Jaarverslag 2012 van de commissies bezwaarschriften van de gemeenten Hattem, Heerde en Oldebroek (H2O-gemeenten)

Transcriptie

1 Jaarverslag 2012 van de commissies bezwaarschriften van de gemeenten, Heerde en (H2O-gemeenten) Peildatum 15 januari 2013

2 Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding Samenwerking H2O Onafhankelijke commissies Samenstelling commissies Ambtelijke ondersteuning Aftreden commissieleden Formaliteiten Bevoegdheid Omvang van de toetsing Hoor en wederhoor Rol en taakvervulling Kwantitatieve inzichten Aantal bezwaarschriften Categorie bezwaarschriften Beoordeling bezwaarschriften Aantal hoorzittingen Tijdigheid beslissing op bezwaar Contrair gaan Informeel overleg Beroepszaken Inzoomen op een zaak Wetswijzigingen Vooruitblik Tips...19 Bijlage

3 Voorwoord De taak van onafhankelijke commissies voor de bezwaarschriften is het voorbereiden van de beslissing op bezwaar door het horen van de belanghebbenden en vervolgens het uitbrengen van advies aan de bestuursorganen. In het jaarverslag 2011 werd er in het voorwoord reeds melding van gemaakt dat de commissies in, Heerde en (H2O), na jarenlang zelfstandig hun taak te hebben uitgevoerd, in dat jaar tot samenwerking zijn gekomen. In het verslagjaar is die samenwerking geïntensiveerd. Zo is 2012 het eerste jaar geworden waarin de drie commissies volledig als personele unie hebben gefunctioneerd. In de praktijk blijken de commissies steeds meer op elkaar ingespeeld te raken. Het voornemen bestaat om het beleid en de werkwijze nog meer op elkaar af te stemmen door het instellen van een periodiek overleg van voorzitters en secretarissen. Om de noodzakelijke kennis van voorzitters, leden en secretarissen op het gewenste niveau te brengen en te houden, zijn in het verslagjaar cursussen en trainingen georganiseerd. Zo is er aandacht besteed aan relevante jurisprudentie/ontwikkelingen, onder meer op het terrein van de Wabo. Verder zijn de juridische aspecten van subsidieverstrekking en de Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten behandeld. In het verslagjaar heeft ook een bijeenkomst plaatsgehad van bestuursorganen en commissies. Het voornemen bestaat om deze bijeenkomsten jaarlijks te houden, al was het maar om te bereiken dat partijen over en weer weten wat zij van elkaar kunnen en mogen verwachten. Hoe de verdere route naar een volledige eenwording van de drie commissies ook zal zijn, het belang van de burger blijft centraal staan. Ons motto blijft dan ook onveranderd: Recht doen aan de burger! Onafhankelijke commissies voor de bezwaarschriften : mevrouw mr. H.G.M. Wammes, voorzitter Heerde: mr. P.M. Hoekstra, voorzitter : mr. M.A.C. van Egdom, voorzitter 3

4 1. Inleiding De commissie bezwaarschriften is een onafhankelijke adviescommissie voor de gemeenteraad, het college en de burgemeester. De taak van de commissie is de voorbereiding van de beslissing op gemaakte bezwaren als bedoeld in de Algemene wet bestuursrecht. Aan de hand van een procesdossier en een hoorzitting brengt de commissie advies uit aan het betrokken bestuursorgaan, doorgaans het college. Op grond van dit advies neemt het betrokken bestuursorgaan een beslissing op het bezwaarschrift. Het bestuursorgaan kan echter gemotiveerd afwijken van het advies. In dit jaarverslag vindt u informatie van de commissie bezwaarschriften van het afgelopen jaar. In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de samenwerking in H2O-verband Daarna volgt een hoofdstuk met informatie over de commissie, zoals de samenstelling en de ondersteuning. Verder komen formaliteiten, zoals bevoegdheid en dergelijke aan bod in hoofdstuk 4. De kwantitatieve inzichten zijn opgenomen in hoofdstuk 5, zoals het aantal bezwaarschriften, adviezen, aard van de adviezen en categorie. In hoofdstuk 6 wordt aandacht besteed aan informeel overleg. Daarna volgt een hoofdstuk over beroepszaken. In hoofdstuk 8 wordt kort ingegaan op enkele zaken. In hoofdstuk 9 wordt een aantal belangrijke wetswijzigingen toegelicht. In hoofdstuk 10 is een vooruitblik naar 2013 opgenomen. In het laatste hoofdstuk worden enkele tips gegeven voor verbetering van de juridische kwaliteit van besluitvorming. 2. Samenwerking H2O De drie bezwarencommissies van de gemeenten, Heerde en (H2O) werken sinds 1 april 2011 samen bij de behandeling van bezwaren. Om dat mogelijk te maken zijn de verordeningen commissie bezwaarschriften eind 2010 op elkaar afgestemd. De leden zijn over en weer benoemd (personele unie). Daarbij wordt gewerkt met een rouleersysteem. De werkprocessen zijn steeds (meer) op elkaar afgestemd. 4

5 3. Onafhankelijke commissies De leden van de commissies bezwaarschriften maken geen deel uit van en zijn niet werkzaam onder verantwoordelijkheid van de gemeentelijke bestuursorganen. 3.1 Samenstelling commissies De samenstelling van de commissies bezwaarschriften in 2012 is als volgt. Namen Gemeente Gemeente Heerde Gemeente Mw. mr. H.G.M. Wammes Voorzitter Lid Lid Dhr. mr. M.A.C. van Egdom Lid Lid Voorzitter Mw. mr. J. den Engelse Lid Lid Mw. mr. E.E. Erkelens-Ham Lid Lid Mw. mr. C.F. Feith-Hooijer Lid Lid Lid Dhr. mr. P.M. Hoekstra Lid Voorzitter Lid Mw. mr. H. Pieffers Lid Lid Dhr. mr. P. Romkes Lid Lid Lid Dhr. mr. P. van der Stroom Lid Lid Lid 3.2 Ambtelijke ondersteuning De ambtelijke ondersteuning van de drie commissies bezwaarschriften bestaat uit de volgende personen. Namen Gemeente Gemeente Heerde Gemeente Dhr. A.C. Jansma Secretaris (tot ) Mw. J.T. Smit Secretaris Mw. mr. W.L.A. Secretaris Secretaris Kappen Dhr. M.P. de Keijzer Plv. secretaris Plv. secretaris Secretaris (per ) Dhr. drs. P. Oosterhof Plv. secretaris Mw. R. Muller-Bonte Admin.ondersteuning Mw. J. Hanekamp Notulist 5

6 3.3 Aftreden commissieleden Hieronder is een rooster opgenomen waarin is vermeld wanneer een lid aftreedt en of een eventuele herbenoeming nog mogelijk is. Naam Aftredend per Evt. herbenoembaar tot Wammes Nee Hoekstra Nee Feith-Hooijer Nee Den Engelse Nee Erkelens Nee Van der Stroom Ja, evt. tot Romkes Ja, evt. tot Van Egdom Nee 4. Formaliteiten 4.1 Bevoegdheid De commissie adviseert ter zake van bezwaarschriften tegen alle besluiten in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) van de raad, het college en de burgemeester. Op basis van de nieuwe Verordeningen commissie bezwaarschriften zijn de commissies bezwaarschriften niet bevoegd ten aanzien van bezwaarschriften op grond van: - belastingen of de Wet waardering onroerende zaken; - functiewaardering voor het ambtelijk personeel; - (her)plaatsing in het kader van een reorganisatie; - personeelszaken (deze uitzondering geldt alleen voor gemeente Heerde). Een beleidsregel of algemeen verbindend voorschrift is niet voor bezwaar en beroep vatbaar (artikel 8:2 juncto 7:1 Awb). De (wijze van) toepassing van een beleidsregel in een concreet geval kan wel worden getoetst. 4.2 Omvang van de toetsing Er vindt op grondslag van het bezwaar een volledige heroverweging van het bestreden besluit plaats. De commissie toetst derhalve zowel op rechtmatigheid als op doelmatigheid (beleid). Dit volgt uit artikel 7:11 Awb. 4.3 Hoor en wederhoor De hoorzittingen van de commissies zijn in beginsel openbaar. De commissies hanteren als uitgangspunt dat zittingen met bezwaarschriften op het gebied van de Wet werk en bijstand (WWB) en Wet maatschappelijke ontwikkeling (WMO) besloten zijn. De reden daarvan is gelegen in de privacygevoeligheid van deze zaken. Voor het bijwonen van de hoorzitting van de commissies worden zowel de indiener van het bezwaar als een vertegenwoordiger van het bestuursorgaan uitgenodigd en - indien van toepassing - de derde-belanghebbende(n). 6

7 4.4 Rol en taakvervulling De commissie bezwaarschriften fungeert in veel gevallen als voorportaal naar de rechtbank en de hogere bestuursrechter. De rol van de commissie is niet beperkt tot een rechtmatigheidstoets. Uit de jurisprudentie wordt duidelijk dat een commissie bezwaarschriften een bredere taak heeft als voorbereider, behandelaar en adviseur bij de besluitvorming van de bestuursorganen op bezwaarschriften. Bij het behandelen van een bezwaarschrift moet een volledige heroverweging volgen. In de commissieadvisering gaat het dus niet alleen om het uitbrengen van een juridisch advies, en evenmin om de marginale toets of het bestuursorgaan in redelijkheid heeft kunnen komen tot het besluit. Bij een juiste heroverwegingstoets mag een bredere beleids- en doelmatigheidsoverweging niet achterwege blijven, zo is de vaste teneur in de wetgeving en de rechtspraak. Bij de advisering door de commissie wordt, naast de rechtmatigheidstoets ook de houdbaarheid voor de rechter van zowel het bestreden besluit als het op het bezwaarschrift te nemen besluit in ogenschouw genomen. Daarnaast wordt bij de advisering door de commissie rekening gehouden met de doelmatigheid en de neveneffecten. Niet elke fout is echter in de bezwaarfase op te sporen. In beginsel moet uitgegaan worden van hetgeen in een bezwaarschrift als bezwaar naar voren wordt gebracht. Wel is de commissie uiteraard afhankelijk van de aangeleverde informatie. Daarbij staat het de commissie vrij om aanvullende stukken op te vragen. Daarnaast is nog een belangrijk aspect voor de commissie. Dat is de presentatie en communicatie van de besluitvorming van het bestuursorgaan naar de inwoners toe en het bevorderen van de acceptatie van somtijds onsympathieke besluiten. Dit staat in het teken van het aanvaardbaar maken van de overheidsbemoeienis. De commissie poogt in ieder geval te bereiken dat degene die bezwaar maakt het gevoel krijgt dat er ruim en serieus naar zijn inbreng geluisterd wordt. 5. Kwantitatieve inzichten 5.1 Aantal bezwaarschriften In deze paragraaf wordt het aantal bezwaarschriften, dat in het verslagjaar (2012) is ingediend, weergegeven. Ter vergelijking is tevens vermeld hoeveel bezwaarschriften in 2011, 2010, 2009 en 2008 zijn ingediend. 2012: 26 bezwaarschriften 2011: 30 bezwaarschriften 2010: 32 bezwaarschriften 2009: 37 bezwaarschriften 2008: 26 bezwaarschriften Heerde 2012: 51 bezwaarschriften 2011: 36 bezwaarschriften 2010: 42 bezwaarschriften 2009: 53 bezwaarschriften 2008: 52 bezwaarschriften 7

8 2012: 46 bezwaarschriften 2011: 59 bezwaarschriften 2010: 58 bezwaarschriften 2009: 93 bezwaarschriften 2008: 78 bezwaarschriften Aantal bezw aarschriften Aantal Heerde Gemeente Toelichting Het aantal in 2012 ingediende bezwaarschriften (26 stuks) is iets lager dan de drie jaren daarvoor (gemiddeld stuks). Het aantal bezwaarschriften is in 2012 gelijk aan dat in Heerde Het aantal in 2012 ingediende bezwaarschriften (51 stuks) is behoorlijk meer dan de twee jaren daarvoor. De ingezette daling (van 53 in 2009 naar 42 in 2010 en 36 in 2011) is niet doorgezet. Het aantal bezwaarschriften ligt in 2012 op de lijn van 2008 en Het aantal in 2012 ingediende bezwaarschriften (46 stuks) ligt lager dan voorgaande jaren. Leek in 2011 de ingezette daling te zijn gestabiliseerd, ligt het aantal ingediende bezwaarschriften in 2012 toch weer lager. Of sprake is van een structurele daling zal de komende jaren moeten blijken. 8

9 5.2 Categorie bezwaarschriften In deze paragraaf wordt vermeld welke categorie bezwaarschriften in het verslagjaar (2012) en in het jaar ervoor (2011) zijn ingediend. HATTEM WMO/gehandicaptenparkeerkaart 2 1 WWB/en andere inkomensvoorzieningen 8 4 WABO/Woningwet/Wro (NB 5 tegen hetzelfde besluit) Handhaving WABO/Woningwet/Wro 0 0 APV 2½ 2 Verkeer 1½ (=2 besluiten) 0 Subsidie 0 3 Overig 5 3 Totaal HEERDE WMO/gehandicaptenparkeerkaart 5 4 WWB/en andere inkomensvoorzieningen 8 9 WABO/Woningwet/Wro (NB 8 tegen hetzelfde besluit) Handhaving WABO/Woningwet/Wro 5 6 APV 0 1 Verkeer 0 0 Subsidie 4 3 Overig 4 8 Totaal OLDEBROEK WMO/gehandicaptenparkeerkaart 5 2 WWB/en andere inkomensvoorzieningen 6 7 WABO/Woningwet/Wro Handhaving WABO/Woningwet/Wro 8 3 APV 1 1 Verkeer 2 0 Subsidie 4 4 Overig Totaal

10 Categorie bezw aarschriften 2012 Aantal WMO/gehandica ptenparkeerkaart WWB/andere inkomensvoozien ingen WABO/Woningw et/wro Handhaving WABO/Woningw et/wro APV Verkeer Subsidie Overig Heerde Categorie Toelichting Er zijn weer subsidiebezwaren ontvangen. Het aantal WMO/GPK-bezwaarschriften is nagenoeg gelijk gebleven. Dat is ook het geval bij de APV-bezwaarschriften. Het aantal bezwaarschriften op grond van de WABO/Woningwet/Wro is ook nagenoeg hetzelfde. Daarbij kan wel worden opgemerkt dat vijf bezwaarschriften tegen hetzelfde bestreden besluit (omgevingsvergunning) gericht waren. Het aantal WWB-bezwaarschriften is gehalveerd. Hiervoor is geen verklaring te geven. Het aantal overige bezwaarschriften is iets afgenomen. Er zijn wederom geen handhavingsbezwaren op het terrein van de WABO/Woningwet/Wro ingediend. Dit is te verklaren door een betere aanpak en een duidelijkere afhandeling/communicatie bij handhavingszaken. Er zijn nu geen verkeersbezwaren ontvangen. Heerde Het aantal bezwaarschriften op het terrein van de WMO/GPK alsmede de WWB is nagenoeg gelijk gebleven. Dat is ook het geval bij de handhavingsbezwaarschriften, de APV-, verkeersen subsidiebezwaarschriften. Het aantal WABO/Woningwet/Wro-bezwaarschriften is behoorlijk toegenomen. Deze verhoging vindt grotendeels zijn verklaring in het grote aantal bezwaarschriften (8 stuks) tegen hetzelfde bestreden besluit. Het aantal overige bezwaarschriften is verdubbeld, dat is deels te verklaren door het aantal (3) bezwaarschriften tegen eenzelfde bestreden besluit. Het aantal handhavings- en WMO-zaken is afgenomen en er zijn geen bezwaren tegen verkeersbesluiten ingediend. Een verklaring hiervoor is niet te geven. Op de overige terreinen is het aantal bezwaarzaken nagenoeg gelijk gebleven. 10

11 5.3 Beoordeling bezwaarschriften In deze paragraaf wordt ingegaan op de uitkomst van de in 2012 ingediende bezwaarschriften, alsmede ter vergelijking de uitkomst van de in 2011 ingediende bezwaarschriften. Als er in 2012 nog bezwaren uit voorafgaande jaren spelen, dan is dat in de laatste kolom van de tabel vermeld. In de onderste rij van de tabel is te zien hoeveel bezwaarschriften er daardoor in 2012 in totaal zijn behandeld. HATTEM 2011 % van totaal aantal bezwaren in 2011 In 2011 behandelde bezwaren uit eerder jaren 2012 % van totaal aantal bezwaren in 2012 In 2012 behandelde bezwaren uit eerder jaren Ongegrond 9 33 % 1 (2010) 6 23,1% 1 (2011) (Gedeeltelijk) gegrond 4 13,3 % 4 15,4% Niet-ontvankelijk 3 10 % 6 23,1% aangehouden Hoorzitting/advies volgend jaar doorgezonden Via artikel 6:18/6:19 Awb (nieuw besluit, bezwaar ingetrokken) ingetrokken (door overleg) ingetrokken (overig) / Anders Totaal aantal ingediende bezwaarschriften 1 3,3 % 2 (2009) 1 (2010) 2 3,8% 3 10 % 1 7,7% 1 3,3 % 2 7,7% 2 (2009) 1 (2010) 4 13,3 % 2 7,7% 1 (2011) 3 10 % 3 11,5% 2 6,7 % % % HEERDE 2011 % van totaal aantal bezwaren in 2011 In 2011 behandelde bezwaren uit eerder jaren 2012 % van totaal aantal bezwaren in 2012 In 2012 behandelde bezwaren uit eerder jaren Ongegrond 6 16,6 % 1 (2008) 1 (2010) 4 ½ 7,8% 4 (2011) (Gedeeltelijk) gegrond 2 5,6 % 6 13,7% 11

12 HEERDE 2011 % van totaal aantal bezwaren in 2011 In 2011 behandelde bezwaren uit eerder jaren 2012 % van totaal aantal bezwaren in 2012 Niet-ontvankelijk 4 4 % 7½ 13,7% aangehouden Hoorzitting/advies volgend jaar doorgezonden Via artikel 6:18/ 6:19 Awb (nieuw besluit, bezwaar ingetrokken) ingetrokken (door overleg) ingetrokken (overig) / Anders Totaal aantal ingediende bezwaarschriften 3 5,9% 6 16,7 % 18 35,9% In 2012 behandelde bezwaren uit eerder jaren 6 16,7 % 4 7,8% 1 (2011) 7 19,4 % 5 9,8% 1 (2011) 5 13,9 % 4 (2010) 3 5,9% % % OLDEBROEK 2011 % van totaal aantal bezwaren in 2011 In 2011 behandelde bezwaren uit eerder jaren 2012 % van totaal aantal bezwaren in 2012 In 2012 behandelde bezwaren uit eerder jaren Ongegrond 14 23,7 % 3 ½ (2010) 14 30,4 % 6 (2011) (Gedeeltelijk) gegrond 3 5,1 % 4 (2010) 5 10,9 % 3 (2011) Niet-ontvankelijk 12 20,3 % 3 ½ (2010) 2 4,4 % 2 (2011) aangehouden 7 11,9 % 3 6,5 % 1 (2011) Hoorzitting/advies volgend jaar % 7 15,2 % 1 (2011) doorgezonden 3 6,5 % 2 (2011) Via artikel 6:18/6:19 Awb (nieuw 5 8,5 % 2 (2007) 5 10,9 % besluit, bezwaar ingetrokken) ingetrokken (door 3 5,1 % 7 15,2 % 3 (2011) overleg) ingetrokken (overig) / 2 3,4 % (2011) Anders Totaal aantal ingediende bezwaarschriften % % 12

13 Beoordeling bezwaarschriften Percentage Heerde Ongegrond (Gedeeltelijk) gegrond Niet-ontvankelijk aangehouden Hoorzitting/advies volgend jaar doorgezonden Via art. 6:18/6:19 Awb (nieuw besluit, bezwaar ingetrokken) ingetrokken (door overleg) ingetrokken (overig/anders) Beoordeling Toelichting Het aantal (gedeeltelijk) gegronde bezwaarschriften is gelijk gebleven. Het aantal ongegronde bezwaarschriften is iets verminderd en het aantal niet-ontvankelijke bezwaarschriften is verdubbeld. In het verslagjaar was een geringer aantal bezwaarschriften dan in 2011 aanleiding voor het bestuursorgaan om, hangende het bezwaar, een nieuw besluit te nemen. Door overleg werden opnieuw enige bezwaarschriften ingetrokken, zij het dat in het verslagjaar een geringer aantal zich voor intrekking leende dan in Heerde Het aantal (gedeeltelijk) gegronde bezwaarschriften is verdrievoudigd. Het betreft drie handhavingsbezwaarschriften en drie overige bezwaarschriften. Op deze terreinen zijn dit jaar meer bezwaren binnengekomen. Het aantal ongegronde bezwaarschriften is wat verminderd en het aantal niet-ontvankelijke bezwaarschriften is bijna verdubbeld. In het verslagjaar was een geringer aantal bezwaarschriften dan in 2011 aanleiding voor het bestuursorgaan om, hangende het bezwaar, een nieuw besluit te nemen. Door overleg werden opnieuw enige bezwaarschriften ingetrokken, zij het dat in het verslagjaar een geringer aantal zich voor intrekking leende dan in Het aantal (gedeeltelijk) gegronde bezwaarschriften is verdubbeld. Het gaat hier om twee bezwaren tegen subsidieweigeringen waarbij de commissie tot de conclusie komt dat de afweging anders dient plaats te vinden. Daarnaast zijn in de procedure tot verkrijging van een WWBuitkering door een persoon twee bezwaren ingediend die beide gegrond zijn verklaard. Beduidend minder bezwaren zijn niet-ontvankelijk verklaard. Een mogelijke verklaring hiervoor kan gelegen zijn in de wijze van communicatie. Wanneer in de procedure tot het komen tot een besluit of op het moment dat potentiële bezwaarmakers om toelichting vragen goed gecommuniceerd wordt zullen bezwaarmakers tijdig bezwaar indienen en dit niet doen indien zij geen belang blijken te hebben. Dat er meer bezwaren zijn ingetrokken door overleg heeft ook te maken met de wijze van communicatie. 13

14 5.4 Aantal hoorzittingen In deze paragraaf is vermeld hoe vaak de drie commissies bezwaarschriften bij elkaar zijn geweest voor een hoorzitting. 2012: 9 hoorzittingen 2011: 9 hoorzittingen Heerde 2012: 11 hoorzittingen 2011: 9 hoorzittingen 2012: 15 hoorzittingen 2011: 11 hoorzittingen 5.5 Tijdigheid beslissing op bezwaar Ingevolge artikel 7:10, eerste lid, Awb dient het bestuursorgaan binnen zes weken of indien een commissie ex artikel 7:13 Awb is ingesteld (zoals in de gemeenten, Heerde en het geval is) binnen 12 weken na de dag waarop de termijn voor het indienen van het bezwaarschrift is verstreken, op het bezwaar te beslissen. De beslissing op bezwaar kan met 6 weken worden verdaagd, hetgeen vaak wordt gedaan. Ook de ruimere beslistermijn is in de praktijk niet in alle gevallen haalbaar. Naast verdaging is in overleg met belanghebbenden verder uitstel mogelijk. Ook van die mogelijkheid is in een aantal gevallen gebruikt gemaakt. In bijna alle gevallen van de in 2012 ingediende bezwaarschriften is tijdig een beslissing op bezwaar genomen. Bij 5 bezwaarschriften gericht tegen hetzelfde bestreden besluit (omgevingsvergunning) was sprake van een geringe overschrijding van de beslistermijn op bezwaar, te weten: negen dagen.. Daarbij merkt de commissie op dat bij deze bezwaarzaken de advisering door de commissie bezwaarschriften tijdig gereed was en de verantwoordelijkheid om vervolgens het college tijdig op het bezwaar te laten beslissen bij de desbetreffende vakafdeling ligt. Heerde In alle gevallen van de in 2012 ingediende bezwaarschriften is tijdig een beslissing op bezwaar genomen. In een aantal gevallen van de in 2012 ingediende bezwaarschriften is niet tijdig een beslissing op bezwaar genomen. Bij 7 bezwaarschriften (= 15 %) was dit het geval waarbij in 2 zaken de advisering door de commissie tijdig gereed was. In 3 zaken heeft de niet tijdige beslissing op bezwaar te maken met het feit dat in verband met vertrek van een van de secretarissen tijdelijk minder formatie beschikbaar was. Inmiddels is voorzien in voldoende formatie. 14

15 5.6 Contrair gaan Het is aan het bestuursorgaan om op een bezwaarschrift te beslissen. Het advies van de commissie bezwaarschriften is geen bindend advies. Het bestuursorgaan kan, mits gemotiveerd, afwijken van het advies van de commissie bezwaarschriften. Dat wordt ook wel contrair gaan genoemd. In 2012 is één keer een contraire beslissing op bezwaar genomen. Heerde In 2012 is twee keer een contraire beslissing op bezwaar genomen. In 2012 is geen contraire beslissing op bezwaar genomen. 6. Informeel overleg De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht voor het op informele wijze omgaan met conflicten (waaronder bezwaarschriften). Bijvoorbeeld door kort na de ontvangst van een bezwaarschrift eerst te onderzoeken of het genomen besluit wel juist is en of overleg met de indiener tot een oplossing zou kunnen leiden. Dit gebeurt in plaats van zo snel mogelijk plannen van een hoorzitting bij de commissie. Een gevolg van de informele wijze van reageren op een bezwaarschrift kan zijn dat een bezwaarschrift wordt ingetrokken voordat dit ter behandeling aan de commissie wordt voorgelegd. Een intrekking van een bezwaarschrift kan het gevolg zijn van het geven van een toelichting op het besluit of van het aanpassen/intrekken van het bestreden besluit. Ook in 2012 is deze werkwijze bij de H2O-gemeenten toegepast. 7. Beroepszaken In dit hoofdstuk wordt kort ingegaan op de zeefwerking van de bezwaarschriften in de praktijk. De Awb-wetgever heeft met het instellen van de bezwaarprocedure beoogd in een bestuurlijke voorprocedure de instroom van het aantal zaken bij de bestuursrechter in te perken. Dit heet de filterwerking, ook wel de zeefwerking genoemd. In 2012 is tegen 5 beslissingen op bezwaar uit 2012 en eerdere jaren (hoger) beroep ingediend of een uitspraak in (hoger) beroep gegeven: - Drie beroepszaken op grond van de WWB; twee beroepen zijn ongegrond verklaard en bij de derde beroepszaak is nog geen uitspraak; - Een beroepszaak op grond van de Woningwet; er is nog geen uitspraak gedaan; - Een beroepszaak over nadeelcompensatie; er is nog geen zittingsdatum bekend. 15

16 Heerde In 2012 is tegen 6 beslissingen op bezwaar uit 2012 en eerdere jaren (hoger) beroep ingesteld. - Een beroep tegen een handhavingsbesluit, deze is door eiser ingetrokken; - Een beroep tegen een opgelegde maatregel WWB, is ongegrond; - Een beroep tegen een weigering tot handhavend optreden, hiervan is nog geen zittingsdatum bekend; - Een beroep tegen het toekennen van planschade, beroep is door eiser ingetrokken; - Een beroep tegen niet-ontvankelijkheid ihkv WRO-procedure, beroep is ongegrond; - Een beroep tegen een geweigerde omgevingsvergunning, beroep is ongegrond, hoger beroep zonder zitting bij de ABRS ook ongegrond. In 2012 is tegen 16 beslissingen op bezwaar uit 2012 en eerdere jaren (hoger) beroep ingesteld of een uitspraak gedaan. - Een zitting stond gepland aangaande het ingestelde hogere beroep in een WWB-zaak. Het hoger beroep is echter ingetrokken. - Een ingesteld beroep in een WWB-zaak is ongegrond verklaard. - Een uitspraak in beroep is gedaan aangaande een in 2008 geweigerde bouwvergunning en vrijstelling. Het beroep is gegrond verklaard. De commissie heeft het bezwaar in 2009 behandeld en wat betreft de motivering tot weigering van de vrijstelling gegrond verklaard, de rechtbank heeft in 2011 een tussenuitspraak gedaan. - Een beroep tegen een uitweg- en kapvergunning is ongegrond verklaard. Het bezwaar is in 2010 ingediend en door de commissie in 2011 met in standhouding van het besluit gedeeltelijk gegrond verklaard. Er is hoger beroep ingesteld. - Een vijftal beroepen aangaande het weigeren van een persoongebonden ontheffing permanente bewoning is in alle vijf gevallen ongegrond verklaard. Allen hebben hoger beroep ingesteld. Twee zijn niet ontvankelijk verklaard, één is ingetrokken en twee staan voor behandeling gepland voor 29 januari Een voorlopige voorziening is niet toegekend en het beroep is ongegrond verklaard tegen een in 2010 verleende bouwvergunning. - Het beroep tegen een omgevingsvergunning is middels een mediationovereenkomst afgehandeld. - Een beroep tegen een omgevingsvergunning voor bouwen is gegrond verklaard. Het college heeft hoger beroep ingediend. - Een voorlopige voorziening is niet toegekend en het beroep tegen een marktbesluit moet nog worden behandeld. - Beroep tegen het niet handhavend optreden is ongegrond en niet ontvankelijk (het belang was inmiddels niet meer aanwezig) verklaard. De commissie heeft het in 2010 ingediende bezwaar in 2011 behandeld en ongegrond verklaard. - Twee beroepzaken tegen het niet handhavend optreden zijn ongegrond verklaard. Gelet op de uitkomst van de (hogere) beroepsprocedures kan worden gesteld dat de commissie haar adviestaak goed vervult. 16

17 8. Inzoomen op een zaak In dit hoofdstuk wordt ingezoomd op een enkele zaak. Op deze wijze gaat een cijfermatig verslag wat meer voor de lezer van dit jaarverslag leven. Het college besluit tot herziening en terugvorderen van een tegemoetkoming op grond van de Wet op de Kinderopvang. De reden hiervan is dat de betreffende persoon, ondanks herhaalde verzoeken van de gemeente, geen aanvraag met benodigde stukken heeft aangeleverd. Deze persoon is het hier niet mee eens en maakt bezwaar. Omdat het bezwaarschrift te laat is ingediend, wordt bezwaarde in de gelegenheid gesteld om aan te geven wat de reden is waarom het bezwaarschrift te laat is ingediend. De opgegeven reden vindt de commissie niet verschoonbaar. Er had ook een bezwaarschrift op nader aan te voeren gronden (pro forma bezwaarschrift) kunnen worden ingediend. De commissie adviseert het bezwaarschrift niet-ontvankelijk te verklaren, wegens nietverschoonbare termijnoverschrijding. Het college neemt het advies van de commissie over. Tegen de collegebeslissing op bezwaar gaat bezwaarde in beroep. De rechtbank verklaart het beroep ongegrond, het college heeft volgens de rechtbank, het bezwaar terecht niet-ontvankelijk verklaard. Heerde Het college besluit op 21 september 2010 tot het weigeren van een lichte bouwvergunning voor het vergroten van de woonwagen en het vergroten/verplaatsen van de schuur. Hiertegen wordt door de aanvrager een bezwaarschrift ingediend. De commissie bezwaarschriften adviseert het bezwaar ongegrond te verklaren. Het college neemt het advies van de commissie over. Tegen de beslissing op bezwaar van het college gaat de aanvrager in beroep. De rechtbank Zutphen verklaart het beroep ongegrond. Hiertegen stelt aanvrager hoger beroep in bij de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State, hij doet de zaak zonder zitting af en verklaart het hoger beroep ongegrond. Op 8 november 2011 besluit het college na heronderzoek een uitkering te herzien en het teveel betaalde terug te vorderen. Tijdens het onderzoek bleek namelijk een inwonende dochter volgens de gemeentelijke basisadministratie (GBA) te zijn vertrokken en bleek bezwaarmaker tijdens de inwoning van de dochter een te hoge uitkering te hebben gekregen. Door bezwaarmaker wordt gesteld dat de dochter reeds eerder was vertrokken. De commissie bezwaarschriften adviseert het bezwaar ongegrond te verklaren en geeft daarbij aan dat het college uit mag gaan van de in het GBA vastgelegde gegevens en bezwaarmaker niet voldoende overtuigend heeft aangetoond dat de dochter al eerder was vertrokken. Het college neemt het advies van de commissie over. Tegen de beslissing op bezwaar is door bezwaarmaker beroep ingesteld. De rechtbank Zutphen heeft het beroep ongegrond verklaard en stelt dat het college op juiste gronden tot het opleggen van de maatregel is overgegaan. Hoger beroep is niet ingesteld. 17

18 9. Wetswijzigingen Wetsvoorstel aanpassing bestuursprocesrecht Wijziging van de Algemene wet bestuursrecht en aanverwante wetten met het oog op enige verbeteringen en vereenvoudigingen van het bestuursprocesrecht (Wet aanpassing bestuursprocesrecht). De aanpassing van het bestuursrecht heeft betrekking op onder meer de volgende onderwerpen: de regels over hoger beroep worden opgenomen in hoofdstuk 8 van de Awb; de artikelen 6:18 en 6:19 van de Awb (intrekking en wijziging van een besluit hangende bezwaar en beroep) worden vereenvoudigd; de toepassing van artikel 6:22 van de Awb (herstel van vormvoorschriften) wordt verruimd; toestaan van de antwoordkaartmethode bij het horen in bezwaar en administratief beroep en in het klachtrecht (van het horen mag worden afgezien indien de indiener van het bezwaar-, beroeps- of klaagschrift niet binnen een daartoe gestelde redelijke termijn heeft aangegeven of hij van de uitnodiging gebruik wil maken); definitieve uitsluiting van de mogelijkheid van beroep tegen algemeen verbindende voorschriften en beleidregels. Het voorstel is op 27 maart 2012 aangenomen door de Tweede Kamer en op 18 december 2012 door de Eerste Kamer.De beoogde inwerkingtredingsdatum is 1 januari Wetsvoorstel schadevergoeding bij overschrijding redelijke termijn Aanvulling van de Algemene wet bestuursrecht met bepalingen over schadevergoeding wegens termijnoverschrijding door bestuur en rechter (Wet schadevergoeding bij overschrijding redelijke termijn). Het wetsvoorstel creëert een wettelijke basis voor het toekennen van schadevergoeding wegens overschrijding van de redelijke termijn. Het betreft vergoeding van immateriële schade. In de meeste gevallen hoeft die schade niet door de belanghebbende te worden aangetoond, maar wordt deze verondersteld. Het wetsvoorstel is deels codificatie van rechtspraak. De mondelinge behandeling door de Eerste Kamer laat wat langer op zich wachten. Het wetsvoorstel wordt daarin pas op eind januari 2013 mondeling behandeld. Wetsvoorstel nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten De Tweede Kamer heeft op 27 maart 2012 ingestemd met het voorstel van de Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten. Dit wetsvoorstel is een aanpassing van de Algemene wet bestuursrecht waarmee een uniformering wordt beoogd van de nu nog vele nadeelregelingen op basis van verschillende wetten, zoals de Wet ruimtelijke ordening (Wro) en de Monumentenwet. Sommige van deze regelingen worden afgehandeld door de bestuursrechter, andere door de burgerlijke rechter. De Kamer nam een amendement aan waardoor het voorgestelde artikel 8:2a komt te vervallen. Dit artikel achtte de bestuursrechter alleen bevoegd voor feitelijke handelingen die rechtstreeks voortvloeien uit een appellabel besluit. Voor overige feitelijke handelingen en voor schade door beleidsregels en algemeen verbindende voorschriften zou dan nog steeds de civielrechtelijke rechtsgang moeten worden gevolgd. Dat heeft de Tweede Kamer gecorrigeerd. De verwachte inwerkingtredingsdatum van 1 januari 2013 is niet gehaald. De plenaire behandeling in de Eerste Kamer vindt (pas) plaats op 29 januari De verwachting is dat deze wet meer bezwaarschriften voor de commissie bezwaarschriften gaat opleveren. 18

19 10. Vooruitblik De werkprocessen van de drie commissies bezwaarschriften zijn in 2012 verder op elkaar afgestemd. Dit krijgt uiteraard zijn vervolg in Ook wordt dan bezien hoe de hoorzittingen (nog) meer kunnen worden gecombineerd. In het voorjaar van 2013 vindt voor de tweede keer het jaarlijkse overleg plaats tussen de drie commissies en de drie colleges. Ook is het de bedoeling om in het najaar van 2013 wederom een themabijeenkomst te organiseren voor de commissies bezwaarschriften en de secretariaten. Het streven is om op termijn te komen tot één commissie bezwaarschriften met één secretariaat. 11. Tips De bezwaarschriftenprocedure kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren van de kwaliteit van de besluitvorming. Daarom geven de drie commissies bezwaarschriften hieronder enkele (algemene) tips hoe de juridische kwaliteit van besluiten kan worden verbeterd. - Neem tijdig een besluit. Lukt dat niet binnen de wettelijke termijn, vraag dan toestemming aan de belanghebbenden om de termijn te verlengen; - Denk erom dat besluiten door of namens het bevoegde bestuursorgaan moeten worden genomen; - Vergeet niet om in het bestreden besluit de juiste wettelijke grondslag op te nemen; - Let op de kwaliteit van primaire besluitvorming en zorg met name voor een deugdelijke motivering. Denk ook om het expliciet motiveren van vrijstellingen als die verleend moeten worden om de vergunning te kunnen verlenen. Daarmee creëer je ook begrip voor dat besluit. Begrip voor een besluit creëer je ook wanneer tijdens c.q. voorafgaand aan de besluitvorming contact wordt gezocht met belanghebbenden; - Zorg voor een volledig procesdossier. Hiertoe zal door de secretariaten van de commissies een format worden vastgesteld. De bedoeling is dat de vakafdeling zelf het format gaan vullen, met daarbij een coördinerende rol voor de secretariaten van de commissies; - Een goede procesvertegenwoordiging is altijd belangrijk (voldoende speelruimte, tevoren overleg met portefeuillehouder, open houding, goede presentatie). 19

20 Bijlage Lijst met afkortingen APV Awb WABO WWB WMO Wro Algemene plaatselijke verordening Algemene wet bestuursrecht Wet algemene bepalingen omgevingsrecht Wet werk en bijstand Wet maatschappelijke ondersteuning Wet ruimtelijke ordening 20

21 21

22