EVEN OPWARMEN 9/02/2015. Bart Hamelton Pedagogisch begeleider Competentieontwikkeling - DPB Brugge

Transcriptie

1 Bart Hamelton Pedagogisch begeleider Competentieontwikkeling - DPB Brugge 1 EVEN OPWARMEN LEES, BEKIJK, REACTIES - INDIVIDUEEL (10 ) DEEL KLEINE GROEP (10 ) SYNTHESE KLEINE GROEP (5 ) DEEL SYNTHESE GROTE GROEP (10 ) 2 1

2 Guido Decombel directeur SO Bart Hamelton Lln.beg.SO Jan Bonne dpb SO/GOK Filip Dehaene CLB - lerarenopl. Ludo Boey dpb BaO/ zorg Floor Temperlaere BuBaO GON ASS Ria Depoorter directeur BuBaO Joost Hillewaere BaO/mentor/nascholer Pedagogisch begeleider competentie ontwikkeling niveau Ondersteunen van goed onderwijs voor alle leerlingen Verbindend samenwerken met alle partners Klas vloer Traject 4 2

3 kennismaken met de inclusieve mens-en maatschappijvisie achter het M-decreet een aantal begrippen uit het M-decreet kennen (redelijke aanpassingen, disproportionaliteit) de geest van het M-decreet aanvoelen vertrouwen hebben in de eigen competenties en die van collega s om het M-decreet te implementeren bereid zijn om te reflecteren 2 uur info Vragen 5 Even opwarmen Uitgangspunten (inclusie) Grondhouding, 7 bouwstenen Visie op leren Vlaamse feiten M-decreet: een andere weg M-eer inclusie, SOB, RA ZC En als dat niet werkt? 6 3

4 Even opwarmen Uitgangspunten (inclusie) Grondhouding, 7 bouwstenen Visie op leren Vlaamse feiten M-decreet: een andere weg M-eer inclusie, SOB, RA ZC En als dat niet werkt? 7 Je eigen verhaal vanuit betrokkenheid Controle Creatief Lang zaam Kritisch 8 4

5 Focus op wat er al is Open houding LLB VERHAAL NO BLAME GON ION 9 Onderwijs is een voorbereiding op Arbeidsmarkt EN je rol Leren werken Leren leven Leren samenleven Ontplooien van persoonlijkheden OCMW VDAB llb 10 5

6 Leerling Kwalificatie Socialisering Eigen maken Opvoeder Professionalisering Maatschappelijke verantwoordelijkheid Inspirator 11 M-Decreet Over jongeren die hun leraren, opvoeders uitdagen op hun M-eesterschap Over waar jongeren samen leren met maximale leerkansen Pastoor Fier 12 6

7

8

9 M-Decreet Elk kind, elke mens laten schitteren Sterken sterker maken Inzetten op talenten Brug maken Mens 17 Even opwarmen Uitgangspunten (inclusie) Grondhouding, 7 bouwstenen Visie op leren Vlaamse feiten M-decreet: een andere weg M-eer inclusie, SOB, RA ZC En als dat niet werkt? 18 9

10 Grondhouding, 7 bouwstenen Herstel = = = = = 5 80 % 20 10

11 WAARDERING VERWONDERING 21 Leg de lat hoog genoeg en stel hoge verwachtingen Benoem wat goed loopt, ook als het minder is Kijk vooruit en zoek naar sterktes 3-7+ MET 22 11

12 If we don t practice what we teach, we re teaching something else. 23 VERANTWOORDELIJKHEID WAARDERING VERWONDERING 24 12

13 De manier waarop je reageert is allesbepalend Van jezelf Appel tot het nemen van 25 Als een kind niet kan lezen, leren we hem lezen. Als een kind problemen heeft met wiskunde, leren we hem wiskunde. Als een kind zich niet gedraagt, straffen we. Belinda Hopkins 26 13

14 NIEUWE AUTORITEIT VERANTWOORDELIJKHEID WAARDERING VERWONDERING 27 Waakzame zorg Onwrikbaar doorzettingsvermogen Verwerven van steun Smeed het ijzer als het koud is 28 14

15 Sturen REPRESSIEVE SCHOOL MACHT IK+ JIJ - Tegen DEPRESSIEVE SCHOOL ONMACHT IK- JIJ- Niet VERBINDENDE SCHOOL RESPECT GEZAG IK-+ JIJ+ Met TOLERANTE SCHOOL ZORG IK- JIJ+ Voor Steunen Stimuleren 29 Sturen Aanvaller Slachtoffer Redder Steunen 30 15

16 Sturen Steunen 31 Sturen Assertief Kwetsbare Zorger Steunen 32 16

17 Sturen Stimuleren Steunen 33 Sturen PEDAGOGISCHE DANSVLOER Steunen 34 17

18 Sturen agressie Assertief Kwetsbare groei Aanvaller Zorger depressie Slachtoffer Redder Steunen wanhoop 35 BLA BLA BLA BLA BLA BLA BLA BLA vragen 36 18

19 GEWELDLOZE COMMUNICATIE NIEUWE AUTORITEIT VERANTWOORDELIJKHEID WAARDERING VERWONDERING 37 OOG VOOR GROEPSDYNAMIEK GEWELDLOZE COMMUNICATIE NIEUWE AUTORITEIT VERANTWOORDELIJKHEID WAARDERING VERWONDERING 38 19

20 3 S meta 39 REFLECTIE VERGEVINGSGEZINDHEID OOG VOOR GROEPSDYNAMIEK GEWELDLOZE COMMUNICATIE NIEUWE AUTORITEIT VERANTWOORDELIJKHEID WAARDERING VERWONDERING 40 20

21 Mildheid tov jezelf Houding van niet weten Kwetsbaar opstellen Buddy 41 RELATIES RELATIES RELATIES REFLECTIE VERGEVINGSGEZINDHEID OOG VOOR GROEPSDYNAMIEK GEWELDLOZE COMMUNICATIE NIEUWE AUTORITEIT VERANTWOORDELIJKHEID WAARDERING VERWONDERING 42 21

22 Wederzijds respect Omgaan met weerstanden Verbindend samenwerken GEVEN 43 De kinderen van vandaag houden teveel van het leven. Ze hebben geen manieren, ze spotten met gezag, en ze hebben geen respect voor ouderen Ik kan enkel vrezen wat voor afschuwelijke wezens het zullen worden. Socrates 369 v.c

23 Zie je leerlingen graag SOB wie 45 Even opwarmen Uitgangspunten (inclusie) Grondhouding, 7 bouwstenen Visie op leren Vlaamse feiten M-decreet: een andere weg M-eer inclusie,sob, RA ZC En als dat niet werkt? 46 23

24 Leerlingen zijn verschillend! Diversiteit is de realiteit! 47 24

25 Kennis Attitude vaardig GC Verschil 49 Even opwarmen Uitgangspunten (inclusie) Grondhouding, 7 bouwstenen Visie op leren Vlaamse feiten M-decreet: een andere weg M-eer inclusie, SOB, RA ZC En als dat niet werkt? 50 25

26 Vlaanderen 5,3 % Duitsland 4,8 % Wallonië 4,3 % Tjechië 3,6 % Estland Letland 3 % Nederland 2,7 % Spanje Italië 0,4% Noorwegen IJsland 0,3 % Zweden - Portugal 0,1 % Evolutie leerlingenaantal buitengewoon kleuteronderwijs Evolutie leerlingenaantal buitengewoon lager onderwijs Evolutie leerlingenaantal buitengewoon secundair onderwijs

27 Van waar komen we en exclusie segregatie 53 Van waar komen we en exclusie segregatie integratie inclusie GON MEDISCH MODEL SOCIAAL MODEL 54 27

28 M-DECREET Salamanca VN Verdrag Gelijke kansen decreet Inclusievere school Maatwerk Gelijk behandelings decreet decreet - Redelijke aanpassingen zijn een recht - Weigeren ervan is discriminatie 55 VN-verdrag inzake personen met een handicap (50 artikelen) Artikel 20: persoonlijke mobiliteit Artikel 24: onderwijs Artikel 27: werken werkgelegenheid Uitdoven reservatieplicht bij De Lijn en NMBS (De Standaard 22/11/2014) M-decreet Maatwerkdecreet 56 28

29 Even opwarmen Uitgangspunten (inclusie) Grondhouding, 7 bouwstenen Visie op leren Vlaamse feiten M-decreet: een andere weg M-eer inclusie, SOB, RA ZC En als dat niet werkt? 57 Decretaal verankerde begrippen: SOB specifieke onderwijsbehoeften ZC RA zorgcontinuüm redelijke aanpassingen STICORDI stimulerende differentiërende, remediërende, compenserende en dispenserende maatregelen Disproportionaliteit GC gemeenschappelijk curriculum HGW handelingsgericht werken UDL universel design for learning 58 29

30 Even opwarmen Uitgangspunten (inclusie) Grondhouding, 7 bouwstenen Visie op leren Vlaamse feiten M-decreet: een andere weg M-eer inclusie, SOB, RA ZC En als dat niet werkt? 59 4 hoekjes van niemendal 60 30

31 Handicap Handicap als persoonlijk probleem Wat heeft deze leerling? Barrières zijn inherent Participatie lukt niet Handicap als een afstemmingsprobleem tussen de school/klascontext en de behoeften van een leerling WAT heeft deze leerling nodig? HOE kunnen wij dit als team realiseren? Barrières proberen wegwerken Maximale participatie nastreven Medisch Model Sociaal Model

32 Meer inclusie In de onderwijscontext betekent dit dat de vraagstelling verschuift: Hoort dit kind met deze stoornis wel thuis binnen deze school? Hoe kunnen we onze onderwijsleeromgeving aanpassen om tegemoet te komen aan de vraag van dit kind? 63 Specifieke onderwijsbehoeften M M 64 32

33 Ine Lino 65 Tine Loes 66 33

34 67 Redelijke aanpassingen 68 34

35

36 71 Geef voorbeelden van een aanpassing die een leraar, opvoeder toepast Voor welke leerlingen? Met welk effect voor de leerling? voor de klasgroep? voor jezelf? Welke sterktes ervaar je? Welke moeilijkheden ondervind je? 72 36

37 Onredelijk is het omgekeerde van redelijk. Het onredelijke wordt niet gevraagd (disproportionaliteit). Wat onredelijk is voor de ene school, is mogelijks redelijk voor een andere school. Wat vandaag onredelijk is, wordt in de toekomst misschien wel redelijk (PROCES). Alle leerlingen op school een apart plan: niet de bedoeling! 73 Even opwarmen Uitgangspunten (inclusie) Grondhouding, 7 bouwstenen Visie op leren Vlaamse feiten M-decreet: een andere weg M-eer inclusie, SOB, RA ZC En als dat niet werkt? 74 37

38 Zorgcontinuüm Zorgvisie - beleid Brede basiszorg Fase 0 Verhoogde zorg Fase 1 Uitbreiding zorg Fase 2 75 Zorgcontinuüm Kader dat kan helpen bij de uitwerking van een zorgvisie, het voeren van een goed zorgbeleid, de uitwerking van goede klaspraktijk Doorlopend, aansluitend geheel van verschillende fasen Focus op samenwerking, elk zijn deskundigheid

39 Leerlingen zijn verschillend! Diversiteit is de realiteit! 77 Fase 0: Brede basiszorg Zorgvisie - beleid Brede basiszorg Fase 0 Verhoogde zorg Fase 1 Uitbreiding zorg Fase

40 Fase 0: Brede basiszorg Voor alle leerlingen De leerkracht doet ertoe: spilfiguur! WAT? gemeenschappelijk curriculum (leerplan) HOE kan je op een werkbare en haalbare manier tegemoet komen aan de verschillen tussen leerlingen? Toegankelijk onderwijs UDL 79 Oorsprong van toegankelijk onderwijs: architectuur Uitgangspunt: diversiteit is de realiteit Doel: gebouwen toegankelijk voor iedereen Voordelen: minder duur en efficiënter dan aanpassingen achteraf 80 40

41 81 Toegankelijk onderwijs Toegankelijkheid vertaald naar onderwijs Focus op toegankelijkheid van het leerproces voor alle leerlingen Voordelen - Minder individuele maatregelen of redelijke aanpassingen nodig - Beter werkbaar voor de leerkracht 82 41

42

43 Een nieuw gerecht toepassen Na demonstratie op TV Volgen van een recept uit een kookboek Combinatie 85 Werking van een toestel Filmpje op het internet opzoeken Handleiding doornemen Experimenteren met het toestel Combinatie 86 43

44 Veel weten over een onderwerp Boek lezen Info opzoeken op het internet Naar een lezing gaan Discussiëren over het onderwerp Combinatie 87 Evaluatie Mondeling examen Schriftelijk examen Portfolio Demonstratie Individuele taak Groepstaak 88 44

45 Fase 1: Verhoogde zorg Zorgvisie - beleid Brede basiszorg Fase 0 Verhoogde zorg Fase 1 Uitbreiding zorg Fase 2 89 Fase 1: Verhoogde zorg Voor sommige leerlingen (deelgroepjes - ind leerlingen) Lln met specifieke onderwijsbehoeften Redelijke aanpassingen: - WAT heeft deze ll (groepje) extra nodig ifv realisatie van het gemeenschappelijk curriculum? - HOE kunnen wij dit realiseren? Overleg en samenwerking! Noden vd lkn? Wat goed is voor lln met SOB is vaak ook goed voor andere lln 90 45

46 91 Fase 2: Uitbreiding zorg Zorgvisie - beleid Brede basiszorg Fase 0 Verhoogde zorg Fase 1 Uitbreiding zorg Fase

47 Fase 2: Uitbreiding van zorg Voor een erg beperkt aantal lln met SOB Bijkomend: samenwerking met CLB HGD: van hulpvraag naar bruikbaar advies voor de leerling, leerkracht en ouders : ondersteuning staat centraal! Mogelijke uitkomsten HGD (indicering en advies) Gemeenschappelijk curriculum Redelijke aanpassingen Redelijke aanpassingen + externe hulp Redelijke aanpassingen + GON (na gemotiveerd verslag - M!) Individueel curriculum (na verslag - M!) Gewoon onderwijs (leidt tot attest verworven competenties M!) Buitengewoon onderwijs

48 Even opwarmen Uitgangspunten (inclusie) Grondhouding, 7 bouwstenen Visie op leren Vlaamse feiten M-decreet: een andere weg M-eer inclusie, SOB, RA ZC En als dat niet werkt? 95 Buitengewoon onderwijs BASISAANBOD Type 2: lln. met matige tot ernstige mentale handicap Type 3: lln. met ernstige emotionele en/of gedragsproblemen Type 4: lln. met fysieke beperkingen en motorisch gehandicapten Type 5: lln. opgenomen in een ziekenhuis of een preventorium Type 6: lln. met een visuele handicap Type 7: lln. met een auditieve beperking of spraak- en taalstoornissen TYPE 9: lln. met ASS vanaf De juiste kinderen op de juiste plaats! 96 48

49 leerling met SOB aanpassingen in onderwijsaanbod (STICORDI) 9/02/2015 Traject leerling met SOB STICORDI zijn voldoende en redelijk > de leerling kan mee met gemeenschappelijk curriculum Leerling blijft in gewoon onderwijs STICORDI zijn onvoldoende > de leerling kan niet mee met het gemeenschappelijk curriculum de school doet redelijke aanpassingen (STICORDI) om ll. individueel curriculum aan te bieden. aanpassingen (STICORDI) om individueel curriculum aan te bieden zijn disproportioneel onenigheid > bemiddelingscommissie betrokken partijen vinden consensus Leerling gaat naar BuO 97 49