Integraal Veiligheidsplan

Transcriptie

1 Integraal Veiligheidsplan Vast onderhoud DVM-Keten VC Rhoon Voor de aanbesteding van het contract met zaaknummer voor het meerjarig onderhoudscontract DVM in de regio West Nederland Zuid Zaaknummer Cf. V&G- plan art van het Arbeidsomstandighedenbesluit) V3.1 Datum 23 september 2014 Status Concept 3.1

2 Autorisatie Naam Paraaf Datum Projectmanager H. de Knegt Vrijgave Contractmanager G. Soltani Akkoord Manager Techniek H. de Knegt Akkoord Opsteller E. Zwetsloot J. van der Hoorn Opstellen

3 Document geschiedenis Versie Datum Status Beschrijving augustus 2014 Pre- Concept 1 ste aanzet tot een IVP augustus augustus september september 2014 Concept Aanpassen naar nieuwe projectsamenstelling en Security Concept Aanpassen naar contract UAV 2012 Concept Aanpassen naar contract UAV 2012 Concept Aanpassen nummering Colofon Uitgegeven door: Ministerie van Infrastructuur en Milieu Rijkswaterstaat West Nederland Zuid Postbus 556, 3000 AN Rotterdam dhr. H. de Knegt Informatie: Telefoon: +31(0) hans.de.knegt@rws.nl Opgesteld: E. Zwetsloot / John van der Hoorn Datum: 23 september 2014 Status: Concept Versienummer: 3.1

4 Inhoud 1 Introductie Toelichting Veiligheidsambitie en veiligheidsdoelstellingen Veiligheidsregels en veiligheidsvoorschriften Scope en gegevens van het Bouwwerk Omschrijving van het bouwwerk (project) Werkzaamheden met ontwerpactiviteiten werkzaamheden zonder ontwerpactiviteiten Ligging van de objecten (project) Betrokken partijen Planning van de Werkzaamheden Organisatie van de fases projectvoorbereiding en contractering Projectvoorbereiding Contractering Verplichtingen Opdrachtgever Organisatie van de uitvoeringsfase door Opdrachtnemer Verplichtingen Opdrachtnemer Organisatie en verantwoordelijkheden Organisatie Integrale Veiligheid Veiligheidsverantwoordelijkheden en -rollen Afstemming en vastlegging Algemeen Veiligheidsoverleg bij Opdrachtgever Afstemming tussen Opdrachtgever en Opdrachtnemer Stakeholders Afstemming V&G- coördinatie Uitvoeringsfase Ingeschakelde/ in te schakelen zelfstandige hulppersonen Ingeschakelde/ in te schakelen specialistische diensten Voorlichting en instructie van medewerkers in de uitvoeringsfase Projectbeheersing Actualisatie en detaillering van het integraal veiligheidsplan Oplevering van Integraal Veiligheidsdossier aan Opdrachtgever door Opdrachtnemer Contract Risico inventarisatie en beheer Ongevallen registratie en - analyse Integrale veiligheid Veiligheid integraal bekeken Veiligheidsnormen en richtlijnen per veiligheidsthema Normen en Richtlijnen Constructieve veiligheid Brandveiligheid Arbeidsveiligheid Sociale veiligheid Pagina 4 van 37

5 5.2.6 Security Verkeersveiligheid Machineveiligheid Veiligheid zee- en binnenvaart Veiligheid tegen overstroming Externe veiligheid Inrichtingen en Transport Hulpverlening Risico- inventarisatie en evaluatie (RI&E) Borging arbeidsveiligheid in de contractvoorbereidingsfase Restrisico s voortvloeiend uit de contractvoorbereidingsfase Restrisico s voortvloeiend uit de uitvoering Bijlagen Bijlage A: Afkortingenlijst Bijlage B: Begrippenlijst Bijlage C: Bijlagen volgens Art van het Arbeidsomstandighedenbesluit Overzicht van ingeschakelde/ in te schakelen zelfstandige hulppersonen Ingeschakelde/ in te schakelen deskundige diensten Bijlage D: Referenties en verantwoording Bijlage E: Verantwoordelijkheden per veiligheidsthema Bijlage F: Risico-inventarisatie en evaluatie opdrachtgever tijdens de contractvoorbereidingsfase Bijlage G: Voorstel meldingsprocedure Incidenten Pagina 5 van 37

6 1 Introductie 1.1 Toelichting Voor u ligt het Integraal VeiligheidsPlan (IVP) contractvoorbereidings- en uitvoeringsfase voor het contract met Zaaknummer: Dit plan voldoet aan het Arbeidsomstandighedenbesluit art inzake het Veiligheids- & Gezondheidsplan (V&G-plan) en wordt als informatie opgenomen in de bijlage 1, Integraal Veiligheidsplan van contract Om hieraan te voldoen is het oude V&G-plan Ontwerp opgenomen in dit plan en kan dit plan als basis dienen voor de door de aannemer op te stellen paragraaf Integrale Veiligheid (IV) uit het ProjectKwaliteitsplan (PKP) en/of het Deelkwaliteitsplan Integrale veiligheid zoals aangegeven in art van het contract. Waarom dit Integraal Veiligheidsplan? Veiligheid is een speerpunt van de agenda van Rijkswaterstaat (RWS) en is ook een belangrijk onderdeel van het Ondernemingsplan Om het belang van veiligheid te benadrukken is eind 2010 een hernieuwde beleidsverklaring veiligheid ondertekend door de DG van Rijkswaterstaat. Als instrument hierbij is in 2009 is de nieuwe versie van de Leidraad Integrale Veiligheid vastgesteld en opgenomen in de Werkwijzer Aanleg. Vanuit projecten en vanuit de adviseringspraktijk bleek steeds meer behoefte om de aandacht voor integrale veiligheid ook te verankeren in onze contracten met opdrachtnemers. Integraal heeft daarbij een dubbele betekenis: geïntegreerd in de eisen t.a.v. het primaire proces (projectmanagement, ontwerpen, uitvoeren etc.) én alle veiligheidsaspecten betreffend (niet alleen V&G/arbo maar ook constructieve veiligheid, sociale veiligheid, verkeersveiligheid etc.). Het IVP van dit contract is opgesteld in de contractvoorbereidingsfase. Aan het project is geen planfase vooraf gegaan. Hierdoor werden enkele, in de planfase op te stellen documenten, in de contractvoorbereidingsfase gerealiseerd. Dit zijn de volgende documenten: Het IVP, waarin het V&G- plan en de Risco-inventarisatie en Evaluatie (RI&E) volgens het Arbeidsomstandighedenbesluit art is opgenomen. Het IVP is bij de contractstukken gevoegd. Na gunning zal het Integraal Veiligheidsdossier worden overgedragen. Dit IVP is een dynamisch document, dit betekent dat het IVP voorbereiding ontwerpfase van de opdrachtgever (OG) steeds geüpdate zal worden door de Projectadviseur Integrale Veiligheid aan de hand van de fase waarin het project zich bevindt. De aan de ON ter beschikking gestelde versie, kan als basis dienen voor het, door de ON op te stellen, Projectmanagementplan zoals in het contract is aangegeven. Na de contractvoorbereidingsfase volgt de uitvoeringsfase (onderhoudsperiode). Pagina 6 van 37

7 1.2 Veiligheidsambitie en veiligheidsdoelstellingen Projectdoelstelling Veiligheid: we werken veilig of we werken niet! Het project stelt veiligheid voorop om te voldoen aan: De Beleidsverklaring Veiligheid Rijkswaterstaat: Nul doden en nul zwaargewonden onder RWS- personeel en personeel van contractanten die werken in opdracht van Rijkswaterstaat Klaver Vijf voor Veiligheid: 1. Nul doden en nul ernstige gewonden op het werk 2. Veiligheidszorg is een zaak van OG (RWS) en ON 3. Veiligheid geborgd in de projectuitvoering 4. Werken volgens de 6 gedragsregels voor veiligheid 5. Zorg voor optimale veiligheid tijdens werkzaamheden 1.3 Veiligheidsregels en veiligheidsvoorschriften Naast de op het project van toepassing zijnde wet- en regelgeving, normen en richtlijnen zijn de volgende bijzondere veiligheidsregels en voorschriften van toepassing: - Gedragsregels voor Veiligheid. Deze regels zijn in eerste instantie opgesteld voor Rijkswaterstaat. Rijkswaterstaters mogen hier op worden aangesproken. Anderzijds wil Rijkswaterstaat ook personeel van gecontracteerde partijen op deze regels aanspreken. De gedragsregels luiden als volgt: o Als Rijkswaterstater heb ik een voorbeeldfunctie. o Ik neem veiligheid altijd mee in mijn werk. o Ik zorg voor een veilige werkomgeving. o Ik stop elke klus die niet veilig voelt. o Ik meld (bijna)ongevallen en bespreek deze. o Ik draag de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). Pagina 7 van 37

8 2 Scope en gegevens van het Bouwwerk 2.1 Omschrijving van het bouwwerk (project) De werkzaamheden omvatten in hoofdzaak: Het onderhouden van de Regionale DVM-ketens en bijbehorende installaties binnen het bediengebied van de Verkeerscentrale West Nederland Zuid (VC-WNZ) in het beheergebied van Rijkswaterstaat West Nederland Zuid Werkzaamheden met ontwerpactiviteiten De volgende objecten worden grootschalig vernieuwd en/of vervangen, waarvoor eventueel ontwerpen moeten worden gemaakt: Geen werkzaamheden zonder ontwerpactiviteiten In het contract zijn de objecten benoemd, welke vallen onder het vast onderhoud. Deze worden in het contract in bijlage 2 Beknopte gegevens van de te onderhouden installaties genoemd. 2.2 Ligging van de objecten (project) De te onderhouden objecten bevinden zich voornamelijk binnen de provinciegrenzen van Zuid-Holland. Daarnaast bevinden zich enkele objecten binnen de grenzen van de provincie s Noord-Brabant, Zeeland, Utrecht en Noord-Holland. Pagina 8 van 37

9 2.3 Betrokken partijen Opdrachtgever Organisatie : Ministerie van Infrastructuur en Milieu : Directoraat Generaal Rijkswaterstaat : Verkeer en Watermanagement (VWM) : Roel Salden Naam Bezoekadres : Griffioenlaan 2 Postcode en Plaats : 3526 LA Utrecht Telefoonnummer : adres : roel.salden@rws.nl Ontwerpende partij(en)contractvoorbereidingsfase Organisatie : Ministerie van Infrastructuur en Milieu : Directoraat Generaal Rijkswaterstaat : Regio West Nederland Zuid Naam : Hans de Knegt Bezoekadres : Derde Werelddreef Postcode en Plaats : 3011 XD Rotterdam Telefoonnummer : +31(0) adres : hans.de.knegt@rws.nl V&G- coördinator contractvoorbereidingsfase Organisatie : Ministerie van Infrastructuur en Milieu : Directoraat Generaal Rijkswaterstaat Naam : Hans de Knegt Bezoekadres : Derde Werelddreef Postcode en Plaats : 3011 XD Rotterdam Telefoonnummer : +31(0) adres : hans.de.knegt@rws.nl Uitvoerende partij(en) Organisatie : n.t.b. Naam : Bezoekadres : Postcode en Plaats : Telefoonnummer : adres : 2.4 Planning van de Werkzaamheden Beoogde start werkzaamheden : 1 maart 2015 Beoogde einde werkzaamheden : 31 oktober 2016 Uitvoeringsduur: 21 maanden met een optionele verlenging van maximaal 12 maanden. De uitvoerende partij is verantwoordelijk voor de planning van de werkzaamheden in de uitvoeringsfase. De OG heeft randvoorwaarden voor de werkzaamheden opgenomen in de Vraagspecificatie. Pagina 9 van 37

10 2.5 Organisatie van de fases projectvoorbereiding en contractering Projectvoorbereiding Tijdens de projectvoorbereiding heeft RWS de risico s geïnventariseerd naar de mogelijke veiligheidsmaatregelen die kunnen optreden tijdens de fases van het project. De RI&E s zijn opgenomen in bijlage F Contractering Dit Integraal Veiligheidsplan, waarin opgenomen het wettelijk vereiste V&G-deel is samen met de RI&E s opgenomen bij de contractstukken. De stukken zijn daarmee input voor het veiligheidsbeleid, de beheersmaatregelen en veiligheidsdocumenten van de ON Verplichtingen Opdrachtgever De belangrijkste ARBO-verplichtingen van de OG zijn: Eventueel aanstellen PIV na gunning; Opstellen RI&E; Hanteren uitgangspunten V&G bij ontwerpwerkzaamheden (nb: voor de onderhoudswerkzaamheden zijn geen ontwerpen gemaakt of nodig); Opstellen V&G-plan (nb: onderdeel van dit Integraal Veiligheidsplan); Uitvoeren V&G- coördinatie. 2.6 Organisatie van de uitvoeringsfase door Opdrachtnemer De ON is verantwoordelijk voor de uitvoeringsfase. Hij vervult daarmee de rol van uitvoerende partij in de zin van het ARBO-besluit Verplichtingen Opdrachtnemer De belangrijkste ARBO- verplichtingen van ON zijn: Aanstellen V&G- coördinator; Opstellen RI&E uitvoeringsfase en aangeven hoe de door RWS gesignaleerde risico s worden opgeheven en/of verminderd; Opstellen Integraal Veiligheidsplan (waaronder V&G-plan uitvoering); Uitvoeren V&G- coördinatie; Toezien op het naleven van regels en afspraken bij de uitvoeringswerkzaamheden; Instructie geven aan werknemers en onderaannemers; Een overzicht te geven van de onderaannemers die voor de werkzaamheden ingeschakeld zullen worden; Een overzicht te geven van de deskundige diensten die voor de werkzaamheden ingeschakeld zullen worden; Regelen BedrijfsHulpVerlening (BHV); Pagina 10 van 37

11 3 Organisatie en verantwoordelijkheden 3.1 Organisatie Integrale Veiligheid Veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de OG en de ON. In dit hoofdstuk wordt de verantwoordelijkheidsverdeling vastgelegd tussen Rijkswaterstaat als OG en de ON. De verantwoordelijkheid voor veiligheid ligt contractueel bij de ON, maar ook voor een deel bij OG (het betreft dan de eindverantwoordelijkheid en onze eigen verantwoordelijkheid voor veiligheid). 3.2 Veiligheidsverantwoordelijkheden en -rollen Bij de OG is de verdeling van Integrale Veiligheid over de diverse rollen als volgt. Voor Integrale Veiligheid is de Projectmanager eindverantwoordelijk. De Projectmanager delegeert deze verantwoordelijkheid aan de Technisch Manager. Om zijn verantwoordelijkheid binnen zijn takenpakket waar te kunnen maken en te kunnen invullen, laat de Technisch Manager zich ondersteunen door de Projectadviseur Integrale Veiligheid. Deze laatste kan desgewenst escaleren naar de Projectmanager. 3.3 Afstemming en vastlegging Algemeen Om Integrale Veiligheid goed te beheersen en alle betrokkenen voldoende op de hoogte te houden is het nodig om structureel overleg te voeren over dit onderwerp, intern en extern. Deze documentatie zal worden opgenomen in het Integraal Veiligheidsdossier van de OG Veiligheidsoverleg bij Opdrachtgever In onderstaande overleggen dient veiligheid op de agenda te staan. Vanuit het cluster techniek kan inhoudelijk een bijdrage worden geleverd aan de voorbereiding van het overleg. Hieronder zijn de overleggen en frequenties genoemd die gebruikelijk zijn. Een en ander kan en zal worden aangepast naar behoefte. Overleg Doel Frequentie Deelnemers Integrale veiligheid Borgen IVP in ontwerp en uitvoering Om de week Technisch Manager Coördinator Integrale Veiligheid Technisch Team Voortgang van zaken m.b.t. integrale veiligheid Een keer in de twee weken Technisch Manager Technisch Adviseurs Coördinator Integrale Veiligheid PMT Op de hoogte blijven van ambities en ontwikkelen op het gebied van veiligheid binnen het project, welke wordt uitgedragen door Coördinator Integrale Veiligheid Tijdens overleg Project Manager Technisch Manager Manager Projectbeheersing Omgevingsmanager Contract Manager Risicomanager Projectondersteuner Pagina 11 van 37

12 (verslaglegging) Risicosessie Risico s in kaart brengen die voor het project relevant zijn. Dit is belangrijk voor de veiligheidsthema s die van toepassing zijn. Vastlegging door de risicomanager Op afspraak Projectadviseur Integrale Veiligheid Technisch Manager Manager Projectbeheersing Omgevingsmanager Contract Manager Risicomanager Technisch Adviseurs n.t.b Afstemming tussen Opdrachtgever en Opdrachtnemer Tijdens de, bij het begin van het project te initiëren Project-Start-Up (PSU), zal door de Projectadviseur Integrale Veiligheid (PIV) het onderwerp Integrale Veiligheid expliciet aan de orde worden gesteld. De PIV zal nader uitleg geven aan de ON wat onder Integrale Veiligheid wordt verstaan. Gedurende het project kan een eventuele evaluatie met de daaruit voortvloeiende acties tijdens een Project-Follow-Up (PFU) over het onderwerp veiligheid nodig zijn. In afstemming met de ON wordt het volgende vastgelegd: de frequentie van de besprekingen met de OG; de frequentie van gezamenlijke veiligheidsinspecties (ON, OG); de frequentie up date Integraal Veiligheidsplan of V&G plan van de ON; melding van (bijna) ongevallen en ongevallen; integrale veiligheid in alle overleggen als een vast agendapunt opnemen; hoe de ON integrale veiligheid gaat stimuleren bij de medewerkers die onder zijn verantwoordelijkheid vallen; hoe in het Integraal Veiligheidsplan of V&G plan van de ON integrale veiligheid wordt opgenomen Stakeholders Stakeholders zijn op het gebied van veiligheid belangrijk. Zij zijn direct of indirect betrokken bij het project. Deze zijn onder andere: Gemeentes Hulpverleningsdiensten zoals Brandweer, ambulances en politie Wegendistricten Specialistische Diensten van RWS (o.a. DVS, CIV, IMG) Overleg inzake Integrale veiligheid met stakeholders De onderwerpen in dit overleg, welke geïnitieerd worden door de Omgevingsmanager, die daarbij aan de orde kunnen komen, zullen liggen tussen onveilige situatie bij, op of in de nabijheid van knooppunten, wegen, bruggen, etc. tot veiligheidsaspecten bij het schrijven van een onderhoudsplan. 3.4 Afstemming V&G- coördinatie Uitvoeringsfase De ON zal een V&G- coördinator voor de Uitvoeringsfase (VGCU) aanstellen. 3.5 Ingeschakelde/ in te schakelen zelfstandige hulppersonen Pagina 12 van 37

13 Bijlage C.1.1 bevat een overzicht van de door de uitvoerende partij voor de werkzaamheden ingeschakelde of in te schakelen onderaannemers ON (zogenaamde UnderPinningContracts, UPC). Dit overzicht dient tijdens de uitvoeringsfase actueel te worden gehouden door de uitvoerende partij en dient een vast onderdeel te zijn van de contract overleggen met de gemachtigde van de OG. 3.6 Ingeschakelde/ in te schakelen specialistische diensten Bijlage C.1.2 bevat een overzicht van de door de uitvoerende partij voor de werkzaamheden ingeschakelde of in te schakelen deskundige diensten. Dit overzicht dient tijdens de uitvoeringsfase actueel te worden gehouden door de uitvoerende partij en dient een vast onderdeel te zijn van de contractoverleggen met de gemachtigde van de OG. 3.7 Voorlichting en instructie van medewerkers in de uitvoeringsfase In de uitvoeringsfase dient de ON bij de instructie van werknemers expliciet stil te staan bij de risico s uit de Risico- inventarisatie en Evaluatie, die hij voor de uitvoeringsfase dient op te stellen. Ook dient de ON personeel te instrueren over de RWS- gedragsregels zoals genoemd in paragraaf 1.3. (o.a. het werk stilleggen als niet veilig kan worden gewerkt), voor zover deze regels niet al in eigen gedragsregels zijn vervat. Pagina 13 van 37

14 4 Projectbeheersing 4.1 Actualisatie en detaillering van het integraal veiligheidsplan Het IVP, met daarin opgenomen het Integraal V&G-plan ontwerp, wordt gedurende de contractvoorbereidings- en uitvoeringsfase actueel gehouden en waar nodig gedetailleerd. Gedurende de uitvoeringsfase worden afspraken uit het integraal veiligheidsplan collegiaal getoetst. 4.2 Oplevering van Integraal Veiligheidsdossier aan Opdrachtgever door Opdrachtnemer Aan het eind van het contract wordt het Integraal Veiligheidsdossier van de ON aan de OG overgedragen. Het dossier moet gezien worden als een gebruiksaanwijzing van de overgedragen objecten waarvoor onderhoudswerkzaamheden zijn verricht. Deze objecten zijn genoemd in par Contract Deze paragraaf beschrijft inhoudelijke veiligheidsactiviteiten waar binnen het project aandacht aan moet worden gegeven: Risico inventarisatie en beheer; Ongevallen registratie analyse Risico inventarisatie en beheer De veiligheidsrisico s die de OG heeft onderkend zijn opgenomen in bijlage F (Risicoinventarisatie en evaluatie opdrachtgever tijdens de contractvoorbereidingsfase) van dit Integraal VeiligheidsPlan (IVP). Veiligheidsrisico s die door de ON worden onderkend, dienen in de lijst toegevoegd te worden Ongevallen registratie en - analyse. Ongevallen en incident registratie en analyse is een manier om inzicht te krijgen in ontbrekende delen van de veiligheidsaanpak, zowel in de eigen organisatie als bij de Aannemer. Goede registratie en analyse zorgen voor effectieve maatregelen. Het draagt bovendien sterk bij aan het inzicht en daarmee aan het algemene veiligheidsbewustzijn. Een goede opvolging vanuit de OG op de door de ON gemelde (bijna)ongevallen toont daarnaast ook de betrokkenheid van de OG met veiligheid aan. De ambitie van het project verplicht het project om te sturen op een zo veilig mogelijke uitvoering van de werkzaamheden. Zie ook art Besprekingen directie / aannemer en art Arbeidsomstandigheden. Veiligheidsincidenten op het werk moeten direct door het eigen personeel van ON worden gemeld. Gevaarlijke situaties en ongevallen kunnen worden gemeld via Telefoon nr of @rws.nl Pagina 14 van 37

15 Het project krijgt via de omgevingsmanager elke twee weken inzicht in de veiligheidsmeldingen die bij 0800 binnenkomen. Ernstige ongevallen worden onderzocht met een uitgebreid onderzoek, bijvoorbeeld een Tripod onderzoek, naar achterliggende oorzaken of een versimpelde ongevalanalyse. De ongevallen die hiervoor in aanmerking komen worden door Coördinator Integrale Veiligheid gemeld bij de afdeling veiligheid van DVS om te checken of het ongeval in aanmerking komt voor een ongevalonderzoek. Los hiervan dient de Aannemer, (evt. in samenwerking met OG) elk incident te onderzoeken en de OG op de hoogte stellen van de resultaten. Pagina 15 van 37

16 5 Integrale veiligheid 5.1 Veiligheid integraal bekeken Veiligheid in algemene zin wordt gedefinieerd als De effectieve bescherming van mensen tegen persoonlijk leed: tegen de aantasting van hun lichamelijke en geestelijke integriteit. Integrale veiligheid wordt gedefinieerd als alle veiligheidsaspecten van een systeem in samenhang beschouwd. Met Integrale Veiligheid wordt veiligheid integraal bezien vanuit de verantwoordelijkheid die Rijkswaterstaat als OG en beheerder heeft. Veiligheid is niet beperkt tot het object of de sectorale veiligheid waarbinnen het project zich afspeelt. Het gaat om het aantoonbaar voldoen aan de eisen die worden gesteld aan alle veiligheidsaspecten die voor het project relevant zijn. In de volgende paragrafen worden de relevante veiligheidsthema s binnen het project, welke in de tabel vetgedrukt zijn, toegelicht. Integrale veiligheid Interne veiligheid Externe veiligheid Algemeen Modaal/ sectoraal/ Objectgericht Gevaarlijke stoffen Bereikbaarheid Constructieve veiligheid Brandveiligheid Arbeidsveiligheid Sociale veiligheid Security Veiligheid wegverkeer Machineveiligheid Spoorwegveiligheid Veiligheid zeeen binnenvaart Veiligheid tegen overstroming Inrichtingen Transport Verkeersveiligheid Tunnelveiligheid Middelen Hulpverlening Organisatie Pagina 16 van 37

17 5.2 Veiligheidsnormen en richtlijnen per veiligheidsthema Normen en Richtlijnen De in dit hoofdstuk genoemde Normen en Richtlijnen zijn niet limitatief. Voor andere normen en richtlijnen die gelden wordt verwezen naar het contract. Ook dient men te allen tijde na te gaan of de Normen en Richtlijnen in de loop van de tijd wijzigingen hebben ondergaan of zijn vervangen door andere Normen en Richtlijnen Constructieve veiligheid Constructieve veiligheid is van belang bij nieuwe ontwerpen of in grote aanlegprojecten. In onderhoudsprojecten is constructieve veiligheid minder van belang. Wel dient in een aantal gevallen wellicht een tijdelijke hulpconstructie bij onderhoud te worden toegepast; in dat geval zullen constructieve eisen aan deze tijdelijke constructie moeten worden gesteld Brandveiligheid In de onderhoudsprojecten kan o.a. in de volgende situaties open vuur worden verwacht: Bij laswerkzaamheden; Werkzaamheden aan elektrotechnische installaties; Er kan sprake zijn van vuur in besloten ruimten. Dit aspect dient regelmatig terug te komen in overleg met hulpdiensten en heeft betrekking op elektrotechnische installaties Arbeidsveiligheid De uitvoeringswerkzaamheden vallen alle onder de Wet op de arbeidsveiligheid. Daar waar ontwerpwerkzaamheden voorkomen, vallen deze ook onder de arbeidsveiligheidwetgeving. Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E of RIE) De Risico Inventarisatie- en Evaluatie dient een inventarisatielijst te bevatten met alle risico s voor de veiligheid van personen die beroepshalve aanwezig zijn, inclusief een plan ter beheersing van de risico s. Het opstellen van een RIE is verplicht conform de Arbowet. Per fase moet de RIE geactualiseerd worden/ opnieuw worden opgesteld. De eerste RIE (planfase) dient als input voor het opstellen van een V&Gplan in de contractvoorbereidingsfase en voor het stellen van veiligheidseisen aan het te realiseren object en aan het proces. Integraal Veiligheidsplan Het Integraal Veiligheids- en gezondheidsplan bevat alle gegevens die van belang zijn voor het bereiken van optimale arbeidsomstandigheden tijdens de uitvoering van werkzaamheden. Het opstellen van een V&G-plan, welke geïntegreerd is in dit Integraal Veiligheidsplan, is volgens het Arbo-besluit verplicht voor werken die meer dan 500 mandagen beslaan of waarbij op één of meer werkdagen tenminste 30 werknemers op de bouw aanwezig zijn. De Arbo-wet maakt geen onderscheid in V&G-plan ontwerp en V&G-plan uitvoering. Pagina 17 van 37

18 In het contract zijn de verplichtingen van de Opdrachtnemer ten aanzien van V&G opgenomen. Onderdeel hiervan is dat de Opdrachtnemer een Integraal Veiligheidsplan met V&G plan dient op te stellen en zorg dient te dragen voor instructie van eigen mensen en mensen van de Opdrachtgever over risico s op de bouwplaats. Integraal Veiligheidsdossier Het Integraal Veiligheidsdossier, waarin het V&G- dossier volgens het ARBO-besluit is opgenomen, is de (systematisch bijgehouden) verzameling van alle documenten, die betrekking hebben op V&G management. Het bevat met name een beschrijving van de veiligheidsrelevante eigenschappen van het bouwwerk (van belang voor later beheer en onderhoud) en een overzicht van de restrisico s die niet in het ontwerp konden worden geëlimineerd. Het Integraal Veiligheidsdossier is nauw verbonden met het Beheer- en Onderhoudsplan (bedienings- en onderhoudsinstructies etc.). De Opdrachtnemer is conform de vraagspecificatie verplicht een Integraal Veiligheidsdossier bij te houden. Installatieverantwoordelijkheid. Indien een object of installatie elektrische onderdelen bevat dient de beheerder schriftelijk een Installatieverantwoordelijke te hebben aangewezen. De procedure hiervoor is vastgelegd in de NEN 3140/3840. De Installatieverantwoordelijke voor dit project is: <Nader te bepalen> (betreft Technisch Inst. V. en Organisatorisch Inst.V.) Werkverantwoordelijkheid De werkverantwoordelijkheid, welke voortvloeit uit de norm NEN-EN :2005, de norm NEN 3140:2011 en/of de norm NEN 3840:2011 en de norm NEN 1010:2007 ligt bij de ON conform art n werkverantwoordelijkheid. Voor werkzaamheden aan bestaande infrastructuur zijn de Veiligheidshandboeken van bestaande objecten en onderdelen op te vragen bij de Verkeerscentrale Sociale veiligheid Dit veiligheidsthema is niet van toepassing op dit project Security Hierbij kan gedacht worden aan terrorismepreventie, maar ook beveiliging van datagegevens. Binnen I&M geldt dat voor ieder I&M- locatie een Locatie beveiligingsplan moet worden opgesteld (ON). Technische, organisatorische en financiële aspecten moeten worden afgewogen met de beveiligingscoördinator van de betreffende dienst. Na toetsing DI-Veiligheid blijkt in ons areaal geen vitale infrastructurele objecten voor te komen. Security (beveiliging) is het geheel van maatregelen om een te beveiligen doel te beschermen tegen schadelijke invloeden. Die invloeden kunnen van buitenaf komen, zoals inbraak en criminaliteit, maar ook van binnenuit, bijvoorbeeld fraude en verduistering. Beveiliging is een manier risico's te verminderen en beheersbaar te maken en de veiligheid te verhogen. Onder security valt eveneens de beveiliging van ICT-systemen en -data. Het is vereist, dat de uitwisseling van zowel papieren als digitale bestanden tussen de projectpartners beveiligd moet verlopen en dat SCADA-systemen beveiligd moeten worden tegen onbevoegde beïnvloeding. Pagina 18 van 37

19 5.2.7 Verkeersveiligheid Verkeersveiligheid is een van de belangrijkste aspecten voor onderhoudsprojecten. De werkzaamheden worden immers voor een groot gedeelte uitgevoerd terwijl de wegen en kunstwerken in gebruik zijn. Het handhaven van de verkeersveiligheid is daarbij een lastig dossier. Er zijn drie partijen betrokken: De OG; De wegbeheerder (wegendistrict) waaronder: o Het verkeersloket (via Meldwerk planning aangeven), wat bestaat uit drie onderdelen van het Wegendistrict; De ON. De procedure is als volgt: 1. Het verkeersloket geeft toestemming voor de afzettingen en verifieert op de aanvraagformulieren of de afzettingen conform de richtlijnen zijn en daarmee veiligheid voldoende geborgd is. Let wel bij afsluitingen van toe- en afritten en verbindingswegen dient er een Doorstromingsplan (DSP) ingediend te worden; 2. De ON is verantwoordelijk voor de veiligheid en verifieert of de afzettingen conform CROW en richtlijn Rijkswaterstaat zijn geplaatst; hij controleert en verifieert daarbij het werk van zijn onderaannemers; 3. De OG toetst in principe (conform SCB) op afstand, maar zal bij geconstateerde onveilige situaties of verwachte verhoogde risico s het toetsregime verzwaren. 4. RWS is de uiteindelijk verantwoordelijke voor de verkeersmaatregel. Het veiligheidsthema Verkeersveiligheid heeft binnen de leidraad Integrale veiligheid betrekking op het ontwerp, de aanleg en beheer van rijkswegen. Dit is bij dit project niet het geval. De wegbeheerder behoudt echter de taak om continu de verkeersveiligheid te bewaken. Wel dienen de noodzakelijke verkeersmaatregelen ten behoeve van werkzaamheden te voldoen aan de eisen genoemd in de CROW- uitgaven 96a en 96b, Verkeersmaatregelen bij Werk in Uitvoering. Ook is ON verplicht om verkeersmaatregelen ter goedkeuring voor te leggen aan de wegbeheerder Tunnelveiligheid Hieronder wordt verstaan: de interne veiligheid van geheel omsloten wegconstructies. Er zijn geheel omsloten wegconstructies van meer dan 250 meter; deze vallen onder de Wet aanvullende regels veiligheid wegtunnels (Warvw). Voor deze constructies is de landelijke tunnelstandaard (LTS) van kracht. Constructies korter dan 250 meter worden tunnels of tunnelachtige objecten genoemd. Deze objecten dienen te voldoen aan de Veiligheidsrichtlijnen deel C (VRC). De ondergrens van deze objecten ligt bij een lengte van 80 tot 100 m Machineveiligheid In de machinerichtlijn is de definitie van een machine vastgelegd: Samenstel van onderling verbonden onderdelen waarvan ten minste één kan bewegen en/of een aandrijfmechanisme, bediening- en vermogensschakeling, bestemd voor een bepaalde toepassing. Pagina 19 van 37

20 Als gevolg van deze definitie valt het project niet onder deze richtlijn. Wel dient men zich te houden aan de Arbeidsmiddelenrichtlijn volgens het ARBO- besluit. Onder machineveiligheid wordt verstaan: - De intrinsieke veiligheid in het ontwerp en realisatie van beweegbare installaties; - De aanvullende beveiligingsmaatregelen tijdens bediening en beheer & onderhoud van beweegbare installaties; - Procedures gericht op veilig gebruik van beweegbare installaties. Denk hierbij aan het veiligstellen van de installaties t.b.v. onderhoudswerkzaamheden Spoorwegveiligheid Dit veiligheidsthema is niet van toepassing op dit project Veiligheid zee- en binnenvaart Dit veiligheidsthema is niet van toepassing op dit project Veiligheid tegen overstroming Dit veiligheidsthema is niet van toepassing op dit project Externe veiligheid Inrichtingen en Transport Wanneer er sprake is van een wijziging, uitbreiding of aanpassing in ruimtelijke besluiten, dan zal altijd getoetst moeten worden of het plaatsgebonden (PR) of groepsrisico (GR) aan de risiconormen voldoen. Aangezien dit binnen dit project niet het geval is, is het thema Externe veiligheid transport niet van toepassing Hulpverlening Wet- en regelgeving De wet- en regelgeving op het gebied van hulpverlening heeft betrekking op verplichtingen die vooral gelden voor brandweer, GHOR (Geneeskundige HulpverleningsOrganisatie in de Regio) en politie zoals aanrijtijden, de noodzaak om calamiteiten binnen een bepaalde tijd onder controle te hebben en dergelijke. Van OG en ON wordt verwacht dat ze de verplichtingen van hun partners maximaal respecteren en faciliteren. Voor ON betekent dat: o Het verlenen van doorgang aan de hulpverlening; o Het vrijhouden van doorgangen voor hulpverlening gedurende de hele uitvoeringsfase; o Het anticiperen op eventuele calamiteiten in een calamiteitenplan; o Het tijdig bespreken van toegangsroutes voor de hulpverlening. Calamiteitenplan Eisen aan het calamiteitenplan zijn zover van toepassing opgenomen in de art Kwaliteitsborging. Pagina 20 van 37

21 6 Risico- inventarisatie en evaluatie (RI&E) 6.1 Borging arbeidsveiligheid in de contractvoorbereidingsfase De OG heeft werkzaamheden verricht in de contractvoorbereidingsfase van het project. Tijdens deze werkzaamheden heeft de OG een Risico- Inventarisatie en - Evaluatie (RI&E) bijgehouden (Bijlage F). Deze Bijlage F bevat de projectspecifieke risico s voor Integrale Veiligheid, die redelijkerwijs niet door de OG in de contractvoorbereidingsfase konden worden geëlimineerd. Voor veiligheidsrisico s in de contractvoorbereidings- en uitvoeringsfase moeten, door de ON, beheersmaatregelen worden doorgevoerd tijdens de uitvoeringsfase. Alle genomen beheersmaatregelen en de uiteindelijk overblijvende risico s voor de beheer- en onderhoudsfase dienen te worden opgenomen in het in het Integraal Veiligheidsdossier. 6.2 Restrisico s voortvloeiend uit de contractvoorbereidingsfase Deze risico s die in de contractvoorbereidingsfase worden gesignaleerd worden aangegeven in het risicodossier, samen met de genomen beheersmaatregelen. De restrisico s worden eveneens opgenomen in het risicodossier. 6.3 Restrisico s voortvloeiend uit de uitvoering De restrisico s die voortkomen uit de contractvoorbereidingsfase worden door middel van het risicodossier tijdens de uitvoeringsfase gemitigeerd. De restrisico s die dan nog overblijven, dienen te worden opgenomen in het Integraal Veiligheidsdossier. Pagina 21 van 37

22 7 Bijlagen Pagina 22 van 37

23 Bijlage A: Afkortingenlijst AIE AIB AID AIV / VCZN VC-WNZ AIW ARBO BopA CIV DI DID IMG ICG DVS IPM Min. van I&M IVP ON OG OON PBM PIV RAMS RI&E RIE RWS SCB VMS VCA VGCO VGCU VS VSE VSP VSA V&G(M) Wegendistrict Eindhoven Wegendistrict Breda Wegendistrict Den Bosch Verkeerscentrale Zuid- Nederland Verkeerscentrale West Nederland Zuid Waterdistrict Noord-Brabant Arbeidsomstandigheden Bediening op Afstand Centrale Informatie Voorziening (voormalige DID) Dienst Infrastructuur Data-ICT-Dienst InkoopManagement GWW (onderdeel DI) Inkoop & Contractmanagement GWW Dienst Verkeer en Scheepvaart Integraal Project Management Ministerie van Infrastructuur en Milieu Integraal Veiligheids- Plan Opdrachtnemer Opdrachtgever OnderOpdrachtnemer (onderaanneming) Persoonlijk Beschermings Middel Projectadviseur Integrale Veiligheid Reliability Availability Maintainability Safety Risico Inventarisatie en Evaluatie Rijkswaterstaat Systeemgerichte Contract Beheersing Veiligheidsmanagementsysteem VeiligheidsChecklist Aannemers V&G- Coördinator Ontwerpfase V&G- Coördinator Uitvoeringsfase VraagSpecificatie (onderdeel van het contract) VraagSpecificatie Eisen (onderdeel van het contract) VraagSpecificatie Proces (onderdeel van het contract) VraagSpecificatie Algemeen (onderdeel van het contract) Veiligheid en Gezondheid (en Milieu) Pagina 23 van 37

24 WVE WSJ WVD VWM Wegendistrict Venlo (Limburg) Wegendistrict St. Joost (Limburg) Wegendistrict Zeeland Verkeer en Watermanagement Pagina 24 van 37

25 Bijlage B: Begrippenlijst Veiligheid De effectieve bescherming van mensen tegen persoonlijk leed: tegen de aantasting van hun lichamelijke en geestelijke Integriteit. Integrale veiligheid Alle veiligheidsaspecten van een systeem In samenhang beschouwt. Constructieve veiligheid (ook wel: constructieveiligheid) De veiligheid van personen met betrekking tot het bezwijken van of het ontstaan van schade aan een constructie. Brandveiligheid Veiligheid van personen met betrekking tot brand en de gevolgen van brand voor een constructie. Arbeidsveiligheid De veiligheid van personen die beroepshalve aanwezig zijn. Sociale veiligheid De mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen persoonlijk leed door misdrijven (criminaliteit), overtredingen en overlast door andere mensen. Security De bescherming of beveiliging van inrichtingen, personen en infrastructuur tegen moedwillige verstoringen. Modaal/sectoraal/objectgericht Veiligheid binnen een bepaalde vervoerwijze of voor een specifiek(e) object of sector. Verkeersveiligheid Veiligheid van de verkeersdeelnemer, als gevolg van deelname aan het wegverkeer. Veiligheid wegtunnels (ook wel: Tunnelveiligheid) Interne veiligheid van ondergrondse wegconstructies. Machineveiligheid De veiligheid voor (vaarweg, weg- en algemene) gebruikers en onderhouds- en bedienend personeel van machines. Veiligheid zee- en binnenvaart Veiligheid van het transport over zee en de binnenvaart. Spoorwegveiligheid Veiligheid op en rondom het spoorwegnet in Nederland, zowel van treinreizigers en passanten (wegen langs het spoor, spoorwegkruisingen) als werkers aan het spoor. Veiligheid tegen overstroming Veiligheid van personen of objecten met betrekking tot hoog water. Pagina 25 van 37

26 Externe veiligheid Externe veiligheid betreft de veiligheid van personen die zich bevinden buiten het beschouwd systeem. Externe veiligheid inrichtingen De kans om buiten een inrichting (fabriek, opslag e.d.) te overlijden als rechtstreeks gevolg van een ongewoon voorval binnen die inrichting waarbij een gevaarlijke stof betrokken is. Externe veiligheid transport De kans om te overlijden als rechtstreeks gevolg van een ongewoon voorval bij het transport van een gevaarlijke stof (via weg, water, spoor en/of leiding). Hulpverlening Het bieden van hulp tijdens een incident waarmee de veiligheid van personen is gemoeid. Hierbij spelen aspecten als bereikbaarheid van de plaats van het incident, beschikbaarheid van hulpverleningsmiddelen en de organisatie van hulpverlening een rol. As-built gegevens As-built gegevens zijn die documenten, o.a. tekeningen waardoor onderhoud en aanpassingen aan het object kunnen worden uitgevoerd. Vraagspecificatie Eisendeel Dit contractdocument geeft, als onderdeel van de Overeenkomst, een omschrijving van de scope van de Overeenkomst en de eisen waaraan de Werkzaamheden moeten voldoen. Vraagspecificatie Procesdeel Dit contractdocument bevat, als onderdeel van de Overeenkomst, de minimale eisen die worden gesteld aan de (deel)processen van de ON. Pagina 26 van 37

27 Bijlage C: Bijlagen volgens Art van het Arbeidsomstandighedenbesluit Pagina 27 van 37

28 1.1 Overzicht van ingeschakelde/ in te schakelen zelfstandige hulppersonen ID Zelfstandige hulppersoon 01 In te schakelen voor : <Werkzaamheden> Naam deskundige dienst : <naam bedrijf / organisatie> Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : 02 In te schakelen voor : Naam deskundige dienst : Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : 03 In te schakelen voor : Naam deskundige dienst : Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : 04 In te schakelen voor : Naam deskundige dienst : Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : 05 In te schakelen voor : Naam deskundige dienst : Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : <nader te bepalen> Pagina 28 van 37

29 1.2 Ingeschakelde/ in te schakelen deskundige diensten ID Deskundige dienst 01 In te schakelen voor : <te leveren expertise> Bedrijf/ Organisatie : Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : 02 In te schakelen voor : Bedrijf/ Organisatie : Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : 03 In te schakelen voor : Bedrijf/ Organisatie : Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : 04 In te schakelen voor : Bedrijf/ Organisatie : Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : 05 In te schakelen voor : Bedrijf/ Organisatie : Contactpersoon : Adres : Postcode en plaats : Telefoonnummer : Faxnummer : E- mailadres : < nader te bepalen > Pagina 29 van 37

30 Bijlage D: Referenties en verantwoording De volgende documenten zijn gebruikt voor de vervaardiging van dit Integraal Veiligheidsplan en kunnen op aanvraag verstrekt worden: Document Leidraad integrale Veiligheid (deel 1) Leidraad integrale Veiligheid (deel 2) Tabel bij deel 2 Leidraad integrale Veiligheid Leidraad integrale Veiligheid (deel 3) Machinerichtlijn (2006/42/EG) Kader Integrale Veiligheid voor RWS-Projecten Kader Borging Constructieve veiligheid in de realisatiefase Compendium Aanpak Constructieve Veiligheid Pagina 30 van 37

31 Bijlage E: Verantwoordelijkheden per veiligheidsthema Pagina 31 van 37

32 Bijlage F: Risico-inventarisatie en evaluatie opdrachtgever tijdens de contractvoorbereidingsfase Pagina 32 van 37

33 A A1 A2 A3 B B1 Onzekerheid Oorzaak Gevolgen Vet: gevolgen project Arbeidsveiligheid Het niet opvolgen van bestaande weten regelgeving, voorschriften ON/OON voert werkzaamheden niet veilig uit. Onbekendheid met de arbeidssituatie op de objecten en de risico's die een persoon ter plaatse kan lopen Onvoldoende veiligheidsmaatregelen in een besloten ruimte Gebrek aan kennis Haast Desinteresse Geen/onjuiste opleiding Haast Desinteresse Onvoldoende aandacht voor specifieke veiligheidsrisico s zoals werken in besloten ruimtes, werken op hoogte, werken nabij water, gevaarlijke stoffen, elektriciteit Niet opstellen inventarisaties en/of RI&E Onvoldoende kennis Haast Installaties onvoldoende veiliggesteld Taken onvoldoende voorbereid B2 Onjuiste werkomstandigheden Onvoldoende kennis Haast Taken onvoldoende voorbereid B3 Onbevoegden of publiek op Onvoldoende afscherming bouwplaatsen werkterreinen B4 Machines niet veiliggesteld Onvoldoende communicatie met gebruikers en collega s Geen werkvergunningen Buitengebruikstelling niet geborgd Integrale Veiligheid Algemeen Bevorderen veiligheid, gezondheid en welzijn van werknemers en het milieu wordt niet bevorderd Claims van derden, boetes door wet- en regelgeving Schade voor gebruikers en/of uitvoerend personeel en/of omgeving Onveilige situaties op het werk geen gedragen veiligheidsbeleid, risico's worden niet goed ingeschat Ontstaan gevaarlijke situaties Besloten ruimtes Luchtgebrek, elektrocutie, bewegende delen, onvoldoende vluchtmogelijkheden Ontstaan onveilige situaties Ongevallen publiek Terecht komen in bewegende delen Mogelijke maatregelen (niet limitatief) verbetering sturing van management ON Voorbeeldgedrag management ON inventarisatie benodigde opleiding/training Juiste opleidingen inventariseren en laten volgen (ON) Werkplannen ON Werkvergunningen ON Toolboxen ON SCB toets op risicovolle onderdelen (OG) OG: Getoetste RI&E opstellen en Plan van Aanpak door RWS en kopie RI&E overdragen aan ON ON: areaalgegevens overdragen Werkvergunningen Toezicht Werkplan Voldoen aan de Arbeidsomstandighedenwet LMRA Taakrisico-analyses uitvoeren Toezicht Afscherming Werkplan met werkvergunningen LMRA TRA

34 C C1 C2 Onzekerheid Oorzaak Gevolgen Vet: gevolgen project Elektrische installaties of systemen die uitvallen, kortsluiting of brand veroorzaken. Brug gaat onverwacht open, object uitval. Werkzaamheden in serverruimtes plaatsvinden. Werkzaamheden aan bediening van objecten. Elektriciteit Ontstaan van ongelukken bij het op deze plek werkzame personeel. Ongevallen wegverkeer Imagoschade C3 Objecten werken niet stroomuitval. Gevaarlijke situaties kunnen ontstaan doordat er geen noodstroomaggregaten aanwezig zijn. C4 Onder stroom komen te staan Openliggende bekabeling, niet Elektrocutie, verbranding, dood veiligstellen installatie D Gevaarlijke stoffen D1 Ontstaan van gevaarlijke concentraties Er met gevaarlijke stoffen gewerkt wordt E E1 E2 Aanwezige kabels en leidingen geraakt worden. Mogelijk in aanraking komen met verontreinigde grond Kabels/ leidingen gelegd worden. Graven in grond zonder het oorspronkelijke gebruik te kennen E3 Explosieven opgraven Graven in grond zonder het oorspronkelijke gebruik te kennen Brand, ontploffing, gifgaswolk, bedwelming Graven putten en sleuven, Kabels en leidingen Gevaarlijke situaties, elektrocutie, brand, ontploffing, uitval vitale infrastructuur (gas, water, elektra, data-, weg-, water verkeer) Gevaarlijke situaties, bedwelming Gevaarlijke situaties, ontploffing Imago, vertraging Mogelijke maatregelen (niet limitatief) Werken met VCA-gecertificeerde aannemers. Werken volgens de NEN3140/NEN1010. Juiste elektrotechnische opleidingen en trainingen Niet tijdens bediening werken (buiten bedrijf hebben van de brug) Goede procesbeschrijving opstellen. Procedure veiligstellen installaties Noodbediening beschikbaar. Stroomredundantie verzekeren. (contractueel, organisatorisch) Veilig stellen installatie, Afscherming gevaarlijk delen Voor opslag: PGS 15, voor verwerken zie verwerkingsvoorschriften te verwerken stof ON: Areaalgegevens ter hand stellen ON: Regelen in contract (Melden bij Kadaster/WION). OG: Opvragen leidingligging, uitzetten leidingen, proefsleuven graven, voorgraven met de hand, gebruik juiste PBM, afzetten gaten en sleuven met hekwerk, dichten gaten en sleuven aan het eind van de werkdag, calamiteitenplan ON: Areaalgegevens ter hand stellen ON: onderzoeksgegevens ter beschikking stellen of laten opstellen ON: Bij aantreffen locatie, veilig stellen nader onderzoek laten plaatsvinden ON: Areaalgegevens ter hand stellen ON: onderzoeksgegevens ter beschikking stellen of laten opstellen OG: Bij aantreffen locatie, veilig stellen nader onderzoek laten plaatsvinden

35 F F1 G Onzekerheid Oorzaak Gevolgen Vet: gevolgen project Milieurisico's kunnen ontstaan door hydraulische werkzaamheden bij het renoveren van de hydraulische en mechanische installaties van de bruggen. werkzaamheden aan hydraulische installaties bruggen Milieu milieuvervuiling, kosten, vertraging, imagoschade Slijp- en schuurwerkzaamheden G1 Geluidsoverlast bij werkzaamheden Tijdens het slijpen en schuren Gehoorbeschadiging werknemer, overlast omgeving, stof en slijpsel H Werken op hoogte H1 Men naar beneden valt. Werkzaamheden op hoogte plaatsvinden. I Constructieve Veiligheid I1 Constructief falen objecten Fouten in ontwerp/bouw. Of verandering van gebruik (vloerbelasting) J Brandveiligheid Ontstaan van ongelukken bij het op deze plek werkzame personeel. Schade, vertraging, letsel. J1 Risico brand bij werkzaamheden door realisatie van het project Onveilig werken Schade, letsel, kosten, hinder voor gebruikers J2 Brand op of nabij een object Blikseminslag Schade, letsel, kosten, hinder voor gebruikers J3 J4 K Onvoldoende brandveiligheid bij gebouwen. Onvoldoende brandveiligheid tijdelijke of verlaten objecten. Tijdelijk verlaagde brandveiligheid bij het werken aan het brandveiligheidssysteem Verkeersveiligheid Gewijzigd gebruik objecten en gebouwen. Schade, letsel, kosten, hinder voor gebruikers Mogelijke maatregelen (niet limitatief) in het contract opnemen dat boetes voor vervuiling doorberekend worden aan ON specifieke maatregelen verlangen in ombouwplan Voldoen aan de Arbeidsomstandighedenwet, communicatie naar omgeving Voldoen aan de Arbeidsomstandighedenwet (valbeveiliging) Check door onafhankelijk constructeur Toets op risicovolle ontwerpnota s Is onderdeel van de reguliere V&G plan en V&G dossier. OG: Inventariseren noodzaak aan bliksembeveliging en zonodig aanpassen ON: Voldoende bliksembeveiliging aanbrengen op steigers en tijdelijke installaties OG: SCB-toets op vitale objecten bij hoog risico Alle nieuwbouw / verbouw / tijdelijke onderkomens en verlaten objecten moeten voldoen aan vigerende wet- en regelgeving. Bestaande blusinstallatie uit bedrijf Verminderde of geen bluscapaciteit Eisen formuleren voor continuïteit bluscapaciteit Plannen ON toetsen op continue veiligheid Tijdens uitvoering checken of noodmiddelen aanwezig zijn ON: bluscapaciteit en brandveiligheid continu borgen K1 Geen goed zicht op verkeersituatie Vertraagt doorgeven of bevriezen van Calamiteiten, Imago. OG: sturen op kwaliteit van het eventueel ontwerp

36 Onzekerheid Oorzaak Gevolgen Vet: gevolgen project Mogelijke maatregelen (niet limitatief) door bedienaar camerabeelden Afdoende eisen stellen in contract voor verkeersveiligheid. Eisen opstellen ON: tijdelijke installaties in overleg met beheerder/bedienaar plaatsen K2 Toepassen verkeersmaatregelen Plaatsen en verwijderen materialen Overrijding Toepassen CROW 96 A en B

37 Bijlage G: Voorstel meldingsprocedure Incidenten Voorstel, nader af te stemmen met opdrachtnemer Pagina 37 van 37