijken. Het aantal behaalde doelen wordt afgezet tegen het aantal doelen dat de leerling, gezien diens ideaalplanning, zou moeten behalen. Op deze manier wordt het opbrengstgericht werken met leerlijnen inzichtelijk gemaakt. Tevens kunt u leerlingen met dezelfde leerroute met elkaar vergelijken. - De module dient tegemoet te komen aan de specificiteit van het speciaal (basis)onderwijs. Kinderen zitten in het speciaal (basis)onderwijs, omdat zij specifieke behoeften hebben. Een module moet voldoende flexibel zijn, om met deze speciale doelgroep te kunnen werken. Dit ziet u in een aantal elementen in de module terug: o Leerlingen die door een handicap bepaalde doelen niet kunnen behalen, moeten ook niet beoordeeld worden op deze doelen. Bijvoorbeeld: een leerling die door een handicap zijn handen niet kan gebruiken, moet niet beoordeeld worden op een leerdoel als: De leerling kan zijn eigen rits dichtdoen ; o Aan iedere leerling koppelt u een streefplanning. In de praktijk zullen leerlingen wellicht niet aan deze ideaalplanning kunnen voldoen. De module maakt inzichtelijk waar de leerlingen afwijken. Een leerling kan indien nodig overstappen op een andere leerroute (bij voorkeur in hetzelfde leerlijnenpakket); o In het ZML kan het voorkomen dat een leerling een doel behaalt, maar na een zomervakantie de opgedane kennis weer kwijt is. U kunt het leerdoel dan opnieuw openstellen voor een leerling. Per doel kan zodoende een verleden worden bijgehouden waarin zichtbaar wordt dat een leerling een doel heeft behaald, maar er op een later moment toch opnieuw aan moet werken. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 7 van 57

8 - Een school dient doelen te stellen voor leerlingen. Het stellen van doelen geeft richting aan het onderwijsproces. Tevens komt dit uitgangspunt overeen met de eisen van de inspectie. De inspectie schrijft voor dat scholen per leerling een uitstroomniveau en tussendoelen formuleren. In de leerlijnenmodule stelt u streefplanningen op: u formuleert welke doelen per periode en per leerroute behaald dienen te worden. Vervolgens geeft u een leerling een leerroute. - Leerlijnen dienen overzichtelijk gemaakt te worden. Leerlijnendocumenten zijn omvangrijke documenten: ze beschrijven immers een geheel curriculum. U raakt gemakkelijk de draad kwijt wanneer u leerlingen gaat beoordelen of een planning gaat maken. Het opbrengstgericht werken met leerlijnen gebeurt in praktijk door doelen af te vinken, oftewel: door aan te geven dat een leerling een doel heeft behaald. Ook in de leerlijnenmodule worden leerdoelen afgevinkt. Tevens is er in de module de mogelijkheid om een doel een cijfer van 1 tot 4 toe te kennen: hoe beter het doel is behaald, hoe hoger het cijfer. Het toekennen van een cijfer is optioneel en discutabel: hoe goed moet een leerling een doel immers behaald hebben om een hoog cijfer te behalen? Echter scholen zijn vrij om de cijfermethode te gebruiken. - Een school dient zelf de balans te vinden tussen tegemoetkomen aan de individuele behoefte van de leerling en de organisatorische complexiteit die individuele afstemming met zich mee brengt. De leerlijnenmodule biedt de mogelijkheid om een beperkt aantal leerroutes te maken. Deze leerroutes beschrijven een ideaalplanning. Uw school kan zelf bepalen hoeveel leerroutes u hanteert. - Het percentage behaalde doelen dient op het niveau van een leerlijn gegeven te worden. Onder ieder leergebied vallen verschillende leerlijnen. Onder het leergebied Taalbeschouwing vallen bijvoorbeeld Woordvorming, Zinsbouw, Woordenschat en woordleerstrategieën en Taalbegrippen. Alleen op het niveau van een leerlijn worden in de module percentages berekend. Er wordt dus wel een percentage berekend op het niveau van Zinsbouw, maar niet op het niveau van Taalbeschouwing. Een gemiddelde op het niveau van Taalbeschouwing zou immers kunnen misleiden: een leerling zou een voldoende percentage op het niveau van Taalbeschouwing kunnen behalen, omdat deze leerling op alle leerlijnen hoog presteert maar op één leerlijn erg laag. - Het werken met leerlijnen dient te passen binnen de filosofie van handelingsgericht werken. Handelingsgericht werken (HGW) is geen afzonderlijke werkwijze, maar dient geïntegreerd te worden met het werken met leerlijnen. In deze handleiding wordt aangegeven hoe handelingsgericht werken wordt vormgegeven in het werken met leerlijnen. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 8 van 57

9 3. Stap 1: Koppelen leerling aan het leerlijnenpakket + leerroute De applicatiebeheerder heeft leerroutes en leerlijnenpakketten ingericht. Een leerroute is te vergelijken met een streefplanning. Alle leerdoelen zijn door de applicatiebeheerder ingepland binnen een bepaald tijdsbestek. Overwegingen bij het kiezen van een leerlijnenpakket Het meest logisch is het om een leerlijnenpakket te koppelen, dat overeenkomt met het type cluster dat aan de leerling is toegekend. Bijvoorbeeld: een cluster 4-leerling krijgt het leerlijnenpakket CED cluster 4. Er kunnen echter redenen zijn om toch voor een ander leerlijnenpakket te kiezen. Houdt dan rekening met de volgende overwegingen: - Leerlingen met een verschillend leerlijnenpakket kunnen niet in één subgroep ingedeeld worden; - Leerlingen met eenzelfde doel afkomstig uit verschillende pakketten kunnen niet naast elkaar zichtbaar gemaakt worden op het planbord (dit komt terug in stap 4). Overzicht leerlijnenpakket Mogelijk wilt u een overzicht van de leerdoelen per leerroute. Dit kunt u opvragen met het overzicht Leerlijnenpakket. U ziet de naam van het leerlijnenpakket + de naam van het hoofdleergebied U ziet de naam van het hoofdleergebied + de naam van het leergebied U ziet de naam van het leergebied + de naam van de leerlijn U kunt op deze manier alle leerlijnenpakketten van alle leerroutes opvragen. U kunt echter ook een selectie maken van een hoofdleergebied, een leergebied, leerlijn, Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 9 van 57

10 leerroute, beheersingsniveau en start- en einddl. Wanneer u uw selectie heeft gemaakt klikt u op toon overzicht. Op het overzicht ziet u vervolgens hoofdvakgebied leergebied kerndoel en de leerdoelen. In kolommen is uiteengezet welke leerroute binnen welke start- en einddl een doel moet behalen. Koppelen leerlijnenpakket De leerkracht bepaalt welk leerlijnenpakket en welke leerroute een leerling krijgt. Dit gaat als volgt: Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 10 van 57

11 U komt in het onderstaande scherm. Klik onderin het scherm op nieuw leerlijnenpakket toevoegen. Vink het gewenste leerlijnenpakket aan en klik op geselecteerde leerlijnenpakket toevoegen. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 11 van 57

12 Vervolgens dient u een aantal instellingen op te geven: - U koppelt het leerlijnenpakket voor een schooljaar. Geef aan voor welk schooljaar en met welke begin- en einddatum het leerlijnenpakket gekoppeld moet worden. Standaard geeft de module het huidige schooljaar weer, met de begin- en einddatum van het huidige schooljaar; - Vink aan welke leergebieden van dit leerlijnenpakket u wilt gebruiken voor deze leerling; - Kies welke leerroute u voor welk leergebied wilt gebruiken bij deze leerling; - Bekijk of de ingangsdatum van de leergebieden en de leerroutes correct zijn. Standaard staat de ingangsdatum van de leerroute op de begindatum, wat in de meeste gevallen correct zal zijn. Als de leerling halverwege een schooljaar van leerroute verandert, geeft u met de ingangsdatum aan, vanaf wanneer de verandering van leerroute geldt. In de illustratie ziet u bijvoorbeeld dat de leerling vanaf 16 augustus leerroute LWOO zal volgen. Voor 16 augustus volgde de leerling een andere leerroute. Dit wordt tevens uitgelegd in de paragraaf Veranderen van leerroute. - Of de leerling extra doelen buiten de leerroute om ingepland moet kunnen krijgen. Klik op opslaan onder in uw scherm om de instellingen vast te leggen. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 12 van 57

13 Veranderen van leerroute U kunt de leerroute van een leerling binnen het schooljaar veranderen. Stel, u wilt de leerroute van een leerling per 15 januari 2011 veranderen van PROO naar LWOO. Dit doet u als volgt: Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de wijzigingsknop in het leerlijnenpakket. Klik vervolgens in het veld Leerroute waar nu nog Kies leerroute LWOO. Kies bij de ingangsdatum staat, zodat deze uitklapt. Als u alle leerroutes wilt veranderen naar eenzelfde leerroute, kiest u achter alle leergebieden instellen op de desbetreffende leerroute. De leerroutes voor alle domeinen veranderen dan mee. Op dezelfde manier stelt u de ingangsdata voor alle leergebieden in. Hebt u alles naar wens ingesteld, dan klikt u onderin het scherm op opslaan. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 13 van 57

14 Historie van leerroutes per leergebied Als een leerling een andere leerroute krijgt voor een leergebied, dan wordt dat zichtbaar gemaakt in het leerlijnenpakket. Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de wijzigingsknop achter het desbetreffende leerlijnenpakket. Is de leerling veranderd van leerroute, dan ziet u dat er achter het desbetreffende leergebied een i wordt getoond. Als u met de muis over de i gaat, ziet u de geschiedenis van de leerroutes van dat leergebied van de leerling. Koppelen van een selectie van leerlingen aan een leerlijnenpakket Het is niet mogelijk om één hele groep leerlingen in één keer aan een leerlijnenpakket toe te kennen. Wel kunt u een voorselectie maken, waarna u de leerlingen uit die selectie één voor één een leerlijnenpakket toekent. U doet dan het volgende: Ga naar Leerling en selecteer in het zoekfilter bijvoorbeeld een groep of een leerjaar (in de onderstaande illustratie is bijvoorbeeld groep 5 geselecteerd). Klik op één van de leerlingen in de groep. Selecteer de groep Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 14 van 57

15 Ga nu naar Begeleiding > Leerlijnen en koppel de leerling aan de desbetreffende leerlijn. Klik vervolgens op de bladerknop rechtsboven om naar de volgende leerling te gaan. Samenvatting stap 1 U weet nu hoe u de leerling aan een leerlijnenpakket en aan een leerroute kunt koppelen. U kunt aangeven voor welke leergebieden het leerlijnenpakket geldt en hoe u van leerroute kunt veranderen. U weet hoe u de historie van leerroutes per leergebied inzichtelijk kan maken. Ten slotte weet u wat de meest efficiënte methode is om aan een groep leerlingen per leerling een leerlijnenpakket toe te kennen. In de volgende stap leert u hoe u aangeeft welke leerdoelen de leerling van diens leerroute beheerst. Dit is zowel van belang voor de planning als voor de beoordeling (het afvinken van doelen en eventueel het toekennen van een score aan een afgevinkt doel). 4. Stap 2: Afvinken van de doelen U heeft nu aan de leerling een leerroute, een leergebied en een leerlijnenpakket toegekend. De leerling heeft nu een streefplanning: voor iedere leerling weet u welke doelen hij bij iedere DL moet behalen. Nu moet u aangeven welke doelen uit het leerlijnenpakket de leerling al beheerst. Dit wordt in dit hoofdstuk toegelicht. Het afvinken van een doel betekent dat de leerling het doel beheerst. Afvinken is zowel voor de werkplanning als de beoordeling van belang. Een afgevinkt doel hoeft niet meer ingepland te worden in de werkplanning. De werkplanning komt in stap 3 aan de orde. Het beoordelen van leerlingen komt in stap 4 aan de orde. Didactische leeftijd / kalenderleeftijd ParnasSys heeft ervoor gekozen om leerdoelen te plannen aan de hand van didactische leeftijden. Hiervoor zijn een aantal redenen: - Vanuit de verschillende organisaties wordt sterk aangestuurd op het differentiëren van drie tot vijf niveaus in de school. Het hanteren van de kalenderleeftijd levert echter nog veel meer differentiatie op. - Het plannen aan de hand van kalenderleeftijden is dermate onoverzichtelijk, dat hiervoor geen goede planningsoplossing kon worden gevonden. - Om te plannen wilt u zo dicht mogelijk bij de planningsmogelijkheden zitten. Er zitten tien onderwijsmaanden in het jaar. De kalenderleeftijd hanteert echter twaalf onderwijsmaanden, waardoor u met de kalenderleeftijd niet uitkomt met een planning die in tien maanden voltooid moet worden. Uw applicatiebeheerder heeft op basis van didactische leeftijden (DL s) leerdoelen in een leerroute ingepland. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 15 van 57

16 Negatieve didactische leeftijd in de kleuterjaren De schaal van de didactische leeftijd begint bij -20; dit is het begin van groep 1. Didactische leeftijd wijzigen De didactische leeftijd van een leerling wordt bepaald door het leerjaar dat bij de leerling staat ingesteld. Het leerjaar vindt u via Leerling > selecteer leerling > Onderwijs > Deze school. Wilt u het leerjaar wijzigen, klik dan op de wijzigingsknop in de schoolloopbaan. Didactische leeftijd in het VSO De didactische leeftijd van de leerling telt alleen in de leerlijnenmodule zelf door. Met andere woorden: de DL telt door in de schermen die u vindt onder: - Groep > Begeleiding > Leerlijnen; - Leerling > Begeleiding > Leerlijnen; - School > Begeleiding > Leerlijnen; - School > Begeleiding > Leerlijnenpakketten. Echter, in alle andere schermen zal de DL afgekapt worden tot 60, als deze boven de 60 komt. Op alle schermen die met toetsen te maken hebben, alle overzichten (behalve de overzichten van de leerlijnen), de leerlingkaart en groepskaart zult u dus geen hogere DL tegenkomen dan 60. Samengevat: alleen in de schermen die betrekking hebben op de leerlijnen telt de DL door. Afvinken bij start Als een leerling start in de module, moet u eerst aangeven waar de leerling zich bevindt. Van een bepaalde periode weet u, dat de leerling de bijbehorende leerdoelen heeft behaald. Van een andere periode weet u niet zeker of de leerling de leerdoelen heeft behaald; hier wilt u de leerdoelen één voor één aflopen. Beide situaties worden toegelicht. Stel, een leerling zit halverwege leerjaar 3. De leerling moet aan het werk met leerdoelen met een planning van startdl 5 en einddl 10. U weet dat de leerling de leerdoelen tot einddl 4 beheerst. U wilt de beheerste leerdoelen afvinken. U gaat dan naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. U komt in het onderstaande scherm. Klik in dit scherm op de knop onder Scoren U komt in het onderstaande scherm, waarin u aangeeft: Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 16 van 57

17 - Tussen welk start- en einddl de doelen gepland zijn die u wilt afvinken (houdt u hierbij rekening met een negatieve startdl: DL 20 staat voor het begin van leerjaar 1); - Van welk leergebied u doelen wilt afvinken; - Van welke leerlijn u doelen wilt afvinken. Geef aan tussen welke start- en einddl de doelen gepland zijn die u wilt afvinken Klik vervolgens op scores invullen. U komt in het volgende scherm. Scores invullen Doelen één voor één afvinken Wanneer u niet exact weet welke doelen een leerling heeft behaald klikt u uiteraard niet op alles afvinken, maar vinkt u de doelen één voor één af. In de kolom Afgevinkt vinkt u de leerdoelen één voor één af. Doel één voor één afvinken Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 17 van 57

18 Alle doelen in één keer afvinken U kunt alle doelen in het scherm in één keer afvinken. Verschuif de balk aan de rechterkant van het scherm naar beneden. Onderin het scherm verschijnt de knop Alles afvinken. Met deze knop vinkt u alle doelen in het scherm in één keer af. 2. Klik alles 1. Verschuif de balk naar beneden Wanneer u een leerdoel afvinkt, registreert de module direct de datum waarop u scoort. U kunt: - De datum aanpassen door de datum in het datumvak aan te passen, of door op de knop van de kalender te klikken: ; - Een opmerking toevoegen, door op het opmerkingveld te klikken:. In een opmerking kunt u uw beoordeling nuanceren. U kunt bijvoorbeeld aangeven dat een leerling het doel met veel moeite heeft behaald, dat de handicap van de leerling toch meer belemmerend was dan aanvankelijk werd verwacht, of juist dat het doel eigenlijk te gemakkelijk was voor de leerling. Samenvatting stap 2 U weet hoe u de doelen kunt afvinken die de leerling beheerst. Er is uitgelegd hoe de applicatiebeheerder de leerdoelen plant op de didactische leeftijd van de leerling. U kent de methode waarbij u één voor één doelen afvinkt. Tevens kent u de methode waarbij u meerdere doelen in één keer kunt afvinken. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 18 van 57

19 5. Stap 3. Het maken van een werkplanning Dit hoofdstuk bestaat uit drie onderdelen. Ten eerste geeft het u informatie over de relatie tussen het maken van een werkplanning, een groepsplan, handelingsplannen en verantwoording naar ouders en inspectie. Ten tweede geeft het u achtergrondinformatie over de werking van de sublesgroepen in ParnasSys. Ten derde legt het uit hoe u sublesgroepen samenstelt met behulp van het planbord op groeps- of schoolniveau. Werkplanning in relatie tot groepsplan en handelingsplan (verantwoording) Door een leerling een leerroute toe te kennen, geeft u de leerling een streefplanning. De leerroute geeft weer wat de leerling op een bepaalde didactische leeftijd zou moeten behandelen. De leerroute is nog redelijk abstract. Het beschrijft bijvoorbeeld niet: - Wat er moet gebeuren als een leerling afwijkt van diens werkplanningen (door voor- of achter te lopen); - Welke leerlingen met elkaar moeten samenwerken in een sublesgroep; - Waar een sublesgroepje aan het werk gaat; - Welke specifieke aandachtspunten een bepaald sublesgroepje heeft. Deze elementen moet u zelf inplannen, door leerlingen in een sublesgroep te plaatsen. Al deze sublesgroepen bij elkaar vormen dan uw werkplanning. De werkplanning komt overeen met hoe u, binnen een bepaalde planperiode, uw onderwijs concreet wilt organiseren. De sublesgroep bestaat uit een aantal elementen: 1. De leerlingen; 2. De leerdoelen; 3. De bronnen. Bronnen zijn lesmaterialen. Deze bronnen kunt u als leerkracht zelf koppelen. Tevens kan de applicatiebeheerder bronnen koppelen; 4. De aanpak: Hierin geeft u bijvoorbeeld aan hoe vaak in de week de leerlingen les krijgen, of er specifieke instructie gegeven moet worden en (eventueel) van wie de leerlingen les krijgen. Hier hoeft u niet meer aan te geven welke materialen u gebruikt, want dat staat al aangegeven onder de bronnen. Zorg dat u in het aanpakscherm voor de hele groep geen namen van leerlingen gebruikt. 5. De aanpak voor individuele leerlingen: hier beschrijft u hoe u aan specifieke onderwijsbehoeften van een leerling tegemoet wilt gaan komen. Al deze elementen van de sublesgroep gebruikt u tevens voor de verantwoording naar ouders en de inspectie. Het geheel van alle werkplanningen van de leerlingen uit uw klas is immers uw groepsplan. In het overzicht werkplannen leerling ziet u de bovenstaande elementen terug. Dit overzicht kunt u dan ook gebruiken ter verantwoording. Zorg dan wel dat u in het aanpakveld geen namen van leerlingen gebruikt. Alle informatie die u normaal in het handelingsplan zet, komt nu bij de sublesgroep te staan. Wij raden u dan ook af om, naast de leerlijnenmodule, ook nog met handelingsplannen te werken. Meer informatie hierover vindt u onder het kopje ontwikkelingsperspectief. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 19 van 57

20 In de onderstaande illustratie vindt u hiervan een voorbeeld: een sublesgroep waarin de leerlingen met hun leerdoelen, bronnen en de aanpak ziet weergegeven. Achtergrondinformatie over de sublesgroep Als u een sublesgroep aanmaakt, bestaat die sublesgroep een heel schooljaar. Dat betekent echter niet dat er het hele schooljaar kinderen aan de sublesgroep zijn gekoppeld. U geeft ieder kind namelijk een start en einddatum. De start- en einddatum geven aan hoelang de leerlingen in de sublesgroep zitten. Bij startdatum geeft u aan vanaf wanneer de sublesgroep geldt. Als einddatum geeft u aan tot wanneer de leerlingen in de sublesgroep zitten. Hiervoor kiest u doorgaans de datum waarop de planperiode is afgelopen en gaat evalueren. Bijvoorbeeld: u maakt sublesgroep rek. 1.1 aan in schooljaar In deze sublesgroep zitten Jan en Kees met startdatum en einddatum Na zitten Jan en Kees niet meer in de sublesgroep, maar bestaat sublesgroep rek.1.1 nog wel. De sublesgroep blijft het hele schooljaar op het overzicht onder tabblad groep staan. U kunt er op deze pagina ook voor kiezen om te filteren op alleen groepen of op alleen sublesgroepen. Kies daarvoor bij het filter type voor groep of sublesgroep. Klikt u op de witregel in het filter type, dan toont ParnasSys zowel de groepen als de sublesgroepen. De sublesgroep is dus eigenlijk alleen een naam waaraan leerlingen en leerdoelen kunnen worden gekoppeld. Een leerling hoeft niet het hele jaar in de sublesgroep te zitten: het kan zijn dat de leerling slechts een aantal maanden in de sublesgroep zit, terwijl de sublesgroep het hele schooljaar bestaat. Dezelfde sublesgroep kan dan ook de ene helft van het jaar een andere samenstelling van leerlingen hebben dan de andere helft van het jaar. Percentages op het planscherm Onder ieder leergebied vallen verschillende leerlijnen. Onder het leergebied Taalbeschouwing vallen bijvoorbeeld Woordvorming, Zinsbouw, Woordenschat en woordleerstrategieën en Taalbegrippen. Alleen op het niveau van een leerlijn worden in de module percentages berekend. Er wordt dus wel een percentage berekend op het niveau van Zinsbouw, maar niet op het niveau van Taalbeschouwing. Een gemiddelde op het niveau van Taalbeschouwing zou immers kunnen misleiden: een leerling zou een voldoende percentage op het niveau van Taalbeschouwing kunnen behalen, omdat deze leerling op alle leerlijnen een hoog presteert maar op één leerlijn erg laag. Als u in het planscherm komt zult u daarom eerst een leerlijn moeten selecteren, alvorens u een percentage ziet verschijnen. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 20 van 57

21 N.B. ParnasSys berekent behaalde extra leerdoelen niet door in het percentage van de leerling. Als we de extra doelen zouden doorberekenen in het percentage behaalde doelen, wordt het té ingewikkeld om het percentage behaalde doelen na te rekenen. Tevens is het dan niet mogelijk om leerroutes met elkaar te vergelijken. Om deze redenen berekenen we de extra doelen niet door in het percentage behaalde doelen. De extra doelen worden een los pakketje doelen naast de leerroute van de leerling. Werkwijze aanmaken sublesgroepen in vogelvlucht 1. Via het groepsplanscherm of schoolplanscherm maakt u een sublesgroep aan. U dient een start- en einddatum aan te geven. Deze start- en einddatum geven aan hoe lang de leerling in de sublesgroep zit en aan bepaalde doelen moet werken. (Voordat de einddatum verstrijkt, moeten de leerlingen beoordeeld worden op de doelen van de sublesgroep); 2. Aan het eind van de planperiode beoordeelt u de leerlingen in sublesgroep (verder besproken in hoofdstuk 4: beoordelen); 3. Na het beoordelen van de leerlingen in de sublesgroep, deactiveert u de sublesgroep (verder besproken in hoofdstuk 6: beoordelen). Sublesgroepenloopbaan van een leerling Wanneer u een leerling in een sublesgroep plaatst, ziet u dit terug in de sublesgroepenloopbaan van de leerling. Ga naar Leerling > selecteer leerling > Onderwijs > Deze school. Scroll nu naar beneden. Onderaan de pagina ziet u de sublesgroepen staan (zie illustratie). Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 21 van 57

22 Leerling uit sublesgroep overplaatsen of verwijderen Mogelijk wilt u een leerling tussentijds overplaatsen van de ene sublesgroep naar de andere sublesgroep. Ga dan naar Leerling > selecteer leerling > Onderwijs > Deze school. Klik nu op de wijzigingsknop bij sublesgroepen. Klik vervolgens op de wijzigingsknop achter de desbetreffende sublesgroep. U ziet nu de sublesgroepen waarin de leerling zit. Tevens ziet u in welke periode de leerling in de sublesgroep zit (te zien aan de vanaf- en tot-datum). Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 22 van 57

23 U heeft nu twee keuzes: 1. U wijzigt de tot-datum. Dit zorgt ervoor dat de leerling korter in de sublesgroep zit. Met deze keuze blijft de sublesgroep in de sublesgroepenloopbaan van de leerling staan. Deze keuze maakt u in de situatie waarin een leerling een poosje in een bepaalde sublesgroep heeft gezeten, niet in de sublesgroep past en daarom wordt overgeplaatst naar een andere sublesgroep. Maak in deze situatie een aantekening in één van de notities OP (ontwikkelingsperspectief), waarin u beschrijft waarom de leerling naar een andere sublesgroep gaat. 2. U verwijdert de leerling uit de sublesgroep. U klikt dan op de knop onder Verwijderen (oftewel: het prullenbakje). Dit moet u alleen doen, als u in de sublesgroepenloopbaan van de leerling de sublesgroep volledig wilt verwijderen. Dit betekent ook dat de sublesgroep niet meer op het overzichten Leerlijnplan leerling en leerlijnenwerkplannen groep zal staan. Deze keuze maakt u alleen, wanneer een leerling nooit deel zal nemen of nooit deel heeft genomen aan de sublesgroep. Nu de leerling is uitgeschreven uit de sublesgroep waarin de leerling niet hoorde, moet u de leerling inschrijven in de sublesgroep waarin de leerling wel hoort. Ga naar Groep en selecteer de betreffende sublesgroep. Klik op de wijzigingsknop achter Leerlingen gedurende U ziet onderin de knop leerling aan sublesgroep toevoegen. Vink de naam aan van de leerling die u wilt toevoegen en klik op opslaan. Plannen op groeps- en schoolniveau Het maken van een werkplanning kan op twee niveaus: - Op groepsniveau. Deze gebruikt u als u alleen binnen uw stamgroep sublesgroepen wilt vormen; - Op schoolniveau. Vaak organiseert het SBO en SO het onderwijs zo dat er niveaugroepen worden gevormd van leerlingen die in verschillende groepen zitten. In dat geval moet u binnen de module leerlijnen op schoolniveau plannen (School > Begeleiding > Leerlijnen plannen). Deze mogelijkheid gebruikt u als u over uw stamgroep heen subgroepen wilt vormen. Plannen binnen de stamgroep Ga naar Groep > selecteer groep > Begeleiding > Leerlijnen. Kies het leerlijnenpakket en het leergebied waarvoor u een werkplanning wilt maken. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 23 van 57

24 Onder leerlijnenpakket vindt u de leerlijnenpakketten die op uw school actief zijn (Deze zijn door de applicatiebeheerder geactiveerd via School > Beheer > Leerlijnenpakketten). Selecteer het desbetreffende leerlijnenpakket. Onder leergebieden selecteert u het desbetreffende leergebied, door op het leergebied te klikken. Als u meerdere leergebieden tegelijk wilt plannen, vinkt u de betreffende leergebieden aan. U komt in het planscherm: Filteropties sublesgroepen Als u ook de extra doelen zichtbaar wilt laten zijn, geeft u dat aan in het selectievakje extra doelen. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 24 van 57

25 Op dit scherm worden automatisch alle groepen getoond. Middels het filter bovenaan het planscherm kunt u filteren op groepen en sublesgroepen. In de bovenstaande illustratie ziet u nog geen voortgangspercentage bij de leerling. Wilt u toch een voortgangspercentage zien, dan dient u eerst een leerlijn te selecteren (zie onderstaande illustratie). Leerlijnen selecteren De vier belangrijkste elementen in dit scherm zijn: 1. De kleuren: deze geven hoe een leerling zich tot het doel verhoudt. Deze kleuren zijn: a. Groen: het leerdoel is afgevinkt; b. Oranje: de leerling moet dit leerdoel, gezien zijn leerroute behalen of behaald hebben. De leerling is nog niet ingepland in een sublesgroep; c. Blauw: De leerling is ingedeeld in een sublesgroep en werkt aan het leerdoel; d. Geel: Volgens de leerroute hoeft de leerling dit leerdoel nog niet te behalen, het is een toekomstig doel. De leerling is voor dit leerdoel niet ingepland. 2. Het start- en de einddl filter: In het beheer zijn de leerdoelen ingepland aan de hand van een start- en einddl. De startdl kenmerkt vanaf welke DL de leerling aan het doel moet werken, de einddl kenmerkt het DL waarop de leerling het doel moet beheersen en waarop evaluatie nodig is. De module heeft als uitgangspunt dat u leerlingen in vaste periodieken evalueert. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 25 van 57

26 Met het start- en einddl-filter kunt u op de periodes filteren. U kunt zodoende in het planscherm tonen aan welke leerdoelen de leerling, gezien zijn DL en leerroute, moet werken. 3. De leerdoelen; 4. De leerlingen. Als u sublesgroepen wilt samen stellen, kijkt u eerst naar de didactische leeftijd van de leerlingen die u in een sublesgroep wilt plaatsen. Stel: de didactische leeftijd is 20 en alle leerdoelen zijn gepland in perioden van 0-5 DL, 5-10 DL, DL, etc. Zet dan het filter op startdl 20 en einddl op 25. U ziet dan de doelen die de leerling in diens planperiode zou moeten behandelen. Deze doelen zijn nog oranje. Het inplannen van leerlingen in een sublesgroep U weet nu hoe u met het start- en einddl-filter de leerdoelen kunt selecteren die voor een bepaalde planperiode relevant zijn. De volgende stap is om sublesgroepen samen te stellen van leerlingen die aan dezelfde doelen werken. Dit gaat als volgt: - Beweeg de scrol balk links in uw scherm naar het onderste gedeelte van het scherm; - Klik op de knop Sublesgroep samenstellen (stap 1) ; - Het scherm dat verschijnt bevat bij iedere leerling en bij ieder leerdoel een vinkboxje; - Zet een vinkje bij de leerlingen die u bij elkaar in de sublesgroep wilt plaatsen. Zet tevens een vink bij de leerdoelen die voor deze sublesgroep gelden. In de onderstaande illustratie zijn de leerlingen Demi, Aron en Ted geselecteerd. Als u een lange lijst met doelen of leerlingen hebt, hoeft u niet steeds naar boven in het scherm te scrollen om te zien bij welke leerling u bent. Als u met de muis over het plangedeelte beweegt, ziet u de namen van de leerlingen. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 26 van 57

27 - Als u de doelen en leerlingen heeft aangevinkt, klikt u op sublesgroep samenstellen (stap 2). Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 27 van 57

28 - In het volgende scherm kunt u voor de sublesgroep een naam en een begin- en einddatum invoeren. Hier kiest u als begindatum het begin van de planperiode en als einddatum de datum de laatste dag van de planperiode (let er op dat de sublesgroep het hele schooljaar zal bestaan, maar dat de gekozen leerlingen alleen tussen de start- en de einddatum in de sublesgroep zitten); - Tevens ziet u in dit scherm een overzicht van de leerlingen en de leerdoelen. U heeft drie keuzes: 1. Als u klikt op opslaan en naar planscherm keert u terug naar het planscherm. U ziet dat de leerdoelen die u zojuist heeft ingepland bij de leerlingen van de sublesgroep in blauw zijn weergegeven. 2. Klikt u op opslaan en naar sublesgroep, dan ziet u het samenvattende scherm van de sublesgroep. Hierin ziet u 4 elementen: a. De leerlingen; b. De leerdoelen; c. De bronnen (indien de applicatiebeheerder bronnen aan de leerdoelen heeft gekoppeld) d. De aanpak. Dit samenvattende scherm is tevens toegelicht onder het kopje bedoeling van de sublesgroep (zie begin van dit hoofdstuk); 3. Met terug keert u terug naar de vorige pagina, waar u leerlingen en leerdoelen kunt koppelen. De knop terug gebruikt u als u niet tevreden bent over de samenstelling van de sublesgroep. Het volledig maken van de verantwoording Indien u kiest voor opslaan en naar planscherm, realiseert u zich dan dat de verantwoording voor de sublesgroep nog niet compleet is. U heeft nu de leerlingen, de doelen en mogelijk de bronnen (indien deze op beheer zijn gekoppeld), maar de aanpak bij de sublesgroep ontbreekt. De aanpak kunt u uiteraard later toevoegen (ga dan naar Groep > selecteer sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen. Klik op de wijzigingsknop achter aanpak ). Vergeet dit niet, want de aanpak is essentieel voor de verantwoording. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 28 van 57

29 In het aanpakscherm dient u aan te geven hoe vaak in de week de leerlingen les krijgen, of er specifieke instructie gegeven moet worden en (eventueel) van wie de leerlingen les krijgen. Zorg dat u in het aanpakscherm geen namen van leerlingen gebruikt. Op deze manier kunt u het aanpakscherm voor alle leerlingen in de sublesgroep gebruiken, wanneer u zich dient te verantwoorden naar ouders. Individuele aanpak van een leerling noteren in een sublesgroepplan Als u een specifieke aanpak per leerling wilt toevoegen doet u dit als volgt: Ga naar Groep > Sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen > wijzigingspotloodje bij de aanpak groep > scroll naar beneden > u ziet dat u ook een aanpak per leerling kunt toevoegen. Wanneer u een aanpak bij een leerling formuleert en u klikt op opslaan, verschijnt de tekst in het aanpakveld. Wanneer er geen aanpak bij een leerling wordt geformuleerd, dan verschijnt de naam van de leerling ook niet in het aanpakveld. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 29 van 57

30 Plannen op schoolniveau In het voorgaande stuk is uitgelegd hoe u sublesgroepen samenstelt binnen uw stamgroep. Het SBO en SO werken echter vaak met niveaugroepen, oftewel: sublesgroepen die groepsdoorbrekend worden samengesteld. Voor het plannen met groepsdoorbrekende sublesgroepen gebruikt u het schoolplanbord. Op schoolniveau zijn er te veel leerdoelen en te veel leerlingen, om deze weer te geven in één scherm. Het schoolplanbord ziet er daarom anders uit dan het groepsplanbord. In het schoolplanbord kiest u eerst de leerdoelen, en daarna de leerlingen. Om bij het schoolplanscherm te krijgen gaat u naar School > Begeleiding > Leerlijnen plannen: U ziet dezelfde kleur terug die op het groepsplanbord worden gebruikt: a. Groen: het leerdoel is afgevinkt; b. Oranje: de leerling moet dit leerdoel, gezien zijn leerroute behalen of behaald hebben. De leerling is nog niet ingepland in een sublesgroep; c. Blauw: De leerling is ingedeeld in een sublesgroep en werkt aan het leerdoel; d. Geel: Volgens de leerroute hoeft de leerling dit leerdoel nog niet te behalen, het is een toekomstig doel. De leerling is voor dit leerdoel niet ingepland. Achter het leerdoel staat per kleur een getal aangegeven. Dit getal geeft aan voor hoeveel leerlingen het leerdoel groen, oranje, geel of blauw is. Met ander woorden: als achter een leerdoel bijvoorbeeld 7 in de kleur oranje staat, dan zijn er 7 leerlingen die in deze periode moeten werken aan dit doel. Een tweede voorbeeld (aan de hand van de bovenstaande illustratie) is dat er 5 leerlingen zijn waarvoor het leerdoel hele uren als toekomstdoel gekenmerkt wordt. Het inplannen van leerlingen in een sublesgroep - Stel het startdl- en het einddl-filter in op de planperiode die u wilt inzien; - Klik onderin het scherm op sublesgroep samenstellen (stap 1); Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 30 van 57

31 - U komt in het onderstaande scherm, waarin u leerdoelen kunt aanvinken; - Filter eventueel op beheersingsniveau. Zodoende selecteert u die doelen die bij eenzelfde beheersingsniveau passen. Tevens kunt u filteren op de leerlijn. Het filteren op leerlijn is echter afhankelijk van uw keuze: wilt u meerdere leerlijnen behandelen per sublesgroep, of wilt u één leerlijn per sublesgroep behandelen?; - Vink de leerdoelen aan die u in wilt plannen. Hierbij is oranje wederom de belangrijkste kleur: deze kleur geeft aan dat er aan dit doel gewerkt moet worden; - Klik op sublesgroep samenstellen (stap 2) ; - Geef de sublesgroep een naam; - Bepaal tot hoe lang de sublesgroep zal duren (dit zal doorgaans de duur van de planperiode zijn); - Nu heeft u drie keuzes: 1. Klik onderin het scherm op opslaan als u klikt op opslaan en naar planscherm keert u terug naar het planscherm. U ziet dat de leerdoelen die u zojuist heeft ingepland bij de leerlingen van de sublesgroep in blauw zijn weergegeven. 2. Klikt u op opslaan en naar sublesgroep, dan ziet u het samenvattende scherm van de sublesgroep. Hierin ziet u 4 elementen: a. De leerlingen; b. De leerdoelen; c. De bronnen (indien de applicatiebeheerder bronnen aan de leerdoelen heeft gekoppeld); d. De aanpak. Dit samenvattende scherm is tevens toegelicht onder het kopje bedoeling van de sublesgroep (zie begin van dit hoofdstuk); 3. Met terug keert u terug naar de vorige pagina, waar u leerlingen en leerdoelen kunt koppelen. De knop terug gebruikt u als u niet tevreden bent over de samenstelling van de sublesgroep. Het volledig maken van de verantwoording Indien u kiest voor opslaan en naar planscherm, realiseert u zich dan dat de verantwoording voor de sublesgroep nog niet compleet is. U heeft nu de leerlingen, de doelen en mogelijk de bronnen (indien deze op beheer zijn gekoppeld), maar de aanpak Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 31 van 57

32 bij de sublesgroep ontbreekt. De aanpak kunt u uiteraard later toevoegen (ga dan naar Groep > selecteer sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen. Klik op de wijzigingsknop achter aanpak ). Vergeet dit niet, want de aanpak is essentieel voor de verantwoording. In het aanpakscherm dient u aan te geven hoe vaak in de week de leerlingen les krijgen, of er specifieke instructie gegeven moet worden en (eventueel) van wie de leerlingen les krijgen. Zorg dat u in het aanpakscherm geen namen van leerlingen gebruikt. Op deze manier kunt u het aanpakscherm voor alle leerlingen in de sublesgroep gebruiken, wanneer u zich dient te verantwoorden naar ouders. Verdere toelichting groepsplanbord Percentages: voor- of achterlopende leerlingen Mogelijk hebt u leerlingen in de groep die meer of minder leerdoelen hebben behaald dan zij, gezien hun DL en leerroute, zouden moeten behalen. U kunt deze leerlingen opsporen door naar het percentage behaalde doelen te kijken. In de onderstaande illustratie ziet u bijvoorbeeld dat Vera achterloopt, dat Piet voorloopt en dat Irma exact op schema loopt. Leerroute en DL, sublesgroep, leerlijn Als een leerling in een sublesgroep is ingedeeld en deze sublesgroep is nog niet verlopen, dan ziet u die sublesgroep in het planscherm. Overzicht werkplannen groep In het overzicht Werkplannen groep vindt u de samenstelling van de sublesgroep, de leerdoelen, aanpak, notities OP en de voortgang. Ga naar Overzicht > Leerlingvolgsysteem > Leerlijnen > werkplannen groep. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 32 van 57

33 Toon bronnen : Als u de ingevoerde bronnen wilt zien in het overzicht kiest u ja. Toon handtekeningvakken : Als u handtekeningvakken op uw overzicht wilt, kiest u ja. Toon logo : Indien u het logo heeft ingesteld, kunt u ook het logo laten zien op het overzicht. Kies ja, als u het logo wilt tonen. Toon notities : De notities met de afkorting OP kunt u samen met de doelen uitprinten. Als u meerdere sublesgroepen wilt selecteren, houdt u de ctrl-knop ingedrukt, terwijl u met de muis op de desbetreffende sublesgroep klikt. Vervolgens klikt u op Toon overzicht. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 33 van 57

34 In het overzicht ziet u de leerlingen, de aanpak en de leerdoelen die zijn gedefinieerd bij de sublesgroep. Tevens ziet u het kerndoel behorende bij de leerdoelen. Onderin het scherm ziet u twee knoppen Per groep en Per leerling met notities OP. Klikt u op de knop per leerling met notities OP dan ziet u per leerling de notities OP, de leerdoelen en de voortgang van de leerlingen. Indien u de met handtekeningenvak heeft geselecteerd ziet u het handtekeningenvak terug onderaan het overzicht. Tevens ziet u per leergebied welke leerroute de leerling heeft. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 34 van 57

35 Samenvatting stap 3 In dit hoofdstuk heeft u geleerd hoe de sublesgroepen zich verhouden tot een groepsplan en de handelingsplannen. U heeft geleerd hoe u een sublesgroep kunt samenstellen en hoe u een leerling kunt overplaatsen tussen sublesgroepen. Tevens leerde u dat het aanpakveld in de sublesgroep een belangrijke rol speelt bij de verantwoording en dat u in dit veld geen namen van leerlingen mag gebruiken. Het overzicht werkplannen groep biedt een rapportagemiddel dat u kunt gebruiken als verantwoording naar ouders. Ten slotte zijn er elementen van het groepsplanbord toegelicht, zoals de percentages, de DL s en de sublesgroepen. 6. Stap 4: Beoordelen In dit hoofdstuk leert u hoe u een leerling, een sublesgroep of een groep kunt beoordelen. Tevens leert u hoe u, na beoordeling, dient om te gaan met een sublesgroep. In de leerlijnenmodule kunt u op twee verschillende manieren een leerling beoordelen. 1. U kunt aangeven of een leerling een leerdoel beheerst (afvinken); 2. U kunt, door middel van een score, aangeven hoe goed een leerling het doel beheerst. Manier 1: Afvinken Wanneer u een leerdoel afvinkt, geeft u twee zaken aan: 1. De leerling beheerst het leerdoel; 2. Het leerdoel hoeft niet opnieuw ingepland te worden in de werkplanning voor de leerling. Omdat afvinken direct is gelieerd aan de planning van een leerling, is afvinken een verplicht onderdeel. Berekening van percentages Per leerlijn berekent de leerlijnenmodule een voortgangspercentage. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: - Aantal geplande doelen: aantal haalbare doelen van de vroegste dl van de leerling tot en met de huidige dl van de leerling. - Aantal behaalde doelen: aantal behaalde doelen in de hele schoolloopbaan van de leerling. Dit is ongeacht de start- en einddl waarop wordt gefilterd. Doelen waaraan in beheer een leerroute is gekoppeld worden altijd meegerekend, ook als (in beheer) de gekoppelde planning op startdl = 0 en einddl = 0 staan. Of een leerling een doel behaald moet hebben wordt afgelezen aan de einddl van de planning van het streefdoel. De berekening van het percentage is als volgt: (Aantal behaalde doelen / Aantal geplande doelen) * 100. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 35 van 57

36 Voorlopen, achterlopen en op schema lopen Door af te vinken brengt u in kaart hoe de leerling zich verhoudt tot zijn streefplanning. U zet het aantal behaalde doelen af tegen de hoeveelheid doelen die de leerling zou moeten halen, gezien diens didactische leeftijd. Bijvoorbeeld: een leerling moet volgens zijn leerroute met een DL van 20, 150 leerdoelen behalen. De leerling heeft slechts 100 doelen behaald. De leerling heeft dan een voortgangspercentage van 67% behaalde doelen. Heeft de leerling alle doelen gehaald die hij, gezien zijn leerroute, moest halen, dan zal de leerling een percentage van 100% behaalde doelen hebben. Als de leerling een lager percentage behaalde doelen heeft dan 100% ziet u gelijk dat de leerling achterloopt. Uitzonderingssituaties bij afvinken U geeft met afvinken aan dat een leerling een leerdoel beheerst. Er kunnen zich echter uitzonderingssituaties voordoen, waardoor u genuanceerder wilt beoordelen: Een leerling beheerst het doel niet, maar het doel wordt niet nogmaals ingepland: Een leerkracht vinkt het doel dan af, maar geeft tevens score 0. Met andere woorden: de combinatie afvinken + 0 betekent dat het doel niet is behaald, maar dat het niet opnieuw ingepland dient te worden. Het doel telt wel mee in het totaalpercentage, maar wordt beoordeeld als 'niet-behaald'. Dient een leerling 100 doelen te hebben behaald, en heeft een kind alle doelen behaald, maar een doel afgevinkt met score 0, dan heeft de leerling een totaalpercentage van 99% behaald. Het geven van score 0 kan op de volgende manieren: - Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de knop onder Scoren. Klik nu op de wijzigingsknop achter het desbetreffende doel of scroll naar beneden en klik op scores invullen. Vervolgens kan score 0 ingevuld worden. Klik ten slotte onderin uw scherm op opslaan. - Ga naar Groep > selecteer sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen > doelen afvinken (onderin het scherm). Ook hier kunt u bij de leerling score 0 invullen. Niet haalbaar: De tweede uitzondering is het aanvinken van 'niet haalbaar'. Stel: een leerling die bijvoorbeeld een lichamelijke handicap heeft, waardoor het onmogelijk is dat de leerling een doel behaalt. U wilt de leerling dan niet beoordelen op die doelen, noch wilt u deze doelen opnemen in de planning. U vinkt dan aan niet haalbaar. Op deze manier wordt het doel uit de leerroute van de leerling gehaald. In de beoordeling speelt het doel geen rol meer. Het beoordelen dat een doel niet haalbaar doet u als volgt: - Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de knop onder Scoren. Klik nu op de wijzigingsknop achter het desbetreffende doel. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 36 van 57

37 - Klik nu op het kruisje onder Niet haalbaar. - Voeg tevens een opmerking toe waarin u onderbouwt waarom de leerling dit doel niet kan behalen. De inspectie hecht veel waarde aan expliciete verantwoording. Zij stelt: De inspectie vindt het belangrijk dat scholen kunnen aantonen (verantwoorden) dat deze leerlingen als gevolg van beperktere capaciteiten een eigen leerlijn hebben en niet als gevolg van lage ambities van de school of tekortkomingen in de kwaliteit van het onderwijs op de school. Ook vindt de inspectie het belangrijk dat scholen kunnen laten zien (verantwoorden) dat deze leerlingen voldoende voortgang boeken en blijven boeken. (Analyse en waardering van opbrengsten, augustus 2011). Door aan te geven waarom een leerling niet in staat is een bepaald doel te behalen, geeft u een verantwoording voor de inspectie. - Het toevoegen van een opmerking doet u door op de knop onder Opmerking te klikken. Er verschijnt een tekstvak waarin u uw onderbouwing kunt schrijven. Als u op 'sluiten' klikt is de opmerking toegevoegd. - Ten slotte klikt u op opslaan. U keert terug in de harmonica met de leerdoelen. Hier ziet u dat het doel grijs is gekleurd en is doorgestreept. Er kan geen score meer ingevuld worden. Tevens is de opmerking toegevoegd. Door met uw muis over de opmerking te zweven verschijnt de inhoud van de opmerking. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 37 van 57

38 - Mocht u per abuis het verkeerde doel als onhaalbaar aangemerkt hebben, dan klikt u opnieuw op de wijzigingsknop achter het doel. Klik dan op het vinkje onder niet haalbaar. Verandering in beoordeling: U wilt een verandering in de beoordeling aangeven. Een leerling beheerste aanvankelijk een doel niet, maar nu wel. Hoe u dit kunt doen wordt uitgelegd in de paragraaf Het aangeven van een historie bij een score. Afvinken op sublesgroepniveau Het afvinken en scoren van doelen op sublesgroepniveau is misschien wel de meest logische methode. U ziet de groep leerlingen waarmee u heeft gewerkt allemaal bij elkaar. Om af te vinken op sublesgroepniveau gaat u naar Groep > selecteer sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen. Klik op doelen afvinken onderin uw scherm. U komt op de volgende pagina: U kunt alle doelen bij een leerling in één keer afvinken door een vinkje in de grijze balk achter de naam van de leerling te zetten. Ook kunt u ieder doel afzonderlijk afvinken. Tevens kunt u, indien gewenst, een score toevoegen (zie paragraaf Manier 2: Score toekennen, in dit hoofdstuk). Afvinken op het planscherm Het afvinken van doelen kunt u ten slotte ook doen via het planscherm (dit kan alleen op groepsniveau). Ga naar Groep > selecteer groep > Begeleiding > Leerlijnen. Selecteer het desbetreffende leerlijnenpakket en leergebied. Stel de filters naar wens in en scrol in het planscherm naar beneden. Klik (onderin het scherm) op de knop doelen afvinken. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 38 van 57

39 In het scherm dat verschijnt, kunt u leerdoelen afvinken. Vink de behaalde doelen af en klik op opslaan (onderin het scherm). U keert terug in het planscherm. Merk op dat de afgevinkte doelen nu groen zijn gekleurd en een vinkje bevatten. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 39 van 57

40 Manier 2: Score toekennen U kunt een doel ook beoordelen, door een score toe te kennen aan het leerdoel. Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de knop onder Scoren en vervolgens op scores invullen (onderin het scherm). Klik nu in het selectievak in de kolom Score en selecteer de score. U kunt kiezen uit de volgende scores: - Blanco: u vult geen score in; - 0: de leerling heeft het doel niet behaald; - 1, 2, 3, 4: dit zijn kwalitatieve beoordelingen. U bepaalt als school zelf hoe goed een leerling moet scoren om één van deze scores te behalen. Als u een score toekent, betekent dit niet automatisch dat een doel is behaald. U kunt een leerling een score toekennen, terwijl u het doel nog wel op de planning wilt houden. U kent dan wel een score toe, maar vinkt het doel nog niet af. Het toekennen van een score is niet verplicht. U kunt ook bepalen dat u alleen leerdoelen afvinkt, zonder deze een score toe kennen. Het aangeven van een historie bij een score Stel: een leerling behaalt een doel niet, u geeft aan dat de leerling het doel niet beheerst (u geeft de leerling voor dit leerdoel score 0). Echter, na een zekere periode komt u er achter, dat de leerling het doel toch heeft behaald. U wilt aangeven dat de leerling het doel nu wel heeft behaald. U kunt dit aangeven bij de score van de leerling: Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de knop onder Scoren. U komt in het onderstaande scherm. Zoek in de harmonica het desbetreffende leerdoel. Klik nu op de wijzigingsknop achter het desbetreffende leerdoel. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 40 van 57

41 U ziet het volgende scherm: U ziet onder Geschiedenis dat het doel al een keer is beoordeeld. Tevens ziet u dat u bij Nieuwe score het doel nogmaals kunt beoordelen. Geeft u bij de tweede beoordeling aan dat de leerling het leerdoel wél behaalt, dan telt het doel alsnog positief mee in het percentage behaalde doelen. Sublesgroep deactiveren na beoordelen leerlingen Nadat u de leerlingen in een sublesgroep heeft beoordeeld en nadat de einddatum bij de leerlingen in de sublesgroep is verstreken, deactiveert u de sublesgroep. Dit doet u als volgt: Ga naar Groep > selecteer sublesgroep. Klik op de wijzigingsknop achter Groepsgegevens en selecteer bij status Niet actief. Klik op opslaan om de wijziging vast te leggen. Het voordeel van het deactiveren van een sublesgroep is dat de niet-actieve sublesgroep weggefilterd kan worden bij het tabblad groep. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 41 van 57

42 Als u bij het tabblad groep selecteert op actief ziet u immers alleen de actieve groepen. Samenvatting stap 4 In deze stap is behandeld hoe afvinken en scores toekennen zich tot elkaar verhouden. Afvinken is verplicht, het toekennen van scores is niet verplicht. Scores toekennen heeft geen effect op de planning. U kunt scores toekennen zonder af te vinken. Tevens zijn de uitzonderingsituaties beschreven bij het afvinken. Deze worden in de onderstaande tabel samengevat: Totaal aantal doelen Planning Percentage door de leerling behaalde doelen Afgevinkt leerdoel telt mee voor totaal aantal doelen leerdoel staat niet open in de planning leerling heeft doel behaald; doel beïnvloedt het percentage behaalde doelen positief. Afgevinkt leerdoel + score 0 telt mee voor totaal aantal doelen leerdoel staat niet open in de planning leerling heeft doel niet behaald; doel beïnvloedt het percentage behaalde doelen negatief. Niet haalbaar telt niet mee voor totaal aantal doelen leerdoel staat niet open in de planning n.v.t. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 42 van 57

43 7. Veranderingen in leerroute of leerlijnenpakket Mogelijk blijkt een leerlijnenpakket of een leerroute niet goed te passen bij de leerling. U kunt de leerling dan een ander leerlijnenpakket of andere leerroute toekennen. Dit heeft de volgende consequenties: Gevolgen veranderen van leerroute Wanneer een leerling overstapt naar een andere leerroute binnen hetzelfde leerlijnenpakket, wordt de streefplanning aangepast. U hoeft niet opnieuw aan te geven waar de leerling zich bevindt in diens leerlijnenpakket. Wel moet u mogelijk opnieuw een werkplanning maken. Gevolgen veranderen van leerlijnenpakket Wanneer een leerling overstapt naar een ander leerlijnenpakket, moet u opnieuw aangeven welke leerdoelen de leerling heeft behaald. Tevens moet u opnieuw een werkplanning maken. Bij een leerling die een ander leerlijnenpakket heeft dan de rest van zijn klas, is niet in kaart te brengen welke gezamenlijke doelen hij heeft met zijn medeleerlingen. Dit maakt het niet mogelijk om een leerling in te plannen bij diens medeleerlingen. Het is dus aan te raden leerlingen zo veel mogelijk dezelfde leerlijnenpakketten toe te kennen. 8. Leerlijnenpakket verlengen naar volgend schooljaar Wellicht wilt u voor een leerling een leerlijnenpakket verlengen naar het volgende schooljaar. Dit doet u als volgt: Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik nu onderin het scherm op de knop bestaand leerlijnenpakket verlengen. Vink aan welk(e) leerlijnenpakket(ten) u wilt verlengen en klik daarna (onderin het scherm) op geselecteerd leerlijnenpakket verlengen. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 43 van 57

44 Selecteer welke leerlijnenpakketten u wilt verlengen Geef aan met welk schooljaar en voor welke leergebieden het leerlijnenpakket verlengd moet worden en klik op opslaan. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 44 van 57

45 9. Verantwoording: ontwikkelingsperspectief, hulpplan, notitiecategorie Normaal gebruikt u ter verantwoording uw (handelings- of hulp-)plannen en het ontwikkelingsperspectief. In de hulpplannen en het ontwikkelingsperspectief komen echter elementen terug die u ook al onderbrengt in de leerlijnenmodule. Het gebruiken van hulpplannen naast de leerlijnenmodule zou leiden tot dubbel werk. Dit hoofdstuk beschrijft waar u welke elementen in ParnasSys kunt onderbrengen. Tevens beschrijft dit hoofdstuk hoe u deze elementen weer verzamelt, als u bijvoorbeeld een verantwoordingsrapportage moet maken naar de inspectie of naar ouders. Ontwikkelingsperspectief Het ontwikkelingsperspectief bestaat uit verschillende elementen, zoals het verwachte uitstroomniveau, een onderbouwing van dit uitstroomniveau met elementen als het huidige leerrendement (of andere beoordelingen), met het IQ en de stimulerende en belemmerende factoren. Ook bevat het ontwikkelingsperspectief de tussendoelen, als mede hoe u deze tussendoelen toetst en wanneer u deze toetst. In ParnasSys wordt het ontwikkelingsperspectief grofweg opgedeeld in drie delen: 1. Het uitstroomniveau; 2. De tussendoelen; 3. De onderbouwing van het uitstroomniveau en de tussendoelen. Deze elementen brengt u op de volgende plekken in ParnasSys onder: Het uitstroomniveau U dient op twee manieren het uitstroomniveau van de leerling aan te geven: - U geeft de leerroutes de naam van het uitstroomniveau (via School > Beheer > Leerroutes). De leerroute zult u koppelen aan de leerling. U koppelt dan als het ware leerling + leerlijnenpakket + uitstroomniveau per leergebied. - U onderbouwt het uitstroomniveau van de leerling in een notitiecategorie met de naam OP. De tussendoelen Door een leerling aan een leerroute te koppelen, geeft u gelijk aan welke leerdoelen de leerling in een bepaalde periode moet halen. U maakt dan de volgende koppeling: leerling + leerlijnenpakket + leerroute (eventueel met naam van het uitstroomniveau). De onderbouwing van het uitstroomniveau en de tussendoelen De onderbouwing van het uitstroomniveau en de tussendoelen (met daarin onder andere de elementen IQ, het huidige leerrendement, de stimulerende en belemmerende factoren) kunt u als volgt onderbrengen: U kunt de onderbouwing onder brengen onder één of meerdere notitiecategorieën. Maak dan eerst de notitiecategorieën aan in School > Beheer > Notitiecategorieën. Vervolgens kunt u uw onderbouwing aangeven via de groepskaart (Groep > selecteer groep > Groepskaart > nieuwe individuele notitie opstellen). Het voordeel van deze methode is dat u de notitiecategorieën gelijk terug ziet op de groepskaart. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 45 van 57

46 Verantwoording naar ouders Er zijn twee mogelijkheden met betrekking tot verantwoording: - U toont de voortgang van de leerling met het overzicht streefplan leerling ; - U toont de werkplanning met het overzicht: werkplannen leerling. In dit overzicht worden de volgende elementen getoond: het leerlijnenpakket met ingeplande leerdoelen, een leerroute, bronnen, een aanpak (zoals geformuleerd bij iedere sublesgroep waar de leerling inzit. Tevens worden bij dit overzicht de notities OP getoond. Overzicht Streefplan leerling (voortgang) Indien u ouders inzicht wil geven in de voortgang van de leerling gebruikt u het overzicht streefplan leerling. Geef hoofdleergebied : U ziet bij hoofdleergebied de naam van het leerlijnenpakket met daarachter het hoofdleergebied. Selecteer nu de hoofdleergebieden waarvan u de voorgang wilt opvragen. Geef leerling(en) : Selecteer de desbetreffende leerling(en). Planning begin-dl : Selecteer vanaf welke DL u de voortgang wilt opvragen. Planning eind-dl : Selecteer tot welke DL u een overzicht wilt opvragen. De selectievensters begindl en einddl werken als volgt: Stel: u kiest bij begindl DL = 3 en eindddl DL = 5. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 46 van 57

47 Het overzicht toont de doelen die beginnen met een DL = 3 en eindigen met DL = 5; de doelen die voor DL 3 beginnen, maar doorlopen over de grens van DL 3; en doelen die doorlopen over de grens van DL = 5. Let op: U kunt, bij start- en einddl, alleen die DL s kunt selecteren, waarop doelen gepland zijn. Met andere woorden: als geen enkel doel start- of einddl 6 heeft, zul je 6 niet terug zien bij de prompts voor start- en eind DL. Toon bronnen : Kies ja als u bronnen wilt zien. Toon extra doelen : Kies ja als u ook de extra doelen wilt zien. Toon handtekeningenvakken? : Indien u aan ouders wilt laten zien hoe de leerling ervoor staat en zij moeten het overzicht ondertekenen, kiest u bij toon handtekeningenvakken ja. Toon logo? : Indien u het logo heeft ingesteld, kunt u ook het logo laten zien op het overzicht. Kies ja als u het logo wilt tonen. Toon notities OP? : De notities met de afkorting OP kunt u samen met de doelen uitprinten. Als u het overzicht heeft opgevraagd ziet u het volgende: - Eerst ziet u een aantal algemene kenmerken van de leerling, zoals de stamgroep van de leerling, de geboortedatum en het leerlijnenpakket waarvan u hoofdleergebieden heeft geselecteerd; - Als u de notities OP heeft opgevraagd ziet u de notities bij OP; - Vervolgens ziet u de leerdoelen. De leerdoelen zijn geordend per hoofdleergebied, met per leergebied het kerndoel. Per kerndoel zijn de leerlijnen geordend. In het onderstaande voorbeeld ziet u dit als volgt: U ziet het hoofdleergebied (Mondelinge Taal 2006), het leergebied met het kerndoel dat daaronder valt (Mondelinge taal met kerndoel 01). Onder het kerndoel ziet u vervolgens leerlijnen met de leerroute van de leerling (n het voorbeeld: Communicatieve Voorwaarden (LWOO) ); - Per leerlijn ziet u de leerdoelen die horen bij de leerlijn. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 47 van 57

48 - Achter ieder doel staat aangegeven wat het beheersingsniveau bij het doel is (Niv.); de datum waarop het doel is behaald (datum); wat de score was die de leerling heeft gehaald op het leerdoel (score, indien gebruikt gemaakt wordt van de scoremogelijkheid); of het doel afgevinkt, in te plannen, ingepland of toekomstig is (Afg.); met welke start- en einddl het doel gepland staat (Plan) en bij welke DL het doel behaald is door de leerling. Doel behaald, maar toch opnieuw ingepland Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 48 van 57

49 - Wanneer u helemaal naar de onderkant van het overzicht scrolt, vindt u de legenda waarin de kleuren staan uitgelegd. Hier vindt u tevens de plaats waar de ouders/verzorgers hun handtekening kunnen zetten (indien u heeft geselecteerd met handtekeningenvak : ja ). Overzicht werkplannen leerling (werkplanning) Indien u ouders inzicht wilt geven in de werkplanning van de leerling gebruikt u het overzicht werkplannen leerling. Met dit overzicht kunt u ook de aanpak weergeven die u voor de sublesgroep hanteert. Geef leerling : Bij Geef leerling ziet u alle leerlingen staan die in een sublesgroep zitten. U ziet dan de naam van de leerling met de naam van de sublesgroep erachter. Zit een leerling in meerdere sublesgroepen, dan ziet u meerdere malen de naam van de leerling, met achter de leerlingnaam de sublesgroep. In de bovenstaande illustratie ziet u bijvoorbeeld Leonard van Ackrum meerdere malen in het selectievenster terugkomen, omdat hij in meerdere sublesgroepen zit. Toon bronnen : Kies ja als u de ingevoerde bronnen op het overzicht wilt zien. Toon handtekeningenvakken? : Indien u aan ouders wilt laten zien hoe de leerling ervoor staat en zij moeten het overzicht ondertekenen, kiest u bij toon handtekeningenvakken ja. Toon logo? : Indien u het logo heeft ingesteld, kunt u ook het logo laten zien op het overzicht. Kies ja als u het logo wilt tonen. Toon notities OP? : De notities met de afkorting OP kunt u samen met de doelen uitprinten. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 49 van 57

50 Als u alle sublesgroepen van de leerling wilt selecteren, houdt u de ctrl-knop ingedrukt, terwijl u met de muis op de desbetreffende leerlingnaam-sublesgroepcombinatie klikt. Vervolgens klikt u op Toon overzicht. De opbouw van dit overzicht is iets anders dan het overzicht streefplan leerling. Overeenkomstig is dat de leerdoelen zijn geordend per hoofdleergebied, per leergebied met kerndoel. Per kerndoel zijn de leerlijnen geordend. In het bovenstaande voorbeeld ziet u dit als volgt: - U ziet het hoofdleergebied (Mondelinge Taal 2006), het leergebied met het kerndoel dat daaronder valt (Mondelinge taal met kerndoel 01). Onder het kerndoel ziet u vervolgens leerlijnen met de leerroute van de leerling (In het voorbeeld: Communicatieve Voorwaarden (LWOO) ); - Per leerlijn ziet u de leerdoelen die horen bij de leerlijn. Het verschil is alleen de doelen die ingepland staan bij de sublesgroep worden getoond. U ziet dus niet de in te plannen doelen (oranje). Toekomstige doelen (geel) ziet u alleen als deze ingepland staan bij de sublesgroep. Houdt hier rekening mee! Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 50 van 57

51 10. Groepskaart In dit hoofdstuk leest u informatie over de groepskaart in ParnasSys. De groepskaart vindt u onder Groep > Kies de juiste groep > Groepskaart. De groepskaart is de cockpit van de klas, waarmee het proces van leerlingzorg in beeld wordt gebracht. De groepskaart geeft de leerkracht inzicht in gegevens van de hele groep. De groepskaart toont de volgende gegevens: Leerjaar van de leerling, de didactische leeftijd, intelligentiegegevens, uitslagen van de ZIEN!vragenlijst (indien ingevuld), resultaten niet-methodetoetsen, resultaten methodetoetsen, notities, plannen, gemiddelde resultaten groep, groepsnotities en groepsplannen. Informatie met betrekking tot het gebruik en de inrichting van de groepskaart vindt u in de handleiding Groepskaart op het supportportaal. Op de groepskaart kunt u per leerlijn zien welk percentage doelen de leerling heeft behaald. Tevens ziet u de leerroute van de leerling. In het filter Leerlijnen boven de groepskaart selecteert u het leergebied. Vervolgens verschijnen in kolommen de leerlijnen naast elkaar in de groepskaart. U ziet bijvoorbeeld een kolom Klokkijken (met afkorting kk ) in de onderstaande illustratie. Door te klikken op de kolomnaam, kunt u de leerlingen sorteren, waarbij het laagste percentage bovenaan staat en het hoogste percentage onderaan. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 51 van 57

52 11. Snelkeuzelijst overzichten Alle overzichten zijn te vinden via Overzichten > Leerlingvolgsysteem > Leerlijnen. overzicht doel varianten Leerlijnenpakket - uitdraai van ideaalplanningen per leerroute zonder leerlinggegevens. - Streefplan - voortgangsrapportage leerling - leerling - Kan gebruikt om ouders inzicht te geven in de voortgang en ideaalplanning van de leerling. - geeft niet de aanpak van de sublesgroep weer Werkplannen leerling Werkplannen groep - Met handtekeningenvak - Kan gebruikt worden om ouders inzicht te geven in de werkplanning van de leerling - Geeft tevens de aanpak van de sublesgroep weer - Met handtekeningenvak - Toont de samenstelling van de sublesgroep, de leerdoelen, aanpak, notities OP en de voortgang. Ga naar: overzicht > leerlingvolgsysteem > begeleiding > leerlijnen > werkplannen groep. - per groep Niet bedoelt voor ouders, aangezien er verschillende leerlingnamen in gebruikt worden. Per leerling per plan Overzicht komt overeen met het overzicht werkplannen leerling, maar toont tevens de aanpak. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 52 van 57

53 12. Veel gestelde vragen Wat is een leerroute? De applicatiebeheerder plant de leerdoelen in een leerlijnenpakket in. Echter, eenzelfde planning zal niet bij iedere leerling passen. Zwakke leerlingen werken bijvoorbeeld langer aan een leerdoel dan sterkere leerlingen. Om aan deze niveauverschillen tegemoet te komen kunt u verschillende planningen maken. Een planning van leerdoelen in een leerlijnenpakket voor een bepaald niveau wordt een leerroute genoemd. Zo kunt u een leerroute maken voor leerlingen die als uitstroomniveau PROO hebben, of LWOO, et cetera. Wat is een leerlijnenpakket? Een leerlijnenpakket is het geheel van leerlijnen, leerdoelen en kerndoelen. In een leerlijnenpakket staan leerdoelen voor verschillende vakgebieden, zoals taal, rekenen, ruimtelijke ontwikkeling en sociaal emotionele ontwikkeling. Wat is een streefplanning? Een streefplanning is de planning die de leerling volgens diens leerroute moet volgen. Voor de kleutergroepen gebruikt onze school de Plancius leerlijnen. Wanneer de leerlingen naar groep 3 gaan, gebruiken we de ZML leerlijnen. Hoe moet ik dit in de praktijk instellen? Wanneer de leerlingen leerjaar 1 en leerjaar 2 hebben, koppelt u de Plancius leerlijnen aan de leerlingen. Gaan de leerlingen over naar groep 3, dan koppelt u de zml-leerlijnen aan de leerling. Mogelijk zal een leerling een bepaalde periode het Plancius leerlijnen pakket naast een ander leerlijnenpakket gebruiken. Dit is mogelijk in de leerlijnenmodule: een leerling kan in één leerjaar meerdere leerlijnenpakketten naast elkaar gebruiken. Wat is het totaal aantal doelen tot huidige DL? Het totaal aantal doelen wordt bepaald door alle te behalen doelen die gepland zijn tot de huidige DL van de leerling. Ik zie geen leerdoelen en leerlingen in het planscherm. Hoe kan dat? Wat betreft leerlingen: Leerlingen worden alleen in het planscherm getoond als - De leerling aan het leerlijnenpakket gekoppeld is en er een vinkje staat bij het betreffende leergebied. - Er in beheer voor het leergebied en de leerroute van de leerling(en) een streefplanning staat ingesteld. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 53 van 57

54 Starten met het planscherm op groepsniveau Als u start met de module en nog geen leerling, een leerlijnenpakket en een leerroute heb gekoppeld, geeft het planscherm geen leerlingen of doelen weer. Ik zie alleen de kleuren geel en oranje op het planscherm. Hoe kan dat? Als u aan de leerlingen wel een leerroute heeft toegekend, maar nog geen doelen heeft afgevinkt of doelen heeft ingepland, zal het scherm alleen de kleuren oranje en geel weergeven. U ziet in feite de leerroute terug: de doelen die de leerling gezien zijn DL had moeten behalen (oranje) en de doelen die de leerling bij een hogere DL (dan zijn huidige DL) in de toekomst zal moeten behalen (geel). Pas als doelen worden afgevinkt, worden de doelen groen en als doelen worden ingepland (in een sublesgroep) worden de doelen blauw. Hoe koppel ik bronnen aan een leerdoel? Dit kan op twee manieren: - Indien u leerkrachtrechten heeft kunt u via de sublesgroep bronnen toevoegen aan de leerdoelen. Ga naar Groep > selecteer sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen. Klik op de knop onder Bronnen en vervolgens onderin het scherm op bronnen toevoegen. Voeg uw bron toe en klik op opslaan. - Indien u applicatiebeheerrechten heeft kunt u via beheer bronnen koppelen aan leerdoelen. Ga dan naar School > Beheer > Leerlijnenpakketten. Klik op de wijzigingsknop achter het desbetreffende leerlijnenpakket. Klik nu in het onderste niveau van de harmonica op (de regel van de leerdoelen). Klik op de wijzigingsknop. Nu ziet u onderin het scherm de knop bron toevoegen. Als ik als leerkracht een bron toevoeg, blijft deze bron dan gekoppeld aan het leerdoel? Ja, deze bron zal gekoppeld blijven aan het leerdoel, ook als de sublesgroep de einddatum heeft bereikt. Met andere woorden: als u het volgend schooljaar weer het leerdoel gebruikt, ziet u de bron vanzelf terug bij het leerdoel. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 54 van 57

55 Hoe verwijder ik een sublesgroep? Het verwijderen van een leerling uit een sublesgroep staat beschreven in de alinea Leerling uit sublesgroep overplaatsen of verwijderen. Als ik één hoofdleergebied wil verwijderen, krijg ik de melding: U kunt dit hoofdleergebied niet verwijderen, er zijn al leergebieden bij dit hoofdleergebied. Als u iets wilt verwijderen (bijvoorbeeld een leergebied, hoofdleergebied of kerndoel) dan dient u van onder naar boven te werken. U begint altijd op het kleinste niveau. Reden hiervoor is dat we willen voorkomen dat u met één onbedoelde druk op de knop veel meer verwijdert dan dat de bedoeling is. Als scores gekoppeld zijn aan het leerlijnenpakket zijn er uit het leerlijnenpakket geen elementen meer te verwijderen. Wel kunt u elementen deactiveren, door op het kruisje te klikken. Bij gedeactiveerde leerdoelen kunnen geen scores meer ingevuld worden. Wel blijven al de eerdere ingevoerde scores bewaard en zichtbaar. Ik wil graag een leerling aan een andere sublesgroep toevoegen, maar ik weet niet of de leerdoelen van deze groep overlappen met de leerdoelen uit de andere sublesgroep van de leerling. Indien de leerling in diens werkplanning al leerdoelen heeft, die overeenkomen met de leerdoelen van de sublesgroep waaraan u de leerling wilt koppelen, zult u een foutmelding krijgen. Is het mogelijk om binnen een sublesgroep voor één leerling (of voor een deel van de leerlingen) een leerdoel éxtra te plannen? Binnen een bestaande sublesgroep kun je alleen een leerdoel aan alle leerlingen uit de sublesgroep toevoegen. Als je vanuit het groepsplanscherm een sublesgroep samenstelt kun je wel voor 1 leerling één extra doel toevoegen. Je maakt dan een koppeling leerdoel-leerling (zie handleiding). Ik wil een sublesgroep maken, waarbij ik ook een leerling in wil delen die de doelen al behaald heeft. Kan dat? Het is mogelijk om leerlingen die al een doel behaald hebben opnieuw via het groepsplanscherm in te plannen. Ter achtergrondinformatie: Redenen waarom je een leerling opnieuw met al behaalde doelen zou willen inplannen zijn: - De leerling heeft herhaling nodig (wel behaald maar verder herhalen); - De leerling heeft het doel behaald, maar de leerling past toch het beste in deze groep. Is de kop aanpak in de sublesgroep aan te passen? Noch de kop aanpak, noch de kop opmerkingen zijn aan te passen. Als ik klik op groep > sublesgroep > begeleiding > leerdoelen, staan de leerdoelen op een andere volgorde dan op het planscherm. Waarom is dat? De leerdoelen staan bij groep > sublesgroep > begeleiding > leerdoelen, op volgorde van het aantal leerlingen waarvoor per groep nog leerdoelen open staan. De doelen die voor het minst aantal leerlingen zijn afgevinkt, staan dus bovenaan. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 55 van 57

56 Kan ik hetzelfde doel opnemen in twee verschillende plannen? Bijv. doelen van mondelinge taal waaraan in de klas wordt gewerkt en ook bij logopedie. Een doel kan niet twee keer ingepland worden. Ons advies hierin is: overweeg waar het zwaartepunt ligt van het onderwijs voor dit doel. In dát plan wordt het doel ingepland via het planscherm en geëvalueerd. In het andere plan wordt bij de individuele aanpak geschreven dat er ook aan dat doel gewerkt wordt. Voor de evaluatie is er afstemming tussen beide personen. Hoe kan ik extra doelen inplannen (en afvinken) als een leerling bijvoorbeeld alle doelen van zijn leerroute heeft behaald? - In beheer zal bij de doelen ingesteld moeten worden dat een doel voor een bepaalde leerroute als extra doel geldt. Stel daar bij bijvoorbeeld als streefplanning in: startdl 150, einddl 150. (zie handleiding beheer) - Bij de leerling zal moeten worden aangeven op het scherm waar de leergebieden en leeroutes worden getoond die van toepassing zijn voor de leerling dat voor een bepaald leergebied óok extra doelen getoond mogen worden - Op het planscherm (groep) kan in een selectievenster worden aangegeven of extra doelen getoond moeten worden. Vragen met betrekking tot overzichten Hoe werken de vensters waarmee ik een begin-dl en een eind-dl kan selecteren? De selectievensters Begin-DL en Eind-DL werken als volgt: Stel: u kiest bij begin-dl DL = 3 en eindd-dl DL = 5. Het overzicht toont de doelen die beginnen met een DL = 3 en eindigen met DL = 5; de doelen die voor DL 3 beginnen, maar doorlopen over de grens van DL 3; doelen die doorlopen over de grens van DL = 5. Zijn Start- DL en Eind-Dl hetzelfde als Begin- en EindDL? Ja, dit betekent hetzelfde. De filters van de overzichten filteren echter op alfabetische volgorde, waardoor er niet is gekozen voor start- en einddl (dan zou je namelijk eerst einddl moeten selecteren en daarna startdl. Om deze reden is ervoor gekozen om de term begindl te hanteren). Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 56 van 57

57 Ik zie bij het filter begindl niet alle didactische leeftijden terug. Hoe kan dat? Aan de leerdoelen wordt een planning gekoppeld. Alleen de didactische leeftijden, die in de planning zijn gebruikt (die aan een leerdoel zijn gekoppeld) worden in het filter getoond. Zie onderstaande illustratie. In één van de leerlijnenoverzichten lijken er geen leerdoelen te zijn bij het kerndoel. Hoe kan dat? Soms hebben twee kerndoelen dezelfde set van leerlijnen en leerdoelen. De leerlijnen en leerdoelen zijn dan maar bij één kerndoel ingevoerd, zodat u niet twee keer dezelfde set van doelen hoeft te beoordelen. Kijk eventueel in de toelichting van het kerndoel: hier staat beschreven of een kerndoel van eenzelfde set van leerlijnen en doelen gebruik maakt als een ander kerndoel. Leerlijnen voor de leerkracht Versie Pagina 57 van 57