Wat voor burgemeester wilt u? Resultaten inwonersenquête profielschets nieuwe burgemeester

Transcriptie

1 Wat voor burgemeester wilt u? Resultaten inwonersenquête profielschets nieuwe burgemeester April 2007

2 Colofon uitgave Afdeling Bestuursinformatie Sector Bestuurs- en Concernzaken Gemeente Utrecht Postbus CE Utrecht in opdracht van Gemeenteraad gemeente Utrecht internet rapportage Jeroen van der Zweth René de Meij Jan Mentink informatie Jeroen van der Zweth (030) bronvermelding Het overnemen van gegevens uit deze publicatie is toegestaan met de bronvermelding: Bestuursinformatie, gemeente Utrecht April 2007

3 Gemeente Utrecht Inhoudsopgave Inleiding 5 Resultaten enquête 7 Bijlage 13 3

4

5 Gemeente Utrecht Inleiding Aanleiding Utrecht krijgt in 2008 een nieuwe burgemeester. De huidige burgemeester, mevrouw Annie Brouwer-Korf legt eind dit jaar haar ambt neer. De gemeenteraad speelt een belangrijke rol bij het vinden van een opvolg(st)er en denkt daarom momenteel na over wat een nieuwe burgemeester allemaal moet kunnen om de stad goed te besturen. De gemeenteraad wil de inwoners van de gemeente Utrecht graag laten meedenken. Daarom heeft de raad besloten een enquête te houden waaraan alle Utrechters deel kunnen nemen. Aanpak enquête De enquête is uitgevoerd door de afdeling Bestuursinformatie en is gehouden in de periode van 12 maart tot en met 9 april. Gedurende deze periode kon de enquête ingevuld worden via de website Utrechters die niet over Internet beschikken, hebben een papieren exemplaar van de vragenlijst op kunnen halen bij het wijkbureau in de buurt of bij het Informatiecentrum Gemeente Utrecht aan de Vinkenburgstraat 26. Ook is de mogelijkheid aangeboden de vragenlijst telefonisch bij de helpdesk op te vragen. Over het onderzoek is op verschillende manieren gecommuniceerd, onder andere door middel van een advertentie op de gemeentepagina s in Ons Utrecht. De (landelijke en Utrechtse) media hebben ook diverse keren over de enquête bericht. Om er zorg voor te dragen dat voldoende Utrechters aan het onderzoek meedoen, is besloten om aanvullend aan 800 inwoners een schriftelijke vragenlijst toe te sturen. Hiervoor is een steekproef getrokken uit de gemeentelijke basisadministratie. Respons Uiteindelijk hebben 790 inwoners van de gemeente Utrecht aan het onderzoek meegewerkt. De vragenlijst is voornamelijk via Internet ingevuld. Van de mogelijkheid om de vragenlijst in papieren vorm in te vullen hebben 178 mensen gebruik gemaakt. Een exact responspercentage is niet vast te stellen, gezien het feit dat de enquête open is aangeboden (iedere Utrechter heeft de mogelijkheid gekregen aan het onderzoek mee te doen). Het aantal respondenten is ruim voldoende om een goed beeld te krijgen van wat de inwoners zien als belangrijke eigenschappen en kwaliteiten die de nieuwe burgemeester moet hebben. De samenstelling van de groep respondenten komt wat betreft leeftijd goed overeen met de opbouw van de Utrechtse bevolking. Van de inwoners die aan de enquête hebben meegewerkt, is 55% man en 45% vrouw. Dit ligt dicht bij de werkelijke verdeling (48% man, 52% vrouw). Tenslotte is ook de spreiding over de tien Utrechtse wijken goed te noemen. Alleen in Vleuten-De Meern is het aantal respondenten ten opzichte van de andere wijken iets achtergebleven. Een etentje met de nieuwe burgemeester Vijf deelnemers aan het onderzoek maakten kans op een (gezamenlijk) etentje met de nieuwe burgemeester, dat begin volgend jaar zal plaatsvinden. Daarvoor moesten de deelnemers wel hun persoonsgegevens achterlaten. In totaal hebben 452 mensen dit gedaan. Begin mei wordt met de prijswinnaars contact opgenomen. 5

6 6 Wat voor burgemeester wilt u? Resultaten enquête profielschets nieuwe burgemeester

7 Gemeente Utrecht Resultaten enquête De nieuwe burgemeester moet volgens de Utrechters vooral de eigenschap hebben dat hij of zij gemakkelijk met allerlei mensen om kan gaan en benaderbaar is. Ook is de nieuwe burgemeester in staat verschillende mensen en belangen samen te binden. Hij of zij is bovendien daadkrachtig. Wat betreft kwaliteiten zijn de Utrechters van mening dat de nieuwe burgemeester zich veel onder de inwoners van de stad moet begeven. Verder ziet hij of zij de betekenis van maatschappelijke ontwikkelingen voor Utrecht en weet ondernemers, investeerders en creatieve geesten voor de stad te interesseren. Burgemeester moet in ieder geval bepaalde eigenschappen en kwaliteiten hebben Algemeen aanvaard is dat een burgemeester een aantal eigenschappen en kwaliteiten moet hebben. Hij of zij is in de eerste plaats integer. Een burgemeester geeft het goede voorbeeld en handelt volgens algemeen geaccepteerde normen en waarden. Daarnaast is hij of zij onafhankelijk. Een burgemeester moet boven de politieke partijen staan en gezag uitstralen. Ook moet een burgemeester stressbestendig zijn: hij of zij onderneemt acties en treedt op in situaties die daarom vragen. In crisissituaties moet een burgemeester rust en vertrouwen uitstralen. Verder moet een burgemeester open en aanspreekbaar zijn voor bewoners. Tot slot moet de burgemeester ook altijd bindend vermogen hebben. Hij of zij is een bruggenbouwer, zowel tussen diverse bevolkingsgroepen als tussen groepen met verschillende belangen. In de enquête is aan de Utrechters gevraagd welke andere eigenschappen en kwaliteiten de nieuwe burgemeester volgens hen zou moeten hebben. Hiervoor zijn twee lijsten van eigenschappen en kwaliteiten voorgelegd met de vraag uit iedere lijst de drie belangrijkste te kiezen. 7

8 Afb. 1 Welke eigenschappen moet onze burgemeester volgens u hebben? De nieuwe burgemeester - gaat gemakkelijk met allerlei mensen om, is benaderbaar en heeft een goed inlevingsvermogen - kan verschillende mensen en belangen samenbinden en zoekt naar gemeenschappelijke doelen - is daadkrachtig en neemt liever het voortouw dan af te wachten 57% 57% 46% - is ambitieus, stelt doelen en heeft een heldere visie op de toekomst van de stad 42% - is een doener die ervoor zorgt dat dingen gebeuren - heeft een duidelijke band met Utrecht, hij/zij heeft er gewoond, gewerkt of heeft op een andere manier iets met de stad - kan relativeren en heeft humor 33% 27% 20% - stelt zich niet op de voorgrond en zorgt op de achtergrond dat zaken soepel lopen 12% 10% 20% 30% 40% 50% Samenbindend vermogen en sociale vaardigheden belangrijkste eigenschappen Onder eigenschappen verstaan we hoe een persoon van nature is, bijvoorbeeld of iemand gemakkelijk met mensen kan omgaan of humor heeft. Voor twee eigenschappen is in grote getale gekozen (zie afb. 1). Ten eerste moet de nieuwe burgemeester volgens de inwoners van de stad verschillende mensen en belangen kunnen samenbinden en hij of zij zoekt daarbij naar gemeenschappelijke doelen (57%). De tweede belangrijkste eigenschap heeft te maken met de sociale vaardigheden die de nieuwe burgemeester heeft. Hij of zij moet volgens de Utrechters makkelijk met allerlei mensen kunnen omgaan, benaderbaar zijn en een goed inlevingsvermogen hebben (57%). Naast deze eigenschappen moet de nieuwe burgemeester volgens veel respondenten ook daadkrachtig zijn (46%). Hij of zij neemt liever het voortouw dan af te wachten. De nieuwe burgemeester moet volgens de Utrechters ook vooral een persoon zijn die vaak naar buiten treedt: slechts 12% vindt dat de nieuwe burgemeester zich niet op de voorgrond moet stellen. 8 Wat voor burgemeester wilt u? Resultaten enquête profielschets nieuwe burgemeester

9 Gemeente Utrecht Afb. 2 Welke kwaliteiten vindt u belangrijk in de nieuwe burgemeester? Hij of zij - begeeft zich veel onder de inwoners van Utrecht en in de wijken om te horen wat er in de stad speelt - is op de hoogte van maatschappelijke ontwikkelingen buiten Utrecht en ziet wat die voor de stad betekenen - weet ondernemers, investeerders en creatieve geesten te interesseren voor Utrecht - heeft veel contacten in Den Haag en bij de provincie, politieke partijen en grote bedrijven en weet daardoor nieuwe kansen voor Utrecht te scheppen - heeft veel bestuurlijke en politieke ervaring 56% 52% 48% 42% 37% - houdt Utrecht op de kaart als vierde grote stad van Nederland 27% - heeft ook buiten de politiek gewerkt 23% - ziet toe op het strikt naleven van regels 11% 10% 20% 30% 40% 50% Nieuwe burgemeester moet zich veel onder de inwoners begeven Kwaliteiten gaan over de dingen die iemand kan en doet. In het geval van de nieuwe burgemeester kan het hierbij bijvoorbeeld gaan om het vertegenwoordigen van de belangen van de stad en het leggen van belangrijke contacten. De kwaliteit waaraan de Utrechters het meeste belang hechten, is dat de nieuwe burgemeester zich veel onder de inwoners van de stad begeeft en in de wijken om te horen wat er in de stad speelt (56%, zie afb. 2). Een andere belangrijke kwaliteit die de nieuwe burgemeester moet hebben, is het op de hoogte zijn van maatschappelijke ontwikkelingen buiten Utrecht en zien wat deze voor de stad betekenen. Deze kwaliteit wordt gekozen door 52% van de respondenten. De derde meest genoemde kwaliteit is het interesseren van ondernemers, investeerders en creatieve geesten voor Utrecht (48%). Slechts 11% vindt dat het strikt naleven van regels één van de belangrijkste kwaliteiten is die de nieuwe burgemeester zou moeten hebben. 9

10 Tabel 1: Overige eigenschappen en kwaliteiten (antwoorden vraag 3) aantal Leiderschapskwaliteiten/ overwicht/ goede voorzitter 47 Uitstraling, charisma 45 Onafhankelijkheid (boven partijen staan) 43 Gemakkelijk met mensen om kunnen gaan, benaderbaarheid 26 Geeft prioriteit aan duurzaamheid/ milieuvriendelijk beleid 22 Stressbestendigheid (treedt op in situaties die daarom vragen) 20 Geeft prioriteit aan cultuur/ historie van Utrecht 20 Geslacht (vrouwelijke burgemeester) 20 Heeft een duidelijke band met Utrecht 19 Integriteit 17 Bindend vermogen 17 Ambitieus, stelt doelen, visie op toekomst van de stad 17 Geeft prioriteit aan diversiteit 17 Openheid en aanspreekbaarheid 16 Geeft prioriteit aan sociaal beleid 15 Opleiding/ intellectuele ontwikkeling 15 Heeft veel politieke en bestuurlijke ervaring 14 Venieuwend, jong van geest 12 Begeeft zich veel onder de inwoners van de stad om te horen wat er speelt 11 Geeft prioriteit aan goede stedebouw/ planologie (groot-/kleinschaligheid) 11 Heeft veel contacten in Den Haag, provincie, politieke partijen, grote bedrijven 9 Geeft prioriteit aan openbare orde en veiligheid 9 Kan relativeren en heeft humor 8 Leeftijd (overwegend 40+) 8 Opkomen voor Utrecht/ Utrechters, dichtbij het volk staan 8 Geen populistische figuur 7 Stelt zich niet op voorgrond, zorgt op achtergrond dat zaken soepel verlopen 6 Ziet strikt toe op naleven van regels 6 Representaviteit 6 Overig, bijvoorbeeld: 58 Specifieke namen genoemd Niet politiek correct Liefst iemand van links Liefst weer een liberale burgemeester Geeft prioriteit aan economie Geeft prioriteit aan goede verkeersafwikkeling Leiderschapskwaliteiten, uitstraling en onafhankelijkheid meest spontaan genoemd Utrechters die aan het onderzoek hebben meegewerkt, hebben de mogelijkheid gekregen om - aanvullend op de vooropgestelde lijsten - nog andere eigenschappen en kwaliteiten te noemen die de nieuwe burgemeester volgens hen moet hebben. Hiervan is in iets meer dan de helft van de gevallen gebruik gemaakt. In aantal het meest genoemd zijn de leiderschapskwaliteiten van de nieuwe burgemeester (zie tabel 1). Ook uitstraling is veel genoemd, net als onafhankelijkheid. Opvallend is dat ook met regelmaat inhoudelijke prioriteiten worden genoemd die de nieuwe bur- 10 Wat voor burgemeester wilt u? Resultaten enquête profielschets nieuwe burgemeester

11 Gemeente Utrecht gemeester zou moeten hebben. Het gaat hierbij met name om zijn of haar aandacht voor duurzaamheid en/ of een milieuvriendelijk beleid, cultuur en historie van Utrecht, diversiteit en sociaal beleid. Een totaaloverzicht van alle gegeven antwoorden vindt u in de bijlage. Veel opmerkingen en suggesties Van de mogelijkheid om aan het einde van de vragenlijst nog opmerkingen te maken of suggesties te geven, is eveneens veelvuldig gebruik gemaakt. Een groot aantal respondenten merkt op blij te zijn met het initiatief van de gemeenteraad de bewoners te betrekken door middel van dit onderzoek. Tevens zijn veel opmerkingen gemaakt over het besluit een referendum te houden. Naast enkele positieve reacties willen bijna veertig respondenten liever geen referendum of gekozen burgemeester. Tenslotte zijn ook hier nog opmerkingen gemaakt over de eigenschappen en kwaliteiten die de nieuwe burgemeester zou moeten hebben. 11

12 12 Wat voor burgemeester wilt u? Resultaten enquête profielschets nieuwe burgemeester

13 Gemeente Utrecht Bijlage 13

14 Enquête 14 Wat voor burgemeester wilt u? Resultaten enquête profielschets nieuwe burgemeester

15 Gemeente Utrecht A. Welke eigenschappen en kwaliteiten moet een burgemeester hebben? Algemeen aanvaard is dat een burgemeester een aantal eigenschappen en kwaliteiten moet hebben. Hij of zij: is integer: een burgemeester geeft het goede voorbeeld en handelt volgens algemeen geaccepteerde normen en waarden; is onafhankelijk: een burgemeester moet boven de politieke partijen staan en straalt gezag uit; is stressbestendig: een burgemeester onderneemt acties en treedt op in situaties die daarom vragen. In crisissituaties moet een burgemeester rust en vertrouwen uitstralen; is open en aanspreekbaar voor bewoners; heeft bindend vermogen: een burgemeester is een bruggenbouwer, zowel tussen diverse bevolkingsgroepen als tussen groepen met verschillende belangen. 1. Welke van de onderstaande eigenschappen moet onze nieuwe burgemeester volgens u verder hebben? Kruis de drie eigenschappen aan die u het belangrijkst vindt. Onder eigenschappen verstaan we hoe een persoon van nature is. Bijvoorbeeld: gemakkelijk met mensen kunnen omgaan, humor hebben. De nieuwe burgemeester van Utrecht: gaat gemakkelijk met allerlei mensen om, is benaderbaar en heeft een goed inlevingsvermogen is daadkrachtig en neemt liever het voortouw dan af te wachten stelt zich niet op de voorgrond en zorgt op de achtergrond dat zaken soepel lopen heeft een duidelijke band met Utrecht, hij/zij heeft er gewoond, gewerkt of heeft op een andere manier iets met de stad kan verschillende mensen en belangen samenbinden en zoekt naar gemeenschappelijke doelen is een doener die ervoor zorgt dat dingen gebeuren is ambitieus, stelt doelen en heeft een heldere visie op de toekomst van de stad kan relativeren en heeft humor 15

16 2. Welke van de onderstaande kwaliteiten vindt u belangrijk in een nieuwe burgemeester? Kruis de drie kwaliteiten aan die u het belangrijkst vindt. Kwaliteiten gaan over de dingen die iemand kan en doet. Bijvoorbeeld: vertegenwoordigen van de belangen van de stad, leggen van belangrijke contacten. De nieuwe burgemeester van Utrecht: is op de hoogte van maatschappelijke ontwikkelingen buiten Utrecht en ziet wat die voor de stad betekenen houdt Utrecht op de kaart als vierde grote stad van Nederland ziet toe op het strikt naleven van regels weet ondernemers, investeerders en creatieve geesten te interesseren voor Utrecht begeeft zich veel onder de inwoners van Utrecht en in de wijken om te horen wat er in de stad speelt heeft ook buiten de politiek gewerkt heeft veel contacten in Den Haag en bij de provincie, politieke partijen en grote bedrijven en weet daardoor nieuwe kansen voor Utrecht te scheppen heeft veel bestuurlijke en politieke ervaring 3. Vindt u nog andere eigenschappen of kwaliteiten heel belangrijk voor de nieuwe burgemeester van Utrecht? nee ja, ik vind dat de nieuwe burgemeester van Utrecht: B. Tot slot enkele achtergrondvragen 4. Wat is uw geslacht? man vrouw 5. Hoe oud bent u? 6. Wat is uw postcode? Noteer uw postcode zonder de twee bijbehorende letters. 16 Wat voor burgemeester wilt u? Resultaten enquête profielschets nieuwe burgemeester

17 Gemeente Utrecht 7. Heeft u nog suggesties en/of opmerkingen? 8. Vijf deelnemers aan dit onderzoek kunnen een gezamenlijk etentje met de nieuwe burgemeester winnen. Wilt u hierop kans maken, laat dan hieronder uw naam, adres en telefoonnummer achter. Uw persoonsgegevens worden alleen gebruikt om contact met u te kunnen opnemen wanneer u één van de prijswinnaars bent. naam straat huisnummer postcode telefoonnummer Hartelijk dank voor uw medewerking! 17