Memo. aan. de leden van de Gemeenteraad Voortgang BuurtWhatsApp. van. Veiligheid en wijken. 5 januari 2017

Transcriptie

1 Memo aan onderwerp van directie afdeling telefoon datum de leden van de Gemeenteraad Voortgang BuurtWhatsApp Veiligheid en wijken 5 januari 2017 Memo Hierbij treft u een kort memo aan over de voortgang van de BuurtWhatsAppgroepen in Gouda. Deze evaluatie is toegezegd door de burgemeester tijdens de raadsvergadering van 16 maart Inleiding In het kader van het Integraal Veiligheidsbeleid en de bijbehorende actieplannen 2015 en 2016 is het afgelopen jaar extra geïnvesteerd in het stimuleren van nieuwe BuurtWhatsAppgroepen en de doorontwikkeling van reeds bestaande en nieuwe BuurtWhatsAppgroepen. BuurtWhatsApp is een WhatsAppgroep waar buurtbewoners verdachte situaties in hun wijk kunnen signaleren en delen. Het is een burgerinitiatief en dient als moderne vorm van buurtpreventie. Als iemand binnen de groep een verdachte situatie of persoon signaleert, belt hij eerst 112 en stuurt daarna een bericht in de WhatsAppgroep. Zo ontvangt iedereen binnen de groep een melding. Iedereen is dus op de hoogte van verdachte situaties en is extra alert. De inzet op en het effect van deze groepen is eind december 2016 geëvalueerd door middel van een enquête. De enquête is verspreid onder de beheerders van de groepen. Doelstelling De inbraakcijfers in Gouda van de afgelopen jaren laten, ondanks alle inzet vanuit de veiligheidspartners, helaas nog geen rooskleurig beeld zien. De politie geeft aan meer heterdaadmeldingen nodig te hebben om meer aanhoudingen te kunnen verrichten. Het doel van BuurtWhatsApp is het zorgen voor meer ogen en oren in de buurt en het biedt de mogelijkheid om verdachte omstandigheden, in de eigen woonomgeving, met elkaar en de politie te delen. Buurtbewoners staan in nauw contact met elkaar en dit zou kunnen bijdragen aan een positief effect op zowel de subjectieve als de objectieve veiligheid. De gemeente Tilburg heeft het aantal woninginbraken sterk laten dalen door bewoners via BuurtWhatsApp actief te betrekken bij inbraakpreventie. De informatie-uitwisseling tussen politie, gemeente en bewoners via BuurtWhatsApp heeft geleid tot een daling van het aantal inbraken per duizend inwoners van circa 40 procent. De verdere inzet op de BuurtWhatsAppgroepen is dan ook opgenomen in het Aanvalsplan Woninginbraken dat in de zomer van 2016 ontwikkeld is. Terugblik ondersteuning BuurtWhatsApp De ondersteuning van BuurtWhatsApp vanuit de gemeente is in het najaar van 2015 gestart. Na de eerste inventarisatie waren bij de gemeente 3 groepen in beeld. Vanuit de gemeente hebben we ingespeeld op het enthousiasme dat onder buurtbewoners zelf aanwezig is ten aanzien van dit instrument (burgerinitiatief). De gemeente ondersteunt de burgers op de volgende manieren: Mensen kunnen via informatie opvragen over BuurtWhatsApp en zich aanmelden voor reeds bestaande groepen. De gemeente levert flyers aan voor het werven van deelnemers.

2 De gemeente koppelt groepen die dicht bij elkaar ontstaan. De gemeente schuift aan bij/ organiseert bewonersbijeenkomsten om voorlichting te geven. De wijkagenten worden op de hoogte gehouden van het aantal groepen in hun gebied. Verspreid over Gouda zijn vele BuurtWhatsAppborden geplaatst om de aanwezigheid van de groepen zichtbaar te maken in de wijk. De gemeente voorziet de groepen van deurstickers om hun deelname aan de BuurtWhatsApp zichtbaar te maken. Deelname aan BuurtWhatsApp wordt gestimuleerd en geadverteerd via de krant en advertenties op Facebook. Deze zomer is vanuit de gemeente de Beheerdersgroep Gouda gestart. De beheerdersgroep is een WhatsAppgroep voor alle beheerders van de Goudse BuurtWhatsAppgroepen. De gemeente zendt informatie naar deze groep. Dit kan bijvoorbeeld gaan over inbraakpreventietips, nieuwe maatregelen tegen inbrekers of de laatste inbraakhotspots. Doordat de berichten via WhatsApp worden verstuurd, kan de beheerder eenvoudig het bericht kopiëren en plakken in de eigen BuurtWhatsAppgroep. Zo blijft iedereen op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en maatregelen. Deelname aan de Beheerdersgroep is vrijblijvend. Op dit moment zijn 69 aangesloten bij de beheerdersgroep. BuurtWhatsApp heeft zich inmiddels wijd verspreid over Gouda. De gemeente heeft op dit moment contact met ongeveer 85 actieve BuurtWhatsAppgroepen (zie figuur 1). Figuur 1: BuurtWhatsAppgroepen Uitkomsten enquête Van de 64 beheerders die (ten tijde van het uitgaan van de enquête) zijn aangesloten bij de Beheerdersgroep hebben 28 beheerders de enquête ingevuld. Het effect van de WhatsAppgroepen op het aantal inbraken in Gouda is lastig te meten gezien andere factoren (bijv. inzet extra toezicht of de sociale cohesie van de buurt) hierbij ook een rol spelen. Daarbij komt dat er vaak juist BuurtWhatsAppgroepen worden gestart in buurten waar op dat moment veel wordt ingebroken. Het starten van de appgroep is de reactie op het hoge aantal inbraken en is in weinig gevallen gestart als een preventief middel. Daarnaast worden de inbraken verspreid over heel Gouda gepleegd. Hotspots zijn vaak tijdelijk van aard en het probleem blijft zich verschuiven door de verschillende wijken van Gouda. Besloten is dan ook om in de enquête ook naar aangrenzende factoren te vragen. BuurtWhatsApp zou namelijk ook positief kunnen bijdragen aan een grotere meldingsbereidheid, meer sociale cohesie en sociale controle in de buurt. pagina 2

3 De uitkomsten van de enquête in het kort: 68 procent van de beheerders die hebben gereageerd voelt zich door het gebruik van BuurtWhatsApp veiliger in zijn of haar buurt. 82 procent van deze beheerders denkt dat zijn of haar buurtbewoners zich veiliger voelen. 54 procent van deze beheerders vindt dat zijn of haar buurt hechter is geworden door het gebruik van BuurtWhatsApp. 68 procent van deze beheerders geeft aan dat er wel eens een 112-melding is gedaan vanuit de BuurtWhatsAppgroep. 75 procent van deze beheerders kent nu meer mensen in zijn of haar buurt dan voor de start van BuurtWhatsApp. 93 procent van deze beheerders zou BuurtWhatsApp aanbevelen aan familie en vrienden. Deze beheerders waarderen de veiligheid in hun buurt gemiddeld met een 6,3. Deze beheerders antwoorden neutraal op de stelling dat er voor de start van BuurtWhatsApp meer verdachte situaties waren in hun buurt. Het merendeel van de beheerders is positief over het gebruik en gevoelsmatige effect van BuurtWhatsApp. Men zou hier uit kunnen afleiden dat BuurtWhatsApp bijdraagt aan een verhoogd gevoel van subjectieve veiligheid. Aan de andere kant waarderen de beheerders de veiligheid in hun buurt gemiddeld met een 6,3. Dit magere cijfer duidt ook op de onderliggende factor dat de beheerders vaak de initiatiefnemers waren voor het starten van de groep. Met andere woorden: zij voelden de urgentie voor het starten van een groep en deze urgentie komt vaak voort uit een verminderd veiligheidsgevoel in eigen buurt. Zij voelen zich dus veiliger in hun eigen buurt, maar zijn onzeker over het effect van BuurtWhatsApp op de objectieve veiligheid. Conclusie Op basis van de politiecijfers en de uitkomsten van de enquête kan een direct preventief effect tussen de aanwezigheid van BuurtWhatsAppgroepen op de inbraakcijfers in de buurt niet direct worden aangetoond. Er wordt nog steeds in meer of mindere mate ingebroken in buurten met BuurtWhatsApp (zie figuur 2). De meeste groepen zijn echter nog geen jaar actief. We kunnen dus ook maar over een korte periode terugkijken. Om het effect van de groepen echt te kunnen meten, moeten de groepen komend jaar de kans hebben om door te groeien. Figuur 2: Inbraken 2016 (oranje: voltooid, geel: poging) pagina 3

4 Het effect dat tot nu toe wel gezien wordt, is dat mensen zich veiliger zijn gaan voelen en dat de onderlinge betrokkenheid tussen burgers, in buurten waar BuurtWhatsAppgroepen zijn, is vergroot. Het direct in contact staan met elkaar en het samen zorg dragen voor de veiligheid in eigen buurt draagt bij aan een verhoogd wij gevoel. Juist dit buurtgevoel staat door de individualisering van de maatschappij in veel buurten onder druk. BuurtWhatsApp is een initiatief dat weinig vraagt (qua tijd/inzet/geld) van bewoners, maar wel een bijdrage kan leveren aan het vergroten van de sociale cohesie in de wijk. In 2017 zal dus onverminderd worden ingezet om het aantal BuurtWhatsAppgroepen uit te breiden en te blijven faciliteren. In 2017 wil ook de politie de samenwerking met de BuurtWhatsAppgroepen gaan versterken door het zenden van pushberichten naar de beheerders van de groepen. Deze berichten zullen informatie bevatten over recente inbraken in de buurt en modus operandi. De politie hoopt op het effect dat samenwerken met BuurtWhatsAppgroepen leidt tot een hogere meldingsbereidheid en dat de pakkans vergroot wordt door een stijgend aantal heterdaadmeldingen. pagina 4

5 Bijlage: Enquête BuurtWhatsApp 2016 pagina 5

6 pagina 6

7 pagina 7