Nota van B&W. onderwerp Sociaal Programma Statushouders. Portefeuilehouder dr. Tom Horn, drs. Ap Reinders, drs. Theo Weterings

Transcriptie

1 gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Sociaal Programma Statushouders Portefeuilehouder dr. Tom Horn, drs. Ap Reinders, drs. Theo Weterings Collegevergadering 12 juli 2016 inlichtingen Marlijn van der Linden ( ) Registratienummer Inleiding In 2016 en 2017 huisvesten wij vanwege een verhoogde wettelijke taakstelling substantieel meer statushouders dan wij gewend zijn de laatste jaren. Om statushouders te helpen hun zelfredzaamheid beter te benutten en actief te worden op school, in de samenleving en op de werkvloer, is direct starten met integratie essentieel. In het Sociaal Programma Statushouders gaan wij uit van de aanpak in het sociaal domein, zoals wij die voor alle Haarlemmermeerders kennen. Vanwege hun taalachterstand en grotere afstand tot de arbeidsmarkt zijn voor statushouders aanvullende voorzieningen nodig binnen het sociaal domein. Hiervoor ontvangen wij extra middelen van het Rijk via het Uitwerkingsakkoord dat de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Rijk in april 2016 hebben gesloten. In het Sociaal Programma Statushouders zetten wij uiteen welke maatregelen wij nemen om statushouders zo snel als mogelijk op een gelijk startniveau te brengen. Wij zetten met name in op (taal)onderwijs en begeleiding naar werk, inkomen en ondernemerschap en wij stellen een Programma van Eisen voor de begeleiding van statushouders in de gemeente Haarlemmermeer, subsidiejaar 2017, vast. In het Programma van Eisen is opgenomen welke activiteiten Stichting Vluchtelingenwerk Noordwest-Holland (Vluchtelingenwerk) uit zal voeren ten behoeve van de maatschappelijke begeleiding en integratie van statushouders. Meedoen op school, in de maatschappij en op de werkvloer In aansluiting op het Uitwerkingsakkoord onderscheiden we in het Sociaal Programma de volgende maatschappelijke domeinen: 1. Meedoen op school: onderwijs. 2. Meedoen in de maatschappij: maatschappelijke begeleiding. 3. Meedoen op de werkvloer: werk, inkomen en ondernemerschap. Per domein gaat het Sociaal Programma in op wat de verhoogde instroom van ons en onze partners gaat vragen en we stellen tevens maatregelen voor om de statushouders direct actief mee te laten doen. In dit Sociaal Programma staat een integrale aanpak voorop. Het Sociaal Programma is in de bijlage opgenomen. Middelen Deze maatregelen worden volledig gedekt uit de Rijksmiddelen die uit het Uitwerkingsakkoord zullen volgen en uit eigen begrote middelen, waardoor wij geen extra eigen middelen in hoeven te zetten. Wij ontvangen: Rijksmiddelen: per gehuisveste statushouder voor maatschappelijke begeleiding, in 2016 is dit naar schatting in totaal en in Wij

2 onderwerp Volgvel 2 Sociaal Programma Statushouders zetten deze middelen in om het subsidieplafond voor de begeleiding van statushouders te verhogen tot een totaal van in 2016, de resterende wordt ingezet voor maatschappelijke begeleiding. In 2017 zal het subsidieplafond dan bedragen, de resterende wordt ingezet voor maatschappelijke begeleiding. Extra middelen voor re-integratie. Het exacte bedrag zal blijken uit de septembercirculaire. Daarom hebben wij het Sociaal Programma nog geen uitgaven voor re-integratie opgenomen. Verder zijn wij voornemens de raad bij de Najaarsrapportage voor te stellen om een bedrag van te verschuiven van het programma Maatschappelijke Ontwikkeling naar het programma Zorg en Werk en het subsidieplafond voor de begeleiding van statushouders te verhogen. Tevens zullen wij voor 2017 voorstellen doen via de Programmabegroting Gezien het belang van het zo spoedig mogelijk opstarten van de trajecten en de zekerheid van het toekennen van de Rijksmiddelen voor maatschappelijke begeleiding, besluiten wij om vooruitlopend op ons voorstel aan de raad om dit te verwerken in de Najaarsrapportage 2016, de trajecten alvast in gang te zetten. Het gaat daarbij om de genoemde uit het Uitwerkingsakkoord en de door een verschuiving tussen programma's (totaal ). Risico's De rijksmiddelen worden toegewezen op basis van realisatie (het principe: geld volgt statushouder). Hier zit derhalve een realisatierisico in. We rekenen op het huisvesten van 350 statushouders in Mocht dit aantal lager zijn, dan zijn onze uitgaven lager, maar onze inkomsten ook. Daarnaast kan een te laag aantal gehuisveste statushouders leiden tot het inwerking treden van een malusregeling van het Rijk, waarbij gemeenten verplicht worden om het Rijk te vergoeden voor de langere opvang van statushouders in opvangcentra. Het Rijk en de VNG zijn nog in gesprek over de vormgeving van de malusregeling. Activiteiten voor statushouders, naast regulier Sociaal Domein Met de Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord voor maatschappelijke begeleiding ( ) zetten wij in op maatschappelijke begeleiding: Coaching en huisvesting en maatschappelijke begeleiding, 160 trajecten extra ten opzichte van het Programma van Eisen 2016 voor Vluchtelingenwerk Nieuw programma 'op weg naar betaald werk', 20 trajecten Nieuw programma 'aan de slag als vrijwilliger, 50 trajecten Taal op maat, 67 trajecten (betreft uitbreiding bestaande trajecten) Nieuw: participatieverklaringstrajecten, 120 trajecten, we starten uiterlijk in oktober met dit traject. Doordat deze trajecten pas enkele maanden na aankomst in Haarlemmermeer worden opgestart, verwachting wij in 2017 een verdere stijging. Door de Rijksmiddelen voor maatschappelijke begeleiding kunnen we een budgettaire verschuiving van programma Maatschappelijke Ontwikkeling en naar programma Zorg en Werk realiseren om extra personele inzet in het Sociaal Domein te bekostigen ( in 2016 en in 2017). Het gaat hierbij om: Een coördinator bemiddeling naar werk. De coördinator kan waar mogelijk de bemiddeling naar werk en training zelfstandig verzorgen, maar ook individuele trajecten naar werk inkopen. Coördinator re-integratie en maatschappelijke begeleiding.

3 onderwerp Volgvel 3 Sociaal Programma Statushouders Twee medewerkers sociale dienstverlening. Deze medewerkers organiseren de huisvesting, het verstrekken van levensonderhoud en leningen voor woninginrichting. Vanuit het Participatiebudget, gedekt door Rijksmiddelen uit de septembercirculaire en door de resterende in 2016 en resterende in 2017 in het programma Zorg en Werk, gaan we ons aanbod in het Sociaal Domein uitbreiden met: trajecten voor begeleiding naar werk extra taaitrajecten begeleiding van jongeren tussen de 18 en 25 jaar en het stimuleren van ondernemerschap Verder groeit ons budget voor onderwijs mee met de groeiende behoefte aan bijvoorbeeld schakelonderwijs en de internationale schakelklas (ISK). In het Sociaal Programma gaan we daar verder op in. Overzicht middelen en activiteiten Sociaal Programma Statushouders In het onderstaande overzicht is weergegeven welke Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord en de middelen uit de verschuiving van programma Maatschappelijke Ontwikkeling naar programma Zorg en Werk worden besteed en aan welke doelen. Bij de besteding is telkens tussen haakjes weergegeven welk besluitpunt correspondeert met het genoemde bedrag Middelen uit Dekking Besteding Dekking Besteding Maatschappelijke Uitwerkingsakkoord (1) (6) begeleiding door Vluchtelingenwerk Maatschappelijke (2) (7) begeleiding Re-integratie: Verschuiving naar (3) (8) personeel programma Zorg en Re-integratie: Werk en (4) (9) trajecten Uitwerkingsakkoord PM en PM (5) PM en PM Totaal Besluit Op grond van het voorgaande hebben wij besloten om: 1. Het subsidieplafond voor de begeleiding van statushouders in de gemeente Haarlemmermeer in 2016 te verhogen met tot een totaal van en bij de Najaarsrapportage 2016 aan de raad voor te stellen deze middelen te dekken uit de Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord. 2. Het resterende bedrag van Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord voor maatschappelijke begeleiding in 2016, , in te zetten voor maatschappelijke begeleiding (programma Maatschappelijke Ontwikkeling). 3. Bij de Najaarsrapportage 2016 aan de raad voor te stellen een bedrag van te verschuiven van het programma Maatschappelijke Ontwikkeling naar het programma Zorg en Werk. Daarvan zetten wij in voor personele

4 onderwerp Volgvel 4 Sociaal Programma Statushouders capaciteit voor bemiddeling naar werk, re-integratie en verstrekkingen voor levensonderhoud. 4. Het resterende bedrag van in te zetten ten behoeve van reintegratietrajecten voor statushouders en daarom toe te voegen aan het Participatiebudget (Programma Zorg en Werk). 5. Bij de Najaarsrapportage 2016 aan de raad voor te stellen het bedrag aan Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord voor re-integratie dat bij de septembercirculaire wordt vastgesteld in te zetten ten behoeve van reintegratietrajecten voor statushouders en daarom toe te voegen aan het Participatiebudget (Programma Zorg en Werk). 6. Bij de Programmabegroting 2017 het subsidieplafond voor de begeleiding van statushouders in de gemeente Haarlemmermeer in 2017 met te verhogen naar en dit te dekken uit de Rijksmiddelen van het Uitwerkingsakkoord voor maatschappelijke begeleiding, 7. Het resterende bedrag van Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord voor maatschappelijke begeleiding in 2017, , in te zetten voor maatschappelijke begeleiding (programma Maatschappelijke Ontwikkeling). 8. Bij de Programmabegroting 2017 een bedrag van te verschuiven van het programma Maatschappelijke Ontwikkeling naar het programma Zorg en Werk. Daarvan zetten wij in voor personele capaciteit voor bemiddeling naar werk, re-integratie en verstrekkingen voor levensonderhoud 9. Het resterende bedrag van in te zetten behoeve van re-integratietrajecten voor statushouders en daarom toe te voegen aan het Participatiebudget. 10. Het programma van eisen voor de begeleiding van statushouders in de gemeente Haarlemmermeer, subsidiejaar 2017, vast te stellen 11. Deze nota ter informatie te verzenden aan de raad. Ondertekening Hoogachtend, Sociaal Programma Statushouders Haarlemmermeer Programma van Eisen voor de begeleiding van statushouders in de gemeente Haarlemmermeer, subsidiejaar 2017

5 Sociaal Programma Statushouders Haarlemmermeer 5 juli 2016 Inleiding Op basis van de Huisvestingswet zijn wij verplicht om jaarlijks een aantal asielzoekers met een verblijfsvergunning (statushouders) te huisvesten. Deze taakstelling is de laatste jaren sterk gestegen. De realisatiecijfers spreken voor zich: in 2012 werden 37 statushouders gehuisvest, in 2015 waren dat er 184 en in 2016 dienen we 524 statushouders te huisvesten. Hoewel prognoses nog onzeker zijn, is de verwachting dat deze huisvestingstaakstelling ook in 2017 hoog zal zijn. We voeren de huisvesting van statushouders sterk op. Om adequaat te reageren op de toenemende vestiging van statushouders in onze gemeente, hebben we dit Sociaal Programma opgesteld, dat zich richt op meedoen. Meedoen op school, meedoen in de maatschappij en meedoen op de werkvloer. Dat geldt niet alleen voor de statushouders die vorig jaar naar Haarlemmermeer verhuisden, maar ook voor statushouders die nog komen. Om statushouders te helpen hun zelfredzaamheid beter te benutten en actief te worden op school, in de samenleving en op de werkvloer, is direct starten met integratie essentieel. In het Sociaal Programma Statushouders gaan wij uit van de aanpak in het sociaal domein, zoals wij die voor alle Haarlemmermeerders kennen. Vanwege hun taalachterstand en grotere afstand tot de arbeidsmarkt zijn voor statushouders aanvullende voorzieningen nodig binnen het sociaal domein. Hiervoor ontvangen wij extra middelen van het Rijk via het Uitwerkingsakkoord van de VNG en het Rijk in april 2016 hebben gesloten. In dit programma zetten wij uiteen welke maatregelen wij nemen om statushouders zo snel als mogelijk op een gelijk startniveau te brengen. Wij zetten met name in op (taal)onderwijs en begeleiding naar werk, inkomen en ondernemerschap. In het Sociaal Programma Statushouders zetten wij integraal uiteen welke maatregelen wij nemen om hierop in te spelen en welke specifieke extra maatregelen we nemen, naast onze reguliere inzet in het Sociaal Domein.

6 Onderwerp Volgvel 2 Meedoen op school, in de maatschappij en op de werkvloer In aansluiting op het Uitwerkingsakkoord onderscheiden we in dit Sociaal Programma de volgende maatschappelijke domeinen: 1. Meedoen op school: onderwijs 2. Meedoen in de maatschappij: maatschappelijke begeleiding 3. Meedoen op de werkvloer: werk, inkomen en ondernemerschap Per domein gaat het Sociaal Programma in op wat de verhoogde instroom van ons en onze partners gaat vragen en we stellen tevens maatregelen voor om de statushouders direct actief mee te laten doen. We besluiten met dit Sociaal Programma over de inzet van Rijksmiddelen die voortvloeien uit het Uitwerkingsakkoord. Hierbij kijken we in het bijzonder naar de verbanden tussen de gekozen domeinen: een ontwikkeling of inzet op het ene vlak kan gevolgen hebben voor of tot resultaat leiden op het andere. In dit Sociaal Programma staat een integrale aanpak voorop. In de Nota Besteding Participatiebudget zijn statushouders benoemd als een van de prioritaire groepen. Prioritair betekent niet met voorrang op anderen maar met extra aandacht, om te kunnen komen tot een startniveau vergelijkbaar met dat van anderen. Gezien de snel groeiende omvang van de opgave voor statushouders, stellen we hiervoor dit separate Sociaal Programma op. Zo wordt vanaf de allereerste dag in Haarlemmermeer gestuurd op meedoen. Het Rijk voorziet in extra middelen als gevolg van afspraken die zijn vastgelegd in het Uitwerkingsakkoord Verhoogde Asielinstroom van 28 april Wij stellen voor om deze extra middelen volledig te benutten. Hierdoor gaan deze extra maatregelen niet ten koste van onze reguliere inzet en zijn er geen extra eigen middelen benodigd. Toekenning van de Rijksmiddelen vinden plaats op basis van de realisatiecijfers van de huisvestingstaakstelling per gemeente. Over de nadere uitwerking zijn Rijk en VNG met elkaar in gesprek. Meer informatie volgt in de septembercirculaire Voor zover informatie wel bekend is, hebben wij de financiële consequenties per paragraaf toegelicht en gebundeld samengevat in één overzicht (hoofdstuk 4). Voor de nog niet bekende informatie, doen wij het voorstel voor verwerking in de Najaarsrapportage Aangezien in het Uitwerkingsakkoord de middelen worden toegewezen op basis van realisatie (principe: geld volgt statushouder) is sprake van een realisatierisico. Indien realisatie lager zal uitvallen dan onze prognose, zullen niet alleen de uitgaven maar ook de compensaties lager uitvallen. Dit kan door wegvallende schaalvoordelen leiden tot lagere beschikbare middelen. Uitgangspunt: 350 statushouders in 2016, verdere groei in 2017 We houden bij dit Sociaal Programma rekening met een aantal van 350 te huisvesten statushouders in Dit is minder dan onze wettelijke taakstelling van 524. Alle niet in 2016 gehuisveste statushouders komen zo vroeg mogelijk in 2017 in aanmerking voor huisvesting. De taakstelling en inzet om deze te realiseren blijft, maar een deel van de realisatie schuift administratief een jaar op, evenals de uitgaven en compensatie van het Rijk hiervoor. Dat leidt tot een prognose van 350 te huisvesten statushouders in Deze prognose hanteren wij ook voor alle financiële paragrafen in dit Sociaal Programma. Uitwerkingsakkoord: veiligheid en (jeugd)zorg Veiligheid en (jeugd)zorg zijn onderwerpen van het Uitwerkingsakkoord Verhoogde Asielinstroom, maar we kiezen ervoor om veiligheid en (jeugd)zorg niet als apart domein te onderscheiden. Statushouders zijn inwoners van de gemeente Haarlemmermeer en indien nodig treden voor hen de

7 Onderwerp Volgvel 3 reguliere veiligheidsmechanismen in werking. Omdat deze mechanismen volstaan behoeven ze hier dan ook geen nieuwe aanpak. We gaan ervan uit dat statushouders een hoger dan gemiddeld beroep op gezondheidszorg en sociale zorg zullen doen. Uit onderzoek blijkt dat traumatische ervaringen, onzekerheid over de toekomst en het moeilijk vinden van aansluiting in de samenleving leiden tot relatief veel psychische en fysieke problemen bij vluchtelingen. Statushouders kunnen via de reguliere kanalen een beroep doen op medische zorg zoals de huisarts. Onze verantwoordelijkheid ligt met name op het terrein van de jeugdzorg. Het Haarlemmermeers model met als aanpak Eén gezin, één hulpverlener en één plan van aanpak is ook van toepassing op hulpvragen van nieuwe statushouders. Alleenstaande minderjarige vluchtelingen (AMV ers) Wij hebben in 2016 een groep AMV ers gehuisvest. Het gaat om een kleine groep van acht jongeren, die 24 uur per dag worden begeleid door jeugdzorgorganisatie Spirit. De jongeren gaan naar school en blijven in principe tot hun achttiende verjaardag in de gemeenschappelijke accommodatie wonen. Tot dat moment blijven zij buiten de reikwijdte van dit Sociaal Programma. Wij maken met jeugdzorgorganisatie Spirit en de voogd, Nidos, afspraken over huisvesting, begeleiding en onderwijs van de jongeren alsmede over maatschappelijke begeleiding na hun achttiende verjaardag. 1. Onderwijs Net als ieder ander kind, is een statushouder tussen de 5 en 16 jaar leer- en schoolplichtig. Daarnaast geldt voor degenen die na hun 16e verjaardag nog geen startkwalificatie hebben de, eveneens voor iedereen geldende, kwalificatieplicht tot 18 jaar. Wij zijn verantwoordelijk voor het houden van toezicht op de nakoming van deze leer-, school-, en kwalificatieplicht door de leerplichtambtenaar. Schoolgaande statushouders hebben aanvankelijk vaak extra begeleiding nodig om de taal te leren, maar ook om te wennen aan een ander schoolsysteem en oorlogservaringen te verwerken. Het gaat hier nadrukkelijk niet om het onderwijs van kinderen in de noodopvang. Wij stemmen het beleid voor dit passend onderwijs met scholen af. In Haarlemmermeer zijn er voor peuters en kleuters met een taalachterstand daarom: Vroeg- en Voorschoolse Educatie (VVE) Schakelklassen voor het Primair Onderwijs (PO) Internationale Schakelklassen (ISK s) voor het Voorgezet Onderwijs (VO) Tenslotte zijn we verplicht in onderwijshuisvesting te voorzien en een regeling vast te stellen voor de bekostiging van het leerlingenvervoer waarop leerlingen met passend onderwijs aanspraak kunnen maken. Een uitgangspunt voor dit Sociaal Programma is meedoen op school. Voor de succesvolle integratie van statushouders is het van belang dat het bestaande onderwijsaanbod voor hen in stand wordt gehouden. Door passend onderwijs in een veilige omgeving te bieden wordt de basis voor een succesvolle integratie van deze groep gelegd. Bij de toenemende instroom van statushouders vergt het consolideren van het onderwijsaanbod echter wel de nodige extra inzet. Deze worden gecompenseerd door het Rijk zoals afgesproken in het Uitwerkingsakkoord Verhoogde Asielinstroom, waardoor er geen extra eigen middelen benodigd zijn. Een specificatie van de middelen uit het Uitwerkingsakkoord volgt in de septembercirculaire. 1.1 Vroeg- en Voorschoolse Educatie (VVE) We verwachten op basis van de algemene gegevens van het COA in 2016 een instroom van 20 statushouders met de leeftijd 0-4 jaar. Dat vertaalt zich in extra uitgaven van ongeveer , welke zullen worden gecompenseerd door Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord.

8 Onderwerp Volgvel Schakelonderwijs en Internationale Schakelklas (ISK) Primair onderwijs In het Primair Onderwijs (PO) wordt het eerste onderwijs aan anderstaligen het schakelonderwijs genoemd. Dit schakelonderwijs wordt verzorgd door het IKC Wereldwijs, een school die valt onder het bestuur van MeerPrimair. Het samenwerkingsverband Passend Onderwijs, waar Wereldwijs ook onder valt, verzorgt het schakelonderwijs. Omdat MeerPrimair maatwerkfinanciering van per kind per jaar ontvangt van het Rijk, worden de volledige kosten hierdoor gedekt. Wij blijven in overleg met de betrokken schoolbesturen over toekomstige ontwikkelingen. Voortgezet Onderwijs De ISK s in Haarlemmermeer vallen onder het Hoofdvaart College. Het samenwerkingsverband AM, waar het Hoofdvaart College ook onder valt, komt in aanmerking voor maatwerkfinanciering van het Rijk. Het gaat om aanvullende financiering oplopend tot per leerling. We blijven in overleg met het verantwoordelijke schoolbestuur Dunamare/Hoofdvaartcollege over de inzet van deze middelen en de gevolgen van de toename van het aantal leerlingen. 1.3 Onderwijshuisvesting Vanwege de intensieve inzet op bijvoorbeeld het leren van de Nederlandse taal, is de groepsgrootte voor statushouders met 15 tot 20 leerlingen, vergelijkbaar met het Speciaal Basis Onderwijs. Hierdoor is meer ruimte nodig. We houden bijvoorbeeld in het PO de flexibele norm uit het Speciaal Basis Onderwijs (7,35m2) aan, waarmee we tegemoet komen aan de richtlijnen van LOWAN (Ondersteuning Onderwijs Nieuwkomers) en Onderwijsinspectie voor kleinere klassen in het schakelonderwijs. Voor het VO wordt er op dit moment samen met het Hoofdvaart College onderzocht welke ruimte benodigd is om de groei te kunnen accommoderen. Met de start van een derde schakelklas in augustus 2015 genieten er nu 44 leerlingen schakelonderwijs op het IKC Wereldwijs. Wij verwachten gedurende 2016 ongeveer 17 extra leerlingen te ontvangen. De ISK s van het Hoofdvaart College zijn kort geleden verhuisd naar een gerenoveerd gebouw (Kaj Munkweg 41, Hoofddorp). Hiermee is een derde ISK van start gegaan waardoor er nu 60 kinderen onderwezen worden op deze locatie. 1.4 Leerlingenvervoer Het leerlingenvervoer wordt bekostigd naar de dichtstbijzijnde toegankelijke school van de onderwijssoort die de leerling nodig heeft. Voor kinderen van statushouders zal de dichtstbijzijnde toegankelijke school vrijwel altijd het IKC Wereldwijs of het Hoofdvaart College zijn. Leerlingen van het Hoofdvaart College komen enkel in aanmerking voor een vergoeding voor leerlingenvervoer als zij door een handicap niet in staat zijn zelfstandig naar de school te reizen. Als gevolg van de verhoogde instroom van statushouders, verwachten we 35 leerlingen extra naar het IKC Wereldwijs. Met vervoerskosten van gemiddeld 2.000,- per leerling levert dit totale uitgaven van op, te betalen uit het onderwijsachterstandenbeleid (OAB) en gedekt door Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord.

9 Onderwerp Volgvel 5 2 Maatschappelijke begeleiding Blijven is meedoen. Meedoen in de maatschappij is van groot belang iedereen. Om statushouders direct wegwijs te maken, krijgen ze vanaf de eerste dag van aankomst intensieve maatschappelijke begeleiding. Wij kiezen er in dit Sociaal Programma voor om deze begeleiding te intensiveren en een breder trajectenaanbod in te zetten door te sturen op een verdere inzet van Vluchtelingenwerk, die wij toelichten in dit hoofdstuk. 2.1 Inburgering Volgens de Wet inburgering hebben statushouders die van buiten de Europese Unie komen van 16 tot 65 jaar de plicht in te burgeren als ze langdurig in Nederland willen verblijven. Deze plicht geldt niet voor degenen die in Nederland ten minste 8 jaar leerplichtig zijn (geweest) of over specifieke diploma s of andere documenten beschikken die getuigen van bijvoorbeeld een psychische, lichamelijke of verstandelijke beperking, een in Nederland afgeronde studie of het Nederlands als tweede taal. Inburgeringsplichtigen moeten zelf zorgen voor hun inburgering. Het Rijk vindt de beheersing van de Nederlandse taal en kennis van de Nederlandse samenleving essentieel voor de toelating tot en verblijf in Nederland. Het Rijk ondersteunt inburgeringsplichtigen met een sociaal leenstelsel van maximaal Voorwaarde is de lening uitsluitend bestemd is voor een cursus die opleidt tot het inburgeringsexamen of het staatsexamen NT2 en de examenkosten. Statushouders mogen (een deel) zo nodig gebruiken voor een alfabetiseringscursus. Ze komen allemaal in aanmerking voor kwijtschelding van de sociale lening indien zij slagen voor het examen. Vluchtelingenwerk geeft aan dat nagenoeg alle statushouders een inburgeringscursus volgen. Vluchtelingenwerk licht iedere vluchteling voor over de cursus en aanbieders. 2.2 Maatschappelijke begeleiding Zoals in het Bestuursakkoord Verhoogde Asielinstroom in november 2015 door het Rijk en de VNG, de voorloper van het Uitwerkingsakkoord, is overeengekomen, dragen gemeenten de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de maatschappelijke begeleiding van statushouders en nareizende gezinsleden. Maatschappelijke begeleiding is de ondersteuning bij praktische zaken, inburgering en participatie. In het Uitwerkingsakkoord wordt aangegeven dat het van belang is dat een vergunninghouder zo snel mogelijk zelfstandig en volwaardig mee doet in de maatschappij en bijdraagt aan de Nederlandse samenleving. Werk en opleiding staan voorop, om een actieve participatie van vergunninghouders te realiseren. Voor de bekostiging van de maatschappelijke ondersteuning verleent het Rijk vanaf 2016 aan gemeenten per gehuisveste inburgeringsplichtige statushouder, en hun nareizende familieleden. Voorheen was dit Op basis van een instroom van 350 statushouders, waarvan 280 inburgeringsplichtig (want meerderjarig), hebben wij in 2016 een Rijksbijdrage van tot onze beschikking, specifiek voor maatschappelijke begeleiding. 2.3 Participatieverklaring Het is belangrijk dat vluchtelingen kennismaken met de basisprincipes van de Nederlandse samenleving. Begrippen als vrijheid, gelijkwaardigheid, solidariteit en participatie staan daarin centraal. Om de kennismaking met de basisprincipes breed in te voeren, wordt een wetswijziging van de Wet Inburgering voorgesteld en is vanaf uiterlijk 1 juli 2017 de ondertekening van de participatieverklaring een verplicht onderdeel van het inburgeringsexamen.

10 Onderwerp Volgvel 6 Vooruitlopend op de wetswijziging bieden wij als onderdeel van het Sociaal Programma al uiterlijk vanaf oktober 2016 het participatieverklaringstraject aan statushouders aan. De Participatieverklaring heeft een vast format en tekst, vastgesteld door het Rijk. Wij zijn ervoor verantwoordelijk dat dit deel van het inburgeringsexamen wordt uitgevoerd. Om de participatieverklaring te kunnen ondertekenen, heeft de vluchteling kennis gemaakt met de basisprincipes als onderdeel van het traject maatschappelijke begeleiding (zie paragraaf 2.4.6). 2.4 Uitvoering maatschappelijke begeleiding Om statushouders zo snel mogelijk zelfstandig en volwaardig mee te laten doen in de maatschappij, bij te laten dragen aan de Nederlandse samenleving en de kennis te laten maken met in Nederland gangbare normen en waarden, bieden wij een samenhangend pakket van maatschappelijke begeleiding aan. De maatschappelijke begeleiding van statushouders wordt in de gemeente Haarlemmermeer grotendeels door Vluchtelingenwerk uitgevoerd, zoals vastgelegd in ons Programma van Eisen 2016 voor de subsidieverstrekking aan Vluchtelingenwerk. Maatschappelijke begeleiding vindt al jaren plaats, maar door de toegenomen instroom vinden wij een intensivering gerechtvaardigd, inclusief een aanvullend pakket om actieve participatie door maatschappelijke begeleiding vorm te geven. Het pakket bestaat uit de volgende producten: 1. Eerste opvang coaching en huisvesting (eerste periode, half jaar, uitbreiding bestaand aanbod) 2. Maatschappelijke begeleiding (tweede periode, anderhalf jaar, uitbreiding bestaand aanbod) 3. Aan de slag als vrijwilliger (nieuw aanbod, naast Op weg naar betaald werk (paragraaf 3.6)) 4. Taal op maat (uitbreiding bestaand aanbod) 5. Binding en Ontmoeting (bestaand aanbod) 6. Participatieverklaringstraject (nieuw aanbod) Trajecten 1 en 2 worden volgtijdig uitgevoerd, trajecten 3 t/m 6 kunnen tegelijktijdig en op basis van maatwerk worden aangeboden. Vanwege een verhoogde instroom van statushouders, besteden we extra ten opzichte van het Programma van Eisen 2016 aan trajecten 1 en 2. Deze uitgave wordt gedekt door de Rijksmiddelen voor maatschappelijke begeleiding uit het Uitwerkingsakkoord. Wij stellen voor om dit te verwerken in de Najaarsrapportage Eerste opvang coaching en huisvesting Het eerste halfjaar staat in het teken van het programma Coaching en Huisvesting (CH). Dit programma is ingericht om statushouders te ondersteunen bij de eerste kwesties die komen kijken bij de vestiging in een nieuw land. De geboden activiteiten hebben als doel dat: Statushouders zelfstandig gebruik kunnen maken van de verschillende instellingen in de gemeente (en daarbuiten indien relevant). Statushouders passend gehuisvest zijn, verzekerd tegen ziektekosten, een inkomen hebben, zijn gestart met de inburgering en de weg weten in hun directe woonomgeving. Statushouders vertrouwd geraakt zijn met de basisregelgeving en gebruiken in de omgeving Maatschappelijke begeleiding Daarna bieden we voor de periode van ongeveer één jaar het Maatschappelijke Begeleidingstraject (MB) aan. Hierbij staat het vergroten van de zelfredzaamheid centraal op het gebied van financiën, gezondheidszorg, onderwijs en sociaal netwerk. Hiervoor wordt afgestemd op en samengewerkt met ketenpartners als sport- en cultuurverenigingen, ouderenorganisaties, werkgevers en gemeentelijke

11 Onderwerp Volgvel 7 re-integratiediensten. Er wordt gewerkt met een trajectplan dat wordt opgesteld bij het intakegesprek en gedurende het traject steeds wordt aangevuld en aangepast waar nodig Aan de slag als vrijwilliger Het uitvoeren van vrijwilligerswerk kan voor sommige statushouders een opstap betekenen naar het verkrijgen van betaald werk. Voor andere statushouders zal gezien de grote afstand tot de arbeidsmarkt een vrijwilligersfunctie (voorlopig) het maximaal haalbare zijn. Gedurende het traject maatschappelijke begeleiding wordt gekozen of een statushouder voor dit traject kan worden aangemeld of, voor zo veel als mogelijk, doorstroomt naar het bij de paragraaf werk, inkomen en ondernemerschap omschreven traject Aan het werk. Het traject Aan de slag als vrijwilliger is bedoeld voor statushouders: die op basis van achterblijvende prestaties in de inburgering en verdere persoonlijke kenmerken met betrekking tot leerbaarheid en onderwijsachtergrond weinig kans maken op betaald werk; voor wie vrijwilligerswerk een opstap kan zijn naar betaald werk; die al langer in Nederland zijn en zich aanmelden na hun inburgeringscursus. Het traject bestaat uit individuele ondersteuning en groepsondersteuning door een speciale trajectbegeleider voor dit onderwerp. In groepsbijeenkomsten is er aandacht voor specifieke taaltraining met gericht jargon, werk en beroepenoriëntatie, uitwisselen van ervaringen, ontwikkelen en oefenen van werknemersvaardigheden en excursies en (vrijwilligers)werkbezoeken. Wij starten in 2016 met 50 trajecten voor een bedrag van De uitgave is gedekt uit de Rijksmiddelen voor maatschappelijke begeleiding uit het Uitwerkingsakkoord. We stellen voor dit te verwerken in de Najaarsrapportage Taal op maat De afgelopen jaren heeft Vluchtelingenwerk het project Taal op maat uitgevoerd, voor statushouders en andere niet-nederlandstalige nieuwe inwoners van Haarlemmermeer. In de praktijk blijkt dat het volgen van een cursus alleen niet volstaat. Juist het oefenen en gebruiken van het Nederlands in de dagelijkse praktijk draagt bij aan een succesvolle taalverwerving. De alledaagse oefening blijkt voor hen moeilijk op eigen kracht te realiseren. Om deze reden zijn er overal in Nederland vele vrijwilligers actief als individuele taalcoach voor anderstaligen. Zo ook bij ons in Haarlemmermeer. De statushouders worden aan een vrijwilliger gekoppeld. In 2015 hebben 100 koppels gefunctioneerd. Gemiddeld is een koppel ruim een jaar bij elkaar, maar er zijn ook koppels die meer dan twee jaar elkaar wekelijks ontmoeten. Naast de individuele begeleiding zijn er ook groepsbijeenkomsten en mogelijkheden tot oefening met taalmaatjes. Wij verwachten dat dit traject een extra impuls kan geven aan andere trajecten, met name gericht op het gebied van werk, inkomen en ondernemerschap. Wij zetten 67 extra trajecten in bovenop het bestaande aanbod, voor een bedrag van Dit wordt gedekt uit de Rijksmiddelen voor maatschappelijke begeleiding uit het Uitwerkingsakkoord. We stellen voor dit te verwerken in de Najaarsrapportage Binding en Ontmoeting Bij het bestaande traject Binding en Ontmoeting in Haarlemmermeer, staat het organiseren van activiteiten samen met andere inwoners centraal. Het gaat daarbij om netwerken te vergroten en versterken, en de kwaliteiten van de deelnemers te benutten. De activiteiten dragen tevens bij aan het maatschappelijk draagvlak. Wij zetten het bestaande aanbod voort Participatieverklaring

12 Onderwerp Volgvel 8 Bij het traject Participatieverklaring werkt de statushouder in vier bijeenkomsten toe naar de ondertekening van de participatieverklaring. De bijeenkomsten zijn op de praktijk gericht en worden groepsgewijs aangeboden, met een maximaal aantal van 15 deelnemers per groep. Tijdens de bijeenkomsten wordt gebruik gemaakt van diverse werkvormen en praktische voorbeelden om een maximaal resultaat te bereiken. We starten uiterlijk in oktober met dit traject. De deelnemers leren wat de belangrijkste aspecten van de Nederlandse cultuur zijn, wat normen en waarden inhouden en hebben zicht op de verschillen met hun eigen cultuur. Zij kunnen die verschillen benoemen en zij zijn bereid zich te committeren aan de Nederlandse cultuur, waarbij omgangsvormen, gelijkwaardigheid van geslacht of afkomst en acceptatie ongeacht seksuele geaardheid centraal staan. Aan het eind van de reeks maken de deelnemers een toets. Als afsluiting is er een feestelijke bijeenkomst waarin de participatieverklaringen uitgereikt worden en waarbij de deelnemers de participatieverklaring ondertekenen. We zetten Vluchtelingenwerk in om statushouders te begeleiden naar de Participatieverklaring. De kosten die hiermee gemoeid zijn, voor 120 trajecten, worden gedekt door de Rjiksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord. Evenals de overige bestedingen aan Vluchtelingenwerk, stellen wij voor om dit te verwerken in de Najaarsrapportage Werk, inkomen en ondernemerschap 3.1 Werk en inkomen en ondernemerschap voor statushouders We stellen in dit Sociaal Programma aanvullende maatregelen voor, die met maatwerk en naar behoefte geleverd kunnen worden. Wij vinden begeleiding naar vrijwilligerswerk, betaald werk en ondernemerschap van essentieel belang voor de integratie van statushouders. Daar investeren we in en dat is maatwerk. De één heeft een intensief voortraject nodig en de ander kan na of zelfs tijdens de inburgeringperiode al aan het werk. Statushouders worden daarom vanaf de eerste dag in Haarlemmermeer actief begeleid naar meedoen op de werkvloer. In april bleek in het Uitwerkingsakkoord dat wij extra Rijksmiddelen verstrekt zouden krijgen, waarop wij direct hebben gereageerd met het opstellen van dit Sociaal Programma. Pas in mei bleek echter dat een fors deel van de financiële afspraken pas in de septembercirculaire definitief worden. Omdat wij snel willen starten met het laten meedoen van statushouders in Haarlemmermeer, staan wij voor het dilemma om vooruitlopend op de definitieve besluitvorming over de Najaarsrapportage 2016 door de raad, wel alvast de benodigde maatregelen te nemen waarvan de dekking op basis de afspraken in het Uitwerkingsakkoord wel al zeker is. Gezien het maatschappelijk belang, zijn wij van mening dat dat gerechtvaardigd is. De intensivering van de aanpak begint bij een uitbreiding van de beschikbare personele capaciteit. Het is essentieel om statushouders vanaf de eerste dag van aankomst in Haarlemmermeer te begeleiden en op weg te helpen, om het meedoen op de werkvloer zoveel mogelijk te bereiken. We zetten daarom bestaande middelen van het programma Maatschappelijke Ontwikkeling in voor het programma Werk & Inkomen: Het wegvallen van deze middelen bij programma Maatschappelijke Ontwikkeling wordt gedekt door Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord. Wij besteden dit aan extra inzet: Coördinator bemiddeling naar werk: De coördinator kan waar mogelijk de bemiddeling naar werk en training zelfstandig verzorgen, maar ook individuele trajecten naar werk inkopen.

13 Onderwerp Volgvel 9 Coördinator re-integratie en maatschappelijke begeleiding: Deze medewerker coördineert, registreert en monitort wat een statushouder doet om te integreren en zorgt ervoor dat adequate managementinformatie wordt gegenereerd. Twee medewerkers sociale dienstverlening: Deze medewerkers organiseren de huisvesting, het verstrekken van levensonderhoud en leningen voor woninginrichting. Tevens start Vluchtelingenwerk in onze opdracht met het traject Op weg naar betaald werk, de kosten worden gedekt door de middelen uit het Uitwerkingsakkoord: zie besluiten maatschappelijke begeleiding. Uit resterende middelen en aanvullende Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord, die bekend zullen worden in de septembercirculaire, zetten wij verder in op trajecten voor begeleiding naar werk (paragraaf 3.3), extra taaltrajecten (paragraaf 3.4), begeleiding van jongeren tussen de 18 en 25 jaar (paragraaf 3.5) en het stimuleren van ondernemerschap (paragraaf 3.7). Wij stellen voor de, nu nog niet vastgelegde, dekking en uitgaven incidenteel te verwerken in de Najaarsrapportage 2016 en structureel in de Programmabegroting Bekostiging inkomensdeel uit BUIG en toeleiding naar werk uit Participatiebudget In het Bestuursakkoord en het Uitwerkingsakkoord wordt aanvullend budget beschikbaar gesteld voor de BUIG (de bijstandsuitkeringen) en het Participatiebudget. Het gaat om een vorm van bevoorschotting. Er is sprake van een (tijdelijke) vergoeding voor de bijstand voor 2016 en 2017 die bedoeld is om de feitelijke additionele kosten te dekken. Indien de voorgestelde methode van bevoorschotting van kracht blijft, houden we rekening met een overschrijding op het BUIG budget. De exacte bedragen en de verdeling hiervan is nog een onderdeel van de uitwerking van de afspraken tussen Rijk en VNG, zo ook de voorgestelde wijze van het aanvullen op de BUIG. Hierover verwachten wij in de septembercirculaire meer informatie. De gevolgen hiervan zullen wij verwerken in de Najaarsrapportage. De effecten voor het BUIG-budget worden in dit Sociaal Programma verder buiten beschouwen gelaten. In de nota Besteding Participatiebudget 2016 ( ) is de groep statushouders benoemd als prioritaire groep. In 2015 hadden 187 statushouders een bijstandsuitkering. Deze personen, die nu veelal een inburgeringstraject volgen, kunnen gebruik maken van het reeds bestaande aanbod reintegratieinstrumenten in Haarlemmermermeer maar ook van het aanbod dat dit jaar nog ingekocht dan wel ontwikkeld wordt. Aan de hand van de hoogte van de beschikbare middelen uit het Uitwerkingsakkoord, die bekend worden in de septembercirculaire, zullen wij in de Najaarsrapportage het bedrag van Rijksmiddelen verwerken dat wij kunnen besteden aan re-integratie. 3.3 Toeleiding naar werk Werk stelt een statushouder, net als elke andere inwoner, in staat in zijn of haar eigen levensonderhoud te voorzien. Bovendien is het een uitstekende manier om te integreren. Taal, cultuur en sociale contacten worden snel en goed in de praktijk opgedaan. De ervaring leert dat directe bemiddeling naar werk vaak een brug te ver is. Er is dan andere inzet nodig vanuit verschillende disciplines (zoals zorg en onderwijs) om een gelijk startpunt te bereiken voordat bemiddeling naar werk of ondernemerschap (zie paragraaf 3.7) kan plaatsvinden. Wij willen voor al onze inwoners zoveel mogelijk maatwerk en dus ook voor onze statushouders. Daarbij sluiten we nadrukkelijk aan bij de initiatieven, ontwikkelingen en instrumenten die er al zijn in Haarlemmermeer en de regio. Deze kunnen zowel gericht zijn op het meedoen aan de samenleving (vrijwilligerswerk) als ook op het vinden van werk. Bijvoorbeeld: in een subsidieaanvraag voor een project gericht op sport met stages in de sportsector, is de groep jonge statushouders specifiek

14 Onderwerp Volgvel 10 opgenomen als mogelijke kandidaten voor het traject. Of, het helpen om in het buitenland verkregen diploma s zo snel mogelijk te valideren. Op weg naar uitkeringsonafhankelijkheid is het belangrijk dat zij de Nederlandse taal zo snel mogelijk eigen maken. Sowieso hebben statushouders de verplichting om zorg te dragen voor hun eigen inburgering, waarbij de beheersing van de Nederlandse taal de hoofdmoot van het inburgeringstraject vormt (zie paragraaf 3.1 Inburgering). Conform de Wet Taaleis als onderdeel van de Participatiewet is er sprake van een inspanningsverplichting om de Nederlandse taal te leren beheersen. Een onderdeel van deze Wet Taaleis is het afleggen van de Taaltoets om te bepalen of iemand de Nederlandse taal al dan niet voldoende beheerst. Formeel geldt dat ook statushouders deze toets moeten afleggen terwijl in het gros van alle gevallen duidelijk zal zijn dat de uitslag negatief zal uitvallen. De meest logische route is om te beginnen met inburgering en gelijktijdig de Nederlandse taal te leren. Daarmee voldoet de persoon tevens aan de inspanningsverplichting van de Wet Taaleis. 3.4 Formeel en informeel taalaanbod Omdat het leren van Nederlands cruciaal is voor de (re)integratie is het belangrijk dat Haarlemmermeer een sterk te combineren aanbod heeft van formele en informele taalaanbieders in de periode vóór en als aanvulling tijdens en na de inburgering. De ontwikkelingen rond Het Taalhuis en dat naar verwachting in het vierde kwartaal 2016 van start zal gaan, helpt hierbij. Een Taalhuis is een herkenbare, fysieke plek die als huiskamer van de wijk, het dorp of de stad fungeert en waar informatie rondom het leren van de Nederlandse taal is verzameld. In Haarlemmermeer is het Taalhuis gesitueerd in de bibliotheek. Het is een plek waar iedereen terecht kan die aan de slag wil met basisvaardigheden waaronder lezen, schrijven, spreken, rekenen en digitale vaardigheden. Ook iedereen die als vrijwilliger aan de slag wil kan er terecht. Belangrijke samenwerkingspartijen zijn de bibliotheek, ROC s, de vrijwilligerscentrale en Stichting Meerwaarde. Daarnaast worden ook laagdrempelige taalcursussen aangeboden bij het Participatiepunt (P-punt) en wordt de inburgering ondersteund door het taalmaatjesproject. De komende periode wordt ook onderzocht in hoeverre taalonderwijs op de werkvloer tot de mogelijkheden behoort. 3.5 Onderwijs voor 18 tot 25-jarigen Met name voor jongeren tussen de 18 en 25 jaar die zich in Haarlemmermeer vestigen is het van belang dat zij zo snel mogelijk integreren in de Nederlandse samenleving. Het gaat om jongeren die nog geen afgeronde opleiding of studie in het land van herkomst hebben gehad en geen of nauwelijks werkervaring De inburgering moet waar mogelijk samen gaan met bijvoorbeeld een opleiding/ training, stage of leerwerkplek die leidt tot een startkwalificatie in Nederland, waardoor de kans op een baan flink vergroot of direct leidt tot werk. Wij zijn in gesprek met verschillende aanbieders die ervaring hebben met deze doelgroep om te bezien in hoeverre zij deze dienstverlening kunnen aanbieden. De kosten van deze trajecten zullen worden gedekt vanuit de middelen die beschikbaar komen door het Uitwerkingsakkoord. Wij stellen voor deze effecten te verwerken in de Najaarsrapportage. 3.6 Op weg naar betaald werk Eén van onze samenwerkingspartners die de doelgroep goed kent, is Vluchtelingenwerk. Omdat wij juist de verbinding willen met onderwijs, zorg en integratie, willen we deze partij ook een rol laten spelen in de toeleiding naar werk. Op ons verzoek ontwikkelt Vluchtelingenwerk dan ook het nieuwe product Op weg naar betaald werk, waarbij voor kansrijke vluchtelingen de inzet toeleiding naar werk is. De kans op een baan wordt danig vergroot. Het gaat in dit traject om doorgaande taalverwerving, sollicitatievaardigheden, het arbeidsfit worden/zijn en een realistische kijk krijgen op de eigen mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Er zijn groepsgewijze trainingen maar ook veel individuele

15 Onderwerp Volgvel 11 contactmomenten. Het is de bedoeling dat in het vierde kwartaal van 2016 dit traject van start kan gaan en dat 20 statushouders met dit traject starten in Gaandeweg wordt het traject bijgesteld, dan wel verder ontwikkeld. Kosten voor dit traject met 20 deelnemers is , welke gedekt zijn door middelen uit het Uitwerkingsakkoord. 3.7 Stimuleren van ondernemerschap: pilot Zaai Ook aan potentiële ondernemers onder de statushouders willen wij in Haarlemmermeer kansen bieden. Daarom onderzoeken en proberen wij om aan te sluiten bij de reeds lopende pilot Zaai die in oktober 2015 van start is gegaan. De missie van Zaai is startende ondernemers te helpen om zo gezond mogelijk te groeien middels het gebruik van netwerken als strategie om hun eerste klanten te werven. Gedurende zes maanden worden ondernemers begeleid door middel van individuele coaching en groepsmasterclasses. Het programma is uitgevoerd in nauwe samenwerking met externe partners en de pilot krijgt de komende 2 jaar een vervolg. 4. Middelen en risico s We onderscheiden drie dekkingsbronnen: 1) reeds bekende dekking door Rijkmiddelen het Uitwerkingsakkoord voor maatschappelijke begeleiding ( ), 2) dekking door verschuiving van het programma Maatschappelijke Ontwikkeling naar het programma Zorg en Werk ( ) en 3) nog nader te bepalen dekking door Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord voor onderwijs en reintegratie. Meer informatie volgt in de septembercirculaire. Gezien het belang van het zo spoedig mogelijk opstarten van de trajecten en de zekerheid van het toekennen van de Rijksmiddelen voor maatschappelijke begeleiding, besluiten wij om vooruitlopend op ons voorstel aan de raad om dit te verwerken in de Najaarsrapportage 2016, deze trajecten alvast in gang te zetten. Dit leidt tot het volgende financiële overzicht met de bijbehorende risico s. 4.1 Maatschappelijke begeleiding Dekking Dekking door Rijksmiddelen uit Uitwerkingsakkoord voor maatschappelijke begeleiding: , door middel van een verhoging van het subsidieplafond voor Vluchtelingenwerk, voor te stellen aan de raad in de Najaarsrapportage Uitgaven Coaching en huisvesting en maatschappelijke begeleiding, 160 trajecten extra ten opzichte van het aanvankelijke Programma van Eisen 2016 voor Vluchtelingenwerk ( extra), zie paragraaf en 2.4.2; Programma op weg naar betaald werk, 20 trajecten ( ), zie paragraaf 3.6; Aan de slag als vrijwilliger, 50 trajecten ( ), zie paragraaf 2.4.3; Taal op maat, 67 trajecten ( ), zie paragraaf 2.4.4; Participatieverklaringstrajecten, 120 trajecten ( ), we starten uiterlijk in oktober met dit traject, zie paragraaf De resterende middelen ( ) zetten wij in voor overige maatschappelijke begeleiding (programma Maatschappelijke Ontwikkeling). Risico s Aangezien in het Uitwerkingsakkoord de middelen worden toegewezen op basis van realisatie (principe: geld volgt statushouder) is bij maatschappelijke begeleiding sprake van een realisatierisico. Indien realisatie lager zal uitvallen dan onze prognose, zullen niet alleen de uitgaven maar ook de

16 Onderwerp Volgvel 12 compensaties lager uitvallen. Dit kan door wegvallende schaalvoordelen leiden tot lagere beschikbare middelen. Bovendien bespreken het Rijk en VNG een mogelijke malusregeling voor gemeenten die minder statushouders weten te huisvesten dan de wettelijke taakstelling op basis van de Huisvestingswet. 4.2 Werk, inkomen en ondernemerschap: personele inzet Dekking Dekking door middelen volgend op een verschuiving van het programma Maatschappelijke Ontwikkeling naar het programma Zorg en Werk: , voor te stellen aan de raad bij de Najaarsrapportage van 2016 en de Programmabegroting van De weggevallen middelen bij het programma Maatschappelijke Ontwikkeling worden gedekt door een deel van de bij 4.1 genoemde Rijksmiddelen van Uitgaven Vier medewerkers voor bemiddeling naar werk, re-integratie en verstrekkingen voor levensonderhoud ( in 2016 en in 2017), zie paragraaf 3.1. De resterende middelen ( in 2016 en in 2017) worden toegevoegd aan het Participatiebudget (zie 3). Risico s Het betreft eigen middelen, hieraan zijn geen financiële risico s verbonden. 4.3 Werk, inkomen en ondernemerschap: trajecten, Onderwijs Dekking Dekking door middelen uit het Uitwerkingsakkoord voor re-integratie De re-integratie zal worden betaald uit de overschotten van de middelen volgend op een verschuiving van het programma Maatschappelijke Ontwikkeling naar het programma Zorg en Werk ( in 2016 en in 2017) en de in de septembercirculaire bekend wordende Rijksmiddelen uit het Uitwerkingsakkoord. Uitgaven meegroeien van benodigde capaciteit voor onderwijs, zie hoofdstuk 1; trajecten voor begeleiding naar werk (PM), zie paragraaf 3.3; extra taaltrajecten (PM), zie paragraaf 3.4; begeleiding van jongeren tussen de 18 en 25 jaar (PM), zie paragraaf 3.5; het stimuleren van ondernemerschap (PM), zie paragraaf 3.7. Risico s Toekenning van de Rijksmiddelen vinden plaats op basis van de realisatiecijfers van de huisvestingstaakstelling per gemeente. Over de nadere uitwerking zijn Rijk en VNG met elkaar in gesprek. Meer informatie volgt in de septembercirculaire Wij stellen bij de Najaarsrapportage aan de raad voor deze bedragen in te zetten voor re-integratie.

17 Programma van eisen voor de begeleiding van statushouders in de gemeente Haarlemmermeer subsidiejaar 2017 Gemeente Haarlemmermeer 12 juli 2016

18 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding Programma van Eisen in het algemeen Proces subsidieverstrekking van PvE tot verantwoording Context van het programma van eisen Vluchtelingenwerk Collegeprogramma : HLMR: Krachtig Samen Werken Landelijk en lokaal beleid De ontwikkelingen in het sociaal domein: Op weg naar een Stevige Sociale Basis Uitgangspunten aantal statushouders en subsidiebudget De financiële richtlijnen voor de kostprijs Producten Vluchtelingenwerk: bestaand en nieuw aanbod Bestaand aanbod Nieuwe producten op het gebied van taal en participatieverklaring Programma van Eisen voor vluchtelingenwerk in de gemeente Haarlemmermeer Bijlage Programma van Eisen vluchtelingenwerk Coaching huisvesting Maatschappelijke begeleiding Binding en ontmoeting Publieksvoorlichting Begeleiding van vrijwilligers Taal op maat Participatieverklaringstraject

19 1 Inleiding Voor u ligt het Programma van Eisen(PvE) voor de begeleiding van statushouders in de gemeente Haarlemmermeer. Als gevolg van de toegenomen stroom van vluchtelingen is de taakstelling voor huisvesting van statushouders in de gemeente Haarlemmermeer de afgelopen jaren sterk toegenomen. Ook in 2017 wordt een hoog aantal te huisvesten nieuwkomers verwacht. In de nota Sociaal Programma statushouders die is vastgesteld op 22 juni 2016, hebben wij uiteengezet hoe deze maatschappelijke opgave en integratie er precies uitzien en welke maatregelen wij nemen om hierop in te spelen. Uw stichting Vluchtelingenwerk Noordwestholland (hierna: Vluchtelingenwerk) speelt een belangrijke rol in de maatschappelijke begeleiding van statushouders en ontvangt daarvoor subsidie. Met de Algemene Subsidie Verordening Haarlemmermeer (ASV) 2011, de beleidsregels ASV 2011 en het subsidiebeleidskader hebben wij het subsidieproces geregeld. Met dit Programma van Eisen (PvE) voor 2017 maken we duidelijk wat de gemeente aan uw organisatie vraagt en waarop we afrekenen. Wij nodigen u uit een aanbod te doen voor het halen van de doelen uit het PvE. In deze notitie gaan we in op: wat een programma van eisen is; proces van PvE tot verantwoording; de politieke en beleidsmatige context van het programma van eisen; de financiële richtlijnen voor de kostprijs; de producten van Vluchtelingenwerk: bestaand en nieuw aanbod en het Programma van Eisen Vluchtelingenwerk. 2 Programma van Eisen in het algemeen Voor het maken van een PvE is het belangrijk dat u weet wat de gemeente Haarlemmermeer daar onder verstaat. Een PvE is vergelijkbaar met een offerte uitvraag. Daarin beschrijven wij een vraagstuk waarop uw aanbod het antwoord is. In het PvE komen de volgende zaken naar voren: de doel- en subdoelstellingen; de productclusters/de activiteiten als verbijzondering van de doelen; het beschikbare budget (onder voorbehoud van bestuurlijke besluitvorming); kwaliteitseisen; de gebiedsprioriteiten indien van toepassing; de prestatie-indicatoren waarmee wij vaststellen of u de resultaten heeft gehaald; informatie-indicatoren waarmee wij aanvullende informatie krijgen over de resultaten en effecten van een activiteit; kostprijsberekening. Andere kenmerken zijn dat: het PvE los staat van een organisatie en zich richt op de activiteiten die nodig zijn het resultaat te halen. Wij subsidiëren dus geen organisaties maar activiteiten; de voorwaarden waaronder de resultaten gehaald moeten worden vast staan; de tijd waarin de resultaten gehaald moeten worden vast staat; het subsidieproces vast staat en is gebaseerd op de ASV 2011, de beleidsregels 2011 en het subsidiebeleidskader; het PvE zich richt op de activiteiten in de gemeente Haarlemmermeer; er afspraken worden gemaakt over het oplossen van knelpunten bij het uitvoeren van de activiteiten; 3

20 er duidelijkheid is tussen u en ons voordat u met de uitvoering van activiteiten begint. 3 Proces subsidieverstrekking van PvE tot verantwoording Met het PvE nodigen we Vluchtelingenwerk uit een subsidieaanvraag in te dienen om de doelen uit dit programma te halen. In het proces van de subsidieverstrekking komen de volgende stappen terug: opstellen PvE, indienen subsidieaanvraag, voornemen tot subsidieverlening, definitieve subsidieverlening en uitvoering en verantwoording. Als u uw aanvraag tot subsidie heeft ingediend stellen we een voornemen tot subsidieverlening op dat u ontvangt. U kunt hier op reageren. Vervolgens ontvangt u in december de definitieve verleningsbeschikking. Hieronder ziet u één en ander weergegeven in een tabel. Onderwerp werkafspraak Planning Uitvoering door Wij maken een Programma van Eisen (PvE) waarin de doel gebonden voorwaarden van uw activiteiten(en) zijn vastgelegd. Het PvE wordt vóór 1 juli 2016 naar u toegestuurd. U dient op basis van het PvE een activiteitenplan op te stellen. Wij verwachten in uw aanvraag: - per activiteit een korte schets van de uitvoering van de activiteiten waarin duidelijk wordt en hoe rekening is gehouden met de kwaliteitseisen; - een door het bestuur goedgekeurde exploitatiebegroting; - en een onderbouwing van de kostprijs. PvE: Vóór 1 juli 2016 Vóór 15 augustus 2016 Gemeente Vluchtelingenwerk Eventueel indien nodig aanvullende gegevens opvragen Vóór 15 september 2016 Gemeente Beoordelen definitieve subsidieaanvraag en versturen conceptsubsidiebeschikking Mogelijkheid tot het schriftelijk geven van zienswijzen Vóór 1 oktober 2016 Vóór 15 oktober 2016 Gemeente Vluchtelingenwerk Vaststelling programmabegroting door de raad 27 oktober 2016 Gemeente Versturen definitieve verleningsbeschikking Vóór 15 december 2016 Gemeente Uw stichting gaat in 2017 aan de slag met de uitvoering van de afgesproken activiteiten. Na het subsidiejaar legt u verantwoording af. Aan de verantwoording van de verleende subsidie worden de eisen gesteld uit de ASV Haarlemmermeer. 4

21 Voor de inhoudelijke verantwoording betekent dit: Een verslag in cijfers van de activiteiten met een overzicht van de gerealiseerde prestaties. Uit dit overzicht moet duidelijk worden of de prestaties geleverd zijn volgens afspraak. Een inhoudelijk verslag van de activiteiten. In dat deel beschrijft u welke activiteiten zijn uitgevoerd en in welke mate ze hebben bijgedragen aan de bedoelde doelstellingen. Daarnaast worden de gegevens van de informatie-indicatoren weergegeven. Een rapportage met trends, ontwikkelingen en eventueel gebiedsanalyses. Welke ontwikkelingen ziet u, die relevant zijn voor het beleid of de uitvoering? Op basis van de verantwoording van het jaar 2017 kijken wij wat wel of niet werkt. Dat is input voor het maken van het programma voor Het is niet de bedoeling elk jaar een nieuw PvE op te stellen. In het PvE van 2017 zijn wel aanpassingen nodig. Daarover leest u meer in de volgende paragraaf. Uiteraard is en blijft dit alles onder voorbehoud van goedkeuring van de begroting door de gemeenteraad. 4 Context van het programma van eisen Vluchtelingenwerk 4.1 Collegeprogramma : HLMR: Krachtig Samen Werken Voor de politieke en beleidsmatige context voor het begeleiden van statushouders in de Haarlemmermeer gaan we uit van het collegeprogramma HLMR: Krachtig Samen Werken, de ontwikkeling van de sociale basisinfrastructuur, zoals beschreven in het Koersdocument Meer voor Elkaar (door de gemeenteraad vastgesteld in januari 2014) en de uitwerking van de koers (vastgesteld in december 2014), het bestaande landelijke en lokale beleid. Het college wil de toekomst van de gemeente Haarlemmermeer richting geven aan de hand van de thema s sociaal domein, economie, zorg en verduurzaming. Het sociaal domein wordt gezien als een bron van kansen om de Haarlemmermeerse samenleving op tal van terreinen te verbeteren. Het sociaal domein heeft raakvlakken met alle beleidsvelden. In samenhang met nieuwe vormen van participatie kan het sociaal domein een aanjager zijn en een instrument om dichter bij de inwoners, bedrijven en organisaties te komen en zo de wederzijdse betrokkenheid te vergroten. In hoofdstuk 4.3 De ontwikkelingen in het sociaal domein: Op weg naar een Stevige Sociale Basis geven wij aan wat wij in uw offerte specifiek van u verwachten ten aanzien van de uitvoering van ons beleid over het sociaal domein. 4.2 Landelijk en lokaal beleid Gemeenten hebben een taak op het gebied van huisvesting en inburgering van toegelaten vreemdelingen. De activiteiten die wij ondersteunen vinden hun oorsprong in wetten en regelingen als: 1. taakstelling huisvesting statushouders; 2. Participatiewet; 3. Wet Inburgering (W.I.); 4. WMO (wet maatschappelijke ondersteuning) 2015; 5. Jeugdwet 5

22 De verhoging van het aantal gehuisveste statushouders betekent een grotere gemeentelijke opgave op maatschappelijk vlak. Om deze nieuwkomers te helpen om zo snel mogelijk zelfredzaam te zijn, zetten wij in op een zo voorspoedig mogelijke integratie van deze groep. In de nota Sociaal Programma statushouders hebben wij uiteengezet hoe deze maatschappelijke opgave en integratie er precies uitzien en welke maatregelen wij nemen om hierop in te spelen. In aansluiting op het Uitwerkingsakkoord Verhoogde Asielinstroom dat de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Rijk in april 2016 hebben gesloten, onderscheiden we in dit Sociaal Programma de volgende maatschappelijke domeinen: 1. Meedoen op school: onderwijs 2. Meedoen op de werkvloer: werk, inkomen en ondernemerschap 3. Meedoen in de maatschappij: maatschappelijke begeleiding Gemeenten hebben de taak de maatschappelijke begeleiding van statushouders uit te voeren. Op basis van het Bestuursakkoord Verhoogde Asielinstroom in november 2015 tussen het Rijk en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) kunnen gemeenten via het COA vanaf 2016 een beroep doen op een bijdrage van 2.370,00 van gehuisveste inburgeringsplichtige asielgerechtigden(statushouders) en nareizende gezinsleden. Het gemeentelijk beleid met betrekking tot integratie en statushouders is vastgelegd in de visienota Willen, kunnen en mogen meedoen in Haarlemmermeer (september 2008). In 2015 staat de doelstelling uit de Visie op Integratie nog steeds overeind: het streven om iedereen mee te laten doen in de samenleving, ongeacht herkomst, sekse, godsdienst etc. Zoals hierboven aangegeven vraagt het Sociaal Domein een samenleving die zo is ingericht dat iedereen kan meedoen en waarin voorzieningen, bedrijven en instellingen voor iedereen toegankelijk zijn. En waarbij meer dan voorheen wordt ingezet op het versterken van de eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid van inwoners. Maatschappelijke begeleiding Wij willen dat statushouders zich welkom voelen in onze gemeente en mee doen. We beseffen dat het per statushouder verschilt waar men zich bevindt op de integratieladder. Het kennen, accepteren en toepassen van de Nederlandse waarden en normen en het leren en gebruiken van de Nederlandse taal zijn belangrijke voorwaarden voor het meedoen in de samenleving. Dit vraagt een wederzijdse inspanning. Het college wil bij meedoen vooral inzetten op aan het werk gaan. Werk en ondernemerschap stelt een statushouder, net als elke andere inwoner, in staat in zijn of haar eigen levensonderhoud te voorzien. Bovendien is het een uitstekende manier om te integreren. Taal, cultuur en sociale contacten worden snel en goed in de praktijk opgedaan. Als dat (nog) niet mogelijk is willen we statushouders de kans bieden door andere opties als vrijwilligerswerk te integreren. We vragen Vluchtelingenwerk om een aanbod te doen waarmee statushouders snel thuis raken, kennis maken met de Nederlandse omgeving en mogelijkheden van werk en vrijwilligerswerk leren kennen door maatschappelijke begeleiding, inclusief coaching en huisvesting, en binding en ontmoeting. Taalontwikkeling We willen in Haarlemmermeer inzetten op een effectieve netwerkorganisatie in de aanpak tegen laaggeletterdheid met een combinatie van formeel- (diploma gericht) en non-formeel (niveau verhogend, maar niet diploma-gericht) educatief aanbod. Dit willen we doen door de 6

23 ontwikkeling van een Taalhuis voor Haarlemmermeer. Hierin wordt de gemeente ondersteund door stichting lezen en schrijven. Voor Haarlemmermeer is een Taalhuis: * Een effectieve netwerksamenwerking van inzet en aanbod (formeel, informeel en nonformeel) voor alle soorten laaggeletterden, met als doel om laaggeletterdheid terug te kunnen dringen. Zodat zij beter in de maatschappij kunnen participeren en betere kansen op de arbeidsmarkt hebben. * En een laagdrempelige, herkenbare, openbare en fysieke plek waar mensen terecht kunnen die beter Nederlands willen leren lezen, schrijven en spreken en vanuit waar mensen doorverwezen kunnen worden naar passend aanbod in Haarlemmermeer. Er is al veel aanbod in Haarlemmermeer. Wel zijn er een aantal punten die verbeterd kunnen worden en waardoor het netwerk en het aanbod versterkt kan worden. Het huidige aanbod is nog te veel versnipperd. Om tot een effectieve netwerksamenwerking te komen is het belangrijk dat partijen op de hoogte zijn van elkaars aanbod, mensen doorverwijzen, begeleiden en zorgen voor een warme overdracht. Daarnaast is er momenteel nog geen zicht op al het aanbod en mist er een laagdrempelige, herkenbare, openbare en fysieke plek waar mensen terecht kunnen die beter Nederlands willen leren lezen, schrijven en spreken, waar informatie over al het aanbod te vinden is en vanuit waar mensen doorverwezen kunnen worden naar passend aanbod in Haarlemmermeer. Ook moeten vindplaatsen veel meer verbonden worden en hebben alle partijen de vraag hoe ze beter laaggeletterden kunnen bereiken. Ook de rol en het aanbod van Vluchtelingenwerk wordt hier bij betrokken. Door voortzetting van het Taal op maat project (en een aanvraag te doen voor 35 taalkoppels onder de WEB), door bij te dragen aan het beter doorverwijzen, te zorgen voor een warme overdracht en door deelname aan de kerngroep (met de gemeente in de regierol en de ROC s, de Bibliotheek, de Vrijwilligerscentrale en het P-punt) die gevormd is i.v.m. de gezamenlijk aanpak tegen laaggeletterdheid en het Taalhuis in oprichting. Hier wordt de voortgang gedeeld en besproken. Daarnaast vragen we u een voorstel te doen voor de informele taalontwikkeling van statushouders. Participatieverklaring Het is belangrijk dat vluchtelingen kennismaken met de basisprincipes van de Nederlandse samenleving. Begrippen als vrijheid, gelijkwaardigheid, solidariteit en participatie staan daarin centraal. Om de kennismaking met de basisprincipes breed in te voeren, wordt een wetswijziging van de wet Inburgering voorgesteld en is vanaf uiterlijk 1 juli 2017 de ondertekening van de participatieverklaring een verplicht onderdeel van het inburgerexamen. Vooruitlopend op de wetswijziging willen wij als onderdeel van het Sociaal Programma statushouders het participatieverklaringstraject aan statushouders aanbieden. De Participatieverklaring heeft een vast format en een vaste tekst. De gemeente is ervoor verantwoordelijk dat dit deel van het inburgeringsexamen wordt uitgevoerd. Om de participatieverklaring te kunnen ondertekenen, heeft de vluchteling kennis gemaakt met de basisprincipes als onderdeel van maatschappelijke begeleiding. Vluchtelingenwerk wordt gevraagd om een aanbod te doen voor het uitvoeren van het participatieverklaringstraject voor statushouders. Regelgeving subsidieverstrekking 7

24 De gemeente Haarlemmermeer heeft een subsidiebeleidskader en een Algemene Subsidieverordening 2011 (ASV). Een subsidie wordt verstrekt op basis van de regelgeving in de ASV. Uw activiteitenplan moet passen in het aangegeven beleid, het subsidiebeleidskader en het gestelde in het PvE. We willen een voorstel dat bestaat uit individuele trajecten en gezamenlijke trajecten die passen binnen de door ons aangegeven activiteiten. De trajecten geven inzicht in welke stappen gezet moeten worden om het vooraf gestelde resultaat te halen. Ook doet Vluchtelingenwerk een uitspraak over hoe lang een traject duurt. Verder geeft men een kostprijs van de activiteiten. 4.3 De ontwikkelingen in het sociaal domein: Op weg naar een Stevige Sociale Basis Inleiding Voorgaande jaren informeerden wij u over de taken die per 1 januari 2015 naar de gemeente zijn overgeheveld, de forse bezuiniging daarbij vanuit het rijk en de visie van de gemeente op deze nieuwe taken. Deze visie wordt beschreven in het koersdocument: Meer voor elkaar en De uitwerking van de koers en vormgegeven in het Haarlemmermeers model 2.0. Om de nieuwe taken van de gemeente op een goede manier met minder middelen te kunnen realiseren, is naast een goede ondersteuningsstructuur voor (tijdelijk) kwetsbare mensen een belangrijke rol weggelegd voor de Sociale Basis. Onze ambitie is dat in de Sociale Basis, alle inwoners samen met hun eigen netwerk en gebruik makend van de algemene voorzieningen, prettig en zelfstandig kunnen leven en actief bijdragen aan hun directe (leef)omgeving. Wij zetten in op wijken met veel sociale samenhang waarin inwoners zelf en samenredzaam zijn, waar nodig ondersteund door een goed afgestemde en georganiseerde infrastructuur van informele en professionele ondersteuning Algemene voorzieningen). Om de hier boven beschreven ambitie te bereiken zijn wij gestart met het verandertraject Op weg naar een Stevige Sociale Basis. Hierin ligt de focus op het aan brengen van versteviging voor die inwoners die in een kwetsbare situatie terecht zijn gekomen en het activeren van (kwetsbare) inwoners. De aanpak bestaat uit: - Lokaal: Meer voor elkaar in de buurt ; - Haarlemmermeerbreed: Focus via 5 veranderlijnen en 4 ondersteunende lijnen (uitwerking van de eerder genoemde 5 speerpunten). (zie toelichting over de aanpak) Gebiedsgericht werken: Meer voor elkaar in de buurt Als doorontwikkeling van de gebiedsgerichte aanpak waarmee in 2015 in de wijk Overbos een begin is gemaakt (zie onder bij Toelichting over de aanpak ), zijn/worden voor 2017 en verder meer wijken/kernen benoemd als gebied waarop de instellingen gedurende één of enkele jaren samen met inwoners en professionals in de wijk werken aan met elkaar benoemde ambities. Het is daarbij aan de instellingen zelf om een balans te bereiken tussen enerzijds genoemde extra activiteiten voor een gebied waarop tijdelijk een bijzondere focus ligt, en anderzijds de opdracht voor instellingen om als gemeentebrede voorziening alle inwoners in alle wijken en kernen te bereiken. Wat verwachten we in 2017 van uw organisatie t.b.v. de Stevige Sociale Basis? 8

25 De activiteiten van uw organisatie zijn een belangrijk onderdeel van de Sociale Basis. Wij verwachten dat u binnen de kaders van uw Programma van Eisen innovatief aan de slag gaat met het nog meer verstevigen van deze Sociale Basis. Dat betekent dat: 1. U participeert, waar van toepassing, in Meer voor elkaar in de buurt. Voor 2016/2017 zijn de wijken Overbos en Nieuw Vennep (Linquenda en oude centrum) aangewezen voor deze aanpak. De komende maanden zullen daarnaast nog een aantal andere wijken, op basis van diverse criteria, worden benoemd. Dit betekent dat: Wanneer u actief in deze wijken/kernen bent, of wanneer er een vraag ligt die uw organisatie betreft, u wordt uitgenodigd deel te nemen aan de aanpak. Samen met inwoners, vrijwilligers en professionals (co-creatie) kijkt u wat er nodig is in de wijk, waar u kunt bijdragen en/of waar inwonerinitiatieven vragen om ondersteuning. U open staat voor innovatieve ideeën en nieuwe partnerschappen zorg, welzijn, sport, cultuur, wonen, ondernemers, etc. 2. U actief bijdraagt aan de verander- en ondersteunende lijnen. U kijkt actief binnen uw organisatie hoe u kunt bijdragen aan de hieronder beschreven lijnen en het benoemde resultaat. Tevens sluit u aan bij lopende projecten, zoals o.a. Welzijn op recept; Van hulpplan naar toekomstplan 18-/18+, Sociaal Makelen, etc. 3. U deze activiteiten altijd in samenwerking en in samenhang met andere organisaties doet. Heel specifiek vragen wij samenwerking voor de volgende zaken: Het mogelijk maken van deelname van uw aanbod door mensen in een kwetsbare situatie. Het ondersteunen van vrijwilligersorganisaties binnen uw vakgebied om zich meer te kunnen openstellen voor inwoners in een kwetsbare situatie. Het ondersteunen van inwonerinitiatieven De gemeente faciliteert het Matchingsplatform HaarlemmermeervoorElkaar, waarbij de hulpvraag van de inwoner gekoppeld wordt aan het hulpaanbod van de inwoner. Wij vragen u om eventuele andere initiatieven op dit gebied zoveel mogelijk hierbij te laten aansluiten c.q. af te stemmen. 4. In uw subsidieaanvraag zien wij graag terug hoe u bovenstaande oppakt. Toelichting over de aanpak - Meer voor elkaar in de buurt Via een aanpak met inwoners en beroepskrachten in wijken en dorpen wordt gewerkt aan het verstevigen van de Sociale Basis. Inwonerparticipatie, het stimuleren van zelf- of samenredzaamheid en het bouwen van sociale netwerken staan hierbij centraal. Uitgangspunt is dat ieder dorp en iedere wijk andere vragen en behoeften heeft. Dit vraagt om maatwerk in het activiteitenaanbod en de voorzieningen. In de wijk Overbos is in 2015 gestart met deze gebiedsgerichte aanpak en co-creatie. Aan de hand van de Schijf van vijf, kwaliteit van leven, is een foto van de wijk gemaakt op de onderdelen: welzijn, gezondheid, veiligheid, werk & wonen en meedoen. Samen met inwoners en professionals in de wijk is deze foto verder ingekleurd en zijn er met elkaar ambities voor de wijk benoemd, die men met elkaar gaat realiseren. Via maandelijkse netwerklunches met professionals en inwoners wordt het netwerk in de wijk blijvend versterkt en wordt de voortgang op de ambities besproken. - Veranderlijnen en ondersteunende lijnen 9

26 Naast de Meer voor elkaar in de buurt aanpak zijn er Haarlemmermeerbreed 5 veranderlijnen en 4 ondersteunende lijnen benoemd (zie plaatje). Via deze lijnen worden werkwijzen en activiteiten ontwikkeld en in gang gezet, die bij dragen aan de ontwikkeling van een Stevige Sociale Basis in de wijken en kernen van Haarlemmermeer. Voor elk van de lijnen, die op de volgende pagina s worden toegelicht, zijn voor de komende 2 jaar resultaten en activiteiten beschreven. Veranderlijn 1 Laagdrempelige vormen van dagactiviteiten/ arrangementen Door het aanbieden van laagdrempelige dagactiviteiten (zonder indicatie) in accommodaties in de buurt zoals dorpshuizen en sport- of cultuurvoorzieningen kunnen inwoners die door ouderdom of door een beperking (jong en oud) enige ondersteuning nodig hebben langer in de buurt blijven wonen. Het gaat bij deze veranderlijn om vrij toegankelijke voorzieningen waar een inwoner een dag of dagdeel naar toe kan en waar zo nodig lichte ondersteuning/zorg geboden kan worden. Resultaat Het aantal toegankelijke dagactiviteiten voor diverse doelgroepen inwoners in een kwetsbare situatie neemt toe waardoor er een gevarieerd en verspreid aanbod ontstaat, ontwikkeld door samenwerking van meerdere partners. Veranderlijn 2 Versterken preventieve ondersteuning in de wijk Door het bieden van lichte ondersteuning en informatie en advies is voor iedereen vrij toegankelijke ondersteuning dichtbij voorhanden. Denk daarbij aan opvoedspreekuren, het maatschappelijk werk, het ouderenadvies, hulp bij boodschappen of formuliereninvullen, maaltijden via burenhulporganisaties, senioren- en migrantenverenigingen en dorpshuizen. Resultaat De ontwikkeling van (innovatieve) projecten waarbij afschaling van zorg naar de sociale basis plaatsvindt of een relatie gelegd wordt tussen zorg en welzijn, sport, cultuur, etc. (bijv. project Van hulpplan naar toekomstplan voor de doelgroep 18+/18- ; welzijn op recept.). Veranderlijn 3 Verbeteren toegankelijkheid algemene vrije-tijds voorzieningen 10

27 We willen een Sociale Basis met sport-, cultuur- en welzijnsactiviteiten waaraan iedereen meedoet, dus ook jeugd en volwassenen in een kwetsbare situatie. Meedoen aan activiteiten in wijk/buurt leidt tot ontmoeting waardoor netwerken worden versterkt en de mogelijkheid geboden wordt tot ontplooien. Resultaat Meer voor elkaar in de buurt wordt uitgevoerd in diverse wijken, alle partners nemen deel. Onder regie van gemeente is, in samenwerking met onze partners, een Sociale kaartontwikkeld. Binnen sport, cultuur en welzijn is een deel van het aanbod toegankelijk gemaakt c.q. is er nieuwe aanbod ontwikkeld voor inwoners in een kwetsbare situatie. Veranderlijn 4 Ruimte voor ontwikkeling De functie ontwikkeling staat voor de maatschappelijke ladder die inwoners beklimmen via onderwijs, opleiding en hun eigen carrière en er op gericht zijn om zelfredzaamheid te verhogen. Naast het bereiken van economische zelfstandigheid, is opleiding en werk van groot belang voor het welbevinden van inwoners. Het draagt bij aan sociale integratie en maatschappelijke participatie, en biedt ontplooiingsmogelijkheden. Daarnaast heeft het voorkomen van schulden, ook bij jongeren, binnen deze lijn de aandacht. Resultaat Samen met partners uit de Sociale Basis is een taalhuis opgezet in Haarlemmermeer, waaronder ook informele vormen om taal aan te leren (bijv. taalmaatjes) Inwoners kunnen middels vrijwilligerswerk/sport/cultuur competenties opdoen om hun (economische) zelfredzaamheid te versterken. Financieel gezond : de keten van organisaties die met professionals en/of vrijwilligersondersteuning bieden op het gebied van financiën/schulden, is verstevigd. Veranderlijn 5 Ondersteunen mantelzorgers Mantelzorgers zijn een onmisbare schakel tussen de inwoner, zijn/haar verdere netwerk en eventuele ondersteuning. De balans tussen belastbaarheid en overbelasting maakt mantelzorgers kwetsbaar. Het aantal werkende mantelzorgers en de zo genaamde dubbelzorgers(kinderen en ouders te verzorgen) stijgt. Als mantelzorgers in beeld zijn, kan waar nodig ondersteuning geboden worden. Ook jonge mantelzorgers hebben daarbij onze aandacht. Resultaat Het aantal mantelzorgers en hun ondersteuningsvragen dat in beeld is bij de gemeente is gestegen zodat ondersteuning geboden kan worden. Professionals hebben meer oog voor mantelzorgers en weten hoe zij hen kunnen (laten) ondersteunen. Werkgevers in de Haarlemmermeer zijn geïnformeerd over het belang van en het faciliteren van mantelzorgers in hun bedrijf. Er is een verkenning gedaan naar digitale hulpmiddelen voor mantelzorgers. Ondersteunende lijn A Communicatie en kennisdeling Kennis van elkaar en het beschikbare aanbod in de wijk is van groot belang om maatwerk te kunnen leveren. Naast een digitale sociale kaart, en meer eenduidige communicatie van de gemeente, zorgen we via netwerklunches voor ontmoeting en verbinding van professionals en inwoners met elkaar in de wijk. Resultaat Partners nemen kennis van, delen informatie over, leveren een bijdrage aan de ontwikkelingen, bijeenkomsten in het sociaal domein. 11

28 Informatie vanuit de gemeente en partners is vindbaar, samenhangend en concreet. Het activiteitenaanbod in Haarlemmermeer is voor inwoners inzichtelijk en niet versnipperd. (al het aanbod is onderdeel van de sociale kaart Haarlemmermeer). Ondersteunende lijn B Stimuleren en ondersteunen inwonerinitiatieven Steeds vaker nemen bewoners zelf initiatief binnen hun leefomgeving. Verbanden tussen inwoners die spontaan ontstaan zorgen voor het ontstaan van sociale binding. Hoe meer binding, hoe meer inwoners bereid zijn elkaar te helpen en initiatieven te starten. Daarnaast spelen bewonersinitiatieven een belangrijke rol bij informele hulp en ondersteuning in de buurt. Denk bijvoorbeeld aan telefooncirkels van ouderen en vrijwillige hulpdiensten. Resultaat Inwonerinitiatieven worden waar nodig goed ondersteund door onze partners. Het totale ondersteuningsaanbod van de diverse partners wordt in samenhang met andere duidelijk kenbaar gemaakt; Partners uit de Sociale Basis sluiten aan bij bestaande digitale platformen binnen de gemeente (crowdfunding; HaarlemmermeervoorElkaar; sociale kaart; evt. buurtfplatformen). Ondersteunende lijn C Vrijwilligerswerk en vrijwillige inzet Het beroep op informele hulp en ondersteuning zal groter worden en is onmisbaar voor een Stevige Sociale Basis. De inzet van vrijwilligers komt dan ook in alle bovenstaande lijnen terug. In deze lijn richten we ons op de ondersteuning (deskundigheid, werving, promotie, wet- en regelgeving) en werving van vrijwilligers. Door in te spelen op de wisselende motieven/ levensfasen en achtergronden van inwoners proberen we bijvoorbeeld jongeren en inwoners van allochtone herkomst te stimuleren tot vrijwilligerswerk. Resultaat Het digitale matchingsplatform Haarlemmermeer voor elkaar is zowel onder inwoners als partners in de Sociale Basis en de zorg bekend. Partners in de Sociale Basis en de zorg trekken samen op bij het werven en ondersteunen van vrijwilligers/maatjes De Vrijwilligersacademie, waar via cursussen op allerlei gebied, deskundigheidsbevordering plaatsvindt, is een gezamenlijke academie van partners in de Sociale Basis en de zorg en heeft goede bekendheid onder inwoners. Ondersteunende lijn D Sociaal ondernemen en inzet van de openbare ruimte Om prettig en zelfstandig te kunnen leven en langer thuis te kunnen blijven wonen, krijgt de toegankelijkheid van de openbare ruimte en algemene voorzieningen onze aandacht. Wij trekken hierin samen met inwoners op. Wij richten ons op het verbinden van wonen en zorg in coproductie met betrokken partijen en inwoners. Daarnaast zien wij kansen om via de inzet van de markt (bedrijfsleven) het sociaal domein te versterken. Resultaat Sociale ondernemers zijn in beeld en worden betrokken bij projecten in de wijk We starten in een Haarlemmermeerse wijk met de verbinding wonen en zorg. 4.4 Uitgangspunten aantal statushouders en subsidiebudget Aantal statushouders dat in 2017 voor maatschappelijke begeleiding in aanmerking komt 12

29 Als gevolg van de toegenomen stroom van vluchtelingen is de taakstelling voor huisvesting van vergunninghouders in de gemeente Haarlemmermeer sterk toegenomen in 2015 en De realisatiecijfers spreken voor zich: in 2012 werden 37 statushouders gehuisvest, in 2015 waren dat er 184 en mede door opgelopen achterstanden dienen we in statushouders te huisvesten. De prognose is dat de gemeente Haarlemmermeer in statushouders een woning zal kunnen bieden, waardoor er nog een resterende taakstelling van 174 blijft. Hoewel prognoses nog onzeker zijn, is de verwachting dat deze huisvestingstaakstelling ook in 2017 buitengewoon hoog zal zijn, namelijk 327, waarbij we met het waarschijnlijk resterende aantal uit 2016 komen op het aantal van 550 statushouders. Het aantal nieuwe inwoners waarvoor de gemeente als taak heeft maatschappelijke begeleiding te bieden is gemiddeld 80% van de gehuisveste mensen, naar schatting dus voor 440 personen. Voor de overige 20%, mensen jonger dan 18 jaar en pensioengerechtigden, is dat niet het geval. In uw productenboek geeft u de maximale trajectduur van producten aan en de totale maatschappelijke begeleiding duurt maximaal twee jaar. Er is onzekerheid over het exacte aantal trajecten dat zal worden uitgevoerd. Gezien de onzekerheid over het aantal gehuisveste statushouders en de duur van de trajecten, is het mogelijk dat er een ander aantal inburgeringsplichtige asielzoekers van producten gebruik maakt, dan het aantal trajecten dat in dit PvE is opgenomen. Wij stellen voor dat u tijdig contact op neemt met de gemeente wanneer deze situatie zich voor doet en wijzen u er op dat wijzigingen in de uitvoering van de activiteiten tijdig bij ons gemeld moeten worden. Bij de uitvoering mag er onder voorbehoud van goedkeuring door de gemeente binnen producten geschoven worden. Subsidiebudget Het budget bedraagt voor 2017 maximaal ,-. Dat is het plafond voor de aanvraag voor activiteiten, onder voorbehoud van goedkeuring door Raad en College. Vluchtelingenwerk moet er rekening mee houden dat de activiteiten van diverse organisaties aan de doelstellingen uit het Sociaal Domein worden getoetst. Daarnaast wil het college een herijking door gaan voeren waarbij bestaande subsidies worden afgebouwd ten gunste van een grotere subsidie-inzet op de speerpunten. Dit kan per 2018 leiden tot concrete bezuinigingen op bestaande subsidies. 5 De financiële richtlijnen voor de kostprijs De gemeente Haarlemmermeer spant zich in een goed opdrachtgever te zijn en helder te maken wat ze op inhoudelijke en financieel gebied van instellingen nodig heeft om die rol goed te kunnen spelen. Het beleid is uitgewerkt in de nota Sturing van Maatschappelijke Organisaties en de bijbehorende uitwerkingsnota. In het kader daarvan zijn formats ontwikkeld voor kostprijsberekening. Wij verwachten van u een exploitatiebegroting, geordend naar indirecte en directe kosten in geld en formatie. De exploitatiebegroting vormt de basis voor een uniforme of gedifferentieerde kostprijsberekening. Bij de berekening moet uitgegaan worden van de netto kosten, dus gecorrigeerd met de opbrengsten. De algemene overheadkosten worden op basis van productieve uren verdeeld over productclusters. Met de berekende kostprijs kan vervolgens de activiteitenbegroting worden gemaakt. 13

30 Het doel van de formats is enerzijds om tot een transparante kostprijsberekening te komen en anderzijds inzicht te krijgen in de efficiency van een organisatie (verhouding directe en indirecte formatie). Wij vragen Vluchtelingenwerk volgens deze richtlijnen de kostprijs te berekenen voor de verschillende productclusters en een activiteiten-begroting op te stellen. Deze kostprijsberekening komt overigens niet in plaats van de gestelde vereisten in de huidige ASV. 6 Producten Vluchtelingenwerk: bestaand en nieuw aanbod 6.1 Bestaand aanbod In de onderhandelingen met u over aan te bieden activiteiten en budget is het standpunt van de gemeenteraad leidend. U heeft als Vluchtelingenwerk een productenboek waarbij verschillende onderdelen van de begeleiding van statushouders in producten worden uitgewerkt. Wij dragen u op basis van uw bestaande aanbod in uw productenboek een activiteitenplan op te stellen voor de volgende productclusters/activiteiten: 1. Coaching huisvesting 2. Maatschappelijke begeleiding 3. Binding en ontmoeting 4. Publieksvoorlichting 5. Begeleiding van vrijwilligers Voor de productclusters Binding en ontmoeting, Publieksvoorlichting en Begeleiding vrijwilligers gaan we ervan uit dat u deze toesnijdt op de behoeften van de inwoners van de gemeente Haarlemmermeer. 6.2 Nieuwe producten op het gebied van taal en participatieverklaring Wij willen u ook een rol laten spelen op het gebied van taal en de Participatieverklaring. Voor Taal op maat heeft u het reeds meerdere jaren bestaande project in een product omgezet en u heeft een product ontwikkeld zodat statushouders kennis maken met de Nederlandse spelregels en waarden en het Participatieverklaringstraject ondertekenen. Het gaat om de producten: 1. Taal op maat 2. Het Participatieverklaringstraject We vragen Vluchtelingenwerk de statushouder op het moment dat deze daar aan toe is passende activiteiten te bieden, zodat deze zo snel mogelijk integreren en mee doen in de gemeente. 7 Programma van Eisen voor vluchtelingenwerk in de gemeente Haarlemmermeer 14

31 1. De doelstellingen en de subdoelstelling Doelstellingen van het subsidiebeleid: het bevorderen van meedoen aan de samenleving en; bevorderen van de maatschappelijke betrokkenheid van inwoners, in het bijzonder het bevorderen van vrijwillige inzet en vrijwilligerswerk. Subdoelstelling: het bieden van maatschappelijke begeleiding aan statushouders en hun familieleden voor het meedoen aan de samenleving. 2. Het product, het programma Product: Vluchtelingenwerk, Programma: Zorg en Werk 3. Het beschikbare budget Het budget bedraagt voor 2017 maximaal ,-. Dat is het plafond voor de aanvraag voor activiteiten, onder voorbehoud van goedkeuring door Raad en College. 4. De productclusters Prestatie-indicator Prestaties 1. coaching en huisvesting Aantal in 2017 gestarte trajecten 2. Maatschappelijke begeleiding Aantal in 2017 gestarte trajecten 3. Binding en Ontmoeting Door stichting in te vullen: Aantal georganiseerde specifieke activiteiten; Aantal deelnemers aan specifieke activiteiten. Organiseren van trajecten. Organiseren van 280 trajecten Organiseren van minimaal 20 activiteiten voor minstens 160 deelnemers. Een activiteit bestaat uit één bijeenkomst of een cyclus van samenhangende bijeenkomsten. De offerte van Vluchtelingenwerk bevat een plan hoe de activiteiten met andere (vrijwilligers-)organisaties in de gemeente worden georganiseerd. Denk daarbij aan (vrijwilligers-)organisaties die bijvoorbeeld actief zijn op het gebied van welzijn, sport én aan organisaties die andere inwoners van niet-westerse afkomst vertegenwoordigen. Doel moet zijn de ontmoeting niet te beperken tot één bevolkingsgroep en te binden met andere inwoners van de gemeente. Medio 2017 vindt overleg plaats over de 15

32 resultaten van de samenwerking. -Aantal georganiseerde specifieke activiteiten voor minstens 160 deelnemers. 4. Publieksvoorlichting Door Stichting in te vullen: Aantal georganiseerde specifieke bijeenkomsten Aantal deelnemers aan specifieke activiteiten Door Stichting in te vullen: -Het houden van minimaal 6 voorlichtingsactiviteiten. De offerte van Vluchtelingenwerk bevat een plan hoe deze publieksvoorlichting samen wordt opgepakt met andere organisaties in de gemeente die publieksvoorlichting houden. Denk daarbij ook aan vrijwilligersorganisaties die inwoners van niet-westerse afkomst vertegenwoordigen. Medio 2017 vindt overleg plaats over de resultaten van de samenwerking. -Aantal georganiseerde specifieke bijeenkomsten met minstens 15 deelnemers 5. Begeleiding vrijwilligers Door Stichting in te vullen: Aantal georganiseerde specifieke bijeenkomsten Aantal deelnemers aan specifieke activiteiten. Aantallen vrijwilligers. Verloopregistratie. Door Stichting in te vullen: - Aantal georganiseerde specifieke bijeenkomsten - Aantal deelnemers aan specifieke activiteiten. - Aantallen vrijwilligers. - Verloopregistratie. 6. Taal op maat Aantal in 2017 gestarte trajecten 7. Participatieverklaringstraject Aantal in 2017 gestarte trajecten Organiseren van 200 trajecten Organiseren van 440 trajecten 5. De kwaliteitseisen De omschrijvingen van de productclusters die wij hebben uitgekozen vindt u terug in de bijlage van dit PvE. Hierin hebt u per productcluster aangegeven: het thema(kernpuntproduct en naam van het product); 16

33 de doelgroep van de activiteit(doelgroep en eenheid); het doel van de activiteit; de activiteiten/diensten; de methodiek; de uitvoerder; de planning(trajectduur); de prestatie indicatoren en eenheid. Wij willen dat u een activiteitenplan opstelt dat uitgaat van uw productenboek. Waarbij de activiteiten in de productclusters 4, 5 en 6 zijn toegesneden op de behoeften van de inwoners van Haarlemmermeer. 6. Informatie indicatoren De informatie indicatoren: de activiteiten, werkwijze/methodiek, uitvoering geëvalueerd voor het behalen van de resultaten, eventueel welke knelpunten er waren. Aanvullend voor de trajecten in de productclusters 1,2 en 6 en 7 geldt: een overzicht van de trajecten die in 2017 zijn gestart. 7. Kostprijs De kostprijs per productcluster wordt inzichtelijk gemaakt volgens de richtlijnen van hoofdstuk 5 van dit PvE. 8. Verslaglegging In de inhoudelijke verslaglegging voor de vaststelling 2017 wordt per productcluster ingegaan op: Een verslag in cijfers van de activiteiten met een overzicht van de gerealiseerde prestaties. Uit dit overzicht moet duidelijk worden of de prestaties geleverd zijn volgens afspraak. Een inhoudelijk verslag van de activiteiten. In dat deel beschrijft u welke activiteiten zijn uitgevoerd en in welke mate ze hebben bijgedragen aan de bedoelde doelstellingen. Daarnaast worden de gegevens van de informatie-indicatoren weergegeven. Een rapportage met trends, ontwikkelingen en eventueel gebiedsanalyses. Welke ontwikkelingen ziet u, die relevant zijn voor het beleid of de uitvoering? In de financiële verslaglegging voor de vaststelling en in de verklaring van de accountant wordt ingegaan op: de jaarrekening; het behalen van de resultaten op basis van de prestatie-indicatoren; In hoeverre de subsidie van de gemeente Haarlemmermeer besteed is aan de activiteiten waarvoor de subsidie bedoeld was; Een verklaring of één of meer van uw medewerkers, bestuursleden of toezichthouders een hogere beloning verstrekt krijgt dan de maximale beloning volgens de Wet Normering Topinkomens, en deze beloning reeds voor 1 januari 2013 boven de WNT lag; Een toelichting op de reserves/voorzieningen, waarin is opgenomen: 17

34 o Onder welke voorwaarden/condities de bestemmingsreserve/voorziening is ingesteld; o Wat de maximale hoogte van de bestemmingsreserve/voorziening is; o Voor hoeveel jaar de bestemmingsreserve/voorziening wordt ingesteld; o Hoe hoog de jaarlijkse onttrekkingen en dotaties zijn. Een verklaring in hoeverre de interne controle op orde is. 18

35 Bijlage Programma van Eisen vluchtelingenwerk De omschrijving van de productclusters op basis van uw productenboek. 1 Coaching huisvesting Kernpuntproduct Naam van het product Inburgering en integratie Coaching huisvesting (eerste opvang en introductie) Doelgroep Vluchtelingen (statushouders) die zijn gehuisvest in het kader van de taakstelling. Vluchtelingen die zichzelf vestigen in de gemeente. Doel Cliënten zodanig ondersteunen tijdens de eerste periode van vestiging zodat ze zelfstandig gebruik kunnen maken van de verschillende instellingen in de gemeente. Cliënten zijn passend gehuisvest, verzekerd tegen ziektekosten, hebben een inkomen, zijn gestart met de inburgering en weten de weg in hun directe woonomgeving. Cliënten raken vertrouwd met de regelgeving en gebruiken in de omgeving. Activiteiten/diensten Uitvoeren trajectplan. Checklist (losse bijlage) Methodiek CODAE (Contact, Onderzoek, Diagnose, Actie, Evaluatie) Uitvoering Trajectduur Deskundige vrijwilligers onder verantwoordelijkheid van een beroepskracht. Maximaal zes maanden. Prestatie indicatoren Aantal gestarte trajecten Eenheid Conform de taakstelling huisvesting inburgeringsplichtige asielgerechtigenden en nareizende familieleden worden koppen geteld. 19

36 2 Maatschappelijke begeleiding Kernpuntproduct Inburgering en integratie Naam van het Maatschappelijke begeleiding product Doelgroep Vluchtelingen en hun gezinsleden Doel Het vergroten van de zelfredzaamheid van de cliënt en het leren functioneren in de Nederlandse samenleving. Cliënt kan zelf keuzes maken en volwaardig deelnemen aan de samenleving. Cliënt is in staat eigen materiële, immateriële en psychosociale problemen op te lossen. Activiteiten/diensten Uitvoeren en eventueel bijstellen van het trajectplan, opgesteld naar aanleiding van het intakegesprek. Evalueren en afronden van het traject. Begeleiding en ondersteuning gericht op de volgende levensgebieden: o Wonen o Financiën o Gezondheidszorg o Onderwijs o Sociaal netwerk Signalering voor eventueel doorverwijzen en deze opstarten. Samenwerking met ketenpartners rondom de cliënt. Aandachtspunten en checklist (losse bijlagen). Methodiek CODAE (Contact, Onderzoek, Diagnose, Actie, Evaluatie) Halfjaarlijkse evaluatiegesprekken Uitvoering Trajectduur Prestatie indicatoren Eenheid Deskundige vrijwilligers onder verantwoordelijkheid van een beroepskracht. maximaal 24 maanden na aankomst in de gemeente. Aantal gestarte trajecten Aantal intakegesprekken Aantal evaluatiegesprekken Indeling cliënten op de integratieladder Conform de taakstelling huisvesting inburgeringsplichtige asielgerechtigenden en nareizende familieleden worden koppen geteld. 20

37 3. Binding en ontmoeting Kernpuntproduct Integratie Naam van het Binding en ontmoeting product Doelgroep Vluchtelingen Overige inwoners van Haarlemmermeer Doel Bevorderen van binding en ontmoeting in Haarlemmermeer: mensen bij elkaar brengen, netwerken vergroten en versterken en de kwaliteiten van de deelnemers benutten. Zo veel mogelijk vraaggericht werken en verantwoordelijkheid geven. De activiteiten dragen bij aan het maatschappelijk draagvlak. Activiteiten/diensten Sociaal culturele activiteiten voor binding en ontmoeting Vrouwen- peergoep Vrouwengroep Nieuw Vennep (Nederlanders en vluchtelingen) Ontmoetings -en activeringsprojecten zoals Kookgroep, patchwork, enz. Diverse eenmalige ontmoetingsactiviteiten t.b.v. ontmoeting, voorlichting, activering en culturele bijeenkomsten Informeren en toe leiden naar participatieactiviteiten. Het organiseren en toe leiden van hulpvragen van deelnemers. Methodiek CODAE (Contact, Onderzoek, Diagnose, Actie, Evaluatie) Peermethode Uitvoering Deskundige vrijwilligers onder eindverantwoordelijkheid van een beroepskracht. Prestatie indicatoren Aantal georganiseerde specifieke bijeenkomsten Aantal deelnemers aan specifieke activiteiten Aantal doorverwijzingen naar activiteiten van andere organisaties. Eenheid Deelnemers van alle leeftijden. 21

38 4. Publieksvoorlichting Kernpuntproduct Integratie (maatschappelijk draagvlak) Naam van het Publieksvoorlichting product Doelgroep Instanties in de gemeente Inwoners van Haarlemmermeer Doel Bevorderen van binding en ontmoeting in Haarlemmermeer. Bevorderen van het maatschappelijk draagvlak. Activiteiten/diensten Voorlichting geven aan gemeente, onderwijsinstellingen en betrokken organisaties. Ontmoeting organiseren van vluchtelingen en andere inwoners van de gemeente. Website Verspreiding periodiek magazine / nieuwsbrief Methodiek CODAE (Contact, Onderzoek, Diagnose, Actie, Evaluatie) Uitvoering Deskundige vrijwilligers onder eindverantwoordelijkheid van een beroepskracht. Prestatie indicatoren Aantal georganiseerde specifieke bijeenkomsten Aantal deelnemers aan specifieke activiteiten 22

39 5. Begeleiding van vrijwilligers Kernpuntproduct Naam van het product Doelgroep Integratie Begeleiding van vrijwilligers Inwoners van Haarlemmermeer Doel Zorgdragen dat er voldoende vrijwilligers zijn voor de begeleiding van vluchtelingen. Zorgdragen dat zij goed worden ingewerkt. Zorgdragen voor een adequate, professionele werkbegeleiding. Activiteiten/diensten Werving en selectie vrijwilligers. Gedegen inwerkprogramma. Programma deskundigheidsbevordering. Positieve werksfeer. Effectieve taak- en werkverdeling. Methodiek CODAE (Contact, Onderzoek, Diagnose, Actie, Evaluatie) Uitvoering Beroepskracht. Prestatie indicatoren Aantal georganiseerde specifieke bijeenkomsten Aantal deelnemers aan specifieke activiteiten. Aantallen vrijwilligers. Verloopregistratie. 23

40 6. Taal op maat 24