Alles wat u moet weten over de cao CAO voor de Bouwnijverheid

Transcriptie

1 Het LEDENMAGAZINE VAN BOUWEND NEDERLAND Alles wat u moet weten over de cao 2012 CAO voor de Bouwnijverheid

2 * zie de catalogus van het scholingsfonds op UITGELICHT Cover fotografie Rene van den Burg Het LEDENMAGAZINE VAN BOUWEND NEDERLAND Alles wat u moet weten over de cao 2012 In deze special wordt ingegaan op het bereikte akkoord, waar werkgevers op 26 maart 2012 en de werknemers op 16 april 2012 hun fiat aan gaven. Negen intensieve overlegrondes bleken uiteindelijk nodig om tot dit akkoord te komen. In mei zijn er in het hele land voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd om de leden van Bouwend Nederland voor te lichten over de afgesloten CAO voor de Bouwnijverheid Voor mogelijke vragen over deze cao verwijzen wij graag naar Bouwend Nederland Advies CAO voor de Bouwnijverheid 2012 INHOUD 06 John Knoester flexibel inspelen op schommelingen in de markt 07 Het onderhandelingsproces Van 2 november 2011 toe en met 16 april Kwalificerend vakmanschap Bijspijkeren van vakkennis 09 Barend van Kessel Kostencomponent goed bewaken 11 Nico van Til Zaterdagmorgenmodel is een doorbraak TEksT gerard werkhoven BEELD rene van den Burg cao PORtaal De website van Bouwend Nederland bevat veel informatie over de cao. Om deze informatie op eenvoudig vindbare en overzichtelijke wijze te presenteren wordt alles wat betrekking heeft op de cao geclusterd op het cao-portaal. Ook alle beschikbare informatie over CAO voor de Bouwnijverheid 2012 is daar geplaatst. Het cao-portaal is te bereiken via duurzame inzetbaarheid Op het gebied van duurzame inzetbaarheid is in het akkoord over individuele medewerker. Van een evenwicht is sprake als er een gedeelde verantwoordelijkheid is voor de cao 2012 de afspraak vastgelegd om een werkgroep duurzame inzetbaarheid in te stellen. In het principeakkoord staat hierover het leeftijdsbewust personeelsbeleid. volgende: Onder meer tegen deze achtergrond gaat de werkgroep aan de slag. Partijen komen overeen een werkgroep duurzame inzetbaarheid in Binnen de bouwnijverheid hebben te stellen om de volgende zaken in we een aantal goede instrumenten kaart te brengen: die een bijdrage kunnen leveren aan alle aspecten en consequenties duurzame inzetbaarheid van werknemers. Bijvoorbeeld het loopbaan- van leeftijdsbewust personeelsbeleid en het aanreiken van mogelijke alternatieven incl. financiële bij deze instrumenten is het relatief traject, EVC en de PAgO. wat opvalt gevolgen; beperkt aantal werknemers dat daar de consequenties en effecten van gebruik van maakt. Neem voor meer informatie contact op met Andrew Wiersma en Fenneken Lamaker via a.wiersma@bouwendnederland.nl het niet langer opnemen van het en f.lamaker@bouwendnederland.nl periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAgO) in de kort zame inzetbaarheid dient zich vol- Nieuw beleid in het kader van duur- verzuim regeling; gens Bouwend Nederland vooral te een voorstel voor het actualiseren richten op het actualiseren alsmede LOOpBAANTRAjECT pago van PAgO inclusief aandacht voor effectiever en efficiënter maken van Aantal medewerker Aantal medewerker psychosociale belasting, verhogen de bestaande instrumenten zoals onder Bouw CAO onder Bouw CAO van de participatie en realiseren de PAgO. Dit om te bewerkstelligen dat met hetzelfde budget een van een duurzaam en betaalbaar PAgO-systeem groter aantal werknemers wordt bediend. Daarbij wordt tevens In het verleden werd leeftijdsbewust personeelsbeleid vaak opnemen van de PAgO in het kort gekeken in hoeverre het niet langer vertaald in zogenaamde ontziemaatregelen. Dit is soms gepaard participatiegraad. verzuim invloed heeft gehad op de gegaan met blindheid voor de mogelijkheden die iemand nog wèl Neemt geen deel aan Neemt geen deel aan heeft. De trend verschuift echter van ontzien naar ontplooien. loopbaantraject Pago Belangrijk daarbij is het zoeken naar Neemt deel aan loopbaantraject van de organisatie en dat van Neemt deel aan Pago een evenwicht tussen het belang de aanpak concurrentie VeRValsing door UitbReiding Van cao afspraken CAO special onaliteit: een eventuele sanctie zal in verhouding moeten zijn met de omvang van de overtreding; hierbij kunnen verschillende aspecten een rol spelen. PaRitaiRe studies Naast deze concrete aanscherpingen zullen er ook andere acties Cao-partijen bij de Bouwcao hebben uitdrukkelijk stilgestaan bij de thema s naleving CAO en concurrentievervalsing. Zowel werkgevers als vakbonden plaatsvinden. Zo zal het werkingssfeerartikel in de cao eenduidiger zijn van mening dat ontduiking van wet- en regelgeving nadelig is voor bedrijven en werknemers. Recente misstanden bij grote infrastructurele projecten, er onderzoeken plaats naar de worden geformuleerd. Ook vinden waarbij een veelheid van buitenlandse ondernemingen is betrokken, brengen aard en omvang van het fenomeen cao-partijen ertoe van dit thema een speerpunt te maken. payrolling in de bouw alsmede de mogelijkheden en gevolgen van een eventuele meldingsplicht voor (het werken met) buitenlandse arbeidskrachten. tot slot zal er een belang bij schone van de cao naleeft, wordt met 1 heen de focus gelegd gaat worden paritair onderzoek worden gestart sector fte uitgebreid; door deze extra op notoire overtreders. Ook zal er naar het in kaart brengen van het Malafide ondernemingen die mankracht kan het bureau, dat is een sanctie worden ingesteld op de gebruik van schijnconstructies het niet zo nauw nemen met de ondergebracht bij het technisch overtreding van artikel 96b van de alsmede het inventariseren van naleving van wettelijke regels en Bureau Bouwnijverheid, effectiever cao. Dit artikel legt al een verplichting op om vanaf 1 januari 2010 van eventuele maatregelen. voor- en nadelen en de gevolgen cao-bepalingen die hen dwingen optreden. bepaalde voorschriften na te leven, Ook het nalevingsprotocol, dat alleen gebruik te mogen maken van besparen door hun gedrag immers handhavings- en sanctiebeleid gecertificeerde uitzendbureaus, Met al deze afspraken beogen op kosten waardoor zij oneigenlijk bevat, zal worden aangescherpt om maar bevatte alleen nog geen cao-partijen ertoe bij te dragen de concurreren met bonafide bouwondernemers. kunnen aanpakken. bepaling. Bij de vormgeving van een gelijk speelveld te creëren voor ontduiking van de cao steviger te sanctie op een overtreding van die sector zuiver te houden en een Ook het belang van werknemers, in Dit sanctiebeleid zal zodanig worden aangepast dat meer dan voor- worden gehouden met de proporti- sanctiebepaling zal wel rekening werkgevers en werknemers. dienst van deze oneigenlijke concurrenten is evident: zij ontvangen vaak minder beloning dan waar zij Meer informatie: Jorgen recht op hebben. Hulsmans via j.hulsmans@ bouwendnederland.nl Daarnaast is er nog een sectorbelang: door allerhande misstanden wordt het imago van de sector geschaad. Hier is uiteraard niemand mee gediend. cao afspraken Om dit tij te keren is naast het verstevigen en/of strikter handhaven van wetgeving ook een aanscherping van de cao aan de orde. In de eerste plaats leidt het niet toepassen van de CAO voor de Bouwnijverheid, waar deze wel van toepassing is, zoals gezegd veelal tot een oneigenlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden. Om wanpraktijken dan ook beter te kunnen aanpakken hebben cao-partijen verschillende afspraken gemaakt. Het Bureau Naleving, dat namens cao-partijen actief is op het gebied van onderzoeken naar de vraag of een werkgever de bepalingen 4 mei 2012 mei TEksT xx BEELD xxx CAO special RegiOnale VOORlicHtingsbijeenkOmsten Gedurende de maand mei worden er in het hele land bijeenkomsten gehouden om leden voor te lichten over de CAO voor de Bouwnijverheid In onderstaand schema staan de data en locaties vermeld. Bijeenkomsten CAO 2012 Datum Locatie Adres plaats Tijdstip Regio Randstad Zuid 24-mei vd Valk ridderkerk Krommeweg 1 riderkerk uur 30-mei Bouwhuis Zilverstraat 69 Zoetermeer uur Regio Noord 21-mei rest. Hajé schans 65 Heerenveen uur 29-mei Infrahuis l.springerlaan1 groningen uur 30-mei Van der Valk Zonnedauw 1 Drachten uur Regio Oost 14-mei v/d Valk Duiven Impuls 2 Duiven uur 16-mei Coelenhage Zuiderzeestraatweg 486 wezep uur 24-mei v/d Valk Hengelo Bornsestraat 400 Hengelo uur Regio Randstand Noord 10-mei spbu Nieuwegein Utrechthaven 13 Nieuwegein uur 15-mei Espeq w.m. Dudocweg 66 Heerhugowaard uur Regio Zuid 1-mei BEg De run 4250 Veldhoven uur 7-mei BOZ Industrieweg 7 goes uur grote Hegge waterstraat 9 thorn uur 31-mei turfschip schipperstraat 2 Etten-leur uur Alle leden hebben vanuit het regiokantoor een uitnodiging gehad om naar een bijeenkomst toe te gaan. Voor vragen en nadere informatie kunt u contact opnemen met bedrijfsadviseurs in uw regio. regio randstad Noord Erik tierolf regio randstad Zuid Yvonne Hiddink regio Zuid Yvonne van Zijl regio Oost ron wesseling regio Noord Cees Udinga KWALIFICeReND VAKMANsCHAP: VaktecHniek UP to date HOUden door modulaire OPleidingen Maar een breed scholingsaanbod een certificaat. Certificaten kunnen worden opgespaard en als er waar medewerkers losse modules kunnen volgen van bbl-opleidingen, voldoende certificaten zijn behaald, was er nog niet. Daar wordt nu in kunnen deze via een EVC-procedure voorzien. we noemen het Kwalificerend Vakmanschap. bbl-2 of bbl-3 diploma. worden ingeruild voor een erkend scholing en opleiding is in de bouw en infra goed Op deze manier kunnen vakvolwassen medewerkers die nog niet menmateriaal. Dat is er overigens al geregeld. Maar er miste nog iets in het aanbod. fundeon ontwikkelt het les- en exa- over een bbl-2 of bbl-3 diploma grotendeels, want er wordt gebruik Daar wordt nu in voorzien. beschikken én medewerkers wier gemaakt van het lesmateriaal dat vakkennis wat verouderd is, hun fundeon in opdracht van sociale e sector heeft in vergelijking vakkennis bijspijkeren. geen jaren partners heeft ontwikkeld voor met andere sectoren behoor- grip op de bbl-opleidin- worden voor de vaardigheden die sen zullen worden gegeven door naar school, maar gericht opgeleid de bbl-opleidingen. De cursus- dlijk gen. Daarnaast heeft de sector voor op dat moment voor het werk nodig opleidingsbedrijven en andere, door vakvolwassenen een zeer uitgebreid cursusaanbod* en kennen we tuten. zijn. Met certificaat. de sector erkende, opleidingsinsti- voorzieningen als EVC en loopbaantraject die verankerd zijn in de cao. afgerond, ontvangt de deelnemer De detail afspraken moeten Als een module met goed gevolg is a.scholten@bouwendnederland.nl nog HeT Is IN DIT soort ONDeRHANDeLINGeN een KWesTIe VAN GeVeN en NeMeN, WIL Je TOT een CONseNsus KOMeN worden gemaakt maar de intentie is er is een flexibele schil ontstaan dat cursus- en in sommige gevallen die inmiddels niet meer is weg verletkosten worden vergoed door te denken. sociale partners het scholingsfonds.. vinden het belangrijk dat ook de flexibele schil toegang heeft De modules die onder de noemer tot faciliteiten die het mogelijk Kwalificerend Vakmanschap worden maken vakbekwaam te zijn, te aangeboden, staan open voor worden én te blijven. iedereen. Dus ook voor zzp-ers, uitzendkrachten, medewerkers van Het stelsel rond Kwalificerend woningbouwverenigingen en anderen die niet onder de CAO voor de nader uitgewerkt en het voorne- Vakmanschap wordt deze zomer Bouwnijverheid vallen. Het spreekt men is om nog dit jaar de eerste voor zich dat aan hen de cursus- en tranche van het cursusaanbod in verletkosten niet worden vergoed; de markt te zetten. zij betalen een marktconform tarief. waarom is dit afgesproken? Caopartijen zien dat de arbeidsmarkt in de bouw en infra sterk is veranderd: BAReND VAN KesseL: kostencomponent goed bewaken De productiviteit verhogen en waar mogelijk kosten besparen. Dat waren de belangrijkste uitgangspunten voor de vijf cao-onderhandelaars van werkgeverszijde. Voor Barend van Kessel, directeur van het gelijknamige MKB-wegenbouwbedrijf uit Geldermalsen, was het de eerste keer dat hij deel uitmaakte van de delegatie. De resultaten van het cao-akkoord noemt hij bevredigend. Het was een kwestie van de kostencomponent goed bewaken. ReisURenRegeling Bij de onderhandelingen lagen verschillende onderwerpen op tafel die al in eerdere cao-rondes aan bod kwamen. Zoals de reisurenregeling. Vakbonden en werkgevers zijn nu overeen gekomen dat de verplaatsingssnelheid wordt verhoogd van 50 naar 60 km per uur. Een regeling die een kostenreductie voor de werkgevers betekent. Van Kessel: De reisurenregeling zoals we die nu hebben afgesproken, is meer in overeenstemming met de werkelijkheid. Eigenlijk is een gemiddelde verplaatsingssnelheid van 70 km per uur makkelijk haalbaar, maar daarvan hebben we de bonden nog niet kunnen overtuigen. Misschien iets voor een volgende ronde. Het is in elk geval al een aantal jaren een heet hangijzer. Het is in dit soort onderhandelingen nu eenmaal een kwestie van geven en nemen, wil je tot een consensus komen. daglichtmodel Dat is bij het daglichtmodel zeker het geval. Van Kessel: In de eerste zes, zeven weken van het jaar is het niet meer dan 7 uur per dag echt goed licht. Natuurlijk kun je verlichting bijplaatsen, maar zeker in de infra is dat problematisch en is het aan het begin en het einde van de achturige werkdag in feite te donker om te werken. Er is in de winter dus sprake van lichtverlet. we zijn nu overeengekomen dat er, als dat nodig is, in de winter maar 7 uur per dag gewerkt wordt. En dat halen we later in het jaar weer in door negen uur per dag te werken. Het is puur een productieverhogende maatregel. De praktijk zal uitwijzen of het model zoals we het nu hebben afgesproken, voldoende is. Zo niet, dan is het een onderwerp voor een volgende cao. Voor Van Kessel was het de eerste keer dat hij aan de cao-onderhandelingstafel zat. Een redelijke aanslag op jezelf, karakteriseert hij de ervaringen. In elk geval heel iets anders dan we in de bouw gewend zijn. Aanpakken, doordouwen, aftikken en weer doorgaan, zoals we dat in de bouw gewend zijn, is hier niet aan de orde; onderhandelingen vragen tijd, geduld en doorzettingsvermogen. Aan de andere kant heb ik er veel van geleerd. Met goed onderling overleg in het team en elkaar steunen, kun je veel bereiken. Het hele proces valt of staat met goede voorbereidingen, een goede voorzitter en intensieve samenspraak. Of ik het een volgende keer weer zal doen? wellicht. 8 mei 2012 mei mei 2012

3 & VERDER... joba van den berg COLUMN 04 duurzame inzetbaarheid Een werkgroep gaat hiermee aan de slag 05 Aanpak concurrentievervalsing Uitbreiding CAO-afspraken 08 Regionale voorlichtingsbijeen- KOmsten Dertien bijeenkomsten in het hele land 10 Het opleidingsstelsel Afspraken over duurzaam en betaalbaar houden TEksT Ank Benko BEELD rene van den Burg JOHN KNOesTeR: gebruik de mogelijkheden Uit de cao een spaarmodel voor 80 uur en een daglichtmodel. Daarmee kunnen werkgevers in de bouw flexibeler inspelen op schommelingen in de markt en de weersomstandigheden. Instrumenten waarover met de vakbonden goede afspraken zijn gemaakt en die de bedrijfsvoering moeten vergemakkelijken. Gebruik de mogelijkheden die deze nieuwe cao biedt!, houdt John Knoester, voorzitter van de werkgeversdelegatie bij de cao-onderhandelingen de leden van Bouwend Nederland voor. arbeidstijdenmodellen Knoester kijkt met een goed gevoel terug op de onderhandelingen. weliswaar gaan de lonen in twee stappen met in totaal 1,75% omhoog, maar daar staan nieuwe regelingen tegenover om de discontinuïteit die de bedrijfstak nu eenmaal eigen is, op een goede manier op te vangen. Onze leden zullen zich wel even moeten verdiepen in de beide arbeidstijdenmodellen, daar zit de winst, aldus Knoester. Daarvoor worden de komende tijd ook informatiesessies overal in het land georganiseerd. Als de modellen op de juiste manier worden toegepast, leveren ze besparingen op. Zowel b&u- als infrabedrijven kunnen gebruik maken van het spaarmodel van 80 uren. Daarnaast krijgen b&u-bedrijven nu ook de mogelijkheid om op zaterdag te werken als er onderhoudswerkzaamheden moeten worden uitgevoerd. Knoester: Belangrijk is natuurlijk dat de aanpassing van werktijden in goed overleg tussen werkgever en werknemers tot stand komt. Met de juiste aanzegtermijnen. De spelregels moeten van beide kanten op de juiste manier gehanteerd worden. Met dit maatwerk zijn zowel de ondernemers als de werknemers gebaat. trendbreuken Al met al stelt Knoester vast dat het resultaat van de cao-onderhandelingen een drietal trendbreuken heeft opgeleverd. Met het schrappen van de doorbetaling van de schooldag van nieuwe leerlingen is een jarenlang dogma van tafel gegaan en kan de instroom van nieuwe leerlingen weer op gang komen. Het verlagen van de kosten voor reisuren heeft in ALs De MODeLLeN OP De JuIsTe MANIeR WORDeN TOeGePAsT, LeVeReN Ze BesPARINGeN OP het verleden zelfs tot stakingen geleid. Ook dat hebben we nu kunnen uitonderhandelen. En de nieuwe arbeidstijdenmodellen passen bij een sector waarin invloeden van buiten, zoals discontinuïteit in de vraag, daglicht en weersomstandigheden, een belangrijke rol spelen. Kortom: een akkoord waarin we belangrijke hervormingen en productiviteitsverhogende afspraken hebben gemaakt die toekomstgericht zijn en goed voor de ontwikkeling en werkgelegenheid van de sector. Het onderhandelingsproces Op 2 november hebben de delegaties van werkgevers en werknemers in de bouw hun eerste voorstellen uitgewisseld. Daarna zijn vaststellen dat het ook echt teamwerk is geweest van Nico van Til, ook zeer diep in de dossiers gedoken. Ik kan niet anders dan er nog negen overlegrondes gevoerd alvorens op 24 maart tot een Barend van Kessel, Gijs Buis en mijzelf. Met ondersteuning van principeakkoord te komen. De werkgevers gaven op 26 maart hun Bouwend Nederland: Joba van den Berg en Gerard Werkhoven. fiat aan het akkoord, de vakbonden deden dat op 16 april. Maar dat geldt evenzeer voor de overkant van de tafel. Want ook De voorstellen van werkgeverszijde zijn opgesteld op basis van aan vakbondszijde overheerste het besef dat er echt iets moest adviezen van de Beleidsadviescommissie Arbeidsvoorwaarden gebeuren, wil de sector het hoofd kunnen bieden aan de moeilijke (BACA). De commissie is samengesteld uit twee leden per sectie tijden waarin we ons bevinden. en een vertegenwoordiger van Jong Bouwend Nederland. De Voor het eerst maakte de AFNL in de persoon van Gijs Buis deel onderhandelingsdelegatie heeft vervolgens mandaat voor de onderhandelingen gekregen van het algemeen bestuur van Bouwend vers met één mond spreken. Juist ook in deze tijden hebben we uit van de werkgeversdelegatie. Knoester: Prima dat de werkge- Nederland. maar één gezamenlijk belang: een goede cao. Het onderhandelingstraject is bijzonder intensief geweest, stelt eerste onderhandelaar John Knoester. We zijn van beide kanten CAO special 6 mei 2012 mei TEksT Ank Benko BEELD rene van den Burg een duurzaam en betaalbaar OPle idingsstelsel Cao-partijen hebben afspraken gemaakt over een nieuw, toekomstbestendig, duurzaam en betaalbaar opleidingsstelsel voor de bedrijfstak. fgesproken is onder meer dat voor nieuwe leerlingen bbl-2 en bbl-3 in dagonderwijs ade schooldag niet langer wordt doorbetaald. Anderzijds zullen alle bbl2 leerlingen weer betaald worden gebaseerd op loongroep B. In het eerste half jaar bbl 2 geldt voor leerlingen bbl2 die dagonderwijs volgen dat 25 uur wordt betaald. leerlingen van 23 jaar en ouder hebben de keuze om eventueel avond- dan wel zaterdagonderwijs te volgen in plaats van dagonderwijs. Als gekozen wordt voor avond- dan wel zaterdagonderwijs wordt 30 uur betaald gedurende het eerste half jaar bbl2. Bbl3 leerlingen vanaf 23 jaar hebben ook de keuze om eventueel avond- dan wel zaterdagonderwijs te volgen in plaats van dagonderwijs. De enige uitzondering zijn de bbl3 leerlingen jonger dan 23 die deze zomer met de bbl3 starten; zij mogen ook kiezen om eventueel avond- dan wel zaterdagonderwijs te volgen in plaats van dagonderwijs. tevens is afgesproken dat tegemoetkomingen noodzakelijk blijven. Daarover is door DB CAO na de bekrachtiging van het cao-akkoord door alle partijen apart gesproken. Inmiddels zijn besluiten genomen over de hoogte van de tegemoetkomingen vanaf schooljaar 2012/2013. Het reglement tegemoetkomingen zal binnenkort worden geactualiseerd en vervolgens worden gepubliceerd op de website van fundeon. Meer informatie via g.werkhoven@bouwendnederland.nl dagonderwijs De subsidietabel voor niveau 2 is per voor dagonderwijs als volgt: BBl-2 swv I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar BBl-2 IND I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar ter verduidelijking: voor een 18-jarige BBl-2 deelnemer ontvangt de werkgever (opleidingsbedrijf) bij diplomering in totaal driemaal of De subsidietabel voor niveau 3 is per voor dagonderwijs als volgt: BBl-3 swv I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar BBl-3 IND I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar avondonderwijs De subsidietabel voor niveau 2 is per voor avondonderwijs als volgt: BBl-2 swv I II III 23 jaar BBl-2 IND I II III 23 jaar De subsidietabel voor niveau 3 is per voor avondonderwijs als volgt: BBl-3 swv I II III 23 jaar BBl-3 IND I II III 23 jaar Voor leerlingen t/m 22 jaar die aansluitend op afronding van de opleiding BBl-2, in het schooljaar 2012/2013 met de BBl-3 start, is de subsidietabel per voor avondonderwijs als volgt: BBl-3 swv I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar BBl-3 IND I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar NICO VAN TIL: intensieve sessies CAO special Ik had voorspeld dat het de moeilijkste cao-onderhandelingen in jaren zouden worden. Het waren negen zeer intensieve sessies. Maar ik denk dat we aan beide kanten tevreden kunnen zijn met het resultaat. Aldus Nico van til, die namens het midden- en kleinbedrijf b&u deel uitmaakte van de werkgeversdelegatie. Het uitgangspunt van werkgeverskant bij de onderhandelingen was de nullijn voor loonkostenstijging tenzij er afspraken te maken waren over het verhogen van de productiviteit en dat is gerealiseerd. Zowel de arbeidstijden als de leerlingensalarissen waren moeilijke dossiers voor de bonden maar op beide dossiers zijn productiviteitsverhogende afspraken gemaakt. Daarnaast moesten de financiële problemen binnen het O&O-fonds worden opgelost. Doordat de sector nogal wat werknemers is kwijtgeraakt, zijn de premie-inkomsten van het fonds afgenomen en ontstaat er een exploitatieprobleem. De zogeheten tegemoetkomingsgelden vormen een belangrijke uitgavenpost van het O&O-fonds. Dit zijn de vergoedingen die opleidingsbedrijven en individuele leerbedrijven ontvangen voor het opleiden van leerlingen. Een besparing op deze tegemoetkomingsgelden was mogelijk, maar daarmee zouden de loonkosten voor leerlingen stijgen. Vandaar dat er een substantiële besparing op het leerlingensalaris is uitonderhandeld in de vorm van het niet uitbetalen van de schooldag voor nieuwe leerlingen. wel is er voor oudere leerlingen nog een aanvullende subsidiëring afgesproken. Het dossier opleidingen en beloning van leerlingen heeft langdurig op de onderhandelingstafel gelegen, aldus Van til. zaterdagmodel Een heuse doorbraak, zo beoordeelt Van til het zogeheten zaterdagmodel. we hebben de vakbonden ervan moeten overtuigen dat de wereld verandert en ook opdrachtgevers andere voorwaarden stellen dan het werken van maandag tot vrijdag. steeds meer woningcorporaties krijgen te maken met huurders die niet van plan zijn een vrije dag op te nemen in geval van klein onderhoud aan hun woning. Er zijn nu al corporaties maar bijvoorbeeld ook scholen die contractueel met de aannemer vastleggen dat bepaalde werkzaamheden op zaterdag moeten kunnen worden uitgevoerd. Het is ons uiteindelijk gelukt om ook over werken op zaterdag in de b&usector goede afspraken te maken. werken op zaterdag wordt beloond met een extra toeslag, maar met individuele werknemers kunnen afspraken worden gemaakt over het compenseren van werken op zaterdag met een vaste vrije dag door de week zodat de werkweek 40 uur blijft. Meer flexibiliteit is niet alleen in het voordeel van de werkgever, maar kan dat evenzeer voor de werknemer zijn, concludeert Van til. Het heeft ons moeite gekost om de vakbonden daarvan te overtuigen, maar het is gelukt. De werkgever kan zijn opdrachtgever beter bedienen; de werknemer heeft de mogelijkheid zorgtaken op een doordeweekse dag zorgtaken te verrichten. 7 D it waren mijn derde CAO-onderhandelingen voor Bouwend Nederland. En meteen ook de meest intensieve. De bedrijven zitten immers in enorm zwaar weer. Daarom was de nulliijn uitgangspunt en wilden de werkgevers alleen een loonsverhoging geven als er productiviteitsverhogende maatregelen tegenover stonden. En daarin zijn we geslaagd. De werknemers gaan er 1,75% in loon op vooruit en diverse vergoedingen zijn verhoogd. De werkgevers kunnen hun productiviteit verhogen doordat leerlingen goedkoper worden, de reisurentabel wordt aangepast en discontinuïteit door daglicht-, weer- en marktomstandigheden op een moderne wijze kunnen opvangen. De verschillende instrumenten daglicht-, spaarmodel (u leest er van alles over in deze special) zijn het resultaat van intensieve dossierstudie. Datzelfde geldt voor het aanpassen van de reissnelheid en de verlaging van de kosten voor het opleiden van leerlingen. De inzet van beide kanten van de tafel is indrukwekkend geweest. Het resultaat stelt bedrijven beter in staat naar vermogen in te spelen op de markt van vandaag en morgen. De verschillende modellen vragen nog wel de nodige toelichting, willen ze het optimale resultaat opleveren. Ik nodig u dan ook van harte uit op onze informatiebijeenkomsten. En voor verdere vragen kunt u contact opnemen met Bouwend Nederland Advies. Komende juni starten we alweer met de voorbereiding voor de cao Uw input is van harte welkom; via de regio s en secties kunt u uw werkgeversinzet daarvoor aanleveren. De punten die vanuit secties en regio s worden ingebracht, worden besproken in de Beleidsadviescommissie Arbeidsvoorwaarden (BACA). Daarin zitten vanuit iedere sectie twee ondernemers. Onze inzet voor 2013: de vernieuwing van de cao met kracht voortzetten. 10 mei 2012 mei Joba van den Berg, directeur Sociale Zaken en Ledenservice Bouwend Nederland mei

4 Tekst Gerard Werkhoven BEELD Rene van den Burg Cao-PORtaal De website van Bouwend Nederland bevat veel informatie over de cao. Om deze informatie op eenvoudig vindbare en overzichtelijke wijze te presenteren wordt alles wat betrekking heeft op de cao geclusterd op het cao-portaal. Ook alle beschikbare informatie over CAO voor de Bouwnijverheid 2012 is daar geplaatst. Het cao-portaal is te bereiken via Duurzame inzetbaarheid individuele medewerker. Van een Neem voor meer informatie contact op met Andrew Wiersma en Fenneken Lamaker via en Loopbaantraject Aantal medewerker onder Bouw CAO Neemt geen deel aan loopbaantraject Neemt deel aan loopbaantraject Op het gebied van duurzame inzetbaarheid is in het akkoord over de cao 2012 de afspraak vastgelegd om een werkgroep duurzame inzetbaarheid in te stellen. In het principeakkoord staat hierover het volgende: pago Aantal medewerker onder Bouw CAO Neemt geen deel aan Pago Neemt deel aan Pago Partijen komen overeen een werkgroep duurzame inzetbaarheid in te stellen om de volgende zaken in kaart te brengen: alle aspecten en consequenties van leeftijdsbewust personeelsbeleid en het aanreiken van mogelijke alternatieven incl. financiële gevolgen; de consequenties en effecten van het niet langer opnemen van het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) in de kort verzuim regeling; een voorstel voor het actualiseren van PAGO inclusief aandacht voor psychosociale belasting, verhogen van de participatie en realiseren van een duurzaam en betaalbaar PAGO-systeem In het verleden werd leeftijdsbewust personeelsbeleid vaak vertaald in zogenaamde ontziemaatregelen. Dit is soms gepaard gegaan met blindheid voor de mogelijkheden die iemand nog wèl heeft. De trend verschuift echter van ontzien naar ontplooien. Belangrijk daarbij is het zoeken naar een evenwicht tussen het belang van de organisatie en dat van de evenwicht is sprake als er een gedeelde verantwoordelijkheid is voor leeftijdsbewust personeelsbeleid. Onder meer tegen deze achtergrond gaat de werkgroep aan de slag. Binnen de bouwnijverheid hebben we een aantal goede instrumenten die een bijdrage kunnen leveren aan duurzame inzetbaarheid van werknemers. Bijvoorbeeld het Loopbaantraject, EVC en de PAGO. Wat opvalt bij deze instrumenten is het relatief beperkt aantal werknemers dat daar gebruik van maakt. Nieuw beleid in het kader van duurzame inzetbaarheid dient zich volgens Bouwend Nederland vooral te richten op het actualiseren alsmede effectiever en efficiënter maken van de bestaande instrumenten zoals de PAGO. Dit om te bewerkstelligen dat met hetzelfde budget een groter aantal werknemers wordt bediend. Daarbij wordt tevens gekeken in hoeverre het niet langer opnemen van de PAGO in het kort verzuim invloed heeft gehad op de participatiegraad. 4 mei 2012

5 Cao special Aanpak concurrentievervalsing door uitbreiding van cao-afspraken Cao-partijen bij de Bouwcao hebben uitdrukkelijk stilgestaan bij de thema s naleving CAO en concurrentievervalsing. Zowel werkgevers als vakbonden zijn van mening dat ontduiking van wet- en regelgeving nadelig is voor bedrijven en werknemers. Recente misstanden bij grote infrastructurele projecten, waarbij een veelheid van buitenlandse ondernemingen is betrokken, brengen cao-partijen ertoe van dit thema een speerpunt te maken. Belang bij schone sector Malafide ondernemingen die het niet zo nauw nemen met de naleving van wettelijke regels en cao-bepalingen die hen dwingen bepaalde voorschriften na te leven, besparen door hun gedrag immers op kosten waardoor zij oneigenlijk concurreren met bonafide bouwondernemers. Ook het belang van werknemers, in dienst van deze oneigenlijke concurrenten is evident: zij ontvangen vaak minder beloning dan waar zij recht op hebben. Daarnaast is er nog een sectorbelang: door allerhande misstanden wordt het imago van de sector geschaad. Hier is uiteraard niemand mee gediend. van de cao naleeft, wordt met 1 FTE uitgebreid; door deze extra mankracht kan het bureau, dat is ondergebracht bij het Technisch Bureau Bouwnijverheid, effectiever optreden. Ook het nalevingsprotocol, dat handhavings- en sanctiebeleid bevat, zal worden aangescherpt om ontduiking van de cao steviger te kunnen aanpakken. Dit sanctiebeleid zal zodanig worden aangepast dat meer dan voor- heen de focus gelegd gaat worden op notoire overtreders. Ook zal er een sanctie worden ingesteld op de overtreding van artikel 96b van de cao. Dit artikel legt al een verplichting op om vanaf 1 januari 2010 alleen gebruik te mogen maken van gecertificeerde uitzendbureaus, maar bevatte alleen nog geen sanctie op een overtreding van die bepaling. Bij de vormgeving van een sanctiebepaling zal wel rekening worden gehouden met de proportionaliteit: een eventuele sanctie zal in verhouding moeten zijn met de omvang van de overtreding; hierbij kunnen verschillende aspecten een rol spelen. Paritaire studies Naast deze concrete aanscherpingen zullen er ook andere acties plaatsvinden. Zo zal het werkingssfeerartikel in de cao eenduidiger worden geformuleerd. Ook vinden er onderzoeken plaats naar de aard en omvang van het fenomeen payrolling in de bouw alsmede de mogelijkheden en gevolgen van een eventuele meldingsplicht voor (het werken met) buitenlandse arbeidskrachten. Tot slot zal er een paritair onderzoek worden gestart naar het in kaart brengen van het gebruik van schijnconstructies alsmede het inventariseren van voor- en nadelen en de gevolgen van eventuele maatregelen. Met al deze afspraken beogen cao-partijen ertoe bij te dragen de sector zuiver te houden en een gelijk speelveld te creëren voor werkgevers en werknemers. Meer informatie: Jorgen Hulsmans via j.hulsmans@ bouwendnederland.nl Cao-afspraken Om dit tij te keren is naast het verstevigen en/of strikter handhaven van wetgeving ook een aanscherping van de cao aan de orde. In de eerste plaats leidt het niet toepassen van de CAO voor de Bouwnijverheid, waar deze wel van toepassing is, zoals gezegd veelal tot een oneigenlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden. Om wanpraktijken dan ook beter te kunnen aanpakken hebben cao-partijen verschillende afspraken gemaakt. Het Bureau Naleving, dat namens cao-partijen actief is op het gebied van onderzoeken naar de vraag of een werkgever de bepalingen mei

6 Tekst Ank Benko BEELD Rene van den Burg John Knoester: Gebruik de mogelijkheden uit de CAO Een spaarmodel voor 80 uur en een daglichtmodel. Daarmee kunnen werkgevers in de bouw flexibeler inspelen op schommelingen in de markt en de weersomstandigheden. Instrumenten waarover met de vakbonden goede afspraken zijn gemaakt en die de bedrijfsvoering moeten vergemakkelijken. Gebruik de mogelijkheden die deze nieuwe cao biedt!, houdt John Knoester, voorzitter van de werkgeversdelegatie bij de cao-onderhandelingen de leden van Bouwend Nederland voor. Arbeidstijdenmodellen Knoester kijkt met een goed gevoel terug op de onderhandelingen. Weliswaar gaan de lonen in twee stappen met in totaal 1,75% omhoog, maar daar staan nieuwe regelingen tegenover om de discontinuïteit die de bedrijfstak nu eenmaal eigen is, op een goede manier op te vangen. Onze leden zullen zich wel even moeten verdiepen in de beide arbeidstijdenmodellen, daar zit de winst, aldus Knoester. Daarvoor worden de komende tijd ook informatiesessies overal in het land georganiseerd. Als de modellen op de juiste manier worden toegepast, leveren ze besparingen op. Zowel b&u- als infrabedrijven kunnen gebruik maken van het spaarmodel van 80 uren. Daarnaast krijgen b&u-bedrijven nu ook de mogelijkheid om op zaterdag te werken als er onderhoudswerkzaamheden moeten worden uitgevoerd. Knoester: Belangrijk is natuurlijk dat de aanpassing van werktijden in goed overleg tussen werkgever en werknemers tot stand komt. Met de juiste aanzegtermijnen. De spelregels moeten van beide kanten op de juiste manier gehanteerd worden. Met dit maatwerk zijn zowel de ondernemers als de werknemers gebaat. Trendbreuken Al met al stelt Knoester vast dat het resultaat van de cao-onderhandelingen een drietal trendbreuken heeft opgeleverd. Met het schrappen van de doorbetaling van de schooldag van nieuwe leerlingen is een jarenlang dogma van tafel gegaan en kan de instroom van nieuwe leerlingen weer op gang komen. Het verlagen van de kosten voor reisuren heeft in Als de modellen op de juiste manier worden toegepast, leveren ze besparingen op het verleden zelfs tot stakingen geleid. Ook dat hebben we nu kunnen uitonderhandelen. En de nieuwe arbeidstijdenmodellen passen bij een sector waarin invloeden van buiten, zoals discontinuïteit in de vraag, daglicht en weersomstandigheden, een belangrijke rol spelen. Kortom: een akkoord waarin we belangrijke hervormingen en productiviteitsverhogende afspraken hebben gemaakt die toekomstgericht zijn en goed voor de ontwikkeling en werkgelegenheid van de sector. 6 mei 2012

7 cao special Het onderhandelingsproces Op 2 november hebben de delegaties van werkgevers en werknemers in de bouw hun eerste voorstellen uitgewisseld. Daarna zijn er nog negen overlegrondes gevoerd alvorens op 24 maart tot een principeakkoord te komen. De werkgevers gaven op 26 maart hun fiat aan het akkoord, de vakbonden deden dat op 16 april. De voorstellen van werkgeverszijde zijn opgesteld op basis van adviezen van de Beleidsadviescommissie Arbeidsvoorwaarden (BACA). De commissie is samengesteld uit twee leden per sectie en een vertegenwoordiger van Jong Bouwend Nederland. De onderhandelingsdelegatie heeft vervolgens mandaat voor de onderhandelingen gekregen van het algemeen bestuur van Bouwend Nederland. Het onderhandelingstraject is bijzonder intensief geweest, stelt eerste onderhandelaar John Knoester. We zijn van beide kanten ook zeer diep in de dossiers gedoken. Ik kan niet anders dan vaststellen dat het ook echt teamwerk is geweest van Nico van Til, Barend van Kessel, Gijs Buis en mijzelf. Met ondersteuning van Bouwend Nederland: Joba van den Berg en Gerard Werkhoven. Maar dat geldt evenzeer voor de overkant van de tafel. Want ook aan vakbondszijde overheerste het besef dat er echt iets moest gebeuren, wil de sector het hoofd kunnen bieden aan de moeilijke tijden waarin we ons bevinden. Voor het eerst maakte de AFnl in de persoon van Gijs Buis deel uit van de werkgeversdelegatie. Knoester: Prima dat de werkgevers met één mond spreken. Juist ook in deze tijden hebben we maar één gezamenlijk belang: een goede cao. mei

8 Regionale voorlichtingsbijeenkomsten Gedurende de maand mei worden er in het hele land bijeenkomsten gehouden om leden voor te lichten over de CAO voor de Bouwnijverheid In onderstaand schema staan de data en locaties vermeld. Bijeenkomsten CAO 2012 Datum Locatie Adres Plaats Tijdstip Regio Randstad Zuid 24-mei vd Valk Ridderkerk Krommeweg 1 Riderkerk uur 30-mei Bouwhuis Zilverstraat 69 Zoetermeer uur Regio Noord 21-mei Rest. Hajé Schans 65 Heerenveen uur 29-mei Infrahuis L.Springerlaan1 Groningen uur 30-mei Van der Valk Zonnedauw 1 Drachten uur Regio Oost 14-mei v/d Valk Duiven Impuls 2 Duiven uur 16-mei Coelenhage Zuiderzeestraatweg 486 Wezep uur 24-mei v/d Valk Hengelo Bornsestraat 400 Hengelo uur Regio Randstand Noord 10-mei SPBU Nieuwegein Utrechthaven 13 Nieuwegein uur 15-mei Espeq W.M. Dudocweg 66 Heerhugowaard uur Regio Zuid 1-mei BEG De Run 4250 Veldhoven uur 7-mei BOZ Industrieweg 7 Goes uur Grote Hegge Waterstraat 9 Thorn uur 31-mei Turfschip Schipperstraat 2 Etten-Leur uur Alle leden hebben vanuit het regiokantoor een uitnodiging gehad om naar een bijeenkomst toe te gaan. Voor vragen en nadere informatie kunt u contact opnemen met bedrijfsadviseurs in uw regio. Regio Randstad Noord Erik Tierolf Regio Randstad Zuid Yvonne Hiddink Regio Zuid Yvonne van Zijl Regio Oost Ron Wesseling Regio Noord Cees Udinga Kwalificerend vakmanschap: vaktechniek up to date houden door modulaire opleidingen Scholing en opleiding is in de bouw en infra goed geregeld. Maar er miste nog iets in het aanbod. Daar wordt nu in voorzien. a.scholten@bouwendnederland.nl De sector heeft in vergelijking met andere sectoren behoorlijk grip op de bbl-opleidingen. Daarnaast heeft de sector voor vakvolwassenen een zeer uitgebreid cursusaanbod* en kennen we voorzieningen als EVC en Loopbaantraject die verankerd zijn in de cao. Maar een breed scholingsaanbod waar medewerkers losse modules kunnen volgen van bbl-opleidingen, was er nog niet. Daar wordt nu in voorzien. We noemen het Kwalificerend Vakmanschap. Op deze manier kunnen vakvolwassen medewerkers die nog niet over een bbl-2 of bbl-3 diploma beschikken én medewerkers wier vakkennis wat verouderd is, hun vakkennis bijspijkeren. Geen jaren naar school, maar gericht opgeleid worden voor de vaardigheden die op dat moment voor het werk nodig zijn. Met certificaat. Als een module met goed gevolg is afgerond, ontvangt de deelnemer een certificaat. Certificaten kunnen worden opgespaard en als er voldoende certificaten zijn behaald, kunnen deze via een EVC-procedure worden ingeruild voor een erkend bbl-2 of bbl-3 diploma. Fundeon ontwikkelt het les- en examenmateriaal. Dat is er overigens al grotendeels, want er wordt gebruik gemaakt van het lesmateriaal dat Fundeon in opdracht van sociale partners heeft ontwikkeld voor de bbl-opleidingen. De cursussen zullen worden gegeven door opleidingsbedrijven en andere, door de sector erkende, opleidingsinstituten. De detail afspraken moeten nog 8 mei 2012

9 cao special BARend van Kessel: KostencomPOnent goed bewaken De productiviteit verhogen en waar mogelijk kosten besparen. Dat waren de belangrijkste uitgangspunten voor de vijf cao-onderhandelaars van werkgeverszijde. Voor Barend van Kessel, directeur van het gelijknamige MKB-wegenbouwbedrijf uit Geldermalsen, was het de eerste keer dat hij deel uitmaakte van de delegatie. De resultaten van het cao-akkoord noemt hij bevredigend. Het was een kwestie van de kostencomponent goed bewaken. Het is in dit soort onderhandelingen een kwestie van geven en nemen, wil je tot een COnsensus komen Reisurenregeling Bij de onderhandelingen lagen verschillende onderwerpen op tafel die al in eerdere cao-rondes aan bod kwamen. Zoals de reisurenregeling. Vakbonden en werkgevers zijn nu overeen gekomen dat de verplaatsingssnelheid wordt verhoogd van 50 naar 60 km per uur. Een regeling die een kostenreductie voor de werkgevers betekent. Van Kessel: De reisurenregeling zoals we die nu hebben afgesproken, is meer in overeenstemming met de werkelijkheid. Eigenlijk is een gemiddelde verplaatsingssnelheid van 70 km per uur makkelijk haalbaar, maar daarvan hebben we de bonden nog niet kunnen overtuigen. Misschien iets voor een volgende ronde. Het is in elk geval al een aantal jaren een heet hangijzer. Het is in dit soort onderhandelingen nu eenmaal een kwestie van geven en nemen, wil je tot een consensus komen. worden gemaakt maar de intentie is dat cursus- en in sommige gevallen verletkosten worden vergoed door het Scholingsfonds.. De modules die onder de noemer Kwalificerend Vakmanschap worden aangeboden, staan open voor iedereen. Dus ook voor zzp-ers, uitzendkrachten, medewerkers van woningbouwverenigingen en anderen die niet onder de CAO voor de Bouwnijverheid vallen. Het spreekt voor zich dat aan hen de cursus- en verletkosten niet worden vergoed; zij betalen een marktconform tarief. Waarom is dit afgesproken? Caopartijen zien dat de arbeidsmarkt in de bouw en infra sterk is veranderd: er is een flexibele schil ontstaan die inmiddels niet meer is weg te denken. Sociale partners vinden het belangrijk dat ook de flexibele schil toegang heeft tot faciliteiten die het mogelijk maken vakbekwaam te zijn, te worden én te blijven. Het stelsel rond Kwalificerend Vakmanschap wordt deze zomer nader uitgewerkt en het voornemen is om nog dit jaar de eerste tranche van het cursusaanbod in de markt te zetten. * zie de catalogus van het Scholingsfonds op Daglichtmodel Dat is bij het daglichtmodel zeker het geval. Van Kessel: In de eerste zes, zeven weken van het jaar is het niet meer dan 7 uur per dag echt goed licht. Natuurlijk kun je verlichting bijplaatsen, maar zeker in de infra is dat problematisch en is het aan het begin en het einde van de achturige werkdag in feite te donker om te werken. Er is in de winter dus sprake van lichtverlet. We zijn nu overeengekomen dat er, als dat nodig is, in de winter maar 7 uur per dag gewerkt wordt. En dat halen we later in het jaar weer in door negen uur per dag te werken. Het is puur een productieverhogende maatregel. De praktijk zal uitwijzen of het model zoals we het nu hebben afgesproken, voldoende is. Zo niet, dan is het een onderwerp voor een volgende cao. Voor Van Kessel was het de eerste keer dat hij aan de cao-onderhandelingstafel zat. Een redelijke aanslag op jezelf, karakteriseert hij de ervaringen. In elk geval heel iets anders dan we in de bouw gewend zijn. Aanpakken, doordouwen, aftikken en weer doorgaan, zoals we dat in de bouw gewend zijn, is hier niet aan de orde; onderhandelingen vragen tijd, geduld en doorzettingsvermogen. Aan de andere kant heb ik er veel van geleerd. Met goed onderling overleg in het team en elkaar steunen, kun je veel bereiken. Het hele proces valt of staat met goede voorbereidingen, een goede voorzitter en intensieve samenspraak. Of ik het een volgende keer weer zal doen? Wellicht. mei

10 Tekst Ank Benko BEELD Rene van den Burg EEN DUURZAAM EN BETAALBAAR OPLE Cao-partijen hebben afspraken gemaakt over een nieuw, toekomstbestendig, duurzaam en betaalbaar opleidingsstelsel voor de bedrijfstak. Afgesproken is onder meer dat voor nieuwe leerlingen bbl-2 en bbl-3 in dagonderwijs de schooldag niet langer wordt doorbetaald. Anderzijds zullen alle bbl2 leerlingen weer betaald worden gebaseerd op loongroep B. In het eerste half jaar bbl 2 geldt voor leerlingen bbl2 die dagonderwijs volgen dat 25 uur wordt betaald. Leerlingen van 23 jaar en ouder hebben de keuze om eventueel avond- dan wel zaterdagonderwijs te volgen in plaats van dagonderwijs. Als gekozen wordt voor avond- dan wel zaterdagonderwijs wordt 30 uur betaald gedurende het eerste half jaar bbl2. Bbl3 leerlingen vanaf 23 jaar hebben ook de keuze om eventueel avond- dan wel zaterdagonderwijs te volgen in plaats van dagonderwijs. De enige uitzondering zijn de bbl3 leerlingen jonger dan 23 die deze zomer met de bbl3 starten; zij mogen ook kiezen om eventueel avond- dan wel zaterdagonderwijs te volgen in plaats van dagonderwijs. Tevens is afgesproken dat tegemoetkomingen noodzakelijk blijven. Daarover is door DB CAO na de bekrachtiging van het cao-akkoord door alle partijen apart gesproken. Inmiddels zijn besluiten genomen over de hoogte van de tegemoetkomingen vanaf schooljaar 2012/2013. Het Reglement Tegemoetkomingen zal binnenkort worden geactualiseerd en vervolgens worden gepubliceerd op de website van Fundeon. DAGOndeRWIJS De subsidietabel voor niveau 2 is per voor dagonderwijs als volgt: BBL-2 SWV I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar BBL-2 IND I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Ter verduidelijking: voor een 18-jarige BBL-2 deelnemer ontvangt de werkgever (opleidingsbedrijf) bij diplomering in totaal driemaal of De subsidietabel voor niveau 3 is per voor dagonderwijs als volgt: BBL-3 SWV I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Meer informatie via g.werkhoven@bouwendnederland.nl BBL-3 IND I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar mei 2012

11 cao special IDINGSSTELSEL AVOndOndeRWIJS Nico van Til: Intensieve sessies De subsidietabel voor niveau 2 is per voor avondonderwijs als volgt: BBL-2 SWV I II III 23 jaar BBL-2 IND I II III 23 jaar De subsidietabel voor niveau 3 is per voor avondonderwijs als volgt: BBL-3 SWV I II III 23 jaar BBL-3 IND I II III 23 jaar Voor leerlingen t/m 22 jaar die aansluitend op afronding van de opleiding BBL-2, in het schooljaar 2012/2013 met de BBL-3 start, is de subsidietabel per voor avondonderwijs als volgt: BBL-3 SWV I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar BBL-3 IND I II III 16 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Ik had voorspeld dat het de moeilijkste cao-onderhandelingen in jaren zouden worden. Het waren negen zeer intensieve sessies. Maar ik denk dat we aan beide kanten tevreden kunnen zijn met het resultaat. Aldus Nico van Til, die namens het midden- en kleinbedrijf b&u deel uitmaakte van de werkgeversdelegatie. Het uitgangspunt van werkgeverskant bij de onderhandelingen was de nullijn voor loonkostenstijging tenzij er afspraken te maken waren over het verhogen van de productiviteit en dat is gerealiseerd. Zowel de arbeidstijden als de leerlingensalarissen waren moeilijke dossiers voor de bonden maar op beide dossiers zijn productiviteitsverhogende afspraken gemaakt. Daarnaast moesten de financiële problemen binnen het O&O-fonds worden opgelost. Doordat de sector nogal wat werknemers is kwijtgeraakt, zijn de premie-inkomsten van het fonds afgenomen en ontstaat er een exploitatieprobleem. De zogeheten tegemoetkomingsgelden vormen een belangrijke uitgavenpost van het O&O-fonds. Dit zijn de vergoedingen die opleidingsbedrijven en individuele leerbedrijven ontvangen voor het opleiden van leerlingen. Een besparing op deze tegemoetkomingsgelden was mogelijk, maar daarmee zouden de loonkosten voor leerlingen stijgen. Vandaar dat er een substantiële besparing op het leerlingensalaris is uitonderhandeld in de vorm van het niet uitbetalen van de schooldag voor nieuwe leerlingen. Wel is er voor oudere leerlingen nog een aanvullende subsidiëring afgesproken. Het dossier opleidingen en beloning van leerlingen heeft langdurig op de onderhandelingstafel gelegen, aldus Van Til. Zaterdagmodel Een heuse doorbraak, zo beoordeelt Van Til het zogeheten zaterdagmodel. We hebben de vakbonden ervan moeten overtuigen dat de wereld verandert en ook opdrachtgevers andere voorwaarden stellen dan het werken van maandag tot vrijdag. Steeds meer woningcorporaties krijgen te maken met huurders die niet van plan zijn een vrije dag op te nemen in geval van klein onderhoud aan hun woning. Er zijn nu al corporaties maar bijvoorbeeld ook scholen die contractueel met de aannemer vastleggen dat bepaalde werkzaamheden op zaterdag moeten kunnen worden uitgevoerd. Het is ons uiteindelijk gelukt om ook over werken op zaterdag in de b&usector goede afspraken te maken. Werken op zaterdag wordt beloond met een extra toeslag, maar met individuele werknemers kunnen afspraken worden gemaakt over het compenseren van werken op zaterdag met een vaste vrije dag door de week zodat de werkweek 40 uur blijft. Meer flexibiliteit is niet alleen in het voordeel van de werkgever, maar kan dat evenzeer voor de werknemer zijn, concludeert Van Til. Het heeft ons moeite gekost om de vakbonden daarvan te overtuigen, maar het is gelukt. De werkgever kan zijn opdrachtgever beter bedienen; de werknemer heeft de mogelijkheid zorgtaken op een doordeweekse dag zorgtaken te verrichten. mei

12 UW ledenvoordeel Personeel en Organisatie Dankzij de ledenvoordelen verdiénen we zelfs op het lidmaatschap van Bouwend Nederland Met de Bouwend Nederland ledenvoordelen realiseren wij voor u mantelcontracten met betere condities, voorwaarden en substantiële kortingen. Kwaliteit, continuïteit en betrouwbaarheid zijn naast afstemming op de dagelijkse bouw- en infrapraktijk belangrijke uitgangspunten. Door gebruik te maken van ledenvoordelen profiteert u maximaal van uw lidmaatschap. 78% van onze leden maakt al gebruik van de ledenvoordelen, waarvan ruim 1150 leden hun gehele contributie terugverdienen. Kijk, Vergelijk en Profiteer! Meer weten? Kijk op de website of neem contact met ons op / voordeel@bouwendnederland.nl

13 CAO voor de Bouwnijverheid 2012 p2 loon en vergoedingen p2 opleiding en ontwikkeling p4 arbeidstijden p4 verlof en verzuim p5 duurzame inzetbaarheid p6 arbeidsomstandigheden p6 concurrentievervalsing p6 overige onderwerpen p7 bijlage 1: lonen per 1 april 2012 p8 bijlage 2: salarissen per 1 april 2012 p10 bijlage 3: voorbeeldberekeningen loonkosten bouwplaatspersoneel per 1 april 2012 p12 en verder bijlage 4: voorbeeldberekeningen nettoloon bouwplaatspersoneel per 1 april 2012 p17 en verder bijlage 5: voorbeeldberekening loonkosten uta werknemers per 1 april 2012 p22 bijlage 6: voorbeeldberekening nettoloon uta werknemers per 1 april 2012 p23 jaargang 8 mei 2012 BouwendNL cao-special Informatie ter ondersteuning van uw individuele bedrijfsvoering

14 cao-special mei 2012 CAO VOOR DE BOUWNIJVERHEID 2012 Deze editie van Praktijk is geheel gewijd aan de inhoud en uitwerkingen nieuwe CAO voor de Bouwnijverheid Deze cao heeft een looptijd van 1 januari 2012 tot en met 31 december Op 24 maart jl. is het principeakkoord overeengekomen door de onderhandelingsdelegaties. Op 17 april kwam formeel vast te staan dat het principeakkoord door alle individuele cao-partijen is bekrachtigd. Vanaf dat moment is alle inspanning gericht op uitwerking en implementatie van het akkoord. Cao-partijen streven er naar eind mei/begin juni de uitwerkingen en teksten voor de CAO voor de Bouwnijverheid 2012 te hebben afgerond. Daarna zal de tekst voor een verzoek tot algemeen verbindend verklaring aan het ministerie van SZW worden gezonden. Tevens zullen er cao-boekjes geproduceerd worden. Zodra de cao-boekjes gereed zijn, zullen wij deze aan u als lid toezenden. In dit artikel zal de inhoud van het akkoord worden toegelicht en tevens worden aangevuld met uitwerkingen die na 17 april zijn vastgesteld. De volgorde van de onderdelen die in dit artikel aan de orde komen, is gelijk aan de volgorde gehanteerd in het principeakkoord. Niet alle uitwerkingen zullen afgerond zijn op het moment dat deze editie van BouwendNL gedrukt en verzonden wordt. Alles wat nadien afgerond wordt, zal worden geplaatst op het cao-portaal op de website van Bouwend Nederland ( Daar vindt u per onderdeel de laatste stand van zaken en de meest gestelde vragen en antwoorden. Zodra de cao-teksten definitief zijn zal er ook een pdf-versie van de CAO voor de Bouwnijverheid 2012 te downloaden zijn. In dit artikel worden de volgende onderdelen behandeld: Loon en vergoedingen Opleiding en ontwikkeling Arbeidstijden Verlof en verzuim Arbeidsomstandigheden Duurzame inzetbaarheid Concurrentievervalsing Overige onderwerpen Deze editie van Praktijk wordt afgesloten met een aantal bijlagen: Bijlage 1: Garantielonen bouwplaatswerknemers Bijlage 2: Salarissen uta werknemers Bijlage 3: Voorbeeldberekeningen loonkosten bouwplaatswerknemers per 1 april 2012 Bijlage 4: Voorbeeldberekeningen nettolonen bouwplaatswerknemers per 1 april 2012 Bijlage 5: Voorbeeldberekeningen loonkosten utawerknemers per 1 april 2012 Bijlage 6: Voorbeeldberekeningen nettolonen utawerknemers per 1 april 2012 Loon en vergoedingen Lonen en salarissen Gedurende de looptijd van de Cao voor de Bouwnijverheid 2012 hebben werknemers recht op de volgende structurele verhogingen van het vast overeengekomen loon c.q. salaris: Per 1 april 2012 of met ingang van periode 4: 1% Per 1 augustus 2012 of met ingang van periode 8: 0,75% Tot aan de CAO voor de Bouwnijverheid 2012 werden de loonsverhogingen per eerste van de maand afgesproken. In de praktijk echter worden de meeste bouwplaatsmedewerkers per periode van vier weken beloond. Tegen deze achtergrond is ervoor gekozen de loonverhogingen zowel per eerste van de maand alsook per ingang van een loonperiode vast te stellen. Indien in uw bedrijf vierwekelijks loon betaald wordt, dient de verhoging met ingang van periode 4 of 8 ingevoerd te worden. Indien uw bedrijf loonbetalingen per kalendermaand hanteert, dient de loonsverhoging per 1 april of 1 augustus ingevoerd te worden. Bijdrage levensloopregeling (artikel 83) Met ingang van 1 april 2012 wordt de werkgeversbijdrage voor de levensloopregeling verhoogd van 1,25% naar 1,50%. Ervan uitgaande dat werkgevers in januari 2012 al de 1,25% hebben betaald, dient in april (periode 4) nog 0,25% betaald te worden. Het principeakkoord zelf geeft geen eenduidig antwoord op de vraag of de verhoging van 0,25% over het loon/salaris van januari berekend dient te worden, dan wel over het loon/salaris van april (dus inclusief de 1% verhoging). Hier zijn veel vragen over gesteld, waarop aanvankelijk is geantwoord dat dit over het loon/salaris van januari berekend moet worden. Cao-partijen hebben op 24 april 2012 echter vastgesteld dat dit over het loon/salaris van april berekend dient te worden. Rekenregel: VOL/ salaris per uur op 1 april 2012 x 8 x 261 x 0,25% In 2012 zullen cao-partijen werken aan een vitali- 2

15 mei 2012 cao-special teitsregeling die vanaf 2013 in zal gaan. Werknemers die nu niet meedoen aan de levensloopregeling en t.z.t. niet meedoen aan de vitaliteitsregeling ontvangen de werkgeversbijdrage van 1,50% als eenmalige uitkering. Bijdrage ziektekostenverzekering (artikel 49) Per 1 april 2012 is de werkgeversbijdrage in de ziektekostenverzekering verhoogd van 7,50 naar 12,50. De voorwaarden voor het recht op deze bijdrage blijven hetzelfde: De werknemer moet een aanvullende ziektekostenverzekering hebben die tezamen met de basisverzekering dekking biedt voor psychologische zorg, fysiotherapie en ergotherapie. Om de vergoeding voor de ziektekostenverzekering per vier weken te berekenen past u de volgende formule toe: ( 12,50 x 12) / 13 periodes = 11,54 per loonperiode van vier weken. Reisurentabel per 1 april 2012 (m.i.v. periode 4) Voor het reizenmet de auto geldt de volgende normregeling: Woon-werkverkeer: afstand enkele Uit te betalen reisuren per dag reis in km Meer dan: Tot en met: Meerijder of alleen rijdende werknemer: Werknemer die collega( s) vervoert (chauffeur) o km 25 km 0 Op basis van 60 km per uur 25 km 50 km Op basis van 60 km per uur (max. o,8 uur) Op basis van 60 km per uur 50 km 59 km km 70 km 1,2 2,2 70 km 81 km 1,4 2,4 81 km 92 km 1,5 2,5 92 km 105 km 1,8 2,8 105 km of meer werkelijke reistijd** werkelijke reistijd** * Het eerste reisuur is hier al van afgetrokken ** Het aantal uitbetaalde uren kan hierbij nooit lager zijn dan dat bij een reisafstand enkele reis van km (1,8 uitbetaalde reisuren voor een meerijder en 2,8 uitbetaalde reisuren voor een chauffeur). Reiskostenvergoeding auto (artikel 41a en 41b) Per 1 april 2012 is de kilometervergoeding voor het gebruik van de auto verhoogd van 0,31 naar 0,32 per kilometer. Woon-werkverkeer uta-werknemers Per 1 april 2012 hebben uta-werknemers recht op een vergoeding van woon-werkverkeer van 0,19 per kilometer. Uta-werknemers hebben recht op deze reiskostenvergoeding voor alle kilometers die zij moeten reizen van het woonadres naar het werkadres. Er is hierbij geen ondergrens afgesproken. De vergoeding geldt ongeacht het eigen vervoersmiddel dat zij daarvoor gebruiken. Op basis van de twee zinnen die in het principeakkoord zijn opgenomen, is er de afgelopen weken een veelvoud aan tabellen ontwikkeld en voorgelegd aan onze eerstelijnsadviseurs. Tabellen die ten nadele van werknemers afwijken zijn niet rechtsgeldig. Bovenstaande, door cao-partijen vastgestelde tabel, is de enige rechtsgeldige tabel. De aanpassing van de reisurenregeling heeft tot veel vragen geleid over hoe artikel 42 in de praktijk gehanteerd dient te worden. Daarom volgen nu twee voorbeelden met daarbij tevens aangegeven het financiële verschil ten opzichte van de oude reisurenregeling. De meest gestelde vraag over deze cao-afspraak is, of er gewerkt mag worden met vaste bedragen per maand of periode. Dit kan de administratieve last die gepaard gaat met de uitvoering van deze afspraak substantieel verminderen. Een veelgestelde vraag die hierbij in het verlengde ligt is of de zogenaamde 214-dagenregeling, zoals de Belastingdienst deze toestaat, toegepast mag worden. Als hoofdregel geldt dat het hanteren van vaste bedragen per maand niet in strijd is met deze cao-afspraak zolang dit niet tot voor werknemers nadelige afwijkingen leidt. Aan een concreet te hanteren uitwerking hiervan wordt op dit moment gewerkt. Zodra dit gereed is zullen wij deze publiceren op ons cao-portaal. Daar vindt u dan tevens een complete beschrijving van de 214-dagenregeling. Reisurenregeling bouwplaatsmedewerkers (artikel 42) Per 1 april 2012 is een nieuwe reisurenregeling afgesproken. De nieuwe regeling betekent een kostenverlaging ten opzichte van de oude regeling. De nieuwe tabel zoals deze in de CAO voor de Bouwnijverheid 2012 zal worden opgenomen, ziet er als volgt uit: Voorbeeld 1: Timmerman 1 woont in Soest, werkt in Zoetermeer. Rekenregel: Heenreis + terugreis = 140 km / 2 = 70 km. Hij heeft conform tabel recht op 1,2 reisuur (was 1,4), of 2,2 reisuur (was 2,4) als hij chauffeur is. Kosten reisuren o.b.v. oude tabel: 14,65 * 1,4 = 20,51 Kosten reisuren o.b.v. nieuw tabel: 14,80 * 1,2 = 17,76 Besparing: 2,75 Voorbeeld 2: Timmerman 1 woont in Soest, werkt in Woerden. Rekenregel: Heenreis + terugreis = 70 km / 2 = 35 km. Hij heeft conform tabel recht op 70 km 60 km = 10/60 = 0,17 reisuur (was 0,4 reisuur) of 1,17 reisuur (was 1,4) als hij chauffeur is. Kosten reisuren oude tabel: 14,65 * 0,4 = 5,86 Kosten reisuren nieuw tabel: 14,80 * 0,17 = 2,52 Besparing 3,34 3

16 cao-special mei 2012 Uit de vragen die tot nu tot aan ons zijn gesteld blijkt met name onduidelijkheid of verwarring te bestaan bij het bepalen van de vergoeding voor reisuren tussen de 25 en 50 kilometer. Daarom hebben wij op ons cao-portaal een tabel geplaatst waarin tot en met 50 km enkele reis per kilometer is aangegeven hoeveel reisurenvergoeding betaald dient te worden. Opleiding en ontwikkeling Schooldag niet meer doorbetaald Leerlingen die met ingang van schooljaar 2012/2013 een bbl2 of bbl3 opleiding starten, krijgen de schooldag niet meer doorbetaald. Schooldagen zijn gedefinieerd als de dagen waarop onder verantwoordelijkheid van het ROC onderwijs wordt gevolgd. De arbeidsovereenkomst voor deze leerlingen blijft gebaseerd op 40 uur per week. Er wordt op dit moment gewerkt aan een modelarbeidsovereenkomst, waarin sluitend het niet betalen van de schooldag is verwerkt. Zodra deze arbeidsovereenkomst gereed is zal deze geplaatst worden op het cao-portaal. Let op: Indien er geen schooldag is en de leerling op deze dag werkt heeft hij over de gewerkte uren recht op loonbetaling. Loontabel V (introductieperiode) geldt voor alle bbl2 leerlingen Alle bbl2 leerlingen, ongeacht hun leeftijd, die dagonderwijs volgen (per week vier dagen werken, één dag naar school) krijgen gedurende de eerste 26 weken altijd 25 uur per week betaald. Daarna geldt het regime zoals hierboven beschreven, dus een arbeidsovereenkomst van 40 uur waarbij de schooldag niet wordt doorbetaald. Als bbl2 leerlingen van 23 jaar of ouder avond/zaterdagonderwijs volgen, krijgen ze de eerste 26 weken 30 uur betaald. Daarna dient 40 uur per week betaald. dit tegemoetkomingsgeld genoemd. De afspraak om de schooldag niet meer door te betalen, is gepaard gegaan met de afspraak om de tegemoetkomingsgelden te herzien. Een deel van de loonkostenbesparing die voortkomt uit het niet meer hoeven betalen van de schooldag, valt dus weg. Arbeidstijden Normregeling arbeidstijden Als uitgangspunt voor de arbeidsduur per dag geldt in de Cao voor de Bouwnijverheid 2012 dat bij incidenteel overwerk de werktijd per dag, inclusief pauze en reistijd maximaal 13 uur mag bedragen. Dit is dus en verruiming ten opzichte van de 11,5 uur zoals die gold in eerdere cao s. Verschoven uren B&U In tegenstelling tot de infrabedrijven waren er voor b&u-bedrijven geen mogelijkheden om te werken met verschoven uren. Met de cao 2012 zijn daartoe enige beweegruimte ontstaan. Indien de opdrachtgever dit eist, kan bij bewoonde en in gebruik zijnde gebouwen zoals woningen, kantoren, ziekenhuizen en industriële bedrijven op zaterdag onderhoudsen reparatiewerkzaamheden worden verricht binnen het dagvenster. Beloning vindt plaats tegen een toeslag van 50% (artikel 37). Werken op zaterdag kan niet worden verplicht. Ter compensatie zal de werknemer een vaste vrije dag naar keuze hebben in de periode maandag tot en met vrijdag welke niet hoeft te worden doorbetaald. Voorbeeld: Een woningbouwvereniging wil dat standaard het klantenwerk (reparaties e.d.) ook op zaterdag plaatsvindt, omdat huurders dit wenselijk vinden. De werkgever kan nu (om hier invulling aan te geven) met een werknemer afspreken dat zaterdag een vaste werkdag wordt en de woensdag een vaste vrije dag. Let op: Indien er geen schooldag is en de leerling op deze dag werkt heeft hij over de gewerkte uren recht op loonbetaling. Geen subsidie voor bol/bbl-trajecten Indien een BBL leerling een deel van de opleiding in de BOL heeft afgelegd, zal de werkgever (opleidingsbedrijf of individueel leerbedrijf) geen tegemoetkomingsgelden ontvangen over het leertraject van de betreffende leerling. Alleen volledig in de BBL afgelegde trajecten in dienstverband waarbij de werkgever afdraagt aan de BTER-fondsen komen in aanmerking voor de tegemoetkomingsregeling. Tegemoetkomingsgeld voor bbl-leerlingen Werkgevers die bbl-leerlingen in dienst hebben, ontvangen hiervoor subsidie. In de praktijk wordt Afwijkende arbeidstijdenregelingen (artikel 8 lid 10) Artikel 8 lid 10 wordt aangepast: bedrijven kunnen in overeenstemming met de ondernemingsraad én schriftelijke instemming van 70% van de betrokken werknemers afwijkende arbeidstijdenregelingen afspreken. Indien de onderneming geen ondernemingsraad heeft, dient 70% van de betrokken werknemers schriftelijk in te stemmen. Afwijkende arbeidstijdenregelingen zijn mogelijk in de zin dat gedurende een periode van 13 weken binnen een bandbreedte tussen de 7 en 9 uur gewerkt kan worden. Zo kan bijvoorbeeld afgesproken worden om de ene week 7 uur per dag te werken en de andere week 9 uur per dag. In beide gevallen dient men dan 8 uur te betalen. De week waarin 4

17 mei 2012 cao-special 9 uur per dag wordt gewerkt, hoeft over het 9e uur per werkdag geen overwerktoeslag betaald te worden. De uren dienen gewerkt te worden binnen het dagvenster ( uur) en van maandag tot en met vrijdag. Voorbeeld 1: De oplevering van werk 1 dient uiterlijk eind week 24 te gebeuren. De start van werk 2 begint in week 25. De weken 22, 23 en 24 zijn vaak drukke weken. Alle beschikbare uren zijn dan nodig. Vaak worden er zelfs overuren gemaakt ten behoeve van een tijdige oplevering. Vanaf 25 wordt werk 2 opgestart. Vaak zijn er in deze fase leegloopuren. Er zijn dan meer beschikbare uren dan echt werk. Artikel 8 lid 10 biedt de mogelijkheid 9 uur per dag te werken in de weken 22, 23 en 24 en 7 uur te werken en in de weken 25, 26 en 27. Hierdoor kunnen overuren worden voorkomen, omdat er extra arbeidsuren beschikbaar zijn om een tijdige oplevering te realiseren. Voorbeeld 2: In november zijn er meer uren daglicht dan in december. Bijvoorbeeld bij werken aan provinciale wegen of onverlichte bedrijfsterreinen kunnen, door in november 9 uur per dag te werken en in december 7 uur per dag, verleturen als gevolg van het ontbreken van daglicht gereduceerd worden. Ook kunnen verleturen aan het begin en einde van de werkdag als gevolg van vorst opgevangen worden. Verplicht overwerk en 80-urig spaarmodel (artikel 15) Op grond van artikel 15 kunnen werknemers worden verplicht jaarlijks 80 opname-uren op te bouwen door middel van verplicht overwerk en de inleg van reisuren. Om de 80 opname-uren te bereiken kunnen werknemers worden verplicht tot maximaal 3 overuren per week. De overuren worden gewaardeerd conform artikel 35a. Naast overuren kunnen werknemers ook reisuren inleggen. Een reisuur staat gelijk aan 0,75 opname-uur. Bedrijven die gebruik maken van artikel 15 mogen voor maximaal 13 weken gebruik maken van artikel 8 lid 10 en niet gelijktijdig. De opname kan plaatsvinden uiterlijk in het derde kwartaal volgend op het kwartaal waarin de uren gemaakt zijn. Opname vindt plaats in gehele dagen en wordt door de werkgevers minimaal twee weken van tevoren aangekondigd. Indien de werkgever deze periode wil verkorten tot minimaal een week, ontvangt de werknemer op ieder opname uur een toeslag van 15%. De gespaarde uren worden geoormerkt en worden gestort in het Tijdspaarfonds waarbij deze uren niet kunnen worden opgenomen tot aan het tweede kwartaal van het jaar volgend waarin de uren zijn gemaakt. Let op: Cao-partijen hebben afgesproken dat er pas invulling worden gegeven aan de afspraken omtrent verplicht overwerk zoals bedoeld in artikel 15 zodra het TSF hierop is ingericht. Zodra dit afgerond is zullen wij dit zo snel mogelijk bekend maken. Er volgen nu twee voorbeelden om te illustreren welke meerwaarde de nieuwe bepalingen van artikel 15 kunnen hebben. Voorbeeld 1: Nogal wat bedrijven willen het liefst in januari vier weken dicht om verleturen als gevolg van weinig werk of slechte weersomstandigheden te ontlopen. Gedurende het voorjaar, zomer en najaar kunnen reisuren en overuren gespaard worden (tot en met 80 opname-uren). Tezamen met de collectieve wintersluiting kan het bedrijf vier weken dicht in januari zonder dat sprake is van verleturen. Voorbeeld 2: Een andere groep bedrijven wil (of moet zelfs) in beginsel doorwerken gedurende de gehele winterperiode. Deze bedrijven kunnen de opgespaarde 80 uur inzetten zodra een periode van slechte weersomstandigheden voorspeld wordt (bijvoorbeeld, een sneeuwval, vorst of veel regen). Verlof en verzuim Bevalling van de partner (artikel 21) De bevalling van de partner wordt uit de kort verzuim regeling gehaald. De werknemer krijgt recht op betaald verlof van 1 dag voor de bevalling van de partner. Dit betekent voor de werknemer in de praktijk dat afwezigheid vanwege de bevalling van de partner niet meer van de zijn kort verzuimdagen afgaat. Werkgevers dienen het loon over deze dag door te betalen. Chronische ziekte of ernstig ongeval (artikel 21) Werknemers die onder behandeling staan van een arts of therapeut als gevolg van chronische ziekte of een ernstig ongeval, hebben vanaf de vierde behandeling van dezelfde aandoening recht op doorbetaald verlof van 50% van het vast overeengekomen loon/salaris. Kort gezegd betekent dit dat in deze gevallen vanaf de vierde dag het kort verzuim voor de helft voor rekening komt van de werknemer en voor de helft voor de werkgever. Vakantiewetgeving Op 1 januari 2012 is de nieuwe vakantiewetgeving in werking getreden. Dit heeft niet geleid tot nieuwe afspraken in de cao. De huidige teksten (artikel 23a lid 10 en 23b lid 11) worden, daar waar ze in strijd zijn met de wet aangepast. Gezien de verkorte 5

18 cao-special mei 2012 vervaltermijn van vakantiedagen hebben cao-partijen als uitgangspunt geformuleerd dat de wettelijke vakantiedagen eerst worden opgenomen. Uit de vragen die aan ons worden gesteld, blijkt dat er grote behoefte bestaat aan een uitleg hoe de wet en cao zich tot elkaar verhouden daar waar het gaat om opbouw, opname, verjaring en afrekening (bij einde dienstverband) van vakantiedagen. Deze behoefte aan uitleg bestaat vooral als sprake is van gehele of gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid. Zodra de cao-teksten definitief zijn zullen wij een document produceren waarin we onder meer met voorbeelden uitleg geven over de nieuwe vakantiewetgeving in samenhang met de CAO voor Bouwnijverheid Verlof stervensbegeleiding en rouwverlof (artikel 22) Aan de regeling verlof stervensbegeleiding en rouwverlof wordt de stiefouder toegevoegd. Duurzame inzetbaarheid Wajong/WSW Cao-partijen zullen projecten opzetten met het doel 100 Wajongers en/of WSW-ers voor eind 2013 geschikt te maken om aan de slag te gaan in de bouwnijverheid. Begeleiding en opleiding maakt onderdeel uit van deze projecten. Onderzoek uta-werkdruk Om de duurzame inzetbaarheid van werknemers te bevorderen zal er een onderzoek plaatsvinden naar de oorzaken van stress/werkdruk bij uta-werknemers met name bij uitvoerders zodat cao-partijen op basis van de resultaten daarvan tot adequate oplossingen kunnen komen voor de hoge mate van werkdruk bij deze werknemers. Werkgroep Duurzame inzetbaarheid Cao-partijen hebben afgesproken een werkgroep duurzame inzetbaarheid in te stellen om de volgende zaken in kaart te brengen: alle aspecten en consequenties van leeftijdsbewust personeelsbeleid en het aanreiken van mogelijke alternatieven incl. financiële gevolgen; de consequenties en effecten van het niet langer opnemen van het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) in de kort verzuim regeling; een voorstel voor het actualiseren van PAGO inclusief aandacht voor psychosociale belasting, verhogen van de participatie en realiseren van een duurzaam en betaalbaar PAGO-systeem. Arbeidsomstandigheden Onderzoek hitteverlet Partijen komen overeen Stichting Arbouw te verzoeken een onderzoek uit te voeren naar hitteverlet voor asfalteerders, lassers en kraanmachinisten. Veiligheid op de bouwplaats Partijen zullen met de Stichting Arbouw zoeken naar middelen om de naleving van de Arbowetgeving op met name het punt van de borging van de adequate communicatie op de werkvloer met buitenlandse arbeidskrachten te verbeteren. Concurrentievervalsing Het niet toepassen van de cao terwijl deze wel van toepassing is, leidt tot oneigenlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden en concurrentievervalsing. Concurrentievervalsing is slecht voor de bedrijven, slecht voor de betrokken werknemers en slecht voor het imago van de bouw. Partijen willen dat bedrijven en werknemers gelijk aan de streep staan en als sector wanpraktijken beter kunnen aanpakken. Daartoe zijn de volgende afsprakengemaakt: Naleving van de cao (artikel 100) De procedure ten behoeve van naleving van de cao (artikel 100) zal worden aangescherpt zodat er meer mogelijkheden komen om ontduiking van de cao aan te pakken. Er komt een adequater sanctioneringsbeleid in de cao met focus op notoire overtreders die de cao moedwillig ontduiken. Vóór 1 juli 2012 zal dit uit te werken sanctioneringsbeleid in werking treden. Zodra hier meer over bekend is zullen wij hierover publiceren. Inleen uitzendkrachten (artikel 96b) Met ingang van 1 januari 2010 mogen de bedrijven die vallen onder de cao alleen arbeidskrachten inlenen van NEN gecertificeerde uitzendbureaus. Cao-partijen hebben afgesproken dat er een sanctie komt op overtreding van artikel 96b. Zodra dit verder uitgewerkt is zullen wij dit publiceren. Bij de uitwerking van deze afspraak zal in ieder geval rekening worden gehouden met proportionaliteit. Om zoals gezegd concurrentievervalsende wanpraktijken goed aan te kunnen pakken zijn verder nog de volgende afspraken gemaakt, die verdere uitwerking behoeven. De bestaande werkingssfeer zal op een eenduidige en zorgvuldige wijze worden geherformuleerd zodanig dat er sprake is van een werkingssfeer die geen ruimte laat voor een afwijkende interpretatie door derden en zonder dat ongewenste overlap ontstaat met aanpalende sectoren. 6

19 mei 2012 cao-special Partijen zijn overeengekomen een onderzoek te doen naar de aard en omvang van payrollen in de bouw. Gedurende de looptijd van deze cao worden de mogelijkheid en de (financiële) consequenties van een meldingsplicht voor werkgevers die werken met buitenlandse arbeidskrachten onderzocht. Daarbij wordt ook gekeken naar een mogelijke koppeling met het Bureau Werkingssfeer en Naleving. Er zal een paritair onderzoek worden gestart om gebruik van schijnconstructies in kaart te brengen alsmede de voor- en nadelen en (financiële) gevolgen van mogelijke maatregelen. Daarbij wordt betrokken de onderaannemingsclausule in relatie tot de ketenaansprakelijkheid alsmede de wijze waarop het risico op aansprakelijkheidsstelling kan worden geregeld door werkgevers. Overige onderwerpen Fusie Artikel 75 (fusie) lid 1 wordt het aantal werknemers verlaagd van 75 naar 50 werknemers. Daarmee wordt meer aangesloten met hetgeen wettelijk geldt. AOW In artikel 5b lid 8 wordt de formulering in overeenstemming gebracht met wetgeving ingangsdatum. Fiscaalvriendelijke betaling vakbondscontributie (26b) De nieuwe fiscale werkkostenregeling kent geen mogelijkheden voor fiscaal vriendelijke betaling van de vakbondscontributie. Artikel 26b zal daarom worden aangepast. Het recht van een werknemer op fiscaal vriendelijke verrekening van de vakbondscontributie met het brutoloon vervalt, zodra het bedrijf valt onder het regime van de nieuwe werkkostenregeling. Cao-portaal Bouwend Nederland Met dit artikel hebben wij u zo volledig mogelijk geïnformeerd over de inhoud van akkoord over de CAO voor de Bouwnijverheid Onderdelen die inmiddels uitgewerkt zijn hebben wij eveneens beschreven. Op diverse onderdelen hebben wij aangegeven dat uitwerking de komende periode plaatsvindt. Onder meer deze uitwerkingen zullen wij plaatsen op ons cao-portaal. Elders in deze caoeditie staat meer over dit portaal beschreven. Het webadres is: 7

20 cao-special mei 2012 BIJLAGE 1 Lonen (in euro) per 1 april 2012, m.i.v. periode 4 (1% structureel) Tabel I: Garantieloon bouwplaatswerknemers 22 jaar of ouder functiegroep week uur A 492,40 12,31 B 520,80 13,02 C 553,60 13,84 D 592,00 14,80 E 621,20 15,53 Tabel II: Loon voorlieden, meesterknechts, putbazen, leermeesters of instructeurs (inclusief voorliedentoeslag) functiegroep week uur A 551,20 13,78 B 579,60 14,49 C 612,40 15,31 D 650,80 16,27 Tabel III: Garantieloon bouwplaatswerknemers tot en met 21 jaar Leeftijd Staffel zonder vakopleiding in BBL 2 met BBL 2 in BBL 3 met BBL 3 vóór 2011* vanaf 2011** week uur week uur week uur week uur week uur week uur 16 40% 196,80 4,92 208,40 5,21 198,00 4, % 221,60 5,54 234,40 5,86 222,80 5,57 286,40 7,16 315,20 7, % 270,80 6,77 286,40 7,16 272,00 6,80 338,40 8,46 372,40 9,31 429,60 10, % 320,00 8,00 338,40 8,46 321,60 8,04 390,80 9,77 429,60 10,74 501,20 12, % 369,20 9,23 390,80 9,77 371,20 9,28 455,60 11,39 501,20 12,53 572,80 14, ,50% 430,80 10,77 455,60 11,39 432,80 10,82 520,80 13,02 572,80 14,32 572,80 14,32 * Dit is het loon voor de jeugdige werknemer die vóór 2011 met de BBL 2 is begonnen. ** Dit is het loon voor de jeugdige werknemer die vanaf 2011 met de BBL 2 is begonnen/begint. Tabel IV: Inloopschaal bouwplaatswerknemers* leeftijd 1e halfjaar 2e halfjaar week uur week uur ,60 3,39 156,40 3, ,40 3,86 176,80 4, ,60 4,54 211,60 5, ,60 5,29 247,60 6, ,40 6,16 287,20 7, ,20 7,23 336,80 8, ,00 8,40 388,00 9,70 23 of ouder 373,60 9,34 413,20 10,33 * De bouwplaatswerknemer die niet eerder in de bouwnijverheid heeft gewerkt, mag maximaal een jaar lang worden betaald volgens deze inloopschaal. Dit geldt niet voor de bouwplaatswerknemer die een vakopleiding in de bouw volgt of in het bezit is van een vakopleidingsdiploma. 8