LATER IN LISSE? De invloed van verlengde sluitingstijden op het alcoholgebruik van uitgaanspubliek. Rapportage
|
|
- Clara van Dongen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 LATER IN LISSE? De invloed van verlengde sluitingstijden op het alcoholgebruik van uitgaanspubliek Rapportage
2
3 LATER IN LISSE? De invloed van verlengde sluitingstijden op het alcoholgebruik van uitgaanspubliek Rapportage
4 In opdracht van Gemeente Lisse Met speciale dank aan De heer en mevrouw Oosthoek van De Gewoonste Zaak Mevrouw Van Hal van De Kroeg De heer Van der Kwaak van t Vierkant Statistische analyse A. Smulders Omslagontwerp M. Grotens ISBN-nummer Kuppens, J. en Ferwerda, H. Later in Lisse. De invloed van verlengde sluitingstijden op het alcoholgebruik van uitgaanspubliek Bureau Beke, Arnhem, 2009 Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs. No part of this publication may be reproduced in any form by print, photo print or other means without written permission from the authors.
5 Inhoudsopgave 1. Achtergrond 1 2. Verloop van de twee enquêtes 3 3. Uitkomsten van de twee enquêtes Achtergrondkenmerken geënquêteerden Uitgaanspatroon Alcoholgebruik Mening over alcoholgebruik na de ingang van de verlengde sluitingstijden 8 4. Conclusies 9 Bijlage 1: vragenlijst nulmeting Bijlage 2: vragenlijst eenmeting
6
7 Later in Lisse? I Achtergrond Sinds het eerste weekend van november 2007 loopt in de gemeente Lisse een proef met verlengde sluitingstijden. Het doel hiervan is het tegengaan van uitgaansoverlast en het doen toenemen van het veiligheidsgevoel. Het betreft een pilot die gedurende een jaar zal lopen. Deze pilot is een samenwerkingsverband tussen de horeca, de gemeente Lisse en de politie en is uitgeschreven in een convenant. Het convenant houdt in dat er na 01:00 uur geen bezoekers meer bij de etablissementen binnengelaten mogen worden, maar dat de zaken wel langer open blijven dan tot oktober 2007 het geval was (tot uur). De reden hiervoor is het verspreid vertrekken van groepen jongeren, zodat er minder conflicten en daaruit voortvloeiende overlast tussen de groepen ontstaan. Om het verloop van de nacht te volgen, worden op de vrijdag- en zaterdagavonden, naast de politie, vier gemeentelijke toezichthouders ingezet. Vanuit de politiek wordt de proef nauwlettend in de gaten gehouden. Het al dan niet succesvol zijn van de proef wordt gekoppeld aan cijfers die een eventuele daling of stijging aangeven op gebieden zoals geluidsoverlast, vandalisme, intimidatie, geweld, klachten van omwonenden en alcoholgebruik. Op dit moment loopt er in de gemeente Lisse een aantal (onderzoeks)trajecten rond problemen aangaande uitgaansoverlast. Enkele voorbeelden zijn de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan en enquêtes onder bewoners en ouders. Daarmee zitten de meeste aspecten rond uitgaansoverlast in een onderzoeks- en aanpaktraject. Voor de gemeente Lisse resteert echter nog één vraag: Wat is de invloed van verlengde sluitingstijden op het alcoholgebruik van het uitgaanspubliek in Lisse? Voor de beantwoording van deze vraag heeft de gemeente Lisse Advies- en Onderzoeksgroep Beke verzocht een onderzoek te verrichten. De onderzoeksopzet bestaat uit een nul- en een eenmeting. De nulmeting is uitgevoerd tijdens het oude sluitingsregime, de eenmeting aan het eind van het nieuwe. Zowel de nul- als de eenmeting is in enquêtevorm uitgevoerd. Deze rapportage geeft een verslag van de twee enquêtes.
8 Later in Lisse? - 2 -
9 Later in Lisse? Verloop van de twee enquêtes Deze rapportage heeft betrekking op beide enquêtes. Deze eerste enquête is door 316 personen ingevuld op zaterdag 27 oktober 2007, de tweede door 268 personen op zaterdag 1 november Deze data zijn bewust zo dicht mogelijk voor het begin en aan het eind van de pilotperiode gekozen. Er is dus zowel tijdens het oude als tijdens het nieuwe sluitingsregime geënquêteerd. Met in totaal vijf enquêteurs is in drie horecagelegenheden aan het uitgaanspubliek gevraagd om deel te nemen aan het onderzoek. 1 Daarvoor hebben uitgaanders een korte vragenlijst ingevuld (zie bijlage 1 en 2). Door alle uitgaansgelegenheden werd toestemming verleend om binnen te enquêteren. Rond een uur s nachts is het enquêteren stopgezet, aangezien de vragenlijsten niet meer volledig, danwel niet meer serieus in werden gevuld. De bereidheid van de horeca-eigenaren alsmede de vaak vriendelijke bejegening van het uitgaanspubliek is door de enquêteurs als zeer prettig ervaren. Vaak waren mensen direct bereid om de vragenlijst in te vullen en wilden ze regelmatig in gesprek over de consequenties van de verlengde sluitingstijden voor het alcoholgebruik. 1. Bij iedere uitgaansgelegenheid was met behulp van de beleidsmedewerker van de gemeente Lisse toestemming gevraagd om binnen te enquêteren. Het betrof de volgende horecagelegenheden: De Gewoonste Zaak, De Kroeg en t Vierkant.
10 Later in Lisse? - 4 -
11 Later in Lisse? Uitkomsten van de twee enquêtes De analyses in deze rapportage hebben zowel betrekking op de eerste enquête van 27 oktober 2007 (de zogenaamde nulmeting) als de enquête van 1 november 2008 (de zogenaamde eenmeting). In de nulmeting hebben de vragen over verlengde sluitingstijden en het uitgaans- en drinkgedrag van respondenten dus een hypothetisch karakter, terwijl de vragen in de eenmeting een retrospectief karakter hebben. We onderscheiden in dit hoofdstuk de volgende deelgebieden: achtergrondkenmerken geënquêteerden; uitgaanspatroon; alcoholgebruik; mening over alcoholgebruik na de ingang van de verlengde sluitingstijden. 3.1 Achtergrondkenmerken geënquêteerden De gemiddelde leeftijd van de ondervraagden bedraagt in de nulmeting 20,3 jaar, waarbij de minimum- en maximumleeftijd respectievelijk 13 en 52 jaar is. 2 De eenmeting wijkt hier niet substantieel van af, met een gemiddelde leeftijd van 19,9 jaar en leeftijden tussen 12 en 51 jaar. 3 Getuige onderstaande figuur is voor beide metingen minimaal tweederde van de ondervraagden 20 jaar of jonger: Figuur 1: leeftijdsverdeling respondenten (in procenten) Nulmeting 10 Eenmeting 5 0 tot en met 16 jaar /20 21 tot en met tot en met Eén persoon heeft aangegeven 13 jaar te zijn. Een ander 14 jaar. Overige leeftijden onder 16 jaar zijn door de respondenten niet opgegeven. 3. Eén persoon heeft aangegeven 12 jaar te zijn. Overige leeftijden onder 16 jaar zijn door de respondenten niet opgegeven.
12 Later in Lisse? Verder is een meerderheid (52 procent in de nulmeting en 56 procent in de eenmeting) van de invullers man. Het aandeel werkenden versus studenten/scholieren ontloopt elkaar voor beide metingen weinig, getuige figuur 2. Figuur 2: dagbesteding respondenten (in procenten) Nulmeting Eenmeting student/scholier werken/studeren werk anders 3.2 Uitgaanspatroon In beide metingen is gevraagd hoe vaak mensen in Lisse uitgaan. De meerderheid doet dit in de nulmeting minimaal een keer per week. In de eenmeting neemt het aandeel wekelijkse uitgaanders af: Figuur 3: uitgaansfrequentie (in procenten) Nulmeting Eenmeting < 1 keer per maand 1 keer per maand 2/3 keer per maand 1 keer per week 2 keer per week > 2 keer per week
13 Later in Lisse? De verlengde sluitingstijden hebben effect op de tijd waarop mensen uitgaan. Voordat de pilot in werking trad, ging de overgrote meerderheid (88 procent) tussen 10 en 12 uur s avonds uit. Dit is aan het eind van de pilot met 86 procent nog steeds zo, maar beduidend meer mensen gaan pas om middernacht uit. 4 Verder heeft de pilot verlengde sluitingstijden effect op de tijden waarop mensen naar huis gaan. Nu de sluitingstijden niet meer beperkt zijn tot 2 uur s nachts, blijven mensen veelal tot 3, 4 of 5 uur s nachts uitgaan. 5 Tabel 1: uitgaanstijden voor en na verlengde sluitingstijden (in procenten) Tijden Nulmeting Prognose Eenmeting nulmeting Uit 21 uur of vroeger uur uur uur uur uur Naar huis 23 uur uur uur uur uur uur uur uur In de nulmeting is aan de uitgaanders ook gevraagd hoe laat zij denken uit te gaan als de verlengde sluitingstijden zijn geëffectueerd. De gegevens in de tabel wijzen uit dat de prognose van de respondenten in de nulmeting grofweg overeenkomt met het daadwerkelijke tijdstip van uitgaan zoals deze in de eenmeting zijn aangegeven. Alleen gaat niemand nog om 2 uur s nachts uit, want dan komt men gewoonweg niet meer binnen. Deze strikte handhaving is ook door de enquêteurs tijdens de eenmeting geconstateerd. Wat de tijden waarop uitgaanders naar huis gaan betreft, komt de prognose in de nulmeting minder overeen met de daadwerkelijk aangegeven tijden in de eenmeting. De respondenten dachten in de nulmeting vooral tussen 3 en 6 uur s nachts naar huis te gaan, maar in de praktijk is het voornamelijk een uur eerder. 4. Het verschil tussen nul- en eenmeting is significant, p= Het verschil tussen nul- en eenmeting is significant, p=.00
14 Later in Lisse? Alcoholgebruik Ruim 95 procent geeft in de nulmeting aan (soms) alcohol te drinken. In de eenmeting bedraagt dit 97 procent. Uit de nulmeting blijkt dat gemiddeld vóór het uitgaan 4,0 glazen alcohol, tijdens het uitgaan 7,4 en na het uitgaan 0,7 glazen gedronken worden. In de eenmeting is dit respectievelijk 4,3, 7,2 en 0,7 glazen. Er treden hierbij geen aanmerkelijke verschillen op tussen de eerder beschreven leeftijdscategorieën. Geconcludeerd kan dus worden dat de verlengde sluitingstijden niet tot een substantiële verandering in de mate van alcoholconsumptie leidt. 6 Voorgaande belangrijke constatering kan ook nog gekoppeld worden aan de intenties rond alcoholgebruik die uitgaanders hadden nog voordat de verlengde sluitingstijden waren ingegaan. 3.4 Mening over alcoholgebruik na de ingang van de verlengde sluitingstijden Tijdens de nulmeting is zowel voor de momenten voor, tijdens als na het uitgaan gevraagd naar de intentie van alcoholgebruik nadat de sluitingstijden zijn verlengd. Deze intenties zijn te plaatsen naast het werkelijke drinkgedrag waar in de eenmeting naar gevraagd is. Tabel 2: intentioneel en werkelijk alcoholgebruik tijdens verlengde sluitingstijden (in procenten) Intentie in nulmeting Werkelijk in eenmeting Opties Voor Tijdens Na Voor Tijdens Na Meer drinken Evenveel drinken Minder drinken Stoppen met drinken Ik drink niet In weerwil van een grotere groep (41 procent) die in de nulmeting overweegt meer te gaan drinken tijdens verlengde sluitingstijden, is 28 procent dit daadwerkelijk gaan doen. Het gros geeft aan tijdens verlengde sluitingstijden hetzelfde te blijven drinken als in de oude situatie Door een enkeling is aangegeven (meer dan) dertig glazen alcohol te drinken. Deze aantallen zijn zowel uit de nul- als de eenmeting verwijderd, aangezien dit niet-reële hoeveelheden betreft. 7. De verschuiving tussen nul- en eenmeting tijdens het uitgaan van meer en minder drinken naar evenveel drinken is significant, p=.00.
15 Later in Lisse? Conclusies In dit hoofdstuk wordt teruggegrepen op de hoofdvraag die beantwoord dient te worden: Wat is de invloed van verlengde sluitingstijden op het alcoholgebruik van het uitgaanspubliek in Lisse? Voordat op deze vraag wordt ingegaan, volgen nog enkele kengetallen die uit de nulen eenmeting voortkomen. Beide metingen vertonen overeenkomsten als het gaat om de leeftijdsverdeling, de dagbesteding en de uitgaansfrequentie van respondenten. Hoewel het buiten de scope van dit onderzoek ligt, valt te constateren dat uitgaanders er naar neigen wat later uit te gaan. Toch blijkt uit de eenmeting dat ze niet zo lang blijven als de prognose in de nulmeting aangaf; in werkelijkheid gaat het leeuwendeel tussen 2 en 5 uur s nachts naar huis, terwijl men dacht tussen 3 en 6 uur s nachts naar huis te zullen gaan. Voor het beantwoorden van de hoofdvraag zijn twee aspecten relevant: het aantal glazen dat bezoekers aangeven te drinken en de perceptie van de bezoekers over hun drinkgedrag, beiden tijdens het uitgaan. Omdat deze aspecten zowel voor als tijdens de pilot met de verlengde sluitingstijden aan de bezoekers zijn voorgelegd, geeft het onderzoek een beeld van de invloed van de verlengde sluitingstijden hierop. Van de bezoekers geeft 41 procent in de nulmeting aan dat ze de intentie hebben om meer te gaan drinken als de sluitingstijden verlengd worden. Uiteindelijk zegt 28 procent van de bezoekers bij de eenmeting tijdens het uitgaan daadwerkelijk meer te drinken. Als echter gekeken wordt naar het gemiddeld aantal genuttigde glazen alcohol tijdens het uitgaan, dan blijkt er juist sprake van een nivellering in alcoholgebruik (van gemiddeld 7,4 glazen in de nulmeting naar 7,2 glazen in de eenmeting).
16 Later in Lisse?
17 Bijlage 1: Vragenlijst nulmeting 2007 Later in Lisse?
18 Later in Lisse?
19 Bijlage 2: Vragenlijst eenmeting 2008 Later in Lisse?
20 Bureau Beke l Rijnkade 84 l 6811 HD Arnhem l T l F l info@beke.nl l
Toetsing beheersplan Domus Wehl
Toetsing beheersplan Domus Wehl juni 2011 Toetsing beheersplan Domus Wehl juni 2011 In opdracht van Gemeente Doetinchem Omslagontwerp M. Grotens (Bureau Beke) Kuppens, J. en Ferwerda, H. Toetsing beheersplan
Nadere informatieDOORDRINKEN DOORDRINGEN. Effectevaluatie Halt-straf Alcohol Samenvatting. Jos Kuppens Henk Ferwerda
DOORDRINGEN of Effectevaluatie Halt-straf Alcohol Samenvatting DOORDRINKEN Jos Kuppens Henk Ferwerda In opdracht van Ministerie van Veiligheid en Justitie, Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum,
Nadere informatieEvaluatie veilig uitgaan
Evaluatie veilig uitgaan Gemeente Amersfoort Dorien de Bruijn, Ben van de Burgwal 5 december 2014 Ruim 90% van het ondervraagde uitgaanspubliek voelt zich altijd of meestal veilig tijdens het uitgaan in
Nadere informatieDraagvlak nieuwe sluitingstijden Horeca Uitkomsten van een peiling onder het Westfriese burgerpanel 8 september 2008
Draagvlak nieuwe sluitingstijden Horeca Uitkomsten van een peiling onder het Westfriese burgerpanel 8 september 2008 Samenvatting De Westfriese gemeenten hebben in samenwerking met onder meer de politie
Nadere informatieB-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren
B-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren J.W. Veerman N. van Erve M. Poiesz Praktikon BV Postbus 6906 6503 GK Nijmegen tel. 024-3615480 www.praktikon.nl praktikon@acsw.ru.nl 2010 Praktikon
Nadere informatieHandleiding Eetmeter. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Eetmeter. februari 2007
Aan de slag in beroep en bedrijf februari 2007 Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel
Nadere informatieDe stand van Mediation in Nederland
De stand van Mediation in Nederland drs. R.J.M. Vogels Zoetermeer, 17 november 2011 In opdracht van het Nederlands Mediation Instituut (NMI). De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Stratus.
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek 2011. Dienst inburgeren Studiecentrum Talen Eindhoven bv
Tevredenheidsonderzoek 2011 Dienst inburgeren Studiecentrum Talen Eindhoven bv Zoetermeer, zaterdag 4 februari 2012 In opdracht van Studiecentrum Talen Eindhoven bv De verantwoordelijkheid voor de inhoud
Nadere informatieOpdrachtgevers & Netwerkpartners
Opdrachtgevers & Netwerkpartners van Synthese Mate van tevredenheid [Externe versie] Rapportage 2017 Ronald De Meyer Laura Beurskens-Claessens Februari 2018 2 2018 Praktikon Behoudens de in of krachtens
Nadere informatieEffecten van de aangepaste horecatijden in Langedijk
Effecten van de aangepaste horecatijden in Langedijk Gemeente Langedijk Maart 2013 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn tel. (0229) 282555 Rapportnummer 2013-1919 Datum Maart 2013
Nadere informatieevaluatie, monitoring, tevr effectonderzoek en datave
ijs arbeid data zorg onderwijs zekerheid etenschap rg welzijn mobiliteit jn beleids- Het ITS maakt deel uit van de Radboud Universiteit Nijmegen evaluatie, monitoring, tevr effectonderzoek en datave Wachtdagen
Nadere informatieDraagvlak eerder uitgaan in Friesland. Stichting Vroeg Op Stap Juni 2009
Stichting Vroeg Op Stap Juni 2009 Colofon Uitgave I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn tel. (0229) 282555 Rapportnummer 2009-1627 Datum Juni 2009 Opdrachtgever Stichting Vroeg Op Stap Auteurs
Nadere informatieevaluatie, monitoring, tevr effectonderzoek en datave
ijs arbeid dat a zorg onderwijs zekerheid t enschap rg welzijn obilit eit n beleids- Het ITSmaakt deel uit van de Radboud Universiteit Nijmegen evaluatie, monitoring, tevr effectonderzoek en datave CE
Nadere informatieUitgaan jarigen in Roosendaal. Een rapportage over het uitgaansgedrag van jarigen en hun wensen m.b.t. uitgaansmogelijkheden.
Uitgaan 16-17 jarigen in Roosendaal Een rapportage over het uitgaansgedrag van 16-17 jarigen en hun wensen m.b.t. uitgaansmogelijkheden. Colofon Gemeente Roosendaal Afdeling Bedrijfsondersteuning Team
Nadere informatieSTARTFLEX. Onderzoek naar ondernemerschap onder studenten in Amsterdam
Onderzoek naar ondernemerschap onder studenten in Amsterdam Colofon ONDERZOEKER StartFlex B.V. CONSULTANCY Centre for applied research on economics & management (CAREM) ENQETEUR Alexander Sölkner EINDREDACTIE
Nadere informatieGoede tijden, slechte tijden, duidelijke tijden?
Goede tijden, slechte tijden, duidelijke tijden? Sluitingstijden Arnhemse horeca in perspectief Wie op zoek gaat naar discussie en debat over sluitingstijden in de horeca zal merken dat dit onderwerp in
Nadere informatiePRODUCTSPECIFICATIE PHALAENOPSIS IN POT
PRODUCTSPECIFICATIE PHALAENOPSIS IN POT mei 2015 Aanvullend op de Algemene Specificaties Kamerplanten gelden voor Phalaenopsis in pot de eisen genoemd in deze productspecificatie. De Productspecificatie
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek 2012. Jobcoach organisatie Trace Daelzicht
Tevredenheidsonderzoek 2012 Jobcoach organisatie Trace Daelzicht Zoetermeer, maandag 4 februari 2013 In opdracht van Jobcoach organisatie Trace Daelzicht De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij
Nadere informatieOnderzoek kopen tabak door jongeren
meting 214 Onderzoek kopen tabak door jongeren A Kruize B. Bieleman 1. Inleiding Vanaf 1 januari 214 is de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabaksproducten van 16 naar 18 jaar gegaan. De verstrekker
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek 2011. Dienst inburgeren Universiteit van Amsterdam, INTT
Tevredenheidsonderzoek 2011 Dienst inburgeren Universiteit van Amsterdam, INTT Zoetermeer, zaterdag 4 februari 2012 In opdracht van Universiteit van Amsterdam, INTT De verantwoordelijkheid voor de inhoud
Nadere informatieOverlast park Lepelenburg
Overlast park Lepelenburg 1-meting oktober 2014 www.onderzoek.utrecht.nl Colofon Uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht Postbus 16200 3500 CE Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl in opdracht
Nadere informatieCliëntenonderzoek Wet maatschappelijke ondersteuning Gemeente Zutphen 2015
Cliëntenonderzoek Wet maatschappelijke ondersteuning Gemeente Zutphen 2015 Gemeente Deventer Team Kennis en Verkenning Jaap Barink Juni 2015 Inhoud Samenvatting... 4 Inleiding... 6 1. Indienen melding...
Nadere informatieNulmeting Wijziging toegangstijden horeca. Programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord Februari 2010
Nulmeting Wijziging toegangstijden horeca Programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord Februari 2010 Colofon Uitgave I&O Research BV Van Dedemstraat 6C 1624 NN Hoorn tel. (0229) 282555 Rapportnummer
Nadere informatieStappen in veiligheid
Onderzoek naar veilig uitgaan in Groninger binnenstad Stappen in veiligheid A. Kruize M. Sijtstra B. Bieleman STAPPEN IN VEILIGHEID Onderzoek naar veilig uitgaan in Groninger binnenstad Januari 216 INTRAVAL
Nadere informatieRaadsinformatiebrief Nr. :
Raadsinformatiebrief Nr. : Reg.nr. : 12. 0642 B&W verg. : 12 juni 2012 Onderwerp: Evaluatie project Veilig Uitgaan 1) Status In het licht van de actieve informatieplicht informeren wij U over de stand
Nadere informatieKorenmarkt D66. Arnhem. Rapportage bezoekersonderzoek
Korenmarkt 2014 2 D66 Arnhem Rapportage bezoekersonderzoek Korenmarkt 2014 1 > Inleiding De Korenmarkt en omgeving is al jaren een punt van zorg bij zowel de Arnhemse politiek als bij ondernemers en bezoekers.
Nadere informatiePRODUCTSPECIFICATIE PHALAENOPSIS IN POT
PRODUCTSPECIFICATIE PHALAENOPSIS IN POT februari 2012 Aanvullend op de Algemene Specificaties Kamerplanten gelden voor Phalaenopsis in pot de eisen genoemd in deze productspecificatie. De Productspecificatie
Nadere informatieBNA Conjunctuurmeting
BNA Conjunctuurmeting September 2011 Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten Jollemanhof 14 Postbus 19606 1000 GP Amsterdam T 020 555 36 66 F 020 555 36
Nadere informatieFactsheet onderzoek naar de effecten van de wijziging van de leeftijdsgrens in de drank- en horecawet 2014 in gemeentes Almere, Huizen en Zeist
Factsheet onderzoek naar de effecten van de wijziging van de leeftijdsgrens in de drank- en horecawet 2014 in gemeentes Almere, Huizen en Zeist Margreth Egelkamp Marina Horseling Andrea Donker Contactgegevens:
Nadere informatieOpeningstijden Stadswinkels 2008
Openingstijden Stadswinkels 2008 Openingstijden Stadswinkels 2008 René van Duin & Maaike Dujardin Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) december 2008 In opdracht van Publiekszaken afdeling Beleid
Nadere informatieInlezen bankafschriften
Datum: 13-3-2015 Ontwerp: MKG Nederland B.V. Auteur: MKG Nederland B.V. MKG versie: v004026-a02 2014, by MKG Nederland B.V. www.mkg.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt,
Nadere informatieErvaringen van vrijwilligers
Ervaringen van vrijwilligers Synthese [Externe versie] Ronald De Meyer Laura Beurskens-Claessens Augustus 2017 2017 Praktikon Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen
Nadere informatieJongeren, Alcohol & Openingstijden in Nederland
Jongeren, Alcohol & Openingstijden in Nederland Opdrachtgever Koninklijke Horeca Nederland (augustus 2009) Marktonderzoeksbureau De Vos & Jansen Marktonderzoek Onderzoekers: Robert Turk, MSc & dr. Marnix
Nadere informatiePilot vrije openingstijden horeca Deventer binnenstad 2015
Pilot vrije openingstijden horeca Deventer binnenstad 2015 1 Inleiding Vanuit de Deventer horeca is de wens uitgesproken voor meer flexibiliteit en vrij ondernemerschap. In het bestuursakkoord 2014-2018
Nadere informatieEffecten van de vervroegde toegangstijden in de horeca
Effecten van de vervroegde in de horeca Onderzoek uitgevoerd in opdracht van het Programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord Februari 2011 Colofon Uitgave I&O Research BV Van Dedemstraat 6c
Nadere informatieMetingen veiligheid en leefbaarheid rondom azc Zutphen. Naar een dynamische, handelingsgerichte monitor
Metingen veiligheid en leefbaarheid rondom azc Zutphen Naar een dynamische, handelingsgerichte monitor Rapportage juli 2016 In opdracht van Centraal Orgaan opvang Asielzoekers Gemeente Zutphen Opmaak M.
Nadere informatieEvaluatie proef met cameratoezicht in Sliedrecht
Evaluatie proef met cameratoezicht in Sliedrecht Aanleiding Sinds 21 december 2007 zijn in Sliedrecht camera s opgehangen die tot doel hebben beelden van de betreffende locatie te registreren. Bij de besluitvorming
Nadere informatieErvaringen van vrijwilligers
Ervaringen van vrijwilligers Synthese [Externe versie] Ronald De Meyer Laura Beurskens-Claessens Augustus 2018 2018 Praktikon Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen
Nadere informatieTevredenheid cliënten afdeling Sociale Zaken
Tevredenheid cliënten afdeling Sociale Zaken Rapportage kwantitatief onderzoek naar de tevredenheid van cliënten van de afdeling Sociale Zaken van de gemeente Houten. dinsdag 4 november 26 Oakdale Group
Nadere informatieHetty ten Holt. Of weet je alles al. Kleine gedichten voor wie een dierbare verloren heeft
Hetty ten Holt Of weet je alles al Kleine gedichten voor wie een dierbare verloren heeft Voorwoord Na het plotselinge overlijden van mijn moeder in december 2016, ben ik gedichten en tekeningen gaan maken
Nadere informatieGebruikershandleiding Statistieken
Gebruikershandleiding Statistieken DOCUMENT DATUM 21-11-2014 AUTEUR I-Signaal Copyright 2014 i-signaal B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek 2015. AM Werk Reïntegratie BV
Tevredenheidsonderzoek 2015 AM Werk Reïntegratie BV Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van AM Werk Reïntegratie BV De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van
Nadere informatieAMBITIE.INFO. BPV Verkopen
AMBITIE.INFO BPV Verkopen Colofon Uitgeverij: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Auteur: M. Steenbergen Redactie: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Inhoudelijke redactie: R. van Midde Vormgeving: Uitgeverij
Nadere informatiePRODUCTSPECIFICATIE CHRYSANTHEMUM INDICUM GROEP
PRODUCTSPECIFICATIE CHRYSANTHEMUM INDICUM GROEP Maart 2012 Aanvullend op de Algemene Specificaties Snijbloemen gelden voor Chrysanthemum Indicum Groep (chrysanten) de eisen genoemd in deze productspecificatie.
Nadere informatieHandleiding e-mail. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding e-mail
Aan de slag in beroep en bedrijf Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel openbaar gemaakt
Nadere informatiewww.dubbelklik.nu Handleiding Homeplanner
www.dubbelklik.nu Handleiding Homeplanner Deze extra opdrachten zijn onderdeel van Dubbelklik, een lesmethode Technologie, ICT/ Loopbaanoriëntatie en Intersectoraal Alle rechten voorbehouden. Niets uit
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
: Ventilatie en energieverlies van woningen Enkele bouwkundige details Ventilatie en energieverlies van woningen Enkele bouwkundige details 85 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer
Nadere informatieOnderzoek Kooppogingen alcohol door jongeren
CO LO F O N St. I NTRAVAL Postadres Postbus 1781 971 BT Groningen E-mail info@intraval.nl www.intraval.nl Kantoor Groningen: St. Jansstraat 2C Telefoon - 313 4 2 Fax - 312 7 26 Kantoor Rotterdam: Goudsesingel
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek Dienst inburgeren Hogeschool Inholland Amsterdam/Diemen
Tevredenheidsonderzoek 2011 Dienst inburgeren Hogeschool Inholland Amsterdam/Diemen Zoetermeer, zaterdag 4 februari 2012 In opdracht van Hogeschool Inholland Amsterdam/Diemen De verantwoordelijkheid voor
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
", Technologische en structurele ontwikkelingen in de bouw Een toekomststudie Technologische en structurele ontwikkelingen in de bouw Een toekomststudie Uitgevoerd in opdracht van de Stichting Structuuronderzoek
Nadere informatieInventarisatie overlast uitgaanscentrum Vlaardingen
Inventarisatie overlast uitgaanscentrum Vlaardingen J. Snippe A. Beelen B. Bieleman COLOFON St. INTRAVAL Postadres: Postbus 1781 9701 BT Groningen E-mail info@intraval.nl www.intraval.nl Kantoor Groningen:
Nadere informatieONTWERP-RAADSVOORSTEL VAN BenW AAN DE RAAD VOOR 14 juli 2011
1 ONTWERP-RAADSVOORSTEL VAN BenW AAN DE RAAD VOOR 14 juli 2011 OPSTELLER VOORSTEL: AFDELING: PORTEFEUILLEHOUDER: G. Snapper FJZ/AJZ M.C.M. Waanders Agendapunt: No. /'11 Dokkum, 27 mei 2011 ONDERWERP: Sluitingstijden
Nadere informatieHandleiding Menukeuze
Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Menukeuze Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de yerbreiding
Nadere informatieBergOp 4.1 Handleiding voor gebruikers
BergOp 4.1 Handleiding voor gebruikers Testversie 1 Praktikon B.V. Postbus 6909 6503 GK Nijmegen www.praktikon.nl tel. 024-3615480 praktikon@acsw.ru.nl fax. 024-3611152 www.bergop.info 2016 Praktikon B.V.
Nadere informatieVoorbereiden op de BPV
Voorbereiden op de BPV Colofon Edu Actief b.v. Postbus 1056 7940 KB Meppel 0522-235235 service@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Eindredactie: Titel: Klaas Praat Edu Actief b.v. Voorbereiden op de
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek Heliomare
Tevredenheidsonderzoek Heliomare Naar Werk Meetjaar 2017/2018 Zoetermeer, 4-5-2018 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning
Nadere informatieColofon. Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen
Colofon 1 Colofon Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: E. Benthem, J. Broekhuizen, H. La Poutré, J. Bruinsma,
Nadere informatieDag...onderwijs. Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen. Ineke Lokman
Dag...onderwijs Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen Ineke Lokman Dag...onderwijs Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK,
Nadere informatieStadspanel: Oud en nieuw 2018
veel respons Stadspanel: Oud en nieuw 2018 Erik van der Werff April 2018 www.os-groningen.nl Inhoud 1. Inleiding... 2 1.1 Aanleiding van het onderzoek... 2 1.2 Doel van het onderzoek... 2 1.3 Opzet van
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek Wajong Talenten B.V.
Tevredenheidsonderzoek 2015 Wajong Talenten B.V. Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van Wajong Talenten B.V. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek Fox AOB
Tevredenheidsonderzoek 2015 Fox AOB Zoetermeer, zondag 14 februari 2016 In opdracht van Fox AOB De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting
Nadere informatieSubsidievoorwaarden Rabozon 2012 Rabobank Alkmaar e.o.
abobank Alkmaar e.o. woensdag 4 april 2012 Contactadres rabozon@alkmaar.rabobank.nl abobank Alkmaar e.o., 2012 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,
Nadere informatieZELFROOSTEREN IN DE ZORG VERGROTEN VAN DE WERKNEMERSBETROKKENHEID BIJ DE ROOSTERPLANNING RAYMOND FOKKENS MBA
ZELFROOSTEREN IN DE ZORG VERGROTEN VAN DE WERKNEMERSBETROKKENHEID BIJ DE ROOSTERPLANNING RAYMOND FOKKENS MBA Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,
Nadere informatieMonitor verplaatsing coffeeshop Amsterdam-Oost
Monitor verplaatsing coffeeshop Amsterdam-Oost B. Bieleman R. Mennes M. Sijtstra MONITOR VERPLAATSING COFFEESHOP AMSTERDAM-OOST September INTRAVAL Groningen-Rotterdam INHOUDSOPGAVE Pagina Hoofdstuk Inleiding.
Nadere informatieColofon. Titel: Xact groen Wiskunde deel 1 ISBN: NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen
Colofon 1 Colofon Titel: Xact groen Wiskunde deel 1 ISBN: 978 90 3720 835 1 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: E. Benthem, J. Broekhuizen, H. La Poutré, J. Bruinsma,
Nadere informatieSchenking van certificaten van aandelen in de estate planning
Schenking van certificaten van aandelen in de estate planning Mr. M.L. van Haren III VanHaaren.indd 3 11-5-2015 12:35:12 Schenking van certificaten van aandelen in de estate planning Schenking van certificaten
Nadere informatieVeiligheidsmaatregelen bij calamiteiten. Beheersing van elektrocutiegevaar van hulpverleners bij 1500 V en 25 kv bovenleiding.
Inframanagement Richtlijn Veiligheidsmaatregelen bij calamiteiten Beheersing van elektrocutiegevaar van hulpverleners bij 1500 V en 25 kv bovenleiding. Deel 3 Beherende instantie: IM Infra Configuratie
Nadere informatieOverzicht uitgeschreven huisartsen NIVEL Lud van der Velden Daniël van Hassel Ronald Batenburg
Overzicht uitgeschreven huisartsen 1990-2015 NIVEL Lud van der Velden Daniël van Hassel Ronald Batenburg ISBN 978-94-6122-424-8 http://www.nivel.nl nivel@nivel.nl Telefoon 030 2 729 700 Fax 030 2 729 729
Nadere informatieAanvulling op. Resultaten STOP4-7 Tabellenboek trainingen
Aanvulling op Resultaten STOP4-7 Tabellenboek trainingen 2003-2006 Aanvulling op Resultaten STOP4-7 Tabellenboek trainingen 2003-2006 Praktikon maakt deel uit van de Stichting de Waarden te Nijmegen en
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek De Opstap, Leerwerktraject van De Kapstok
Tevredenheidsonderzoek 2014-2015 De Opstap, Leerwerktraject van De Kapstok Zoetermeer, maandag 3 augustus 2015 In opdracht van De Opstap, Leerwerktraject van De Kapstok De verantwoordelijkheid voor de
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek 2014 / 2015. Regionaal Autisme Centrum onderdeel Autismewerk.nl
Tevredenheidsonderzoek 2014 / 2015 Regionaal Autisme Centrum onderdeel Autismewerk.nl Zoetermeer, vrijdag 13 november 2015 In opdracht van Regionaal Autisme Centrum onderdeel Autismewerk.nl De verantwoordelijkheid
Nadere informatieGebruikershandleiding Rapportages
Gebruikershandleiding Rapportages DOCUMENT DATUM 8-9-2014 AUTEUR I-Signaal Copyright 2014 i-signaal B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek Heliomare
Tevredenheidsonderzoek Heliomare Werkfit maken Meetjaar 207/208 Zoetermeer, 4-5-208 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning
Nadere informatieNoordelijke Arbeidsmarkt Verkenning 2004
Noordelijke Arbeidsmarkt Verkenning 2004 Hoofdrapport Samenstelling: Dr. L. Broersma & Drs D. Stelder, Sectie Ruimtelijke Economie, FEW, RuG Prof. Dr. J. van Dijk, Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen,
Nadere informatieVerlangd basisonderwijs in de wijk Overvecht, gemeente Utrecht. Rapportage. Menno Wester
Verlangd basisonderwijs in de wijk Overvecht, gemeente Utrecht Rapportage Menno Wester Maart 2014 Projectnummer: 34001333 Opdrachtgever: Stichting HIO 2014 ITS, Radboud Universiteit Nijmegen Behoudens
Nadere informatieUniversity of Groningen. Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje
University of Groningen Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please
Nadere informatieJuridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 (voor adviseurs en opdrachtgevers) prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis
Juridische handreiking relatie BIM-protocol en de DNR 2011 (voor adviseurs en opdrachtgevers) prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis s-gravenhage, 2015 Omslagfoto Het voorbereiden van renovatiewerkzaamheden
Nadere informatieVersie 1.1. ACA Fashion Software B.V. / Winstore De Witbogt AG Eindhoven Telefoonnummer +31- (0)
Titel Handleiding Versie 1.1 Contactadres ACA Fashion Software B.V. / Winstore De Witbogt 2 5652 AG Eindhoven Telefoonnummer +31- (0)40-88 00 700 info@winstore.nl www.aca.nl 2018 - ACA Fashion Software
Nadere informatieInventarisatie overlast uitgaanscentrum Vlaardingen
Inventarisatie overlast uitgaanscentrum Vlaardingen J. Snippe A. Beelen B. Bieleman Inventarisatie overlast uitgaanscentrum Vlaardingen Oktober 28 I NTRAVAL Groningen-Rotterdam COLOFON St. INTRAVAL Postadres:
Nadere informatieVeilig uitgaan in Barendrecht. Nulmeting (eindrapport)
Veilig uitgaan in Barendrecht Nulmeting (eindrapport) Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) Martijn Epskamp en Paul de Graaf Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) december 2011 In opdracht van
Nadere informatieBPV-katern Ondernemen
BPV-katern Ondernemen Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteur: R. van Midde Redactie: Edu Actief b.v. Meppel Inhoudelijke redactie: R. van Midde Vormgeving: Edu Actief b.v. Meppel Drukwerk: Titel
Nadere informatiePrivacy Verklaring. Vereniging voor toezichthouders in onderwijsinstellingen en kinderopvang
Privacy Verklaring Vereniging voor toezichthouders in onderwijsinstellingen en kinderopvang Versie mei 2018 Disclaimer Bovenstaande handreiking is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld.
Nadere informatieGrafiek 26.1a Het vóórkomen van verschillende vormen van discriminatie in Leiden volgens Leidenaren, in procenten 50% 18% 19% 17% 29%
26 DISCRIMINATIE In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het vóórkomen en melden van discriminatie in Leiden en de bekendheid van en het contact met het Bureau Discriminatiezaken. Daarnaast komt aan de orde
Nadere informatieCliëntenaudit Bureau ABC
Cliëntenaudit Bureau ABC 2014 Zoetermeer 17 april 2015 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning in artikelen, scripties
Nadere informatieAan de slag. Handleiding Voorraadbeheer
Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Voorraadbeheer februari 2007 Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek 2014 / De Nieuwe Werkgever
Tevredenheidsonderzoek 2014 / 2015 De Nieuwe Werkgever Zoetermeer, dinsdag 4 augustus 2015 In opdracht van De Nieuwe Werkgever De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van
Nadere informatieLodewijk het lieve beestje
Lodewijk het lieve beestje Uitgeverij, training en diensten Colofon Uitgeverij: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Redactie: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Vormgeving: Force digitale producties Illustraties:
Nadere informatieEen eigen bedrijf beginnen
9 Een eigen bedrijf beginnen Naam:... Klas:... Colofon Uitgeverij: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Auteur: Arie Reijn Redactie: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Inhoudelijke redactie: Arie Reijn, Ingrid
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek 2012 / A&P Partners
Tevredenheidsonderzoek 2012 / 2013 A&P Partners Zoetermeer, zaterdag 3 augustus 2013 In opdracht van A&P Partners De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of
Nadere informatieHandleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine)
Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in
Nadere informatieJuridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering
Juridische aspecten van ketensamenwerking. Naar een multidisciplinaire benadering Preadviezen voor de Vereniging voor Bouwrecht Nr. 41 Juridische aspecten van ketensamenwerking Naar een multidisciplinaire
Nadere informatieBrochure zoekmachinemarketing
Brochure zoekmachinemarketing Bizzmarketing Bedrijfsnaam: Bizzmarketing Adres: De Tsjalk 18 Postcode: 8651CZ IJlst Telefoon: 06-14399097 Telefoon: 06-38393632 Telefax: 084 7154712 KvK nummer: 01113393
Nadere informatieStadswerven Zuid 2014 Een jaar na opening van het Energiehuis
Stadswerven Zuid Een jaar na opening van het Energiehuis Stadswerven Zuid is het tol van verschillende ontwikkelingen, met een gerenoveerd Energiehuis en de komst van een bioscoop met parkeergarage. In
Nadere informatieConcept Peiling. Koop- en drinkgedrag van Friese 16- en 17-jarigen
Concept Peiling Koop- en drinkgedrag van Friese 16- en 17-jarigen 2016 Oktober 2016 Uitvoering: Platform Nuchtere Fries Platform Nuchtere Fries is een samenwerking tussen alle Friese gemeenten, GGD Fryslân,
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek 2015 / Hogeschool van Amsterdam
Tevredenheidsonderzoek 2015 / 2016 Hogeschool van Amsterdam Zoetermeer, woensdag 9 november 2016 In opdracht van Hogeschool van Amsterdam De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek Jobcoach Company
Tevredenheidsonderzoek 2014 Jobcoach Company Zoetermeer, vrijdag 13 februari 2015 In opdracht van Jobcoach Company De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Het buitenspouwblad Het buitenspouwblad 84 Stichting Bouwresearch K1uwer Technische Boeken B.V. - Deventer - AntWerpen Ten Hagen B.V. - Den Háag Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren
Nadere informatieDe Kracht van de Ondernemer
De Kracht van de Ondernemer In Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg De cost gaet voor de baet uyt Economische Thermometer 2009 Thema: investeringsgedrag Rabobank. Een bank met ideeën. De kracht van de ondernemer
Nadere informatieZakelijke correspondentie Nederlands les- en werkboek
Zakelijke correspondentie Nederlands les- en werkboek Bezoek- en postadres: Bredewater 16 2715 CA Zoetermeer info@uitgeverijbos.nl www.uitgeverijbos.nl 085 2017 888 Aan de totstandkoming van deze uitgave
Nadere informatie