Evaluatie proef met cameratoezicht in Sliedrecht

Transcriptie

1 Evaluatie proef met cameratoezicht in Sliedrecht Aanleiding Sinds 21 december 2007 zijn in Sliedrecht camera s opgehangen die tot doel hebben beelden van de betreffende locatie te registreren. Bij de besluitvorming is bepaald dat de proef na een half jaar zou worden geëvalueerd. Met deze notitie wordt invulling gegeven aan die afspraak. Karakter evaluatie De periode waarover de evaluatie zich uitstrekt is relatief kort geweest. Dit heeft tot gevolg dat de evaluatie niet meer dan een quick scan -achtig karakter kan hebben. De ervaringen van de verschillende actoren die betrokken zijn bij het cameratoezicht in Sliedrecht en niet in de laatste plaats de ervaringen van een aantal inwoners geven echter wel een goede eerste indruk van de effecten en ervaringen. Die ervaringen en eerste cijfers zijn opgenomen in een aantal bijlagen behorende bij deze notitie. Er is dus niet voor gekozen om binnen deze notitie weer samenvattingen van die impressies te maken. Wel worden de door de politie verstrekte cijfers m.b.t. geweld, overlast en vernieling in de gebieden, samengevat. Het gehele cijfermatige overzicht is echter ook als bijlage bijgevoegd. Doel evaluatie De evaluatie heeft tot doel een voorlopig beeld te krijgen van de effecten van, ervaringen met en opvattingen over cameratoezicht aan de hand van de volgende inventarisaties. 1. Een meting: de aangiften bij de politie van diverse periodes die betrekking hebben op diverse vormen van criminaliteit (waaronder vandalisme, geweld en overlast); 2. De ervaringen en opvattingen van bewoners en bezoekers van de gebieden waar camera s hangen door middel van een enquête die is gehouden; 3. De ervaringen en opvattingen van de buurtagenten en de suswachten die gedaan zijn middels een schriftelijke rapportage; 4. De ervaringen en opvattingen van horecaondernemers die geuit zijn tijdens het horecaoverleg op 26 juni Omvang van de meting De volgende aspecten zijn gemeten: 1. Geregistreerde aangiften voor vernieling en geweld en meldingen van overlast; 2. Omvang van het verplaatsingseffect; 3. Mate van bekendheid met het cameratoezicht; 4. Opvatting t.o.v. cameratoezicht; 5. Veiligheidsgevoel als gevolg van de aanwezigheid van camera s. Het is niet mogelijk gebleken te meten wat het oplossingspercentage was bij het aantal geregistreerde incidenten als gevolg van het verkrijgen van bewijsmateriaal door cameratoezicht. De reden hiervan is dat het aantal incidenten dat is vastgelegd met de camera s en de mogelijkheid om vervolgens met de beelden te kunnen opsporen en de dader(s) te kunnen aanhouden, slechts één bedroeg. Enquête Op de site van de gemeente Sliedrecht konden geïnteresseerden gedurende de periode van 2 juni tot en met 7 juli 2008 een enquête invullen over hun ervaringen met en opvatting over cameratoezicht. De analyse van de resultaten zijn verwerkt in de bijlage. Benadrukt wordt dat de uitslagen niet altijd representatief zijn. Toch geven ze wel een indruk. 1

2 Opbouw van de notitie In het eerste deel van deze notitie wordt het vertrekpunt, bestaande uit de aanleiding, de doelen, de locaties en de aanvullende maatregelen kort beschreven. In deel 2 komen de uitkomsten in termen van effecten, ervaringen, opvattingen en de begeleiding van de uitvoering, aan de orde. In het derde deel tenslotte worden enkele voorlopige bevindingen weergegeven. DEEL 1 HET VERTREKPUNT 1.1 Aanleiding De aanleiding voor de proef met cameratoezicht is gebaseerd op de volgende veiligheidsthema s: - Tegengaan overlast - Bevorderen veiligheid - Tegengaan vandalisme - Vernieling van particulier eigendom - Openlijke geweldpleging en overige redenen: - Beperkte politiecapaciteit - Het is een regelmatig verzoek van burgers en ondernemers - Praktijkervaring opdoen met dit voor Sliedrecht nieuwe instrument 1.2 Doelen In Sliedrecht zijn bij de besluitvorming voor het cameratoezicht de volgende doelen gesteld: - Vergroting van de veiligheid, het veiligheidsgevoel van mensen die in een gebied wonen, werken of uitgaan - Handhaving en toezicht van de openbare orde - Preventieve functie - Het verminderen van schade - Weren of verminderen van overlast - Het verbeteren van de opsporing 1.3 Locaties en technische mogelijkheden Op de volgende locaties is cameratoezicht aanwezig vanaf 21 december 2007 en operationeel: - Kerkbuurt ter hoogte van het Merwedeplein - Kop van de Kerkbuurt (Kerkbuurt /Stationsweg 1-5C) - Burg. Winklerplein 2A/busstation Op de volgende locaties is cameratoezicht aanwezig medio augustus jl. en operationeel: - Landgraafstraat tot en met 8/Molendijk 1A/Kerkbuurt tot en met 247 De beelden die de camera s genereren worden niet direct ( live ) uitgelezen in een meldkamer. Het bekijken van de beelden vindt achteraf plaats. Voor deze inzet wordt afzonderlijk betaald. Het op enigerlei manier op afstand uitlezen van de beelden is niet mogelijk, dit vereist aanvullende technische voorzieningen. Financiële overwegingen: de kosten moesten passen binnen het huidige veiligheidsbudget, en het feit dat het om een proef gaat, zijn doorslaggevend geweest om voor deze beperkte oplossing te kiezen. 2

3 1.4 Aanvullende maatregelen Cameratoezicht maakt onderdeel uit van een groter pakket aan maatregelen om de hiervoor gestelde doelen te halen. Deze maatregelen zijn onder andere: - Surveillance door politie: structureel met een koppel tijdens de uitgaansnachten: vrijdag-zaterdag en zaterdag-zondag; - De inzet van suswachters in de Kerkbuurt; - Het horecaconvenant en het periodieke overleg met de horeca; - Afspraken met scholen over voorlichting alcohol, drugs en roken in groep 8 van de basisschool en groep 1 van het voorgezet onderwijs alsmede de contacten met jongeren en ouders via de scholen in het kader van veiligheid, vandalisme en overlast; - De campagne tegen vandalisme zoals deze gestart wordt van 15 september 2008 tot en met 15 december DEEL 2 DE UITKOMSTEN 2.1 Effecten Over de effecten van de aanwezigheid van camera s kan het volgende worden vastgesteld: 1. Geregistreerde aangiften voor vernieling en geweld en meldingen van overlast Op de locatie Burg. Winklerplein is het aantal aangiften voor geweld na het plaatsen gestegen van 1 naar 3. Met betrekking tot vernieling en overlast is het aantal aangiften respectievelijk meldingen gelijk gebleven. De locatie A.W. de Landgraafstraat/Molendijk is buiten beschouwing gelaten als gevolg van het niet operationeel zijn van de camera s aldaar. Voor de beide locaties in de Kerkbuurt wordt geen gescheiden registratie gevoerd. Daarom kan slechts het effect voor de gehele Kerkbuurt wordt beschreven: Het aantal aangiften voor geweld is gestegen van 0 naar 4. Het aantal meldingen van overlast is echter sterk gedaald: van 21 naar 11. Dit geldt nog sterker voor het aantal aangiften van vernieling: van 38 naar Omvang van het verplaatsingseffect Uit het overzicht van aangiften en meldingen kan niet worden afgeleid dat geweld, overlast en vernielingen zich hebben verplaatst naar andere locaties. 3. Veiligheidsgevoel als gevolg van de aanwezigheid van camera s Kerkbuurt-Merwedeplein Een meerderheid van de respondenten (bezoekers en bewoners) voelt zich veiliger door de aanwezigheid van camera s (respectievelijk 3 en 4 aangiften). Kop van de Kerkbuurt Een meerderheid van de bezoekers voelt zich veiliger door de aanwezigheid van camera s. Er waren te weinig respondenten die als bewoner van dit gebied de enquête hebben ingevuld om enkele conclusies te kunnen trekken. Dit valt te verklaren, er wonen immers slechts weinig mensen nabij deze locatie. Burg. Winklerplein Een minderheid van de respondenten (bezoekers en bewoners) voelt zich veiliger door de aanwezigheid van camera s. 3

4 A.W. de Landgraafstraat Hoewel niet operationeel geeft een ruime meerderheid (75%) van de bezoekers aan zich niet veiliger te voelen in het gebied. Onder de bewoners is dit bijna precies omgekeerd; een ruime meerderheid (80%) geeft aan zich juist veiliger te voelen. 2.2 Ervaringen 1. Mate van bekendheid van het cameratoezicht Kerkbuurt Merwedeplein Van de bezoekers is 40% op de hoogte van het cameratoezicht. Onder de bewoners is dit 50%. Kop van de Kerkbuurt Van de bezoekers is 78% op de hoogte van het cameratoezicht. Vanwege het geringe aantal respondenten die als bewoner de enquête hebben ingevuld, is over de mate van bekendheid van het cameratoezicht onder bewoners geen conclusie te trekken. Burg. Winklerplein Van de bezoekers is 53% op de hoogte van het cameratoezicht. Onder de bewoners is dit 50%. A.W. de Landgraafstraat Een eensluidend standpunt; zowel bezoekers als bewoners geven aan niet op de hoogte te zijn van cameratoezicht. 2. Standpunten buurtagenten en suswachters De buurtagenten stellen dat in ieder geval onder jongeren en het uitgaanspubliek cameratoezicht redelijk tot goed bekend is. Dit beeld is tot op zekere hoogte in overeenstemming met de uitkomsten van de enquête. De buurtagenten geven verder aan dat voor hen, en voor de politie in het algemeen, de aanwezigheid van camera s op een aantal essentiële plaatsen in het dorp een goede ondersteuning van hun werk is. Niet alleen uit preventieve, maar ook uit repressieve overwegingen wordt de handhaving van camera toezicht dan ook toegejuicht. De bevindingen van de suswachters die de Kerkbuurt op de uitgaansavonden en nachten als werkgebied hebben, wordt hieronder integraal weergegeven: Het aantal vernielingen is wat verlaagd, wat betreft het hanggedrag en drinken op straat is naar onze mening gelijk gebleven, aantal vechtincidenten zijn gebleven hoe ze waren. Wat we wel goed opmerken is dat de jeugd op de straat, heel goed en precies de camera's weten te hangen. De ouderen weten het niet allemaal, maar vinden het wel een goed initiatief van de gemeente Sliedrecht. Wij zelf ervaren het ook heel positief, dit komt omdat wij geregeld een rondje dienen te lopen en om vier uur klaar zijn (camera's houden permanent toezicht). Want vooral met mooi weer blijven er nog mensen tot diep in de nacht op straat. Van de horeca horen wij dat ze het ook als goed ervaren, vooral op doordeweekse dagen. 2.3 Opvattingen 1. Opvattingen t.o.v. cameratoezicht De opvattingen van bezoekers en bewoners t.o.v. cameratoezicht is in alle gebieden zonder uitzondering positief. Dit varieert van 63% van de bewoners van het Burg. Winklerplein tot 93% van de bezoekers van deze locatie. De percentages van de overige gebieden zitten hier 4

5 tussenin. Tijdens het laatstgehouden horecaoverleg hebben de ondernemers aangegeven positief te zijn over het cameratoezicht. 2. Overige gegevens uit analyse Voor de overige ervaringen met betrekking tot de effecten van (geluid-)overlast en vernielingen wordt verwezen naar de bijlagen. Van de mogelijkheid een vrij antwoord te geven is ook ruim gebruik gemaakt. Deze antwoorden zijn ook integraal in de bijlage opgenomen. Vanwege het beperkte representatieve karakter van de enquête is van een verdere analyse afgezien. 2.4 Begeleiding van de uitvoering In deze paragraaf wordt ingegaan op de voorbereiding en begeleiding van de uitvoering van het cameratoezicht. 1. Voorbereiding De voorbereiding van de proef is behalve de technische uitvoering, geheel in eigen huis gedaan. De afdelingsmanager Bestuurszaken en Veiligheid trad daarbij als projectleider en de beleidsmedewerker openbare orde en veiligheid als uitvoerder van het project. De bestuurlijke regie werd gevoerd door de burgemeester als portefeuillehouder openbare orde en veiligheid. Tijdsinzet: - Projectleider: 20 uur - Uitvoerder: 120 uur Voor het operationele gebruik van de camera s zijn verbindingen nodig. De afspraken hierover met providers verliepen en verlopen tot op de dag van vandaag zeer moeizaam. De begeleiding door de leverancier van de camera s is uitstekend. Er is twee maal in de lokale en regionale pers informatie gegeven over de aanwezigheid van de camera s. Daarnaast is op de locaties aangegeven dat er cameratoezicht is. Deze bebording is verplicht bij cameratoezicht. 2. Uitvoering De camerabeelden zijn op verzoek van gemeente en politie 4 keer uitgelezen. Van deze 4 keer hebben de beelden in één geval geleid tot een succesvolle opsporing. Hierbij moet worden aangetekend dat dit alleen maar mogelijk was door de combinatie van beelden en lokale kennis van mogelijke daders door de buurtagenten. De samenwerking met de buurtagenten is binnen de ruimte die zij kregen van de korpsleiding voor deze proef, uitstekend verlopen. In de bijlage bij deze evaluatie gaan de buurtagenten nader in op de samenwerking. Hierbij komt duidelijk naar voren dat de snelheid van uitlezen veel beter zou kunnen wanneer de buurtagenten via een rechtstreekse verbinding met de camera s de beelden direct zouden kunnen uitlezen. Vanzelfsprekend zou deze technische voorziening ook de opvolging bij strafbare feiten (bijv. vandalisme) kunnen versnellen. Nu moet immers eerst een monteur van de leverancier bij de camera ter plaatse de beelden op een dvd branden. De aanlevertijd is inmiddels wel verbeterd doordat afspraken zijn gemaakt met de leverancier (eerste gebeurde dit aanleveren door de leverancier als service ). De begeleiding van de uitvoering heeft tijdens de proefperiode ongeveer 60 uur van de beleidsmedewerker openbare orde en veiligheid gekost. 5

6 DEEL 3 VOORLOPIGE BEVINDINGEN 1. De proefperiode is relatief kort geweest, zodat de resultaten in cijfers en ervaringen per definitie een beperkte waarde hebben. De resultaten geven echter wel een goede eerste indruk. 2. Op basis van deze eerste indruk: Kerkbuurt: Cameratoezicht levert een goede bijdrage aan de objectieve en subjectieve veiligheid. Burg. Winklerplein: Cameratoezicht heeft geen effect op de objectieve en subjectieve veiligheid. A.W. de Landgraafstraat: Cameratoezicht, hoewel niet operationeel, heeft een positief effect op het veiligheidsgevoel (=subjectieve veiligheid) van de bewoners. 3. De buurtagenten missen een directe verbinding met de camera s. Een dergelijke voorziening zou het proces van opsporing bij incidenten vergemakkelijken en kunnen versnellen. 6