COMMISSIE WATERKETEN EN WATERKERINGEN

Transcriptie

1 COMMISSIE WATERKETEN EN WATERKERINGEN Delft, 12 februari 2013 AAN DE VERENIGDE VERGADERING VAN DELFLAND Advies van de commissie Waterketen en Waterkeringen, tevens conceptverslag van de vergadering op 12 februari 2013 over het aan haar voorgelegde voorstel van het college van dijkgraaf en hoogheemraden, ter behandeling in de Verenigde Vergadering op 28 februari Aanwezig: mevr. mr. A.W. Bom-Lemstra dhr. J.W.A. van Olphen mevr. I.J.A. ter Woorst dhr. J.J.M. Batist dhr. J.B. van den Berg mevr. drs. J. Engels dhr. ir. L.P.I.M. Hombergen dhr. C. Kuijvenhoven RA dhr. J.Th. Overmeer mevr. dr. ir. M.P.M. Ruijgh dhr. ir. G.A. van der Wedden mevr. drs. J.M. Hilders dhr. H.M.J. Hoogweg Afwezig: mevr. N.J. Dijkshoorn-van Dijk dhr. R. Reijn hoogheemraad, voorzitter hoogheemraad (plv. voorzitter) hoogheemraad Bedrijfsgebouwd Ongebouwd Water Natuurlijk PvdA CDA PvdD Natuurterreinen AWPD VVD plaatsvervangend secretaris Ongebouwd VVD Locatie: Gemeenlandshuis te Delft, Vijverzaal 01. Opening, vaststellen agenda De voorzitter opent om uur de vergadering en heet iedereen welkom. De heer Reijn heeft zich ziek gemeld en wordt vervangen door mevrouw Hilders, mevrouw Dijkshoorn wordt vervangen door de heer Van den Berg. Mevrouw Ruijgh schuift volgens afspraak aan omdat het Deltaprogramma en de Blankenburgtunnel ook consequenties voor natuurelementen heeft. Mevrouw Ter Woorst schuift aan omdat ze een mededeling heeft over AQUON. Mevrouw Hilders en de heer Van der Wedden hebben opmerkingen bij het agendapunt over de Blankenburgtunnel. Mevrouw Hilders vraagt of dat een bespreekstuk kan worden. Mevrouw Bom antwoordt dat ze graag wil dat er opmerkingen over worden gemaakt zodat die meegenomen kunnen worden in de antwoordbrief maar er hoeft geen besluitvorming over plaats te vinden, omdat het een agendapunt ter informatie is. 02. Vaststellen notulen van de vergaderingen van 4 en 11 december 2012 Notulen 4 december 2012 De heer Overmeer is bang dat de proeven met het muskusrattenbeheer nog jaren gaan duren voordat er resultaten zijn te verwachten (pagiana s 3 en 7). Hij stelt voor om als Delfland zelf daarin initiatief te nemen en het de volgende keer op de commissie-agenda te zetten.

2 2 Mevrouw Bom antwoordt dat afgesproken is om bij de landelijke proeven aan te haken. De resultaten daarvan hoeven niet jaren op zich te laten wachten. Ze zegt toe na te gaan wanneer ongeveer de tussentijdse resultaten te verwachten zijn en dit terug te melden. Daarna kan opnieuw worden bepaald hoe Delfland hiermee om moet gaan. Mevrouw Engels vraagt waar de toegezegde toelichting over de niet verlegde waterkering bij Hoek van Holland (pagina 8) blijft. Mevrouw Bom antwoordt dat die in D&H is vastgesteld en is verstuurd. Zij zal zorgen dat de V.V. een afschtrift ontvangt.. Met deze wijzigingen wordt het verslag vastgesteld. Bij de toezeggingenlijst merkt de voorzitter op dat de penvoerder (Stichtse Rijnlanden) van het muskusrattenbeheer meldt dat alleen wordt gerapporteerd over muskusratten en beverratten en niet over bijvangst van exoten. Landelijk wordt er wel gerapporteerd over bijvangst van exoten. De cijfers over 2012 zijn nog niet beschikbaar maar die over 2011 wel. Delfland zelf is met een notitie over exoten (onder andere rivierkreeft) bezig. De voorzitter zal beide documenten te zijner tijd aan de commissie sturen. Verder meldt ze dat er een lijst zou zijn toegezegd van de onderhoudsvervangingen van het programma Gezuiverd Afvalwater. Dat is een onderwerp dat jaarlijks in de begroting wordt opgenomen en het hoort dus niet thuis op de toezeggingenlijst. Na vragen van de heer Hombergen en de heer Van der Wedden zegt de voorzitter toe om jaarlijks bij het opstellen van de begroting de lijst aan de commissie te doen toekomen (zonder oplegnotitie). De heer Van der Wedden vraagt of dat ook voor het programma Stevige Dijken kan. De voorzitter antwoordt dat dat de bedoeling is maar dat het pas zal gebeuren als de rapportage daarvoor de mogelijkheid biedt. Notulen 11 december 2012 De notulen worden zonder wijziging vastgesteld. 03. Mededelingen Mevrouw Ter Woorst meldt dat ze bij deze commissie vanwege Aquon aanschuift, een onderwerp dat voorheen onderdeel uitmaakte van de portefeuille van hoogheemraad Van der Ende. Wellicht wordt AQUON naar de commissie waarvan zij voorzitter is overgeheveld. Het wordt ook grotendeels gefinancierd vanuit het programma Schoon Water. Mevrouw Ter Woorst heeft als nieuwe portefeuillehouder eerst de directeur van AQUON gebeld. Ze heeft benadrukt dat er zorgen zijn over de bedrijfsvoering en dat Delfland een zakelijke benadering voorstaat. Dat houdt in dat risico s tijdig worden onderkend en dat wordt gemeld hoe die worden beheerst zodat de VV goed kan worden geïnformeerd. Gisteravond heeft ze overlegd met de voorzitter van de GR (de Dijkgraaf van Waterschap Brabantse Delta) en die boodschap nog eens herhaald. Ze heeft begrepen dat de opstelling van Delfland wel voor enige irritatie in de GR zorgt maar dat vindt ze minder belangrijk als Delflands zaak maar wordt gediend. Om een stand van zaken te kunnen geven komt de V.V. van februari 2013 te vroeg. Ze richt daarom op die van april Mevrouw Hilders vraagt waarom Delfland voor irritatie zorgt. Mevrouw Ter Woorst antwoordt dat de andere deelnemers in de GR al een besluit hebben genomen maar Delfland nog niet. De heer Batist vraagt of de verandermanager al is begonnen bij AQUON en wanneer er een plan van aanpak kan worden verwacht. Mevrouw Ter Woorst antwoordt dat dat het geval is. Het is een voormalig directeur van een commercieel laboratorium. Een plan van aanpak wordt in april 2013 verwacht. De heer Batist vraagt wie nu eindverantwoordelijk is. Mevrouw Ter Woorst antwoordt dat beiden verantwoording afleggen aan het bestuur en dat de verandermanager alle uitgaven ziet. De heer Batist, mevrouw Ruijgh en de heer Kuijvenhoven vinden dat een ondoorzichtige constructie.

3 3 De voorzitter rondt af door te stellen dat het hierover lastig vragen stellen is voor Delfland omdat het een bestuurskeuze is geweest. De V.V. ontvangt een brief van Delfland aan Aquon van 11 februari 2013 inzake de verandermanager, alsmede de namen van de leden van het dagelijks en algemeen bestuur van Aquon. De heer Van Olphen deelt mee dat er over HVC een artikel in het Haarlems Dagblad is opgenomen waar het eigen vermogen nog lager wordt geschat dan door Delfland was aangenomen. Hij wil eerst even nagaan wat daarvan juist is. Hij meldt verder dat als nieuwe datum voor de positie van de aandelen 1 mei 2013 gold. Vorige week maandag is in de GR-vergadering daar al over opgemerkt dat die datum niet hard is, maar dat uitstel mogelijk is tot juli 2013 om tot het aandeelhouderschap B over te gaan. Vanmorgen is dat nog eens aan HVC bevestigd toen ze bij Delfland op bezoek waren. Omdat de besluitvorming nogal stroperig verliep, heeft hij de GR gevraagd om zelf een concept van het nieuwe aandeelhouderschap B op te stellen. Dat kan dan nog een keer juridisch worden getoetst en dan vastgesteld. Anders duurt het misschien langer dan nodig is en dat is niet verstandig omdat er in de tijd dingen kunnen veranderen. Gemeentes beginnen bijvoorbeeld al te piepen over hun aandeelhouderschap A. Mevrouw Hilders vraagt of in de heronderhandelingen met HVC de voorwaarde geen branchevreemde activiteiten overeind blijft en of er op deze manier niet door Delfland alsnog een hogere garantstelling wordt afgegeven. De heer Hombergen weet dat zes waterschappen B-aandeelhouder worden. Hij wil graag weten wat de positie van Hollands Noorderkwartier is (die niet bij die zes hoort). Worden die op een ander manier aandeelhouder? De heer Batist zou graag zien dat de accountant voor de GR niet dezelfde was als die van HVC. De heer Van Olphen antwoordt dat er in de loop der tijd misschien wel een paar dingen op papier zijn veranderd maar dat onverkort wordt vastgehouden aan het uitsluiten van een garantstelling voor branchevreemde activiteiten. Hoe de afvalmarkt zich ontwikkelt wat betreft overcapaciteit is niet te voorspellen maar andere deelnemers zoals zijn welkom. Hollands Noorderkwartier is naar zijn weten A-aandeelhouder. De aanbesteding van de slibverwerking van Salland en Zuiderzeeland is uitgesteld omdat een buitenlandse partij zich op het laatste moment zou hebben gemeld. 04.B Bespreekstukken 04.B.01 Deltaprogramma bestuurlijke consultatie(voorstel 30859) Mevrouw Bom licht toe dat dat het om een bestuurlijke consultatie gaat waarbij een reactie op hoofdlijnen wordt verwacht. Bij het voorstel is daarvoor al een conceptantwoordbrief gevoegd. Ze hoort graag van de commissie hoe die zou kunnen worden aangevuld. Mevrouw Hilders merkt op dat dit onderwerp ook bij een andere commissie op de agenda zou moeten staan. Het gaat bijvoorbeeld over zoetwatervoorziening. Ze leest dat Delfland bij vier van vijf beslissingen is betrokken maar vindt dat ook de vijfde namelijk het IJsselmeer van belang is voor de zoetwatervoorziening. Ze geeft in overweging om niet te reageren omdat Delfland niet voldoende lijkt geïnformeerd in dit stadium. Ze leest dat Nederland veilig is maar ook kwetsbaar en dat komt onduidelijk over. Ze vraagt om Delflandse voorbeelden van de uitwisseling in de meerlaagse veiligheid. Bij de zoetwatertekorten worden vijf gebieden genoemd, maar welke zijn relevant voor Delfland en wat wordt bedoeld met de basisvoorziening en welke maatregelen worden voorzien? Ze vraagt verder hoe de Rijntakkenverdeling, de Maeslantkering en het Volkerak relevant zijn voor Delfland. In de oplegnotie worden nog een paar nota s genoemd die ze niet kent. De brief is haar niet scherp genoeg geformuleerd. Bijvoorbeeld bij de zoetwatervoorziening staat (pagina 2) dat Delfland een hoog ambitieniveau verlangt en betrokken wil zijn. Ze vindt dat dat concreter te maken is met maatregelen, hoeveelheden en zoutgehaltes. Daar hoort ook in thuis dat Delfland niet wil dat het Kierbesluit wordt opgerekt. Mevrouw Engels vindt dat Delfland hier bovenop moet zitten en ook moet reageren. Een aantal punten in de nota en de brief vindt ze onvoldoende duidelijk.

4 4 Ze leest wel over een ambitieniveau tot 2050 voor het IJsselmeer maar dat is ook al het geval voor de zwakke schakels. Ze vraagt of nu verder vooruit wordt gekeken. Bij de meerlaagse veiligheid merkt ze op dat wel wordt aangegeven dat voor Delfland preventie (laag 1) voor de primaire keringen van belang is, maar dat dat ook geldt voor ruimtelijke ordening (laag 2) en schadebeperking/ontruiming (laag 3). Ze denkt dat dat in dit stadium wat lastig te bepalen is maar vindt dat daarover nog verder zou moeten worden gediscussieerd om het voor Delfland te concretiseren. Ten slotte heeft ze nog een detailvraag: om welke drie locaties (pagina 3 van de brief) en welke bebouwing (buitendijks of een hotel) gaat het? De heer Hombergen vraagt wat wordt bedoeld, in de reactiebrief (pagina3) bij het kustonderdeel, met dat het instrumentarium behouden blijft. Verder wil hij een zorgpunt van zijn fractie onder de aandacht brengen. Zij denken dat de primaire veiligheid dijkring 14 (waar Delfland in ligt) mogelijk niet gediend is met de voorgestelde berekeningswijze. Het beheer van dijkring 14 is namelijk versnipperd over verschillende waterschappen en Rijkswaterstaat. Daar komt bij dat er technisch complexe stormvloedkeringen opgenomen zijn. Van de Oosterscheldekering en de Maeslantkering is bekend dat de veronderstelde, berekende faalkansen achteraf veel hoger bleken. Verder is het een gebied dat laag ligt met veel inwoners en investeringen en zijn ook mogelijke vluchtwegen soms verdiept aangelegd. Als je van risicosturing en meerlaagse benadering uitgaat, wordt dat een heel complexe berekening waarvan de uitkomsten wel eens discutabel kunnen zijn. Hij denkt daarom dat Delfland zich moet richten op de primaire veiligheid omdat je bij een overstroming reddeloos verloren bent. Dat doet de provincie ook maar die heeft niet veel budget en richt zich op het eigen gebied terwijl dijkring 14 groter is. Op de website van het Deltaprogramma wordt hij ook niet wijzer want onder het kopje veiligheid is geen informatie opgenomen. Ten slotte brengt hij het advies van de commissie Veerman in herinnering om de veiligheid met een factor tien te verhogen. Dat advies wordt door het Deltaprogramma niet overgenomen. Hij zou in de reactiebrief van Delfland graag regels op willen nemen waarvoor hij een tekstvoorstel ronddeelt. De heer Van der Wedden vindt dat wel moet worden gereageerd maar dat dan de brief wat scherper kan worden geformuleerd. Bijvoorbeeld wat Delfland wel of niet wil bij het Volkerak. Hij wacht met belangstelling af wat de reactie op het betoog van de heer Hombergen zal zijn. Ten slotte heeft hij gehoord dat Rijkswaterstaat positief op de ontwikkelingen bij de Haakse zeedijk zou hebben gereageerd. Hij vraagt wat daar de stand van zaken is. Mevrouw Ruijgh stelt dat de reactie scherper kan worden geformuleerd. Als voorbeeld noemt ze dat in de brief het standpunt van de Unie wordt aangehaald maar dat er niet staat wat dat is. Haar mening over een open Haringvliet is wat dubbel omdat ze voor de natuur daar anders over denkt dan voor het peilbeheer in Delfland. Toch vindt ze dat daar wat duidelijker moet worden opgenomen dat vooral voldoende water van belang is voor Delfland want andere opties zijn er niet. Mogelijk kan nog meer aandacht worden gevraagd voor zelfvoorziening op de lange termijn. Ze vindt dat veiligheid niet afhankelijk moet zijn van hoe er wordt gerekend. Berekeningen doe je om de stabiliteit van dijken te bepalen. Daarna kan je afwegen hoeveel geld je waaraan uitgeeft. Ze wil wel meegaan in de nieuwe benaderingswijze omdat de huidige wijze gebaseerd is op verouderde uitgangspunten. Op de website van de Rli (Raad voor de leefomgeving en infrastructuur) is daarover veel informatie gegeven. De heer Van den Berg stelt dat de veiligheid en zoetwatervoorziening in dit dichtbevolkte gebied van hoge economische waarde van groot belang zijn. Daarbij komt de veiligheid op de eerste plaats temeer omdat vluchten geen optie is. De berekeningen moeten daarom van de eerstelaags veiligheid uitgaan. Hij vindt dat dat in de brief goed moeten worden verwoord en daarnaast kan de onmisbaarheid oor de verschillende bedrijfssectoren van de zoetwatervoorziening nog meer benadrukt worden. De heer Overmeer weet dat er met de veestapel zo veel mogelijk rekening wordt gehouden bij een overstroming. Hij vraagt of er ook gekeken wordt naar vluchtmogelijkheden voor wilde dieren (bijvoorbeeld naar terpen). De heer Batist is niet naar de informatieve V.V. geweest dus mogelijkerwijs zegt hij dingen die al besproken zijn.

5 5 Hij leest dat dit gaat over het Deltaprogramma voor 2014, maar wat gebeurt er dan met dat van 2013? In de reactie wordt een hoog ambitieniveau gevraagd maar er is toch een norm bekend waaraan de veiligheid moet voldoen? Verder vraagt hij zich af waarom bij de gebiedsrapportages de grensgebieden niet zijn opgenomen. In Utrecht zitten ze misschien droog maar iedereen gaat daar wel heen. Hij mist de koppeling van het Deltaprogramma met het programma voor de Zuidwestelijke Delta. Verder stelt hij nog de volgende vragen: -Wat wordt bedoeld met het bellenscherm? -Waarom bouw je niet een regelwerk op het splitsingspunt als dat belangrijk is? -Kan een rivierkeringenkring niet afgewogen worden tegen de schade bij overstroming? De heer Kuijvenhoven merkt op dat het procedureel gezien misschien aan de vroege kant is om te reageren maar dat dat verstandig lijkt gezien de grote gevolgen die de Deltabeslissing kan gaan krijgen. Daarbij zouden dan per deelbeslissing de Delflandse aspecten wat meer moeten worden verduidelijkt. Hij mist de koppeling van het Deltaprogramma met het programma voor de Zuidwestelijke Delta. Verder benadrukt hij dat een voldoende uitgewerkt instrumentarium essentieel en vanzelfsprekend is in ontwerp en beoordeling. Bij de zoetwatervoorziening kan mogelijk nog een combinatie worden gemaakt met innovaties als hergebruik van effluent en wateropslag ondergronds. Hij waarschuwt dat het gesignaleerde tekort aan zandsuppletie voor de kustversterking niet wordt doorgeschoven naar de volgende generaties. En ten slotte geeft hij aan dat Delfland ambtelijk en bestuurlijk goed moet blijven participeren in dit proces. Mevrouw Bom antwoordt dat de commissie Veerman heeft aangegeven dat niet achter de feiten aan moet worden gelopen maar dat geanticipeerd moet worden op de klimaatverandering. De Deltabeslissing die hiervan de uitwerking vormt, is in 2015 gepland en daar wordt nu aan gewerkt. Delfland participeert in de programma s veiligheid, kust en zoetwatervoorziening. Er is daarin al heel veel kennis verzameld en gebundeld. Dat is voor veiligheid te vinden op het Expertise Netwerk Waterveiligheid. Elk jaar wordt over de voortgang gerapporteerd. Ze meldt verder dat in de V.V. is afgesproken dat onderwerpen in beginsel in één commissie wordt behandeld. Leden van andere commissies kunnen daarbij aanschuiven als ze willen. Ze is blij met de verscherpingsvoorstellen want daar was ze zelf ook al over aan het denken. Op sommige punten is dat wel lastig vanwege het stadium van de procedure. Dan is op deelgebiedniveau nog niet goed aan te geven wat de gevolgen zijn. Ze geeft verder aan dat de zoetwatervoorziening bij het deelprogramma Rijnmond-Drechtsteden aan de orde komt, waar Delfland ambtelijk bij betrokken is. Bestuurlijk zit de dijkgraaf in het programma kust. De zoetwateraanvoer via het Brielse meer en de veiligheid van Delfland worden daar scherp in de gaten gehouden. De focus voor de zoetwatervoorziening ligt voor Delfland op de Zuidroute en niet op het IJsselmeer omdat via de Rijntakken het water voor het Brielse meer wordt aangevoerd. Ze antwoordt over de normering dat die na de ramp in Zeeland voor Delfland is vastgesteld op 1: maar dat die berust op verouderde uitgangspunten. Er is in de loop der tijd veel meer kennis beschikbaar gekomen over de dijkstabiliteit (bijvoorbeeld piping) en de risicobenadering. De kennis is nog niet helemaal uitgekristalliseerd maar al ten dele meegenomen in de leidraden. Om de berekeningen en het instrumentarium te vervolmaken moet nog een slag worden gemaakt. Verder antwoordt ze dat in Delfland de eerste laag van preventie door de primaire keringen absoluut prioriteit heeft. Investeringen daarin leveren voor Delfland ook het meeste rendement op. Uitwisseling tussen lagen is daarom minder interessant voor Delfland. Dat is het mogelijk wel bij het buitendijks gebied van Dordrecht en bij nieuwbouw (kelders). Wat betreft de slachtoffers wordt wel gekeken naar mensen maar niet naar dieren. Het zal bij een overstroming vanuit zee voor mensen al moeilijk genoeg zijn om weg te komen gezien de lage ligging en de beperkte vluchtwegen. Bij een overstroming vanuit de rivier is er meer tijd en wordt

6 6 er, bijvoorbeeld bij calamiteitenberging, wel rekening gehouden met de evacuatie van de veestapel. Mevrouw Bom antwoordt verder dat de Maeslantkering nog tot 2070 mee zou moeten kunnen en dat dan moet worden nagedacht over een vervolg. Vermoedelijk houdt dat weer een kering in omdat verhoging van de dijken erachter waarschijnlijk meer geld kost. De zwakke schakels in Scheveningen en Katwijk zijn nu weer op sterkte tot 2050 maar de Deltabeslissing is bedoeld om niet achteraf te reageren maar vooruit te kijken naar wat er moet gebeuren. Er liggen nu voor Scheveningen aanvragen voor een parkeergarage ( Vitali en Casino ) en horeca ( Oscars ) in de waterkering. Ze meldt dat die plannen tot nu toe tegen worden gehouden met een verwijzing naar het instrumentarium. Mogelijk kan met de Deltabeslissing de kennis die daarover bestaat weer een stap verder worden gebracht waardoor er meer mogelijk is. Vervolgens antwoordt ze dat uit de berekeningen, die in het Deltaprogramma zijn gemaakt, blijkt dat zoetwatervoorziening van Delfland vanuit het IJsselmeer niet effectief is maar via de zuidroute moet geschieden, daarom is Delfland niet meer bij het IJsselmeerprogramma betrokken. Mevrouw Bom zegt toe over de Haakse zeedijk de laatste stand van zaken later toe te lichten aan de commissie. Verder antwoordt ze dat de berging in het Volkerak een Ruimte-voor-de-rivier-maatregel is om water af te voeren bij extreme afvoeren. Die maatregel heeft geen invloed op de zoetwatervoorziening. Met het bellenscherm wordt een scherm in de Nieuwe Waterweg bedoeld. Het onderzoek daarvoor is in een vergaand stadium. Met het scherm wordt voorkomen dat verzilting van de Hollandsche IJssel optreedt bij lage rivierafvoeren. Dat bellenscherm moet niet worden verward met het bellenscherm voor de ja,mits-maatregel van zoet-zoutscheiding bij verzouting van het Volkerak. Verder antwoordt ze dat het Kierbesluit Haringvliet in 2014 of 2015 in uitvoering komt. In het Deltaprogramma wordt voor de lange termijn nagedacht om nog een stap verder te gaan. Delfland denkt daar wel in mee maar stelt als randvoorwaarde dat de zoetwatervoorziening dan goed geregeld moet worden. Overigens denkt de tuinbouw zelf ook na over maatregelen om minder afhankelijk te worden van de zoetwaterafvoer. Ze antwoordt dat de rivierkringkering is afgevallen omdat afvoer via het Haringvliet met dijkverhoging minder kost. De keringen in de rivieren zorgen bovendien weer voor meer regelwerken en opstuwing van water bovenstrooms. Ze rondt af met te zeggen dat ze de reacties en het tekstvoorstel meeneemt in het aanpassen van de brief richting VV. Ze benadrukt daarbij nogmaals dat het geen expertiseboekwerk wordt maar een bestuurlijke reactie. Tweede termijn De heer Van der Wedden houdt zijn zorg dat er gerekend kan worden om geld te besparen. Hij pleit er voor om alleen in te stemmen met een nieuwe normering als die ook meer veiligheid als resultaat heeft. Verder vindt hij dat bij nieuwe ontwikkelingen wel gebruik kan worden gemaakt van de meerlaagse benadering. Bij de Blankenburgtunnel zou je daarmee rekening kunnen houden bij de aanleg van de kanteldijk. De heer Hombergen merkt nog op dat de brief aan het Kustprogramma is geadresseerd en niet aan het Deltaprogramma. Hij benadrukt dat hij niet tegen de nieuwe benadering is maar waarschuwt dat die onverwachte uitkomsten voor dijkring 14 kan opleveren vanwege de complexiteit. Ten slotte wil hij nog aanvullen dat hij nog mist hoe je over bestuurlijke grenzen heen veiligheid en schade kan uitwisselen en hoe je omgaat met menselijk falen en terrorisme. Mevrouw Hilders herroept haar advies om niet te reageren. Ze geeft aan dat in de brief bij de meerlaagse veiligheid duidelijker kan worden geformuleerd wat Delfland wil. Bij de zoetwatervoorziening (pagina 2) kan aangevuld worden dat dit grotendeels een rijksverantwoordelijkheid is maar dat een combinatie kan worden gemaakt met innovatieve maatregelen bij de gebruikers. Bij de verantwoordelijkheidsverdeling (pagina 3) kan Delfland beter aangeven wat het wil en niet alleen dat het die verdeling zal beoordelen. Bij de instrumenten (pagina 3) kan ook worden gesteld dat Delfland verwacht dat de watertoets daar een rol zal spelen en niet de mogelijkheid opperen.

7 7 Ten slotte vraagt ze nog of ze de gebiedsrapportages die op Delfland betrekking hebben en het postion paper van de Unie toegestuurd kan krijgen. Mevrouw Bom zegt toe het position paper te sturen maar ontraadt het overleggen van de concepten van de gebiedsrapportages. Die zijn nog niet rijp genoeg en roepen nog te veel vragen op. Mevrouw Ruijgh oppert nog een combinatie te maken met de ROR. Een verwijzing naar de ROR (een Europese richtlijn voor overstromingen) raadt mevrouw Bom af om begripsverwarring te voorkomen. In die richtlijn wordt gewerkt aan het in beeld brengen van overstromingsgebieden in Europa met het oog op crisisbeheersing die daarbij hoort. De heer Hombergen begrijpt dat Delfland bij het beperken van potentiële overstromingsschade niet aan de knoppen staat maar bepleit daarvoor wel een open oog te houden. Mevrouw Bom beaamt dat en verwijst naar een recent congres over de klimaatbestendige stad waarin duidelijk werd dat er een bewustwordingsproces op gang moet komen dat maatregelen in de ruimtelijke ordening voor schadepreventie niet duurder hoeven te zijn. De commissie besluit het voorstel als bespreekstuk aan de VV voor te leggen. 05. Informatie Aanpak effecten en belangen Delfland bij de Blankenburgtunnel (voorstel 27670) Mevrouw Bom leidt in met te verwijzen naar de informatieve V.V. die eerder over dit onderwerp belegd is. Nadat de plannen waren stilgelegd voor de kabinetswisseling zijn ze nu weer gestart. Morgen heeft ze daarover het eerste bestuurlijke overleg. Mevrouw Ruijgh dankt voor de uitgebreide notitie die ze had gehoopt eerder te ontvangen. Door de kabinetswisseling is een deel van de informatie alweer verouderd. Ze wil graag weten of het klopt dat de structuurvisie ter inzage komt te liggen en vraagt hoe de commissie zal worden betrokken in dit proces. In een mail aan mevrouw Bom heeft ze ook om de laatste stand van zaken gevraagd. Het valt op dat Rijkswaterstaat nu pas een waterteam heeft geformeerd terwijl daar al eerder om was gevraagd. Dit terwijl Rijkswaterstaat zich zegt te houden aan het advies van de commissie Everdingen. Specifiek mist ze bij de in te brengen effecten voor de structuurvisie (pagina 2) een nieuwe polder en de te verwachten zettingsproblematiek. Er wordt vermeld dat de minister 25 miljoen euro inpassingskosten reserveert. Is al bekend in welke verhouding hiertoe de kosten van Delfland staan? Hoe denkt u de boot af te houden voor kosten die Delfland zelf moet maken? De heer Van der Wedden is tevreden over de diepgang van het stuk. Hij vraagt of al duidelijk is of de meerkosten van een aquaduct ten opzichte van een syphon om een hoofdwatergang te kruisen worden vergoed. Ook vraagt hij of de beheer- en onderhoudskosten van de nieuwe constructies voor de komende 100 jaar worden meegenomen. Is rekening gehouden bij het grondwater met het doorsnijden van lagen met de (wegen)bak waardoor aan de kanten wateroverlast of verdroging kan optreden? Verder vraagt hij of de risico s ook gekwantificeerd kunnen worden (paragraaf 2.4) zodat kan worden ingeschat of die 25 miljoen euro in verhouding staat tot de kosten voor Delfland. Ten slotte wil hij graag weten of de waardevermeerdering van het gebied invloed heeft op de tarieven. De heer Hombergen vindt het een goed stuk met veel grafische informatie. Hij wil graag nog een toelichting op wat wordt bedoeld met de waardeverhoging van het gebied. Gaat het dan om de weg zelf en de gebouwen die er mogelijk komen te staan of om de betere ontsluiting van het gebied door de weg? Mevrouw Engels vindt het een goed stuk dat duidelijk maakt waar Delflands belangen liggen. Ze vraagt of al duidelijk is waar de weg en hoofdwaterkeringen elkaar gaan kruisen en hoe de Krabbenplas in het traject wordt opgenomen. Ze zou ook graag een kwantificering van de risico s zien. De fractie van mevrouw Hilders is blij met deze informatie hoewel ze die bij voorkeur voor beide alternatieven zou hebben ontvangen. Ze vraagt of in een volgende informatieve V.V. nog aandacht kan worden besteed aan het nulalternatief zodat een vergelijking mogelijk wordt. Er wordt

8 8 gemeld in de notitie dat het in dit stadium niet opportuun zou zijn om alle belangen van Delfland al op tafel te leggen maar ze vraagt waarom je dat niet zou doen. Ze vindt dat in de notitie nog niet helemaal goed benoemd is wie de kosten van welk effect zou moeten betalen. Verder wil ze nog meegeven dat mogelijk innovatieve oplossingen voor het regenwater mogelijk zijn met infiltratie en berging bij de tunnel/weg. Als aandachtspunt voor het eventueel permanent wegmalen van het grondwater noemt ze de heffing van de provincie. De heer Kuijvenhoven vindt het een helder stuk. Hij vraagt of het veronderstelde kostenveroorzakersbeginsel (pagina 2) ook gedeeld wordt door de andere partijen. Als er kansen liggen voor combinaties met verbeteringen van beheersmaatregelen (pagina 3) voor Delfland moet daar aandacht voor zijn, maar hij zou het uit tactisch oogpunt niet op voorhand zo communiceren. Hij leest over het voorkeursalternatief een haperende zin (pagina 4) en vraagt of dit inderdaad het voorkeursalternatief is omdat je anders het gevaar loopt dat je je werk weer over moet doen bij een andere keuze. De heer Batist sluit zich aan bij de opmerking van de heer Kuijvenhoven over het niet communiceren van een mogelijke bijdrage van Delfland. Volgens hem is het geheel te overzien: er wordt een tunnel aangelegd en dat heeft gevolgen voor Delfland waarvoor een vergoeding wordt gevraagd. Hij vindt dat het bestuurlijke verhaal daarover niet moeilijk hoeft te zijn. De heer Overmeer vindt dat dit alternatief schadelijk is voor de natuurwaarden en veel kost en daarom een slechte keuze is. Graag zou hij zien dat Delfland een voorkeur voor de goedkopere Oranjetunnel uit zou spreken. De heer Van den Berg krijgt een goede indruk van het stuk. Hij heeft nog een aanvulling namelijk dat met een verdiepte ligging mogelijk zoute kwel in de polder toeneemt. Ook vraagt hij nog of er nu mogelijkheden ontstaan voor de aanpak van de slechte (zwem)waterkwaliteit van de Krabbeplas. Mevrouw Bom antwoordt dat in het stuk is geïnventariseerd wat voor het watersysteem en de veiligheid allemaal moet worden meegenomen. Dat zou dan door de kostenveroorzaker moeten worden gedekt. Het is lastig om de maatregelen en risico s nu al te kwantificeren maar dat zal gedurende het proces duidelijker worden. Met deze notitie is in ieder geval aan de voorkant van het proces aangegeven wat de minimale eisen van Delfland zijn. Mochten er tijdens het traject mogelijkheden voor Delflandse maatregelen ontstaan, mogelijk in samenhang met andere deelnemende partijen, dan kunnen we dat op dat moment overwegen. Dat geven we niet op voorhand mee maar zullen we eerst aan de commissie en V.V. voorleggen. Hoe Rijkswaterstaat Everdingen heeft geïnterpreteerd weet ze niet, maar er is nu wel een waterteam ingesteld. Het gaat om het door het Rijk voorgestelde voorkeursalternatief. Mogelijk dat in de Kamer de PvdA daar nog wat van gaat vinden De (zwem)waterkwaliteit van de Krabbeplas blijft lastig. Die zal met de aanleg van de weg eerder verslechteren dan verbeteren. De gemeente Vlaardingen heeft ook geen plannen om in een verbetering te investeren. Verder antwoordt ze dat Delfland geen achteruitgang wil van de waterkwaliteit. Dan heeft een aquaduct de voorkeur boven een syphon. In de vergunningverlening wordt het ontwerp onder andere getoetst aan de genoemde aspecten over grondwater en zoute kwel. Ze weet niet wat voor invloed de waardevermeerdering van het gebied heeft op de tarieven. In 2017 of 2018 wordt de discussie daarover weer geopend. Tweede termijn De heer Hombergen merkt nog op dat Delfland niet onverkort aan de eisen moet vasthouden als dat niet beslist hoeft. Bij het aquaduct over de Zweth is dat wel gedaan. Mevrouw Bom stemt daarmee in. Ze stelt dat met de eisen wel steeds goed het doel voor ogen moet worden gehouden.

9 9 Mevrouw Hilders wil nog meegeven dat Delfland goed in beeld moet krijgen hoe de natuurcompensatie bij dit project in elkaar steekt. Bij grote ingrepen zoals ook bij de Tweede Maasvlakte is soms meer compensatie mogelijk of nodig en dat kan weer meer uitruilopeningen bieden. Mevrouw Bom antwoordt dat bij dit project het Rijk alleen de natuur die verloren gaat, compenseert. Ze zal wel opletten of er zich onverwachte mogelijkheden voordoen. 06. Rondvraag en Sluiting Mevrouw Engels heeft begrepen dat door de gemeente Den Haag in de raad onlangs een tweede masterplan is aangenomen over Kijkduin. Ze vraagt wat daarvan de stand van zaken is. Mevrouw Bom zegt toe dat (zo mogelijk) bij het verslag toe te lichten. De voorzitter bedankt de aanwezigen en sluit om uur de vergadering. Aldus vastgesteld in de vergadering van de commissie Waterketen en Waterkeringen van 9 april De Voorzitter, De Secretaris, Mevr. mr. A.W. Bom-Lemstra Mevr. mr. A.I.L. Kooiman