Vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen een feit, en nu? 5 februari 2015 Bram Faber

Transcriptie

1 Vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen een feit, en nu?

2 Nieuw vennootschapsbelastingkader voor overheidsondernemingen: Voor boekjaren die op of na 1 januari 2016 aanvangen 2

3 Huidige vennootschapsbelastingpositie overheidsbedrijven (1956). Hoofdregel: vrijgesteld, tenzij 3

4 4

5 Huidige positie Overheidsbedrijven zijn vrijgesteld van vennootschapsbelasting, tenzij een limitatief in de wet genoemde activiteit wordt uitgeoefend. De in de wet genoemde activiteiten zijn, kort gezegd: landbouwbedrijven, nijverheidsbedrijven, handelsbedrijven, vervoersbedrijven en bouwkassen. Er worden twee soorten van overheidsbedrijven onderscheiden: directe overheidsbedrijven en indirecte overheidsbedrijven. 5

6 Huidige positie (2) Slechts belastingplichtig indien en voor zover een dergelijke onderneming wordt uitgeoefend. De activiteit wordt naar het spraakgebruik geïnterpreteerd. Dienstverlening is geen vennootschapsbelastingplichtige activiteit. Indirecte overheidsbedrijven zijn ook belastingplichtig indien ze met naam en toenaam in de wet zijn genoemd. Concurrerende activiteit van overheidsbedrijven was grondslag. 6

7 Werkgroep Markt en overheid (1997). Voorstel: Belast, tenzij 7

8 8

9 Motie Essers c.s. (2005) 9

10 Eerste verkenning Notitie belastingplicht overheidsbedrijven (25 september 2007) Doel: realiseren level playing field Verkenning algemene aanpassing vennootschapsbelastingkader overheidsbedrijven. Vier varianten: indirecte ondernemingsvariant, ondernemingsvariant, verdringingsvariant en opsommingsvariant. 10

11 (Indirecte) ondernemersvariant Notitie Belastingplicht Overheidsbedrijven (11 mei 2012) Nadere uitwerking ondernemingsvariant maar: discussie over belastingplicht additionele administratieve lasten belastbaarheid semi-publieke dienten met als gevolg opwaarts effect op de prijzen Dus: indirecte ondernemingsvariant met verplichte afzondering van activiteiten in vennootschap? 11

12 Joaquim Almunia (Europese Commissie) vraagt Nederland eind te maken aan selectieve belastingvrijstelling voor overheidsbedrijven (2 mei 2013) 12

13 Wetgeving per 1 januari 2015 die 1 januari 2016 in werking zal treden (21 mei 2013) 13

14 Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen 18 december 2014 aangenomen door de Tweede Kamer 14

15 Nieuw kader: Belast, tenzij 15

16 Nieuw kader Belastingplicht directe overheidsondernemingen Belastingplicht voor de vennootschapsbelasting voor zover een onderneming wordt gedreven. Wanneer is er sprake van een onderneming? Duurzame organisatie van kapitaal en arbeid Deelname aan het economisch verkeer Winststreven (potentiële) concurrentie met andere belastingplichten Objectvrijstellingen 16

17 Nieuw kader Belastingplicht directe overheidsondernemingen zal er in beginsel geen sprake zijn van deelname aan het economische verkeer wanneer de gemeente zelf binnen de gemeentegrenzen het huisvuil ophaalt en de bekostiging van deze taak voortvloeit uit de heffing en inning van een afvalstoffenheffing van huishoudens. ( ) Of sprake is van een winststreven doet dan niet meer ter zake. In het kader van bedrijfsafval dat wordt opgehaald door de gemeente zal wel sprake zijn van deelname aan het economische verkeer ondanks dat langs publieke weg reinigingsrecht wordt geheven. De activiteit betreft geen overheidstaak die wordt verricht met het oog op het belang voor de samenleving en verwordt daarmee tot een reguliere activiteit verricht aan een individuele afnemer. 17

18 Nieuw kader Belastingplicht directe overheidsondernemingen zal er in beginsel geen sprake zijn van deelname aan het economische verkeer wanneer de gemeente zelf binnen de gemeentegrenzen het huisvuil ophaalt en de bekostiging van deze taak voortvloeit uit de heffing en inning van een afvalstoffenheffing van huishoudens. ( ) Of sprake is van een winststreven doet dan niet meer ter zake. In het kader van bedrijfsafval dat wordt opgehaald door de gemeente zal wel sprake zijn van deelname aan het economische verkeer ondanks dat langs publieke weg reinigingsrecht wordt geheven. De activiteit betreft geen overheidstaak die wordt verricht met het oog op het belang voor de samenleving en verwordt daarmee tot een reguliere activiteit verricht aan een individuele afnemer. 18

19 Nieuw kader Directe overheidsondernemingen (2) Vrijstelling voor interne activiteiten: Vrijstelling voor activiteiten verricht voor het publiekrechtelijk lichaam zelf. Vrijstelling voor activiteiten verricht voor een privaatrechtelijk overheidslichaam van het publiekrechtelijk lichaam. Gemeente A ICT Dienst BV 100% 19

20 Nieuw kader Directe overheidsondernemingen (3) Vrijstelling voor activiteiten in het kader van een overheidstaak (tenzij concurrentie). Vrijstelling voor activiteiten in het kader van een dienstverleningsovereenkomst voor een overheidstaak (tenzij concurrentie). Gemeente A Afgifte ID bewijzen Dienstverleningsovereenkomst Gemeente B 20

21 Nieuw kader Directe overheidsondernemingen (4) Vrijstelling voor activiteiten verricht in het kader van een samenwerkingsverband tussen publiekrechtelijke rechtspersonen of privaatrechtelijke overheidslichamen, mits: Gemeente A Dienst ICT Gemeente B Activiteiten worden verricht voor de deelnemende lichamen Activiteiten leiden bij deelnemende lichamen niet tot belastingplicht. Lichamen dragen naar evenredigheid bij. 21

22 Nieuw kader Belastingplicht indirecte overheidsondernemingen Een overheids NV of BV wordt integraal belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting: altijd een onderneming. Een door de overheid gedomineerde stichting/vereniging wordt belastingplichtig voor zover een onderneming wordt gedreven Objectvrijstellingen 22

23 Nieuw kader Indirecte overheidsondernemingen (2) Vrijstelling voor quasi-inbesteding Gemeente A 100% ICT BV 23

24 Nieuw kader Indirecte overheidsondernemingen (3) Vrijstelling voor quasi-inbesteding Brengt de gemeente de dienst huisvuil daarentegen onder in een bv dan is deze vennootschap in beginsel integraal belastingplichtig. Mits aan de voorwaarden wordt voldaan, kan in dat geval echter een beroep gedaan worden op de vrijstelling voor quasi-inbesteding waardoor dit materieel bezien gelijk wordt behandeld met een zuiver interne situatie. Gemeente A 100% ICT BV 24

25 Nieuw kader Indirecte overheidsondernemingen (4) Vrijstelling voor activiteiten in het kader van een overheidstaak (tenzij concurrentie). Vrijstelling voor activiteiten in het kader van een dienstverleningsovereenkomst voor een overheidstaak (tenzij concurrentie). Gemeente A 100% Afgifte ID bewijzen BV Dienstverleningsovereenkomst Gemeente B 25

26 Nieuw kader Indirecte overheidsondernemingen (5) Objectvrijstelling voor activiteiten verricht in het kader van een samenwerkingsverband tussen publiekrechtelijke rechtspersonen of privaatrechtelijke overheidslichamen, mits: Activiteiten worden verricht voor de deelnemende lichamen Activiteiten leiden bij deelnemende lichamen niet tot belastingplicht Lichamen dragen naar evenredigheid bij Gemeente A 50% 50% ICT BV Gemeente B 26

27 Vennootschapsbelasting, en nu? Inventariseren Activiteiten? Onderneming? Belast? Vrijstelling? Optimalisering / risicobeheersing Scenario analayse? Structuur? Implementeren Fiscale openingsbalans Jaarwinstbepaling Administratie / Compliance 27

28 Vennootschapsbelasting, en nu? 28

29 Vragen?

30 Contact: Bram Faber