JAARVERSLAG 2017 VAN DE VASTE COMMISSIE VAN ADVIES VOOR DE BEZWAARSCHRIFTEN

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2017 VAN DE VASTE COMMISSIE VAN ADVIES VOOR DE BEZWAARSCHRIFTEN Gemeente HALDERBERGE

2 JAARVERSLAG 2017 van de Vaste commissie van advies voor de bezwaarschriften van de gemeente Halderberge Inhoudsopgave: 1. Inleiding blz Algemeen 2.1 Instelling commissie Competentie Samenstelling commissie Werkwijze op hoofdlijnen 4 3. Bezwaarschriften 3.1 Behandelde bezwaarschriften Overzicht van de uitgebrachte adviezen 9 4. Bevindingen 12 Oudenbosch, 15 mei

3 1. Inleiding De Vaste commissie van advies voor de bezwaarschriften brengt jaarlijks ten aanzien van de door haar verrichte werkzaamheden in het voorafgaande jaar een verslag uit. Dit verslag beslaat de periode van 1 januari 2017 tot 1 januari Algemeen 2.1 Instelling commissie Op grond van het bepaalde in artikel 7:13 van de Algemene wet bestuursrecht (verder: Awb) in samenhang met artikel 84 van de Gemeentewet kan de raad een adviescommissie voor de behandeling van bezwaarschriften instellen. Omdat er in verband met de rechtszekerheid en rechtsbescherming voor de burger behoefte bestond aan een toetsing van ingediende bezwaarschriften door een onafhankelijke commissie is in de gemeente Halderberge gekozen voor de instelling van een onafhankelijke adviescommissie voor bezwaarschriften. De leden van de commissie maken geen deel uit van en zijn niet werkzaam onder verantwoordelijkheid van een bestuursorgaan van de gemeente Halderberge. De commissie bestaat uit zes leden, waaronder één voorzitter en twee door de commissie benoemde plaatsvervangend voorzitters. Het quorum van de vergadering van de commissie is vastgesteld op tenminste twee leden, waaronder begrepen de voorzitter dan wel diens plaatsvervanger. De commissieleden nemen bij toerbeurt en op basis van een rooster deel aan de hoorzittingen. 2.2 Competentie De commissie is belast met de voorbereiding van de beslissing op ingediende bezwaren als bedoeld in artikel 1:5 Awb. De commissie is niet bevoegd ten aanzien van bezwaarschriften die zijn ingediend tegen besluiten op grond van een wettelijk voorschrift inzake belastingen of de Wet waardering onroerende zaken en besluiten die de rechtspositie en andere personele aangelegenheden van medewerkers of voormalig medewerkers van de gemeente Halderberge betreffen. Voor de behandeling van deze rechtspositionele bezwaarschriften is in 2017 besloten dat de advisering plaatsvindt door een Regionale Rechtspositionele Bezwaarschriftencommissie die adviseert aan de De6 gemeenten (Etten- Leur, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal, Rucphen en Zundert). 2.3 Samenstelling commissie Gedurende het jaar 2017 bestond de Vaste commissie van advies voor de bezwaarschriften voor de gemeente Halderberge uit: de heer mr. H.C.M. van Oosterbosch de heer mr. P.H.G.C. Gremmen de heer mr. G.A.A.M. Boot de heer mr. M.A.M. Huijgens de heer mr. J.J. Mattijssen de heer mr. W. Koops voorzitter lid, tevens plaatsvervangend voorzitter lid, tevens plaatsvervangend voorzitter lid lid lid De heer mr. A.H.A. van de Corput fungeerde als secretaris van de commissie, ondersteunende werkzaamheden ten behoeve van het secretariaat werden uitgevoerd door mevrouw A.L.H. Brouwers-Sonneveld. 3

4 2.4 Werkwijze op hoofdlijnen. Van de ontvangst van een bezwaarschrift wordt aan het secretariaat van de commissie een kopie verstrekt. In het kader van Prettig contact met de overheid wordt in de regel direct na ontvangst van een bezwaarschrift door de behandelende afdeling contact opgenomen met de bezwaarmaker om te bezien op welke wijze de afhandeling van het bezwaarschrift het beste plaats kan vinden. In voorkomende gevallen wordt een afspraak gemaakt voor een gesprek. Soms kan aanvullende toelichting ten aanzien van het bestreden besluit worden verstrekt, daarnaast kan door bezwaarmaker nader inzicht worden gegeven in de achtergrond van het bezwaar. Het bezwaarschrift wordt vervolgens zo spoedig mogelijk, met de voor de behandeling van het bezwaarschrift relevante stukken, aan het secretariaat aangeboden met het oog op de verzending van het bericht van ontvangst en de mededeling van de behandeling van het bezwaarschrift door de commissie voor de bezwaarschriften. Vervolgens wordt de behandeling van het bezwaarschrift ingepland voor een hoorzitting van de commissie en wordt een procesdossier gevormd dat te zijner tijd ook door belanghebbenden kan worden geraadpleegd. In de ontvangstbevestiging wordt tevens informatie over de verdere procedure verstrekt. Als er een derde-belanghebbende is, bijvoorbeeld degene wiens vergunning ter discussie wordt gesteld, wordt deze in kennis gesteld van de ontvangst van het bezwaarschrift. Voor de hoorzitting worden uitgenodigd de indiener, eventueel derde-belanghebbenden en het verwerend gemeentelijk bestuursorgaan. Het bestuursorgaan laat zich op de hoorzitting vertegenwoordigen door één of meerdere ambtenaren. De hoorplicht vormt een essentieel onderdeel van de bezwaarschriftprocedure. Er zal slechts bij uitzondering van het horen van belanghebbenden mogen worden afgezien. Er moet dan bijvoorbeeld uit het bezwaarschrift zelf direct blijken dat het bezwaar kennelijk nietontvankelijk of kennelijk ongegrond is en dat er redelijkerwijs over die conclusie geen twijfel mogelijk is. Verder kan het horen ook achterwege blijven als belanghebbenden hebben verklaard geen gebruik te willen maken van het recht te worden gehoord (artikel 7:3 Awb). Ter voorbereiding van een zitting ontvangen de leden van de commissie het procesdossier alsmede een door de secretaris opgestelde notitie. In deze notitie wordt een uiteenzetting gegeven over zowel de juridische als bestuurlijke aspecten van de zaak. Deze notitie is uitsluitend beschikbaar voor de leden van de commissie. Tijdens de hoorzitting worden de indieners van het bezwaarschrift en derdebelanghebbenden in de gelegenheid gesteld hun belangen te bepleiten. Tevens wordt aan ambtenaren die (veelal) betrokken zijn geweest bij de besluitvorming en in de hoorzitting het bestuursorgaan vertegenwoordigen de gelegenheid geboden de bestreden beslissing toe te lichten. Vervolgens kunnen door de leden van de commissie vragen worden gesteld. In beginsel vinden er ongeveer twee hoorzittingen per maand plaats. Afhankelijk van het aanbod worden per zitting meerdere zaken behandeld. De zittingen vinden plaats op de woensdagavond vanaf uur en worden gehouden in het gemeentehuis in Oudenbosch. Op grond van artikel 13 van de Verordening commissie bezwaarschriften is een zitting van de commissie in principe openbaar. De deuren worden gesloten indien de voorzitter van de commissie of een van de aanwezige leden het nodig oordeelt of indien een belanghebbende daartoe een verzoek doet en de commissie vervolgens beslist dat gewichtige redenen aanwezig zijn die zich tegen openbaarheid van de zitting verzetten. Door de commissie is besloten dat de zittingen op het terrein van het sociaal domein (WMO, Jeugdwet) niet openbaar zijn. 4

5 Na afloop van de hoorzittingen beraadt de commissie zich in raadkamer over de uit te brengen adviezen. Veelal komt de commissie in deze vergadering tot een eindstandpunt over het uit te brengen advies en de daarin te verwerken overwegingen. Het advies wordt verder door de secretaris uitgewerkt en na akkoordbevinding door de voorzitter van de commissie vervolgens ondertekend en met het verslag van de zitting aan het betreffende bestuursorgaan aangeboden voor het nemen van een beslissing op het bezwaar. Gelijktijdig met de toezending van de beslissing op het bezwaar ontvangen reclamanten en eventuele derde-belanghebbenden het advies van de commissie, waarvan een kort, zakelijk verslag op hoofdlijnen van de hoorzitting deel uitmaakt. 5

6 3. Bezwaarschriften 3.1 Behandelde bezwaarschriften Per 1 januari 2017 bedroeg het resterende aantal nog te behandelen bezwaarschriften14. In het verslagjaar zijn 40 nieuwe bezwaarschriften ontvangen. Het aantal ontvangen bezwaarschriften vertoont een lichte daling ten opzichte van 2016; in dat jaar werden 48 bezwaarschriften ontvangen. In dit totaal van 48 waren begrepen 3 bezwaarschriften die tegen eenzelfde besluit waren gericht. In de verslagperiode zijn in totaal 42 bezwaarschriften afgehandeld. In dit aantal zijn 20 bezwaarschriften begrepen die niet tot een advies van de commissie hebben geleid omdat zij na indiening maar vóór dan wel tijdens behandeling door de commissie door de bezwaarmakers zijn ingetrokken (2016: 26, 2015: 17, 2014: 52). Het lagere aantal ingetrokken bezwaarschriften ten opzichte van 2014 is te verklaren uit het gegeven dat veel intrekkingen in die jaren betrekking hadden op bezwaarschriften op het terrein van de Wet werk en bijstand, inmiddels Participatiewet. Vanaf 1 januari 2015 worden bezwaarschriften op dit terrein behandeld door het per die datum ingestelde Werkplein Hart van West-Brabant, een gemeenschappelijke regeling waarin zes gemeenten participeren rondom het thema werk en inkomen. De intrekking heeft veelal plaatsgevonden naar aanleiding van nader overleg of nader verstrekte informatie met betrekking tot de bestreden beschikking. Soms heeft de intrekking ook plaatsgevonden na het nemen van een herzieningsbeschikking waarbij aan het bezwaar geheel of gedeeltelijk is tegemoetgekomen. Veelal zijn deze intrekkingen (mede) het gevolg van de sinds enkele jaren in de gemeentelijke organisatie breed toegepaste Andere Aanpak, inmiddels Prettig contact met de overheid. Aantal uitgebrachte adviezen De commissie stelt vast dat er in het jaar adviezen zijn uitgebracht. Ter vergelijking: in 2016 zijn 22 adviezen uitgebracht, in (waarvan 21 adviezen betrekking hadden op één besluit). Aantal hoorzittingen In 2017 heeft de commissie tijdens 13 zittingsavonden waarop de hoorzittingen plaatsvonden de aangeboden bezwaarschriften behandeld. Het aantal zittingsavonden in de jaren 2015 en 2016 bedroeg respectievelijk 12 en 13. Te behandelen bezwaarschriften per 31 december 2017 Op 31 december 2017 diende nog een aantal van 12 bezwaarschriften te worden behandeld. Advisering in verband met een kennelijke niet-ontvankelijkverklaring Op grond van het bepaalde in artikel 7:3 Awb kan in de daar genoemde gevallen van het horen van bezwaarmakers worden afgezien. In de verslagjaren 2015 en 2016 zijn, op voorstel van de voorzitter van de commissie, conform het bepaalde in artikel 9 van de Verordening commissie bezwaarschriften 5 respectievelijk 2 reclamanten niet gehoord vanwege de kennelijke niet-ontvankelijkheid in het bezwaar. In het verslagjaar 2017 is niet afgezien van horen van reclamanten vanwege de kennelijke niet-ontvankelijkheid van het bezwaar. 6

7 Verzoeken om vergoeding van de procedurekosten In het verslagjaar is, gelijktijdig met de ingediende bezwaarschriften, in totaal 10 maal (ter vergelijking: 2016: 23; 2015: 11) verzocht om vergoeding van de door reclamanten gemaakte procedurekosten. Op basis van artikel 7:15 Awb kan om vergoeding worden verzocht van de kosten van de bestuurlijke voorprocedure (in de praktijk gaat het vooral om de kosten van beroepsmatig verleende rechtsbijstand) als hierom uitdrukkelijk is verzocht voordat op het bezwaar is beslist en er sprake is van herroeping van het besluit vanwege aan het bestuursorgaan te wijten onrechtmatigheid. In 1 geval heeft de commissie geadviseerd het verzoek om vergoeding van kosten toe te kennen en in 3 gevallen af te wijzen. In 2 gevallen is geen advies uitgebracht ten aanzien van vergoeding van kosten wegens intrekking van het bezwaar. Ten aanzien van 4 bezwaarschriften waarin om vergoeding van procedurekosten is verzocht is in het verslagjaar geen advies uitgebracht. Afwijking van advies In het verslagjaar heeft, voor zover de commissie bekend, geen besluitvorming door het betrokken bestuursorgaan plaatsgevonden in afwijking van uitgebrachte adviezen van de commissie. Beroep/Hoger beroep Tegen beslissingen op bezwaar naar aanleiding van in het verslagjaar uitgebrachte adviezen is in 6 gevallen beroep ingesteld bij de bestuursrechter van de Rechtbank Zeeland-West- Brabant. Tegen uitspraken van de Rechtbank in beroep is in 2017 twee maal hoger beroep ingesteld. In het verslagjaar is in twee gevallen door de gemeente ingestemd met een verzoek tot rechtstreeks beroep bij de bestuursrechter als bedoeld in artikel 7:1a Awb, waardoor de bezwaarprocedure wordt overgeslagen en direct behandeling als beroepschrift plaatsvindt door in dit geval de Rechtbank Zeeland-West-Brabant. ingesteld 2017 uitspraak in 2018 uitspraak gegrond ongegrond gegrond ongegrond beroep hoger beroep 2 rechtstreeks beroep 2 1 7

8 Adviezen per onderwerp Onderstaand is onder 3.2 een overzicht opgenomen van de in het verslagjaar door de commissie per onderwerp uitgebrachte adviezen. Ter toelichting hierop dient het volgende. Adviezen tot gegrondverklaring Er is in het verslagjaar één maal geadviseerd tot gegrondverklaring van een bezwaarschrift. Dit betrof een bezwaar tegen het afwijzen van een handhavingsverzoek. Twee maal is geadviseerd tot gedeeltelijke gegrondverklaring van een bezwaarschrift. Dit betrof twee bezwaarschriften inzake de hoogte van de tegemoetkoming in de planschade; in beide kwesties is geadviseerd de bezwaren, voor zover gericht tegen het afwijzen van een verzoek tot vergoeding van deskundigenkosten gegrond te verklaren en de bestreden besluiten op dit punt te herroepen. Adviezen tot niet-ontvankelijkverklaring Ten aanzien van in totaal 2 bezwaarschriften is geadviseerd tot de niet ontvankelijkheid in het bezwaar vanwege het niet tijdig hebben ingediend van het bezwaar (1) en het ontbreken van een besluit waartegen bezwaar mogelijk is (1). 8

9 3.2 Overzicht van de uitgebrachte adviezen Totaal (deels) Gegrond Ongegrond Niet ontvankelijk Anders Team Zorg en Jeugd Wmo - begeleiding 1 Wmo - Hulp bij het huishouden 1 Wmo - vervoer 2 1 Team Klantzaken Omgevingsvergunning (bouwen) Handhaving, last onder dwangsom Handhaving, weigering handhavend optreden Handhaving, Opiumwet 1 Burgerzaken 1 Team Ontwikkeling Planschade 2 Team Advies Wet hergebruik overheidsinformatie Ambtenarenzaak 1 1 Team Realisatie Verkeersbesluit 1 Totaal % 14% 77% 9% Ter vergelijking: 2016 (22 adviezen) 100% 4% 64% 32% 2015 (47 adviezen) 100% 26% 66% 6% 2% 2014 (40 adviezen) 100% 5% 75% 17,50% 2,50% 2013 (50 adviezen) 100% 8% 76% 16% 9

10 10

11 11

12 4. Bevindingen 4.1 Algemeen De commissie kijkt terug op een in diverse opzichten positief jaar. Er was sprake van een gevarieerd en divers aanbod aan bezwaarschriften op diverse beleidsterreinen. In het verslagjaar is er slechts een (ook afgezet tegen voorgaande jaren) beperkt aantal adviezen uitgebracht strekkend tot (gedeeltelijke) gegrondverklaring van de bezwaren. De kwaliteit van de aan de commissie voorgelegde besluiten van bestuursorganen blijkt dus in het algemeen voldoende tot goed te zijn geweest. De commissie heeft ook dit jaar weer op een prettige wijze de werkzaamheden kunnen verrichten. De commissie stelt er prijs op waardering uit te spreken voor de wijze waarop de gemeentelijke vertegenwoordigers van de bestuursorganen ten overstaan van de commissie optreden; zij zijn in de regel deskundig en goed voorbereid Regionale samenwerking In het kader van de netwerksamenwerking tussen de gemeenten Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal, Rucphen en Zundert (De6) wordt onderzocht of en hoe samenwerking mogelijk is op het gebied van de behandeling van bezwaarschriften. Op 11 februari 2016 heeft een minisymposium voor De6 rondom dit thema plaatsgevonden in de gemeente Roosendaal, waar ook vanuit de commissie aan deelgenomen is. Tijdens dit symposium is aan de hand van presentaties en stellingen van gedachten gewisseld over de mogelijke ontwikkelingen. Regionale rechtspositionele bezwaarschriftencommissie De betrokken gemeenten zijn in eerste instantie uitgegaan van behandeling van de bezwaarschriften op het terrein van ambtenarenzaken door een gemeenschappelijke rechtspositionele kamer, ondersteund door een centraal secretariaat. In mei 2017 is de Regionale rechtspositionele bezwaarschriftencommissie gestart; een lid van de Halderbergse commissie is benoemd in de regionale commissie, die wordt ondersteund door een centraal secretariaat. Het secretariaat bestaat uit twee door alle gemeenten aangewezen secretarissen; administratieve ondersteuning vindt plaats via de gemeente Roosendaal. Bezwaarbehandeling algemeen In het kader van de De6 samenwerking heeft de ambtelijke juridische werkgroep De6 opdracht gekregen om onderzoek te doen naar mogelijkheden voor samenwerking op het gebied van bezwaarbehandeling algemeen en hierbij met name de meerwaarde van een gezamenlijke afhandeling van bezwaarschriften duidelijk aan te geven. Als tussenstap in dit proces is aan de colleges van de zes betrokken gemeenten gevraagd een principestandpunt in te nemen en in te stemmen met het ter uitwerking hiervan opstellen van een businesscase. Deze besluitvorming is op het moment van opstellen van dit verslag nog niet afgerond. De onder externe begeleiding op te stellen businesscase zal vervolgens voor definitieve besluitvorming aan de betrokken gemeenten worden voorgelegd. De commissie wacht de ontwikkelingen in dit verband met interesse af. 12

13 4.3. Prettig contact met de overheid Al geruime tijd wordt in de gemeentelijke organisatie de Andere Aanpak, inmiddels verbreed naar Prettig contact met de overheid toegepast, in eerste instantie met name in het kader van de behandeling van bezwaarschriften. De commissie constateert dat ook in dit verslagjaar deze aanpak weer heeft geleid tot de intrekking van bezwaarschriften omdat een nadere toelichting in een gesprek bleek te volstaan of omdat in overleg met betrokkenen een andere bevredigende oplossing kon worden gevonden. De commissie ziet dit als een positieve ontwikkeling die een bijdrage kan leveren aan het voorkomen van bezwaar- (en eventueel later beroeps-)procedures en hiermee aan een verdere dejuridisering van de verhouding tussen burger en overheid. 13