JAARVERSLAG Transmuraal Centrum HaCa, Huisartsen & Catharina-ziekenhuis

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2009 Transmuraal Centrum HaCa, Huisartsen & Catharina-ziekenhuis

2 Jaarverslag Transmuraal Centrum HaCa, Huisartsen & Catharina-ziekenhuis 2009 Voorwoord 3 Organisatie en formatie 4 Samenwerking 5 Implementatie visienota Berichtgeving Apothekers Transmuraal Coördinatoren Overleg (TCO) Regio Overleg Zuidoost Brabant (RCO) Netwerk Ketenzorg Catharina-ziekenhuis Landelijke Federatie Medisch Coördinerende Centra Regionale Transmurale Afspraken 6 Ringband Regionale Werkafspraken Zuidoost Brabant Werkwijze RTA s Toelichting RTA s onder projectleiding van HaCa - Hartfalen - Formularium Dermatologische Bereidingen - Hypothyroïdie - Diepe veneuze trombose van het been - Overgewicht bij kinderen - Berichtgeving oogheelkunde - Chronische nierschade - Cardiovasculair Risicomanagement - ADHD - Hoofdpijn Projecten 10 ZorgDomein Evaluatie Project FKO Maagklachten Webportal en contact huisarts specialist Elektra Start LOK-poli Catharina-ziekenhuis Deelname project continuïteit van zorg Communicatie 13 HaCa Nieuwsbrief Tijdschrift HaCaSpect Website Nascholing 14 Grand Café HaCa Catharina avond Bedside Teaching OverEINDse dagen Gezamenlijke nascholingen huisarts specialist Vaardigheidstrainingen huisartsen LOK-scholing Bijlagen Jaarplan HaCa 2. Werkgroepen HaCa 3. Nascholingsprogramma 4. Onderwerpen Nieuwsbrief 5. Inhoud HaCaSpect 6. Programma OverEINDse dagen 7. Financieel jaarverslag Pagina haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 2

3 Voorwoord De laatste jaren is toegewerkt naar een regionale visie op de totstandkoming en implementatie van regionale transmurale werkafspraken. Daar waar voorheen ieder ziekenhuis met zijn adherente huisartsen werkafspraken formuleerde, is op verzoek van de huisartsen in de regio - die meestal met meerdere ziekenhuizen van doen hebben- steeds meer toegewerkt naar een regionale afstemming. Voorzichtig is gezocht naar een werkwijze die recht doet aan belangen van alle betrokken partijen, zowel die van de individuele professional, als die van de verschillende organisaties. Met altijd als uitgangspunt de landelijke inhoudelijke richtlijnen en de beste zorg voor de patiënt. Met de aanwezigheid van eerstelijns zorggroepen in onze regio, de komst van de marktwerking en de integrale bekostiging, is het belang van samenwerking tussen alle partijen alleen maar groter geworden. Ondanks alle druk vanuit Den Haag, die soms een wig drijft tussen betrokken partijen, wil HaCa juist nu dezelfde koers blijven varen. Namelijk die waarin de inhoud leidend is, het uitgangspunt kwalitatief goede patiëntenzorg blijft, en professionals ondersteunen in zowel de eerste- als de tweedelijn die alle zeilen moeten bijzetten om te voldoen aan de toenemende zorgvraag. Hierbij zijn afspraken over wie doet wat, verwijzen en terugverwijzen en informatieoverdracht essentieel. Bij het komen tot gezamenlijke afspraken volgen wij een vaste werkwijze, die we samen met de andere transmurale stichtingen in de regio hebben vastgesteld. Deze is gegroeid uit de ervaringen met de ontwikkeling van regionale transmurale afspraken van de afgelopen jaren. Telkens blijkt dat het met elkaar om tafel gaan om bestaande knelpunten in de samenwerking te bespreken, leidt tot meer begrip voor elkaars standpunten en situatie. Met als resultaat gezamenlijk gedragen afspraken over hoe de gewenste zorg eruit moet zien, en wie daarbij welke taken en verantwoordelijkheden heeft. Deze werkwijze heeft in 2009 geresulteerd in een Klapper met ZO-Brabantse transmurale werkafspraken die, naar wij hopen, op de bureaus van alle huisartsen en specialisten in de regio prijkt en actief wordt gebruikt. Wij zijn trots op alles wat er de laatste jaren is bereikt in de samenwerking en zullen dan ook doorgaan met het ontwikkelen van deze regionale afspraken. Daarnaast blijft er natuurlijk veel aandacht voor de lokale afstemming van het Catharina-ziekenhuis met haar adherente huisartsen en andere professionals in de eerstelijn. Met alle vragen, knelpunten en wensen in de samenwerking die bij ons HaCa-loket binnen komen wordt iets gedaan. In dit jaarverslag kunt u lezen hoe dat, samen met de inspanningen van velen, ook in 2009 weer is gelukt. Ben van den Borne, voorzitter HaCa Hennie van Bavel en Susan van den Bergh, coördinatoren HaCa haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 3

4 Organisatie en formatie Het HaCa bestuur bestaat uit minimaal 3 huisartsen, minimaal 3 specialisten van het Catharinaziekenhuis (huisartsen en specialisten zijn paritair vertegenwoordigd), en één lid uit de Raad van Bestuur van het Catharina-ziekenhuis. Minimaal 1 van de huisartsen zit namens de Huisartsenkring in het bestuur en 1 is lid van het kwaliteitsorgaan van de huisartsen. Minimaal 1 specialist zit namens het Stafbestuur in het bestuur. De samenstelling is zodanig dat commitment zowel bij specialisten van het Catharina-ziekenhuis als huisartsen in de regio gewaarborgd is. Het bestuur kent een voorzitter, een vice-voorzitter en een penningmeester. Het bestuur van de Stichting HaCa was in 2009 als volgt samengesteld: Ben van den Borne, longarts Catharina-ziekenhuis voorzitter Paul Wouda, huisarts Eindhoven vice-voorzitter Piet Batenburg, raad van bestuur Catharina-ziekenhuis penningmeester Pieter Bertholet, huisarts Eindhoven bestuurslid Jos te Dorsthorst, huisarts Nuenen bestuurslid (tot ) Tom Hendriks, kinderarts Catharina-ziekenhuis bestuurslid Mark Scherders, psychiater Catharina-ziekenhuis bestuurslid Francisca Wittkämper, huisarts Best bestuurslid Het bestuur is belast met het algemeen beleid en de dagelijkse leiding over de stichting, is verantwoordelijk voor de financiën van de stichting en legt verantwoording af over de wijze waarop is bestuurd. Omdat een aantal bestuursleden vanuit een specifieke partij bij de huisartsen of uit het Catharina-ziekenhuis participeert, is op die manier de informatievoorziening middels relevante schriftelijke stukken en mondelinge terugkoppeling gewaarborgd. Dit moet een belangrijke bijdrage leven aan draagvlak en commitment bij de achterban. Terugkoppeling op grote lijnen van projecten vindt plaats in het bestuur. Voor tussentijdse, operationele vragen zijn portefeuilles verdeeld over bestuursleden op de onderwerpen Nascholing, Implementatie richtlijnen, ICT, Diagnostiek en Communicatie HaCa heeft de volgende medewerkers: Medisch coördinator (1,34 fte) met als taken de beleidsvoorbereiding, beleidsbepaling en beleidsuitvoering, het formeel vertegenwoordigen van de stichting naar buiten toe en het regelen van de dagelijkse gang van zaken van de stichting. Momenteel zijn twee medisch coördinatoren werkzaam voor de stichting: Hennie van Bavel Susan van den Bergh. Secretariaat (0,67 fte) ter ondersteuning van de taken van de medisch coördinator. Momenteel is als secretaresse werkzaam voor de stichting: Jolanda Oosterwaal. De boekhouding van de stichting wordt gevoerd door een adviseur van de afdeling Financiën en Informatisering van het Catharina-ziekenhuis. Daarvoor wordt vijf uur per maand gefactureerd. Momenteel is als boekhouder werkzaam voor de stichting: Elvira Kikstra. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 4

5 Samenwerking Implementatie visienota 2008 HaCa houdt zich bezig met projecten waarin inhoudelijke transmurale werkafspraken worden opgesteld, waarna de verdere uitwerking van deze projecten in goede samenwerking met andere betrokken afdelingen binnen het Catharina-ziekenhuis vorm moet krijgen. Hierbij is het van belang om, onder meer volgens de principes van disease management, de noodzakelijke randvoorwaarden te creëren om de zorgketen te kunnen organiseren en doen functioneren. Hiertoe zou in 2009 de afstemming met de diverse afdelingen in het Catharina-ziekenhuis een meer structureel karakter moeten krijgen. In het bijzonder met de dienst Ketenzorg en dienst Informatievoorziening en Automatisering (I & A). Gezien de organisatieontwikkelingen in het Catharina-ziekenhuis en het verdwijnen van de dienst Ketenzorg als zodanig, zal dit pas in 2010 binnen de nieuwe organisatiestructuur en onder andere met de nieuwe marketing manager verder vorm krijgen. Berichtgeving De berichtgeving aan huisartsen vanuit het ziekenhuis en tussen huisartsen en specialisten bij gedeelde zorg, opname en ontslag en overlijden is een continue aandachtspunt van HaCa. De berichtgeving komt in vele projecten en activiteiten aan de orde. Er is een verzoek neergelegd bij de Huisartsenkring Zuidoost Brabant om gezamenlijk te zoeken naar een oplossing voor de registratieproblemen die ervaren worden bij huisartsmutaties, m.n. met betrekking op digitale adressering. Apothekers In 2009 hebben gesprekken plaatsgevonden met de KNMP om meer betrokkenheid van officiene apothekers bij de totstandkoming en ontwikkeling van RTA s. Transmuraal Coördinatoren Overleg (TCO) 6 x per jaar vindt overleg plaats met de regionale transmurale stichtingen, te weten Quartz, THEMA, SMáSH en HaCa. Tijdens dit overleg vindt afstemming plaats over het regionale werkplan en de RTA s in ontwikkeling. Regio Overleg Zuidoost Brabant (RCO) Twee keer per jaar vindt, onder leiding van de transmurale stichtingen, overleg plaats met het Diagnostisch Centrum Eindhoven, FASTeerstelijn, de Huisartsenkring en de Stichting KOH. Het doel van dit overleg is komen tot een regionaal afgestemd kwaliteitswerkplan voor huisartsen, waarin we proberen de ontwikkeling van RTA s, nascholingen en activiteiten van de betrokken organisaties in de eerste lijn zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen en op elkaar aan te laten sluiten. Netwerk Ketenzorg Catharina-ziekenhuis 4 maal per jaar komt het netwerk Ketenzorg bijeen. Hierin participeren externe partijen die een samenwerkingsrelatie hebben met het Catharina-ziekenhuis. Doel van het overleg is de samenwerking te bevorderen, meer specifiek in de randvoorwaarden die nodig zijn voor een goede transfer van patiënten door de zorgketen. Landelijke Federatie Medisch Coördinerende Centra (FMCC) Bij het FMCC zijn ruim 20 medisch coördinerende centra (MCC) aangesloten die verspreid over Nederland zijn gericht op samenwerking en ketenzorg in de eigen regio. Het FMCC tracht door onderlinge uitwisseling van ervaringen en deskundigheden de individuele MCC s te ondersteunen, en daarnaast de positie en financiering van MCC s landelijk te stimuleren. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 5

6 Regionale Transmurale Afspraken Transmurale samenwerkingsafspraken worden zoveel mogelijk in samenspraak met de andere transmurale centra, Quartz, SMáSH en THEMA ontwikkeld en regionaal geïmplementeerd. Dit heeft er toe geleid dat er binnen het Transmuraal Coördinatoren overleg (TCO) gewerkt wordt met een regionaal jaarplan, met onderwerpen op de volgende gebieden: implementatie landelijke transmurale richtlijnen, transmurale farmacotherapie afspraken, werkafspraken 1 e /2 e lijn, gegevensuitwisseling en integraal aanbod van nascholingen. Elk project wordt door een van de transmurale stichtingen geleid, de implementatie van de opgestelde Regionale Transmurale Afspraken (RTA s) gebeurt regionaal. Ringband Regionale Werkafspraken Zuidoost Brabant In februari 2009 verscheen de ringband Regionale werkafspraken ZO Brabant. De gezamenlijke verantwoordelijkheid voor deze uitgave ligt bij de vier transmurale stichtingen in Zuidoost Brabant. Op basis van signalen en wensen vanuit de samenwerkende huisartsen en specialisten in de regio ontwikkelen en implementeren de stichtingen regionale transmurale afspraken (RTA s). Hierbij wordt uitgegaan van de landelijke transmurale afspraken of landelijke standaarden en richtlijnen, voor zover deze beschikbaar zijn. We sluiten daarbij aan bij een convenant dat hierover is gesloten tussen het NHG en de Federatie van Medisch Coördinerende Centra. Met dit initiatief bouwen we voort op de traditie om regionaal goede werkafspraken te maken tussen huisartsen en specialisten. Indertijd vormgegeven door de Districts Huisarts Vereniging (DHV) en de stichting Kwaliteit en Ondersteuning Huisartsen (KOH). Nieuw ten opzichte van het vroegere blauwe boekje is dat ook alle specialisten van de vier ziekenhuizen in de regio deze klapper ontvangen, ook al zijn niet alle regionale afspraken op ieder specialisme van toepassing. Wij vinden het van belang dat alle betrokkenen bij de transmurale samenwerking in Zuidoost Brabant op de hoogte zijn van de afspraken die er gemaakt worden Met onder meer de huisartsenkring wordt gesproken om het tot stand komen van de afspraken meer aan te laten sluiten bij andere regionale initiatieven en te komen tot een kwaliteitsraad om de afspraken te toetsen. De komende jaren zal de klapper regelmatig worden aangevuld met nieuwe afspraken en zo nodig zullen de huidige afspraken worden herzien en vervangen door aangepaste. Inhoud klapper In 2009 zijn de volgende RTA s in de klapper verschenen: Cardiologie: Hartfalen oktober 2008 Dermatologie: Formularium Dermatologische Bereidingen juni 2009 Interne geneeskunde: Hypothyreoïdie januari 2009 Diepe Veneuze Trombose van het been juli 2009 Kindergeneeskunde: Overgewicht bij kinderen juli 2009 MDL: Maagklachten oktober 2006 Farmacotherapie bij Maagklachten september 2008 Neurologie: Trombolyse bij een CVA november 2008 Oogheelkunde: Berichtgeving Oogheelkunde juli 2009 De volgende RTA s zijn in ontwikkeling: Cardiovasculair Risicomanagement (CVRM) Chronische nierschade ADHD Astma bij kinderen Kindermishandeling LRS Hoofdpijn MRSA haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 6

7 Regionale Transmurale Afspraken Werkwijze RTA s Bij regionale transmurale projecten wordt een regionale werkgroep samengesteld, bestaande uit betrokken specialisten uit de regionale ziekenhuizen en huisartsen, ondersteund door een transmuraal coördinator uit een van de transmurale centra. Eventueel aangevuld met andere expertises, zoals bijv. apothekers, jeugdartsen, fysiotherapeuten, gespecialiseerd verpleegkundigen, verpleeghuisartsen e.d. In de regionale werkgroep wordt op basis van de landelijke (transmurale) richtlijnen inhoudelijke afstemming gezocht tussen 1e en 2e lijn en nagegaan hoe de samenwerking vorm zou moeten krijgen: verwijzen, terugverwijzen, afspraken rondom gezamenlijke behandeling. Tevens wordt geïnventariseerd of er (inhoudelijke dan wel randvoorwaardelijke) knelpunten zijn in de (beoogde) samenwerking. Indien van toepassing worden de conceptteksten voorgelegd aan referenten. De concept regionale transmurale afspraken (RTA s) worden ter goedkeuring voorgelegd aan de betrokken specialistische maatschappen, (eventueel aan de besturen van de medische staven), de huisartsenzorggroepen en de (op te richten) kwaliteitsraad van de Huisartsenkring Zuidoost Brabant en daar waar van toepassing andere beroepsgroepen zoals jeugdartsen via de GGD en fysiotherapeuten via KNGF. Indien de afspraken betrekking hebben op de samenwerking rondom farmacotherapie worden deze ook voorgelegd aan de geneesmiddelencommissies in de ziekenhuizen en de KNMP. De RTA s worden op een samenvattingskaart weergegeven; eventueel met een toelichting. De samenvattingskaarten worden verzonden aan alle huisartsen, verpleeghuisartsen, alle specialisten en eventuele andere betrokken beroepsgroepen in de regio en kunnen worden opgenomen in de regionale klapper met samenwerkingsafspraken. Ter ondersteuning van de implementatie worden onderwijsmaterialen ontwikkeld, nascholingen georganiseerd en de afspraken verwerkt in de verwijsafspraken van ZorgDomein. Communicatie over de nieuw te verschijnen RTA volgt een vast communicatieplan, waarbij naast de betrokken beroepsgroepen ook relevante overkoepelende organisaties op de hoogte worden gebracht. Effecten van de implementatie worden geëvalueerd. Toelichting RTA s onder projectleiding van HaCa Hartfalen De RTA hartfalen in eind 2008 geïmplementeerd. Ter ondersteuning van de implementatie van de RTA hartfalen heeft HaCa in 2009 een DTO module Hartfalen ontwikkeld. Deze DTO module wordt door Meetpunt Kwaliteit aan de huisartsen in de regio aangeboden. Een eerste evaluatie vindt plaats begin Formularium dermatologische bereidingen In december 2006 verscheen het Regionaal Formularium Zuidoost Brabant Dermatologische Bereidingen. Uit een eerste evaluatie in mei 2008 is gebleken dat het formularium bij de huisartsen en (openbare) apothekers goed is ontvangen. Dat het in ruim 60% van de FTOgroepen is besproken en de apothekers merken dat het geleid heeft tot meer voorschriften volgens formularium. Ook de dermatologen onderschrijven het nut van het formularium als het gaat om het in lijn brengen van de diversiteit in voorschriften met name in de 1 e lijn. Voor de 2 e lijn ligt dat anders. Hier is sprake van enerzijds verschillen tussen dermatologen onderling, maar ook de behoefte in de 2 e lijn is vanzelfsprekend anders dan die in de 1 e lijn. Naar aanleiding van de evaluatie is het formularium op een aantal punten aangepast en is de herziene versie opnieuw verspreid voor in de transmurale klapper. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 7

8 Regionale Transmurale Afspraken Hypothyreoïdie Tijdens de conference Groot Eindhoven waar een presentatie werd gehouden over hypothyreoïdie bleken er veel vragen en onduidelijkheden onder de deelnemende huisartsen over dit onderwerp. Dit had vooral te maken met nieuwe inzichten rondom vroegtijdige signalering en behandeling die tijdens de presentatie zijn besproken. Naar aanleiding hiervan is een RTA ontwikkeld en verspreid met daarin aandacht voor: - het wel of niet behandelen bij subklinische hypothyreoïdie; - hypothyreoïdie en het ongeboren kind; - farmacotherapie bij hypothyreoïdie. Diepe veneuze trombose van het been Op basis van de nieuwe NHG-standaard Diepe Veneuze Trombose en de CBO-richtlijn Diagnostiek, preventie en behandeling van veneuze trombo-embolie en secundaire preventie van arteriële trombose is het bestaande protocol voor de diagnostiek en de (thuis)behandeling van een trombosebeen herzien. In de nieuwe RTA staan de diagnostiek en de behandeling beschreven van een DVT van het been zowel voor huisartsen als voor specialisten. De belangrijkste verandering betreft de invoering van de eerstelijns beslisregel: de huisarts kan zelf een diepe veneuze trombose (DVT) bij een deel van de patiënten uitsluiten door gebruik te maken van een eerstelijns beslisregel. Deze regel berust op gegevens uit de anamnese en van het lichamelijk onderzoek, altijd aangevuld met de uitslag van een D-dimeerbepaling. (Voor de tweede lijn bestond er al langer een beslisregel die niet betrouwbaar is bij gebruik in de eerste lijn). Om een trombosebeen aan te tonen blijft echografisch onderzoek nodig. De behandeling van een trombosebeen kan in de eerste lijn gebeuren, tenzij er contraindicaties bestaan. De behandeling met antistolling en compressie van het been is niet veranderd. In een aantal gevallen is wel de duur van de behandeling toegenomen. Overgewicht bij kinderen Overgewicht raakt de volksgezondheid, zowel in Nederland als op wereldschaal. Het kabinet wil een integrale aanpak voor de bestrijding van overgewicht. Dit staat in de nota Overgewicht (maart 2009) van minister Klink van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), minister Rouvoet voor Jeugd en Gezin en staatssecretaris Bussemaker van VWS waarmee de ministerraad heeft ingestemd. Overgewicht leidt na verloop van tijd vaak tot obesitas, een chronische ziekte waar patiënten bijna niet meer vanaf komen. Preventie van (verdere) gewichtstoename is eigenlijk de enige remedie. Voor effectieve preventie is een integrale aanpak op lokaal niveau nodig. Op basis van bestaande landelijke en regionale richtlijnen en protocollen is een regionale transmurale werkafspraak rondom overgewicht bij kinderen tot stand gekomen. Er is een stroomschema, RTA, toelichting en sociale kaart ontwikkelt voor huisartsen, jeugdartsen en kinderartsen als handreiking om overgewicht tijdig te signaleren, monitoren en behandelen. In 2010 vindt een verdere uitwerking plaats van de wijze waarop communicatie en informatieoverdracht plaatsvindt tussen jeugdarts, huisarts en kinderarts. Berichtgeving Oogheelkunde N.a.v. een discussie over de berichtgeving van oogartsen aan huisartsen, is een RTA opgesteld waarin is vastgelegd op welke momenten en waarover retourberichtgeving plaatsvindt. Ook zijn er afspraken gemaakt over verwijzen met spoed. Chronische nierschade Naar aanleiding van de ontwikkeling van een landelijke transmurale afspraak (LTA) rondom nierfunctiestoornissen, en op verzoek van huisartsen is in september 2009 een werkgroep gestart. Aan de werkgroep nemen deel huisartsen, internist-nefrologen uit de 4 regionale ziekenhuizen, en een vasculair geneeskundige. Afspraken zijn gemaakt m.b.t. diagnostiek en behandeling, verwijzen/terugverwijzen en gezamenlijke behandeling. Begin 2010 zal de RTA gereed zijn. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 8

9 Regionale Transmurale Afspraken Cardiovasculair risicomanagement (CVRM ) Landelijk, maar ook regionaal zijn er veel ontwikkelingen rondom CVRM. Met het verschijnen van de landelijke richtlijnen (CBO/NHG 2006) is het indicatiegebied voor behandeling van risicopatiënten verruimd. Een landelijke zorgstandaard is verschenen in Door huisartsenorganisaties worden zorgprogramma s ontwikkeld, die volgens de integrale bekostigingsstructuur gefinancierd zullen gaan worden. Er is een aantal initiatieven in de regio rondom CVRM, waaronder cardiovasculaire risicopoli s in de 2 e lijn, en cardiovasculaire risicodiensten ter ondersteuning van de 1 e lijn. Kortom, afstemming tussen de verschillende beroepsgroepen over dit thema is van essentieel belang om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van zorg gewaarborgd blijft, volgens het principe van doelmatigheid. In 2009 is een concept RTA opgesteld en besproken met de zorggroepen in de regio. In 2010 wordt de RTA vastgesteld. ADHD Huisartsen krijgen steeds meer vragen over ADHD op het spreekuur. In de regio zijn er vele hulpverleningsinstanties en specialisten die zich er op een of andere manier mee bezighouden. Veel huisartsen weten niet goed de weg in dit woud. Tijdens een informatiebijeenkomst in 2007 hierover op initiatief van de farmaceutische industrie is een werkgroep samengesteld met het doel om een leidraad voor Zuidoost Brabant samen te stellen. Betrokken zijn o.a. kinderartsen, psychiaters, psychologen, jeugdartsen en hulpverleners van bureau Jeugdzorg uit de regio Eindhoven, Geldrop en Veldhoven. Helmond heeft op dat moment besloten om niet aan te haken. In deze werkgroep is naast een leidraad voor verwijzing ook de terugverwijzing besproken zodat huisartsen weten wat van hen verwacht wordt bij een patiënt met ADHD die, eenmaal ingesteld op medicatie, naar hen terugverwezen wordt. Begin 2009 is deze leidraad gepresenteerd op een bijeenkomst voor alle huisartsen in de regio Zuidoost Brabant. Daaruit kwamen nog een aantal suggesties voor aanvullingen op de leidraad waaronder de vraag of deze leidraad vertaalt kan worden in een RTA en opgenomen in de transmurale klapper zodat er meer draagvlak en een goede implementatie bij huisartsen kon volgen. De werkgroep heeft begin 2009 contact gezocht met HaCa hierover om te kijken in hoeverre deze leidraad ook voldoet aan alle criteria voor de totstandkoming van een RTA, o.a. regionale consensus en betrokkenheid van alle betrokken partijen. Eind 2009 zijn tijdens een regionale bijeenkomst, waarbij ook de regio Helmond aanwezig was, vervolgafspraken gemaakt. In de lokale setting (regio Helmond en regio Eindhoven / Veldhoven / Geldrop) wordt verder gesproken over de samenwerking tussen jeugdarts en huisarts en nagegaan in hoeverre de voorliggende leidraad vertaald kan worden naar een RTA. In 2010 krijgt dit een vervolg. Hoofdpijn Het hoofdpijncentrum van het Catharina-ziekenhuis heeft HaCa gevraagd om mee te denken over verwijsafspraken met huisartsen m.b.t. hoofdpijn. Er is een regionale werkgroep bijeen geweest om aan de hand van een knelpuntenanalyse te bekijken of alle partijen meerwaarde zien in het ontwikkelen van een RTA. Tijdens dit overleg kwamen een aantal knelpunten naar voren ten aanzien van wachttijden, diagnostiek en behandeling die in een RTA een goede aanvulling zouden zijn op de bestaande NHG standaard. In 2010 wordt deze RTA verder uitgewerkt. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 9

10 Projecten ZorgDomein Beheer inhoudelijke afspraken ZorgDomein HaCa coördineert het up-to-date houden van gemaakte transmurale afspraken en de implementatie van de gemaakte afspraken. Regionale afstemming vindt plaats in het Transmuraal Coördinatorenoverleg. Daarnaast zorgt HaCa voor het beheer van de toegangstijden en tekstuele en inhoudelijke aanpassingen in ZorgDomein. In 2008 is gestart met de borging van de ZorgDomeinactiviteiten in de lijn, onder regie van dienst Ketenzorg. Het doel hiervan is om de functiegroepen verantwoordelijk te maken voor het contentbeheer van ZorgDomein (tekstueel, toegangstijden, patiënteninformatie), de logistieke ondersteuning van de poliklinieken bij de dienst Ketenzorg onder te brengen, en de managementrapportages bij dienst Kwaliteit. De verantwoordelijkheid voor de medisch inhoudelijke werkafspraken in ZorgDomein blijft bij HaCa liggen. Mede door de wijzingen in organisatiestructuur die in het Catharina-ziekenhuis in 2009 in gang zijn gezet, is dit proces gestagneerd. Het wachten is op de nieuwe organisatiestructuur in 2010 om taken en verantwoordelijkheden rondom het beheer van ZorgDomein verder uit te werken. HaCa heeft in 2009 daar waar mogelijk geprobeerd de continuïteit rondom de processen van het digitaal verwijzen te waarborgen. Implementatie en evaluatie HASP richtlijn in ZorgDomein In september 2009 verscheen de conceptrapportage Evaluatie nieuwe verwijsbrief ZorgDomein van de firma ZorgDomein, waarop alle betrokken partijen in de regio ZO Brabant konden reageren alvorens aanpassingen zullen worden doorgevoerd. In afwachting van een definitieve rapportage en aanbevelingen voor aanpassingen zullen de acties die hieruit volgen door HaCa i.s.m. betrokken afdelingen in het ziekenhuis worden opgepakt. Evaluatie onderzoek: afspraken over digitaal verwijzen in Zuidoost Brabant Een van de doelstellingen van de implementatie van de digitale verwijssystematiek ZorgDomein was het verbeteren van de kwaliteit en efficiëntie van het verwijsproces tussen huisartsen en specialisten. De transmurale centra willen vanuit hun verantwoordelijkheid voor het tot stand komen en implementeren van (verwijs)afspraken tussen 1 e en 2 e lijn, het werken met deze afspraken evalueren. Uitgangspunt bij de evaluatie is dat er zicht komt op de wijze waarop de betrokken zorgverleners in eerste en tweede lijn omgaan met de combinatie- en verwijsafspraken die zijn gemaakt, om zo het digitale verwijsproces verder te kunnen optimaliseren. In 2009 is met een onderzoeker Gezondheidswetenschapper van de Universiteit Maastricht een onderzoeksopzet geschreven. Onderzocht wordt welke redenen er zijn om al dan niet gebruik te maken van de specifieke combinatie- en verwijsafspraken. Wat de belemmerende en bevorderende factoren zijn die hierbij een rol spelen en welke verbeteringen er nog kunnen worden doorgevoerd. Daarnaast wordt gekeken naar de redenen om wel of niet gebruik te maken van het digitale systeem. De uitkomsten van dit onderzoek zijn te verwachten rond de zomer van Implementatie 1 e lijns diagnostiek in ZorgDomein In 2009 is gestart met een pilot in het Elkerliek ziekenhuis en het Diagnostisch Centrum Eindhoven. In afwachting daarvan zijn voor het Catharina-ziekenhuis geen verdere acties hierop ondernomen. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 10

11 Projecten Evaluatie project FKO Maagklachten De evaluatie van het Project Farmacotherapie bij Maagklachten is in 2009 uitgevoerd. Gegevens uit de regionale prescriptiedatabank, beheerd door Meetpunt Kwaliteit, zijn hierbij gebruikt. Het project bestond uit drie pijlers: Substitutiebeleid bij klinische opname en ontslag: afspraken m.b.t. het omzettingsbeleid zijn geëffectueerd. Dit draagt bij aan de continuïteit van het medicatiebeleid tussen de eerste- en tweedelijn, en daarmee aan de medicatieveiligheid. Het effect van deze afspraken kon niet gemeten worden, omdat cijfers hierover in de regio niet beschikbaar zijn. Maagprotectie bij NSAID gebruik: in de regionale ziekenhuizen zijn de medicatiebewakingsprotocollen aangepast naar de regionale afspraken (RTA). In de eerstelijn heeft > 60% van de FTO-groepen het onderwerp maagklachten behandeld, en in de meerderheid van de groepen afspraken gemaakt over verbeteren van de maagprotectie bij NSAID gebruik. In de cijfers is een duidelijke toename zichtbaar in maagprotectie bij NSAID gebruik door risicopatiënten, bij zowel huisartsen als specialisten zo n 15% ten opzichte van de nulmeting (naar 77 en 83% respectievelijk). Preventie en terugdringen van onterecht chronisch gebruik: dit thema bleek lastig om op te pakken. Maar weinig FTO-groepen hebben het subonderwerp behandeld, en ook in de cijfers is geen verandering te zien tussen nul- en vervolgmeting. Ter afsluiting van het project heeft in december een symposium plaatsgevonden voor alle betrokken beroepsgroepen, waarin sprekers uit de regio en daarbuiten de nieuwe ontwikkelingen rondom maagklachten en de resultaten van het project presenteerden. Webportal en contact huisarts en specialist Zowel aan huisartsen- als aan specialistenzijde bestaat de wens om gegevens uit te wisselen. Huisartsen zouden graag inzage hebben in laboratoriumuitslagen, radiologische verslagen en gegevens van de medische microbiologie. Daarnaast zou men via met de specialist willen communiceren. Specialisten zouden graag inzage hebben in laboratoriumuitslagen en radiologische gegevens van het Diagnostisch Centrum Eindhoven. Rondom het contact is op een pragmatische werkwijze een pilot uitgevoerd; dit heeft niet geleid tot het gewenste resultaat. Het wachten is op verdere initiatieven en de realisatie van een webportalfunctie, welke binnen de organisatie van het Catharina-ziekenhuis liggen. Elektra In het kader van de regionale ICT-plannen die voorgesteld zijn in Rheco verband is in 2008 door de ziekenhuisapotheek van het Catharina-ziekenhuis een project 'Elektra' gestart. Hierin vallen verschillende deelprojecten m.b.t. digitale gegevensuitwisseling. Het gaat dan vooral om de uitwisseling tussen ziekenhuis- en openbare apotheken (ophalen medicatiegegevens, versturen recepten, uitwisselen opname- en ontslagmedicatie). Een onderdeel van het project is de gegevensuitwisseling tussen huisartsen (en CHP) en apotheken. Vanuit HaCa zijn huisartsen benaderd om deel te nemen aan enkele deelwerkgroepen; de medisch coördinator is uitgenodigd in de werkgroep. In 2009 zijn geen werkgroepbijeenkomsten georganiseerd. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 11

12 Projecten Start LOK-poli Catharina-ziekenhuis In oktober 2009 is bij de afdeling Medische Psychologie van het Catharina-ziekenhuis een poli voor Lichamelijk Onverklaarde Klachten (LOK) gestart, onder begeleiding van HaCa. Het LOKteam bestaat uit een huisarts en medisch psychologen. Patiënten met lichamelijk onbegrepen klachten kunnen door huisartsen en specialisten naar de LOK-poli verwezen worden voor nadere diagnostiek, advies en evt. behandeling. Deelname project continuïteit van zorg In het netwerk Ketenzorg en de dienst Ketenzorg is een gezamenlijk ketenzorgproject Pijn bij palliatieve patiënten benoemd, dat door alle ketenzorgpartners wordt ondersteund. Het project wordt geleid door de dienst Ketenzorg; HaCa participeert in de werkgroep. In 2009 is door de projectgroep een zorgprogramma pijn bij palliatieve patiënten opgesteld, gebaseerd op de landelijke kaders voor zorgprogramma s rondom dit thema. Verdere implementatie van dit zorgprogramma gebeurt onder coördinatie van het Netwerk Palliatieve zorg. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 12

13 Communicatie HaCa nieuwsbrief In 2009 zijn zes edities van de HaCa nieuwsbrief uitgegeven. In bijlage 4 vindt u een overzicht van de onderwerpen. Tijdschrift HaCaSpect Om de communicatie tussen huisartsen en specialisten te bevorderen, om wetenschappelijk onderzoek binnen het Catharina-ziekenhuis bekendheid te geven en te stimuleren en als forum voor huisartsen om te publiceren en protocollen te bespreken brengt HaCa in samenwerking met de afdeling Communicatie van het Catharina-ziekenhuis het tijdschrift HaCaSpect uit. In 2009 zijn twee nummers van het tijdschrift HaCaSpect verschenen. Nummer 17 verscheen in maart en nummer 18 in december. Het Eindverslag, een uitgave in opdracht van de Stichting OverEIND, die ondersteund wordt door de redacties van HaCaSpect en SMáSHFlash, is verschenen in juli. In bijlage 5 vindt u de inhoudsopgave van deze nummers. Website Op de website van HaCa is alle relevante informatie te vinden over de diverse projecten, een overzicht van de RTA s, een nascholingsagenda en het archief van de nieuwsbrieven en HaCaSpect. De website wordt goed bezocht: keer in 2009 (t.o.v keer in 2008). De diverse pagina s worden als volgt bezocht: - De nieuwsbrief en HaCaSpect ( keer) - Algemeen d.w.z. jaarplannen en jaarverslagen (8.605 keer) - Formulieren en brochures (3.928 keer) - Regionale Transmurale Afspraken (3.079 keer) - Smoelenboek (1.258 keer) - Nieuws en agenda (1.199 keer) - Nascholing (779 keer) - Links (208 keer) haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 13

14 Nascholing HaCa organiseert diverse nascholingen voor huisartsen en specialisten. Hierdoor proberen we een bijdrage te leveren aan kennisoverdracht en een ontmoetingsplaats te bieden voor huisartsen en specialisten om elkaar beter te leren kennen en van elkaar te leren. Voor een overzicht van het nascholingsprogramma 2009 kunt u terecht in bijlage 3. Grand Café HaCa Het doel van de Grand Cafés is het uitwisselen van wensen en knelpunten in de samenwerking tussen huisartsen en specialisten. Ook de artsen in opleiding van het betreffende specialisme, en nurse practitioners uit huisartsenpraktijken worden hiervoor uitgenodigd. Vooraf wordt geïnventariseerd bij de huisartsen en de betreffende specialisten welke vragen zij voor elkaar hebben en welke onderwerpen zij graag willen bespreken met elkaar. Dit resulteert in een leuk, afwisselend en informeel programma waarin naast inhoudelijke onderwerpen ook de samenwerking tussen huisartsen en specialisten ter sprake komt. Een inmiddels vast onderdeel is de rondleiding op de betreffende polikliniek of functie afdeling van het betreffende specialisme. De avond wordt voorgezeten door een van de huisartsen en er verschijnt een verslag met leerpunten dat aan alle huisartsen en de betreffende specialisten wordt verstuurd. Een Grand Café wordt op basis van de verslaglegging geaccrediteerd voor huisartsen voor de duur van de bijeenkomst (2 uur). In 2009 is driemaal een Grand Café georganiseerd, tweemaal rondom een thema in plaats van rondom een maatschap: Op 5 maart met als thema Oncologie (opkomst 17 huisartsen en 5 specialisten met oncologisch aandachtsgebied). Hierbij kwamen de volgende onderwerpen aan de orde: - Ontwikkelingen mammaoncologie - Ontwikkelingen radiotherapie - Ontwikkelingen interne oncologie - Toelichting oncologiecentrum - Oncologiebesprekingen - Nazorg begeleiding - Hoofdbehandelaarschap - Stroomlijnen afspraken - Rondleiding oncologiecentrum Op 8 juli met als thema Spoedzorg (opkomst 15 huisartsen en 8 specialisten, 2 specialisten ouderengeneeskunde). Hierbij kwamen de volgende onderwerpen aan de orde: - Triage en NTS - Verwijsproces huisarts specialist - Informatie overdracht en feedback - Informele consultering - Kwaliteit van de spoedzorg - Diagnostiekaanvragen Op 22 oktober met de urologen (opkomst 14 huisartsen, 3 urologen, 1 specialist ouderengeneeskunde). Hierbij kwamen de volgende onderwerpen aan de orde: - Evaluatie afspraken 2003: Contact / terugrapportage bij ernstige pathologie Antibioticabeleid bij UWI Ervaringen UAP - Blaaskanker en de behandelingsmogelijkheden - Steenstraat - Prostaatkanker, nieuwste inzichten - Bezoek nieuwe urologisch behandelcentrum (UBC) haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 14

15 Nascholing Catharina-avond Naar aanleiding van de laatste Catharina avond die gehouden is in december 2007 heeft het HaCa bestuur de Catharina avond geëvalueerd. Het aantal aanmeldingen is in de loop van de jaren afgenomen en met name de opkomst van de specialisten blijft laag. In 2009 is besloten om deze avond voorlopig niet meer te organiseren totdat zich een geschikt moment cq. concept aandient om vorm te geven aan een dergelijke avond. Bedside Teaching Tot en met 2009 was de Bedside Teaching bestemd voor een vaste groep (30 huisartsen). Helaas hebben we moeten constateren dat de aanmeldingen per maand sterk teruglopen. Aangezien deze avond voor de sprekers en coördinerend huisarts de nodige voorbereiding met zich mee brengt, is in 2009 tweemaal besloten om deze avond te annuleren gezien de lage opkomst. Na intern overleg is besloten om met ingang van januari 2010 alle huisartsen uit te nodigen voor de Bedside Teaching. We hopen dat op deze manier de Bedside Teaching weer nieuw leven ingeblazen wordt. OverEINDse dagen 2009 De 10 e conference van de Stichting OverEIND, het tweede lustrum, werd georganiseerd in Cairo. Speciaal voor deze lustrumreis is het maximale aantal deelnemers van 100 losgelaten om niemand te hoeven teleurstellen. De groepsgrootte was 117 deelnemers, waarvan 43 huisartsen, 5 specialisten ouderengeneeskunde en 29 medisch specialisten) De conferentie was geaccrediteerd voor huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en medisch specialisten. In bijlage 6 staat het complete programma van de OverEINDse dagen. Gezamenlijke nascholingen huisartsen en specialisten Nascholing motiverende gespreksvoering. Motiverende gespreksvoering, ofwel motivational interviewing, is zinvol voor elke zorgverlener die in zijn of haar werk met (gewenste) gedragsverandering heeft te maken. Motiverende gespreksvoering is een patiëntgerichte, directieve manier van counseling, die tot doel heeft om mensen zelf hun ambivalentie te laten onderzoeken, teneinde hen verder te helpen in het proces van gedragsverandering. Op basis van de inventarisatie en bespreking van de dagelijkse praktijk is de werkwijze en theorie van MI gepresenteerd. Op 20 mei 2009 waren 20 deelnemers aanwezig, nl. 13 huisartsen, 5 specialisten, 1 specialist ouderengeneeskunde en 1 AVG arts Symposium Mexicaanse Griep Het najaar van 2009 stond in het teken van de mexicaanse griep, officieel Nieuwe Influenza A (H1N1). Om iedereen voortijdig, zo goed mogelijk te informeren zijn er twee informatiebijeenkomsten georganiseerd in samenwerking met PAMM en GGD Brabant Zuidoost. Op 15 september in Helmond waren er 46 aanmeldingen. Op 17 september in Eindhoven waren er 56 aanmeldingen Symposium maagklachten Naar aanleiding van de regionale transmurale afspraken m.b.t. maagklachten en de afronding van het project FKO maagklachten is op 8 december 2009 een symposium georganiseerd, waar de resultaten van het project zijn gepresenteerd. Op het symposium waren 55 deelnemers uit de verschillende beroepsgroepen (MDL-artsen, (verpleeg-) huisartsen, (ziekenhuis-)apothekers en overige) aanwezig. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 15

16 Nascholing Vaardigheidstraining voor huisartsen In het voorjaar is in samenwerking met Quartz een beginnerscursus ECG in combinatie met consultatiebesprekingen opgezet. De cursus en de consultatiebespreking worden geleid door een huisarts en specialist. In november vond een vaardigheidstraining KNO plaats, hierbij kwam aan de orde het plaatsen van oor- en neustampons, indirecte laryngoscopie en tympanometrie. Er waren 29 deelnemers. LOK scholing In samenwerking met het Nederlands Huisartsen Genootschap en Quartz is het nascholingsprogramma Beleid bij lichamelijk onverklaarde klachten omgevormd tot een regionale scholing voor huisartsen, medisch specialisten en praktijkondersteuners GGZ, waarin vroegherkenning, het aanleren van effectieve cognitief-gedragstherapeutische gesprekstechnieken en een goede samenwerking tussen de verschillende disciplines centraal staan. De scholing is aangepast naar de regionale situatie, door inzet van gespecialiseerde docenten uit de regio en de ervaringen opgedaan met de LOK-poli s in de regio. haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 16

17 Bijlagen behorende bij het HaCa jaarverslag Jaarplan HaCa 2. Werkgroepen HaCa 3. Nascholingsprogramma 4. Onderwerpen Nieuwsbrief 5. Inhoud HaCaSpect 6. Programma OverEINDse dagen 7. Financieel jaarverslag haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 17

18 Bijlage 1. Jaarplan HaCa 2009 Samenwerking: - Implementatie visienota 2008: aandachtspunten afstemming met Dienst ketenzorg en Dienst IenA, en invoering van het bestuursmodel - HaCa heeft een bijdrage kunnen leveren aan het realiseren van een webportal voor huisartsen en het mogelijk maken van contact tussen huisartsen en specialisten van het Catharina-ziekenhuis. - Participatie in de projectgroep Elektra (uitwisseling medicatiegegevens 1 e en 2 e lijn). - HaCa participeert in de stuurgroep regionale samenwerking van het Catharina-ziekenhuis. - Er zijn regionale afspraken gemaakt en geïmplementeerd over digitale berichtgeving (gedeelde zorg, opname/ontslag en overlijden) en de daarbijbehorende randvoorwaarden (administratieve helderheid over digitale adressering, communicatie, wanneer en over wat etc) en is de bereikbaarheid van huisartsen en specialisten verbeterd (o.a. het up-to-date houden van bereikbaarheidsgegevens/ gedeelde centrale brongegevens/verbeterplan bereikbaarheid HA-en door de huisartsenkring). Ontwikkeling en implementatie richtlijnen en werkafspraken - Het beheer van het zgn. blauwe boekje is onder de transmurale stichtingen komen te vallen. In 2009 zijn bestaande afspraken geïnventariseerd en is een planning voor herziening opgesteld in samenspraak met de kwaliteitsraad huisartsen i.o.. - In 2009 is een regionale transmurale afspraak Cardiovasculair risicomanagement opgesteld en heeft een implementatietraject plaatsgevonden. - De werkgroep Overgewicht bij kinderen (kinderartsen, huisartsen en jeugdartsen GGD) heeft regionale samenwerkingsafspraken opgesteld en geïmplementeerd. - De regionale transmurale afspraak Astma bij kinderen is herzien en opnieuw geïmplementeerd. - N.a.v. nieuwe inzichten en bespreking tijdens de Conference Groot Eindhoven in Madrid is een regionale transmurale afspraak Hypothyreodie opgesteld en geïmplementeerd. - Het regionale protocol Diep Veneuze Trombose is geüpdatet (n.a.v. verschijnen nieuwe richtlijn) en verspreid. - De projectorganisatie en communicatie bij regionale transmurale samenwerking is vormgegeven. - De nieuwe HASP richtlijn is geïmplementeerd in Zorgdomein. - De 1 e lijns diagnostiek die beschikbaar is in het Catharina-ziekenhuis is geïmplementeerd in Zorgdomein. Communicatie - Er zijn 6 HaCa nieuwsbrieven uitgegeven. - Er zijn 2 nummers van het tijdschrift HaCaSpect uitgegeven. - Er is een Special over de Overeindse dagen verschenen i.s.m. de SMáSH-FLáSH-redactie. - De HaCa website is maandelijks up-to-date gebracht. - In 2009 tijdig (september) afgestemd met de diensthoofden van IenA, F&I, Kwaliteit, Ketenzorg, O&O, Communicatie, Zorgadministratie over het jaarplan 2010 en eventuele raakvlakken. Evaluatie - Er heeft een evaluatie plaatsgevonden van de volgende projecten: MVP. MRI/CT (direct aanvragen door huisartsen) FKO maagklachten RTA Hartfalen Nascholing - Er heeft plaatsgevonden: 3 x een Grand Café 1 x een Catharina-avond 10 x een bedside teaching 2 x een gezamenlijke nascholing voor huisartsen en specialisten 1x een nascholing voor doktersassistentes 1x Overeindse dagen 3x een vaardigheidstraining voor huisartsen gezamenlijke consultatie ECG i.s.m. regio Helmond cursus LOK i.s.m. de transmurale centra in ZOB cursus grensverleggend management ketenzorg i.s.m. de transmurale centra ZOB haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 18

19 Bijlage 2. Werkgroepen HaCa Alle werkgroepen worden begeleid of ondersteund door de medisch coördinatoren. Indien er geen ziekenhuis wordt vermeld bij de specialist, dan is deze werkzaam bij het Catharina-ziekenhuis. Redactie HaCaSpect Meggy Hurenkamp, huisarts Evert Koldewijn, uroloog Stijn Konings, internist Jolanda Oosterwaal, secretariaat HaCa Joelle Rijkers, afdeling Communicatie Mark Scherders, psychiater Bedside Teaching Jos te Dorsthorst, huisarts Gezamenlijke consultatie ECG Peter Bendermacher, cardioloog Elkerliek ziekenhuis Jan Melle van Dantzig, cardioloog Wim van Geldrop, huisarts Grand Café Oncologie Hetty van den Bergh, radiotherapeut Pieter Bertholet, huisarts Geer-Jan Cremers, internist Yvonne van Riet, chirurg Grand Café Spoedzorg Jan van Aarle, manager bedrijfsvoering behandelcentrum Othon Eijsbouts, huisarts Steven Hoorntje, internist Liesbeth van Rooij, projectmedewerker CHP Grand Café Urologie Pieter Bertholet, huisarts Evert Koldewijn, uroloog Vaardigheidstraining KNO Pieter Bertholet, huisarts Nies Mateijsen, KNO-arts Bestuur St. OverEIND Jan Ackermans, huisarts Marianne Bolsius, huisarts Wouter Dercksen, internist Máxima Medisch Centrum Tom Hendriks, kinderarts Joep van Rens, huisarts Diederik Veersema, gynaecoloog Máxima Medisch Centrum Jaap Zeestraten, bestuurslid Symposium Mexicaanse griep Arthur Gieles, huisarts Marjolein Wegdam, arts-microbioloog LOK scholing Boukje Andriessen, huisarts Paul Soons, Medisch Psycholoog, st. Anna ziekenhuis haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 19

20 Symposium Maagklachten Stijn van Kerkhoven, huisarts Willem van de Spijker, apotheker Jan Willem Straathof, MDL-arts Máxima Medisch Centrum FKO maagklachten Paul Batenburg, apotheker Peter Corbeij, ziekenhuisapotheker Elkerliek ziekenhuis Stijn van Kerkhoven, huisarts Ben Mangnus, huisarts Jacqueline Nusselder, apotheker Willem van de Spijker, apotheker Jan Willem Straathof, MDL-arts Máxima Medisch Centrum Annemarie Thjie-Wensing, MDL-arts Elkerliek ziekenhuis Marjo Teeuwen, apotheker Sjoukje Troost, ziekenhuisapotheker Máxima Medisch Centrum Sonja Wessels, ziekenhuisapotheker Hartfalen Cees-Joost Botman, cardioloog Jos Dijkmans, huisarts Monique Hartings, huisarts Eric Heijmen, cardioloog Elkerliek ziekenhuis Harry Jansen, hoofd kliniek cardiologie Kees de Kock, huisarts Ron de Nooijer, cardioloog Máxima Medisch Centrum Ramon van de Ven, cardioloog St. Anna ziekenhuis Cindy Verstappen, nurse practitioner cardiologie Overgewicht bij Kinderen Annemiek Brugman, arts M&G, GGD Brabant Zuidoost Danielle de Coo, stafarts JGZ Zuidzorg Wilfred Hurkx, kinderarts Elkerliek ziekenhuis Roelof Odink, kinderarts Edith Plum, huisarts Mark Smit, huisarts Inge Tissen, jeugdarts Zuidzorg Simone Velzeboer, kinderarts St. Anna ziekenhuis Marjo Verreussel, kinderarts Máxima Medisch Centrum Diep veneuze trombose Marion Blonk, internist José Delemarre, huisarts Marten Nijziel, internist Máxima Medisch Centrum MRSA Yolanda Aarts, gespecialiseerde verpleegkundige Zuidzorg Philo Das, hygiëniste i.o. Máxima Medisch Centrum Marieke Ernest, hygiëniste Rob de Graaf, verpleeghuisarts Valkenhof Henk Lauwers, manager Genniper Parken Mieke Spoorenberg, verpleegkundige SVVE Kees Verduin, PAMM Theo v.d. Schepop, directeur o & o Máxima Medisch Centrum haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 20

21 Cardiovasculair risicomanagement Paul Ackermans, internist Elkerliek ziekenhuis Ellen Huijbers, huisarts Kees de Kock, huisarts Stijn Konings, internist Louis Lieverse, internist Máxima Medisch Centrum Rolf Michels, cardioloog Alexander Stork, internist St. Anna ziekenhuis Paul Wouda, huisarts Hypothyreoïdie Jan Ackermans, huisarts Bert Bravenboer, internist Ronald Erdtsieck, internist Máxima Medisch Centrum Paul Koch, internist Elkerliek ziekenhuis Arno Toorians, internist St. Anna Ziekenhuis Berichtgeving Oogheelkunde Pieter Bertholet, huisarts Mario Dhooge, oogarts Elkerliek ziekenhuis Anne Derk Kraijenga, oogarts St. Anna ziekenhuis Richard Hommersom, oogarts Máxima Medisch Centrum Rogier Rademaker, oogarts Chronische nierschade Jan Ackermans, huisarts Charles Beerenhout, internist Máxima Medisch Centrum Victor Kaiser, huisarts Stijn Konings, internist Alexander Stork, internist St. Anna ziekenhuis Christopher Susanto, internist Elkerliek ziekenhuis Martin Woudstra, internist St. Anna ziekenhuis ADHD Eric Brouwer, kinderarts Elkerliek ziekenhuis Tom Hendriks, kinderarts Peter Lucassen, huisarts Marijke Nelissen, huisarts Nanette Oei, jeugdarts Marieke Pestman, kinderarts St. Anna ziekenhuis Estelle Rekkers, huisarts Marjo Verreussel, kinderarts Máxima Medisch Centrum Anke-Nel Vos, huisarts (En diverse andere betrokkenen uit de 1 e lijns GGZ, GGZE etc.) Astma bij kinderen Hein Brackel, kinderarts Hanneke Cox, praktijkondersteuner GHC Orion Richard Droog, kinderarts Elkerliek ziekenhuis Rene van Gent, kinderarts, Máxima Medisch Centrum Kees de Kock, huisarts Gordon Slabbers, kinderarts Bernhoven Carel Versteeg, huisarts haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 21

22 Kindermishandeling Marja Bakkeren, Zuidzorg Emma Geukers, vertrouwensarts AMK Hanneke Gielen, huisarts Wilfred Hurkx, kinderarts Elkerliek ziekenhuis Kees de Kock, huisarts Carien Miedema, kinderarts Jacqueline van der Sluijs, kinderarts Máxima Medisch Centrum Jaco van der Stelt, beleidsmedewerker Máxima Medisch Centrum Simone Velzeboer, kinderarts St Anna ziekenhuis Marjo Verreussel, kinderarts Máxima Medisch Centrum Hanny Versluis, coördinator RAAK gemeente Eindhoven Wim Verstappen, manager CHP Anke-Nel Vos, huisarts Hoofdpijn Koos Berendes, neuroloog Pieter Bertholet, huisarts Lex Bos, huisarts Udo Dijkstra, neuroloog Elkerliek ziekenhuis Sigrid Raupp, neuroloog St. Anna ziekenhuis Sjef de Vocht, huisarts Laetitia Wagener-Schimmel, neuroloog Máxima Medisch Centrum haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 22

23 Bijlage 3. Nascholingsprogramma januari: Bedside Teaching: Nierinsufficiëntie 17 februari: Bedside Teaching: Nieuwe inzichten Osteoporose 5 maart: Grand Café Oncologie 1-5 april: OverEINDse dagen Caïro 21 april: Bedside Teaching: RTA Hypothyroïdie en Diabetes en neuropathie 19 mei: Bedside Teaching: Eczeem en allergieën bij kinderen 19 mei: Beginnerscursus ECG 1 20 mei: Gezamenlijke scholing huisarts/specialist: motiverende gespreksvoering 26 mei: Beginnerscursus ECG 2 2 juni: Beginnerscursus ECG 3 9 juni: Beginnerscursus ECG 4 16 juni: Bedside Teaching: Optimaliseren van de behandeling van hoofdpijn 8 juli: Grand Café Spoedzorg 21 juli: Bedside Teaching: Mammacentrum 15 en 17 september: Symposium Griep 6 oktober: Cursus Lichamelijk Onverklaarde Klachten 1 22 oktober: Grand Café Urologie 5 november: Vaardigheidstraining KNO 10 november: Cursus Lichamelijk Onverklaarde Klachten 2 8 december: Symposium Maagklachten 15 december: Cursus Lichamelijk Onverklaarde Klachten 3 haca/jaarverslag 2009/SvdB/HvB 23